You are on page 1of 37

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Izabela Rosiak

UŜytkowanie maszyn i urządzeń magazynowych


741[01].Z2.01

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”


Recenzenci:
mgr inŜ. Iwona Domachowska
mgr inŜ. Zenobia Zielińska

Opracowanie redakcyjne:
mgr inŜ. Joanna Kośka

Konsultacja:
mgr inŜ. Barbara Kapruziak

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 741[01].Z2.01


UŜytkowanie maszyn i urządzeń magazynowych zawartego w modułowym programie
nauczania dla zawodu cukiernik.

Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”


1
SPIS TREŚCI
1. Wprowadzenie 3
2. Wymagania wstępne 5
3. Cele kształcenia 6
4. Przykładowe scenariusze zajęć 7
5. Ćwiczenia 13
5.1. Transport i magazynowanie surowców 13
5.1.1. Ćwiczenia 13
5.2. Maszyny i urządzenia magazynowe 20
5.2.1. Ćwiczenia 20
6. Ewaluacja osiągnięć uczniów 23
7. Literatura 36

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”


2
1. WPROWADZENIE
Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu
zajęć dydaktycznych w jednostce modułowej UŜytkowanie maszyn i urządzeń
magazynowych, w szkole kształcącej w zawodzie cukiernik.
W poradniku zamieszczono:
− wymagania wstępne, jakie są konieczne by uczeń mógł przystąpić do realizacji tej
jednostki modułowej;
− cele kształcenia, które uczeń opanuje podczas kształcenia w tej jednostce modułowej;
− przykładowe scenariusze zajęć;
− propozycje ćwiczeń po kaŜdym z rozdziałów, które pozwolą uczniom osiągnąć
umiejętności praktyczne związane z tą jednostką modułową;
− przykładowe dwa sprawdziany osiągnięć, które umoŜliwią sprawdzenie wiadomości
i umiejętności opanowanych przez uczniów podczas realizacji programu jednostki
modułowej;
− wykaz zalecanej literatury, z jakiej uczniowie mogą korzystać w celu poszerzenia swoich
wiadomości.
Przy realizacji jednostki modułowej mogą Państwo korzystać z zaproponowanych
w poradniku dla ucznia pytań sprawdzających oraz sprawdzianów postępów uczniów.
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone róŜnymi metodami ze
szczególnym uwzględnieniem: sytuacyjnej, projektów, przypadków, gier dydaktycznych oraz
pokazu z instruktaŜem i ćwiczeń praktycznych.
Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróŜnicowane, począwszy od
samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”


3
741[01].Z2
Techniczna obsługa produkcji

741[01].Z2.01 741[01].Z2.02
UŜytkowanie maszyn UŜytkowanie maszyn
i urządzeń magazynowych i urządzeń do wytwarzania
i obróbki półproduktów
cukierniczych

741[01].Z2.03
UŜytkowanie maszyn
i urządzeń do wypieku, smaŜenia
i konfekcjonowania

Schemat układu jednostek modułowych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”


4
2. WYMAGANIA WSTĘPNE
Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
− interpretować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy,
− charakteryzować zagroŜenia związane z wykonywaniem pracy,
− określać sposoby udzielania pierwszej pomocy osobom poszkodowanym,
− określać zasady i techniki utrzymania higieny produkcji,
− posługiwać się instrukcjami obsługi maszyn i urządzeń,
− posługiwać się Dokumentacją Techniczno-Ruchową maszyn i urządzeń,
− odczytywać oraz sporządzać schematy i rysunki techniczne,
− charakteryzować maszyny i urządzenia stosowane w przetwórstwie spoŜywczym,
− charakteryzować instalacje techniczne zakładu spoŜywczego oraz rozpoznawać
i odczytywać ich oznakowanie,
− określać zasady korzystania z urządzeń elektrycznych i racjonalnego wykorzystywania
energii elektrycznej,
− określać zasady obsługi urządzeń chłodniczych,
− określać zasady posługiwania się sprzętem i aparaturą kontrolno-pomiarową,
− charakteryzować materiały konstrukcyjne,
− charakteryzować surowce, dozwolone substancje dodatkowe oraz substancje stosowane
w procesie przetwarzania,
− korzystać z przepisów, receptur i norm obowiązujących w produkcji cukierniczej,
− odczytywać oraz sporządzać schematy technologiczne,
− charakteryzować etapy procesu technologicznego, sporządzać harmonogram produkcji,
− określać zdolność produkcyjną zakładu,
− magazynować oraz prowadzić racjonalną gospodarkę surowcami, dozwolonymi substancjami
dodatkowymi oraz substancjami wspomagającymi procesy przetwarzania,
− określać zasady dokonywania organoleptycznej oceny surowców cukierniczych,
− obliczać namiary surowców na podstawie receptur,
− przygotowywać surowce do procesu produkcji,
− sporządzać dokumentację produkcyjną,
− określać zagroŜenia związane z produkcją cukierniczą,
− przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpoŜarowej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”


5
3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:


− scharakteryzować magazyny zakładów cukierniczych,
− scharakteryzować środki transportu wewnętrznego i zewnętrznego stosowane w zakładach
cukierniczych,
− dobrać środki transportu w zaleŜności od potrzeb produkcyjnych,
− zastosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpoŜarowej
podczas obsługi środków transportu,
− scharakteryzować i porównać systemy przyjmowania mąki,
− dokonać charakterystyki pneumatycznego transportu mąki,
− zestawić ciąg pneumatycznego transportu mąki,
− odczytać wskazania przyrządów kontrolno-pomiarowych stosowanych w magazynach,
− scharakteryzować wyposaŜenie magazynu podłogowego,
− określić zasady budowy silosów,
− określić sposoby zapobiegania zwisom mąki w silosach,
− scharakteryzować oraz porównać konstrukcje przesiewaczy,
− obsłuŜyć maszyny i urządzenia magazynowe,
− zastosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpoŜarowej
podczas obsługi maszyn i urządzeń magazynowych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”


6
4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ
Scenariusz zajęć 1
Osoba prowadząca …………………………………….………….
Modułowy program nauczania: Cukiernik 741[01]
Moduł: Techniczna obsługa produkcji 741[01].Z2
Jednostka modułowa: UŜytkowanie maszyn i urządzeń magazynowych
741[01].Z2.01
Temat: Budowa, działanie i eksploatacja środków transportu wewnętrznego – utrwalenie
wiadomości.
Cel ogólny: Projektowanie działania zapobiegającego powstawaniu róŜnych
nieprawidłowości i zagroŜeń w sposobie działania i obsługi środków transportu
wewnętrznego występujących w zakładzie cukierniczym.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:


– wymienić główne elementy budowy środków transportu wewnętrznego,
– objaśnić działanie środków transportu wewnętrznego na podstawie schematu,
– dobrać odpowiedni rodzaj materiału transportowanego przy pomocy danego środka
transportu wewnętrznego,
– ustalić potencjalne skutki wystąpienia nieprawidłowości i zagroŜeń w sposobie działania
środków transportu wewnętrznego,
– przewidzieć skutki nieprawidłowego doboru materiału przenoszonego przez dany środek
transportu wewnętrznego,
– przewidzieć skutki nieprawidłowej obsługi danego środka transportu wewnętrznego,
– zaprojektować działania zapobiegające powstawaniu róŜnych nieprawidłowości
i zagroŜeń w sposobie działania i obsługi środków transportu wewnętrznego.

Metody nauczania–uczenia się:


− metoda sytuacyjna.

Formy organizacyjne pracy uczniów:


− grupowa zróŜnicowana.

Czas: 45 minut

Środki dydaktyczne:
− schematy budowy środków transportu wewnętrznego,
− opis działania środków transportu wewnętrznego,
− opis sposobu stosowania F.M.E.A. – Analizy przyczyn i skutków błędów (foliogramy),
− arkusze papieru,
− przybory do pisania.

Przebieg zajęć:
1. Czynności organizacyjne:
– podział klasy na grupy,
– podanie tematu,
– wyjaśnienie celów lekcji i omówienie zasad pracy.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
7
2. Zapoznanie z F.M.E.A (narzędziem doskonalenia jakości):
– wyjaśnienie celu stosowania F.M.E.A.,
– przedstawienie zasad tworzenia F.M.E.A.
3. Praca w grupach:
Poszczególne grupy uczniów wybierają dowolny środek transportu wewnętrznego
stosowany w zakładzie cukierniczym, dla którego będzie przeprowadzać analizę zapobiegania
powstawaniu róŜnych nieprawidłowości i zagroŜeń w sposobie działania i obsługi. (KaŜda
grupa wybiera inny rodzaj środków transportu wewnętrznego np.: wózki dwukołowe
pionowe, wózki widłowe ręczne, przenośnik taśmowy, przenośnik szczebelkowy. Druga
wersja to wybór tego samego środków transportu przez kilka grup uczniów, co moŜe być
podstawą do porównania pracy uczniów w grupach).
Dla danego środka transportu wewnętrznego naleŜy:
– przeanalizować budowę i działanie i obsługę,
– przewidzieć potencjalne nieprawidłowości i zagroŜenia wynikające ze złej pracy
urządzenia, nieodpowiedniego doboru materiału transportowanego lub
nieprawidłowej obsługi (uczniowie w grupach wypełniają drugą kolumnę w tabeli
– Co się moŜe zdarzyć? np. chwilowy poślizg taśmy podczas pracy przenośnika
taśmowego),
– określić potencjalne skutki wystąpienia nieprawidłowości (uczniowie wypełniają
trzecią kolumnę w tabeli – Jakie będą skutki? np. materiał transportowany nie jest
podawany w sposób ciągły przez przenośnik),
– oszacować prawdopodobieństwo zdarzenia (uczniowie wypełniają kolejną kolumnę
w tabeli – Prawdopodobieństwo, na podstawie drugiej tabeli, wybierając między
1–5 np. 3),
– oszacować skutki zdarzenia (uczniowie wypełniają kolejną kolumnę w tabeli
– Skutki, na podstawie drugiej tabeli, wybierając między 1–5 np. 3),
– oszacować wykrywalność zdarzenia (uczniowie wypełniają kolejną kolumnę
w tabeli – Wykrywalność, na podstawie drugiej tabeli, wybierając między 1–5
np. 2),
– obliczyć wskaźnik priorytetu ryzyka WPR (mnoŜąc wartości liczbowe z trzech
poprzednich rubryk, np. 3 x 3 x 2 = 18),
– dla wybranego środka transportu wewnętrznego naleŜy podać jak największą liczbę
potencjalnych nieprawidłowości i zagroŜeń wynikających ze złej pracy urządzenia
i obsługi oraz obliczyć dla nich wskaźnik priorytetu ryzyka (wypełniając
poszczególne wiersze tabelki). W wierszach, w których wartość wskaźnika jest
największa naleŜy wskazać przyczyny wystąpienia nieprawidłowości i zagroŜeń oraz
zaproponować działanie zapobiegające (uczniowie wypełniają ostatnią kolumnę np.
poprawić naciąg taśmy przez prawidłowe ustawienie bębna napinającego).
4. Prezentacja pracy.
5. Ocena wykonanego zadania.

Praca domowa:
Przeczytać w Dokumentacji Techniczno-Ruchowej (dla danego środka transportu
wewnętrznego, opisywanego na lekcji) dział dotyczący niesprawności i przeanalizować
sposoby ich usunięcia oraz dział dotyczący obsługi zgodnej z bhp.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:


– test wyboru z zakresu transportu pneumatycznego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”


8
Załączniki:
Foliogram 1

F.M.E.A. – Analiza przyczyn i skutków błędów


(Failure mode and effect analisis)
F.M.E.A. jest narzędziem słuŜącym do zapobiegania powstawaniu róŜnych
nieprawidłowości i zagroŜeń.
Wymaga ona następujących operacji:
 przewidywanie potencjalnych zagroŜeń
 określanie prawdopodobieństwa ich występowania i stopnia ich wystąpienia
 ustalenie potencjalnych skutków ich wystąpienia
 wskazanie przyczyn ich wystąpienia
 zaprojektowanie działań zapobiegających ich występowaniu.

Foliogram 2

Prawdopodobieństwo

Wykrywalność
Lp. Co się moŜe Jakie będą skutki? Jak zapobiegać?
zdarzyć?
Skutki

WPR

1.
2.
....
...

Zakres punktów Określenie


Prawdopodobieństwo 1–5 1 – nieprawdopodobne
5 – bardzo prawdopodobne
Skutki 1–5 1 – Ŝadne
5 – katastroficzne
Wykrywalność 1–5 1 – duŜe
5 – nie widać
WPR 1–125 WPR >100 – duŜe
WPR – WSKAśNIK PRIORYTETU RYZYKA

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”


9
Scenariusz zajęć 2
Osoba prowadząca …………………………………….………….
Modułowy program nauczania: Cukiernik 741[01]
Moduł: Techniczna obsługa produkcji 741[01].Z2
Jednostka modułowa: UŜytkowanie maszyn i urządzeń magazynowych
741[01].Z2.01
Temat: Ciąg transportu pneumatycznego mąki.
Cel ogólny: zaprojektować ciąg pneumatycznego transportu mąki

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:


– wymienić elementy ciągu transportu pneumatycznego,
– określić budowę i zasadę działania poszczególnych elementów ciągu transportu
pneumatycznego,
– określić rolę elementy ciągu transportu pneumatycznego,
– zestawić ciąg pneumatycznego transportu mąki.

W czasie zajęć będą kształtowane umiejętności ponadzawodowe:


− pracy zespołowej,
− korzystania z róŜnorodnych źródeł informacji,
− zastosowania wiedzy teoretycznej w praktyce,
− sporządzania sprawozdania,
− prezentowania wyników opracowań przy zastosowaniu róŜnych środków.

Metody nauczania–uczenia się:


− metoda projektów.

Formy organizacyjne pracy uczniów:


− grupowa jednolita (lub zróŜnicowana).

Czas: 45 minut (4 x 45 minut – realizacja projektów, konsultacje oraz prezentacja projektów).

Środki dydaktyczne:
− film dydaktyczny „Transport pneumatyczny mąki”,
− modele i schematy: mąkowozów, silosów, spręŜarki Roots’a, dozatora, zaworu
kierunkowego, przenośników ślimakowego, zgarniakowego, wagi dozującej,
− plansza (makieta) tablicy sterowniczej,
− dokumentacja techniczno-ruchowe,
− podręczniki, literatura tematyczna,
− sprawozdania i pomoce wykonane przez uczniów.

Przebieg zajęć:
1. Czynności organizacyjne
2. Wprowadzenie do tematu:
− wyjaśnienie celów i zasad pracy metodą projektów,
− omówienie kryteriów oceniania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”


10
3. Faza wstępna metody projektów:
− wprowadzenie do projektu, zapoznanie z literaturą fachową z danej dziedziny,
− zaproponowanie tematów projektu,
− dobór zespołów 3–4 osobowych,
− wybór i sprecyzowanie tematów projektu i ustalenie zakresu ich realizacji,
− podpisanie kontraktu (zaplanowanie terminarza wykonania projektów),
4. Podsumowanie

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:


– test wyboru z zakresu transportu pneumatycznego.

Załączniki
Załącznik 1

METODA PROJEKTÓW

Metoda projektów umoŜliwia nabywanie umiejętności rozwiązywania róŜnych zadań lub


problemów. Rozwija postawy twórcze.
Metoda ta polega na wykonaniu przez uczniów zadań obejmujących pewną większą
partię materiału przez samodzielne sformułowanie tematu i samodzielne poszukiwanie
rozwiązania pod dyskretną opieką nauczyciela.
Wynikiem pracy uczniów jest:
− pisemne sprawozdanie – w którym zawarty jest opis rozwiązania postawionego problemu
i informacje porządkowe oraz
− część praktyczna wykonana przez uczniów w celu lepszego przedstawienia omawianego
zagadnienia.

Załącznik 2

FAZY PRACY METODĄ PROJEKTÓW

Faza 1
Wyjaśnienie istoty metody projektów
Wybór odpowiedniej partii materiału
Faza 2
Wprowadzenie do tematu z sugestią problemów (zadań) do rozwiązania
Sformułowanie tematów poszczególnych projektów i ustalenie zakresu ich
realizacji
Faza 3
Realizacja projektów
Konsultacje, w wyniku których dokonuje się weryfikacji sposobów
wykonania oraz treści projektów
Faza 4
Prezentacja projektów
Ocena projektów

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”


11
Załącznik 3
KRYTERIA OCENIANIA OSIĄGNIĘĆ:
W ocenianiu naleŜy uwzględnić umiejętności ukształtowane zgodnie z załoŜonym celem
projektu.
Szczególnie waŜne są takie kryteria jak:
– poprawność formułowania zagadnienia,
– prawidłowość toku rozumowania,
– samodzielność i zaangaŜowanie,
– oryginalność i trafność rozwiązań,
– korzystanie z róŜnych źródeł informacji,
Ocenie podlegają przedstawiona dokumentacja – sprawozdanie z wykonania projektu,
oraz sama prezentacja.

NaleŜy zwrócić równieŜ uwagę na estetykę części pisemnej (sprawozdania) jak


i materiałów wspomagających prezentację (np. plansze, foliogramy).

Załącznik 4

KONTRAKT NA WYKONANIE PROJEKTU

W dniu .................................................. (dzień, miesiąc, rok)


zawarto kontrakt pomiędzy ...............................................................................
(nauczycielem)
i uczniami klasy: ....................
..............................................................................
..............................................................................
na wykonanie projektu, na temat:
..............................................................................................................................................
Szczegółowe zadania projektu:
– wybierz jedną z zasad lub metod wymiarowania,
– uzasadnij cel stosowania tej zasady (metody),
– wyjaśnij ogólne załoŜenia tej zasady (metody) na wybranych przykładach,
– oceń wpływ danej zasady (metody) na całość procesu wymiarowania.

Na mocy niniejszego KONTRAKTU:


1. Uczniowie zobowiązują się do wykonania projektu.
ZłoŜenia pisemnego sprawozdania w dniu .....................................
i zaprezentowania projektu w dniu ................................................
2. Nauczyciel zobowiązuje się do:
opieki merytorycznej nad uczniami i ustala następujące terminy konsultacji:
.......................................................... oraz oceny projektu wg ustalonych kryteriów.
Niewykonanie projektu w ustalonym terminie spowoduje wystawienie uczniom cząstkowej
oceny niedostatecznej.

Podpisy akceptujące treść kontraktu:

......................................................... ....................................................
(podpisy uczniów) (podpis nauczyciela)

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”


12
5. ĆWICZENIA
5.1. Transport i magazynowanie surowców
5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1
RozwiąŜ krzyŜówkę.

1. Wózki, których nie wolno ciągnąć za sobą, lecz naleŜy pchać przed sobą.
2. Układa się na nich worki z mąką.
3. Urząd Dozoru ................, któremu podlegają wózki jezdne.
4. Jeden z ześlizgów.
5. Podnośnik uŜywany do transportu worków z mąką.
6. Układ ......... umoŜliwiający podnoszenie i opuszczanie platformy wózka widłowego.
7. Instalacja niezbędna w magazynie.

2
3

4
5
6

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Nauczyciel powinien zaplanować, czy uczniowie pracują samodzielnie, czy w grupach, by
móc przygotować odpowiednią ilość diagramów krzyŜówki.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:
1) zapoznać się z warunkami magazynowania mąki w workach,
2) przeanalizować budowę, działanie i obsługę środków transportu wewnętrznego słuŜących
do transportu worków z mąką,
3) rozwiązać krzyŜówkę,
4) odczytać hasło,
5) zapisać i zaprezentować rozwiązanie krzyŜówki.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”


13
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
– wykład informacyjny,
− ćwiczenia.

Środki dydaktyczne:
− film dydaktyczny nt. „Dostawa i magazynowanie mąki w opakowaniu”,
− schematy środków transportu wewnętrznego słuŜących do transportu worków z mąką,
− poradnik,
− diagram krzyŜówki,
− przybory do pisania.

Ćwiczenie 2
Zidentyfikuj rodzaj podnośnika pokazanego na rysunku. Omów jego zastosowanie,
budowę, działanie i zasady prawidłowej eksploatacji.

Rysunek do ćw. 2. Podnośnik .................... [6, s. 131]

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:
1) określić rodzaj podnośnika, który umoŜliwia transport mąki w workach,
2) zapoznać się z budową i działaniem podnośnika,
3) określić zasady prawidłowej eksploatacji zgodne z bhp,
4) zaprezentować rozwiązanie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”


14
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
– pogadanka z dyskusją sterowaną,
− pokaz z instruktaŜem.

Środki dydaktyczne:
− schemat budowy silosu na mąkę,
− model silosu na mąkę,
− foliogramy/plansze ukazujące powstawanie zwisów mąki w silosie,
− poradnik,
− zeszyt, przybory do pisania.

Ćwiczenie 3
Na schemacie przedstawiającym ciąg transportu pneumatycznego wskaŜ:
a) najkrótszą drogę przebiegu mąki z cysterny samochodowej do dzieŜy w ciastowni,
b) miejsca występowania zaworów kierunkowych (rozdzielaczy).

W oparciu o schemat budowy rozdzielacza dwudroŜnego, wyjaśnij zasadę działania


zaworów kierunkowych.

Rysunek do ćw. 3. Zawór kierunkowy [5, s. 18]


1 - otwór przelotowy, 2 – zamknięty otwór wylotu, 3 - głowica, 4 – tarcza przesłonowa

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:
1) zapoznać się z budową, działaniem i obsługą ciągu transportu pneumatycznego,
2) przeanalizować schemat ciągu transportu pneumatycznego,
3) wskazać najkrótszą drogę przebiegu mąki z cysterny samochodowej do dzieŜy
w ciastowni,
4) wskazać miejsca występowania zaworów kierunkowych (rozdzielaczy),
5) przeanalizować schemat budowy zaworu dwudroŜnego,
6) omówić działanie zaworu dwudroŜnego,
7) w oparciu o działanie rozdzielacza dwudroŜnego, wyjaśnij zasadę działania zaworów
kierunkowych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”


15
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
– wykład informacyjny,
– pokaz z instruktaŜem.

Środki dydaktyczne:
− film dydaktyczny nt. „Transport pneumatyczny mąki”,
− schemat ciągu transportu pneumatycznego,
− schemat budowy zaworu dwudroŜnego (dwukierunkowego),
− model zaworu dwudroŜnego,
− poradnik.

Ćwiczenie 4
Zaprojektuj sposoby zapobiegania powstawania zwisów mąki w silosie.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Nauczyciel powinien zaplanować, czy uczniowie pracują samodzielnie, czy
w grupach.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:
1) zapoznać się z budową i działaniem silosu,
2) zdefiniować pojęcie powstawania zwisów mąki w silosie,
3) określić skutki tworzenia się zwisów mąki w silosach,
4) wskazać przyczyny powstawania zwisów mąki w silosie,
5) zaproponować dwa sposoby, które zapobiegają powstawanie zwisów mąki w silosie,
6) zapisać i zaprezentować rozwiązanie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:


− pokaz z objaśnieniem,
– pogadanka z dyskusją sterowaną,
– ćwiczenia,
– metoda projektów.

Środki dydaktyczne:
− schemat budowy silosu na mąkę,
− model silosu na mąkę,
− foliogramy/plansze ukazujące powstawanie zwisów mąki w silosie,
− poradnik,
− zeszyt, przybory do pisania.

Ćwiczenie 5
Zidentyfikuj elementy ciągu mącznego przedstawionego na schemacie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”


16
Rysunek do ćw. 5. Schemat ciągu mącznego w małym zakładzie cukierniczym [6, s. 132]

..... – przesiewacz
..... – waga pomostowa zegarowa
..... – silnik elektryczny
..... – wsporniki wspierające silosy
..... – rękaw, przez który zsypuje się mąkę
..... – przenośnik ślimakowy (poziomy)
..... – podnośnik czerpakowy
..... – bateria silosów mącznych
..... – przenośnik ślimakowy
..... – wzierniki umoŜliwiające kontrolę stopnia napełnienia silosów
..... – boczny spust
..... – przenośnik ślimakowy
..... – układ waŜąco-dozujący
..... – dźwignia otwierająca zbiornik wagi
..... – dzieŜa

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:
1) zapoznać się z działaniem ciągu mącznego,
2) przeanalizować schemat ciągu mącznego,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”


17
3) opisać jego zasadę działania,
4) dopasować nazwy poszczególnych elementów ciągu transportu pneumatycznego do cyfr
oznaczonych na schemacie (od 1 do 15), dopisując odpowiednie cyfry przy danym
elemencie,
5) wskazać róŜnice między ciągiem transportu pneumatycznego, a ciągiem mącznym często
stosowanym w małym zakładzie cukierniczym (przedstawionym na schemacie),
6) zaprezentować rozwiązanie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:


– instruktaŜ z objaśnieniem,
– ćwiczenia.

Środki dydaktyczne:
− schemat ciągu mącznego,
− schemat ciągu transportu pneumatycznego,
− poradnik,
− zeszyt, przybory do pisania.

Ćwiczenie 6
Porównać i ocenić zalety i wady dostawy i magazynowania mąki w opakowaniu
i luzem.

cechy
Zalety wady
sposób dostawy

mąka w opakowaniu ..................... .....................


(workach)
mąka luzem ..................... ......................

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Nauczyciel powinien zaplanować, czy uczniowie pracują samodzielnie, czy w grupach.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:
1) zapoznać się ze sposobem dostawy i magazynowania mąki w workach i luzem,
2) porównać dostawę i magazynowanie mąki w workach i luzem,
3) wskazać zalety i wady poszczególnych rodzajów dostawy i magazynowania mąki,
4) wypełnić tabelkę,
5) zaprezentować pracę.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:


– wykład informacyjny,
– instruktaŜ wstępny,
– ćwiczenia.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
18
Środki dydaktyczne:
− filmy dydaktyczne nt. „Dostawa i magazynowanie mąki w opakowaniu”, „Transport
pneumatyczny mąki”,
− foliogramy/plansze przedstawiające sposób magazynowania mąki w opakowaniu oraz
silosach,
− poradnik,
− zeszyt, przybory do pisania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”


19
5.2. Maszyny i urządzenia magazynowe
5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1
Zaproponuj wyposaŜenie magazynu podłogowego w rzemieślniczym zakładzie
cukierniczym.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Nauczyciel powinien zaplanować, czy uczniowie pracują samodzielnie, czy w grupach.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:
1) przyjąć załoŜenia, jakie musi spełniać magazyn,
2) zapoznać się z rodzajami oraz przeznaczeniem maszyn i urządzeń magazynowych,
3) dobrać odpowiednie wyposaŜenie magazynowe,
4) uzasadnić swój wybór,
5) zapisać i zaprezentować rozwiązanie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:


− pokaz z instruktaŜem,
– pogadanka z dyskusją sterowaną,
– ćwiczenia,
– metoda projektów.

Środki dydaktyczne:
− katalogi maszyn i urządzeń magazynowych,
− poradnik,
− zeszyt, przybory do pisania.

Ćwiczenie 2
Dokonaj charakterystyki przesiewaczy w oparciu o podane opisy.
− małe gabaryty,
− łatwa obsługa,
− konieczność opróŜniania sita z zanieczyszczeń,
− praca ciągła,
− praca okresowa,
− oddzielanie zanieczyszczeń i usuwanie ich oddzielnym wylotem,
− obudowa zaopatrzona w kółka;

Przesiewacz odśrodkowy Przesiewacz bębnowy


− ..................... − ....................
− .......... − ......
− ..

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”


20
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Nauczyciel powinien zaplanować, czy uczniowie pracują samodzielnie, czy w grupach.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:
1) zapoznać się z budową i działaniem przesiewaczy: odśrodkowego i bębnowego,
2) znać sposób obsługi poszczególnych przesiewaczy,
3) przeanalizować podane opisy dotyczące przesiewaczy,
4) dopasować opisy do danych typów przesiewaczy (uzupełniając tabelkę),
5) wskazać róŜnice między przesiewaczami,
6) zaprezentować rozwiązanie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:


– pogadanka z dyskusją sterowaną,
– ćwiczenia.

Środki dydaktyczne:
− film dydaktyczny dotyczący przesiewaczy,
− foliogramy/plansze przedstawiające schematy budowy przesiewacza odśrodkowego
i bębnowego,
− modele przesiewaczy,
− dokumentacje techniczne przesiewaczy,
− poradnik,
− zeszyt, przybory do pisania.

Ćwiczenie 3
Dobierz odpowiednią wagę do zwaŜenia:
a) surowców w magazynie np. worki z mąką, cukrem,
b) surowców w niewielkich ilościach,
c) przy sprawdzaniu cięŜaru kęsów ciasta,
d) większej ilości surowców i półproduktów w toku produkcji (np. dzieŜy z ciastem).

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:
1) zapoznać się z budową, działaniem i przeznaczeniem wag,
2) zaproponować wagę, przy pomocy której moŜna dokonać pomiaru masy
w poszczególnych przypadkach,
3) uzasadnić odpowiedź,
4) zapisać i zaprezentować rozwiązanie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”


21
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
– pogadanka z dyskusją sterowaną,
– ćwiczenia.

Środki dydaktyczne:
− film dydaktyczny dotyczący wag,
− foliogramy/plansze przedstawiające schematy budowy wag,
− dokumentacje techniczne wag,
− poradnik,
− zeszyt, przybory do pisania.

Ćwiczenie 4
Odczytaj wartość wilgotności powietrza posługując się psychrometrem aspiracyjnym.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:
1) zapoznać się z budową i działaniem psychrometru aspiracyjnego,
2) odczytać wskazania temperatury na termometrze suchym i mokrym,
3) nanieść odpowiednie wartości temperatur na nomogram,
4) wyznaczyć na nomogramie wartość wilgotności względnej,
5) zapisać i zaprezentować rozwiązanie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:


– wykład informacyjny,
– pokaz z instruktaŜem,
– ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:
− psychrometr aspiracyjny,
− instrukcja postępowania przy odczycie wartości wilgotności za pomocą psychrometru
aspiracyjnego,
− nomogram,
− poradnik,
− zeszyt, przybory do pisania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”


22
6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

TEST 1
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „UŜytkowanie maszyn
i urządzeń magazynowych”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:


− zadania 1–9, 11–14, 16, 17, 20 są z poziomu podstawowego,
− zadania 10, 15, 18, 19 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za kaŜdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące


oceny szkolne:

− dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,


− dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego,
− dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 1 z poziomu ponadpodstawowego,
− bardzo dobry – za rozwiązanie nie mniej niŜ 18 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu
ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. c, 2. d, 3. c, 4. d, 5. b, 6. a, 7. b, 8. c, 9. d, 10. c, 11. b, 12.


d, 13. d, 14. b, 15. d, 16. d, 17. a, 18. a, 19. b, 20. a.

Plan testu
Nr Cel operacyjny Kategoria Poziom Poprawna
zad. (mierzone osiągnięcia ucznia) celu wymagań odpowiedź
Wskazać optymalne wartości
1 temperatury i ciśnienia panujące A P c
w magazynie.
Dobrać środki transportu
wewnętrznego stosowane do
2 B P d
przemieszczania surowców
w opakowaniu, w cukierni.
Wskazać nośność wózka
3 A P c
dwukołowego.
Określić wymagania stawiane
4 operatorom wózka widłowego A P d
jezdnego.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
23
Zastosować zasady bezpieczeństwa
5 C P b
związane z eksploatacją wózków.
Dobrać środki transportu do
6 B P a
transportowania mąki luzem.
Wskazać główne elementy budowy
7 A P b
silosu.
Wskazać cel stosowania filtru
8 B P c
w silosie.
Wskazać sposoby eliminowania
9 B P d
powstawania zwisów mąki w silosie.
Wyjaśnić działanie ciągu transportu
10 C PP c
pneumatycznego
Oceniać działanie transportu
11 C P b
pneumatycznego
Wyjaśnić zasadę działania
12 C P d
przesiewacza bębnowego
Oceniać działanie przesiewacza
13 C P d
odśrodkowego

14 Wyjaśnić znaczenie znaku CЄ. B P b


Ustalić masę odwaŜnika potrzebną do
15 odwaŜenia danej masy na wadze C PP d
dziesiętnej
Wskazać zasadę prawidłowego
16 B P d
waŜenia

17 Zdefiniować pojęcie netto. A P a

Dobrać urządzenie do wartości


18 C PP a
wskazania.
Wyjaśnić zasadę działania termometru
19 C PP b
rozszerzalnościowego cieczowego.
Rozpoznać urządzenie kontrolno-
20 -pomiarowe na podstawie głównego B P a
elementu jego budowy.

Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej dwutygodniowym
wyprzedzeniem.
2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).
5. Zapewnij uczniom moŜliwość samodzielnej pracy.
6. Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony na
udzielanie odpowiedzi.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
24
7. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru
dydaktycznego (rozładuj niepokój, motywuj uczniów do rozwiązywania zadań).
8. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
9. Sprawdź testy i dokonaj zbiorczego zestawienia wyników.
10. Przeprowadź analizę ilościową i jakościową zadań (m.in. wybierz te zadania, które
sprawiły uczniom największe trudności).
11. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń
dydaktycznych uczniów.

Instrukcja dla ucznia


1. Przeczytaj uwaŜnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań wyboru czterokrotnego (tylko jedna odpowiedz jest prawidłowa).
5. Test składa się z pytań o róŜnym stopniu trudności: pytania 10, 15, 18, 19 są z poziomu
ponadpodstawowego, pozostałe z poziomu podstawowego.
6. Odpowiedzi udzielaj na załączonej karcie odpowiedzi. Prawidłową odpowiedź zakreśl
„X”.
7. W przypadku pomyłki dotyczącej wyboru odpowiedzi poprzednio zaznaczoną odpowiedź
zakreśl „kółkiem” i zaznacz ponownie „X” właściwą odpowiedź.
8. Przestrzegaj podanej przez nauczyciela normy czasowej (40 min).
9. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
10. Porozumiewanie się z innymi uczniami lub korzystanie ze „środków pomocy” wiąŜe się
z otrzymaniem oceny niedostatecznej.
11. JeŜeli masz jakieś wątpliwości dotyczące testu spytaj nauczyciela.
12. Po skończonej pracy test wraz z kartą odpowiedzi oddaj nauczycielowi.

śyczę powodzenia

Materiały dla ucznia:


– instrukcja,
– zestaw zadań testowych,
– karta odpowiedzi.

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Optymalne warunki w pomieszczeniach magazynowych to:


a) temperatura 0–10°C, wilgotność do 75%,
b) temperatura 10–15°C, wilgotność do 45%,
c) temperatura 15–18°C, wilgotność do 75%,
d) temperatura 18–23°C, wilgotność do 65%.

2. Do przemieszczania surowców w opakowaniu, w cukierni stosuje się środki transportu


wewnętrznego takie jak
a) Ŝurawie.
b) palety.
c) wyciągarki.
d) ześlizgi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”


25
3. Nośność wózka dwukołowego wynosi
a) 20 kg.
b) 45 kg.
c) 75 kg.
d) 90 kg.

4. Wózki widłowe jezdne moŜe obsługiwać osoba, która


a) przeczytała DTR dla wózka.
b) zna budowę i działanie wózka.
c) ma ukończone 17 lat.
d) ma uprawnienia operatora obsługi wózka.

5. Przedmioty przewoŜone na wózkach


a) mogą wystawać za obrzeŜe wózka w granicach 30cm.
b) nie mogą przysłaniać widoczności pracownika obsługującego wózek.
c) muszą być przewoŜone pojedynczo.
d) naleŜy zawsze przypinać je specjalnymi linkami.

6. Mąka luzem do cukierni dostarczana jest za pomocą


a) mąkowozu.
b) samochodu dostawczego.
c) transportu pneumatycznego.
d) wózków widłowych.

7. W skład silosu wchodzą:


a) mąkowóz, zawór wielodroŜny, filtr,
b) wybierak, filtr, wskaźnik poziomu mąki,
c) cyklon, filtr, przesiewacz,
d) przesiewacz, przewody rurowe, wybierak.

8. Filtr w silosie umoŜliwia oddzielenie mąki od


a) zanieczyszczeń mechanicznych.
b) zanieczyszczeń ferromagnetycznych.
c) spręŜonego powietrza.
d) wilgotnego powietrza.

9. Zwisy mąki w silosie moŜna eliminować przez


a) stosowanie urządzenia przyśpieszającego prędkość mąki na wlocie do silosu.
b) magazynowanie mąki o wilgotności powyŜej 16%.
c) wytwarzanie specjalnych chropowatych powierzchni na wewnętrznych ściankach
silosu.
d) areację denną.

10. Do zbiornika wagi dozującej mąka pobierana jest z


a) dozatora.
b) zaworu wielodroŜnego.
c) silosu.
d) worka.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”


26
11. Zaletą transportu pneumatycznego jest
a) brak kosztów magazynowania.
b) zmniejszenie powierzchni magazynowej.
c) połączenie ciągu mąki z młyna do cukierni.
d) moŜliwość przechowywania mąki o wysokiej temperaturze.

12. W przesiewaczu bębnowym zanieczyszczenia oddzielone od mąki


a) pozostają na sicie.
b) gromadzone są w specjalnym zbiorniku.
c) transportowane są przenośnikiem zgarniakowym do wylotu.
d) usuwanie są oddzielnym wylotem.

13. Wadą przesiewacza odśrodkowego jest


a) wmontowana magneśnicą.
b) prosta obsługa.
c) korpus na kółkach.
d) ręczne oczyszczanie sita z zanieczyszczeń.

14. Znak CЄ na produkcie oznacza


a) legalizację.
b) świadectwo zgodności.
c) bezpieczeństwo ekologiczne.
d) zdatność do utylizacji.

15. Do odwaŜania mąki o masie 20 kg na wadze dziesiętnej naleŜy uŜyć odwaŜnika


a) 0,2 kg.
b) 20 kg.
c) 10 kg.
d) 2 kg.

16. Waga nie powinna być


a) zalegalizowana.
b) wytarowana.
c) wypoziomowana.
d) brudna.

17. Netto oznacza masę


a) towaru bez opakowania.
b) towaru z opakowaniem.
c) opakowania.
d) maszyny.

18. Urządzenie kontrolno-pomiarowe w magazynie wskazujące wartość 80% to


a) higrometr.
b) termometr.
c) czasomierz.
d) przepływomierz.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”


27
19. W termometrze rozszerzalnościowym wraz ze wzrostem temperatury
a) zmienia się kolor cieczy.
b) zwiększa się objętość cieczy.
c) zmniejsza się objętość cieczy.
d) zwiększa się ilość odparowanej cieczy.

20. Włos jest głównym elementem


a) higrometru.
b) psychrometru.
c) termometru.
d) wagi elektronicznej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”


28
KARTA ODPOWIEDZI
Imię i nazwisko..........................................................................................

UŜytkowanie maszyn i urządzeń magazynowych

Zakreśl poprawną odpowiedź.

Nr
Odpowiedź Punkty
zadania
1 a b c d
2 a b c d
3 a b c d
4 a b c d
5 a b c d
6 a b c d
7 a b c d
8 a b c d
9 a b c d
10 a b c d
11 a b c d
12 a b c d
13 a b c d
14 a b c d
15 a b c d
16 a b c d
17 a b c d
18 a b c d
19 a b c d
20 a b c d
Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”


29
ZADANIE TYPU PRÓBA PRACY

Test praktyczny typu próba pracy, dwustopniowy do jednostki modułowej


„UŜytkowanie maszyn i urządzeń magazynowych”

Zadanie praktyczne

OdwaŜ 0,15 kg mąki, uŜywając wagi elektronicznej.

Plan testu

Nr Cel operacyjny Kategoria Poziom


czynności (mierzone osiągnięcia ucznia) celu wymagań
1 Zaplanować kolejność wykonywanych czynności C P
Zaplanować niezbędne surowce pomocnicze
2 C P
zgodnie z warunkami zadania
Zaplanować wyposaŜenie (urządzenie) zgodnie
3 C P
z warunkami zadania
4 Zorganizować stanowisko pracy C P
Sprawdzić stan techniczny urządzenia zgodnie
5 C P
z dokumentacją techniczną
Dobrać środki ochrony indywidualnej zgodnie
6 C P
z zasadami bhp
Ustawić wagę na odpowiednim miejscu zgodnie
7 C P
z instrukcją obsługi
8 Wypoziomować wagę zgodnie z instrukcją obsługi C PP
Podłączyć wagę do instalacji elektrycznej zgodnie
9 C P
z instrukcją obsługi
10 Włączyć wagę zgodnie z instrukcją obsługi C P
Ustawić na szalce wagi pojemnik zgodnie
11 C P
z instrukcją obsługi
12 Wytarować wagę zgodnie z instrukcją obsługi C PP
Wsypać mąkę do wytarowanego pojemnika
13 C P
zgodnie z instrukcją obsługi
Odczytać wskazanie wagi zgodnie z instrukcją
14 C P
obsługi
Zdjąć z wagi pojemnik z surowcem zgodnie
15 C P
z instrukcją obsługi
16 Wyłączyć wagę zgodnie z instrukcją obsługi C P
Odłączyć wagę od zasilania zgodnie z instrukcją
17 C P
obsługi
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
30
18 Utrzymać ład i porządek C P

19 Zaprezentować i ocenić wykonane zadanie C PP

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za kaŜdą prawidłowo wykonaną czynność uczeń otrzymuje 1 punkt. Za źle wykonaną


czynność lub jej brak uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące


oceny szkolne:

Za uzyskanie: 13 punktów – dopuszczający


15 punktów – dostateczny
17 punktów – dobry
19 punktów – bardzo dobry

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia testu praktycznego z wyprzedzeniem co


najmniej jednotygodniowym.
2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadania oraz z zasadami oceniania.
4. Omów z uczniami sposób wykonania ćwiczeń.
5. Zapewnij uczniowi stanowisko do samodzielnej pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”


31
Karta obserwacji ucznia

Obszar Punktacja
Sprawdzana czynność Kryterium wykonania
wymagań (0 lub 1)
Planowanie 1. Zaplanowanie kolejności Zapisał według kolejności
wykonywanych czynności następujące czynności:
ustawienie wagi,
wypoziomowanie wagi,
podłączenie wagi do instalacji
elektrycznej,
włączenie wagi,
ustawienie pojemnika,
wytarowanie wagi,
wsypanie surowca do
wytarowanego pojemnika,
odczytanie wskazania wagi,
zdjęcie z wagi pojemnika
z surowcem,
wyłączenie wagi,
odłączenie wagi od zasilania,
oczyszczenie wagi;
2. Zaplanowanie Zapisał: mąka
niezbędnych surowców
3. Zaplanowanie Zapisał: waga elektroniczna,
wyposaŜenia pojemnik na odwaŜany surowiec
Organizowanie 4. Organizowanie stanowiska Zgromadził potrzebny sprzęt
stanowiska pracy i surowce do wykonania zadania
pracy 5. Sprawdzenie stanu Sprawdził sprawność wagi
technicznego urządzenia
6. Dobranie środków Do wykonywania zadania ubrał
ochrony indywidualnej się w fartuch ochronny, czepek
zasłaniający włosy oraz buty
ochronne
Wykonanie 7. Ustawienie wagi na Ustawił wagę na równym
zadania odpowiednim miejscu i stabilnym podłoŜu
8. Wypoziomowanie wagi Wypoziomował wagę wg
poziomniczki zamontowanej
z tyłu w korpusie wagi lub pod
szalką wagi, pokręcając nóŜkami
wagi tak, aby pęcherzyk
powietrza umieszczony
w poziomnicy znalazł się w jej
centralnym połoŜeniu
9. Podłączenie wagi do Podłączył przewód zasilający
instalacji elektrycznej wagę do gniazda instalacji
elektrycznej

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”


32
10. Włączenie wagi Włączył wagę, przez naciśnięcie
przycisku ON/OFF
11. Ustawienie pojemnika Ustawił na szalce wagi pojemnik,
w którym będzie odwaŜał mąkę
12. Wytarowanie wagi Wytarował wagę, naciskając
przycisk TARE
13. Wsypanie surowca do Wsypał mąkę do wytarowanego
wytarowanego pojemnika pojemnika
14. Odczytanie wskazania Odczytał wskazanie wagi
wagi
15. Zdjęcie z wagi Zdjął z wagi opakowanie
pojemnika z surowcem z mąką
16. Wyłączenie wagi Wyłączenie wagi, przez
naciśnięcie przycisku ON/OFF
17. Odłączenie wagi od Odłączył i zabezpieczył przewód
zasilania zasilający
18. Oczyszczenie wagi Oczyścił wagę (z ewentualnie
rozsypanej) mąki i umieścił ją
w pojemniku na odpady
Prezentowanie 19. Prezentowanie i ocena Ocenił wykonywane czynności
i ocena wykonanego zadania i wskazał ewentualne
wykonanego nieprawidłowości
zadania

Materiały dla ucznia:


− Zadanie praktyczne do wykonania,
− Instrukcja obsługi wagi,
− Plan działania.

Instrukcja dla ucznia


1. Przeczytaj uwaŜnie instrukcję.
2. Przeanalizuj treść zadania typu próba pracy.
3. W trakcie wykonywania zadań będziesz obserwowany przez nauczyciela.
4. Na wykonanie zadania masz 30 minut.
5. Pracuj samodzielnie.
6. Zapisz w przygotowanym miejscu w Planie działania następujące informacje:
− kolejność wykonywanych czynności,
− wykaz niezbędnych surowców i materiałów pomocniczych,
− niezbędne wyposaŜenie (urządzenie).
6. Zorganizuj stanowisko pracy.
7. Sprawdź stan techniczny urządzenia.
8. Dobierz środki ochrony indywidualnej.
9. Wykonaj czynności zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony
przeciwpoŜarowej.
10. Po zakończeniu zadania uporządkuj stanowisko pracy.
11. Zaprezentuj sposób i oceń jakość wykonanego zadania.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
33
Zadanie praktyczne dla ucznia

OdwaŜ 0,15 kg mąki, uŜywając wagi elektronicznej.

W czasie wykonywania czynności będziesz obserwowany i oceniany.


Będą oceniane następujące czynności:
− przygotowanie stanowiska pracy zgodnie z zasadami bhp i ergonomii,
− sprawdzenie sprawności sprzętu,
− wykonanie zadania zgodnie z zasadami bhp - odwaŜenie surowca,
− utrzymanie ładu i porządku na stanowisku pracy,
− zaprezentowanie wykonanego rozczynu Ŝytniego nauczycielowi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”


34
Plan działania
1. Kolejność wykonywanych czynności:
……………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………..
2. Wykaz niezbędnych surowców i materiałów pomocniczych
……………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………..
3. Wykaz niezbędnego wyposaŜenia:
……………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………..

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”


35
7. LITERATURA
1. Ambroziak Z.: Produkcja piekarsko-ciastkarska. Cz. 1. WSiP, Warszawa 1998
2. BoŜenko L.: Maszynoznawstwo. WSiP, Warszawa 1996
3. Giergielewicz S.: WyposaŜenie techniczne w przemyśle ciastkarskim. WSiP,
Warszawa 1998
4. Dąbrowski A.: Podstawy techniki w przemyśle spoŜywczym. WSiP, Warszawa 1999
5. Reński A.: Aparatura i urządzenia techniczne w piekarstwie. WSiP, Warszawa 1987
6. Reński A.: Piekarstwo. Cz. 1. WSiP, Warszawa 1995
7. Poradnik Piekarza. Organizacja pracy piekarni, podstawy technologii, normy, porady
i przepisy prawne. Handlowo – Usługowa Spółdzielnia „Samopomoc Chłopska”,
Warszawa 1996
8. Zajączkowska A.: Podstawy przetwórstwa spoŜywczego. Format – AB, Warszawa 1998

Literatura metodyczna
1. Niemierko B.: Ocenianie szkolne bez tajemnic. Wydawnictwa Szkolne
i Pedagogiczne, Warszawa 2002
2. Szlosek F.: Wstęp do dydaktyki przedmiotów zawodowych. Wydawnictwo Instytutu
Technologii Eksploatacji, Radom 1995

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”


36

You might also like