06.04.

23, 10:18

საქმე №ას-1144-1076-2015 29 იანვარი, 2016 წელი

ქ.თბილისი

სამოქალაქო საქმეთა პალატა

შემადგენლობა:

ბესარიონ ალავიძე (თავმჯდომარე, მომხსენებელი)

მოსამართლეები:
ზურაბ ძლიერიშვილი, ნინო ბაქაქური

საქმის განხილვის ფორმა – ზეპირი მოსმენის გარეშე

კასატორები – რ. ჭ-ი, რ. გ-ე, ი. მ-ე, ი. ჩ-ი, ლ. ხ-ე, ც. მ-ე, დ. შ-ა (მოსარჩელე)

მოწინააღმდეგე მხარე – შპს „ლ-ა“, დირექტორი დ. ხ-ე (მოპასუხე)

გასაჩივრებული განჩინება – ქუთაისის სააპელაციო სასამართლოს სამოქალაქო

საქმეთა პალატის 2015 წლის 18 სექტემბრის განჩინება

კასატორების მოთხოვნა – გასაჩივრებული განჩინების გაუქმება და ახალი

გადაწყვეტილებით სარჩელის დაკმაყოფილება

დავის საგანი – საზოგადოების დირექტორის მიერ საწარმოს საქმეების

არაკეთილსინდისიერად გაძღოლის ფაქტის დადგენა, მოსარჩელეთა წილების
პროპორციულად მოგების დაკისრება

ა ღ წ ე რ ი ლ ო ბ ი თ ი ნ ა წ ი ლ ი:

1. სასარჩელო მოთხოვნა:
რ. ჭ-მა, რ. გ-ემ, ი. მ-ემ, ი. ჩ-მა, ლ. ხ-ემ, ც. მ-ემ და დ. შ-ამ (შემდგომში _ მოსარჩელეები,
კასატორები) სარჩელი აღძრეს სასამართლოში შპს „ლ-ის“ დირექტორ დ. ხ-ის
(შემდგომში _ მოპასუხე) მიმართ და მოითხოვეს საზოგადოების დირექტორის მიერ
საზოგადოების საქმეების არაკეთილსინდისიერად გაძღოლის ფაქტის დადგენა, რაც
გამოიხატა შეუსრულებელი სამუშაოს ნაცვლად პირისათვის შრომის ანაზღაურების
დანიშვნასა და აღნიშნულის შედეგად საზოგადოების 2010-2011 წლების წმინდა მოგების
19 500 ლარით შემცირებაში, მოსარჩელეებმა ასევე მოითხოვეს დ.ხ-ისათვის 7 605
ლარის მათი წილების პროპორციულად დაკისრება.
2. მოპასუხის პოზიცია:
მოპასუხემ მოთხოვნის განხორციელების შემაფერხებელი შესაგებლით სარჩელი არ
ცნო და განმარტა, რომ საზოგადოების უმაღლესმა მმართველობითმა ორგანომ -
საერთო კრებამ იმსჯელა დირექტორის მიერ საზოგადოების საქმეების გაძღოლის
საკითხზე და დამაკმაყოფილებლად მიიჩნია იგი. მით უფრო სადავო არ გამხდარა ლ.ხ-
ის დანიშვნის ბრძანება, ეს საკითხი განხილულ იქნა, როგორც საქალაქო, ისე
სააპელაციო სასამართლოს მიერ. რაც შეეხება დივიდენდს, მოპასუხემ განმარტა, რომ
მისი განაწილება მხოლოდ პარტნიორთა კრების კომპეტენციაა და თუკი მოთხოვნა
საფუძვლიანი იქნებოდა, სათანადო მოპასუხედ სწორედ შპს „ლ-ა“ უნდა ყოფილიყო
მიჩნეული, ამასთან, მოთხოვნა იყო ხანდაზმულიც.
3. პირველი ინსტანციის სასამართლოს გადაწყვეტილების სარეზოლუციო ნაწილი:
ქუთაისის საქალაქო სასამართლოს 2015 წლის 24 მარტის გადაწყვეტილებით სარჩელი
არ დაკმაყოფილდა.

https://www.supremecourt.ge/ka/cases Page 1 of 9
 06.04.23, 10:18

4. აპელანტების მოთხოვნა:
საქალაქო სასამართლოს გადაწყვეტილება სააპელაციო წესით გაასაჩივრეს
მოსარჩელეებმა, მოითხოვეს მისი გაუქმება და ახალი გადაწყვეტილებით სარჩელის
დაკმაყოფილება.
5. გასაჩივრებული განჩინების სარეზოლუციო ნაწილი:
ქუთაისის სააპელაციო სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა პალატის 2015 წლის 18
სექტემბრის განჩინებით სააპელაციო საჩივარი არ დაკმაყოფილდა, ხოლო
გასაჩივრებული გადაწყვეტილება დარჩა უცვლელად.
5.1. გასაჩივრებული განჩინების ფაქტობრივი და სამართლებრივი დასაბუთება:
5.1.1. პალატამ დადგენილად მიიჩნია, რომ მოსარჩელეები შპს „ლ-ის“ 36%-იანი წილის
მფლობელი პარტნიორები არიან, რომელთა განმარტებით, 2008 წელს კლინიკის
გინეკოლოგიური განყოფილების გამგედ მუშაობდა პარტნიორი და მოპასუხის მამა ლ. ხ-
ე, რომელიც, ჯანმრთელობის მდგომარეობის გამო, მაშინდელი დირექტორის, მ. ბ-ის
2008 წლის 21 ოქტომბრის #... ბრძანების საფუძველზე გათავისუფლდა გინეკოლოგიური
განყოფილების გამგის თანამდებობიდან და დატოვებულ იქნა ექიმ-კონსულტანტად,
რადგანაც დასაქმებულის ჯანმრთელობა გამორიცხავდა მის მიერ რაიმე სახის
შრომითი საქმიანობის განხორციელებას. მიუხედავად ამისა, 2009 წლის დეკემბერში
საზოგადოების დირექტორად დანიშნულმა დ. ხ-ემ, ნაცვლად იმისა, რომ სამსახურიდან
გაეთავისუფლებინა შრომისუუნარო პირი, დირექტორის თანამდებობაზე გამწესებიდან
ერთი თვის შემდეგ, 2010 წლის 12 იანვარს №... ბრძანების მეხუთე პარაგრაფით,
მამამისს დაუნიშნა ხელფასი _ 1 500 ლარი. მოპასუხის ბრძანება სრულდებოდა 2010
წლის 1 იანვრიდან 2011 წლის 1 თებერვლამდე. დ. ხ-ემ, 2011 წლის 1 თებერვალს, მაშინ
არსებულ დირექტორთა სამკაციანი ჯგუფის დანარჩენ ორ დირექტორს: ი. მ-ესა და მ. ბ-
ეს თხოვა, მამამისთან გაეფორმებინა შრომითი ხელშეკრულება, რადგან, მისი
მტკიცებით, ლ. ხ-ის ჯანმრთელობა გაუმჯობესდა იმგვარად, რომ იგი შეძლებდა
პროფესიულ საქმიანობას. აღნიშნულ შეთავაზებას დაეთანხმა მოსარჩელე ი. მ-ე იმ
პირობით, რომ ხელშეკრულება გაფორმებულიყო საცდელი ერთი თვით. ხელშეკრულება
მართლაც გაფორმდა, თუმცა ლ. ხ-ემ მაინც ვერ შეძლო საქმიანობა და ამის შემდეგ,
პარტნიორებმა 2012 წლის 12 აპრილის კრებაზე ერთი წლის ვადით დაუნიშნეს
ყოველთვიური პენსია 500 ლარი. 2010 წლის 1 იანვრიდან 2011 წლის 1 თებერვლამდე
მოსარჩელეები ფლობდნენ საზოგადოების საწესდებო კაპიტალს 39%-ს. მოპასუხის
მიერ ლ. ხ-ისათვის უკანონოდ დანიშნული ხელფასის გამო, მითითებული წლების
დივიდენდის სახით დაწესებული მოგება შემცირდა (1 500ლარი X 13 თვეზე) 19 500
ლარით, რომლიდანაც მოსარჩელეების მისაღებ თანხას შეადგენდა (19500 ლარის 39%) 7
605 ლარი, რაც წარმოადგენს დ. ხ-ის უკანონო ბრძანებით გამოწვეულ
მოსარჩელეებისთვის მიყენებულ ზიანს.
5.1.2. შესაგებლის თანახმად, მოპასუხემ სარჩელი არ ცნო იმ საფუძვლით, რომ
მოთხოვნას არ გააჩნია ფაქტობრივი საფუძველი, განსაკუთრებით მაშინ, როდესაც ლ. ხ-
ის დანიშვნის ბრძანება სადავოც კი არასოდეს არ გამხდარა. ეს საკითხი დეტალურად
იქნა განხილული, როგორც ქუთაისის საქალაქო, ასევე, სააპელაციო სასამართლოს
მიერ.
5.1.3. პალატამ იხელმძღვანელა სამოქალაქო კოდექსის 394-ე მუხლის პირველი
ნაწილით და აღნიშნა, რომ დავის საგანი საწარმოს დირექტორის მიერ „მეწარმეთა
შესახებ“ საქართველოს კანონით გათვალისწინებული საზოგადოების
პარტნიორებისათვის მიყენებული ზიანის ანაზღაურება იყო. მოსარჩელე ზიანის
ანაზღაურებას ითხოვს ფაქტობრივად დამდგარი ქონებრივი დანაკლისისათვის.
მოთხოვნის მატერიალურ-სამართლებრივ საფუძველს სამოქალაქო კოდექსის 408-ე, 409-
ე, 411-ე, 412-ე მუხლები, ასევე, „მეწარმეთა შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-9
მუხლის მე-6 პუნქტი წარმოადგენდა, თუმცა, ეს უკანასკნელი ნორმა ზოგადად
განსაზღვრავდა საწარმოს ხელმძღვანელობასა და წარმომადგენლობაზე

https://www.supremecourt.ge/ka/cases Page 2 of 9
 06.04.23, 10:18

უფლებამოსილი პირის პასუხისმგებლობას საწარმოს არაკეთილსინდისიერად

მართვისათვის.
5.1.4. პალატის განმარტებით, „მეწარმეთა შესახებ“ საქართველოს კანონის თანახმად,
დივიდენდის გაცემა არა საწარმოს საქმიანობის ჩვეულებრივი პროცესი, არამედ
განსაკუთრებული შემთხვევაა, რომელიც შესაბამისი პროცედურის დაცვით
ხორციელდება. დივიდენდის გაცემის საფუძველი შეიძლება იყოს საწარმოში მოგების
არსებობა და საზოგადოების პარტნიორთა კრების გადაწყვეტილება პარტნიორებზე
დივიდენდის გაცემის შესახებ. მოცემულ შემთხვევაში, დადგენილი იყო, რომ
მოსარჩელეებს 2010-2011 წლების დივიდენდი მიღებული ჰქონდათ. დავის საგანი 2010-
2011 წლების „კლინიკის“ წმინდა მოგების 19 500 ლარით შემცირებაა, რაც გამოიწვია დ.
ხ-ის მიერ 2010 წლის 12 იანვრის №... ბრძანებით ლ. ხ-ისათვის უკანონოდ დანიშნულმა
ხელფასმა, რომლიდანაც მოსარჩელეების მიერ მისაღებ თანხას შეადგენდა 7 605 ლარი,
რაც წარმოადგენს დ. ხ-ის უკანონო ბრძანებით გამოწვეულ მოსარჩელეებისთვის
მიყენებულ ზიანს.
5.1.5. პალატის შეფასებით, სარჩელის უსაფუძვლობას ადასტურებდა ის, რომ
საზოგადოების პარტნიორთა კრებამ იმსჯელა და, შესაბამისად, გასცა მოგებიდან
დივიდენდი. მოთხოვნილი თანხის გაუნაწილებელ დივიდენდად მიჩნევის
შემთხვევაში, მისი პარტნიორებს შორის განაწილების თაობაზე უნდა ემსჯელა
პარტნიორთა კრებას, რადგან, როგორც აღინიშნა, პარტნიორები ახორციელებენ
მმართველობით უფლებამოსილებას პარტნიორთა საერთო კრების მეშვეობით.
5.1.6. პალატამ იხელმძღვანელა სამოქალაქო კოდექსის 408-ე მუხლის პირველი
ნაწილით, 409-ე, 411-ე, 412-ე, 316-ე მუხლებით, 317-ე მუხლის პირველი ნაწილით,
„მეწარმეთა შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-9 მუხლის პირველი პუნქტით და
აღნიშნა, რომ პარტნიორთა კრებამ დ. ხ-ის, როგორც დირექტორის, საქმიანობა
დადებითად შეაფასა, რის გამოც არ დასტურდებოდა მის მიერ საზოგადოების
პარტნიორების მიმართ ზიანის მიყენების ფაქტი, შესაბამისად, სარჩელი იყო
უსაფუძვლო. მოპასუხეებს სადავო არ გაუხდიათ №... ბრძანების ის პუნქტი, რომლითაც
დ. ხ-ემ ლ. ხ-ეს ხელფასის სახით დაუნიშნა 1 500 ლარი, უფრო მეტიც, მოსარჩელე ი. მ-ე
დაეთანხმა ხსენებული ბრძანების შინაარსს და მას სადავოდ ხდის თითქმის ხუთი
წლის შემდეგ.
5.1.7. სასამართლომ დადგენილად მიიჩნია, რომ სარჩელი ხანდაზმულიც იყო, რადგან
მოსარჩელე ზიანის ანაზღაურებას ითხოვდა ფაქტობრივად დამდგარი ქონებრივი
დანაკლისისათვის. პალატის დასკვნით, თუ მივიჩნევდით, რომ დ. ხ-ის, როგორც
საზოგადოების დირექტორის ქმედებით მოთხოვნილი თანხის მიუღებლობით,
მოსარჩელეებს მიადგათ ზიანი, სარჩელი ხანდაზმული იყო სამოქალაქო კოდექსის 128-
ე-130-ე მუხლების თანახმად, რადგან დადგენილი იყო, რომ 2010 წლის 12 იანვარს №...
ბრძანების მეხუთე პარაგრაფით, დ. ხ-ემ ლ. ხ-ეს დაუნიშნა ხელფასი 1500 ლარის
ოდენობით. მოსარჩელეთა განმარტებით, დ. ხ-ემ, 2011 წლის 1 თებერვალს, მაშინ
არსებული დირექტორთა სამკაციანი ჯგუფის დანარჩენ ორ დირექტორს: ი. მ-ესა და მ. ბ-
ეს, თხოვა მამამისთან გაეფორმებინათ შრომითი ხელშეკრულება, ამის შემდეგ,
პარტნიორებმა 2012 წლის 12 აპრილის კრებაზე ლ.ხ-ეს დაუნიშნეს პენსია 2010 წლის 1
იანვრიდან 2011 წლის 1 თებერვლამდე. ამ ფაქტების შესაბამისად, მოსარჩელეებს
მოთხოვნის უფლება წარმოეშვათ 2011 წლის 1 თებერვლიდან, ანუ ბრძანების (№...)
ვადის გასვლიდან და იგი 2014 წლის თებერვალში დასრულდა, ხოლო სარჩელი
სასამართლოში წარმოდგენილი იყო 2015 წლის 12 იანვარს. №... ბრძანება სადავოდ არ
გაუხდიათ, უფრო მეტიც, ი. მ-ე დაეთანხმა ხსენებული ბრძანების შინაარსს და თუ
მივიჩნევთ, რომ ბრძანება ერთი თვის ვადით იყო დადებული, მაშინ ხანდაზმულობის
ვადაც შესაბამისად მცირდება და ვადის ათვლა უნდა დაიწყოს 2010 წლის აპრილიდან.
5.1.8. პალატის დასკვნით, ქვემდგომმა სასამართლომ სწორად არ გაიზიარა
მოსარჩელის განმარტება ხანდაზმულობის საკითხის გადასაწყვეტად „მეწარმეთა

https://www.supremecourt.ge/ka/cases Page 3 of 9
 06.04.23, 10:18

შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-15 მუხლის გამოყენების თაობაზე, რადგან

ფაქტობრივად დამდგარი ზიანის ანაზღაურების საფუძველს სამოქალაქო კოდექსის 411-
ე მუხლი წარმოადგენდა და ხანდაზმულობაზე მსჯელობისას სამოქალაქო კოდექსის
შესაბამისი ნორმები უნდა გამოყენებულიყო.
5.1.9. პალატამ მიუთითა სამოქალაქო კოდექსის 137-ე და 144-ე მუხლებზეც და
დაეთანხმა საქალაქო სასამართლოს მოსაზრებას, რომ სამოქალაქო საპროცესო
კოდექსის 272-ე მუხლის „ბ“ ქვეპუნქტის შესაბამისად, საქმის წარმოების შეწყვეტის
თაობაზე მოპასუხის შუამდგომლობა უსაფუძვლო იყო, რადგან ქუთაისის საქალაქო
სასამართლოს 2014 წლის 28 მაისის სამოქალაქო საქმეში №..., მართალია, მხარეები
იგივე პირები იყვნენ, მაგრამ წინამდებარე დავის საგანს საზოგადოების დირექტორის
მიერ საზოგადოების საქმეების არაკეთილსინდისიერად გაძღოლის გამო,
პარტნიორებისათვის ზიანის მიყენება (რაც გამოიხატა მისაღები დივიდენდების
შემცირებაში) წარმოადგენდა.
5.1.10. ამდენად, სააპელაციო სასამართლოს დასკვნით, სამოქალაქო საპროცესო
კოდექსის მე-4, მე-5, 103-ე და 105-ე მუხლების შესაბამისად, საქალაქო სასამართლომ
სწორად მიიჩნია, რომ სარჩელი არ უნდა დაკმაყოფილებულიყო უსაფუძვლობისა და
მოთხოვნის ხანდაზმულობის გამო.
6. კასატორების მოთხოვნა:
სააპელაციო სასამართლოს განჩინება საკასაციო წესით გაასაჩივრეს მოსარჩელეებმა,
მოითხოვეს მისი გაუქმება და ახალი გადაწყვეტილებით სარჩელის დაკმაყოფილება.
6.1. საკასაციო საჩივრის საფუძლები:
6.1.1. როგორც პირველი ინსტანციის, ისე სააპელაციო სასამართლომ არ იმსჯელა
მოსარჩელეთა მთავარ მოთხოვნაზე „მეწარმეთა შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-9
მუხლის მე-6 პუნქტით დადგენილი კეთილსინდისიერების ფარგლებში საზოგადოების
დირექტორის ქმედების შეფასებაზე, კერძოდ, რამდენად კეთილსინდისიერ ქმედებას
წარმოადგენდა მის მიერ შრომისუუნარო პირისათვის, ნაცვლად სამსახურიდან
გათავისუფლებისა, ხელფასის _ 1 500 ლარის დანიშვნა. ხელმძღვანელი პირის ამგვარი
ქმედება არათუ „მეწარმეთა შესახებ“ საქართველოს კანონით განსაზღვრულ
კეთილსინდისიერების ჩარჩოში ჯდება, არამედ შეიცავს დანაშულის ნიშნებს და
სისხლისსამართლებრივად დასჯადი ქმედებაა. ამ საკითხის გარკვევის მიზნით
კასატორებმა საგამოძიებო ორგანოსაც მიმართეს, თუმცა მიმართვის პასუხად ეცნობათ,
რომ ქმედება არ შეიცავდა დანაშაულის ნიშნებს. ამ თვალსაზრისით კასატორებმა
მიუთითეს საკუთარი პოზიცია საგამოძიებო ორგანოს წერილობით შეტყობინებაში
მოყვანილი გარემოებების უკანონობის თვალსაზრისით.
6.1.2. კასატორთა განმარტებით, ქვემდგომი სასამართლოების გადაწყვეტილებები
იურიდიულად დაუსაბუთებელია, რამდენადაც არ არის მსჯელობა მთავარ საკითხზე _
დირექტორის კეთილსინდისიერ ქმედებაზე და სასამართლოებმა იმსჯელეს მხოლოდ
სარჩელის მეორე მოთხოვნაზე. გადაწყვეტილების დაუსაბუთებლობის თვალსაზრისით
კასატორებმა მიუთითეს საქართველოს უზენაესი სასამართლოს განმარტებაზე,
მოცემული #ას-9-6-2011 განჩინებაში. მხარეთა განმარტებით, სააპელაციო პალატა
დაეთანხმა რა გასაჩივრებული გადაწყვეტილების დასაბუთებას, შემოიფარგლა მისი
კოპირებით იმგვარად, რომ თავად დამატებითი არგუმენტაცია არ გაუკეთებია.
6.1.3. საგულისხმოა თავად მოპასუხის შესაგებლის პოზიცია, სადაც მას ლ.ხ-ის მიერ
რაიმე სამუშაოს შესსრულების დადასტურებაც არ უცდია და ამ კუთხით არც
მტკიცებულებები წარმოუდგენია. ლ.ხ-ის შრომისუნარიანობის მტკიცება და ამ გზით
საზოგადოებისათვის შემოსავლის მიცემის ფაქტი მოპასუხის არც სასამართლო
სხდომაზე უმტკიცებია. ამ გარემოებაზე მსჯელობა მოპასუხემ მხოლოდ პაექრობის
ეტაპზე სცადა. მოპასუხის ეს მტკიცებაც უსაფუძვლო იყო, რომ არაფერი ვთქვათ
სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 102-ე მუხლზე, რომლის შესაბამისადაც,
მოსარჩელის განმარტება ასევე მტკიცებულებას წარმოადგენს, სარჩელს ერთვოდა

https://www.supremecourt.ge/ka/cases Page 4 of 9
 06.04.23, 10:18

კლინიკის ყოფილი დირექტორის 2008 წლის 21 ოქტომბრის ბრძანება, რომლის

თანახმადაც ლ.ხ-ის გათავისუფლების საფუძველი გინეკოლოგიის განყოფილებიდან
სწორედ მისი შრომისუუნარობაა. ამას ადასტურებს ისიც, რომ 2011 წლის 1 თებერვლის
ხელშეკრულება მასთან მხოლოდ ორი თვით დაიდო, ხოლო 2012 წლის 12 აპრილიდან,
პარტნიორთა გადაწყვეტილებით, დაენიშნა პენსია. გარდა ამისა, შრომისუუნარობის
ფაქტს ადასტურებს გამოძიების მოკვლევის მასალები, რომელიც, ასევე, ემყარება
მოპასუხის განმარტებას, დ.ხ-ეს არც გამოძიების ეტაპზე უცდია მამის
შრომისუნარიანობის დამტკიცება. რაც შეეხება მოპასუხის არგუმენტს, რომ
მოსარჩელემ ლ.ხ-ის მიერ ხელფასის მიღების ფაქტი ვერ დაამტკიცა, ზემოხსენებული
მტკიცებულებების არარსებობის პირობებშიც კი, ამ გარემოებას მოწმობს საქმეში
წარმოდგენილი შესაგებელი, სადაც მოპასუხემ განმარტა, რომ ხელფასი მოქმედი
კანონმდებლობის მოთხოვნათა დაცვით გაიცა.
6.1.4. კასატორებმა მიუთითეს სააპელაციო სასამართლოს განჩინების 4.11 და 4.12
პუნქტებში მოცემულ მსჯელობაზე და განმარტეს, რომ იგი საქალაქო სასამართლოს
გადაწყვეტილების კოპირებაა, მაშინ, როდესაც აპელანტები სადავოდ ხდიდნენ ამ
გარემოებებს სააპელაციო საჩივრით და აღნიშნავდნენ, რომ მოთხოვნის
სამართლებრივი საფუძველი არა სამოქალაქო კოდექსის 411-ე მუხლი, არამედ,
„მეწარმეთა შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-9 მუხლის მე-6 პუნქტი იყო. თუკი
მართლაც იარსებებდა სამოქალაქო კოდექსის ნორმათა გამოყენების საჭიროება, ასეთ
შემთხვევაში, სასამართლოს არა მითითებული ნორმით, არამედ, 408-ე და 409-ე
მუხლებით უნდა ეხელმძღვანელა. უფრო დაუსაბუთებელია სასამართლოს მსჯელობის
ის ნაწილი, სადაც პალატამ აღნიშნა, რომ თუ მოთხოვნილი თანხა იქნებოდა
დივიდენდი, იგი პარტნიორთა კრების გასანაწილებელი უნდა ყოფილიყო. ამ
შემთხვევაში, სასამართლო, ერთი მხრივ, ვერ გაერკვა მოთხოვნაში, ხოლო, მეორე
მხრივ, ვერ გაითვალისწინა ის გარემოება, რომ წმინდა მოგების 19 500 ლარით
შემცირების ფაქტის დადგენის შემთხვევაში, უმართებულოა პარტნიორთა კრების მიერ
ამ თანხის განაწილება, რადგანაც იგი საზოგადოებას არ უბრუნდება. როგორც
სარჩელში, ისე სასამართლო სხდომებზე მოსარჩელეები ნათლად განმარტავდნენ, რომ
მოთხოვნილი თანხა წარმოადგენდა არა დივიდენდს, არამედ, დირექტორის
არაკეთილსინდისიერი ქმედებით გამოწვეულ ზიანს. მიუღებელ თანხაზე მსჯელობისას,
პარტნიორებმა გარკვევით დაადასტურეს და წარადგინეს პარტნიორთა კრების ოქმები,
რომ მითითებულ პერიოდში დივიდენდი განაწილებული იყო და საწარმოს მიერ კრების
მოწვევის საჭიროება აღარ არსებობდა.
6.1.5. სააპელაციო პალატამ ასევე მიუთითა მოსარჩელეების მხრიდან ლ.ხ-ისათვის
ხელფასის დანიშვნის ბრძანების გაუსაჩივრებლობაზე, თუმცა, რეალურად, ამ
ბრძანების გასაჩივრების საჭიროება არ არსებობდა, რადგანაც სამი დირექტორის მიერ
ლ.ხ-ესთან ხელშეკრულების გაფორმებით წინა ბრძანება უკვე ძალადაკარგულად
მიიჩნეოდა, ამასთანავე, მისი ბათილად ცნობის შემთხვევაში, თანხა საზოგადოებას
დაუბრუნდებოდა, ხოლო კასატორები იყენებენ „მეწარმეთა შესახებ“ საქართველოს
კანონით გათვალისწინებულ უფლებამოსილებას (მაგ: მე-3 მუხლი). საწარმოს სახელით
დავა გაართულებდა საქმის ვითარებას, რადგანაც საჭირო გახდებოდა პარტნიორთა
კრების მოწვევა, მოპასუხე და სხვა დომინანტი პარტნიორები კი, საკითხს მხარს არ
დაუჭერდნენ.
6.1.6. კასატორების განმარტებით, სააპელაციო შესაგებლით მოპასუხემ სცადა
აღიარებითი სარჩელის იურიდიული ინტერესის არარსებობის დასაბუთება, მართალია,
ამ მოტივით არც ერთი ინსტანციის სასამართლოს არ დაუდგენია სარჩელის მიღებაზე/
განხილვაზე უარის თქმის წინაპირობები, თუმცა მხარეებმა ვრცელი განმარტება
შესთავაზეს სასამართლოს სარჩელის აღიარებითი მოთხოვნის ნაწილში იურიდიული
ინტერესის არსებობის დადასტურების მიზნით.
6.1.7. სააპელაციო სასამართლოს მორიგი არასწორი მსჯელობაა ის, რომ საზოგადოების

https://www.supremecourt.ge/ka/cases Page 5 of 9
 06.04.23, 10:18

პარტნიოთა 2014 წლის 11 იანვრის კრებით დადებითად შეფასდა დირექტორის

საქმიანობა და არ დადასტურდა პარტნიორებისათვის ზიანის მიყენების ფაქტი.
მითითებული კრების ოქმი მიღებულია დირექტორის მიერ, რომელიც ფლობს 51%-იან
წილს, საკითხის დადებითად შეფასების გამო, ამასთან, ეს ოქმი გასაჩივრდა
სასამართლოში და ერთ-ერთ საკითხს შრომისუუნარო პირისათვის ხელფასის
დანიშვნის კანონიერებაც წარმოადგენდა, თუმცა სარჩელი პირველი ინსტანციის
სასამართლოში არ დაკმაყოფილდა, თუმცა არა იმ მოტივით, რომ დირექტორი
კეთილსინდისიერად მოქმედებდა, არამედ, პირი საზოგადოების წესდების 4.9. მუხლის
შესაბამისად იყო დანიშნული და დირექტორის მხრიდან ეს მოთხოვნა დაცული იყო.
სააპელაციო პალატამ, მართალია, უცვლელად დატოვა ეს გადაწყვეტილება, თუმცა
შეცვალა მისი სამართლებრივი დასაბუთება და აღნიშნა, რომ საკითხი 100% ხმების
მქონე პარტნიორთა დასწრებით უნდა განხილულიყო, კრებას არ ესწრებოდნენ
მხოლოდ 7% წილის მქონე პარტნიორები, თუმცა კასატორებს განემარტათ, რომ
„მეწარმეთა შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-9 მუხლის საფუძველზე შეეძლოთ
სარჩელი აღეძრათ დირექტორის წინააღმდეგ.
6.1.8. არასწორია სააპელაციო სასამართლოს დასკვნა სარჩელის ხანდაზმულობის
თაობაზე, რადგანაც მოცემული ურთიერთობა სპეციალურ მოწესრიგებას
ექვემდებარება და სასამართლოს, ამ საკითხის გადაწყვეტისას, არა სამოქალაქო
კოდექსის 129-ე მუხლი, არამედ, „მეწარმეთა შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-15
მუხლით უნდა ეხელმძღვანელა. მიუხედავად ამისა, თუკი სასამართლო მაინც
ჩათვლიდა, რომ სამოქალაქო კოდექსის ნორმები უნდა ყოფილიყო გამოყენებული, 3-
წლიანი ვადის ფარგლებში სარჩელი მხოლოდ ი.მ-ის მოთხოვნის ნაწილში უნდა
ყოფილიყო მიჩნეული ხანდაზმულად, რადგანაც მხოლოდ მან, სამსახურებრივი
უფლებამოსილების განხორციელებისას შეიტყო ლ.ხ-ესთან ხელშეკრულების დადების
თაობაზე, დანარჩენი კასატორებისათვის ეს საკითხი მხოლოდ მას შემდეგ გახდა
ცნობილი, რაც მხარეთა შორის არაერთი სასამართლო პროცესი მიმდინარეობს.

ს ა მ ო ტ ი ვ ა ც ი ო ნ ა წ ი ლ ი:

საკასაციო სასამართლომ, სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 391-ე მუხლის

შესაბამისად, შეამოწმა საკასაციო საჩივრის დასაშვებობის საკითხი და მიიჩნევს, რომ
იგი დაუშვებელია შემდეგ გარემოებათა გამო:
1. საკასაციო საჩივრის დაუშვებლად ცნობის დასაბუთება:
1.1. სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 391-ე მუხლის მეხუთე ნაწილის შესაბამისად,
საკასაციო საჩივარი ქონებრივ და სხვა არაქონებრივ დავებში დასაშვებია, თუ: ა) საქმე
მნიშვნელოვანია სამართლის განვითარებისა და ერთგვაროვანი სასამართლო
პრაქტიკის ჩამოყალიბებისათვის; ბ) სააპელაციო სასამართლოს გადაწყვეტილება
განსხვავდება ამ კატეგორიის საქმეებზე საქართველოს უზენაესი სასამართლოს
მანამდე არსებული პრაქტიკისაგან; გ) სააპელაციო სასამართლოს მიერ საქმე
განხილულია მნიშვნელოვანი საპროცესო დარღვევით, რომელსაც შეეძლო არსებითად
ემოქმედა საქმის განხილვის შედეგზე; დ) გასაჩივრებულია სააპელაციო სასამართლოს
მეორე დაუსწრებელი გადაწყვეტილება ან განჩინება დაუსწრებელი გადაწყვეტილების
უცვლელად დატოვების თაობაზე. ზემოაღნიშნული ნორმები განსაზღვრავს იმ
მოთხოვნებს, რომელთაც საკასაციო საჩივარი უნდა შეიცავდეს და ეფუძნებოდეს.
საკასაციო სასამართლო მიიჩნევს, რომ წარმოდგენილი საკასაციო საჩივარი არ არის
დასაშვები სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 391-ე მუხლით გათვალისწინებული არც
ერთი ზემოთ მითითებული საფუძვლით.
1.2. გასაჩივრებული განჩინების დასაბუთება ძირითადად ეფუძნება იმ დასკვნებს, რომ
დირექტორის მხრიდან საზოგადოების საქმეების არაკეთილსინდისიერად გაძღოლის
ფაქტი საქმის მასალებით არ დადასტურდა, შესაბამისად, არც დელიქტური

https://www.supremecourt.ge/ka/cases Page 6 of 9
 06.04.23, 10:18

ვალდებულების წარმოშობის წინაპირობები იკვეთებოდა, გარდა აღნიშნულისა,

მოთხოვნა იყო ხანდაზმული.
1.3. სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 407-ე მუხლის მე-2 ნაწილის თანახმად,
სააპელაციო სასამართლოს მიერ დამტკიცებულად ცნობილი ფაქტობრივი გარემოებები
სავალდებულოა საკასაციო სასამართლოსათვის, თუ წამოყენებული არ არის დასაშვები
და დასაბუთებული პრეტენზია (შედავება). დასაბუთებულ პრეტენზიაში იგულისხმება
მითითება იმ პროცესუალურ დარღვევებზე, რომლებიც დაშვებული იყო სააპელაციო
სასამართლოს მიერ საქმის განხილვის დროს და რამაც განაპირობა ფაქტობრივი
გარემოებების არასწორად შეფასება-დადგენა, მატერიალურ-სამართლებრივი ნორმის
არასწორად გამოყენება ან/და განმარტება. საკასაციო პალატა მიიჩნევს, რომ კასატორს
სააპელაციო სასამართლოს მიერ დადგენილ ფაქტობრივ გარემოებებთან მიმართებაში
არ წარმოუდგენია დასაშვები და დასაბუთებული პრეტენზია (შედავება).
1.4. საკასაციო სასამართლო იზიარებს კასატორთა მოსაზრებას იმის შესახებ, რომ
სასარჩელო მოთხოვნის მარეგულირებელ ძირითად ნორმას „მეწარმეთა შესახებ“
საქართველოს კანონის მე-9 მუხლი წარმოადგენს, თუმცა, თანხის დაკისრების ნაწილში,
როგორც თავად კასატორები განმარტავენ, მოთხოვნა შეეხება არა დივიდენდის
განაწილებას, არამედ იმ ზიანის ანაზღაურებას, რაც გამოწვეულ იქნა დირექტორის
არაკეთილსინდისიერი ქმედების გამო, შესაბამისად, ამ ნაწილში სააპელაციო პალატამ
სავსებით მართებულად მიუთითა სამოქალაქო კოდექსის 411-ე მუხლზე. საკასაციო
სასამართლოს მიერ დადგენილი ერთგვაროვანი პრაქტიკის თანახმად, „მეწარმეთა
შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-9 მუხლი არა მხოლოდ მატერიალურ-
სამართლებრივი, არამედ, საპროცესო-სამართლებრივი თვალსაზრისითაცაა
მნიშვნელოვანი და პასუხს იძლევა კითხვაზე _ როგორ უნდა განაწილდეს მხარეთა
შორის მტკიცების ტვირთი. საზოგადოების წინაშე დირექტორების პასუხისმგებლობის
საკითხის განხილვისას საზოგადოების მიერ სარჩელის საფუძვლიანობის
დასადასტურებლად წარდგენილი მტკიცებულებების გაქარწყლების ვალდებულება
ეკისრება დირექტორს, რომელმაც უნდა დაადასტუროს, რომ მას არ მიუძღვის
საზოგადოებისათვის მიყენებული ზიანის დადგომაში ბრალი და, რომ ის მოქმედებდა
გულმოდგინე ხელმძღვანელის კეთილსინდისიერებით. მტკიცების თვალსაზრისით,
მსგავსი კატეგორიის საქმეებზე მოსარჩელის ვალდებულებას წარმოადგენს ზიანის
არსებობის ფაქტის დამტკიცება, ხოლო საწარმოს ხელმძღვანელობითი/
წარმომადგენლობითი უფლებამოსილების მქონე პირი ვალდებულია გააქარწყლოს ეს
გარემოება იმგვარად, რომ იგი კანონის მოთხოვნათა შესაბამისად ასრულებდა
დაკისრებულ მოვალეობებს და თუნდაც მატერიალური დანაკლისის არსებობის
შემთხვევაში, ეს მდგომაროება არ არის დირექტორის ბრალეული ქმედების შედეგი (იხ.
სუსგ №ას-245-230-2014, 23 ოქტომბერი, 2015 წელი.). მოცემულ შემთხვევაში, საკასაციო
პალატა ყურადღებას გაამახვილებს საქმეში წარმოდგენილ კანონიერ ძალაში შესულ
გადაწყვეტილებაზე იმავე მხარეებს შორის (ამ მტკიცებულებაზე თავადაც მიუთითებენ
კასატორები) სადაც დადგენილია, რომ დირექტორ დ.ხ-ის საქმიანობა შეფასდა
დადებითად, მას მხარი დაუჭირეს პარტნიორთა 61%-მა. მართალია, სამართლებრივ
შეფასებაში სააპელაციო პალატამ იმსჯელა კრების გადაწყვეტილებაუნარიანობის
საკითხზე, თუმცა, უდავოა, რომ სარჩელი არ დაკმაყოფილდა. ამავე სხდომაზე
იხილებოდა ლ. ხ-ის შრომის ანაზღაურების საკითხი და სარჩელი არც ამ ნაწილშია
დაკმაყოფილებული. მითითებულ გარემოებებს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 106-
ე მუხლით დადგენილი პრეიუდიციული ძალა გააჩნია და კასატორები, მიუხედავად
არგუმენტირებული მსჯელობისა, ამ ფაქტებს ვერ გააქარწყლებენ. პალატა დამატებით
განმარტავს, რომ „მეწარმეთა შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-3 თავში მოცემულია
შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოების მახასიათებელი სპეციალური წესები და
47-ე მუხლის პირველი პუნქტით დადგენილია, რომ საწარმოს პარტნიორები
მმართველობით უფლებამოსილებას ახორციელებენ პარტნიორთა საერთო კრების

https://www.supremecourt.ge/ka/cases Page 7 of 9
 06.04.23, 10:18

მეშვეობით, თუ წესდებით სხვა რამ არ არის დადგენილი. საკასაციო პალატა

განმარტავს, რომ პარტნიორთა კრება წარმოადგენს საზოგადოების მმართველობითი
ფუნქციის განმახორციელებელ უმთავრეს ინსტიტუტს. სწორედ საერთო კრებაზე
ფორმირდება საზოგადოებისათვის სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანი საკითხები
(„მეწარმეთა შესახებ“ საქართველოს კანონის 91 მუხლის მე-5-მე-7 პუნქტები).
პარტნიორის, მათ შორის, მცირე პარტნიორის უფლებადამცავ დანაწესს საერთო კრების
მოწვევის განმსაზღვრელი ნორმები გვთავაზობს. სამოქალაქო სამართლის
მიზნებისათვის კი, პარტნიორთა გადაწყვეტილება ორმხრივი/მრავალმხრივი
გარიგებაა, რომელიც სამოქალაქო კოდექსით განსაზღვრული გარიგების ნამდვილობის
ყველა ელემენტს უნდა აკმაყოფილებდეს და სადავოობის შემთხვევაში, პარტნიორი,
რომელიც არ ეთანხმება ამ გარიგებას, უფლებამოსილია, ისარგებლოს უფლების
სასამართლო წესით დაცვის საყოველთაო პრინციპით, რომელიც ვრცელდება
ნებისმიერი დარღვეული თუ სადავოდ ქცეული უფლების მიმართ (იხ. სუსგ №ას-863-813-
2015, 17 დეკემბერი, 2015 წელი). რაც შეეხება კასატორთა პრეტენზიას საგამოძიებო
ორგანოების ქმედებების მიმართ, პალატა განმარტავს, რომ გამოძიების დაწყებაზე
უარის თქმის შესახებ საპროცესო დოკუმეტში გადმოცემული კერძო სამართლის
სფეროს მიკუთვნებული ნორმების განმარტებისა და საგამოძიებო ორგანოს დასკვნის
სისწორის შეფასება სამეწარმეო სუბიექტის ხელმძღვანელობითი უფლებამოსილების
მქონე პირის ქმედებაში დანაშაულის ნიშნების არსებობა-არასებობის თაობაზე
სავსებით ცდება საქართველოს უზენაესი სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა პალატის
შეფასების ფარგლებს.
1.5. რაც შეეხება სასარჩელო ხანდაზმულობის ნაწილში სასამართლოს მხრიდან
მატერიალური სამართლოს ნორმების დარღვევის თაობაზე წარმოდგენილ პრეტენზიას,
პალატა აღნიშნავს, რომ მისი გაზიარების შემთხვევაშიც კი, ზემოხსენებული
მსჯელობიდან გამომდინარე, საქმეზე განსხვავებული გადაწყვეტილება ვერ იქნება
მიღებული, ამდენად, ვერც ეს გარემოება გახდება საკასაციო საჩივრის განსახილველად
დაშვების წინაპირობა.
1.6. მოცემულ შემთხვევაში, სააპელაციო სასამართლოს მიერ საქმე არ არის განხილული
მნიშვნელოვანი საპროცესო დარღვევებით, ვერც კასატორები მიუთითებენ რაიმე ისეთ
საპროცესო დარღვევაზე, რომელსაც შეეძლო არსებითად ემოქმედა საქმის განხილვის
შედეგზე, რის გამოც საკასაციო საჩივარს არა აქვს წარმატების პერსპექტივა. ამასთან,
საკასაციო საჩივრის განხილვისა და საკასაციო სასამართლოს ახალი
გადაწყვეტილების მიღების საჭიროება არ არსებობს არც სამართლის განვითარებისა
და ერთგვაროვანი სასამართლო პრაქტიკის ჩამოყალიბების აუცილებლობის
თვალსაზრისით.
1.7. ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 391-ე
მუხლის საფუძველზე, საკასაციო სასამართლო არ არის უფლებამოსილი, დაუშვას
საკასაციო საჩივარი, რის გამოც მას უარი უნდა ეთქვას განხილვაზე.
2. სასამართლო ხარჯები:
სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 401-ე მუხლის მე-4 ნაწილის თანახმად, თუ
საკასაციო საჩივარი დაუშვებლად იქნება მიჩნეული, პირს დაუბრუნდება მის მიერ
გადახდილი სახელმწიფო ბაჟის 70 პროცენტი. ამდენად, პალატა თვლის, რომ
კასატორებს უნდა დაუბრუნდეთ ლ. ხ-ის მიერ 29.10.2015წ. #... საგადახდო დავალებით
გადახდილი 380 ლარისა და ლ.ხ-ის მიერვე 01.12.2015წ. #... საგადახდო დავალებით
გადახდილი 670 ლარის, სულ _ 1 050 ლარის 70% _ 735 ლარი.

ს ა რ ე ზ ო ლ უ ც ი ო ნ ა წ ი ლ ი:

საკასაციო სასამართლომ იხელმძღვანელა საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო

კოდექსის 391-ე, 401-ე მუხლებით და

https://www.supremecourt.ge/ka/cases Page 8 of 9
 06.04.23, 10:18

დ ა ა დ გ ი ნ ა:

1. რ. ჭ-ის, რ. გ-ის, ი. მ-ის, ი. ჩ-ის, ლ. ხ-ის, ც. მ-ისა და დ. შ-ას საკასაციო საჩივარი დარჩეს
განუხილველად დაუშვებლობის გამო.
2. კასატორებს: რ. ჭ-ს (პ/№...), რ. გ-ეს (პ/№...), ი. მ-ეს (პ/№...), ი. ჩ-ს (პ/№...), ლ. ხ-ეს (პ/№...),
ც. მ-ესა (პ/№...) და დ. შ-ას (პ/№...), სახელმწიფო ბიუჯეტიდან დაუბრუნდეთ (ქ.თბილისი,
„სახელმწიფო ხაზინა“, ბანკის კოდი TRESGE22, მიმღების ანგარიშის №200122900,
სახაზინო კოდი 300773150) სახელმწიფო ბაჟის სახით ლ. ხ-ის მიერ 29.10.2015წ. #...
საგადახდო დავალებით გადახდილი 380 ლარისა და ლ.ხ-ის მიერვე 01.12.2015წ. #...
საგადახდო დავალებით გადახდილი 670 ლარის, სულ _ 1 050 ლარის 70% _ 735 ლარი.
3. საკასაციო სასამართლოს განჩინება საბოლოოა და არ გასაჩივრდება.

თავმჯდომარე ბ. ალავიძე

მოსამართლეები: ზ. ძლიერიშვილი

ნ. ბაქაქური

https://www.supremecourt.ge/ka/cases Page 9 of 9