Professional Documents
Culture Documents
12. ĐẶC ĐIỂM HỆ NIỆU
12. ĐẶC ĐIỂM HỆ NIỆU
Hệ tiết niệu bao gồm thận, niệu quản, bàng quang và niệu đạo.
ĐẶC ĐIỂM HÌNH THÁI THẬN
Dung tích bàng quang ước lượng = 30+ 30x tuổi (ml)
ĐẶC ĐIỂM CHỨC NĂNG
Niệu đạo
• Chiều dài niệu đạo từ sơ sinh đến tuổi dậy thì ở trẻ gái
tăng khoảng 2 – 4 cm, ở trẻ trai tăng từ 6 – 15 cm. Niệu
đạo trẻ gái ngắn, thẳng và rộng hơn niệu đạo trẻ trai: sơ
sinh gái dài 0,8-1cm; sơ sinh trai 5-6cm. Tuổi dậy thì con
gái 2-4cm; con trai 6-15cm.
• Do niệu đạo trẻ gái ngắn và hướng thẳng hơn trẻ trai
nên dễ bị nhiễm trùng ngược dòng.
ĐẶC ĐIỂM SINH LÝ HỆ TIẾT NIỆU TRẺ EM
Thận có một số chức năng sinh lý chính sau đây:
• Bài tiết nước tiểu, bài tiết chất độc
• Cân bằng nội mô,
• Tham gia tạo hồng cầu và điều hòa huyết áp
(Renin-Angiotensin-Aldosteron)
• Erythropoietin: liên quan đến tạo hồng cầu,
• Hydroxylase-1, 25 dihydroxycholecalciferol: tham
gia chuyển hóa Ca, P liên quan đến hoạt động của
xương.
ĐẶC ĐIỂM SINH LÝ HỆ TIẾT NIỆU TRẺ EM
• Thời kỳ bào thai: Vào khoảng tháng 7-8 của thai kỳ, thận
đã hoạt động bài tiết nước tiểu và chất lạ đối với cơ thể.
Tuy nhiên, hoạt động của hai thận là chưa thực sự cần
thiết cho hoạt động của bào thai, sự bài tiết của thai nhi
chủ yếu vẫn nhờ mẹ qua nhau thai.
• Thời kỳ sơ sinh: Chức năng thận phát triển mạnh ngay
từ sau khi đẻ . Chức năng lọc của cầu thận trong thời kỳ
sơ sinh còn thấp, tăng nhanh chóng trong 3 tháng đầu,
và đạt được mức lọc như người lớn sau 2 năm tuổi. Khả
năng cô đặc nước tiểu kém, nguyên nhân do giảm nhạy
cảm với hormon chống bài niệu ở ống lượn xa. Do giảm
bài tiết lượng nước thừa nên cơ thể trẻ nhỏ có xu hướng
giảm natri máu do pha loãng
Quá trình tạo nước tiểu
• Hiện nay thuyết lọc và tái hấp thu là thuyết được nhiều
người công nhận. Động mạch thận trực tiếp tách ra từ
động mạch chủ bụng nên áp lực khá cao, máu vào thận
nhiều qua các mao quản cầu thận Malpighi, tạo thành
dịch lọc. Dịch lọc này sẽ được tái hấp thu có chọn lọc tại
ống thận, phần dịch lọc còn lại sau quá trình tái hấp thu
này được gọi là nước tiểu.
• Mức lọc cầu thận trung bình là 120 – 125
ml/phút/1,73m2, như vậy trong 24 giờ khối lượng dịch lọc
là 173 – 180 lít/24 giờ.
• Quá trình tái hấp thu ở ống lượn gần 75%, quai henle
5%, ống lượn xa 15%, ống góp 5%.
Quá trình tạo nước tiểu
SỐ LƯỢNG NƯỚC TIỂU
Tuổi Số lượng nước tiểu Số lần đi tiểu trong
ml/24 giờ ml/phút ngày
Ngày đầu và ngày thứ 2 30 - 60 0,02 2- 6