გადაწყვეტილება/განჩინება

საქმე №ას-949-2021 23 დეკემბერი, 2021 წელი

ქ. თბილისი

სამოქალაქო საქმეთა პალატა

შემადგენლობა:

ზურაბ ძლიერიშვილი (თავმჯდომარე, მომხსენებელი),

ეკატერინე გასიტაშვილი, მირანდა ერემაძე

საქმის განხილვის ფორმა – ზეპირი მოსმენის გარეშე

საკასაციო საჩივრის ავტორი – ლ.კ–ი (მოსარჩელე)

მოწინააღმდეგე მხარე – სს „ვ.ბ.ჯ–ა" (მოპასუხე)

გასაჩივრებული განჩინება – თბილისის სააპელაციო სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა პალ

2021 წლის 25 ივნისის განჩინება

კასატორის მოთხოვნა – გასაჩივრებული განჩინების გაუქმება და ახალი გადაწყვეტილების მიღ

სარჩელის დაკმაყოფილება

დავის საგანი – ბრძანების ბათილად ცნობა, სამსახურში აღდგენა, იძულებითი განაცდ

ანაზღაურება

აღწერილობითი ნ ა წ ი ლ ი:

1. ლ.კ–მა (შემდეგში - მოსარჩელე ან კასატორი) სარჩელი აღძრა სს „ვ.ბ.ჯ–ას“ (შემდეგში - მოპასუ

მოწინააღმდეგე მხარე) მიმართ შემდეგი მოთხოვნებით: ბათილად იქნეს ცნობილი მოპ
კომპანიის 2018 წლის 07 დეკემბრის №784 პ.შ ბრძანება მოსარჩელესთან შრომითი ურთიერთ
შეწყვეტის შესახებ; აღდგენილ იქნეს მოსარჩელე მოპასუხე კომპანიაში კომპლაენს კონტრ
განყოფილების უფროსის ან ამ თანამდებობის ტოლფას პოზიციაზე; მოპასუხეს მოსარ
სასარგებლოდ დაეკისროს 2018 წლის 07 დეკემბრიდან გადაწყვეტილების კანონიერ ძ
 შესვლამდე, ყოველთვიურად იძულებითი განაცდურის სახით ხელზე ასაღები ხელფასის -
ლარის გადახდა.
2. სარჩელის თანახმად, მხარეთა შორის არსებობდა შრომითსამართლებრივი ურთიერთობა. მხ
შორის ბოლო შრომითი ხელშეკრულება გაფორმდა 2014 წლის 01 მარტს. შესაბამისად, მოსარ
მიიჩნეოდა უვადოდ დასაქმებულად. აღნიშნული პერიოდიდან გათავისუფლებამდე მოსარ
იკავებდა ბანკის კომპლაენს განყოფილების უფროსის თანამდებობას. მხარეთა შორის არსე
ხელშეკრულების გათვალისწინებით, მოსარჩელის ყოველთვიური ხელზე ასაღები ხელ
განისაზღვრებოდა 4 000 ლარით.
3. მოსარჩელის განმარტებით, მის გათავისუფლებამდე, ბანკის გენერალური დირექტორის 2018
08 ნოემბრის ბრძანებით, შეიქმნა დროებითი კომისია, რომელსაც დაევალა, სამი სამუშაო
მანძილზე მოემზადება დასკვნა და გამოეკვლია საქართველოს ეროვნული ბანკის პრეზიდ
ბრძანებით დამტკიცებული ,,კომერციული ბანკების კორპორაციული მართვის კოდექსის’’ თა
მოპასუხისთვის გასაგზავნი საინფორმაციო წერილის მომზადებაში ჩართულ პირთა საქმი
კეთილსინდისიერი დამოკიდებულების, გუნდური მუშაობისა და კონსტრუქციულობის მოკვ
მათ შორის, მოსარჩელის მიმართ. დროებით კომისიას, აგრეთვე უნდა გამოეკვლია მოსარჩ
ქცევის, სხვა დასაქმებულებთან მენეჯმენტთან მისი ურთიერთობის დამოკიდებულების შეს
და შეფასება. 2018 წლის 22 ნოემბერს შედგა დროებითი კომისიის სხდომა, სადაც მოსარ
უპასუხა დასმულ შეკითხვებს და განმარტა არსებულ ყველა სადავო გარემოებაზე სამსახურე
უფლებამოსილებიდან გამომდინარე პოზიცია და შეხედულება. 2018 წლის 29 ნოემბრის დრო
კომისიის დასკვნის საფუძველზე, გაიცა რეკომენდაცია მოსარჩელის საქართველოს შ
კოდექსის 37-ე მუხლის ,,ზ’’, ,,თ’’ და ,,ო’’ ქვეპუნქტის საფუძველზე გათავისუფლ
შესახებ (კანონის მოქმედი რედაქციით 47-ე მუხლი). კომისიის დასკვნაში აღნიშნულია,
მოსარჩელის შემთხვევაში, ადგილი ჰქონდა ბანკის კორპორატიული ეთიკის კოდექსის დარღ
ბანკის შინაგანაწესის დარღვევას, რეპუტაციული ზიანის მიყენებას კოლეგების მიმართ,
მენეჯმენტის შეცდომაში შეყვანის მცდელობას, ბანკის მენეჯმენტის მიმართ მუქარას, დისციპლ
დარღვევას.
4. 2018 წლის 26-27 ნოემბერს მოსარჩელე სარგებლობდა კუთვნილი შვებულებით. 2018 წლ
ნოემბერი გამოცხადებული იყო უქმე დღედ. 2018 წლის 29 და 30 ნოემბერს კი, მოსარ
კუთვნილი შვებულების ფარგლებში იმყოფებოდა ფრანქფურტში ვეტებე ჯგუფის კომპლაენს
შიდა კონტროლის საკოორდინაციო კომისიის სხდომაზე, რომლის წევრი მოსარ
თანამდებობიდან გამომდინარე გახდა 2015 წლიდან. 2018 წლის 31 ნოემბრიდან - 5 დეკე
პერიოდში მოსარჩელე აგრეთვე იმყოფებოდა კუთვნილ შვებულებაში, რომლის შეს
წერილობითი შეტყობინება ბანკისათვის დადგენილი წესით მიწოდებულ იქნა 27 ნოემბერს
წლის 6 დეკემბერს მოსარჩელე გამოცხადდა სამსახურში, თუმცა, ჯანმრთელობის მდგომარეობ
ჩატარებული გამოკვლევის შედეგად მოუწია საავადმყოფო ფურცლის გახსნა. სწორედ აღნი
პერიოდში, კერძოდ, 2018 წლის 7 დეკემბერს მოპასუხემ დროებითი კომისიის სხდომის
საფუძველზე მიიღო მოსარჩელის გათავისუფლების ბრძანება.
5. 2018 წლის 7 დეკემბრის გათავისუფლების ბრძანება ეფუძნება სშკ-ის 37-ე მუხლის პირ
ნაწილის ,,ზ’’, ,,თ’’ და ,,ო’’ ქვეპუნქტებს (სშკ-ის მოქმედი რედაქციით 47-ე მუხლი) . ასევე, ეფუ
შრომის ხელშეკრულების მე-3 პუნქტის 3.4.3 ქვეპუნქტის, 6.1 და 7.3 ქვეპუნქტებს, შრ
შინაგანაწესის 3.8 პუნქტს, მე-11 პუნქტის 11.3, 11.4 და 11.10 ქვეპუნქტებს, ასევე, ამავე შინაგან
მე-14 პუნქტს.
6. მოპასუხემ შესაგებლით სარჩელი არ ცნო და მიუთითა, რომ მოსარჩელესთან არსე
შრომითსამართლებრივი ურთიერთობის შეწყვეტის საფუძველია არა მოსარჩელის ხედვე
ზოგჯერ არასწორი პოზიცია, რაც ნორმალური სამუშაო პროცესის თანმდევია, არამედ,
დამოკიდებულება კოლეგებისადმი და მისი არაეთიკური ქცევა. გარდა კოლეგ
დაფიქსირებული არაეთიკური ქცევისა, მოსარჩელე ერთ-ერთ წერილში დაემუქრა მენეჯ
საქართველოს ეროვნული ბანკის მიერ დამტკიცებული ეთიკის პრინციპებისა და პროფეს
სტანდარტის ქცევის კოდექსის თანახმად დირექტორის წინააღმდეგ სამეთვალყურეო საბჭო
შემდეგ ეროვნულ ბანკში ჩივილით, მიუხედავად იმისა, რომ დირექტორზე არ ვრცელდ
აღნიშნული ნორმატიული აქტი. მოსარჩელეს გენერალური დირექტორის მიერ მიეცა სიტყ
საყვედური და მითითება, რომ თავი დაენებებინა კოლეგისთვის და შეესრულებინა მხოლოდ
დაკისრებული უფლება-მოვალეობები. გარდა კოლეგასთან კონფლიქტისა, მოსარჩელემ გამო
არაკონსტრუქციულობა, კოლეგების აზრის უგულვებელყოფა სხვა ქმედებების დრ
მაგალითად, ეროვნული ბანკის მიმართ თავისივე ინიციატივით ინიცირებულ მიმოწერის დ
სადაც გამოიკვეთა რომ მოსარჩელე მუშაობდა არაგუნდურად, ამბიციური და სუბიექ
ზრახვებით, რომ გასულიყო გენერალური დირექტორის დაქვემდებარებიდან
დაქვემდებარებოდა მხოლოდ სამეთვალყურეო საბჭოს, აღნიშნული საკითხის გენერ
დირექტორთან შეთანხმების გარეშე. დროებითი კომისიის სხდომისას მოსარჩელეს არაერ
განემარტა უფლება განეცხადებინა არსებული პრეტენზიების შესახებ, თუმცა, მას არც აღნიშ
განუცხადებია და არც დარღვევებზე არგუმენტირებული პასუხები გაუცია კომისიისთვის.
კომისიის სხდომის ოქმით დასტურდება, რომ მოსარჩელემ რეპუტაციული ზიანი მიაყენა ბ
რისკების დირექტორს, როცა იგი დაადანაშაულა მუქარასა და შანტაჟში.
7. მოპასუხემ აღნიშნა, მცდარია განმარტება იმის თაობაზე რომ მოსარჩელე 29-30 ნოე
იმყოფებოდა კუთვნილ შვებულებაში. იგი ამ დღეების განმავლობაში ნამდვილად იმყოფე
ფრანქფურტში, სადაც თვითნებურად დაესწრო ვეტებე ჯგუფის კომპლაენს და შიდა კონტრ
საკოორდინაციო კომისიის სხდომას. მოსარჩელე შვებულებაში იმყოფებოდა მხოლოდ
ნოემბერს. ამ თარიღების შემდეგ კი, იგი არასაპატიო მიზეზით აცდენდა სამსახურს. 29 ნოემბრ
5 დეკემბრის ჩათვლით მოსარჩელემ სამჯერ მოითხოვა შვებულება, თუმცა, სამჯერვე ეთქვა
მიუხედავად დამსაქმებლის მიერ შვებულების განცხადების დაკმაყოფილებაზე უარის თ
მოსარჩელე მაინც წავიდა ფრანქფურტში სხდომაზე დასასწრებად. მოგვიანებით, სხდ
საკითხის გამოკვლევისას ცნობილი გახდა, რომ მოსარჩელე გერმანიაში წავიდა ტურისტ
მიზნით.
8. თბილისის საქალაქო სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა კოლეგიის 2019 წლის 25 სექტე
გადაწყვეტილებით, სარჩელი ბრძანების ბათილად ცნობის, სამსახურში აღდგენის და იძულ
განაცდურის დაკისრების თაობაზე, არ დაკმაყოფილდა.
9. პირველი ინსტანციის გადაწყვეტილება სააპელაციო საჩივრით გასაჩივრდა მოსარჩელის
რომელმაც მოითხოვა გასაჩივრებული გადაწყვეტილების გაუქმება და სარჩელის სრუ
დაკმაყოფილება.
10. თბილისის სააპელაციო სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა პალატის 2021 წლის 25 ივ
განჩინებით, სააპელაციო საჩივარი არ დაკმაყოფილდა და უცვლელად დარჩა მოცემულ სა
მიღებული პირველი ინსტანციის სასამართლოს გადაწყვეტილება.
11. სააპელაციო სასამართლომ დადგენილად მიიჩნია შემდეგი ფაქტობრივი გარემოებები
12. 2014 წლის 1 მარტს მხარეთა შორის დაიდო შრომითი ხელშეკრულება, რომლის თანა
 მოსარჩელე დასაქმდა მოპასუხე კომპანიის კომპლაენს კონტროლის განყოფილების უფ
თანამდებობაზე. მოსარჩელის ყოველთვიური ხელფასი განისაზღვრა 5000 ლარით (ხელზე ას
ხელფასის ოდენობა შეადგენდა 4 000 ლარს).
13. მოპასუხე ბანკის გენერალური დირექტორის 2018 წლის 8 ნოემბრის №250-ად ბრძანების თანა
ბანკის შინაგანაწესითა და ეთიკის კოდექსით განსაზღვრული კორპორატიული ეთიკისა და სტ
სავარაუდო დარღვევის ფ
შესწავლის მიზნით შეიქმნა დროებითი კომისია შემდეგი საკითხების გამოსაკვლევად:
14. ა)საქართველოს ეროვნული ბანკის პრეზიდენტის 2018 წლის 26 სექტემბრის ბრძა
დამტკიცებული კომერციული ბანკების კორპორაციული მართვის კოდექსის თაობაზე
ვეტებესათვის გასაგზავნი საინფორმაციო წერილის მომზადებაში ჩართულ პირთა (მათ შ
მოსარჩელის) საქმისადმი კეთილსინდისიერი დამოკიდებულების, გუნ
მუშაობისა და კონსტრუქციულობის გამოკვლევა;
15. ბ) კორპორატიული ეთიკის კუთხით, კომპლაენს კონტროლის განყოფილების უფრო
მოსარჩელის ქცევის, სხვა დასაქმებულთან/მენეჯმენტთან მისი ურთიერთობის/დამოკიდებულ
შესწავლა და შეფასება როგორც ბრძანების პირველი პუნქტის ,,ა’’ ქვეპუნქტში მითით
წერილთან დაკავშირებით, ასევე, ზოგადად, ბანკში მისი საქმიანობის ბოლო პერი
განმავლობაში (ბრძანება - ტომი 1, ს.ფ. 37).
16. მოპასუხე ბანკის გენერალური დირექტორის 2018 წლის 8 ნოემბრის №250-ად ბრძ
საფუძველზე შექმნილი დროებითი კომისიის დასკვნის თანახმად, ბრძანებაში მითითე
საკითხების გამოკვლევის მიზნით, კომისიამ შეისწავლა მოსარჩელის ელექტრონული მიმ
ბანკის შესაბამის თანამშრომლებთან, გაესაუბრა ბანკის თანამშრომლებსა და მენეჯმენტის წე
თავად მოსარჩელეს და კომისია მივიდა დასკვნამდე, რომ მოსარჩელის მხრიდან ადგილი
ბანკში მოქმედი შინაგანაწესისა და ეთიკის კოდექსის უხეშ და არაერთგზის დარღ
კერძოდ: 1. ბანკის შინაგანაწესით დეკლარირებულია ბანკის ისეთი კორპორატიული ღირებუ
როგორიცაა გუნდურობა და პარტნიორობა. აღნიშნული გულისხმობს ჯანსაღ სამუშაო ატმოსფ
დასაქმებულთა ურთიერთპატივისცემას, ურთიერთ პასუხისმგებლობას და ურთ
ანგარიშვალდებულებას, გუნდის ყველა წევრის აქტიურ მონაწილეობას გადაწყვეტილების მი
პროცესში. საკითხების გადაწყვეტა უნდა ხდებოდეს ყველა შესაბამისი სტრუქტურული დანა
მონაწილეობით, კოორდინირებული ქმედებით. მოსარჩელის ქმედებებიდან, პირიქით, იკვ
არაკონსტრუქციულობა, კოლეგების აზრის მიუღებლობა. ოპოზიციური/კრიტიკული
არაადეკვატური აღქმა; 2. ეთიკის კოდექსი განსაზღვრავს, რომ ბანკის თანამშრომელი განურჩე
ურთიერთობის დონისა, უნდა ისწრაფოდეს იყოს ზრდილობიანი, კეთილგანწყო
გულისხმიერი. მოსარჩელის ქმედებებიდან, მაგალითად, გენერალური დირექტორის მრჩევ
ფინანსური მონიტორინგის სამსახურის უფროსის მიმართ, იკვეთება კოლეგის მი
არაკეთილმოსურნეობა და შეურაცხმყოფელი დამოკიდებულება, მისი პროფესიონალ
არაკორექტული შეფასება საჯაროდ, სხვა კოლეგების წინაშე. ამასთან, ამ საკითხზე მას რამდენ
აქვს მიღებული გენერალური დირექტორისგან გაფრთხილება და საყვედური. ასევე, გამოვლ
რომ ის 2015 წლიდან ძალზედ ნაწყენია ბანკის მენეჯმენტზე და შეურაცხყოფილია იმ გარემო
რომ მის ნაცვლად ფინანსური მონიტორინგის სამსახურის უფროსად დაინიშნა სხვა პირი. ცხად
წყენას ის ვერ გაუმკლავდა წლების მანძილზე, რაც აისახა შემდგომ ქმედებებში. გამოიკვეთა
მოსარჩელეს უჭირს ემოციების მართვა, ხშირად ჰქონია კონფლიქტური სიტუაციები ბანკი
თანამშრომლებთანაც. არაერთგზის გამოვლინდა კომუნიკაციაში პრობლემები, უხ
 კოლეგებთან ურთიერთობაში. ხელმძღვანელობისგან მიღებული მკაცრი შენიშვნების მიუხედ
იგი ვერ იაზრებს თავისი ქმედებების არაკორექტულობას. მოსარჩელეს უჭირს მისი მოსაზ
საწინააღმდეგო ან კრიტიკული აზრის გაღიზიანების გარეშე მოსმენა, აღქმა, გაანალიზე
მიღება; 3. რეპუტაციული ზიანის მიყენება რისკების დირექტორისათვის კოლეგებისა დ
დაქვემდებარებაში მყოფი პირების თვალში. აშკარად იკვეთება რისკების დირექტორის მი
ნეგატიური ემოციებით მართული არაობიექტური და უსაფუძვლო ქმედებები; 4.
მენეჯმენტის შეცდომაში შეყვანის მცდელობა. მოსარჩელის მონაწილეობით მომზადებულ
ვეტებესათვის გასაგზანი საინფორმაციო წერილის შინაარსიდან და შემდგომ საქართვ
ეროვნულ ბანკთან წარმოებული მიმოწერიდან იკვეთება მოსარჩელის პირადი ინტ
წარმოეჩინა კომპლაენს კონტროლის განყოფილების სტრუქტურულად უშუალოდ სამეთვალყ
საბჭოსადმი დაქვემდებარების კანონისმიერი სავალდებულობა. ამასთან, ეს საკითხი არ
განხილული და შეთანხმებული არც უშუალო ხელმძღვანელთან (გენერალური დირექტორი
სხვა შესაბამის სტრუქტურებთან. ზეპირი გასაუბრებისას გამოიკვეთა კომისიის შეცდომაში შე
მცდელობაც; 5. ბანკის მენეჯმენტის მიმართ მუქარა. მაგალითად, მოსარჩელემ პერსო
სამმართველოს მოსთხოვა ზომების მიღება კოლეგის მიმართ, თუ არ იქნებოდა მიღე
შესაბამისი ზომა, საქართველოს ეროვნული ბანკის მიერ დამტკიცებული ეთიკის პრინციპები
პროფესიული სტანდარტის ქცევის კოდექსის შესაბამისად ის გადაწყვეტილებას გაასაჩივრებდ
სამეთვალყურეო საბჭოში და შემდეგ ეროვნულ ბანკში. იქვე მიუთითა, რომ აღნიშნული კო
ითვალისწინებდა ბანკისათვის და გადაწყვეტილების მიმღები პირებისათვის (ამ შემთხ
გენერალური დირექტორი) სანქციების დაწესებას. სინამდვილეში, ზემოაღნიშნული კოდექ
არეგულირებს ბანკი თანამშრომლებს შორის არსებულ კონფლიქტურ, თუნდაც არაეთიკური
ურთიერთობებს და ეროვნულ ბანკში ამ საკითხის გასაჩივრების უფლება მოსარჩელეს არ ექნე
ზემოაღნიშნულში, მენეჯმენტის მუქარის გარდა, რათა მიღებულიყო მისთვის სასურ
გადაწყვეტილება კოლეგის დასჯის შესახებ, იკვეთება აგრეთვე ბანკის შეცდომაში შე
მცდელობა; 6. დისციპლინის დარღვევა - მაგალითად, მოსარჩელე სისტემატიურად არასა
მიზეზით არ ესწრებოდა რისკებისა და აქტივ-პასივების კომიტეტის სხდომებს, რომლის წ
თვითონაა. დასკვნაში აღნიშნული გარემოებების და კომისიის მიერ მოსარჩელესთან გასაუბ
დროს გამოვლენილი სხვა ფაქტებისა და ანალიზის შედეგად კომისიამ მიიჩნია, რომ მოსარ
მისი პიროვნული თვისებებიდან გამომდინარე (კომუნიკაციაში პრობლემები, ეთიკის დარ
საწინააღმდეგო აზრის მიუღებლობა, კონფლიქტურობა, წყენის უპატიებლობა, გაღიზიანებუ
კოლეგების მიმართ) და ბანკში მისი ქმედებების შედეგად შექმნილი არაჯანსაღი სიტუაც
გამომდინარე, არ შეესაბამებოდა დაკავებულ თანამდებობას (დასკვნა - ტომი 1, ს.ფ. 38-40).
17. მოპასუხე ბანკის გენერალური დირექტორის 2018 წლის 7 დეკემბრის №784-პ.შ ბრძანების თანა
მოსარჩელეს 2018 წლის 7 დეკემბრიდან შეუწყდა შრომითი ხელშეკრულება და გათავისუ
დაკავებული თანამდებობიდან სშკ-ის 37-ე მუხლის პირველი პუნქტის ,,ზ’’, ,,თ’’ და ,,ო’’ პუნქტ
შრომის ხელშეკრულების მე-3 პუნქტის 3.4.3 ქვეპუნქტის, 6.1 და 7.3 პუნქტების, შ
შინაგანაწესის 3.8 პუნქტის, მე-11 პუნქტის 11.3, 11.4 და 11.10 ქვეპუნქტებისა და მე-14 პუ
საფუძველზე, მის მიერ თანამდებობრივი ინსტრუქციის, შრომის ხელშეკრულებისა და
მარეგლამენტირებელი დოკუმენტების ქვემოთ მოცემული პუნქტების დარღვევის გამო: - შრო
ხელშეკრულების მე-3 პუნქტის 3.1.1, 3.1.2, 3.1.11, 3.1.12 და 3.1.13 ქვეპუნქტები, 6.6 პუნქტი; - შ
შინაგანაწესის 3.6 პუნქტი, 6.4 პუნქტის 6.4.1, 6.4.2, 6.4.3, 6.4.4, 6 4.5, 6.4.6 და 6.4.7 ქვეპუნქტებ
და 6.17 პუნქტები, 6.18 პუნქტის 6.18.1 და 6.18.3 ქვეპუნქტები, 10.2 პუნქტის,,გ’’, ,,ვ’’, დ
 ქვეპუნქტები; მოპასუხე ბანკის ეთიკის კოდექსის მე-7 მუხლი.
18. მოპასუხე ბანკის გენერალური დირექტორის 2018 წლის 7 დეკემბრის №784-პ.შ ბრძ
ფაქტობრივი საფუძველია: მოპასუხე ბანკის გენერალური დირექტორის 2018 წლ
ნოემბრის №250 ბრძანებით შექმნილი დროებითი კომისიის 2018 წლის 29 ნოემბრის დ
მოსარჩელის ქმედებებთან დაკავშირებით; ელექტრონული მიმოწერა, ბანკის თანამშრომლ
ზეპირი გასაუბრება, აპელანტთან გასაუბრების აუდიოჩანაწერი; კომპლაენსის სფეროში ვ
ჯგუფის ფუნქციონალური კოორდინატორის თანხმობა აპელანტის გათავისუფლების შე
აპელანტის მიერ 2018 წლის 29 ნოემბრიდან სამსახურში არასაპატიო მიზეზით გამოუცხადებ
და შესაბამისად მასზე დაკისრებული ვალდებულების შეუსრულებლობა იმ გარემ
გათვალისწინებით, რომ მას არ დაუკმაყოფილდა არც გერმანიაში მივლინების მოთხოვნა დ
შვებულება. აპელანტის ბანკის ნების საწინააღმდეგოდ, თვითნებურად დაესწრო ქ.ფრანქფურტ
და 30 ნოემბერს გამართულ ვეტებე ჯგუფის კომპლაენს და შიდა კონტროლის საკოორდი
კომისიის სხდომას. იგი არც აღნიშნული ღონისძიების დასრულების შემდგომ გამოცხადდა სა
ადგილზე (ბრძანება - ტომი 1, ს.ფ. 35-36).
19. დადგენილად იქნა მიჩნეული, რომ მოპასუხე ბანკის გენერალურმა დირექტორმა,
შინაგანაწესის 11.10.1 პუნქტის შესაბამისად, 2018 წლის აგვისტოს თვეში, მოსარჩელეს კოლეგა
ფინანსური განყოფილების უფროსთან გამოვლენილი არაკოლეგიალურობის გამო, დისციპლი
სახდელის სახით გამოუცხადა სიტყვიერი საყვედური, კერძოდ: საქმეში წარმოდგენილი მოპ
ბანკის შინაგანაწესის 11.10.1. პუნქტის შესაბამისად, სიტყვიერი საყვედური დასაქმებულს მი
მცირე დარღვევისათვის ან იმ სამსახურებრივი საქმიანობისათვის, რომელიც ეწინააღმდეგე
თანამდებობრივ მოთხოვნებს (თანამდებობრივი ფუნქციების დარღვევა ან არაპროფესიონა
მოქმედება, დისციპლინის ერთჯერადად უმნიშვნელო დარღვევა).
20. საქმეში წარმოდგენილია მოსარჩელის დროებითი კომისიის გასაუბრების აუდიო ჩანაწერი (ა
ფაილი N1943 15:45 წთ.-დან), სადაც შეკითხვაზე, რომ მას გამოეცხადა სიტყვიერი საყვედ
მოსარჩელე არ უარყოფს ამ ფაქტს.
21. მოსარჩელისათვის სიტყვიერი საყვედურის გამოცხადების ფაქტი დაადასტურა 2019 წლ
ივნისის სასამართლო სხდომაზე მოწმის სახით დაკითხულმა ლ.ნ–ძემ, რომელიც დასაქმებულ
მოპასუხე ბანკში პერსონალის სამმართველოს უფროსის მოვალეობის შემსრულებ
თანამდებობაზე და უშუალოდ სწავლობდა მ.ტ–სა და ლ.კ–ს შორის არსებული კონფლიქტის
(სხდომის ოქმი 26.06.19; 15:21:27-15:22:30). მოსარჩელისათვის სიტყვიერი საყვედ
გამოცხადების ფაქტი ასევე დაადასტურა 2019 წლის 26 ივნისის სასამართლო სხდომაზე მ
სახით დაკითხულმა, მოსარჩელე ბანკის გენერალური დირექტორის მოადგილემ, რომ
პირადად ესწრებოდა გენერალური დირექტორისა და მოსარჩელის შეხვედრას და უშუ
შეესწრო სიტყვიერი საყვედურის გამოცხადებას (სხდომის ოქმი 26.06.19; 16:41:40-16:42:55). ს
წარმოდგენილია მოპასუხე ბანკის გენერალური დირექტორის, წერილობითი განმარტება (ტ.
265-267), რომელიც განმარტავს, რომ მ.ტ–სთან კონფლიქტის გამო, მოსარჩელეს გამოუ
სიტყვიერი საყვედური.
22. ზემოდასახელებული მტკიცებულებების გათვალისწინებით დადგენილად იქნა მიჩნეული, რო
წლის აგვისტოს თვეში მოსარჩელეს კოლეგასთან - ფინანსური განყოფილების უფრ
გამოვლენილი არაკოლეგიალურობის გამო, დისციპლინური სახდელის სახით გამოე
სიტყვიერი საყვედური.
23. სშკ-ის 37-ე მუხლის პირველი ნაწილის „ზ’’ ქვეპუნქტის შესაბამისად (სადაო პერიოდში მო
 რედაქცია) შრომითი ხელშეკრულების შეწყვეტის საფუძველია დასაქმებულის მიერ მი
ინდივიდუალური შრომითი ხელშეკრულებით ანკოლექტიური ხელშეკრულებით ან/და შ
შინაგანაწესით დაკისრებული ვალდებულების უხეში დარღვევა.
24. განსახილველ შემთხვევაში, საქმის მასალებით დადგენილი იქნა, რომ 2018 წლის 26-27 ნოე
აპელანტი სარგებლობდა ანაზღაურებადი შვებულებით. 2018 წლის 27 ნოემბერს მოსარ
ელექტრონული ფოსტის მეშვეობით მიმართა ბანკის გენარალურ დირექტორს და აც
რომ ,,ბანკის სისტემაში შვებულებით სარგებლობის ზოგადი წესის’’ 7.5 პუნქტის შესაბა
საპატიო მიზეზით აგრძელებდა კუთვნილ შვებულებას 29 ნოემბრიდან 5 დეკემბრის ჩათვლით
ს.ფ. 171). აღნიშნულ მიმართვაზე მოსარჩელეს, იმავე დღეს ეცნობა ბანკის საოპერაციო დირექტ
(ელექტრონული ფოსტის მეშვეობით) მიმართვით, რომ განცხადებაში არ არის მითითე
საპატიო მიზეზი, რის გამო, სურს შვებულების გაგრძელება და, რომ მისი განცხა
დაკმაყოფილება არ მოხდა, რის გამოც გაცდენა ჩაითვლება არასაპატიოდ (ტ.1. ს.ფ. 170). მიუხედ
აღნიშნულისა მოსარჩელე არ გამოცხადდა სამსახურში 2018 წლის 29 ნოემბერს, 30 ნოემბე
დეკემბერს, 4 დეკემბერს და 5 დეკემბერს.
25. სშკ-ის (2018 წელს მოქმედი რედაქცია) 21-ე მუხლის პირველი ნაწილის შესაბამისად დასაქმე
უფლება აქვს, ისარგებლოს ანაზღაურებადი შვებულებით წელიწადში სულ მცირე, 24 სა
დღით. ამავე კოდექსის 22-ე მუხლის შესაბამისად კი (2) მუშაობის მეორე წლიდან დასაქმე
მხარეთა შეთანხმებით შვებულება შეიძლება მიეცეს სამუშაო წლის ნებისმიერ დროს. (3) მხ
შეთანხმებით შეიძლება შვებულების ნაწილ-ნაწილ გამოყენება.
26. სააპელაციო პალატამ განმარტა, რომ დასაქმებულის მიერ შვებულების გამოყენება
დამსაქმებელთან შეთანხმებით და აღნიშნული საკითხის ცალმხრივად გადაწყვეტა, მათ შ
შვებულების ნაწილ-ნაწილ გამოყენების პერიოდთან დაკავშირებით, ვერ განხორციელ
მოცემულ შემთხვევაში საქმის მასალებით დადგენილია, რომ ლ.კ–მა ისე ისარგებლა კუთვ
შვებულებით, რომ აღნიშნულზე არ ჰქონდა დამსაქმებლის თანხმობა. მოსარჩელემ უარყო, რო
ჩაბარდა ბანკის საოპერაციო დირექტორის მიერ ელექტრონული ფოსტის მეშვეობით გაგზავ
მიმართვა შვებულების დაკმაყოფილებაზე უარის თქმის შესახებ, თუმცა აღნიშნულით თა
ადასტურებს, რომ არ უცდია გაერკვია ხელმძღვანელმა პირმა დააკმაყოფილა თუ არა მისი მოთ
და შესაბამისად ჰქონდა თუ არა უფლება არ გამოცხადებულიყო სამსახურში. არ იქნა გაზიარე
აპელანტის/მოსარჩელის განმარტება, რომ იგი ყოველწლიურად ანალოგიურ პერიოდს იყე
შვებულებისათვის და შესაბამისად შეეძლო ეხლაც იმავე პერიოდით ესარგებლა. ამგვარი განმა
დაუსაბუთებლად და უსაფუძვლოდ იქნა შეფასებული, რადგან შვებულების გამოყენება, რო
ზემოთ აღინიშნა, ხდება მხარეთა შეთანხმებით და ის ფაქტი, რომ გასულ წლებში დასაქმე
ერთიდაიმავე დროს გადიოდა შვებულებაში, არ ნიშნავს უფლების მოპოვებას ავტომატურად
პერიოდში შვებულებაში წასვლაზე. აღნიშნული საკითხი უნდა გადაწყდეს დამსაქმებელ
დასაქმებულს შორის ყოველ სამუშაო წელს ინდივიდუალურად და მნიშვნელობა არ აქვს
წლებში არსებულ ვითარებას.
27. საქართველოს შრომის კოდექსის (2018 წელს მოქმედი რედაქცია) მე-6 მუხლის მე-9 ნაწ
შესაბამისად ანაზღაურებადი შვებულებების ხანგრძლივობა და შვებულების მიცემის
წარმოადგენს შრომითი ხელშეკრულების არსებითი პირობას. ამავე კოდექსის მე-13 მუხლი
პუნქტის ,,დ’’ ქვეპუნქტის თანახმად შრომის შინაგანაწესი არის წერილობითი დოკუმ
რომლითაც შეიძლება განისაზღვროს ანაზღაურებადი შვებულების ხანგრძლივობა და მიცემის
28. 2014 წლის 1 მარტს ერთი მხრივ, მოპასუხეს და მეორე მხრივ, მოსარჩელეს შორის დადე
 შრომითი ხელშეკრულების 5.1. პუნქტის თანახმად მხარეები შეთანხმდნენ, რომ დასაქმებ
სამუშაო და დასვენების დრო რეგულირდება ბანკის შინაგანაწესით და ამ საკითხზე ბ
გამოცემული სხვა დოკუმენტებით, შრომის კანონმდებლობის შესაბამისად. ამავე ხელშეკრულ
5.2. პუნქტის მიხედვით კი მხარეები შეთანხმდნენ, რომ დასაქმებულს, დადგენილი
შესაბამისად, ყოველწლიურად მიეცემა ანაზღაურებადი შვებულება სულ მცირე 24 სამუშაო
ხანგრძლივობით.
29. საქმეში წარმოდგენილია მოპასუხის დირექტორის მიერ 2016 წლის 3 აგვისტოს ბრძა
დამტკიცებული ბანკის სისტემაში შვებულებით სარგებლობის ზოგადი წესი (ტ.1. ს.ფ.
რომლის 5.5. პუნქტის შესაბამისად მუშაობის მეორე წლიდან თანამშრომელს შეიძლება მ
შვებულება სამუშაო წლის ნებისმიერ დროს, ბანკთან შეთანხმებული რიგითობის შესაბამისად
წესის 6.6. პუნქტის თანახმად, შვებულების დაგეგმვისას თანამშრომელმა უნდა გაითვალის
ბანკის საქმიანობა და სხვა თანამშრომლების მიერ აღებული შვებულების პერ
შეძლებისდაგვარად მან უნდა შეარჩიოს ისეთი პერიოდი, რომელიც მინიმალურ ნეგა
ზეგავლენას იქონიებს ბანკის საქმიანობაზე. ამავე წესის მე-7 პუნქტში მოცემულია ანაზღაურ
შვებულების მოთხოვნის პროცედურა, კერძოდ: (7.1. პუნქტი) ბანკის სისტემაში თანამშრომლ
რომელთაც აქვთ მათზე განპიროვნებული ელექტრონული მომხმარებლის სახელი და პარ
შვებულების რეგისტრაცია ხორციელდება <

> პორტალის ელექტრონული ფუნქციონალის მეშვეობით, მოქმედი „შვებულების

მოთხოვნის ელექტრონული ფუნქციონალის მოხმარების ინსტრუქციის“ თანახმად (
პუნქტი) შვებულების მიცემა ითვლება დადასტურებულად, როდესაც თანამშრომელ
მიიღებს ელექტრონულ შეტყობინებას HR პორტალიდან ან პერსონალის
სამმართველოდან ელექტრონული ფოსტის მეშვეობით (ეგზავნება უშუალო
ხელმძღვანელს). მხოლოდ ამის შემდეგ ხდება თანამშრომელი უფლებამოსილი გავი
კუთვნილ შვებულებაში (7.4. პუნქტი) ბანკის ორგანიზაციული საჭიროებიდან
გამომდინარე შვებულებაზე მოთხოვნა შესაძლოა არ დაკმაყოფილდეს ან მოხდეს
თარიღების შეცვლა (მაგალითად, როდესაც იგივე ჯგუფის წევრს უკვე მიღებული აქ
თანხმობა იმავე პერიოდში შვებულებაში გასვლაზე ან იმ შემთხვევაში, თუ შვებულე
პერიოდი აღემატება 12 სამუშაო დღეს). თუ პერსონალის სამმართველო უარყოფს
თანამშრომლის მოთხოვნას შვებულებაზე, თანამშრომლის პორტალში გამოჩნდება
შესაბამისი სტატუსი ან მისი უშუალო ხელმძღვანელი მიიღებს სათანადო შეტყობინ
ელექტრონული ფოსტის მეშვეობით. (7.5. პუნქტი) შვებულების დასრულებისთანავე
თანამშრომელი ვალდებულია დაუბრუნდეს სამუშაო ადგილს. იმ შემთხვევაში, თუ
თანამშრომელი საპატიო მიზეზით ვერ ახერხებს სამუშაო ადგილზე დროულად
გამოცხადებას, იგი ვალდებულია მისთვის მისაღები ნებისმიერი ფორმით შეატყობი
ამის შესახებ მის უშუალო ხელმძღვანელსა და პერსონალის სამმართველოს წინასწარ
ან არაუგვიანეს ერთი დღის ვადაში შვებულების დამთავრებიდან. დასახელებული წ
თანახმად მოსარჩელე ვალდებული იყო 2018 წლის 27 ნოემბრის შემდეგ შვებულებით
ესარგებლა მხოლოდ მას შემდეგ, როდესაც მიიღებდა ელექტრონულ შეტყობინებას H
პორტალიდან ან პერსონალის სამმართველოდან ელექტრონული ფოსტის მეშვეობით
 შესაბამისად, მხოლოდ ის გარემოება, რომ თავად მოსარჩელემ მოითხოვა შვებულებ
გასვლა 29 ნოემბრიდან 5 დეკემბრის ჩათვლით, არ ნიშნავდა ავტომატურად მისი
მოთხოვნის დაკმაყოფილებას და არც იმას, რომ დამსაქმებელი ვალდებული იყო
დაეკმაყოფილებინა მოთხოვნა.
30. 2014 წლის 1 მარტს მხარეებს შორის გაფორმებული შრომითი ხელშეკრულების 3.1.13 პუ
თანახმად, დასაქმებული ვალდებულია სამუშაოზე გამოუცხადებლობის მიზეზის შესახებ სა
დღის განმავლობაში აცნობოს უშუალო ხელმძღვანელს და შემდგომ წარმოადგინოს სათ
საბუთი და განმარტებითი ბარათი. წინააღმდეგ შემთხვევაში, მისი ქმედება განიხილება შრ
დისციპლინის უხეშ დარღვევად, გაცდენილი სამუშაო დრო ჩაეთვლება არასაპატიოდ დ
მიმართ გატარდება დისციპლინური პასუხისმგებლობის ზომები.
31. შრომის შინაგანაწესის (ტ.1. ს.ფ. 97-117) 3.6 პუნქტის შესაბამისად ყველა დასაქმებული ვალდებ
გამოცხადდეს სამსახურში შრომითი შინაგანაწესით დაწესებულ დროს, გარდა იმ დასაქმებუ
რომლებიც სარგებლობენ მოქნილი სამუშაო გრაფიკით ან ცვლიანობის განრიგით.
შინაგანაწესის 6.18.1 პუნქტის შესაბამისად კი, დასაქმებული ვალდებულია
დისციპლინირებული, არ დაუშვას უმიზეზოდ გაცდენა, ხშირი დაგვიანება ან მუშაობისათვის
არიდება, ხოლო 10.2. პუნქტის ,,ნ’’ ქვეპუნქტის შესაბამისად კი, დასაქმებული ვალდებ
რაციონალურად გამოიყენოს სამუშაო დრო და არ დაუშვას მოცდენები.
32. შინაგანაწესის 3.8. პუნქტის შესაბამისად სამუშაოზე გამოუცხადებლობის მიზეზების შ
დასაქმებულმა უნდა აცნობოს უშუალო ხელმძღვანელს სამუშაო დღის განმავლობაში და შემ
წარმოადგინოს სათანადო საბუთი ან განმარტებითი ბარათი. წინააღმდეგ შემთხვევაში, მისი ქმ
განიხილება შრომის დისციპლინის უხეშ დარღვევად, გაცდენილი სამუშაო დრო ჩაეთ
არასაპატიოდ და მის მიმართ გატარდება დისციპლინური პასუხისმგებლობის ზომა.
33. ყოველივე ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, მოსარჩელის გამოუცხადებლობა სამსახურში
წლის 29 ნოემბერს, 30 ნოემბერს, 3 დეკემბერს, 4 დეკემბერს და 5 დეკემბერს, მიჩნეული იქნა რო
შრომითი ხელშეკრულების, ასევე შინაგანაწესის ,,უხეში’’ დარღვევად, რომლის საფუძვე
დამსაქმებელი უფლებამოსილი იყო მიეღო გადაწყეტილება მოსარჩელის სამსახურ
გათავისუფლების შესახებ სშკ- ის 37-ე მუხლის პირველი ნაწილის „ზ’’ ქვეპუნქტიდან გამომდი
34. საქმეში წარმოდგენილი კომპლაენს კონტროლის განყოფილების დებულების მიხედვით(ტ.1. ს
46), კერძოდ პირველი მუხლის 1.1. პუნქტის თანახმად, კომპლაენს კონტროლის განყოფილებ
ბანკის დამოუკიდებელი სტრუქტურული ქვედანაყოფი. აღნიშნული დებულება განსაზღ
განყოფილების ფუნქციასა და უფლებებს, რომლის თანახმად: განყოფილება საქმიანო
ხელმძღვანელობს საქართველოს კანონმდებლობით, საბანკო დებულებების საქმია
მარეგულირებელი საკანონმდებლო და ნორმატიული აქტებით, შიდა მარეგულირე
დოკუმენტებით, წესდებით და განკარგულებითი დოკუმენტებით დაწინამდებარე დებულ
აგრეთვე, გენერალური დირექტორის ზეპირი და წერილო
განკარგულებებით; ბ) ახორციელებს კომპლაენსის კომპეტენციასთან დაკავშირებული
საკანონმდებლო ბაზის ცვლილების მონიტორინგს (კანონები, სხვა სამართლებრივი აქტები,
შიდა მარეგლამენტირებელი დოკუმენტები, თვითრეგულირებადი ორგანოების სტანდარტებ
ცვლილებების შესახებ ინფორმაცია დაყავს ბანკის შეს
ქვედანაყოფებამდე; გ) მონაწილეობს ბანკის შიდა დოკუმენტების შემუშავებაში, რომლებიც
მოიცავს კორპორატიული ქცევის წესებს, კონსულტირებას უწევს ბანკის თანამშრო
პროფესიული ეთიკის ნორმების გამოყენების საკითხებზე ამ კუთხით, რაც განყოფილ
 კომპეტენციას მიეკუთვნება; დ) მონაწილეობას იღებს ბანკის ურთიერთქმედებაში კომპლ
სფეროში მარეგულირებელ ორგანოებთან, ინვესტორებთან, თვითრეგული
ორგანიზაციებთან, ასოციაციებთან და ბანკის საერთაშორისო პარტნიორებთან; ე) მისც
განმარტებები, რეკომენდაციები და წინადადებები კომპლაენს-რისკების მართვ
დაკავშირებულ საკითხებზე ბანკის სტრუქტურული ქვედანაყოფების ხელმძღვანელებ
ბანკის ხელმძღვანელობას; ვ) აწარმოოს მიმოწერა განყოფილების კომპეტენციაში შემავალ
საკითხებზე, ასევე სხვა საკითხებზე, რომელიც არ მოითხოვს ბანკის ხელმძღვანელობ
შეთანხმებას; ზ) ბანკის სახელით და საკუთარი კომპეტენციის ფარგლებში, განყოფ
ახორციელებს საქმიან კავშირებს და საჭიროების შემთხვევაში წარმოადგენს ბანკს ორგანიზაც
დაწესებულებების სხვა იურიდიული პირების წინაშე, მათ შორის საქმიანობის სფეროს ფარგლ
წარადგენს ინფორმაციას და მასალას და აწარმოებს მიმოწერას კომპლიენის საკითხებზე.ფუნქც
შეუფერხებელი და კვალიფიციური შესრულებისათვის, თავის კომპეტენციაში შე
საკითხებთან დაკავშირებით განყოფილებას უფლება აქვს: ა) მოითხოვოს და მიიღოს ნების
სახის ინფორმაცია (დოკუმენტები, მასალები) ბანკის სხვა სტრუქტურ
ქვედანაყოფებიდან; ბ) საჭიროების შემთხვევაში, მისცეს მითითებები სტრუქტუ
ერთეულებსა და ცალკეულ თანამშრომლებს; გ) მისცეს განმარტებები, რეკომენდაციე
წინადადებები კომპლაენს–რისკების მართვასთან დაკავშირებულ საკითხებზე
სტრუქტურული ქვედანაყოფების ხელმძღვანელებს და ბანკის ხელმძღვანელობას; დ) აწარ
მიმოწერა განყოფილების კომპეტენციაში შემავალ საკითხებზე, ასევე სხვა საკითხებზე, რომელ
მოითხოვს ბანკის ხელმძღვანელობასთან შეთანხმებას; ე)საჭიროების შემთხვევაში,
ხელმძღვანელობის დავალების შესასრულებლად, დადგენილი წესის შესაბამისად ერთო
მუშაობაში ჩააბას ბანკის სხვა სტრუქტუ
ქვედანაყოფების თანამშრომლები; ვ) მოითხოვოს სავალდებულო ვიზირება კომპლაენსის
საკითხებთან დაკავშირებულ, ბანკის ხელმძღვანელობისთვის ხელმოსაწერად წარს
დოკუმენტებზე; ზ) განახორციელოს კონტროლი სტრუქტურული ქვედანაყოფების
კომპლაენსთან დაკავშირებული მოთხოვნების შესრულებაზე.
35. დასახელებული რეგულაციის თანახმად მოსარჩელე უფლებამოსილი იყო შეემუშავებინა და
ხელმძღვანელობისათვის წარედგინა რეკომენდაციები და წინადადებები. შესაბამისად, მის
კორპორაციული მართვის კოდექსთან დაკავშირებით მომზადებული საინფორმაციო წერილ
იქნება განხილული ბანკის მენეჯმენტის შეცდომაში შეყვანის მცდელობად, თუნდაც,
პირობებში, როდესაც წერილის შინაარსი არ იყო შეთანხმებული გენერალურ დირექტორთან.
შემთხვევაშიც კი, თუ მოსარჩელის მიერ წერილში გამოთქმული მოსაზრებები მიუღებელი ი
არ იყო დასაბუთებული) ბანკის მენეჯმენტისათვის (ტ.1. ს.ფ. 89-90, 200-209, ტ.2. ს.ფ. 251-264
267), ეს არ ნიშნავს, რომ მოსარჩელეს არ ჰქონდა მისი აზრის (პოზიციის) გამოხატვის უფლე
თუნდაც მცდელობა იმისა, რომ დაერწმუნებინა ხელმღვანელი პირები მისი აზრის მართებულო
36. სააპელაციო პალატამ არ გაიზიარა მოპასუხის განმარტება, რომ 2018 წლის 25 ივლისის წერილი
ძისადმი (ტ.1. ს.ფ. 71, 163-164) წარმოადგენდა მუქარას, ზეწოლას, შანტაჟს და მენეჯმ
შეცდომაში შეყვანის მცდელობას. საქმის მასალებით დადგენილი იქნა, რომ მ.ტ–სა და მოსარ
შორის არსებული კონფლიქტთან დაკავშირებით საყვედური ორთავე მათგანს გამოეც
შესაბამისად, მოსარჩელეს მიაჩნდა რა, რომ მისი უფლებები ირღვეოდა და იგი ამ უფლებათა დ
მიზნით, სებ-ის მიერ დამტკიცებული „ეთიკის პრინციპებისა და პროფესიული ქ
სტანდარტების კოდექსიდან“ გამომდინარე, მიმართავდა სამეთვალყურეო საბჭოს ან ერო
 ბანკს, ვერ იქნება განხილული მუქარად, ზეწოლად, შანტაჟად და ვინმეს შეცდომაში შე
მცდელობად. მითუმეტეს, ისეთ პირობებში, როდესაც ბანკის მენეჯმენტისათვის იმთა
ცნობილი იყო, რომ დასახელებული აქტი არ ვრცელდება ბანკის თანამშრომლ
ერთმანეთთან/მენეჯმენტთან ურთიერთობის ეთიკურ საკითხებზე.
37. ასევე არ იქნა გაზიარებული, რომ 2018 წლის 6 ნოემბრის მიმოწერა ლ.კ–სა და ნ.ჩ–ს შორის (ტ.
200-201) წარმოადგენდა ამ უკანასკნელისათვის რეპუტაციული ზიანის მიყენების მცდელობ
მხრივ, პალატამ გაიზიარა აპელანტის განმარტება, რომ 2019 წლის 26 ივნისის სასამარ
სხდომაზე მოწმის სახით დაკითხულმა ნ.ჩ–მა ვერ განმარტა, თუ რაში გამოიხატა მი
რეპუტაციული ზიანის მიყენება (სხდომის ოქმი 16:22:08).
38. შესაბამისად, მოცემულ შემთხვევაში, პალატამ შეისწავლა საქმეში წარმოდგენილი მტკიცებულ
მათ შორის, ელექტრონული მიმოწერა, აუდიო ფაილი და მიაჩნია, რომ დასაქმებულის მხრიდ
დასტურდება კოლეგისადმი გამოხატული ნეგატიური დამოკიდებულება (მის მი
არაკეთილმოსურნეობა და შეურაცხმყოფელი დამოკიდებულება), ისევე როგორც რის
დირექტორისათვის რეპუტაციული ზიანის მიყენების ფაქტის არსებობა. წარმოდგე
მიმოწერებით, საქმის მასალებით ასევე არ დასტურდება ბანკის მენეჯმენტის შეცდომაში შე
მცდელობა და ის ფაქტი, რომ დასაქმებულის მიერ ადგილი ჰქონდა მენეჯმენტისადმი მუქარა
უფრო იმ პირობებში, როდესაც იგი მენეჯმენტისგან ითხოვდა მისი კოლეგის ქმედ
სამართლებრივ რეაგირებას, თავისი უფლებების დაცვის მიზნით. მნიშვნელოვანია
გათვალისწინება, რომ აპელანტი თანამდებობრივად წარმოადგენდა ბანკის ერთ
მნიშვნელოვანი რგოლის ხელმძღვანელს.
39. შესაბამისად, პალატამ მიიჩნია, რომ დროებითი კომისიის 2018 წლის 29 ნოემბრის დასკ
მითითებული აპელანტის ქმედებები განპირობებული იყო სწორედ რომ მისი თანამდებო
პოზიციიდან და კომპლაენს კონტროლის განყოფილების დებულების თანახმად, მო
განყოფილების ფუნქციებს-უფლებებს, რაც თავის მხრივ გულისხმობს დასაქმებულის მხრ
როგორც განყოფილების უფროსის მიერ დაკისრებული მოვალეობების შესრულებას. აღნიშნუ
არ შეიძლება შეფასდეს დასაქმებულის მხრიდან ბანკში მოქმედი შინაგანაწესის, ეთიკის კოდ
უხეშ და არაერთგზის დარღვევად.
40. რაც შეეხება მივლენებაში ყოფნის ფაქტს, საქმეში წარმოდგენილი მასალებით დასტურდება,
ფრანქფურტში გამართულ ვეტებე ჯგუფის კომპლაენს და შიდა კონტროლის საკოორდი
სხდომაზე ბანკის სახელით მონაწილეობის მისაღებად მოსარჩელეს არ ჰქონდა შესაბამის პ
თანხმობა (ტ.1. ს.ფ. 268-269, 255-260), თუმცა მხარეთა შორის დავას არ იწვევს ის გარემოე
საქმის მასალებითაც დასტურდება (ტ.1. ს.ფ. 264-267), რომ მოსარჩელეს კომისიის სხდომასა დ
მიცემის პროცედურაში მონაწილეობა არ მიუღია. ამასთან მოპასუხის წარმომადგენლე
მიუთითებიათ, თუ რა სახის ზიანი გამოიწვია მოსარჩელის საკოორდინაციო სხდომაზე დასწ
შესაბამისად, პალატამ მიიჩნია, რომ ამ ნაწილში, სახეზე არ არის სშკ-ის 37-ე მუხლის პირ
ნაწილის „ზ’’ ქვეპუნქტიდან გამომდინარე ,,უხეში’’ დარღვევა.
41. სააპელაციო პალატამ იმსჯელა კიდევ ერთ ფაქტზე, რაც დამსაქმებლის მიერ მიჩნეული
მოსარჩელის მხრიდან ,,უხეშ’’ დარღვევად. აღნიშნული შეეხება რისკებისა და აქტივ-პასი
კომიტეტის სხდომების არასაპატიო გაცდენას.
42. სასამართლომ ყურადღება მიაქცია იმ გარემოებას, რომ მოსარჩელე არ დასწრებია 2018 წლ
დეკემბრის, 29 ნოემბრის, 22 ნოემბრის, 15ნოემბრის, 25 ოქტომბრის, 18 ოქტომბრის, 04 ოქტომ
20 სექტემბრის, 06 სექტემბრის, 30 აგვისტოს, 23 აგვისტოს, 24 მაისის, 03 მაისის, 29 მარტ
 მარტის, 22 თებერვლის, 4 იანვრის,ასევე 2017 წლის 28 დეკემბრის, 21 დეკემბრის, 14 დეკემბრ
ნოემბრის, 28 ნოემბრის, 16 ნოემბრის, 19 ოქტომბრის, 24 აგვისტოს, 22 ივნისის, აქტივ-პასივებ
რისკების მართვის კომიტეტის - რომელშიც იგი იკავებს კომიტეტის წევრის სტატუსს, სხდ
(სხდომის ოქმები (ტომი 3, ს.ფ. 20-158), თუმცა, აღნიშნულზე დამსაქმებელს მის მიმართ რაიმე
შენიშვნა არ ჰქონია, ანუ კონკრეტული სხდომის გაცდენის დროს შესაძლებელი იყო რეაგი
მოხდენა, რაც დამსაქმებელმა არ განახორციელა.
43. სშკ-ის 37-ე მუხლის პირველი ნაწილის ,,თ’’ ქვეპუნქტის შესაბამისად (სადაო პერიოდში მო
რედაქცია) შრომითი ხელშეკრულების შეწყვეტის საფუძველია დასაქმებულის მიერ მი
ინდივიდუალური შრომითი ხელშეკრულებით ან კოლექტიური ხელშეკრულებით ან/და შ
შინაგანაწესით დაკისრებული ვალდებულების დარღვევა, თუ დასაქმებულის მიმართ ბოლო 1
განმავლობაში უკვე გამოყენებულ იქნა ინდივიდუალური შრომითი ხელშეკრულები
კოლექტიური ხელშეკრულებით ან/და შრომის შინაგანაწესით გათვალისწინებული დისციპლი
პასუხისმგებლობის რომელიმე ზომა.
44. განსახილველ შემთხვევაში, დადგენილია, რომ 2018 წლის აგვისტოს თვეში მოსარ
კოლეგასთან - ფინანსური განყოფილების უფროსთან გამოვლენილი არაკოლეგიალურობის
დისციპლინური სახდელის სახით გამოეცხადა სიტყვიერი საყვედური. თუმცა, გათვალისწი
იმ გარემოებისა, რომ აღნიშნული პერიოდის შემდეგ, მოსარჩელის მოქმედებები (კოლეგი
ნეგატიური დამოკიდებულება, მუქარა, შანტაჟი რეპუტაციული ზიანის მიყენების ფაქტი,
მენეჯმენტის შეცდომაში შეყვანის მცდელობა) არ შეიძლება მიჩნეული იქნას შრო
ხელშეკრულებით ან/და შრომის შინაგანაწესით დაკისრებული ვალდებულების დარღვ
შესაბამისად, პალატამ მიიჩნია, რომ სახეზე არ იყო მოსარჩელის სამსახურიდან გათავისუფლ
ზემოაღნიშნული საკანონმდებლო ნორმით გათვალისწინებული საფუძველი.
45. რაც შეეხება სშკ-ის 37-ე მუხლის პირველი ნაწილის ,,ო’’ ქვეპუნქტს(შრომითი ხელშეკრულ
შეწყვეტის საფუძველია სხვა ობიექტური გარემოება, რომელიც ამართლებს შრო
ხელშეკრულების შეწყვეტას) სასამართლოს მოსაზრებით, სხვა ობიექტურ გარემო
იგულისხმება 37.1 მუხლში მოცემულ საფუძვლების არარსებობის პირობებში, სხვა
ობიექტური გარემოება, რასაც შეიძლება ადგილი ქონდეს და რაც კანონმდებელმა პირდაპი
გაითვალისიწინოს შრომითი ურთიერთობის შეწყვეტის საფუძვლების ჩამონათვალში.აღნიშ
ნორმით გათვალისწინებული საფუძვლით შრომითი ხელშეკრულების მოშლისთვის აუცილებ
ა) შრომითი ხელშეკრულების მოშლის საფუძველი იყოს განსხვავებული იმავე მუ
მითითებული სხვა საფუძვლისაგან; ბ) იგი არ იყოს დამოკიდებული დამსაქმებლის სუბიე
ნებაზე; გ) იყოს ფაქტობრივი, ე.ი. იმგვარი, რომლის დამტკიცება და უარყოფა შესაძლებელ
გარეშე, ნეიტრალური დამკვირვებლის თვალში წარმოადგენდეს საკმარის მიზეზს შრო
ხელშეკრულების მოშლისათვის. ამასთან, ნების გამოხატვის საფუძვლად არსებულ ქმედება
ნების გამოვლენას შორის უნდა არსებობდეს შედეგობრივი კავშირი და ე) ხელშეკრულების მო
დამდგარ ფაქტობრივ შედეგს ხელშეკრულების შენარჩუნებით დამდგარ ფაქტობრივ შედ
უპირატესობა ჰქონდეს. მოცემულ შემთხვევაში, კი ასეთი გარემოების შესახებ დამსაქმებელ
მიუთითებია და შესაბამისად, პალატამ მიიჩნია, რომ არც ამ საკანონმდებლო ნორმით არსებ
მოსარჩელის სამსახურიდან გათავისუფლების საფუძველი.
46. ამასთან, იმის გათვალისწინებით, რომ მოსარჩელის გამოუცხადებლობა სამსახურში 2018 წლ
ნოემბერს, 30 ნოემბერს, 3 დეკემბერს, 4 დეკემბერს და 5 დეკემბერს, მიჩნეული უნდა იქნას რო
შრომითი ხელშეკრულების, ასევე, შინაგანაწესის ,,უხეში’’ დარღვევად, რომლის საფუძვე
 დამსაქმებელი უფლებამოსილი იყო მიეღო გადაწყეტილება მოსარჩელის სამსახურ
გათავისუფლების შესახებ სშკ-ის 37-ე მუხლის პირველი ნაწილის „ზ’’ ქვეპუნქტიდან გამომდ
სააპელაციო სასამართლომ ძალაში დატოვა პირველი ინსტანციის სასამართლოს გადაწყვეტი
რომლითაც სარჩელი არ დაკმაყოფილდა.
47. ზემოაღნიშნული განჩინება საკასაციო საჩივრით გასაჩივრდა მოსარჩელის მიერ, რომ
მოითხოვა გასაჩივრებული განჩინების გაუქმება და სარჩელის დაკმაყოფილება.
48. კასატორი მიუთითებს, რომ სამსახურიდან მისი გათავისუფლების საფუძველს წარმოადგენ
დროისათვის მოქმედი შრომის კოდექსის 37-ე მუხლით გათვალისწინებული წინაპირობები („თ
და „ო“ პუნქტები).
49. შვებულებასთან დაკავშირებულ სასამართლოს მსჯელობასთან მიმართებით კასა
აღნიშნავს, საქმის მასალებით დადგენილია, რომ 2018 წლის 26-27 ნოემბერს აპელ
სარგებლობდა ანაზღაურებადი შვებულებით. 2018 წლის 27 ნოემბერს მოსარჩელემ ელექტრო
ფოსტის მეშვეობით მიმართა ბანკის გენერალურ დირექტორს და აცნობა, რომ „ბანკის სისტ
შვებულებით სარგებლობის ზოგადი წესის 7.5 პუნქტის შესაბამისად, საპატიო მიზ
აგრძელებდა კუთვნილ შვებულებას 29 ნოემბრიდან 5 დეკემბრამდე“ (ტ.1, ს.ფ 171) ამ მიმართ
ბანკის საოპერაციო დირექტორის მიერ მოთხოვნის დაკმაყოფილება არ მოხდა, რის გამოც, გა
ჩაითვალა არასაპატიოდ (ტ.1, ს.ფ 170). სააპელაციო სასამართლომ მიიჩნია, რომ დასაქმებულის
შვებულების გამოყენება ხდება დამსაქმებელთან შეთანხმებით. სასამართლოს მიერ დადგენ
რომ მოსარჩელემ ისე ისარგებლა კუთვნილი შვებულებით, რომ აღნიშნულზე არ ჰ
დამსაქმებლის თანხმობა. სასამართლოს მითითებით მართალია, აპელანტი უარყოფს, რო
ჩაბარდა ბანკის საოპერაციო დირექტორის უარი ელ.ფოსტის მეშვეობით თუმცა, იგი თა
ადასტურებს, რომ არ უცდია გაერკვია, ხელმძღვანელმა დააკმაყოფილა თუ არა მისი მოთხოვ
ჰქონდა თუ არა უფლება არ გამოცხადებულიყო სამსახურში. კასატორის მითითებით, სააპელ
სასამართლო მიუთითებს 2019 წლის 3 აგვისტოს ბრძანებით დამტკიცებულ ვ.ბ–ის სიტ
შვებულებით სარგებლობის ზოგადი წესზე (ტ.1 ს.ფ 47-52) რომლის მე-7 პუნქტში მოცემ
ანაზღაურებადი შვებულების მოთხოვნის პროცედურა კერძოდ: (7.1 პუნქტი) ბანკის სისტ
თანამშრომლებზე, რომელთაც აქვთ მათზე განპიროვნებული ელ მომხმარებლის სახელ
პაროლი, შვებულების რეგისტრაცია ხორციელდება <

> პორტალის ელექტრონული ფუნქციონალის მეშვეობით მოქმედი „შვებულების

მოთხოვნის ელექტრონული ფუნქციონალის მოხმარების ინსტრუქციის“ თანახმად (
პუნქტი) შვებულების მიცემა ითვლება დადასტურებულად „როდესაც თანამშრომელ
მიიღებს შეტყობინებას HR პორტალიდან პერსონალის სამმართველოდან ელ-ფოსტი
მეშვეობით (ეგზავნება უშუალო ხელმძღვანელს). მხოლოდ ამის შენდეგ ხდება
თანამშრომელი უფლებამოსილი გავიდეს შვებულებაში (7.4 პუნქტი). ბანკის
ორგანიზაციული საჭიროებებიდან გამომდინარე, შვებულებაზე მოთხოვნა შესაძლო
დაკმაყოფილდეს ან მოხდეს თარიღების შეცვლა. თუ პერსონალის სამმართველო
უარყოფს თანამშრომლის მოთხოვნას შვებულებაზე, თანამშრომლის პორტალში
გამოჩნდება შესაბამისი სტატუსი ან მისი უშუალო ხელმძღვანელი მიიღებს სათანად
შეტყობინებას ელ-ფოსტის მეშვეობით (7.5 პუნქტი) შვებულების დასრულებისთანავ
თანამშრომელი ვალდებულია დაუბრუნდეს სამუშაო ადგილს. თუკი თანამშრომელი
 ახაერხებს სამუშაო ადგილზე დროულად გამოცხადებას, იგი ვალდებულია მისთვის
მისაღები ნებისმიერი ფორმით შეატყობინოს ხელმძღვანელს და პერსონალის
სამმართველოს წინასწარ არაუგვიანეს ერთი დღის ვადაში შვებულების
დამთავრებიდან. აღნიშნულიდან გამომდინარე, სააპელაციო პალატამ მიიჩნია, რომ
მოსარჩელე ვალდებული იყო 2018 წლის 27 ნოემბრის შემდეგ შვებულებით ესარგებლ
მხოლოდ მას შემდეგ, რაც მიიღებდა შეტყობინებას HR პორტალიდან ან პერსონალის
სამმართველოდან ელ. ფოსტის მეშვეობით. მის მიერ განცხადების გაგზავნა არ ნიშნა
ავტომატურად მისი მოთხოვნის დაკმაყოფილებას და არც დამსაქმებლის მოვალეობ
დაეკმაყოფილებინა მისი მოთხოვნა. სააპელაციო სასამართლომ დამატებით მიუთით
მხარეთა შორის გაფორმებული შრომითი ხელშეკრულების 3.1.13 პუნქტზე და განმარ
რომ სამსახურში გამოუცხადებლობისას დასაქმებული ვალდებულია სამუშაოზე
გამოუცხადებლობის მიზეზის შესახებ სამუშაო დღის განმავლობაში აცნობოს უშუალ
ხელმძღვანელს და შემდგომ წარმოადგინოს სათანადო საბუთი და განმარტებითი
ბარათი. წინააღმდეგ შემთხვევაში, მისი ქმედება განიხილება შრომის დისციპლინის
დარღვევად, გაცდენილი სამუშაო დრო ჩაეთვლება არასაპატიოდ და მის მიმართ
გატარდება დისციპლინური პასუხისმგებლობის ზომები.
50. სააპელაციო სასამართლომ ყურადღება მიაქცია სს „ვ.ბ.ჯ–ას“ შრომის შინაგანაწესს (ტ.1 ს.ფ 9
და პუნქტ 3.6-ს რომელიც ყველა დასაქმებულს ავალდებულებს სამსახურში გამოცხადებას შრო
შინაგანაწესით დაწესებულ დროს. ასევე 6.18.1 რომელიც უკრძალავს დასაქმებულებს სამსახ
უმიზეზოდ გაცდენას, ხშირ დაგვიანებასა და მუშაობისათვის თავის არიდებას. ასევე, 10.2 პუ
„ნ“ ქვეპუნქტი რომლის შესაბამისადაც დასაქმებული ვალდებულია რაციონალურად გამო
სამუშო დრო და არ დაუშვას მოცდენები. ამდენად, სააპელაციო სასამართლომ მიიჩნია, რომ ლ
გათავისუფლება კანონიერია სშკ 37-ე მუხლის პირველი ნაწილის „ზ“ პუნქტ
გამომდინარე. კასატორი მიუთითებს სააპელაციო სასამართლოს მსჯელობის უმართებულობა
განმარტავს, რომ „ბანკის სისტემაში შვებულებით სარგებლობის ზოგადი წესის“ მიხე
შვებულების მოთხოვნა ხდება სამსახურში კორპორატიულ კომპიუტერში ინტეგრირე
პორტალის ელექტრონული ფუნქციონალიდან. დასაქმებული კონკრეტული მონაცემებით
სისტემაში და ითხოვს შვებულებას. პროგრამული უზრუნველყოფა დასაქმებულის მიერ სასურ
თარიღების მონიშვნის შემდეგ ავტომატურად აგენერირებს აგზავნის შვებულების მოთხ
უშუალოდ ხელმძღვანელის ელ-ფოსტაზე. ბანკის სერვერზე ინტეგრირებულ სისტემებში
არხებიდან წვდომა არ ხდება. ეს არ არის ონლაინ ბანკინგი ან მსგავსი სისტემა, რომელზე წვდ
შესაძლებელია ნებისმიერი არხიდან (იხ. საკასაციო საჩივარი გვ. 7). კასატორი მიუთ
ზემოაღნიშნული წესის 7.5 პუნქტის იმ დანაწესზე, რომლის მიხედვითაც, თუ თანამშრო
საპატიო მიზეზით ვერ ახერხებს სამუშაო ადგილზე დროულად გამოცხადებას, იგი ვალდებ
მისთვის (დასაქმებულისათვის) მისაღები ნებისმიერი ფორმით შეატყობინოს დამსაქმებელ
საკასაციო საჩივარი გვ. 8) კასატორის აზრით, სიტყვები „ვალდებულია მისთვის მის
ნებისმიერი ფორმით შეატყობინოს“ გულისხმობს სწორედ დასაქმებულის არჩევნის თავისუფ
სასურველი ფორმით შეატყობინოს დამსაქმებელს საპატიო მიზეზის თაობაზე. კასატორი
უსვამს, რომ კომპანიაში მუშაობის 15 წლიანი პერიოდის მანძილზე მან ერთხელ შეატყობინა ო
წევრებს, რომ გერმანიიდან ქ. შტუტგარდიდან ვერ ახერხებდა დროულად დაბრუნებას, და
 მათ, რომ სამსახურის ერთ-ერთი თანამშრომლისათვის მიეწოდებინათ ეს ინფორ
დამსაქმებელს ასეთი ფორმით შეტყობინების გამო, დამსაქმებელს მისთვის დისციპლი
პასუხისმგებლობა არ დაუკისრებია.
51. საკასაციო საჩივარში აღნიშნულია ისიც, რომ მოსარჩელეს არ ჩაბარებია ბანკის საოპერ
დირექტორი - ი.დ–ძის მიერ ელ-ფოსტაზე გაგზავნილი მიმართვა შვებულების დაკმაყოფილ
უარის თქმის შესახებ, რადგანაც მოსარჩელემ ბანკს მიმართა პერსონალური ელ-ფოსტიდან,
პასუხი მიიღო სხვა (ბანკის კორპორატიულ) ელ-ფოსტაზე. ბანკის მიერ უარი შვებულ
გაგრძელებაზე დასაქმებულს უნდა მიეღო იმავე ფორმით, იმავე ელ-ფოსტაზე (საკასაციო საჩ
გვ.9).
52. კასატორის მოსაზრებით, უსაფუძვლოა სააპელაციო სასამართლოს განმარტება იმაზე, რომ
პირი წლების მანძილზე შვებულების უფლებას იყენებს ერთსა და იმავე დროს, მას ამ პერი
დადგომასთან ერთად ავტომატურად მაინც არ ეძლევა უფლება, რომ გავიდეს შვებულ
კასატორი მიუთითებს, რომ წლების მანძილზე სწორედ ამ პერიოდულობით გად
შვებულებაში, რაც ჰქონდა ბანკთან შეთანხმებული (საკასაციო საჩივარი, გვერდები 9-1
პერიოდში შვებულება ასევე თანხვედრაშია „ბანკის სისტემაში შვებულებით სარგებლობის ზო
წესის“ 6.1 პუნქტთან, რომელიც ადგენს შვებულებების რიგითობას და აღნიშნულს,
ნორმალური ფუნქციონირების ინტერესების გათვალისწინებით განსაზღვრას.
53. კასატორის მტკიცებით, ბანკის მიერ მისთვის იმავე დღეს შეტყობინების გამოგზავნა (შვებულ
მიცემაზე უარის შესახებ) არა იმავე ელ-ფოსტაზე რომლითაც გაგზავნა მოთხოვნა არამედ
(ბანკის კორპორაციულ ელ-ფოსტაზე), წარმოადგენს კეთილსინდისიერების პრინციპის დარღვ
54. კასატორი ასევე მიუთითებს, რომ თუკი შვებულების შესახებ მის შეტყობინებაში მითითე
ინფორმაცია არ იყო დამაჯერებელი და საკმარისი, დამსაქმებელს/ბანკს შე
დასაქმებულისაგან/მოსარჩელისაგან მოეთხოვა დამატებითი ინფორმაცია და მიი
განმარტებას.
55. კასატორის მითითებით, დადასტურებულია, რომ 2018 წლის 28 ნოემბერი წარმოად
არჩევნების დღეს და უქმე დღედ იყო გამოცხადებული. ამასთან, იგი კანონის დაცვით ითხ
შვებულების გაგრძელებას ბანკში მოქმედი წესების თანახმად. მიუხედავად იმისა, რომ იცო
მისი პირადი ელ-ფოსტაც და ტელეფონის ნომერიც (რომელიც როუმინგში იყო ჩართულ
არავინ არ დაკავშირებია 2018 წლის 29 ნოემბრიდან 5 დეკემბრამდე (საკასაციო საჩივარი გვ. 15)
56. რაც შეეხება სხვა შიდასამსახურეობრივ საკითხებს, კასატორის მოსაზრებით სააპელ
სასამართლომ არ გაითვალისწინა ის წინაპირობები, რაც წინ უძღვოდა ბანკიდან
გათავისუფლებას. ბანკის მხრიდან სახეზე იყო მისი შრომითი უფლებების დაუსაბუთე
შეზღუდვა, დამამცირებელი მოპყრობა, ნეგატიური და შეურაცხმყოფელი დამოკიდებულება.
57. პირველ შემთხვევაში, კასატორმა მიმართა ადმინისტრაციას, რომ მათ მოეხდინათ რეაგირე
ობიექტურად შეესწავლათ თანამშრომლის მხრიდან მისი შეურაცხყოფისა და ცილისწ
ფაქტზე. თუკი არ მოხდებოდა საკითხის ობიექტური შესწავლა, იგი გადაწყვეტი
გაასაჩივრებდა სასამართლოში. გასაჩივრების მექანიზმის გამოყენება ბანკის წარმომადგენელის
სასამართლო სხდომაზე შეფასდა, როგორც „წითელი ხაზის გადაკვეთა“ (იხ. საკასაციო საჩივა
12).
58. კასატორი მიუთითებს, რომ 2019 წლის აგვისტოში დაიბარეს გენერალურ დირექტორთან, სად
ასევე დახვდა რისკების დირექტორი. ნ.ჩ–ნი მოსარჩელეს დაემუქრა რომ „თუ გააგრძელ
არაეთიკური განცხადებების გაკეთებას და ცილისწამების ფაქტების შესწავლის მოთხოვნას,
 ფულის გათეთრების კუთხით რისკების შეფასებას, განახორციელებდნენ რეორგანიზაციას რო
ეს დაგეგმეს 2015 წელს და ნახავდნენ, თუ როგორ გააგრძელებდა მოსარჩელე ბანკში მუშა
კასატორი უთითებს ამ შეხვედრის შემდეგ, მას საუბარი ჰქონდა ბანკის იურიდიული სამმართვ
მოადგილე ბ. ც–თან, „რომელმაც მითხრა, რომ ა.კ–ძის (გენერალური დირექტორის) გადაკი
სჯობდა თავად დამეწერა განცხადება და წავსულიყავი სამსახურიდან“. ეს ფაქტი, კასატ
მითითებით, დაადასტურა ბ.ც–მა (06.05.2019 წლის სასამართლო სხდომის ოქმი, 0:24:22 წთ.).
59. კასატორის მტკიცებით, მას არ დაუკმაყოფილეს გერმანიაში მივლინება იმ კომისიის სხდ
(ვეტებე ჯგუფის საკოორდინაციო სხდომა) მონაწილეობის მისაღებად, რისი წევრიც 2015 წლი
(საკასაციო საჩივარი გვ. 13). კასატორი აღნიშნავს, რომ მას მოუწია დროებით კომი
გასაუბრების გავლა რომელიც შეიქმნა 8 ნოემბერს. კომისიის სხდომა ჩატარდა მ
დაკავშირებული ცალკეული საკითხების გამოსაკვლევად და სხდომა გაგრძელდა 5
მნიშვნელოვანია, რომ კომიიის სხდომის ჩაწერა ხორციელდებოდა ვ. მ–ის მიერ, რომელიც ჩა
მისი სურვილისამებრ რთავდა და თიშავდა კითხვა-პასუხის კონტექსტის გათვალისწინებით.
60. კასატორი უთითებს ბანკის ორგანიზაციული სტრუქტურის საეჭვო ცვლილებაზე დ
ცვლილებასთან დაკავშირებულ გენერალური დირექტორის ბრძანების კანონიერებაზე, მისი აზ
აღნიშნული გათავისუფლება და რეორგანიზაცია ემსახურებოდა სწორედ იმას, რომ
თანამდებობა დაეკავებინა მ.ტ–ს. მოსარჩელეს ეკავა კომპლაენს კონტროლის განყოფილ
(შესაბამისობის სამსახურის) ხელმძღვანელის პოზიცია. თავისი შინაარსით აღნიშ
განყოფილება წარმოადგენს დამოუკიდებელ სტრუქტურულ ქვედანაყოფს. საქართვ
ეროვნული ბანკის პრეზიდენტის 2018 წლის 26 სექტემბრის ბრძანებით „კომერციული ბან
კორპორაციული მართვის კოდექსის დამტკიცების შესახებ“ მეორე მუხლის „კ“ პუნქტის მიხედ
შესაბამისობის სამსახური არის შესაბამისობის ფუნქციის განმახორციელებელი სტრუქტურ
ერთეული, რომელიც სხვა სტრუქტურებთან ერთად უზრუნველყოფს საკანონმდ
მოთხოვნებთან, ბანკის შიდა პოლიტიკებსა და პროცედურებთან შესაბამისობას, გამოავლე
აფასებს შესაბამისობასთან დაკავშირებულ არსებით/პოტენციურ რისკებს, აძლევს რეკომენდა
სამეთვალყურეო საბჭოსა და დირექტორატს შესაბამისობის რისკების მართვასა და კონტრო
დაკავშირებით, ამასთან, უზრუნველყოფს თანამშრომელთა გათვიცნობიერებას შესაბამი
საკითხებში. მ. ტ–ას კი ეკავა ოპერაციების მონიტორინგის განყოფილების ხელმძღვან
თანამდებობა. კასატორი უთითებს, რომ ასეთი სტრუქტურული ერთეულის არს
კანონმდებლობით არაა მოთხოვნილი (იხ. საკასაციო საჩივარი გვ. 17). ბანკის დირექტ
ხსენებული ბრძანების საფუძველზე ფინანსური მონიტორინგის ფუნქციები შესაბამი
სამსახურს დაექვემდებარა. კასატორის გათავისუფლების შემდეგ, შესაბამისობის სამსახ
ხელმძღვანელი გახდა მ. ტ–ვა. (იხ. საკასაციო საჩივარი გვ 18).
61. კასატორის მითითებით, ბანკის გენერალურმა დირექტორმა მოატყუა აქციონერის წარმომადგე
და მისი ხელმოწერით გაანთავისუფლა იგი სამსახურიდან. ტყუილი მდგომარეობდა იმაში
დროებითი კომისიის დასკვნის საფუძველზე, მოსარჩელემ დაარღვია შრომითი ხელშეკრულ
პირობები და არასაპატიო მიზეზით გააცდინა სამსახური 29 ნოემბრიდან 5 დეკემბრის ჩათვ
თუმც კი, კომისიის დასკვნა თარიღდება 29 ნოემბრით (აღნიშნული დასკვნის შეფ
ქრონოლოგიურ ცდომილებებთან მიმართებით წარმოდგენილია საკასაციო საჩივრის
გვერდზე).
62. დისციპლინურ პასუხისმგებლობასთან დაკაშირებით კასატორი აღნიშნავს, რომ მისთვის ცნო
არ ყოფილა, რომ მან მიიღო სიტყვიერი გაფრთხილება მისი კოლეგის მიმართ (ფინან
 მონიტორინგის განყოფილების უფროსთან) გამოვლენილი არაკოლეგია
დამოკიდებულებისდა გამო. აღნიშნული ფაქტი დასტურდება როგორც ლ.ნ–ძის (პერსო
მართვის უფროსის მოვალეობის შემსრულებელი) ჩვენებით ისე, გენერალური დირექტ
წერილობითი განმარტებით (ტ.2 ს.ფ 265-267). საკასაციო საჩივრის ავტორი უარყოფს იმ ფ
რომ მისთვის ცნობილი იყო სიტყვიერი საყვედურის შესახებ 8 ნოემბერს შექმნილი კომ
სხდომაზე, რადგანაც აღნიშნული სხდომის ოქმების წარმოება (ჩაწერა) ხდებოდა არასრუ
(მივმართე ვ. მ–ს და ვეუბნები, რომ ჩამწერი დადოს და თავისი სურვილისამებრ ნუ რთავს, რო
აწყობს ან არ აწყობს პასუხი) (იხ. საკასაციო საჩივარი გვ. 24).
63. საქართველოს უზენაესი სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა პალატის 2021 წლის 29 სექტე
განჩინებით, საკასაციო საჩივარი მიღებულ იქნა წარმოებაში, სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის
მუხლით და ამავე კოდექსის 391-ე მუხლის შესაბამისად, დასაშვებობის შესამოწმებლად.

სამოტივაციო ნაწილი:

64. საკასაციო სასამართლომ, სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 391-ე მუხლის შესაბამისად, შეა
საკასაციო საჩივრის დასაშვებობის საკითხი და თვლის, რომ იგი დაუშვებლად უნდა
მიჩნეული შემდეგ გარემოებათა გამო:
65. განსახილველ შემთხვევაში, კასატორი ასაჩივრებს თბილისის სააპელაციო სასამართ
სამოქალაქო საქმეთა პალატის 2021 წლის 25 ივნისის განჩინებას, რომლითაც არ დაკმაყოფ
მოსარჩელის მიერ წარდგენილი სააპელაციო საჩივარი და უცვლელად დარჩა პირველი ინსტა
სასამართლოს გადაწყვეტილება სარჩელის უარყოფის შესახებ.
66. საკასაციო სასამართლო განმარტავს, რომ სასამართლოს უპირველესი ამოცანაა, დაადგინოს, თ
ითხოვს მოსარჩელე მოპასუხისაგან და რის საფუძველზე, ანუ რომელ ფაქტობრივ გარემოე
ამყარებს თავის მოთხოვნას. სასამართლომ მხარის მიერ მითითებული მოთხოვნის ფარგლ
უნდა მოძებნოს ის სამართლებრივი ნორმა (ნორმები), რომელიც იმ შედეგს ითვალისწინებს
მიღწევაც მხარეს სურს. ამასთან, მოთხოვნის სამართლებრივ საფუძვლად განხილული ნორ
ნორმები) შეიცავს იმ აღწერილობას (ფაქტობრივ შემადგენლობას), რომლის შემოწ
სასამართლოს ვალდებულებაა და რომელიც უნდა განხორციელდეს ლოგიკური მეთო
გამოყენების გზით, ანუ სასამართლომ უნდა დაადგინოს, ნორმაში მოყვანილი აბსტრაქტ
აღწერილობა, რამდენად შეესაბამება კონკრეტულ ცხოვრებისეულ სიტუაციას და გამოი
შესაბამისი დასკვნები. ის მხარე, რომელსაც აქვს მოთხოვნა მეორე მხარისადმი, სულ მცირე,
უთითებდეს იმ ფაქტობრივ შემადგენლობაზე, რომელსაც სამართლის ნორმა გვთავაზობს. ა
გამომდინარე, შეგვიძლია, დავასკვნათ, რომ მოთხოვნის სამართლებრივი საფუძვლის რომ
ფაქტობრივი წანამძღვრის (სამართლებრივი წინაპირობის) არარსებობა გამორიცხავს მხარის
სასურველი სამართლებრივი შედეგის დადგომას.
67. საკასაციო პალატა აღნიშნავს, რომ საქმის განმხილველი სასამართლო შეზღუდულია მხო
მხარის მიერ მითითებული ფაქტობრივი გარემოებებით, რაც შეეხება სამართლის ნორ
გამოყენებას, სასამართლო, საქმეზე დადგენილი ფაქტობრივი გარემოებების შეფასებით, ადგე
რა სამართლებრივი ურთიერთობა არსებობს მხარეთა შორის და ამ ურთიერთ
მარეგულირებელი სამართლებრივი ნორმების საფუძველზე აკმაყოფილებს ან არ აკმაყოფი
სარჩელს. მხარეთა შორის არსებული ურთიერთობის შეფასება შედის სასამართლოს კომპეტენ
თუმცა საქმეზე გადაწყვეტილება მიღებულ უნდა იქნეს შეჯიბრებითობის პრინციპის სრუ
რეალიზაციის პირობებში.
68. საკასაციო პალატა განმარტავს, რომ მოთხოვნის საფუძველი სამოქალაქო სამართალში, ზოგ
არის სამართლის ის ნორმა, რომელიც დამოუკიდებლად ან სხვა მოთხოვნის საფუძვლ
ერთობლიობაში აფუძნებს ამა თუ იმ მოთხოვნას ანუ სამოქალაქო სამართლებრივი ურთიერთ
მონაწილეთა კონკრეტულ უფლება-მოვალეობებს. (იხ. ჰ.ბოელინგი, ლ.ჭანტურია, სამოქ
საქმეებზე სასამართლო გადაწყვეტილებათა მიღების მეთოდიკა, მეორე გამოცემა, თბ., 200
კერძოსამართლებრივი ურთიერთობის მომწესრიგებელი მატერიალურ-სამართლებრივი ნორ
დანიშნულებაა ურთიერთობაში მონაწილე სუბიექტების უფლებების განსაზღვრა და
განხორციელების უზრუნველყოფა. მოთხოვნა უფლების რეალიზაციის კან
გათვალისწინებული შესაძლებლობაა. მოთხოვნა და მოთხოვნის საფუძველი სხვადასხვა ცნ
და სასურველია მათი აღრევა თავიდან იქნეს აცილებული. ამ გამიჯვნას განსაკუთრე
მნიშვნელობა აქვს იმის გათვალისწინებით, რომ მოთხოვნათა შორის არჩევანის უფ
მოსარჩელის უფლებამოსილებაა, ხოლო მოსარჩელის მიერ წარდგენილი მოთხ
დამფუძნებელი მოთხოვნის სამართლებრივ საფუძველთა შორის ერთ-ერთის მისად
სასამართლოს უფლებამოსილება და ვალდებულებაცაა (იხ.ჰ. ბოელინგი, ლ. ჭანტურია, სამოქა
საქმეებზე სასამართლო გადაწყვეტილებათა მიღების მეთოდიკა, მეორე გამოცემა, თბ., 2004, 42.
69. საკასაციო პალატა მიუთითებს, რომ მოთხოვნა პირის ნებას დაქვემდებარებული და სხვა პ
მიმართული უფლებაა, რომელიც მისი პროცესუალური განხორციელებისაგან მკვეთრად იმი
მოთხოვნა ძირითადად მატერიალურ-სამართლებრივი მნიშვნელობის მატარებელია. მოთ
საპროცესო-სამართლებრივი გაგებით, ყოველთვის მიმართულია სასამართლო გადაწყვეტილ
დადგომისაკენ. მოთხოვნის სამართლებრივი საფუძველი არის სამართლის ნორმა, რო
სამართლებრივი შედეგით გათვალისწინებულია სამართლებრივ ურთიერთობაში მონაწილე
მიერ რაიმე მოქმედების განხორციელებისა თუ მოქმედების შესრულებისაგან თავის შეკ
ვალდებულება. თითოეული მოთხოვნის დამფუძნებელი სამართლის ნორმა განსაზღ
მოთხოვნის სამართლებრივ საფუძველს, თუმცა, მისი განმარტება და ფაქტობრივ გარემოე
მისადაგება სასამართლოს უფლებამოსილებაა. მოთხოვნის საფუძველი ორი ნაწილისაგან შედ
ა) ნორმის შემადგენლობა, რომელიც მოიცავს ცალკეულ წინაპირობას და ბ) სამართლებრივი შე
რომელიც კანონის საფუძველზე დადგება იმ შემთხვევაში, თუ სახეზეა ნორმის შემადგენლ
განსაზღვრული ყველა წინაპირობა.
70. საკასაციო პალატა განმარტავს, რომ მოსარჩელის მოთხოვნის შინაარსის განმსაზღვრელია სარჩ
მითითებული ფაქტები და გარემოებები. სარჩელის ინდივიდუალიზაცია სარჩელის ელემენ
მეშვეობითაა შესაძლებელი. სსსკ-ის მე-3, მე-4, 83-ე და 178-ე მუხლების ანალიზით შესაძლებ
დავასკვნათ, რომ სარჩელი შედგება ორი ელემენტისგან: სარჩელის საგნისა და სარჩ
საფუძვლისგან. სარჩელის საგანია მოსარჩელის მოთხოვნა მოპასუხისადმი (სსსკ-ის 178.1 მუ
„ზ“ ქვეპუნქტი), ხოლო სარჩელის საფუძველი - კონკრეტული ფაქტები და გარემო
რომლებზედაც მოსარჩელე ამყარებს თავის მოთხოვნას (სსსკ-ის 178.1 მუხლის „ე“ ქვეპუნქტი).
გარემოებათა ანალიზის საფუძველზე მოსარჩელის მოთხოვნის შინაარსის დადგენა და მოთხ
სამართლებრივი საფუძვლის მოძიება კი, სასამართლოს ვალდებულებაა. სადავო ურთიერთ
შეფასებისას, ზემდგომი ინსტანციის სასამართლო არაა შებოჭილი ქვემდგომი ინსტა
სასამართლოს სამართლებრივი შეფასებებით, შესაბამისად, თუ ზემდგომი ინსტანციის სასამარ
გამოარკვევს, რომ ქვემდგომი სასამართლოს სამართლებრივი შეფასება არ გამომდინარეობს
ფაქტობრივი გარემოებებიდან, იგი ვალდებულია, ეს გარემოებები თავად შეა
სამართლებრივად სწორად და მიიღოს შესაბამისი გადაწყვეტილება.
71. საკასაციო პალატა აღნიშნავს, რომ მოთხოვნის სამართლებრივი საფუძვლის რომ
ფაქტობრივი წანამძღვრის (სამართლებრივი წინაპირობის) არარსებობა გამორიცხავს მხარის
სასურველი სამართლებრივი შედეგის დადგომას. თავის მხრივ, მოთხოვნის საფუძ
(საფუძვლების) ძიებისას, სასამართლოსათვის ამოსავალია ის კონკრეტული ფაქტებ
გარემოებები, რომლებზედაც მოსარჩელე ამყარებს თავის მოთხოვნას. სწორედ მოსარჩელის
მითითებული ფაქტები და გარემოებები განსაზღვრავენ სარჩელის მოთხოვნის შინაარსს.
72. საკასაციო პალატა მიუთითებს მოცემულ საქმეზე ქვემდგომი ინსტანციის სასამართლოების
დადგენილად ცნობილ შემდეგ ფაქტობრივ გარემოებებზე, რომლებსაც სსსკ-ის 407-ე მუხლი
ნაწილის თანახმად, საკასაციო სასამართლოსათვის სავალდებულო ძალა გააჩნია, კერ
დადგენილია, რომ მოპასუხე ბანკის გენერალური დირექტორის 2018 წლის 8 ნოემბრის №2
ბრძანების თანახმად, ბანკის შინაგანაწესითა და ეთიკის კოდექსით განსაზღვრ
კორპორატოიული ეთიკისა და სტილის სავარაუდო დარღვევის ფაქტის შესწავლის მიზნით, შ
დროებითი კომისია შემდეგი საკითხების გამოსაკვლევად: ა) საქართველოს ეროვნული
პრეზიდენტის 2018 წლის 26 სექტემბრის ბრძანებით დამტკიცებული კომერციული ბან
კორპორაციული მართვის კოდექსის თაობაზე ბანკი ვეტებესათვის გასაგზავნი საინფორ
წერილის მომზადებაში ჩართულ პირთა (მათ შორის, მოსარჩელის) საქმისადმი კეთილსინდი
დამოკიდებულების, გუნ
მუშაობისა და კონსტრუქციულობის გამოკვლევა; ბ) კორპორატიული ეთიკის კუთხით,
კომპლაენს კონტროლის განყოფილების უფროსი - მოსარჩელის ქცევის,
დასაქმებულთან/მენეჯმენტთან მისი ურთიერთობის/დამოკიდებულების შესწავლა და შეფ
როგორც ბრძანების პირველი პუნქტის ,,ა’’ ქვეპუნქტში მითითებულ წერილთან დაკავშირ
ასევე, ზოგადად, ბანკში მისი საქმიანობის ბოლო პერიოდის განმავლობაში (ბრძანება - ტომი
37). დადგენილია, რომ კომისიის დასკვნის საფუძველზე მოსარჩელის მხრიდან ადგილი აქვს ბ
მოქმედი შინაგანაწესისა და ეთიკის კოდექსის უხეშ და არაერთგზის დარღვევას, კერძოდ: 1.
შინაგანაწესით დეკლარირებულია ბანკის ისეთი კორპორატიული ღირებულება, როგო
გუნდურობა და პარტნიორობა. აღნიშნული გულისხმობს ჯანსაღ სამუშაო ატმოსფ
დასაქმებულთა ურთიერთპატივისცემას, ურთიერთ პასუხისმგებლობას და ურთ
ანგარიშვალდებულებას, გუნდის ყველა წევრის აქტიურ მონაწილეობას გადაწყვეტილების მი
პროცესში. საკითხების გადაწყვეტა უნდა ხდებოდეს ყველა შესაბამისი სტრუქტურული დანა
მონაწილეობით, კოორდინირებული ქმედებით. მოსარჩელის ქმედებებიდან, პირიქით, იკვ
არაკონსტრუქციულობა, კოლეგების აზრის მიუღებლობა. ოპოზიციური/კრიტიკული
არაადეკვატური აღქმა; 2. ეთიკის კოდექსი განსაზღვრავს, რომ ბანკის თანამშრომელი განურჩე
ურთიერთობის დონისა, უნდა ისწრაფოდეს იყოს ზრდილობიანი, კეთილგანწყო
გულისხმიერი. მოსარჩელის ქმედებებიდან, მაგალითად, გენერალური დირექტორის მრჩევ
ფინანსური მონიტორინგის სამსახურის უფროსის მიმართ, იკვეთება კოლეგის მი
არაკეთილმოსურნეობა და შეურაცხმყოფელი დამოკიდებულება, მისი პროფესიონალ
არაკორექტული შეფასება საჯაროდ, სხვა კოლეგების წინაშე. ამასთან, ამ საკითხზე მას მიღე
გენერალური დირექტორისგან გაფრთხილება და საყვედური. ასევე, გამოვლინდა, რომ ის
წლიდან ძალზედ ნაწყენია ბანკის მენეჯმენტზე და შეურაცხყოფილია იმ გარემოებით, რო
ნაცვლად ფინანსური მონიტორინგის სამსახურის უფროსად დაინიშნა სხვა პირი. ცხადია, ამ
ის ვერ გაუმკლავდა წლების მანძილზე, რაც აისახა შემდგომ ქმედებებში. გამოიკვეთა
მოსარჩელეს უჭირს ემოციების მართვა, ხშირად ჰქონია კონფლიქტური სიტუაციები ბანკი
 თანამშრომლებთანაც. არაერთგზის გამოვლინდა კომუნიკაციაში პრობლემები, უხ
კოლეგებთან ურთიერთობაში. ხელმძღვანელობისგან მიღებული მკაცრი შენიშვნების მიუხედ
იგი ვერ იაზრებს თავისი ქმედებების არაკორექტულობას. მოსარჩელეს უჭირს მისი მოსაზ
საწინააღმდეგო ან კრიტიკული აზრის გაღიზიანების გარეშე მოსმენა, აღქმა, გაანალიზე
მიღება; 3. რეპუტაციული ზიანის მიყენება რისკების დირექტორისათვის კოლეგებისა დ
დაქვემდებარებაში მყოფი პირების თვალში. აშკარად იკვეთება რისკების დირექტორის მი
ნეგატიური ემოციებით მართული არაობიექტური და უსაფუძვლო ქმედებები; 4.
მენეჯმენტის შეცდომაში შეყვანის მცდელობა. მოსარჩელის მონაწილეობით მომზადებულ
ვეტებესათვის გასაგზანი საინფორმაციო წერილის შინაარსიდან და შემდგომ საქართვ
ეროვნულ ბანკთან წარმოებული მიმოწერიდან იკვეთება მოსარჩელის პირადი ინტ
წარმოეჩინა კომპლაენს კონტროლის განყოფილების სტრუქტურულად უშუალოდ სამეთვალყ
საბჭოსადმი დაქვემდებარების კანონისმიერი სავალდებულობა. ამასთან, ეს საკითხი არ
განხილული და შეთანხმებული არც უშუალო ხელმძღვანელთან (გენერალური დირექტორი
სხვა შესაბამის სტრუქტურებთან. ზეპირი გასაუბრებისას გამოიკვეთა კომისიის შეცდომაში შე
მცდელობაც; 5. ბანკის მენეჯმენტის მიმართ მუქარა. მაგალითად, მოსარჩელის პერსო
სამმართველოს მოსთხოვა ზომების მიღება კოლეგის მიმართ, თუ არ იქნებოდა მიღე
შესაბამისი ზომა, საქართველოს ეროვნული ბანკის მიერ დამტკიცებული ეთიკის პრინციპები
პროფესიული სტანდარტის ქცევის კოდექსის შესაბამისად ის გადაწყვეტილებას გაასაჩივრებდ
სამეთვალყურეო საბჭოში და შემდეგ ეროვნულ ბანკში. იქვე მიუთითა, რომ აღნიშნული კო
ითვალისწინებდა ბანკისათვის და გადაწყვეტილების მიმღები პირებისათვის (ამ შემთხ
გენერალური დირექტორი) სანქციების დაწესებას. სინამდვილეში, ზემოაღნიშნული კოდექ
არეგულირებს ბანკი თანამშრომლებს შორის არსებულ კონფლიქტურ, თუნდაც არაეთიკური
ურთიერთობებს და ეროვნულ ბანკში ამ საკითხის გასაჩივრების უფლება მოსარჩელეს არ ექნე
ზემოაღნიშნულში, მენეჯმენტის მუქარის გარდა, რათა მიღებულიყო მისთვის სასურ
გადაწყვეტილება კოლეგის დასჯის შესახებ, იკვეთება აგრეთვე ბანკის შეცდომაში შე
მცდელობა; 6. დისციპლინის დარღვევა - მაგალითად, მოსარჩელე სისტემატიურად არასა
მიზეზით არ ესწრებოდა რისკებისა და აქტივ-პასივების კომიტეტის სხდომებს, რომლის წ
თვითონაა. დასკვნაში აღნიშნული გარემოებების და კომისიის მიერ მოსარჩელესთან გასაუბ
დროს გამოვლენილი სხვა ფაქტებისა და ანალიზის შედეგად კომისიამ მიიჩნია, რომ მოსარ
მისი პიროვნული თვისებებიდან გამომდინარე (კომუნიკაციაში პრობლემები, ეთიკის დარ
საწინააღმდეგო აზრის მიუღებლობა, კონფლიქტურობა, წყენის უპატიებლობა, გაღიზიანებუ
კოლეგების მიმართ) და ბანკში მისი ქმედებების შედეგად შექმნილი არაჯანსაღი სიტუაც
გამომდინარე, არ შეესაბამებოდა დაკავებულ თანამდებობას (დასკვნა - ტომი 1, ს.ფ. 38-40).
73. დადგენილია, რომ დამსაქმებლის 2018 წლის 7 დეკემბრის 784-პ.შ ბრძანების თანახმად, მოსარ
2018 წლის 7 დეკემბრიდან შეუწყდა შრომითი ხელშეკრულება და გათავისუფლდა დაკავე
თანამდებობიდან სშკ-ის 37-ე მუხლის პირველი პუნქტის „ზ,“ თ“ და „ო“ პუნქტების, შ
ხელშეკწულების მე-3 პუნქტის 3.4.3 ქვეპუნქტის, 6.1 და 7.3 პუნქტების, შრომის შინაგანაწეს
პუნქტის, მე-11 პუნქტის 11.3, 11.4 და 11.10 ქვეპუნქტებისა და მე-14 პუნქტის საფუძველზე, მის
თანამდებობრივი ინსტრუქციის, შრომის ხელშეკრულებისა და შიდა მარეგლამენტირე
დოკუმენტების ქვემოთ მოცემული პუნქტების დარღვევის გამო: - შრომითი ხელშეკრულები
პუნქტის 3.1.1, 3.1.2, 3.1.11, 3.1.12 და 3.1.13 ქვეპუნქტები, 6.6 პუნქტი; - შრომის შინაგანაწეს
პუნქტი, 6.4 პუნქტის 6.4.1, 6.4.2, 6.4.3, 6.4.4, 6 4.5, 6.4.6 და 6.4.7 ქვეპუნქტები, 6.15 და 6.17 პუნქ
 6.18 პუნქტის 6.18.1 და 6.18.3 ქვეპუნქტები, 10.2 პუნქტის,,გ’’, ,,ვ’’, და ,,ნ’’ ქვეპუნქტები; მოპ
ბანკის ეთიკის კოდექსის მე-7 მუხლი.
74. მოსარჩელემ სადავო გახდა სამუშაოდან მისი გათავისუფლების შესახებ დამსაქმებლის ბრძა
კანონიერება. ასეთ ვითარებაში გასათვალისწინებელია სადავო სამართლებრივი ურთიერთ
თავისებურება, რაც დავის გადასაწყვეტად მნიშვნელოვანი ფაქტობრივი გარემოებების მტკი
ტვირთის განაწილებაში მდგომარეობს. მოსამართლის ერთ-ერთი ვალდებულება მტკი
საქმიანობაში მხარეთა შორის საპროცესო ვალდებულებების სწორი გადანაწილებაა. აღნიშ
ემსახურება პროცესის მონაწილე სუბიექტების უფლებრივი მდგომარეობის დაცვას
იმავდროულად, უზრუნველყოფს მართლწესრიგის ეფექტურ ფუნქციონირებას. მტკი
ტვირთის გადანაწილების დროს, უაღრესად დიდი მნიშვნელობისაა ის, თუ როდის გად
მტკიცების ვალდებულება ერთი მხარიდან მეორეზე. როგორც წესი, ფაქტის მითითების და
დამტკიცების ტვირთი მჭიდრო კავშირშია ერთმანეთთან, თუმცა, არც ისაა გამორიცხული
მატერიალურ-სამართლებრივი ნორმით ერთ მხარეს მხოლოდ ფაქტის მითითების ტვ
ეკისრებოდეს, ხოლო მეორე მხარეს საწინააღმდეგოს დამტკიცების ტვირთი. ამის თვალს
მაგალითია შრომითი დავა, რომლის დროსაც, ფაქტებზე მითითების ტვირთი და დამტკი
ტვირთი პროცესის სხვადასხვა მონაწილეს ეკისრება, კერძოდ, დასაქმებული უთითებს სამუშ
მისი გათავისუფლებისათვის აუცილებელი სშკ-ის შესაბამისი ნორმით გათვალისწინე
წინაპირობების არარსებობაზე, ხოლო დასაქმებულთან შრომითი ურთიერთობის შეწყ
მნიშვნელოვანი საფუძვლისმტკიცების ტვირთი დამსაქმებელს ეკისრება (Protection A
Unjustified Dismissal, International Labour Conference, 82-nd session 1995, Report III (part 4B), Gene
მაშასადამე, შრომითისამართლებრივი ურთიერთობიდან გამომდინარე დავებზე, შრო
ურთიერთობის შეწყვეტისთვის მნიშნელოვანი საფუძვლის (“Good Reason“) არსებობის მტკი
ტვირთი, დამსაქმებელს ეკისრება. კანონმდებლის ასეთი მიდგომა განპირობებულია იმით
შრომითი ურთიერთობიდან გამომდინარე დავებში, ,,სუსტი მხარის“ -დასაქმებ
პროცესუალური თანადგომა პრიორიტეტულია. ცხადია, ეს არ უნდა მივიჩნიოთ შეჯიბრებით
და პროცესუალური თანასწორობის კონსტიტუციური უფლების დარღვევად. მტკიცებულე
წარმოდგენის თვალსაზრისით, დამსაქმებლისა და დასაქმებულის არათანაბარი შესაძლებლ
აქვთ. დამსაქმებელი სარგებლობს მტკიცებითი უპირატესობით, სასამართლოს წარუდ
მისთვის ხელსაყრელი მტკიცებულებები იმის თაობაზე, რომ შრომითი ხელშეკრულების შეწყ
საამისოდ გათვალისწინებული მართლზომიერი საფუძველი ჰქონდა“ (იხ., ილონა
„მტკიცებულებები და მტკიცების პროცესი კერძო ხასიათის სამართლებრივ დავებზე, თბ.
წელი, გვ: 229-231; 258-259.).
75. საკასაციო პალატა აღნიშნავს, რომ შრომითსამართლებრივ დავებში, მტკიცებითი საქმია
სფეროში ეროვნულ დონეზე არსებული მიდგომა, შესაბამისობაშია საერთაშო
გამოცდილებასთან. მიუხედავად იმისა, რომ „დამსაქმებლის ინიციატივით შრო
ურთიერთობის შეწყვეტის შესახებ“ 1982 წელს შრომის საერთაშორისო ორგანიზაციის (ILO)
მიღებულ N158 კონვენციას, საქართველოსთვის სავალდებულო ძალა არა აქვს, თუმ
თვალსაზრისით განვითარებული მისი პრაქტიკული მიდგომები, საქართველოსთ
საინტერესოა. N158 კონვენციის მე-9 მუხლის მე-2 (ა) პარაგრაფი სამუშაოდან არამართლზო
გათავისუფლებისაგან დაცვის ეფექტიან საშულებად, მტკიცების ტვირთის დამსაქმებ
დაკისრებას ადგენს. კონვენციის ამ დებულების მიხედვით, მუშაკი მარტო ვერ გაუმკლა
სამსახურიდან მისი გათავისუფლების საფუძვლის არამართლზომიერების მტკიცებით პრო
 სწორედ ამიტომ, მტკიცების ტვირთი დამსაქმებელს უნდა დაეკისროს. ყოველ შემთხვ
კონვენცია ამ საკითხის მოწესრიგებას ეროვნული კანონმდებლობასა და სასამართლო პრაქ
უტოვებს (Termination of Employment Convention, 1982 (N158) (Article 9, p.1.p2.); Protection A
Unjustified Dismissal, International Labour Conference, 82-nd session 1995, Report III (part 4B), Genev
76. განსახილველ შემთხვევაში, საკასაციო პალატა იზიარებს ქვემდგომი ინსტანციის სასამართლ
დასკვნას, რომ მოპასუხემ სათანადო და დამაჯერებელ მტკიცებულებებზე მითით
უზრუნველყო თავისი წილი მტკიცების ტვირთის რეალიზება, სახელდობრ მან შ
სასამართლოს დარწმუნება, მოსარჩელესთან შრომითი ურთიერთობის შეწყვეტის საფუძ
არსებობაში.
77. საკასაციო პალატა განმარტავს, რომ მოქმედი სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის მე-4 მუ
რეგლამენტირებულია პროცესის შეჯიბრებითობის პრინციპის საფუძველზე წარმართვ
დადგენილია, რომ მხარეებს აქვთ მტკიცებულებათა წარდგენის გზით საკუთარი პოზ
დადასტურების შესაძლებლობა. გარდა ამისა, დემოკრატიულ საზოგადოებაში ფუნდამენ
მნიშვნელობა ენიჭება მხარეთა თანასწორობის დაცვას (სსსკ-ის მე-5 მუხლი), რაც იმას ნიშნავს
საქმის განხილვის თითოეულ ეტაპზე სასამართლო ინარჩუნებს ნეიტრალიტეტს და მოსამარ
მიუკერძოებლად, მხოლოდ მტკიცებულებათა ობიექტური შეფასების გზით უყალიბდება ში
რწმენა დავის გადაწყვეტისათვის მნიშვნელობის მქონე ამა თუ იმ ფაქტის არსებობის თაო
საქართველოს ორგანული კანონი „საერთო სასამართლოების შესახებ“ განსაზღვრავს საქართვ
უზენაესი სასამართლოს როლს საერთო სასამართლოების სიტემაში და ადგენს, რომ უზ
სასამართლო დადგენილი საპროცესო ფორმით ზედამხედველობს მართლმსაჯულ
განხორციელებას საქართველოს საერთო სასამართლოებში. კანონის მითითებული დანაწე
გამომდინარეობს მათ შორის, სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 407-ე მუხლის პირველი ნაწ
დებულება, რომელიც ადგენს უზენაესი სასამართლოს მხრიდან დავის ფაქტობრივი ნაწ
შეფასების ფარგლებს, კერძოდ, საკასაციო სასამართლო მსჯელობს საპროცესო წესების დ
მოპოვებული მტკიცებულებებისა და მხარეთა მიერ მიცემული ახსნა-განმარტებების შეფ
კანონიერებაზე იმგვარად, რომ თავად ვერც ახალ ფაქტებს დაადგენს და ვერც ახალ განმარტ
მიიღებს მხარეებისგან.
78. საკასაციო პალატა აღნიშნავს, რომ მოპასუხის სტადიაზე მოწმდება არა მხოლოდ ის, წარადგი
რა მოპასუხემ შესაგებელი, არამედ, ასევე, წარდგენილი შესაგებელი რამდენად აქარწყლე
არყევს (მოსარჩელის განმარტებების საფუძველზე შექმნილ) მოთხოვნის წარმო
ვარაუდს. ასეთი მიდგომის საფუძველია სსსკ-ის 102-ე მუხლის ნორმატიული დანაწესი, რომე
თავმოყრილია მხარეთა საპროცესო ვალდებულებები, მათ შორის, მოპასუხის უფ
გააქარწყლოს მოსარჩელის მოთხოვნები. ცხადია, მოპასუხისათვის დაკისრებული მტკი
ტვირთის რეალიზებისთვის, მხოლოდ მოპასუხის მოსაზრებაზე მითითება საკმარისი
გახდება. სასამართლო მტკიცებაში, მოიაზრება პროცესის მონაწილე სუბიექტების იმ
საქმიანობა, რომელიც მიმართულია საქმის გადაწყვეტისათვის მნიშვნელობის მქონე ფაქ
არსებობა/არარსებობის დასადგენად. სარჩელის წარმატება იმაზე იქნება დამოკიდებული
რამდენად კვალიფიციურად დაიცავს თავს მოპასუხე სარჩელისაგან. (იხ., ი. გაგუა, მტკიცებულ
და მტკიცების პროცესი კერძო ხასიათის სამართლებრივ დავებზე“, 2020წ. გვ.168, 169, 214-21
231).
79. საკასაციო პალატა განმარტავს, რომ შესაგებლის ზოგადი კლასიფიკაცია შემდეგია: მატერიალ
და საპროცესო შესაგებელი; აბსტრაქტული (ზოგადი) და კონკრეტული შესაგებელი; მარტი
 კვალიფიციური (არსებითი) შესაგებელი. რა ტიპის შესაგებელს წარადგენს მოპასუხე, სრუ
თავსდება ამ უკანაკნელის ნების ავტონომის ფარგლებში. კონკრეტული შესაგებლის წარდ
ვალდებულება გამომდინარეობს 201-ე მუხლის მე-4 ნაწილის შინაარსიდან (ივარაუდება
შედავებული უნდა იყოს დავის გადასაწყვეტად მნიშვნელოვანი ფაქტები და არა სამართლე
მოსაზრებები, ე.ი. ისეთი ფაქტები, რომელთა არსებობა წარმოშობენ მოთხოვნას), წინააღ
შემთხვევაში მოსარჩელის მიერ მითითებული ფაქტები, დამტკიცებულად ითვლება. მოსამარ
განსაკუთრებული ყურადღება უნდა მიაქციოს პირველ რიგში საპროცესო შესაგებელს, ხოლო
შემდეგ მატერიალურ შესაგებელს. მატერიალური შედავება მიმართულია სარჩელის მატერია
სამართლებრივი შედეგის მიღწევის წინააღმდეგ, რაც გულისხმობს მოპასუხის მხრიდან
ფაქტებზე (წინაპირობებზე) მითითებას, რომლებიც გამორიცხავენ, წყვეტენ ან აფერ
(განუხორციელებელს ხდიან) სარჩელით მოთხოვნილი შედეგის დადგომას.
80. მოთხოვნის გამომრიცხველი შესაგებელი - ამ ტიპის შეპასუხების დროს მოპასუხე არ ეთა
მოთხოვნის საფუძვლად მითითებულ ფაქტებს (მტკიცების საგანში შემავალ ფაქტებს), შესაბამ
თუ მოსარჩელე ვერ დაამტკიცებს სადავო (დავის გადაწყვეტისათვის არსებითი მნიშვნელ
მქონე) გარემოებებს, სარჩელი არ დაკმაყოფილდება. სარჩელის წარმატება მოთხ
სამართლებრივი საფუძვლის (დამფუძნებელი ნორმა) წინაპირო
მითითება/დადასტურებაზეა დამოკიდებული, ასეთი შედავების დროს მოპასუხე სადავოდ
სწორედ მოთხოვნის წარმოშობის წინაპირობებს, უთითებს ისეთ გარემოებებზე, რომლ
მოთხოვნის არსებობას გამორიცხავენ, საკმარისია მოპასუხის მხრიდან თუნდაც ერთი წინაპირ
გამორიცხვა, რომ სარჩელის წარმატებას საფრთხე შეექმნას.
81. შესაგებლის სახეებიდან განსაკუთრებული დატვირთვა გააჩნია კვალიფი
შედავებას. კვალიფიციური შედავება იურიდიულ დოქტრინაში განმარტებულია შემდეგნა
„მოპასუხე მოსარჩელის მოხსენების ნაცვლად წარმოადგენს მოვლენათა განვითარების მი
განსხვავებულ ვერსიას, რომელიც ცალკეულ საკითხებში სადავოს ხდის მოსარჩელის მოხსენ
(შდრ. მოსამართლის მიერ გადაწყვეტილების მიღების პროცესი სამოქალაქო სამართალში, შ.შ
ჰ.რიჰტერი, GIZ, 2013წ., გვ.19.) კვალიფიციურ შედავებას არსებით შედავებადაც მოიხსენ
ამგვარი შედავება, ერთი მხრივ, შეიძლება გამორიცხავდეს სარჩელის დაკმაყოფი
უსაფუძვლობის გამო, ხოლო მეორე მხრივ, ცვლიდეს მოსარჩელის მიერ შემოთავაზე
სამართლებრივი ურთიერთობის კვალიფიკაციას, საიდანაც მოსარჩელეს დამატებითი მოხსე
(ფაქტების მითითების) გარეშე გაუჭირდება იმ შედეგის მიღწევა, რომელიც სარჩელით
მოთხოვნილი. კვალიფიციური (არსებითი) შედავება მოსამართლეს ცალკეულ შემთხ
ავალდებულებს მოიძიოს მოთხოვნის სხვა დამფუძნებელი ნორმა, ასევე შეამოწმოს საგამონაკ
ნორმები.
82. მოსამართლეს დავის გადასაწყვეტად სჭირდება რელევანტური ფაქტები, რომელთა წარდგ
სრული პასუხისმგებლობა ეკისრება მხარეებს. მას შემდეგ, რაც მოსამართლე მოიძიებს მოთხ
დამფუძნებელ ნორმას, განსაზღვრავს ნორმის ფაქტობრივ ელემენტებს (წინაპირობებ
წინაპირობებს მიუსადაგებს მოსარჩელის მიერ მოხსენებულ ფაქტებს და თითეულ წინაპირ
გასცემს დადებით პასუხს, იგი ამოწმებს რომელ ფაქტებს ხდის მოპასუხე სადავოდ (მოპა
სტადია). თუ მოპასუხეს არ აქვს წარდგენილი კვალიფიციური (არსებითი) შედავება, ა
მხოლოდ სამართლებრივად მნიშვნელოვანი ფაქტების უარყოფით შემოიფარგლება, მოსამა
გადადის მტკიცების სტადიაზე, რაც ნიშნავს სადავოდ გამხდარი ფაქტების დადგენის პრო
მოპასუხის მხრიდან არსებითი ხასიათის შედავების შემთხვევაში, მოსამართლემ ასევე
 მოიძიოს სამართლებრივი ნორმა, რომელიც გამორიცხავს, წყვეტს ან აფერხებს მოთხ
განხორციელებას, ხოლო ნორმის წინაპირობების შემოწმება იმავე წესით ხორციელდება
მნიშვნელოვანია რას პასუხობს მოსარჩელე მოპასუხის არსებით შედავებას, არ არის გამორიც
მოსარჩელემაც კვალიფიციური პასუხი გასცეს მოპასუხის ამგვარ განმარტებას. ამდ
მოსამართლე ასე უწვეტად გადადის მოსარჩელის სტადიიდან მოპასუხის სტადიაზე და პირ
ვიდრე არ დასრულდება მხარეთა განმარტებების ურთიერთგაცვლის პროცესი, რომლის შედე
უნდა გაირკვეს უდავო და სადავო (მტკიცების საგანში შემავალი) ფაქტები. შესაგე
შინაარსობრივი მხარე, განსაკუთრებით ფაქტობრივი ნაწილი გავლენას ახდენს მტკი
ტვირთზე.
83. სსსკ-ის 102.1 მუხლის ზოგადი დათქმიდან გამომდინარე, უფლების შემწყვეტი, შემაფერხებელ
გამომრიცხველი შესაგებლის მტკიცების ტვირთი მოდის მოპასუხეზე. საკასაციო პა
მიუთითებს, რომ მოთხოვნის შემწყვეტი ან განხორციელების შემაფერხებელი შესაგებლ
(გამომრიცხავი ნორმების) შემოწმება მიმდინარეობს შემდეგ ეტაპებად: ა) მოპასუხის მიერ
შესაგებლის განხორციელების შემთხვევაში უპირველესად უნდა იქნეს მოძიებული მატერია
სამართლებრივი ნორმა, რომელიც შესაძლოა უპირისპირდებოდეს მოსარჩელის (სამართლე
მოთხოვნის უფლებას; აღნიშნული სამართლებრივი ნორმა, ისევე, როგორც მოსარჩელის სტად
მოსაძიებელი მოთხოვნის საფუძველი, უნდა გამომდინარეობდეს კანონიდან. ბ) შემდეგ ე
მიმდინარეობს მოპასუხის ახსნა-განმარტებების შემოწმება ზუსტად ისე, როგორც მოსარჩ
განმარტებების შემოწმება ხდება მოსარჩელის სტადიაზე. კერძოდ, მოპასუხის შესაგებელი მოწ
ზემოხსენებულ საპირისპირო ნორმასთან მიმართებით. ამრიგად, ამ ეტაპზე მოპა
განმარტებები უნდა ასაბუთებდეს ამ საპირისპირო ნორმის დისპოზიციის არსებობას და ამ კუ
უნდა იყოს გამართული. გ) მესამე ეტაპზე უნდა შემოწმდეს უკვე მოსარჩელის პასუხი, რამდ
სათანადოდ (საკმარისად) ედავება იგი საპირისპირო ნორმის შედეგის დამფუძნებელ გარემოებ
84. იმ შემთხვევაში, თუ მოპასუხე სათანადოდ ახერხებს მოსარჩელის მიერ მითითებულ (არს
გარემოებებზე შედავებას საპირისპირო ნორმის წინაპირობების დასაბუთების გარეშე, მაშ
გარემოებებთან დაკავშირებით გადაწყვეტილება უკვე მტკიცების სტადიაზე მიიღება ი
მიხედვით, (მტკიცების ტვირთის განაწილების გათვალისწინებით) დამტკიცდება თუ არა ეს ს
გარემოებები; თუ მოპასუხე ვერ ახერხებს საპირისპირო ნორმის წინაპირობების დასაბუთებ
ვერც მოსარჩელის მიერ მითითებული და მოთხოვნის დამაფუძნებელი გარემოებების სათ
შედავებას, სასამართლოს შეუძლია მოსარჩელის სასარგებლოდ დააკმაყოფილოს სარჩელი
მოპასუხე სათანადოდ ახერხებს სამართლებრივი შესაგებლის დასაბუთებას და თუ მოსარჩე
ხდის სადავოს მის შესაგებელს, მაშინ სასამართლო მიდის დასკვნამდე, რომ უარი უნდა ე
სარჩელს საპირისპირო (მოთხოვნის გამომრიცხავი) ნორმის არსებობის გამო; თუ მოპ
სათანადოდ ახერხებს მოსარჩელის არსებითი გარემოებების შედავებას და ასევე, საპირი
ნორმის წინაპირობების საკმარისად დასაბუთებას, მაშინ მტკიცების სტადიაზე უნდა გაი
მტკიცდება თუ არა სადავო გარემოებები (მტკიცების ტვირთის გადანაწილების შესაბამ
შემდეგ ეტაპზე უნდა შემოწმდეს, ახერხებს თუ არა მოსარჩელე თავისი მოთხოვნის დამაფუძნე
გარემოებების იმგვარ დასაბუთებას, რომელიც ასევე აქარწყლებს მოპასუხის მიერ დასაბუთ
საპირისპირო მითითებებს (ნორმებს).
85. განსახილველ შემთხვევაში, დადგენილია, რომ მოპასუხე ბანკის გენერალური დირექტორის
წლის 7 დეკემბრის №784-პ.შ ბრძანების ფაქტობრივი საფუძველია: მოპასუხე ბანკის გენერა
დირექტორის 2018 წლის 8 ნოემბრის №250 ბრძანებით შექმნილი დროებითი კომისიის 2018 წლ
 ნოემბრის დასკვნა მოსარჩელის ქმედებებთან დაკავშირებით; ელექტრონული მიმოწერა,
თანამშრომლებთან ზეპირი გასაუბრება, აპელანტთან გასაუბრების აუდიოჩანაწერი; კომპლ
სფეროში ვეტებე ჯგუფის ფუნქციონალური კოორდინატორის თანხმობა აპელ
გათავისუფლების შესახებ; აპელანტის მიერ 2018 წლის 29 ნოემბრიდან სამსახურში არასა
მიზეზით გამოუცხადებლობა და შესაბამისად მასზე დაკისრებული ვალდებულ
შეუსრულებლობა იმ გარემოების გათვალისწინებით, რომ მას არ დაუკმაყოფილდა არც გერმ
მივლინების მოთხოვნა და არც შვებულება. აპელანტის ბანკის ნების საწინააღმდ
თვითნებურად დაესწრო ქ. ფრანქფურტში 29 და 30 ნოემბერს გამართულ ვეტებე ჯგუფის კომპ
და შიდა კონტროლის საკოორდინაციო კომისიის სხდომას. იგი არც აღნიშნული ღონისძ
დასრულების შემდგომ გამოცხადდა სამუშაო ადგილზე (ბრძანება - ტომი 1, ს.ფ. 35-36).
86. კასატორი სადავოდ ხდის შვებულებასთან დაკავშირებულ სააპელაციო სასამართლოს მსჯელ
და მიუთითებს, რომ „ბანკის სისტემაში შვებულებით სარგებლობის ზოგადი წესის“ მიხედ
შვებულების მოთხოვნა ხდება სამსახურში კორპორატიულ კომპიუტერში ინტეგრირე
პორტალის ელექტრონული ფუნქციონალიდან. დასაქმებული კონკრეტული მონაცემებით
სისტემაში და ითხოვს შვებულებას. პროგრამული უზრუნველყოფა დასაქმებულის მიერ სასურ
თარიღების მონიშვნის შემდეგ ავტომატურად აგენერირებს აგზავნის შვებულების მოთხ
უშუალოდ ხელმძღვანელის ელ-ფოსტაზე. ბანკის სერვერზე ინტეგრირებულ სისტემებში
არხებიდან წვდომა არ ხდება. ეს არ არის ონლაინ ბანკინგი ან მსგავსი სისტემა, რომელზე წვდ
შესაძლებელია ნებისმიერი არხიდან (იხ. საკასაციო საჩივარი გვ. 7). კასატორი მიუთ
ზემოაღნიშნული წესის 7.5 პუნქტის იმ დანაწესზე, რომლის მიხედვითაც, თუ თანამშრო
საპატიო მიზეზით ვერ ახერხებს სამუშაო ადგილზე დროულად გამოცხადებას, იგი ვალდებ
მისთვის (დასაქმებულისათვის) მისაღები ნებისმიერი ფორმით შეატყობინოს დამსაქმე
კასატორის აზრით, სიტყვები „ვალდებულია მისთვის მისაღები ნებისმიერი ფორმით შეატყობ
გულისხმობს სწორედ დასაქმებულის არჩევნის თავისუფლებას, სასურველი ფორმით შეატყო
დამსაქმებელს საპატიო მიზეზის თაობაზე. კასატორი ხაზს უსვამს, რომ კომპანიაში მუშაობ
წლიანი პერიოდის მანძილზე მან ერთხელ შეატყობინა ოჯახის წევრებს, რომ გერმან
ქ.შტუტგარდიდან ვერ ახერხებდა დროულად დაბრუნებას დაავალა მათ, რომ სამსახურის
ერთი თანამშრომლისათვის მიეწოდებინათ ეს ინფორმაცია. დამსაქმებელს ასეთი ფო
შეტყობინების გამო, მისთვის დისციპლინური პასუხისმგებლობა არ დაუკისრებია (იხ. საკა
საჩივარი გვ.8). საკასაციო საჩივარში აღნიშნულია ისიც, რომ მოსარჩელეს არ ჩაბარებია
საოპერაციო დირექტორი - ი.დ–ძის მიერ ელ-ფოსტაზე გაგზავნილი მიმართვა შვებულ
დაკმაყოფილებაზე უარის თქმის შესახებ, რადგანაც მოსარჩელემ ბანკს მიმართა პერსონალურ
ფოსტიდან, ხოლო პასუხი მიიღო სხვა (ბანკის კორპორატიულ) ელ-ფოსტაზე. ბანკის მიერ
შვებულების გაგრძელებაზე დასაქმებულს უნდა მიეღო იმავე ფორმით იმავე ელ-ფო
(საკასაციო საჩივარი გვ.9). კასატორის მტკიცებით, ბანკის მიერ მისთვის იმავე დღეს შეტყობი
გამოგზავნა (შვებულების მიცემაზე უარის შესახებ) არა იმავე ელ-ფოსტაზე, რომლითაც გაგ
მოთხოვნა, არამედ სხვა - ბანკის კორპორაციულ ელ-ფოსტაზე, წარმოადგენს კეთილსინდისიე
პრინციპის დარღვევას (იხ. საკასაციო საჩივარი).
87. საკასაციო პალატა უსაფუძვლობის გამო, არ იზიარებს კასატორის აღნიშნულ პრეტენზი
მიუთითებს მოცემულ საქმეზე დადგენილად ცნობილ ფაქტობრივ გარემოებებზე, რომლის მი
კასატორმა დასაბუთებული შედავების წარმოდგენა ვერ შეძლო, კერძოდ, დადგენილია, რომ
წლის 26-27 ნოემბერს მოსარჩელე/აპელანტი სარგებლობდა ანაზღაურებადი შვებულებით
 წლის 27 ნოემბერს მოსარჩელემ ელექტრონული ფოსტის მეშვეობით მიმართა ბანკის დირექტო
აცნობა, რომ ,,ბანკის სისტემაში შვებულებით სარგებლობის ზოგადი წესის’’ 7.5 პუ
შესაბამისად, საპატიო მიზეზით აგრძელებდა კუთვნილ შვებულებას 29 ნოემბრიდან 5 დეკე
ჩათვლით (ტ.1. ს.ფ. 171). აღნიშნულ მიმართვაზე მოსარჩელეს, იმავე დღეს ეცნობა ბ
საოპერაციო დირექტორის (ელექტრონული ფოსტის მეშვეობით) მიმართვით, რომ განცხადებ
არის მითითებული საპატიო მიზეზი, რის გამო, სურს შვებულების გაგრძელება და, რომ
განცხადების დაკმაყოფილება არ მოხდა, რის გამოც გაცდენა ჩაითვლება არასაპატიოდ (ტ.1. ს.ფ
მიუხედავად ზემოაღნიშნულისა მოსარჩელე არ გამოცხადდა სამსახურში 2018 წლის 29 ნოემბე
ნოემბერს, 3 დეკემბერს, 4 დეკემბერს და 5 დეკემბერს.
88. საკასაციო პალატა აღნიშნავს, რომ სშკ-ის (2018 წელს მოქმედი რედაქცია) 21-ე მუხლის პირ
ნაწილის შესაბამისად, დასაქმებულს უფლება აქვს, ისარგებლოს ანაზღაურებადი შვებულ
წელიწადში სულ მცირე, 24 სამუშაო დღით. ამავე კოდექსის 22-ე მუხლის შესაბამისად კ
მუშაობის მეორე წლიდან დასაქმებულს მხარეთა შეთანხმებით შვებულება შეიძლება მ
სამუშაო წლის ნებისმიერ დროს. (3) მხარეთა შეთანხმებით შეიძლება შვებულების ნაწილ-ნ
გამოყენება (სშკ-ის მოქმედი რედაქციის 31-ე და 32-ე მუხლები).
89. სშკ-ის ზემოაღნიშნული ნორმის დანაწესის მიხედვით, დასაქმებულის მიერ შვებულების გამო
ხდება დამსაქმებელთან შეთანხმებით და აღნიშნული საკითხი ცალმხრივად ვერ გადაწყდებ
შორის, შვებულების ნაწილ-ნაწილ გამოყენების პერიოდთან დაკავშირებული საკითხი.
90. როგორც საქმის მასალებითაა დადგენილი, მოსარჩელემ (კასატორი) ისე, ისარგებლა კუთვ
შვებულებით, რომ აღნიშნულზე არ ჰქონდა დამსაქმებლის თანხმობა.
91. საქართველოს შრომის კოდექსის (2018 წელს მოქმედი რედაქცია) მე-6 მუხლის მე-9 ნაწ
შესაბამისად, ანაზღაურებადი შვებულებების ხანგრძლივობა და შვებულების მიცემის
წარმოადგენს შრომითი ხელშეკრულების არსებითი პირობას. ამავე კოდექსის მე-13 მუხლი
პუნქტის ,,დ’’ ქვეპუნქტის თანახმად, შრომის შინაგანაწესი არის წერილობითი დოკუმ
რომლითაც შეიძლება განისაზღვროს ანაზღაურებადი შვებულების ხანგრძლივობა და მიცემის
92. 2014 წლის 1 მარტს მხარეთა შორის დადებული შრომითი ხელშეკრულების 5.1. პუნქტის თანა
მხარეები შეთანხმდნენ, რომ დასაქმებულის სამუშაო და დასვენების დრო რეგულირდება
შინაგანაწესით და ამ საკითხზე ბანკში გამოცემული სხვა დოკუმენტებით, შრომის კანონმდებლ
შესაბამისად. ამავე ხელშეკრულების 5.2. პუნქტის მიხედვით კი, მხარეები შეთანხმდნენ
დასაქმებულს, დადგენილი წესის შესაბამისად, ყოველწლიურად მიეცემა ანაზღაურ
შვებულება სულ მცირე 24 სამუშაო დღის ხანგრძლივობით.
93. საქმეში წარმოდგენილია მოპასუხის დირექტორის მიერ 2016 წლის 3 აგვისტოს ბრძა
დამტკიცებული ბანკის სისტემაში შვებულებით სარგებლობის ზოგადი წესი (ტ.1. ს.ფ.
რომლის 5.5. პუნქტის შესაბამისად, მუშაობის მეორე წლიდან თანამშრომელს შეიძლება მ
შვებულება სამუშაო წლის ნებისმიერ დროს, ბანკთან შეთანხმებული რიგითობის შესაბამისად
წესის 6.6. პუნქტის თანახმად შვებულების დაგეგმვისას თანამშრომელმა უნდა გაითვალის
ბანკის საქმიანობა და სხვა თანამშრომლების მიერ აღებული შვებულების პერ
შეძლებისდაგვარად მან უნდა შეარჩიოს ისეთი პერიოდი, რომელიც მინიმალურ ნეგა
ზეგავლენას იქონიებს ბანკის საქმიანობაზე. ამავე წესის მე-7 პუნქტში მოცემულია ანაზღაურ
შვებულების მოთხოვნის პროცედურა, კერძოდ: (7.1. პუნქტი) ბანკის სისტემაში თანამშრომლ
რომელთაც აქვთ მათზე განპიროვნებული ელექტრონული მომხმარებლის სახელი და პარ
შვებულების რეგისტრაცია ხორციელდება <
 > პორტალის ელექტრონული ფუნქციონალის მეშვეობით, მოქმედი „შვებულების
მოთხოვნის ელექტრონული ფუნქციონალის მოხმარების ინსტრუქციის“ თანახმად (
პუნქტი) შვებულების მიცემა ითვლება დადასტურებულად, როდესაც თანამშრომელ
მიიღებს ელექტრონულ შეტყობინებას HR პორტალიდან ან პერსონალის
სამმართველოდან ელექტრონული ფოსტის მეშვეობით (ეგზავნება უშუალო
ხელმძღვანელს). მხოლოდ ამის შემდეგ ხდება თანამშრომელი უფლებამოსილი გავი
კუთვნილ შვებულებაში (7.4. პუნქტი) ბანკის ორგანიზაციული საჭიროებიდან
გამომდინარე, შვებულებაზე მოთხოვნა შესაძლოა არ დაკმაყოფილდეს ან მოხდეს
თარიღების შეცვლა (მაგალითად, როდესაც იგივე ჯგუფის წევრს უკვე მიღებული აქ
თანხმობა იმავე პერიოდში შვებულებაში გასვლაზე ან იმ შემთხვევაში, თუ შვებულე
პერიოდი აღემატება 12 სამუშაო დღეს). თუ პერსონალის სამმართველო უარყოფს
თანამშრომლის მოთხოვნას შვებულებაზე, თანამშრომლის პორტალში გამოჩნდება
შესაბამისი სტატუსი ან მისი უშუალო ხელმძღვანელი მიიღებს სათანადო შეტყობინ
ელექტრონული ფოსტის მეშვეობით. (7.5. პუნქტი) შვებულების დასრულებისთანავე
თანამშრომელი ვალდებულია დაუბრუნდეს სამუშაო ადგილს. იმ შემთხვევაში, თუ
თანამშრომელი საპატიო მიზეზით ვერ ახერხებს სამუშაო ადგილზე დროულად
გამოცხადებას, იგი ვალდებულია მისთვის მისაღები ნებისმიერი ფორმით შეატყობი
ამის შესახებ მის უშუალო ხელმძღვანელსა და პერსონალის სამმართველოს წინასწარ
არაუგვიანეს ერთი დღის ვადაში შვებულების დამთავრებიდან.
94. 2014 წლის 1 მარტს მხარეებს შორის გაფორმებული შრომითი ხელშეკრულების 3.1.13 პუ
თანახმად, დასაქმებული ვალდებულია სამუშაოზე გამოუცხადებლობის მიზეზის შესახებ, სა
დღის განმავლობაში აცნობოს უშუალო ხელმძღვანელს და შემდგომ წარმოადგინოს სათ
საბუთი და განმარტებითი ბარათი. წინააღმდეგ შემთხვევაში, მისი ქმედება განიხილება შ
დისციპლინის უხეშ დარღვევად, გაცდენილი სამუშაო დრო ჩაეთვლება არასაპატიოდ დ
მიმართ გატარდება დისციპლინური პასუხისმგებლობის ზომები.
95. შრომის შინაგანაწესის (ტ.1. ს.ფ. 97-117) 3.6 პუნქტის შესაბამისად, ყველა დასაქმებული ვალდებ
გამოცხადდეს სამსახურში შრომითი შინაგანაწესით დაწესებულ დროს, გარდა იმ დასაქმებუ
რომლებიც სარგებლობენ მოქნილი სამუშაო გრაფიკით ან ცვლიანობის განრიგით.
შინაგანაწესის 6.18.1 პუნქტის შესაბამისად კი, დასაქმებული ვალდებულია
დისციპლინირებული, არ დაუშვას უმიზეზოდ გაცდენა, ხშირი დაგვიანება ან მუშაობისათვის
არიდება, ხოლო 10.2. პუნქტის ,,ნ’’ ქვეპუნქტის შესაბამისად კი, დასაქმებული ვალდებ
რაციონალურად გამოიყენოს სამუშაო დრო და არ დაუშვას მოცდენები. შინაგანაწესის 3.8. პუ
შესაბამისად, სამუშაოზე გამოუცხადებლობის მიზეზების შესახებ დასაქმებულმა უნდა აც
უშუალო ხელმძღვანელს სამუშაო დღის განმავლობაში და შემდგომ წარმოადგინოს სათ
საბუთი ან განმარტებითი ბარათი. წინააღმდეგ შემთხვევაში, მისი ქმედება განიხილება შ
დისციპლინის უხეშ დარღვევად, გაცდენილი სამუშაო დრო ჩაეთვლება არასაპატიოდ დ
მიმართ გატარდება დისციპლინური პასუხისმგებლობის ზომა.
96. საკასაციო პალატა უსაფუძვლობის გამო არ იზიარებს კასატორის პრეტენზიას, რომ მას არ ჩაბა
ბანკის საოპერაციო დირექტორი - ი.დ–ძის მიერ ელ-ფოსტაზე გაგზავნილი მიმართვა, შვებულ
 დაკმაყოფილებაზე უარის თქმის შესახებ, რადგანაც მოსარჩელემ ბანკს მიმართა პერსონალურ
ფოსტიდან, ხოლო პასუხი მიიღო სხვა (ბანკის კორპორატიულ) ელ-ფოსტაზე. ბანკის მიერ
შვებულების გაგრძელებაზე, დასაქმებულს უნდა მიეღო იმავე ფორმით, იმავე ელ-ფოს
კასატორის მტკიცებით, ბანკის მიერ მისთვის იმავე დღეს შეტყობინების გამოგზავნა (შვებულ
მიცემაზე უარის შესახებ) არა იმავე ელ-ფოსტაზე, რომლითაც გაგზავნა მოთხოვნა, არამედ
(ბანკის კორპორაციულ ელ-ფოსტაზე), წარმოადგენს კეთილსინდისიერების პრინციპის დარღ
( იხ. საკასაციო საჩივარი, წინამდებარე განჩინების პ.51,53.
97. საკასაციო პალატა განმარტავს, რომ ევროკონვენციის მე-6 მუხლის პირველი პუნ
„მიუკერძოებლობის“ მოთხოვნა ორი ასპექტისაგან შედგება. პირველი, სასამართლო სუბიექტ
თავისუფალი უნდა იყოს პიროვნული ზრახვებისა და მიდრეკილებებისაგან. მეორე, იგი
მიუკერძოებელი უნდა იყოს ობიექტური თვალსაზრისით, ანუ მან უნდა უზრუნველყოს საკმ
გარანტიები ამ თვალსაზრისით ნებისმიერი კანონიერი ეჭვის გამოსარიცხად (იხ. გოტრინ
სხვები საფრანგეთის წინააღმდეგ, 1998 წლის 20 მაისის გადაწყვეტილება, Reports of Judgemen
Decisions 1998-III, გვ. 10-0- 31, 58§; მორისი გაერთიანებული სამეფოს წინააღმდეგ 38784/97,58§,
2002-I).
98. საკასაციო პალატა აღნიშნავს, რომ ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლო არ
გადაწყვეტილებაში უთითებს, რომ ეროვნული სასამართლოს გადაწყვეტილება უნდა პასუხო
მხარის მიერ სამართლებრივ და პროცედურულ საკითხებთან დაკავშირებით წარმოდგე
არგუმენტების ძირითად ასპექტებს (იხ., გადაწყვეტილება საქმეზე Ruiz Torija v. Spain, §§ 2
შესაბამისად, უფლება მოსმენაზე მოიცავს არა მხოლოდ სასამართლოს წინაშე არგუმენ
წარდგენის შესაძლებლობას, არამედ სასამართლოს ვალდებულებას, გადაწყვეტილ
დასაბუთებაში მიუთითოს მიზეზები, რომელთა საფუძველზეც გაიზიარა ან უარყო შესაბ
არგუმენტები. სასამართლომ შეიძლება აუცილებლად არ მიიჩნიოს იმგვარ არგუმენტებზე პა
გაცემა, რომლებიც აშკარად არარელევანტური, დაუსაბუთებელი ან სხვაგვარად დაუშვე
მსგავსი არგუმენტების მიმართ არსებული სამართლებრივი დებულებების ან მყარად დადგე
სასამართლო პრაქტიკის საფუძველზე, თუმცა, ყველა გადაწყვეტილება უნდა იყოს ნათელ
საქმეში მონაწილე მხარეებს შესაძლებლობას უნდა აძლევდეს გაიგონ, თუ რატომ გაითვალი
სასამართლომ მხოლოდ კონკრეტული გარემოებები და მტკიცებულებები (იხ., გადაწყვეტ
საქმეზე Seryavin and Others v. Ukraine §§ 55-62). სასამართლოს აქვს ვალდებულება, სათან
იმსჯელოს მხარეთა მიერ წარდგენილ დოკუმენტებზე, არგუმენტებსა და მტკიცებულებებზ
Kraska v. Switzerland, § 30; Van de Hurk v. the Netherlands, § 59; Perez v. France, § 80). ამასთან, მხა
უნდა ჰქონდეთ არა მხოლოდ იმის შესაძლებლობა, რომ იცოდნენ იმ მტკიცებულებათა შე
რომლებიც მათ სჭირდებათ თავიანთი სარჩელის წარმატებისათვის, არამედ ჰქონდეთ კომენ
გაკეთების საშუალება ყველა იმ მტკიცებულებასთან და მოსაზრებასთან დაკავშირებით, რომლ
წარდგენილია სასამართლოს აზრის ფორმირებაზე ზეგავლენის მოხდენის მიზნით (იხ. Milato
others v. The Czech republic §59; Niderost-huber v. Switzerland, § 24; K.S. v. finland § 21; ).
99. საკასაციო პალატა აღნიშნავს, რომ ხელშეკრულებათა განმარტების თავისებურება განპირობებ
ურთიერთობათა ორმხრივი (მრავალმხრივი) ხასიათით, დისპოზიციური ნორმების გამოყენ
სავაჭრო და საქმიანი ჩვეულებებითა და ტრადიციებით, მხარეთა შორის არსებულ ურთიერთ
ჩამოყალიბებული პრაქტიკით, იმპერატიული ნორმების მოთხოვნათა გათვალისწი
აუცილებლობით და ა.შ.
100. ხელშეკრულება არის მხარეთა მიერ მიღწეული კონსესუსის შედეგი, რომ
 სამართლებრივი თვალსაზრისით, იწვევს მხარეთა მიმართ უფლებებისა და ვალდებულე
წარმოშობას მათივე ნების საფუძველზე. ხელშეკრულების არსებობისათვის აუცილებელია ო
მეტი ნების თანხვედრა, რაც იწვევს მხარეთა საერთო ნების დადგენის აუცილებლობას
სიტყვებით რომ ვთქვათ, ხელშეკრულების განმარტების არსი მხარეთა მიერ გამოვლენილი სა
ნების ნამდვილი შინაარის, ხელშეკრულების რეალური მიზნის დადგ
მდგომარეობს. სასამართლო მხარეთა ნამდვილ ნებას ადგენს მხოლოდ იმ შემთხვევაში
განმარტების პროცესში წარმოიშობა ხელშეკრულების ტექსტში გადმოცემულ დებულებათა
წინააღმდეგობა ან შეუსაბამობა.
101. ყველა იმ გარიგებაში, რომლებშიც ნების გამოვლენის ნამდვილობა დამოკიდებულია
მხარის მიერ ამ ნების მიღებაზე, არცთუ იშვიათად იბადება კითხვა, სწორად გაიგო თუ არა
მხარემ ის, რისი თქმაც ნების გამომვლენ პირს სურდა. თუ მხედველობაში მივიღებთ იმას
გარიგებათა აბსოლუტურ უმრავლესობაში ორი მხარე – ნების გამომვლენი და ნების მიმღ
მონაწილეობს, აშკარა გახდება, თუ რა დიდი მნიშვნელობა აქვს გამოვლენილი ნების სწ
გაგებას მეორე მხარის მიერ. მრავალი გარემოებით შეიძლება იყოს გამოწვეული, რომ ის
იგულისხმა ნების გამომვლენმა, სხვაგვარად გაიგო მისმა მიმღებმა. აქედან წარმო
გამოვლენილ ნებათა კონფლიქტი, რომელიც საჭიროებს სწორად გადაწყვეტას. ამ კონფლ
გადაწყვეტის სამართლებრივ საშუალებას წარმოადგენს ნების გამოვლენის განმარტება.
102. სსკ-ის 52-ე მუხლის თანახმად, ნების გამოვლენის განმარტებისას ნება უნდა დადგ
გონივრული განსჯის შედეგად, და არა მარტოოდენ გამოთქმის სიტყვასიტყვითი აზრიდან. ცხ
რომ ეს „გონივრული განსჯა“ უნდა ემყარებოდეს გარკვეულ კრიტერიუმებს, კერძოდ,
გამოვლენის განმარტება უნდა განხორციელდეს ნების მიმღების შემეცნების (გა
შესაძლებლობათა გათვალისწინებით. ამგვარი განმარტების დროს გათვალისწინებული უნდა
ყველა ხელშესახები გარემოება, რომელიც ამ შემთხვევას ახასიათებს.
103. საკასაციო პალატა აღნიშნავს, სააპელაციო პალატის მიერ დადგენილია, მოსარჩელე
ისარგებლა კუთვნილი შვებულებით, რომ აღნიშნულზე არ ჰქონია დამსაქმებლის თან
სააპელაციო სასამართლომ მიუთითა, მართალია მოსარჩელე უარყოფს, რომ მას ჩაბარდა ბ
საოპერაციო დირექტორის უარი ელ.ფოსტის მეშვეობით, თუმცა, იგი თავადვე ადასტურებს, რ
უცდია გაერკვია, ხელმძღვანელმა დააკმაყოფილა თუ არა მისი მოთხოვნა და ჰქონდა თ
უფლება არ გამოცხადებულიყო სამსახურში. სააპელაციო სასამართლომ მიუთითა 2019 წლ
აგვისტოს ბრძანებით დამტკიცებულ ვ.ბ–ის სიტემაში შვებულებით სარგებლობის ზოგადი
(ტ.1 ს.ფ 47-52), რომლის მე-7 პუნქტში მოცემულია ანაზღაურებადი შვებულების მოთხ
პროცედურა, კერძოდ: (7.1 პუნქტი) ბანკის სისტემაში თანამშრომლებზე, რომელთაც აქვთ
განპიროვნებული ელ მომხმარებლის სახელი და პაროლი, შვებულების რეგისტრაცია ხორციელ
<

> პორტალის ელექტრონული ფუნქციონალის მეშვეობით მოქმედი „შვებულების

მოთხოვნის ელექტრონული ფუნქციონალის მოხმარების ინსტრუქციის“ თანახმად (
პუნქტი), შვებულების მიცემა ითვლება დადასტურებულად, „როდესაც თანამშრომე
მიიღებს შეტყობინებას HR პორტალიდან პერსონალის სამმართველოდან ელ-ფოსტი
მეშვეობით (ეგზავნება უშუალო ხელმძღვანელს). მხოლოდ ამის შენდეგ ხდება
თანამშრომელი უფლებამოსილი გავიდეს შვებულებაში (7.4 პუნქტი). ბანკის
ორგანიზაციული საჭიროებებიდან გამომდინარე, შვებულებაზე მოთხოვნა შესაძლო
 დაკმაყოფილდეს ან მოხდეს თარიღების შეცვლა. თუ პერსონალის სამმართველო
უარყოფს თანამშრომლის მოთხოვნას შვებულებაზე, თანამშრომლის პორტალში
გამოჩნდება შესაბამისი სტატუსი ან მისი უშუალო ხელმძღვანელი მიიღებს სათანად
შეტყობინებას ელ-ფოსტის მეშვეობით (7.5 პუნქტი) შვებულების დასრულებისთანავ
თანამშრომელი ვალდებულია დაუბრუნდეს სამუშაო ადგილს. თუკი თანამშრომელი
ახერხებს სამუშაო ადგილზე დროულად გამოცხადებას, იგი ვალდებულია მისთვის
მისაღები ნებისმიერი ფორმით შეატყობინოს ხელმძღვანელს და პერსონალის
სამმართველოს წინასწარ, არაუგვიანეს ერთი დღის ვადაში შვებულების
დამთავრებიდან. აღნიშნულიდან გამომდინარე, სააპელაციო პალატამ მიიჩნია, რომ
მოსარჩელე ვალდებული იყო 2018 წლის 27 ნოემბრის შემდეგ შვებულებით ესარგებლ
მხოლოდ მას შემდეგ, რაც მიიღებდა შეტყობინებას HR პორტალიდან ან პერსონალის
სამმართველოდან ელ. ფოსტის მეშვეობით. მის მიერ განცხადების გაგზავნა არ ნიშნა
ავტომატურად მისი მოთხოვნის დაკმაყოფილებას და არც დამსაქმებლის მოვალეობ
დაეკმაყოფილებინა მისი მოთხოვნა. სააპელაციო სასამართლომ დამატებით მიუთით
მხარეთა შორის გაფორმებული შრომითი ხელშეკრულების 3.1.13 პუნქტზე და განმარ
რომ სამსახურში გამოუცხადებლობისას, დასაქმებული ვალდებულია სამუშაოზე
გამოუცხადებლობის მიზეზის შესახებ სამუშაო დღის განმავლობაში აცნობოს უშუალ
ხელმძღვანელს და შემდგომ წარმოადგინოს სათანადო საბუთი და განმარტებითი
ბარათი. წინააღმდეგ შემთხვევაში, მისი ქმედება განიხილება შრომის დისციპლინის
დარღვევად, გაცდენილი სამუშაო დრო ჩაეთვლება არასაპატიოდ და მის მიმართ
გატარდება დისციპლინური პასუხისმგებლობის ზომები.
104. შესაბამისად, საკსაციო სასამართლო იზიარებს სააპელაციო სასამართლოს მსჯელობას
მოსარჩელის გამოუცხადებლობა სამსახურში 2018 წლის 29 ნოემბერს, 30 ნოემბერს, 3 დეკემბ
დეკემბერს და 5 დეკემბერს, მიჩნეული უნდა იქნას, როგორც შრომითი ხელშეკრულების,
შინაგანაწესის ,,უხეში’’ დარღვევად, რომლის საფუძველზეც დამსაქმებელი უფლებამოსილ
სშკ-ის 37-ე მუხლის პირველი ნაწილის „ზ’’ ქვეპუნქტის საფუძველზე, მიეღო გადაწყეტ
მოსარჩელის სამსახურიდან გათავისუფლების შესახებ, ამიტომაც არ არსებობს გასაჩივრე
განჩინების გაუქმების სამართლებრივი საფუძველი.
105. რაც შეეხება მოსარჩელის გათავისუფლების სხვა საფუძვლებს, კერძოდ, როგორც სა
დადგენილია, 2018 წლის 7 დეკემბრის გათავისუფლების ბრძანება ასევე ეფუძნება სშკ-ი
მუხლის პირველი ნაწილის ,,თ’’ ქვეპუნქტს (სშკ-ის მოქმედი რედაქციით 47-ე მუხლი) (შრო
ხელშეკრულების შეწყვეტის საფუძველია დასაქმებულის მიერ მისთვის ინდივიდუალ
ხელშეკრულებით ან კოლექტიური ხელშეკრულებით ან/და შრომის შინაგანაწესით დაკისრე
ვალდებულების უხეში დარღვევა, თუ დასაქმებულის მიმართ ბოლო 1 წლის განმავლობაში
გამოყენებულ იქნა ინდივიდუალური შრომითი ხელშეკრულებით ან კოლექტ
ხელშეკრულებით ან/და შრომის შინაგანაწესით გათვალისწინებული დისციპლი
პასუხისხმგებლობის რომელიმე ზომა). დადგენილია, რომ მოსარჩელეს გათავისუფლ
ბრძანებამდე - 2018 წლის აგვისტოს თვეში გენერალური დირექტორისაგან დისციპლი
სახდელის სახით უკვე მიღებული ჰქონდა სიტყვიერი შენიშვნა (იხ. ს.ფ. 244 - ტ.4).
106. დისციპლინურ პასუხისმგებლობასთან დაკავშირებით კასატორი აღნიშნავს, რომ მი
 ცნობილი არ ყოფილა, რომ მან მიიღო სიტყვიერი გაფრთხილება მისი კოლეგის მიმართ (ფინან
მონიტორინგის განყოფილების უფროსთან) გამოვლენილი არაკოლეგიალური დამოკიდებულ
გამო.
107. საქმეში წარმოდგენილი მოპასუხე ბანკის შინაგანაწესის 11.10.1. პუნქტის შესაბამ
სიტყვიერი საყვედური დასაქმებულს მიეცემა მცირე დარღვევისათვის ან იმ სამსახურე
საქმიანობისათვის, რომელიც ეწინააღმდეგება მის თანამდებობრივ მოთხოვნებს (თანამდებო
ფუნქციების დარღვევა ან არაპროფესიონალური მოქმედება, დისციპლინის ერთჯერ
უმნიშვნელო დარღვევა).
108. ასევე, საქმეში წარმოდგენილია მოსარჩელის დროებითი კომისიის გასაუბრების ა
ჩანაწერი (აუდიო ფაილი N1943 15:45 წთ.-დან), სადაც კასატორი არ უარყოფს, მისთვის საყვედ
მიცემის ფაქტს. აღნიშნულთან დაკავშირებით კასატორი მიუთითებს, რომ კომისიის სხდომა
არაერთხელ მიმართა ვ. მ–ს და უთხრა, რომ ჩამწერი დადოს და თავისი სურვილისამებრ ნუ რ
როცა მას აწყობს ან არ აწყობს პასუხი. შესაბამისად, აუდიო ფაილებში არ იყო სრულად ჩაწე
საუბარი (იხ. საკასაციო საჩივარი გვ. 24).
109. დადგენილია, რომ მოსარჩელისათვის სიტყვიერი საყვედურის გამოცხადების
დაადასტურა 2019 წლის 26 ივნისის სასამართლო სხდომაზე მოწმის სახით დაკითხულმა ლ
რომელიც დასაქმებული იყო მოპასუხე ბანკში პერსონალის სამმართველოს უფროსის მოვალ
შემსრულებელის თანამდებობაზე და უშუალოდ სწავლობდა მ.ტ–სა და ლ.კ–ს შორის არსე
კონფლიქტის ფაქტს (სხდომის ოქმი 26.06.19; 15:21:27-15:22:30). მოსარჩელისათვის სიტყ
საყვედურის გამოცხადების ფაქტი ასევე დაადასტურა 2019 წლის 26 ივნისის სასამართლო სხდ
მოწმის სახით დაკითხულმა, მოსარჩელე ბანკის გენერალური დირექტორის მოადგილემ, რომ
პირადად ესწრებოდა გენერალური დირექტორისა და მოსარჩელის შეხვედრას და უშუ
შეესწრო სიტყვიერი საყვედურის გამოცხადებას (სხდომის ოქმი 26.06.19; 16:41:40-16:42:55). ს
წარმოდგენილია მოპასუხე ბანკის გენერალური დირექტორის, წერილობითი განმარტება (ტ.
265-267), რომელიც განმარტავს, რომ მ.ტ–სთან კონფლიქტის გამო, მოსარჩელეს გამოუ
სიტყვიერი საყვედური.
110. ზემოდასახელებული მტკიცებულებების გათვალისწინებით დადგენილად იქნა მიჩნე
რომ 2018 წლის აგვისტოს თვეში მოსარჩელეს კოლეგასთან - ფინანსური განყოფილების უფრ
გამოვლენილი არაკოლეგიალურობის გამო, დისციპლინური სახდელის სახით გამოე
სიტყვიერი საყვედური.
111. რაც შეეხება გათავისუფლების საფუძვლად მითითებულ სშკ-ის 37-ე მუხლის პირ
ნაწილის ,,ო’’ ქვეპუნქტს (შრომითი ხელშეკრულების შეწყვეტის საფუძველია სხვა ობიექ
გარემოება, რომელიც ამართლებს შრომითი ხელშეკრულების შეწყვეტას), სასამართ
მოსაზრებით, სხვა ობიექტურ გარემოებაში იგულისხმება 37.1 მუხლში მოცემულ საფუძვლ
არარსებობის პირობებში, სხვა ისეთი ობიექტური გარემოება, რასაც შეიძლება ადგილი ქონდ
რაც კანონმდებელმა პირდაპირ ვერ გაითვალისიწინოს შრომითი ურთიერთობის შეწყ
საფუძვლების ჩამონათვალში.აღნიშნული ნორმით გათვალისწინებული საფუძვლით შრო
ხელშეკრულების მოშლისთვის აუცილებელია: ა) შრომითი ხელშეკრულების მოშლის საფუძ
იყოს განსხვავებული იმავე მუხლში მითითებული სხვა საფუძვლისაგან; ბ) იგი არ
დამოკიდებული დამსაქმებლის სუბიექტურ ნებაზე; გ) იყოს ფაქტობრივი, ე.ი. იმგვარი, რო
დამტკიცება და უარყოფა შესაძლებელია; დ) გარეშე, ნეიტრალური დამკვირვებლის თ
წარმოადგენდეს საკმარის მიზეზს შრომითი ხელშეკრულების მოშლისათვის. ამასთან,
 გამოხატვის საფუძვლად არსებულ ქმედებასა და ნების გამოვლენას შორის უნდა არსებო
შედეგობრივი კავშირი და ე) ხელშეკრულების მოშლით დამდგარ ფაქტობრივ შ
ხელშეკრულების შენარჩუნებით დამდგარ ფაქტობრივ შედეგთან უპირატესობა ჰქონდეს.
112. საკასაციო პალატა იზიარებს სააპელაციო სასამართლოს მოსაზრებას, რომ მოც
შემთხვევაში, დამსაქმებელმა ასეთი გარემოებების არსებობა ვერ დადასტურა, შესაბამისა
საფუძვლით არ არსებობდა მოსარჩელის სამსახურიდან გათავისუფლების საფუძველი.
113. „შრომითსამართლებრივი ურთიერთობა ეფუძნება მხ
თანასწორუფლებიანობის საფუძველზე ნების თავისუფალი გამოვლენის
შედეგად მიღწეულ შეთანხმებას (იხ., სშკ-ის მე-2 მუხლის მე-2 პუნქტი). თუმცა, შრო
ურთიერთობებისადმი წმინდა სახელშეკრულებო მიდგომის გამოყენება არ არის მიზა
ნილი, რადგან კლასიკურად ასეთი ურთიერთობა მოიცავს
მის მონაწილეთა შეთანხმებას თანაბარ საწყისებზე, მაშინ, როდესაც შრომით ურთიე
აში ერთი პირი ნებაყოფლობით თანხმდება მეორის დაქვემდებარებაში ყოფნას“ (იხ. სუსგ
98-94-2016, 26.07.2016წ.; სუსგ №ას-368-2019, 31 ივლისი, 2019წ. პ.16).
114. სასამართლო მიუთითებს, რომ შრომით-სამართლებრივ ურთიერთობაში ნების თავისუფ
მოიცავს, როგორც შრომითი ურთიერთობის დაწყების, ისე მისი შეწყვეტის უფლებას, თ
მხოლოდ შესაბამისი საფუძვლის არსებობისას და დადგენილი წესით. საქართველოს შ
კოდექსის 47-ე მუხლის პირველი ნაწილი განსაზღვრავს შრომითი ხელშეკრულების შეწყ
საფუძვლების ამომწურავ ჩამონათვალს და იმავე მუხლის მე-3 ნაწილის „ა’’ ქვეპუნქტი, კრძ
შრომითი ხელშეკრულების შეწყვეტას სხვა საფუძვლით, გარდა პირველი ნაწ
გათვალისწინებულისა.
115. საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 115-ე მუხლის თანახმად, სამოქალაქო უფლება
განხორციელდეს მართლზომიერად. სასამართლოს უპირველესი ამოცანაც სამოქალაქო უფლ
მართლზომიერად განხორციელების უზრუნველყოფაში მდგომარეობს. ნებისმიერი
განხილვისას, როგორც წესი, სასამართლო ამოწმებს უფლების გამოყენებისა და ვალდებულ
შესრულების მართლზომიერების საკითხს და მის საფუძველზე აფასებს მხარეთა მიერ სასამართ
წინაშე დაყენებული მოთხოვნების მართებულობას. წინააღმდეგ შემთხვევაში, სასამართლოს
მიმართვის უფლება თავის მნიშვნელობას კარგავს. უფლების გამოყენების მართლზომიე
შესაფასებლად კი, აუცილებელია მისი გამოყენების განმაპირობებელი გარემოე
მართლზომიერების შეფასება. შესაბამისად, სამუშაოდან გათავისუფლების თაობაზე შრო
დავის განხილვისას, სასამართლო პირველ რიგში ამოწმებს, რამდენად მართლზომი
მოქმედებდა დამსაქმებელი დასაქმებულის სამუშაოდან გათავისუფლებისას. აღნიშნული საკი
გამორკვევა კი, შესაძლებელია მხოლოდ შრომითი ხელშეკრულების შეწყვეტის თაობაზე მიღ
გადაწყვეტილებაში მითითებული გათავისუფლების საფუძვლის კვლევის შედეგად.
116. საკასაციო პალატა განმარტავს, რომ უმნიშვნელოვანესი პრინციპი, რაც უნდა
გათვალისწინებული დასაქმებულთან შრომითი ხელშეკრულების შეწყვეტისას,
პროპორციულობის (თანაზომიერება) და გონივრული საფუძვლის პრინციპი. თანაზომი
ნიშნავს, რომ კანონის მიზნის მისაღწევად გამოყენებული ღონისძიება უნდა იყოს დასა
აუცილებელი და პროპორციული; მეორე Ultima Ratio კი, განიმარტება, როგორც უკანას
საშუალება, რამდენადაც მიჩნეულია, რომ შრომითი ხელშეკრულების შეწყვეტამდე გამოყენ
უნდა იქნეს უფრო მსუბუქი ზომა, თუკი, ამის საშუალებას, ჩადენილი დარღვევიდან გამომდ
იძლევა დასაქმებულის კანონიერი ინტერესი. ცხადია, შრომითი ურთიერთობის შეწ
 წარმოადგენს უკიდურეს დისციპლინურ ღონისძიებას, რომელიც შესაძლოა დამსაქმე
გამოიყენოს დასაქმებულის მიერ ვალდებულების უხეში დარღვევის შემთხვევაში. შესაბამის
შემთხვევებში, როდესაც კანონმდებლობა დამსაქმებელს ანიჭებს განსაზღვრული თავისუფლ
შესაძლებლობას, აუცილებელია, რომ დამსაქმებელმა გაითვალისწინოს, არამართლზომიერი ქც
ვალდებულების დარღვევის ხასიათიდან გამომდინარე, სხვა, უფრო ნაკლებად მ
დისციპლინური ღონისძიების გამოყენების შესაძლებლობა.
117. განსახილველ შემთხვევაში, შრომითი ხელშეკრულების შეწყვეტის საფუძ
წინაპირობების დადასტურებას, დამსაქმებელმა თავი წარმატებით გაართვა, ხოლო კასატ
აღნიშნულის საწინააღმდეგოდ ვერ წარმოადგინა დასაშვები და დასაბუთებული საკა
პრეტენზია, შესაბამისად, საკასაციო პალატა ვერ დაარწმუნა საკასაციო საჩივრის დასაშ
ცნობის საფუძვლების არსებობაში.
118. საკასაციო პალატას მიაჩნია, რომ მოცემულ შემთხვევაში, არ იკვეთება საკასაციო საჩ
დასაშვებობის სსსკ-ის 391-ე მუხლის მე-4 ნაწილით გათვალისწინებული რომელიმე საფუძ
არსებობა, ვინაიდან ნორმის დანაწესით საკასაციო საჩივარი ქონებრივ ან არაქონებრივ დ
დასაშვებია, თუ კასატორი დაასაბუთებს, რომ: ა) საქმე მოიცავს სამართლებრივ პრობლემას, რო
გადაწყვეტაც ხელს შეუწყობს სამართლის განვითარებას და ერთგვაროვანი სასამართლო პრაქ
ჩამოყალიბებას; ბ) საქართველოს უზენაეს სასამართლოს მანამდე მსგავს სამართლებრივ საკი
გადაწყვეტილება არ მიუღია; გ) საკასაციო საჩივრის განხილვის შედეგად მოცემულ სა
სავარაუდოა მსგავს სამართლებრივ საკითხზე საქართველოს უზენაესი სასამართლოს მა
არსებული პრაქტიკისაგან განსხვავებული გადაწყვეტილების მიღება; დ) სააპელაციო სასამართ
გადაწყვეტილება განსხვავდება მსგავს სამართლებრივ საკითხზე საქართველოს უზ
სასამართლოს მანამდე არსებული პრაქტიკისაგან; ე) სააპელაციო სასამართლომ საქმე განი
მატერიალური ან/და საპროცესო სამართლის ნორმების მნიშვნელოვანი დარღვევით, რასაც შე
არსებითად ემოქმედა საქმის განხილვის შედეგზე; ვ) სააპელაციო სასამართლოს გადაწყვეტ
ეწინააღმდეგება მსგავს სამართლებრივ საკითხზე ადამიანის უფლებათა და ძირ
თავისუფლებათა დაცვის კონვენციას და ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართ
პრეცედენტულ სამართალს; ზ) გასაჩივრებულია სააპელაციო სასამართლოს მეორე დაუსწრე
გადაწყვეტილება ან განჩინება დაუსწრებელი გადაწყვეტილების უცვლელად დატოვების თაო
სააპელაციო სასამართლოს მიერ საქმე არ არის განხილული მნიშვნელოვანი საპრო
დარღვევებით, ვერც კასატორი მიუთითებს რაიმე ისეთ საპროცესო დარღვევაზე, რომელსაც შე
არსებითად ემოქმედა საქმის განხილვის შედეგზე, რის გამოც საკასაციო საჩივარს არა
წარმატების პერსპექტივა. საკასაციო საჩივარი არ არის დასაშვები არც სააპელაციო სასამართ
გადაწყვეტილების საკასაციო სასამართლოს სტაბილური პრაქტიკისაგან განსხვავების არსე
საფუძვლით, ვინაიდან სააპელაციო სასამართლოს გასაჩივრებული განჩინება არ განსხვა
საქართველოს უზენაესი სასამართლოს მანამდე არსებული პრაქტიკისაგან, არც დასაბუთე
პოზიციაა წარმოდგენილი ადამიანის უფლებათა და ძირითად თავისუფლებათა დ
კონვენციათან ანდა ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლოს პრეცედენტულ სამართა
წინააღმდეგობის საფუძვლით.
119.ამასთან, საკასაციო საჩივრის განხილვისა და საკასაციო სასამართლოს ახალი გადაწყვეტილ
მიღების საჭიროება არ არსებობს არც სამართლის განვითარებისა და ერთგვაროვანი სასამარ
პრაქტიკის ჩამოყალიბების აუცილებლობის თვალსაზრისითაც. მსგავს საკითხებზე არს
საქართველოს უზენაესი სასამართლოს პრაქტიკა, რომელსაც წინამდებარე განჩინებ
 ეწინააღმდეგება.
120. ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, სსსკ-ის 391-ე მუხლის საფუძველზე, საკასაციო სასამართლ
არის უფლებამოსილი, დაუშვას წარმოდგენილი საკასაციო საჩივარი, რის გამოც, მას უარი
ეთქვას განხილვაზე.
121. სსსკ-ის 401-ე მუხლის მე-4 ნაწილის თანახმად, თუ საკასაციო საჩივარი დაუშვებლად
მიჩნეული, პირს დაუბრუნდება მის მიერ გადახდილი სახელმწიფო ბაჟის 70%.

ს ა რ ე ზ ო ლ უ ც ი ო ნ ა წ ი ლ ი:

საკასაციო სასამართლომ იხელმძღვანელა საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის

401-ე მუხლებით და

დ ა ა დ გ ი ნ ა:

1. ლ.კ–ი საკასაციო საჩივარი დარჩეს განუხილველად დაუშვებლობის გამო.

2. ლ.კ–ს (პ/ნ ........) (ქ.თბილისი, „სახელმწიფო ხაზინა“, ბანკის კოდი TRESGE22, მიმ
ანგარიშის №200122900, სახაზინო კოდი 300773150) დაუბრუნდეს სახელმწიფო ბაჟის
09.08.2021-ში N0 საგადახდო დავალებით გადახდილი 300 ლარის 70% – 210 ლარი;
3. საკასაციო სასამართლოს განჩინება საბოლოოა და არ გასაჩივრდება.

თავმჯდომარე ზურაბ ძლიერიშვილი

მოსამართლეები: ეკატერინე გასიტაშვილი

მირანდა ერემაძე