You are on page 1of 6

Vargu numerik

 Një varg {an }nN konvergjon tek një numër real a në qoftë se për çdo   0 gjendet të paktën
një numër natyror p0  p( ) që për të gjitha n  p0 ne kemi an  a   .
 Një varg {an }nN quhet i kufizuar nga sipër, në qoftë se ekziston të paktën një numër real M i
tillë që an  M për çdo numër natyror n .
 Një varg {an }nN quhet i kufizuar nga poshtë, në qoftë se ekziston të paktën një numër real m i
tillë që an  m për çdo numër natyror n .
 Një varg {an }nN quhet i kufizuar nëse vargu është i kufizuar si nga sipër dhe nga poshtë. Me
fjalë të tjera një varg {an }nN quhet i kufizuar në qoftë se ekzistojnë të paktën dy numra realë
M dhe m të tillë që m  an  M për çdo numër natyror n .
 Një varg {an }nN quhet i kufizuar në qoftë se ekziston të paktën një numër real pozitiv K i tillë
që an  K për çdo numër natyror n .
 Në qoftë se një varg {an }nN konvergjon tek a , atëherë vargu {an }nN është i kufizuar,
domethënë çdo varg konvergjent është i kufizuar.

1
Veprimet me vargjet

 Në qoftë se vargu {an }nN konvergjon tek a dhe vargu {bn }nN konvergjon tek b , atëherë vargu
{an  bn }nN konvergjon tek a  b .
 Në qoftë se vargu {an }nN konvergjon tek a dhe vargu {bn }nN konvergjon tek b, atëherë vargu
{an  bn }nN konvergjon tek a  b .
 Nëse vargu {bn }nN konvergjon tek b , ku b  0 dhe bn  0 për çdo numër natyror, atëherë vargu
1 1
  konvergjon tek .
 bn nN b
 Nëse vargu {an }nN konvergjon tek a dhe vargu {bn }nN konvergjon tek b , ku b  0 dhe bn  0 për
 an  a
çdo numër natyror, atëherë vargu   konvergjon tek .
 bn nN b

2
Veprimet me vargjet

 Nëse vargu {an }nN konvergjon tek a dhe vargu {bn }nN konvergjon tek b , ku për çdo numër
natyror n kemi an  bn , atëherë a  b.

 Nëse vargjet
{an }nN dhe {cn }nN konvergjojnë tek a , ku për n  p1 kemi që an  bn  cn ,
{b }
atëherë dhe vargu n nN konvergjon tek a .
 Nëse vargu {an }nN konvergjon tek a , ku a  0 , atëherë ekziston të paktën një numër natyror
p0 i tillë që për n  p0 të kemi që an  0 .
 Nëse vargu {an }nN konvergjon tek a , atëherë vargu { an }nN konvergjon tek � .

3
Vargjet pambarimisht të vogla
dhe vargjet pambarimisht të
mëdha
 Nëse lim an  0 , atëherë vargu {an }nN quhet pambarimisht i vogël (p.m.v.).
n

 Nëse vargu {an }nN është p.m.v dhe vargu {bn }nN është i kufizuar atëherë vargu {an  bn }nN
është p.m.v.
lim an  a lim (an  a)  0
 Kusht i nevojshëm dhe i mjaftueshëm që n është që n .
 Themi se vargu {an }nN shkon në infinit nëse për çdo numër real pozitiv M , ekziston të paktën
një numër natyror p0  p( M ) i tillë që për n  p0 të kemi an  M .
E shkruajmë simbolikisht lim an   .
n

 Themi se vargu {an }nN shkon në plus infinit nëse për çdo numër real pozitiv M, ekziston të
paktën një numër natyror p0  p(M ) i tillë që për n  p0 të kemi an  M . E shkruajmë
simbolikisht lim an   .
n

4
Vargjet pambarimisht të vogla
dhe vargjet pambarimisht të
mëdha
 Themi se vargu {an }nN shkon në minus infinit nëse për çdo numër real pozitiv M , ekziston të
paktën një numër natyror p0  p(M ) i tillë që për n  p0 të kemi an < - M . E shkruajmë
simbolikisht lim an   .
n

 Nëse vargu {an }nN është varg p.m.v ( ku an  0 për çdo numër natyror n), atëherë vargu
1
  është varg p.m.m.
 an nN
 Nëse vargu {an }nN është varg p.m.m. ( ku an  0 për çdo numër natyror n ), atëherë vargu
1
  është varg p.m.v.
 an nN

5
Nënvargjet dhe vargjet
monotonë

 Nëse vargu {an }nN konvergjon tek a , atëherë dhe çdo nënvarg i tij konvergjon tek a .
 Nëse dy nënvargje të një vargu konvergjojnë në dy limite të ndryshme atëherë ky varg divergjon.
 Nëse një varg është jozbritës (ose rritës) dhe i kufizuar nga sipër, atëherë ky varg është
konvergjent.
 Nëse një varg është zbritës (ose jorritës) dhe i kufizuar nga poshtë, atëherë ky varg është
konvergjent.

You might also like