NỘI DUNG

• Tổng quan về kế toán tài chính

• Hệ thống tài khoản kế toán VN và ứng dụng vào
một số hoạt động

MỤC TIÊU TỔNG QUAN VỀ KẾ TOÁN TÀI CHÍNH

• Sau khi nghiên cứu xong nội dung này, người học có thể:
• Trình bày vai trò của thông tin kế toán tài chính trong việc • Thông tin kế toán và việc ra quyết định
đưa ra quyết định. • Giới thiệu hệ thống kế toán Việt Nam
• Giới thiệu những nội dung cơ bản của hệ thống kế toán Việt
Nam. • Khuôn mẫu lý thuyết kế toán
• Giải thích các nguyên tắc kế toán, các yêu cầu cơ bản của kế • Trình bày báo cáo tài chính
toán, các yếu tố cơ bản trên BCTC
• Nêu một số nội dung cơ bản của tổ chức công tác kế toán
• Tổ chức công tác kế toán
trong doanh nghiệp.
• Vận dụng hệ thống tài khoản kế toán một các tổng quát vào 2 4
các phần hành kế toán của một số loại hình doanh nghiệp.

1
Kế toán và việc ra quyết định Thông tin cần thiết
Ra quyết định
• Tình hình tài chính
Hoạt động của tổ Đối tượng
chức sử dụng • Tình hình kinh doanh
• Tình hình lưu chuyển tiền tệ
• Các thông tin bổ sung
Dữ liệu Hệ thống kế Thông tin
toán

5 7

Kế toán tài chính Tình hình tài chính

• Cung cấp thông tin cho các đối tượng ở bên • Các nguồn lực kinh tế mà DN kiểm soát (TS)
ngoài (nhà đầu tư, chủ nợ), thông qua các báo cáo • Các nguồn tài trợ cho tài sản
tài chính. • Khả năng trả các món nợ tới hạn

6 8

2
Tình hình tài chính Tình hình kinh doanh
Nguồn lực
Nguồn tài trợ • Quy mô kinh doanh
kinh tế

Tài sản = Nợ phải trả + Vốn chủ sở hữu • Khả năng tạo ra lợi nhuận của ngành

• Khả năng tạo ra lợi nhuận của doanh nghiệp

Tài sản Nợ
ngắn
Tài sản
ngắn
Nợ dài • Ảnh hưởng của đòn bẩy tài chính
dài hạn hạn
hạn hạn

9 11
Khả năng thanh toán

Ví dụ 1 Tình hình kinh doanh

Lãi/lỗ
• Nhận định về tình hình tài chính Doanh thu thuần Lãi/lỗ khác
tài chính
ngày 31.12.2010 của Vinamilk
GVHB Lợi nhuận gộp

CPBH CPQL LNKD

Lợi nhuận kế toán trước thuế

10 CP thuế Lợi nhuận sau thuế 12

3
Ví dụ 2 Tình hình lưu chuyển tiền tệ
• Nhận định về tình hình kinh
Hoạt động Dòng tiền Hoạt động
doanh năm 2010 của Vinamilk kinh doanh chung của đơn đầu tư
vị

Hoạt động tài

chính
13 15

Tình hình lưu chuyển tiền tệ Ví dụ 3

• Nhận định về tình hình lưu
• Tình hình tạo ra tiền từ hoạt động kinh doanh chuyển tiền tệ năm 2010 của
• Tình hình sử dụng/thu hồi tiền từ hoạt động đầu tư Vinamilk

• Tình hình huy động/hoàn trả nguồn lực từ chủ nợ

và chủ sở hữu
14 16

4
Thông tin bổ sung Hệ thống kế toán Việt Nam
• Bản thuyết minh BCTC • Hệ thống kế toán Việt Nam được quy định theo
• Chính sách kế toán pháp luật Việt Nam:
• Số liệu chi tiết • Luật Kế toán và các văn bản hướng dẫn
• Tình hình thay đổi vốn chủ sở hữu • Các chuẩn mực kế toán
• Các thông tin về rủi ro • Các hệ thống kế toán doanh nghiệp, đơn vị sự
nghiệp, ngân hàng…
17 19

Ví dụ 4 Hệ thống kế toán (áp dụng cho DN)

• Đọc Bản thuyết minh BCTC năm 2010
của Vinamilk và cho biết: Luật Kế toán
• Chính sách khấu hao
• Chi tiết doanh thu tài chính trong kỳ Nghị định 129, 128
• Tình hình tạo và sử dụng lợi nhuận
chưa phân phối Chuẩn mực kế toán
• Các khoản cam kết không có quyền hủy
ngang Hệ thống kế toán doanh nghiệp
18 20

5
 Luật Kế toán Chuẩn mực kế toán
 Do Quốc hội ban hành năm 2003
 Các nội dung cơ bản VAS
• Đối tượng chi phối
• Các quy định cơ bản về đơn vị, kỳ kế toán…
• Các yêu cầu cụ thể về sổ sách, chứng từ… Các VAS
Các VAS Các VAS Các VAS
cho tập
• Thông tin công khai và báo cáo cơ bản cụ thể về BCTC
đoàn
• Quản lý Nhà nước về kế toán
• Hành nghề kế toán
VAS 01 VAS 21
• Tổ chức nghề nghiệp. 21 23
 Được hướng dẫn bởi Nghị định 128 và 129 của Chính Phủ

Chuẩn mực kế toán Hệ thống kế toán doanh nghiệp

• Được ban hành bởi Bộ Tài chính • Bộ Tài chính ban hành, bao gồm các quy định về
• Xây dựng dựa trên IFRS có điều chỉnh cho phù hợp  Hệ thống chứng từ
với Việt Nam.
 Hệ thống tài khoản
• Đã ban hành 26 chuẩn mực (VAS) được hướng dẫn
 Hệ thống sổ sách
bởi 3 thông tư 20, 21 và 161.
• Quy định các nguyên tắc chung và các nguyên tắc cụ  Hệ thống báo cáo tài chính
thể liên quan đến việc ghi nhận, đánh giá và trình bày • Quyết định 15/2006/QĐ-BTC ngày 20.3.2006
trên BCTC (bao gồm các thuyết minh liên quan) 22
• Quyết định 48/2006/QĐ-BTC ngày 14.9.2006
24

6
 Hoạt động liên tục
Các nguyên tắc kế toán cơ bản
• Báo cáo tài chính phải được lập trên cơ sở giả định là doanh
• Cơ sở dồn tích, nghiệp đang hoạt động liên tục và sẽ tiếp tục hoạt động kinh
• Hoạt động liên tục, doanh bình thường trong tương lai gần, nghĩa là doanh
• Giá gốc, nghiệp không có ý định cũng như không buộc phải ngừng
• Phù hợp, hoạt động hoặc phải thu hẹp đáng kể quy mô hoạt động của
mình.
• Nhất quán,
• Trường hợp thực tế khác với giả định hoạt động liên tục thì
• Thận trọng,
báo cáo tài chính phải lập trên một cơ sở khác và phải giải
• Trọng yếu thích cơ sở đã sử dụng để lập báo cáo tài chính.
25 27

Cơ sở dồn tích Giá gốc

• Mọi nghiệp vụ kinh tế, tài chính của doanh nghiệp liên quan
đến tài sản, nợ phải trả, nguồn vốn chủ sở hữu, doanh thu, chi
phí phải được ghi sổ kế toán vào thời điểm phát sinh, không
căn cứ vào thời điểm thực tế thu hoặc thực tế chi tiền hoặc
tương đương tiền.
• Báo cáo tài chính lập trên cơ sở dồn tích phản ảnh tình hình tài
chính của doanh nghiệp trong quá khứ, hiện tại và tương lai.
26
• Tài sản phải được ghi nhận theo giá gốc. Giá gốc của
tài sản được tính theo số tiền hoặc khoản tương
đương tiền đã trả, phải trả hoặc tính theo giá trị hợp
lý của tài sản đó vào thời điểm tài sản được ghi nhận.
• Giá gốc của tài sản không được thay đổi trừ khi có
quy định khác trong chuẩn mực kế toán cụ thể.
28

7
 Phù hợp
• Việc ghi nhận doanh thu và chi phí phải phù hợp với
nhau. Khi ghi nhận một khoản doanh thu thì phải ghi
nhận một khoản chi phí tương ứng có liên quan đến
việc tạo ra doanh thu đó.
• Chi phí tương ứng với doanh thu gồm chi phí của kỳ
tạo ra doanh thu và chi phí của các kỳ trước hoặc chi
phí phải trả nhưng liên quan đến doanh thu của kỳ
đó.
Nhất quán
• Các chính sách và phương pháp kế toán doanh
nghiệp đã chọn phải được áp dụng thống nhất ít
nhất trong một kỳ kế toán năm.
• Trường hợp có thay đổi chính sách và phương
pháp kế toán đã chọn thì phải giải trình lý do và
ảnh hưởng của sự thay đổi đó trong phần thuyết
minh báo cáo tài chính.
Thận trọng
• Thận trọng là việc xem xét, cân nhắc, phán đoán cần thiết để
lập các ước tính kế toán trong các điều kiện không chắc chắn.
Nguyên tắc thận trọng đòi hỏi:
• Phải lập các khoản dự phòng nhưng không lập quá lớn;
• Không đánh giá cao hơn giá trị của các tài sản và các khoản thu nhập;
• Không đánh giá thấp hơn giá trị của các khoản nợ phải trả và chi phí;
• Doanh thu và thu nhập chỉ được ghi nhận khi có bằng chứng chắc chắn
về khả năng thu được lợi ích kinh tế, còn chi phí phải được ghi nhận khi
có bằng chứng về khả năng phát sinh chi phí.
29 31
Trọng yếu
• Thông tin được coi là trọng yếu trong trường hợp nếu thiếu
thông tin hoặc thiếu chính xác của thông tin đó có thể làm
sai lệch đáng kể báo cáo tài chính, làm ảnh hưởng đến quyết
định kinh tế của người sử dụng báo cáo tài chính.
• Tính trọng yếu phụ thuộc vào độ lớn và tính chất của thông
tin hoặc các sai sót được đánh giá trong hoàn cảnh cụ thể.
Tính trọng yếu của thông tin phải được xem xét trên cả
phương diện định lượng và định tính
30 32
8
Các yêu cầu cơ bản của kế toán Các yếu tố cơ bản của BCTC
• Trung thực, • Bảng cân đối kế toán
• Khách quan, • Tài sản
• Đầy đủ, • Nợ phải trả
• Kịp thời, • Vốn chủ sở hữu
• Dễ hiểu, • Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh
• Có thể so sánh. • Doanh thu và thu nhập khác
33 35
• Chi phí

Ví dụ 5 Tài sản
Ngành điện lực Việt Nam làm văn bản xin Bộ Tài • Tài sản là nguồn lực do doanh nghiệp kiểm soát và có
chính chấp thuận cho khấu hao trên báo cáo tài chính thể thu được lợi ích kinh tế trong tương lai.
các thiết bị điện mới đầu tư trong 5 năm mặc dù thời • Tài sản được ghi nhận khi:
gian sử dụng là 20 năm. Lý do là nhanh chóng thu hồi • Doanh nghiệp có khả năng chắc chắn thu được lợi ích
vốn để trả nợ vay nước ngoài. kinh tế trong tương lai và
• Dựa vào các nguyên tắc kế toán cơ bản và các yêu • Giá trị của tài sản đó được xác định một cách đáng tin
cầu cơ bản của kế toán để bình luận về phương án cậy
34 36
trên.

9
 Ví dụ 6
• Dùng định nghĩa và điều kiện ghi nhận để đánh giá các
khoản sau có đủ tiêu chuẩn ghi vào tài sản của DN không:
• DN bỏ ra 5 tỷ mua quyền sử dụng đất mà không sử dụng, chỉ giữ chờ
tăng giá để bán.
• Trong 5 năm, DN đã chi 300 triệu cho nhân viên đi học, nhờ đó đã tạo
ra một đội ngũ nhân viên lành nghề.
• DN trả trước tiền thuê đất ở khu công nghiệp X là 15 tỷ với thời gian
là 15 năm.
• Công ty khai thác dầu khí đã chi ra 400 tỷ cho chi phí thăm dò 20 mỏ
trong 3 năm. Chỉ có 3 mỏ trong số đó là thỏa điều kiện khai thác.
37
Ví dụ 7
• Dùng định nghĩa và điều kiện ghi nhận để đánh giá các khoản
sau có đủ tiêu chuẩn ghi vào nợ phải trả của DN không:
1. DN bị kiện vì vi phạm Luật lao động. Dù chưa có quyết định chính thức
nhưng chắc chắn DN sẽ phải bồi thường trong khoảng 300-340 triệu
đồng.
2. DN bán hàng cam kết bảo hành trong 1 năm. Chi phí bảo hành phải chi
ước tính đáng tin cậy trong năm sau là 200 triệu; trong đó bảo hành cho
sản phẩm bán năm nay là 120 triệu và cho năm sau là 80 triệu.
3. DN công bố kế hoạch thu hồi 10.000 xe gắn máy do bị lỗi hệ thống điện
có thể gây cháy nổ. Chi phí dự kiến đáng tin cậy là 400 triệu đồng.
39

Nợ phải trả Vốn chủ sở hữu

• Nợ phải trả là nghĩa vụ hiện tại của doanh nghiệp phát
sinh từ các giao dịch và sự kiện đã qua mà doanh • Vốn chủ sở hữu là phần còn lại của tài sản sau
nghiệp phải thanh toán từ các nguồn lực của mình. khi trừ đi nợ phải trả
• Điều kiện ghi nhận:
• Chắc chắn là doanh nghiệp sẽ phải dùng một lượng tiền chi
ra để trang trải cho những nghĩa vụ hiện tại mà doanh nghiệp
phải thanh toán, và
• Khoản nợ phải trả đó phải xác định được một cách đáng tin
cậy. 38 40

10
 Doanh thu và thu nhập khác
• Doanh thu và thu nhập khác là tổng giá trị các lợi ích kinh tế
doanh nghiệp thu được trong kỳ kế toán, phát sinh từ các hoạt
động sản xuất, kinh doanh thông thường và các hoạt động
khác của doanh nghiệp, góp phần làm tăng vốn chủ sở hữu,
không bao gồm khoản góp vốn của cổ đông hoặc chủ sở hữu.
• Doanh thu và thu nhập khác được ghi nhận khi thu được lợi
ích kinh tế trong tương lai có liên quan tới sự gia tăng về tài
sản hoặc giảm bớt nợ phải trả và giá trị gia tăng đó phải xác
định được một cách đáng tin cậy.
41
Ví dụ 7
• Dùng định nghĩa và điều kiện ghi nhận để đánh giá các
khoản sau có đủ tiêu chuẩn ghi vào doanh thu/thu nhập
khác của DN không:
1. Nhận tiền ứng trước của khách hàng
2. Nhà nước trợ giá cho một tấn nông sản tiêu thụ là 200
triệu đồng.
3. Nhà cung cấp X đồng ý nhận một tài sản để cấn trừ một
khoản nợ.
42
4. Ngân hàng Y đồng ý chuyển một khoản nợ thành vốn
góp.
Chi phí
• Chi phí là tổng giá trị các khoản làm giảm lợi ích kinh tế trong
kỳ kế toán dưới hình thức các khoản tiền chi ra, các khoản
khấu trừ tài sản hoặc phát sinh các khoản nợ dẫn đến làm
giảm vốn chủ sở hữu, không bao gồm khoản phân phối cho cổ
đông hoặc chủ sở hữu.
• Chi phí sản xuất, kinh doanh và chi phí khác được ghi nhận
trong Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh khi các khoản chi
phí này làm giảm bớt lợi ích kinh tế trong tương lai có liên
quan đến việc giảm bớt tài sản hoặc tăng nợ phải trả và chi phí
43
này phải xác định được một cách đáng tin cậy.
Ví dụ 8
• Cho ví dụ về giảm tài sản mà không phát sinh chi phí.
• Cho ví dụ về tăng nợ phải trả mà không phát sinh chi
phí.
• Trong các tình huống ở ví dụ 6 và ví dụ 7, trường hợp
nào liên quan đến chi phí. Giải thích.
44
11
Trình bày báo cáo tài chính Trung thực và hợp lý
• Để lập và trình bày BCTC trung thực và hợp lý,
• Mục đích Báo cáo tài chính doanh nghiệp phải:
• Lựa chọn và áp dụng các chính sách kế toán phù hợp
• Trung thực và hợp lý • Trình bày các thông tin, kể cả các chính sách kế toán, nhằm
cung cấp thông tin phù hợp, đáng tin cậy, so sánh được và
• Một số nguyên tắc trình bày. dễ hiểu
• Cung cấp các thông tin bổ sung khi quy định trong CMKT
không đủ để giúp cho người sử dụng có thể hiểu được hoạt
45 động của doanh nghiệp. 47

Mục đích báo cáo tài chính Một số nguyên tắc

• Mục đích của BCTC là cung cấp thông tin theo một • Hoạt động liên tục
cấu trúc chặt chẽ về tình hình tài chính, tình hình • Cơ sở dồn tích
kinh doanh, các luồng tiền và thông tin bổ sung của 1 • Nhất quán
DN, đáp ứng nhu cầu hữu ích cho số đông những
người sử dụng trong việc đưa ra các quyết định kinh • Trọng yếu và tập hợp
tế. • Bù trừ
• Có thể so sánh
46 48

12
Tổ chức công tác kế toán Chứng từ kế toán

Sổ nhật ký SỔ NHẬT KÝ CHUNG Sổ, thẻ kế

đặc biệt toán chi tiết
• Tổ chức chứng từ kế toán
• Tổ chức sổ sách kế toán Sổ Cái Bảng tổng hợp
chi tiết
• Tổ chức báo cáo kế toán
Bảng cân đối
• Tổ chức bộ máy kế toán tài khoản

49 51
BÁO CÁO TÀI CHÍNH

Hình thức Nhật ký chung Hệ thống kế toán VN và ứng dụng

• Sổ Nhật ký • Giới thiệu hệ thống tài khoản kế toán doanh
• Nhật ký chung nghiệp
• Nhật ký đặc biệt • Ứng dụng hệ thống tài khoản
• Sổ cái • Tại doanh nghiệp thương mại
• Sổ chi tiết • Tại doanh nghiệp sản xuất.

50 52

13
 Hệ thống tài khoản kế toán Tài khoản tài sản – Tiền
Số SỐ HIỆU TK KẾT CẤU
TT Cấp 1 Cấp 2 TÊN TÀI KHOẢN Loại A Loại B
• QĐ 15/2006/QĐ-BTC ban hành danh mục hệ 01 111 Tiền mặt x
1111 Tiền Việt Nam x
1112 Ngoại tệ x
thống tài khoản kế toán thống nhất cho doanh 1113 Vàng, bạc, kim khí quý, đá quý x
02 112 Tiền gửi Ngân hàng x
nghiệp gồm 86 tài khoản thuộc 9 nhóm. 1121 Tiền Việt Nam x
1122 Ngoại tệ x
1123 Vàng, bạc, kim khí quý, đá quý x
• Hệ thống được bổ sung và điều chỉnh bởi 03 113 Tiền đang chuyển x
1131 Tiền Việt Nam x
Thông tư 244/2009/TT-BTC 53 1132 Ngoại tệ x 55

Loại A: Nợ tăng, Có giảm, Dư Nợ - Loại B: Nợ giảm, Có tăng, Dư Có

HỆ THỐNG TÀI KHOẢN KẾ TOÁN DOANH NGHIỆP VIỆT NAM

- TÀI KHOẢN THUỘC BẢNG CÂN ĐỐI KẾ TOÁN Tài khoản tài sản – Đầu tư ngắn hạn
Số SỐ HIỆU TK KẾT CẤU
TÊN TÀI KHOẢN
Loại 1: TS ngắn hạn Loại 3: Nợ phải trả TT Cấp 1 Cấp 2 Loại A Loại B
11x: Tiền 31x: Vay ngắn hạn
04 121 Đầu tư chứng khoán ngắn hạn x
12x: Đầu tư ngắn hạn 33x: Nợ ngắn hạn
13x: Nợ phải thu 34x: Nợ dài hạn 1211 Cổ phiếu x
14x: TSNH khác Tài sản Nợ 35x: Dự phòng phải trả
ngắn hạn phải trả 1212 Trái phiếu, tín phiếu, kỳ phiếu x
15x: Hàng tồn kho
16x: Chi sự nghiệp Loại 4: Vốn chủ sở hữu 05 128 Đầu tư ngắn hạn khác
Vốn chủ 41x: Vốn kinh doanh và các quỹ
Tài sản 42x: Lãi chưa phân phối 1281 Tiền gửi có kỳ hạn x
Loại 2: TS dài hạn sở hữu
dài hạn 44x: Nguồn khác
1288 Đầu tư ngắn hạn khác x
21x: TSCĐ 46x: Nguồn kinh phí
22x: Đầu tư dài hạn
06 129 Dự phòng giảm giá đầu tư ngắn hạn x
24x: TS dài hạn khác

54 56
Loại A: Nợ tăng, Có giảm, Dư Nợ - Loại B: Nợ giảm, Có tăng, Dư Có

14
 Tài khoản tài sản – Phải thu Tài khoản tài sản – Hàng tồn kho
Số SỐ HIỆU TK KẾT CẤU Số SỐ HIỆU TK KẾT CẤU
TT Cấp 1 Cấp 2 TÊN TÀI KHOẢN Loại A Loại B Loại C TT Cấp 1 Cấp 2 TÊN TÀI KHOẢN Loại A Loại B Loại C

07 131 Phải thu của khách hàng x 15 151 Hàng mua đang đi đường x
08 133 Thuế GTGT được khấu trừ x 16 152 Nguyên liệu, vật liệu x
09 136 Phải thu nội bộ x 17 153 Công cụ, dụng cụ x
10 138 Phải thu khác x 18 154 Chi phí SXKD dở dang x
1381 Tài sản thiếu chờ xử lý x 19 155 Thành phẩm x
1385 Phải thu về cổ phần hoá x 20 156 x
Hàng hóa
1388 Phải thu khác x 21 157 Hàng gửi đi bán x
11 139 Dự phòng phải thu khó đòi x
22 158 Hàng hoá kho bảo thuế x
57 59
Loại A: Nợ tăng, Có giảm, Dư Nợ - Loại B: Nợ giảm, Có tăng, Dư Có – Loại A: Nợ tăng, Có giảm, Dư Nợ - Loại B: Nợ giảm, Có tăng, Dư Có – Loại C: Nơ
Loại C: Nơ tăng, Có giảm, Dư cả hai bên tăng, Có giảm, Dư cả hai bên

Tài khoản tài sản – TSNH Khác Ví dụ 10

Số SỐ HIỆU TK KẾT CẤU
• Định khoản các nghiệp vụ kinh tế phát sinh sau (sử
TT Cấp 1 Cấp 2 TÊN TÀI KHOẢN Loại A Loại B Loại C
dụng HTTKDN):
12 141 Tạm ứng x
1. Mua nguyên vật liệu đã trả bằng tiền mặt 300 triệu (giá chưa
13 142 Chi phí trả trước ngắn hạn x thuế, thuế suất GTGT 10%), hàng đã về kho.
14 144 Cầm cố, ký quỹ, ký cược ngắn hạn x
2. Chi tiền mặt tạm ứng cho nhân viên 20 triệu.
3. Mua hàng hóa đã trả bằng tiền gửi ngân hàng 440 triệu (giá
có thuế GTGT 10%) hàng đã về kho.
Loại A: Nợ tăng, Có giảm, Dư Nợ - Loại B: Nợ giảm, Có tăng, Dư Có – 4. Người mua trả tiền bằng tiền mặt 220 triệu.
Loại C: Nơ tăng, Có giảm, Dư cả hai bên
58 5. Xuất thành phẩm gửi đi bán, người mua chưa nhận được, 60
giá vốn là 200 triệu đồng.

15
 Tài khoản tài sản – Tài sản cố định Tài khoản tài sản – Tài sản cố định
Số SỐ HIỆU TK KẾT CẤU Số SỐ HIỆU TK KẾT CẤU
TT Cấp Cấp 2 TÊN TÀI KHOẢN Loại Loại Loại TT Cấp 1 Cấp 2 TÊN TÀI KHOẢN Loại A Loại B Loại C
1 A B C
25 211 Tài sản cố định hữu hình x 28 214 Hao mòn tài sản cố định x
2111 Nhà cửa, vật kiến trúc x 2141 Hao mòn TSCĐ hữu hình x
2112 Máy móc, thiết bị x 2142 Hao mòn TSCĐ thuê tài chính x
2113 Phương tiện vận tải, truyền dẫn x 2143 Hao mòn TSCĐ vô hình x
2114 Thiết bị, dụng cụ quản lý x 2147 Hao mòn bất động sản đầu tư x
2115 Cây lâu năm, súc vật làm việc và cho SP x 29 217 Bất động sản đầu tư x
2118 TSCĐ khác x
26 212 Tài sản cố định thuê tài chính x
Loại A: Nợ tăng, Có giảm, Dư Nợ - Loại B: Nợ giảm, Có tăng, Dư Có –
61 63
Loại A: Nợ tăng, Có giảm, Dư Nợ - Loại B: Nợ giảm, Có tăng, Dư Có Loại C: Nơ tăng, Có giảm, Dư cả hai bên
– Loại C: Nơ tăng, Có giảm, Dư cả hai bên

Tài khoản tài sản – Tài sản cố định Tài khoản tài sản – Đầu tư dài hạn
Số SỐ HIỆU TK KẾT CẤU Số SỐ HIỆU TK KẾT CẤU
TT Cấp 1 Cấp 2 TÊN TÀI KHOẢN Loại A Loại B Loại C TT Cấp 1 Cấp 2 TÊN TÀI KHOẢN Loại A Loại B Loại C

27 213 Tài sản cố định vô hình x 30 221 Đầu tư vào công ty con x
2131 Quyền sử dụng đất x 31 222 Vốn góp liên doanh x
2132 Quyền phát hành x 32 223 Đầu tư vào công ty liên kết x
2133 Bản quyền, bằng sáng chế x
33 228 Đầu tư dài hạn khác x
2134 Nhãn hiệu hàng hoá x
34 229 Dự phòng giảm giá đầu tư DH x
2135 Phần mềm máy vi tính x
2136 Giấy phép – GP nhượng quyền x
2138 TSCĐ vô hình khác x
Loại A: Nợ tăng, Có giảm, Dư Nợ - Loại B: Nợ giảm, Có tăng, Dư Có –
Loại A: Nợ tăng, Có giảm, Dư Nợ - Loại B: Nợ giảm, Có tăng, Dư Có – 62 64
Loại C: Nơ tăng, Có giảm, Dư cả hai bên
Loại C: Nơ tăng, Có giảm, Dư cả hai bên

16
 Tài khoản tài sản – TSDH khác Ví dụ 12
Số SỐ HIỆU TK KẾT CẤU Định khoản các nghiệp vụ kinh tế phát sinh sau (sử dụng
TT Cấp Cấp TÊN TÀI KHOẢN Loại A Loại B Loại C HTTKDN):
1 2
35 241 Xây dựng cơ bản dở dang x
1. Mua một xe tải trị giá 500 triệu, giá chưa thuế GTGT, thuế
2411 Mua sắm TSCĐ x suất 10%, thanh toán ngay bằng tiền gửi ngân hàng.
2412 Xây dựng cơ bản x 2. Chi tiền gửi ngân hàng trả trước tiền thuê đất 30 năm số tiền
2413 Sửa chữa lớn TSCĐ x là 30 tỷ, giá chưa thuế GTGT, thuế suất 5%.
36 242 Chi phí trả trước dài hạn x
3. Mua một căn nhà, giá mua 10 tỷ, giá chưa thuế, thuế suất
37 243 Tài sản thuế thu nhập hoãn lại x
GTGT 10%. Phần giá trị quyền sử dụng đất được xác định là
38 244 Ký quỹ, ký cược dài hạn x
6 tỷ. Thanh toán ngay bằng tiền mặt.
Loại A: Nợ tăng, Có giảm, Dư Nợ - Loại B: Nợ giảm, Có tăng, Dư Có – 65 4. Hoàn thành một công trình xây dựng với tổng chi phí XDCB 67
Loại C: Nơ tăng, Có giảm, Dư cả hai bên là 16 tỷ, đưa vào nhà xưởng sử dụng.

Ví dụ 11 Tài khoản Nợ phải trả– Nợ ngắn hạn

Số SỐ HIỆU KẾT CẤU
TT Cấp Cấp 2 TÊN TÀI KHOẢN Loại A Loại Loại Loại
• Kể tên các TK tài sản nhưng có kết cấu khác 1 B C D
39 311 Vay ngắn hạn x
với các tài khoản tài sản thông thường? 40 315 Nợ dài hạn đến hạn trả x
41 331 Phải trả cho người bán x
42 333 Thuế và các khoản phải nộp NN x
43 334 Phải trả người lao động x
44 335 Chi phí phải trả x
45 336 Phải trả nội bộ x
46 337 Thanh toán theo tiến độ KH x
47 338 Phải trả, phải nộp khác x

66 Loại A: Nợ tăng, Có giảm, Dư Nợ - Loại B: Nợ giảm, Có tăng, Dư Có –

68
Loại C: Nơ tăng, Có giảm, Dư cả hai bên – Loại D: Nợ giảm, Có tăng, Dư cả hai bên

17
 Tài khoản Nợ phải trả - Nợ dài hạn Tài khoản Vốn chủ sở hữu 1
Số SỐ HIỆU TK KẾT CẤU Số SỐ HIỆU TK KẾT CẤU
TT Cấp 1 Cấp TÊN TÀI KHOẢN Loại A Loại B Loại C Loại D TT Cấp 1 Cấp 2 TÊN TÀI KHOẢN Loại Loại Loại Loại
2 A B C D
48 341 Vay dài hạn x
49 342 Nợ dài hạn x 57 411 Nguồn vốn kinh doanh x
50 343 Trái phiếu phát hành x 58 412 Chênh lệch đánh giá lại TS x
51 344 Nhận ký quỹ, ký cược dài hạn x 59 413 Chênh lệch tỷ giá hối đoái x
52 347 Thuế hoãn lại phải trả x x
60 414 Quỹ đầu tư phát triển
53 351 Quỹ DP trợ cấp mất việc làm x
61 415 Quỹ dự phòng tài chính x
54 352 Dự phòng phải trả x
55 353 Quỹ khen thưởng, phúc lợi x Các quỹ khác thuộc vốn chủ sở x
62 418
56 356 Quỹ phát triển KH & CN x hữu
63 419 Cổ phiếu quỹ x

Loại A: Nợ tăng, Có giảm, Dư Nợ - Loại B: Nợ giảm, Có tăng, Dư Có –

69 Loại A: Nợ tăng, Có giảm, Dư Nợ - Loại B: Nợ giảm, Có tăng, Dư Có –
71
Loại C: Nơ tăng, Có giảm, Dư cả hai bên – Loại D: Nợ giảm, Có tăng, Dư cả hai bên Loại C: Nơ tăng, Có giảm, Dư cả hai bên – Loại D: Nợ giảm, Có tăng, Dư cả hai bên

Ví dụ 13 HỆ THỐNG TÀI KHOẢN KẾ TOÁN DOANH NGHIỆP VIỆT NAM -

TÀI KHOẢN THUỘC BÁO CÁO KQHĐKD
• Định khoản các nghiệp vụ kinh tế phát sinh sau:
1. Vay ngắn hạn bằng tiền mặt 200 triệu đồng. Loại 5: Doanh thu Doanh thu
Loại 6: Chi phí SXKD
61x: Chi phí mua hàng
51x: Doanh thu
62x: Chi phí SX
2. Một khoản vay dài hạn 300 triệu đồng đến hạn 52x: C/khấu, G/giá Chi phí 63x: Giá thành, giá vốn, CPTC
53x: Hàng bị trả lại
trả trong năm sau. SXKD 64x: Chi phí ngoài SX

3. Vay dài hạn 500 triệu để thanh toán một khoản

Loại 7: Thu nhập khác Thu nhập Loại 8: Chi phí khác
phải trả người bán. 71x: Thu nhập khác khác 81x: Chi phí khác
82x: CP thuế TNDN
4. Thanh toán tiền lương nhân viên trong kỳ 60 Chi phí
khác
triệu đồng bằng chuyển khoản qua ngân hàng. 70 Loại 9: xác định kết quả 72

18
 Tài khoản Vốn chủ sở hữu 2 Tài khoản Doanh thu
Số SỐ HIỆU TK KẾT CẤU Số SỐ HIỆU TK KẾT CẤU
TT Cấp 1 Cấp 2 TÊN TÀI KHOẢN Loại Loại Loại Loại TT Cấp 1 Cấp 2 TÊN TÀI KHOẢN Loại E Loại F Loại G
A B C D
64 421 Lợi nhuận chưa phân phối x Doanh thu bán hàng và cung cấp x
67 511
Nguồn vốn đầu tư xây dựng cơ x dịch vụ
65 441 x
bản 68 512 Doanh thu bán hàng nội bộ
66 461 Nguồn kinh phí sự nghiệp x 69 515 Doanh thu hoạt động tài chính x
Nguồn kinh phí đã hình thành x 70 521 Chiết khấu thương mại x
67 466
TSCĐ x
71 531 Hàng bán bị trả lại
x
72 532 Giảm giá hàng bán

Loại A: Nợ tăng, Có giảm, Dư Nợ - Loại B: Nợ giảm, Có tăng, Dư Có –

73 Loại E: Nợ tăng, Có giảm, Không có số dư- Loại F: Nợ giảm, Có tăng, Không có số dư– 75
Loại C: Nơ tăng, Có giảm, Dư cả hai bên – Loại D: Nợ giảm, Có tăng, Dư cả hai bên Loại G: Doanh thu bên Có, Chi phí bên Nợ, Không có số dư

Ví dụ 14 Ví dụ 15
• Định khoản các nghiệp vụ kinh tế phát sinh sau (sử dụng • Định khoản các nghiệp vụ kinh tế phát sinh sau
HTTKDN): (sử dụng HTTKDN):
1. Chủ sở hữu góp vốn bằng tiền mặt 400 triệu, bằng 1. Bán hàng thu tiền mặt 400 triệu (giá chưa thuế,
tài sản cố định 300 triệu. thuế GTGT 10%)
2. Dùng lợi nhuận chưa phân phối để lập quỹ đầu tư 2. Bán hàng cho người mua trả chậm 600 triệu (giá
phát triển 300 triệu. chưa thuế, thuế GTGT 10%).
3. Chia cổ tức bằng tiền mặt 200 triệu. 3. Khách hàng trả lại hàng, giá bán 200 triệu (giá chưa
4. Dùng lợi nhuận chưa phân phối bổ sung nguồn 74 thuế, thuế GTGT 10%) 76
vốn kinh doanh 700 triệu. 4. Kết chuyển khoản hàng bán trả lại nói trên .

19
 Tài khoản Chi phí SXKD Ví dụ 17
Số SỐ HIỆU TK KẾT CẤU
• Định khoản các nghiệp vụ kinh tế phát sinh:
TT Cấp 1 Cấp 2 TÊN TÀI KHOẢN Loại E Loại F Loại G
1. Giá xuất kho của các SP đã ghi doanh thu ở ví dụ 15 là
74 621 Chi phí NVL trực tiếp x
x
500 triệu đồng.
75 622 Chi phí nhân công trực tiếp
76 623 Chi phí sử dụng máy thi công x 2. Giá vốn của SP bị trả lại ở ví dụ 15 là 150 triệu đồng.
77 627 Chi phí sản xuất chung x 3. Chi bằng tiền mặt cho BPBH là 20 triệu đồng, BPQL là
78 631 Giá thành sản xuất x 10 triệu đồng
x
79 632 Giá vốn hàng bán 4. Tính lương nhân viên BPBH là 30 triệu đồng, BPQL là
80 635 Chi phí tài chính x
x
15 triệu đồng.
81 641 Chi phí bán hàng
82 642 Chi phí quản lý doanh nghiệp x 5. Khấu hao TSCĐ dùng cho BPBH là 10 triệu đồng,
Loại E: Nợ tăng, Có giảm, Không có số dư- Loại F: Nợ giảm, Có tăng, Không có số dư– 77 BPQL là 5 triệu đồng. 79
Loại G: Doanh thu bên Có, Chi phí bên Nợ, Không có số dư

Ví dụ 16 Tài khoản TN khác, CP khác, XĐKQKD

• Định khoản các nghiệp vụ kinh tế phát sinh sau (sử Số SỐ HIỆU TK KẾT CẤU
TT Cấp 1 Cấp 2 TÊN TÀI KHOẢN Loại E Loại F Loại G
dụng HTTKDN):
83 711 Thu nhập khác x
1. Xuất nguyên liệu cho SX 200 triệu đồng.
84 811 Chi phí khác x
2. Tính lương công nhân trực tiếp 150 triệu đồng. Chi phí thuế thu nhập doanh x
85 821
3. Khấu hao TSCĐ dùng cho SX 20 triệu đồng. nghiệp
86 911 Xác định kết quả kinh doanh x
4. Lương nhân viên phân xưởng 10 triệu đồng.
5. Kết chuyển chi phí SX. Loại A: Nợ tăng, Có giảm, Dư Nợ - Loại B: Nợ giảm, Có tăng, Dư Có –
6. Nhập kho thành phẩm, biết giá trị SPDD đầu kỳ và Loại C: Nơ tăng, Có giảm, Dư cả hai bên – Loại D: Nợ giảm, Có tăng, Dư cả hai bên
78 80
cuối kỳ bằng 0.

20
 Ví dụ 18
• Định khoản các nghiệp vụ kinh tế phát sinh
sau:
1. Chi phí lãi vay dồn tích trong kỳ là 10 triệu đồng.
2. Lãi tiền gửi ngân hàng trong kỳ là 2 triệu đồng.
3. Bị phạt vi phạm hợp đồng là 12 triệu đồng.
4. Tính thuế thu nhập DN 25% lợi nhuận trước thuế.
5. Kết chuyển lợi nhuận sau thuế.
81

21