Daragang Magayon

Narrator: Alamat Daragang Magayon Katulad ng ibang mga alamat, ito ay nagsimula noong
unang panahon. Ang kwento'y naganap sa rehiyong mapayapa na kung tawagi'y Ibalong na
siyang maliit na bayan ng Rawis. At ang bayang ito Pinamumunuan ni Makusog, ang
makatarungang datu. Siya ay nagkaroon ng anak sa asawa niyang si Dawani, ngunit sa
kasamaang palad. Ito'y namatay dahil narin sa kumplikasyon sa panganganak. Ang anak ng
datu'y ubod ng kagandahan, walang kapares, maging ang kanyang kabaitan. Magtataka ka
pa ba kung bakit nagdadagsaan ang mga manliligaw niyang nagmula pa sa iba't-ibang mga
tribu Marahil siguro'y hindi diba Sa lahat ng mga manliligaw niya, ni isa'y walang
nagtagumpay upang ang puso niya'y masungkit, maging ang makisig at mapagmataas na si
Pagtuga, na siyang dakilang mangangaso't datung Iraga.

Pagtuga: Handog ko'y ginto't alahas para sayo. Handa kong ibigay lahat ng hilingin mo.
Mapasaakin ka lang, iniibig ko.

Daragang Magayon: Hindi ko kailangan ng kayamanan mo. Dahil mas importante ang taong
kaya akong ipaglaba't protektahan, ng walang ginagamit na dahas at kapangyarihan.

Narrator: Sa kabilang dako ng kwento, nagpakita ang isang napakatanging binatilyo sa

bayan ng Rawis. Si Ulap, ang tahimik ngunit matapang na anak ng Datung si Karilaya na
nagmula sa katagalugan. Siya'y naglakad at naglakad, sa kagustuhan niyang makita ang
ipinagbubunying kagandahan ni Magayon.

Ulap: Aking titiisin, mahirap mang damhin. Tanging nakaw na sulyap ang siyang aking
gagawin. Aking dadahandahanin upang ang kwento'y mas maging makadamdamin. Mahal
kong Daragang Magayon, balang araw magiging akin ka din.

Narrator: Tiniis niyang magnakaw nalamang ng mga sulyap sa babaeng lihim niyang
minamahal. Tanging tagong tingin ang siyang kaya niyang gawin mula sa malayo, habang
pinapanood ang pagtampisaw ni Daragang Magayon sa ilog ng Yawa.

Narrator: Sa pagpapatuloy ng ating kwento, natapos ang isang gabing maulan. Muling
dumako si Magayon sa ilog ng Yawa upang muli'y magtampisaw. Sa kanyang paglalakad sa
may dalampasigan, siya'y nadulas sa may batuhan na siyang naging dahilan ng kanyang
pagkahulog sa napakalamig na tubig ng ilog. Dagling sumaklolo si Ulap, na noo'y nag-aabang
sa muling pagbalik ng dalaga sa ilog ng Yawa. Binuhat niya ang nanghihina't nangangatog na
katawan ng dilag, pabalik sa dalampasigan. At sa parteng ito ng kwento, dito umusbong ang
tinatawag nating pag-iibigan ng dalawang tao na siyang ating tauhan.

Daragang Magayon: Salamat sa iyong pagliligtas, pasasalama't ko sayo'y walang katumbas.

Ulap: Wala pong anuman, tungkulin ko lang na tulungan ang mga taong siyang
nangangailangan tulad ng turo ng aking amahan.

Narrator: Ilang beses pang nagtagpo si Ulap at Magayon. Sa sumunod na araw ay siyang
pagpasya ni Ulap na samahan si Magayon pauwi. Sa kaniyang pagdating sa bahay ni
Makusog, buong lakas at tapang ng loob, kanyang ibinaon ang sibat sa hagdan. Na siyang
nagpapahiwatig ng kanyang kagustuhan na si Magayo'y pakasalan. Dahil sa ipinakitang
pagkaseryoso ni Ulap ay walang ibang nagawa si Magayon kundi ang mamula't mariing
napatawa na pilit itong pinipigil. At sa kanyang pag-iwas ng tingin, napagtanto ni Datu
Makusog na ang kanyang tanging nag-iisang anak ay umiibig. Tuwang-tuwa si Magayo't Ulap
dahil sa hindi pagpahayag ng ano mang pagtanggi ng kaniyang ama. Binalitaan ni Ulap ang
kaniyang mga kababayan, para makapaghanda ng husto sa pagdiriwang ng kanilang
kasalan sa susunod na buwan.

Ulap: Aking mga kababayan. Lubos ko kayong iniimbitahan. Sa pagdating ng susunod na

buwan, pagmamahal naming dalawa ni Magayo'y mapupunta sa kasalan!

Narrator: Ngunit ang bagay na iyo'y hindi nagustuhan, ng taong may nililihim na kasakiman.
Na nais na kaniya lamang, ang pag-iibigan. Sa gusto't hindi, tao'y di makatanggi. Si
Pagtugang handog ng ginto't alahas. Ay ang sa pag-iibigan ni Magayo't Ulap na ahas.

Narrator: Si Pagtuga, at ang ama ni Magayo'y biglang nagtagpo. Sa gubat kung saan si Datu
Makusog ay nangaso.

Datu Makusog: Oh Pagtuga! Andito ka pala! Anong ginagawa mo dito, nangangaso din ba?

Pagtuga: Ng hayop hindi, pero ng tao. Oo!

Narrator: Dinakip ni Pagtuga si Datu Makusog. Nagbabantang patayin kung ang gusto'y hindi
susundin. Magsisimula ng digmaan, kung siya'y 'di pakakasalan. At ng kinaumagahan, ang
liham niya'y pinadala. Sa isang mensahero na kay Magayon papunta.

"Daragang Magayon. Hawak ko ang 'yong ama. Siya'y aking papatayin, kung ang kagustuhan
ko'y hindi mo susundin. Ako'y iyong pakasalan, upang mailigtas ang buhay ng iyong
amain."Ang kahilingan ni Pagtuga'y sinunod ni Magayon. Labag man sa kalooban, si
Pagtuga'y kanyang pakakasalan at agad-agad, sa isang iglap, inihanda ang kasalan. Ang
balitang ito'y dumating kay Ulap, ang pangyayaring magaganap na siyang pinakamasaklap.
Siya'y nagmadaling bumalik sa Rawis, kasama ang kanyang magiting na mandirigma, kahit
punong-puno ng pawis. Sa kanyang pagdating sa kasalan, ay noong pag-uumpisa ng
seremonya. Sa halip na nakakakilig na eksena'y isang madugong labanan ang kaganapan.

Ulap: Itigil ang kasalan. Ang babaeng kanyang pinakakasalan ay pinilit niya lamang.
Magayon, sabihin mo. Hindi ba't ako ang mahal mo?

Narrator: Sa pagsambit nito ni Ulap ay hudya't ng digmaan. Napuno ng nagkikiskisang mga

bolo ang hangin, nagtuos si Pagtuga't Ulap. Laban kung laban, para sa kamay ng babaeng
kanilang kinagigiliwan. Si Pagtuga'y napaslang, at ang pag-ibig ni Magayo't Ulap ang
ipinagdiwang. Tumahimik ang lahat, sa isang napakakilig na eksena. Si Magayo'y yayakapin
na niya sana. Hanggang sa...

Ulap: Aking mahal!

Narrator: Isang ligaw na palaso ang siyang sa dilag ay tumama. At sa pagyakap ni Ulap sa
kanyang minamahal, isang kawal ang siyang sa kanya'y sumibat. Tagos sa likod,
nakakalungkot. Silang dalawa'y napaslang. Agad ni Makusog na hinataw ang kawal ng
kaniyang minasbad.

Narrator: Tumigil ang digmaan, ang paligid ay nagsipagtahimikan. Imbis na masayang

kasalan, mga hikbi't hagulgol ang siyang lumutang.

Narrator: Halos luha nalamang ang siyang nakikita ni Datu Makusog habang siya'y patuloy na
naghuhukay. Inilibing niya ang natatangi niyang anak kasama ang kauna-unahan niyang pag-
ibig.

Bata I: Eh ano pong sunod na nangyari?

Bata II: Kaya nga po. Nakakalungkot. Namatay silang dalawa.

Narrator: Habang lumilipas ang mga araw. Unti-unting tumaas ang lupang pinaglilibingan
nila Magayo't Ulap. At habang tumatagal ng tumatagal, ito'y patuloy na tumataas habang
ito'y sinasabayan ng pausing ng lupa't pagtilapon ng nagbabagang mga bato.

Bata III: Ito po ba yung tinatawag nating Bulkang Mayon?

Narrator: Oo Cherry. Naniniwala ang mga matatanda na kapag nangyayari ito ginagalit ni
pagtuga ang bulkan upang maibalik sa kanya ang mga kayamanang iniregalo niya kay
Magayon. at ang mga regalong inilibing kasama ng dalaga ang mga regalong ibinigay sa
kanya ni pagtuga. Na kanilang ginawa sangayon sa mga lumang paniniwala. may mga araw
kung kailan natatakpan ng mga ulap ang tuktok ng bulkan. Sinasabi ng mga matatanda na
kapag nangyari ito ay hinahalikan ni Ulap si Magayon. at kung pagkatapos nito ay marahang
dumampi ang ulan sa magiliw na libis ng bulkan naniniwala ang mga matatandang lumuluha
si ulap. at pagkatapos ng mahabang panahon ay umigsi na ang pangalan ni magayon at
naging mayong umayon ngunit hanggang sa kasalukuyan kahit na maaliwalas ang panahon
isang anino ng masalimuot na kuwento ng isang natatanging dalaga at ng kaniyang iniibig
ang bumabalot sa magandang bayan ni Daragang Magayon.