‫‪١۴٣٩/٠٩/٢۶‬‬

‫‪1‬‬

‫اﻧﻮاع ﻣﺪل‬

‫ﻋﻄﺎ ﮐﺎﻣﯿﺎﺑﯽ‬
 ‫‪١۴٣٩/٠٩/٢۶‬‬

‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬
‫• ﺗﻌﺮﯾﻒ‪ :‬ﻣﺪل ﻗﻄﻌﻪ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه از ﭼﻮب‪ ،‬ﻓﻠﺰ‪ ،‬ﭘﻼﺳﺘﯿﮏ و ﯾﺎ ﺳﺎﯾﺮ ﻣﻮاد اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻮﺳﻂ آن ﺷﮑﻞ‬
‫ﻗﻄﻌﻪ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ در ﻣﻮاد ﻓﺮم ﭘﺬﯾﺮ درﺳﺖ ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫• ﻧﻮع ﻣﺪل ﺑﺮ اﺳﺎس ﺗﻌﺪاد‪ ،‬اﻧﺪازه‪ ،‬ﭘﯿﭽﯿﺪﮔﯽ ﺷﮑﻞ‪ ,‬ﮐﯿﻔﯿﺖ ﻧﻬﺎﯾﯽ و روش ﻗﺎﻟﺒﮕﯿﺮي ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﭼﺮا ﻣﺪل ﺳﻮراخ دارد؟‬

‫ﺟﻨﺲ ﻣﺪل‬
‫ارزﯾﺎﺑﯽ‬ ‫ﺧﺼﻮﺻﯿﺖ‬
‫ﭼﺪن‬ ‫ﭘﻼﺳﺘﯿﮏ‬ ‫اﺳﺘﯿﻞ‬ ‫آﻟﻮﻣﯿﻨﯿﻮم‬ ‫ﭼﻮب‬
‫خ‬ ‫خ‬ ‫م‬ ‫خ‬ ‫ع‬ ‫ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﻣﺎﺷﯿﻨﮑﺎري‬
‫ع‬ ‫م‬ ‫ع‬ ‫خ‬ ‫ض‬ ‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﻪ ﺳﺎﯾﺶ‬
‫خ‬ ‫خ‬ ‫ع‬ ‫خ‬ ‫ع‬ ‫اﺳﺘﺤﮑﺎم‬
‫ض‬ ‫خ‬ ‫ض‬ ‫خ‬ ‫ع‬ ‫وزن‬
‫خ‬ ‫م‬ ‫خ‬ ‫ض‬ ‫ع‬ ‫ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﺗﻌﻤﯿﺮ‬
‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ‪:‬‬

‫ض‬ ‫ع‬ ‫ض‬ ‫ع‬ ‫ع‬ ‫• ﺧﻮردﮔﯽ در آب‬

‫ع‬ ‫ع‬ ‫ع‬ ‫ع‬ ‫ض‬ ‫• ﺗﻮرم‬

‫ض – ﺿﻌﯿﻒ‬ ‫م – ﻣﺘﻮﺳﻂ؛‬ ‫خ – ﺧﻮب؛‬ ‫ع – ﻋﺎﻟﯽ؛‬

‫‪ASM, vol. 15‬‬
 ‫‪١۴٣٩/٠٩/٢۶‬‬

‫اﻧﻮاع ﻣﺪل از ﻧﻈﺮ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن‬

‫ﯾﮏ ﺗﮑﻪ اي‬ ‫‪.١‬‬
‫دو ﯾﺎ ﭼﻨﺪ ﺗﮑﻪ اي‬ ‫‪.٢‬‬
‫ﺻﻔﺤﻪ اي ﯾﮏ رو و دورو‬ ‫‪.٣‬‬
‫ﺻﻔﺤﻪ اي دو ﻟﻨﮕﻪ‬ ‫‪.۴‬‬
‫ﻣﺪل ﺑﺎ ﻗﻄﻌﺎت آزاد‬ ‫‪.۵‬‬
‫ﻣﺪل ﻫﺎي ﻣﺨﺼﻮص‬ ‫‪.۶‬‬

‫ﻣﺪل ﻫﺎي ﯾﮏ ﺗﮑﻪ اي‬

‫درﺟﻪ ﺑﺎﻻﯾﯽ‬ ‫ﺳﺎده ﺗﺮﯾﻦ‬ ‫•‬
‫)‪(cope‬‬
‫ﻣﯿﺘﻮاﻧﺪ در ﯾﮏ درﺟﻪ ﯾﺎ دو درﺟﻪ ﻗﺎﻟﺐ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺗﻐﺬﯾﻪ‬
‫ﻣﺪل‬ ‫)‪(riser‬‬ ‫•‬
‫)‪(pattern‬‬

‫راﻫﮕﺎه ﺑﺎررﯾﺰ‬ ‫ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﻋﻤﻠﯿﺎت دﺳﺘﯽ ﺑﺎﻻ‬ ‫•‬

‫ﻣﺪل ﺑﺼﻮرت دﺳﺘﯽ و ﺑﺎ ﻣﻬﺎرت از ﻣﺎﺳﻪ ﺧﺎرج ﻣﯽ ﺷﻮد‬
‫)‪(sprue‬‬
‫•‬
‫دﻗﺖ اﺑﻌﺎدي ﮐﻢ‬ ‫•‬
‫ﺗﻌﺪاد ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮐﻢ‬ ‫•‬
‫درﺟﻪ ﭘﺎﯾﯿﻨﯽ‬ ‫ﺳﺮﻋﺖ ﻗﺎﻟﺒﮕﯿﺮي ﭘﺎﯾﯿﻦ‬ ‫•‬
‫)‪(drag‬‬
‫ﻣﺎﻫﯿﭽﻪ‬
‫)‪(core‬‬

‫ﺳﻄﺢ ﺟﺪاﯾﺶ‬
‫)‪(parting line‬‬
 ‫‪١۴٣٩/٠٩/٢۶‬‬

‫ﻣﺪل ﻫﺎي دو ﺗﮑﻪ اي‬

‫درﺟﻪ ﺑﺎﻻﯾﯽ‬ ‫• ﺷﮑﻞ و ﻃﺮح ﭘﯿﭽﯿﺪه و ﻧﺘﻮان در ﯾﮏ درﺟﻪ ﻗﺎﻟﺒﮕﯿﺮي ﮐﺮد‬
‫)‪(cope‬‬
‫• ﺗﻌﺪاد ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺑﺎﻻ‬
‫ﺗﻐﺬﯾﻪ‬
‫ﻣﺪل‬ ‫)‪(riser‬‬
‫)‪(pattern‬‬

‫راﻫﮕﺎه ﺑﺎررﯾﺰ‬ ‫• ﺳﻄﺢ ﺟﺪاﯾﺶ در ﺳﻄﺢ ﺟﺪاﯾﺶ دو درﺟﻪ‬

‫)‪(sprue‬‬

‫درﺟﻪ ﭘﺎﯾﯿﻨﯽ‬
‫)‪(drag‬‬
‫ﻣﺎﻫﯿﭽﻪ‬
‫)‪(core‬‬

‫ﺳﻄﺢ ﺟﺪاﯾﺶ‬
‫)‪(parting line‬‬

‫ﻣﺪل ﻫﺎي ﺻﻔﺤﻪ اي‬

‫ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻣﺪل دو ﺗﮑﻪ اي وﻟﯽ دو ﺗﮑﻪ ﺑﻪ ﯾﮏ ﺻﻔﺤﻪ ﻣﺸﺘﺮك ﻣﺘﺼﻞ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫•‬
‫ﻫﻤﺮاﺳﺘﺎﯾﯽ دو ﺗﮑﻪ ﻣﺪل‬ ‫•‬
‫ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻗﻄﻌﺎت ﺑﺎﻻ‬ ‫•‬
‫ﺳﯿﺴﺘﻢ راﻫﮕﺎﻫﯽ روي ﺻﻔﺤﻪ ﺗﻌﺒﯿﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫•‬
‫ﺳﺮﻋﺖ ﻗﺎﻟﺒﮕﯿﺮي ﺑﺎﻻ‬ ‫•‬
 ‫‪١۴٣٩/٠٩/٢۶‬‬

‫ﻣﺪل ﻫﺎي ﺻﻔﺤﻪ اي دو ﻟﻨﮕﻪ‬

‫ﻫﺮ ﺗﮑﻪ از ﻣﺪل ﺑﺮ روي ﯾﮏ ﺻﻔﺤﻪ ﻣﺠﺰا ﻗﺮار دارد‪.‬‬ ‫•‬
‫ﻫﻤﺰﻣﺎن دو درﺟﻪ ﻗﺎﻟﺒﮕﯿﺮي ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫•‬
‫راﻧﺪﻣﺎن ﺑﺴﯿﺎر ﺑﺎﻻ‬ ‫•‬
‫اﻣﮑﺎن ﻗﺎﻟﺒﮕﯿﺮي اﺗﻮﻣﺎﺗﯿﮏ ﻣﺎﺷﯿﻨﯽ‬ ‫•‬
‫ﺳﯿﺴﺘﻢ راﻫﮕﺎﻫﯽ ﻣﻌﻤﻮﻻً در ﯾﮏ درﺟﻪ ﺗﻌﺒﯿﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫•‬
‫در ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻗﻄﻌﺎت ﺑﺰرگ ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫•‬

‫ﻣﺪل ﻫﺎي ﺑﺎ ﻗﻄﻌﻪ آزاد‬

‫• در ﺑﺮﺧﯽ از ﻗﻄﻌﺎت ﺑﺎ ﺷﮑﻞ ﭘﯿﭽﯿﺪه از‬
‫اﯾﻦ ﻧﻮع ﻣﺪل اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫• ﭘﺲ از ﻗﺎﻟﺒﮕﯿﺮي‪ ،‬ﻗﻄﻌﻪ آزاد آﺧﺮ ﺧﺎرج‬
‫ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
 ‫‪١۴٣٩/٠٩/٢۶‬‬

‫ﻣﺪل ﻫﺎي ﻣﺨﺼﻮص‬

‫• ﺑﺮاي ﻗﻄﻌﺎت ﮐﻪ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺳﺎﺧﺖ ﻣﺪل ﯾﮏ ﺗﮑﻪ زﯾﺎد اﺳﺖ‬
‫‪ .١‬ﻣﺪل اﺳﮑﻠﺘﯽ‪ :‬ﻗﻄﻌﺎت ﺑﺴﯿﺎر ﺑﺰرگ ﻣﺜﻞ ﻧﺎﻗﻮس ﮐﻠﯿﺴﺎ‬
‫‪ .٢‬ﻣﺪل ﺗﯿﻐﻪ ﺑﺮﺷﯽ‪ :‬ﻗﻄﻌﺎت اﺳﺘﻮاﻧﻪ اي ﺷﮑﻞ‬
‫‪ .٣‬ﻣﺪل ﻫﺎي ﭘﻠﯽ اﺳﺘﯿﺮﯾﻦ‪ :‬ﻗﺎﻟﺒﮕﯿﺮي ﺗﻮ ﭘﺮ )در ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎ‬
‫ﺗﻮﺿﯿﺢ داده ﻣﯽ ﺷﻮد(‬

‫ﺳﺎﺧﺖ ﻣﺪل اوﻟﯿﻪ‬

‫• ﺗﻬﯿﻪ ﻧﻘﺸﻪ ﻣﺪل ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺪل ﺳﺎز‪ :‬ﻧﮑﺎت زﯾﺮ ﺑﺎﯾﺪ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد‬
‫• ﻧﻮع ﻓﻠﺰي ﮐﻪ رﯾﺨﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد )اﻧﻘﺒﺎض(‬
‫• ﺗﻌﺪاد دﻓﻌﺎت ﻗﺎﻟﺒﮕﯿﺮي )ﺟﻨﺲ ﻣﺪل(‬
‫• روش ﻗﺎﻟﺒﮕﯿﺮي ﻣﺪل‬
‫• ﻣﺤﻞ ﺧﻂ ﺟﺪاﯾﺶ‬
‫• ﺳﯿﺴﺘﻢ راﻫﮕﺎﻫﯽ )ﻣﺤﻞ راﻫﮕﺎه‪ ،‬ﺗﻐﺬﯾﻪ‪ ،‬ﮐﺎﻧﺎﻟﻬﺎ(‬
‫• ارزش اﻗﺘﺼﺎدي )ﺣﺪاﻗﻞ اﺿﺎﻓﺎت و ﺗﺮاش(‬
 ‫‪١۴٣٩/٠٩/٢۶‬‬

‫‪ 10‬ﻧﮑﺘﻪ ﻣﻬﻢ در ﻃﺮاﺣﯽ ﻣﺪل‬

‫‪ .١‬ﺣﺪاﻗﻞ ﮐﺮدن ﺿﺨﺎﻣﺖ دﯾﻮاره )ﭼﺮا؟(‬
‫• ﮐﺎﻫﺶ زﻣﺎن اﻧﺠﻤﺎد – اﻓﺰاﯾﺶ راﻧﺪﻣﺎن – ﮐﺎﻫﺶ ﺣﺠﻢ ﻓﻠﺰ ﻣﺼﺮﻓﯽ‬

‫‪ 10‬ﻧﮑﺘﻪ ﻣﻬﻢ در ﻃﺮاﺣﯽ ﻣﺪل‬

‫‪ .٢‬ﺿﺨﺎﻣﺖ دﯾﻮاره ﯾﮑﻨﻮاﺧﺖ )ﭼﺮا؟(‬
‫• اﻧﺠﻤﺎد ﯾﮑﻨﻮاﺧﺖ و ﮐﻨﺘﺮل ﺷﺪه – از ﺑﯿﻦ ﺑﺮدن "ﻧﻘﺎط داغ"‬
 ‫‪١۴٣٩/٠٩/٢۶‬‬

‫‪ 10‬ﻧﮑﺘﻪ ﻣﻬﻢ در ﻃﺮاﺣﯽ ﻣﺪل‬

‫‪ .٣‬ﮔﻮﺷﻪ ﻫﺎ و ﻟﺒﻪ ﻫﺎي ﮔﺮد و ﻏﯿﺮ ﺗﯿﺰ )ﭼﺮا؟(‬
‫• ﮐﺎﻫﺶ ﺗﻤﺮﮐﺰ ﺗﻨﺶ – از ﺑﯿﻦ ﺑﺮدن "ﻧﻘﺎط داغ"‬

‫‪ 10‬ﻧﮑﺘﻪ ﻣﻬﻢ در ﻃﺮاﺣﯽ ﻣﺪل‬

‫‪ .۴‬در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺷﯿﺐ ﻣﺠﺎز ‪ 2‬اﻟﯽ ‪ 3‬درﺟﻪ ﺑﺮاي دﯾﻮارﻫﺎي ﻋﻤﻮد ﺑﺮ ﺧﻂ ﺟﺪاﯾﺶ )ﭼﺮا؟(‬
‫• ﺳﻬﻮﻟﺖ ﺧﺮوج ﻗﻄﻌﻪ از ﻗﺎﻟﺐ‬
 ‫‪١۴٣٩/٠٩/٢۶‬‬

‫‪ 10‬ﻧﮑﺘﻪ ﻣﻬﻢ در ﻃﺮاﺣﯽ ﻣﺪل‬

‫‪ .۵‬ﺧﻂ ﺟﺪاﯾﺶ ﺻﺎف )ﭼﺮا؟(‬
‫• ﺟﺮﯾﺎن ﯾﮑﻨﻮاﺧﺖ ﻣﺬاب ‪ -‬ﺳﻬﻮﻟﺖ ﺧﺮوج ﻗﻄﻌﻪ از ﻗﺎﻟﺐ ‪ -‬ﺣﺪاﻗﻞ ﻓﻠﺰ ﻣﺼﺮﻓﯽ‬

‫‪ 10‬ﻧﮑﺘﻪ ﻣﻬﻢ در ﻃﺮاﺣﯽ ﻣﺪل‬

‫‪ .۶‬ﮐﺎﻫﺶ ﺳﻄﻮح ﺻﺎف و ﻧﺎزك )ﭼﺮا؟(‬
‫• ﭘﺮ ﻧﺸﺪن ﻣﺬاب – ﮐﺎﻫﺶ ﻋﯿﻮب – ﺗﺎب ﺑﺮداﺷﺘﻦ در اﺛﺮ ﺗﻨﺶ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪ‬
 ‫‪١۴٣٩/٠٩/٢۶‬‬

‫‪ 10‬ﻧﮑﺘﻪ ﻣﻬﻢ در ﻃﺮاﺣﯽ ﻣﺪل‬

‫‪ .٧‬ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺿﺨﺎﻣﺖ ﻧﺎﮔﻬﺎﻧﯽ ﻣﻤﻨﻮع )ﭼﺮا؟(‬
‫• ﻧﻘﺎط داغ – ﺗﻼﻃﻢ ﻣﺬاب ‪ -‬ﮐﺎﻫﺶ ﻋﯿﻮب ‪ -‬ﺳﺎﯾﺶ ﻗﺎﻟﺐ‬

‫‪ 10‬ﻧﮑﺘﻪ ﻣﻬﻢ در ﻃﺮاﺣﯽ ﻣﺪل‬

‫‪ .٨‬در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ و اﻓﺰودن اﺿﺎﻓﺎت اﺑﻌﺎدي ﺑﺮاي اﻧﻘﺒﺎض )ﭼﺮا؟(‬
‫• ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻗﻄﻌﻪ ﺳﺎﻟﻢ ﺑﺎ اﺑﻌﺎد دﻗﯿﻖ– ﮐﺎﻫﺶ ﻋﯿﻮب اﻧﻘﺒﺎﺿﯽ‬
‫• اﺳﺘﻔﺎده از ﺧﻂ ﮐﺶ ﻫﺎي ﻣﺪرج ﻣﺨﺼﻮص ﻫﺮ ﻓﻠﺰ‬

‫‪ASM, vol. 15‬‬

 ‫‪١۴٣٩/٠٩/٢۶‬‬

‫‪ 10‬ﻧﮑﺘﻪ ﻣﻬﻢ در ﻃﺮاﺣﯽ ﻣﺪل‬

‫‪ .٩‬در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ و اﻓﺰودن اﺿﺎﻓﺎت اﺑﻌﺎدي ﺑﺮاي ﺗﺮاﺷﮑﺎري )ﭼﺮا؟(‬
‫• ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻗﻄﻌﻪ ﺳﺎﻟﻢ ﺑﺎ اﺑﻌﺎد دﻗﯿﻖ – ﺗﻤﯿﺰﮐﺎري ﻧﻬﺎﯾﯽ‬
‫• اﺳﺘﻔﺎده از ﺟﺪاول اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﺮاي ﻫﺮ ﻓﻠﺰ‬

‫‪ASM, vol. 15‬‬

‫‪ 10‬ﻧﮑﺘﻪ ﻣﻬﻢ در ﻃﺮاﺣﯽ ﻣﺪل‬

‫‪ .٠١‬در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ رﻧﮓ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺮاي ﻧﻘﺎط ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﺪل‬
‫• رﻧﮓ ﻗﻬﻮه اي روﺷﻦ )ﻻك اﻟﮑﻞ(‪ :‬ﺳﻄﻮح ﺟﺎﻧﺒﯽ ﮐﻪ ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﺗﺮاش ﻧﺪارﻧﺪ و ﺳﻄﺢ ﺟﺪاﯾﺶ‬
‫• رﻧﮓ ﻗﺮﻣﺰ‪ :‬ﺳﻄﻮح ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﺗﺮاش‬
‫• رﻧﮓ ﻧﻘﺮه اي‪ :‬ﻗﻄﻌﺎت آزاد و اﺿﺎﻓﯽ‬
‫• رﻧﮓ ﺳﯿﺎه‪ :‬ﺗﮑﯿﻪ ﮔﺎه ﻣﺎﻫﯿﭽﻪ و ﺟﺎي ﻣﺎﻫﯿﭽﻪ‬
‫• رﻧﮓ ﺳﺒﺰ‪ :‬ﺑﺴﺖ ﻧﮕﺎه دارﻧﺪه‬
 ‫‪١۴٣٩/٠٩/٢۶‬‬

‫ﻣﺜﺎل ‪ :1‬ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ اﻧﻘﺒﺎض‬

‫• ﻣﺤﻔﻈﻪ ﻗﺎﻟﺐ ﺷﮑﻞ ﻣﮑﻌﺐ ﺑﺎ اﺑﻌﺎد ‪ 100‬ﻣﯿﻠﯿﻤﺘﺮ دارد‪.‬‬
‫• ﺣﺠﻢ و اﺑﻌﺎد ﻧﻤﻮﻧﻪ در دﻣﺎي ﻣﺤﯿﻂ را ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬

‫• ﻓﺮﺿﯿﺎت‪:‬‬
‫‪ .١‬ﺗﻤﺎم ﻣﺤﻔﻈﻪ ﻗﺎﻟﺐ ﺑﺎ ﻣﺬاب ﭘﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ‬
‫‪ .٢‬اﻧﻘﺒﺎض در ﺗﻤﺎم اﺑﻌﺎد ﯾﮑﻨﻮاﺧﺖ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‬
‫• ﺟﻨﺲ ﻓﻠﺰ رﯾﺨﺘﻪ ﺷﺪه‪ :‬ﻣﺲ )اﻧﻘﺒﺎض ﺣﯿﻦ اﻧﺠﻤﺎد = ‪ %4,9‬و اﻧﻘﺒﺎض در ﺣﺎﻟﺖ ﺟﺎﻣﺪ = ‪(%7,5‬‬

‫ﻣﺜﺎل ‪ :1‬ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ اﻧﻘﺒﺎض‬

‫‪ x‬ﻣﯿﻠﯿﻤﺘﺮ‬
‫‪ ١٠٠‬ﻣﯿﻠﯿﻤﺘﺮ‬
 ‫‪١۴٣٩/٠٩/٢۶‬‬

‫ﻣﺜﺎل ‪ :1‬ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ اﻧﻘﺒﺎض‬

‫• ﺣﺠﻢ ﻣﺤﻔﻈﻪ ﻗﺎﻟﺐ‪:‬‬
‫=‪V‬‬‫‪(100)3‬‬
‫‪V= 106 mm3‬‬
‫• ﺣﺠﻢ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﭘﺲ از اﻧﺠﻤﺎد‪:‬‬
‫=‪V‬‬‫)‪106(1-0.049‬‬
‫‪V= 951,000 mm3‬‬
‫• ﺣﺠﻢ ﻧﻤﻮﻧﻪ در دﻣﺎي ﻣﺤﯿﻂ‪:‬‬
‫)‪V= 951,000(1-0.075‬‬
‫‪V= 879,675 mm3‬‬
‫• اﺑﻌﺎد ﻧﻤﻮﻧﻪ در دﻣﺎي ﻣﺤﯿﻂ‪:‬‬
‫=‪L‬‬‫‪(879,675)0.333‬‬
‫‪L= 95.82 mm‬‬

‫ﻣﺜﺎل ‪ :2‬ﻃﺮاﺣﯽ ﻣﺪل‬

‫• ﻣﺪﻟﯽ ﻃﺮاﺣﯽ ﮐﻨﯿﺪ ﺑﺮاي ﻗﺎﻟﺒﮕﯿﺮي دﺳﺘﯽ ﻗﻄﻌﻪ زﯾﺮ در ﻣﺎﺳﻪ ﺗﺮ‪ .‬ﻃﺮاﺣﯽ ﺳﯿﺴﺘﻢ راﻫﮕﺎه و ﺗﻐﺬﯾﻪ‬
‫ﻻزم ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬
‫• ﺟﻨﺲ ﻓﻠﺰ‪ :‬ﻓﻮﻻد‬
‫‪ ١٠٠‬ﻣﯿﻠﯿﻤﺘﺮ‬

‫‪ ١٠٠‬ﻣﯿﻠﯿﻤﺘﺮ‬
 ‫‪١۴٣٩/٠٩/٢۶‬‬

‫ﻣﺜﺎل ‪ :2‬ﻃﺮاﺣﯽ ﻣﺪل‬

‫درﺟﻪ ﺑﺎﻻﯾﯽ‬ ‫’‪L‬‬

‫درﺟﻪ ﭘﺎﯾﯿﻨﯽ‬
‫‪ ١٠٠‬ﻣﯿﻠﯿﻤﺘﺮ‬

‫‪3o‬‬

‫‪L‬‬
‫‪L‬‬
‫‪ ١٠٠‬ﻣﯿﻠﯿﻤﺘﺮ‬

‫ﻣﺜﺎل ‪ :2‬ﻃﺮاﺣﯽ ﻣﺪل‬

‫‪• Lpattern = Lpart + shrinkage + machining‬‬
‫‪• L = 100 + 0.21+ 2.4 = 102.61 mm‬‬
‫‪• Draft angle: 3o  L’ = 102.61 + 2 x 102.61 tan 3o = 102.61 + 2 x‬‬
‫‪102.61 x 0.052 = 113.28 mm‬‬

‫‪ 2,4‬ﻣﯿﻠﯿﻤﺘﺮ‬

‫‪ASM, vol. 15‬‬ ‫‪ 0,21‬ﻣﯿﻠﯿﻤﺘﺮ در ‪ 100‬ﻣﯿﻠﯿﻤﺘﺮ‬

 ‫‪١۴٣٩/٠٩/٢۶‬‬

‫ﻣﺜﺎل ‪ :2‬ﻃﺮاﺣﯽ ﻣﺪل‬

‫درﺟﻪ ﺑﺎﻻﯾﯽ‬ ‫‪ 113,28‬ﻣﯿﻠﯿﻤﺘﺮ‬

‫درﺟﻪ ﭘﺎﯾﯿﻨﯽ‬

‫‪ 102,61‬ﻣﯿﻠﯿﻤﺘﺮ‬
‫‪ ١٠٠‬ﻣﯿﻠﯿﻤﺘﺮ‬

‫‪3o‬‬

‫‪ 102,61‬ﻣﯿﻠﯿﻤﺘﺮ‬
‫‪ ١٠٠‬ﻣﯿﻠﯿﻤﺘﺮ‬

‫ﻣﺎﻫﯿﭽﻪ‬
‫• ﺗﻌﺮﯾﻒ‪ :‬ﺟﺰء ﻣﺴﺘﻘﻞ از ﻗﺎﻟﺐ ﺑﺎ اﺳﺘﺤﮑﺎم ﮐﺎﻓﯽ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر اﯾﺠﺎد ﻗﺴﻤﺘﻬﺎﯾﯽ از ﻗﺎﻟﺐ ﮐﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻧﻬﺎ‬
‫ﻣﺴﺘﻘﯿﻤﺎً ﻣﻤﮑﻦ ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬
‫• اﺟﺰاء‪ :‬ﻗﺴﻤﺖ اﺻﻠﯽ )اﯾﺠﺎد ﺷﮑﻞ( و ﻗﺴﻤﺖ اﺿﺎﻓﯽ )ﺗﮑﯿﻪ ﮔﺎه ﯾﺎ رﯾﺸﻪ ﻣﺎﻫﯿﭽﻪ(‬
 ‫‪١۴٣٩/٠٩/٢۶‬‬

‫ﻣﻮاد ﻣﺎﻫﯿﭽﻪ‬
‫• ﻣﺎﺳﻪ ‪ +‬ﭼﺴﺐ ‪ +‬ﻣﻮاد اﻓﺰودﻧﯽ‬
‫• ﻧﮑﺘﻪ ﻣﻬﻢ‪ :‬ﻣﻮاد ﻣﺎﻫﯿﭽﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺗﺎ اﻧﺠﻤﺎد ﻣﺬاب اﺳﺘﺤﮑﺎﻣﺶ را ﺣﻔﻆ ﮐﻨﺪ و ﭘﺲ از اﻧﺠﻤﺎد ﻗﻄﻌﻪ از‬
‫ﻫﻢ ﺑﭙﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫• ﻧﮑﺘﻪ ﻣﻬﻢ‪ :‬ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﻋﺒﻮر ﮔﺎز ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎﻻ ﺑﺎﺷﺪ )ﻣﺎﺳﻪ درﺷﺖ ﯾﺎ رﯾﺰ؟(‬

‫اﻧﻮاع ﻣﺎﻫﯿﭽﻪ‬
‫‪ .١‬ﻣﺎﻫﯿﭽﻪ ﻋﻤﻮدي‪ :‬ﺑﺎ دو ﺗﮑﯿﻪ ﮔﺎه – ﺑﺎ ﯾﮏ ﺗﮑﯿﻪ ﮔﺎه‬
 ‫‪١۴٣٩/٠٩/٢۶‬‬

‫اﻧﻮاع ﻣﺎﻫﯿﭽﻪ‬
‫‪ .٢‬ﻣﺎﻫﯿﭽﻪ اﻓﻘﯽ‪ :‬ﺑﺎ ﺗﮑﯿﻪ ﮔﺎه دوﻃﺮﻓﻪ – ﺑﺎ ﺗﮑﯿﻪ ﮔﺎه ﯾﮏ ﻃﺮﻓﻪ )ﺗﻌﺎدﻟﯽ( – ﺑﺎ ﺗﮑﯿﻪ ﮔﺎه ﻣﺨﺼﻮص‬
‫‪ -‬ﺑﺎ ﺗﮑﯿﻪ ﮔﺎه ﻣﺸﺘﺮك – ﺑﺎ ﭼﭙﻠﺖ‬

‫ﭼﭙﻠﺖ ﻣﺎﻫﯿﭽﻪ )‪(Chaplet‬‬

‫ﻗﻄﻌﻪ ﻓﻠﺰي ﺑﺮاي ﻧﮕﺎه داري ﻣﺎﻫﯿﭽﻪ در ﺟﺎي ﺧﻮد‬ ‫•‬
‫از ﺟﻨﺲ ﻣﺬاب‬ ‫•‬
‫ﺳﻮال‪ :‬ﺷﮑﻞ ﭼﭙﻠﺖ ﻣﻬﻢ اﺳﺖ؟‬ ‫•‬
‫ﺑﺎرﯾﮏ‪ ،‬ﺣﺠﻢ ﮐﻢ‪ ،‬ﺷﺒﮑﻪ اي – ﺑﻪ ﻣﻮﻗﻊ ذوب ﺷﻮد‬ ‫•‬
 ‫‪١۴٣٩/٠٩/٢۶‬‬

‫اﻧﻮاع ﻣﺎﻫﯿﭽﻪ‬