SFM 107 (Paghahanda At Ebalwasyon maging abstrak.

Ang tatlong
Ng Kagamitang Panturo) pangkat ay ang mga sumusunod:

PAGHAHANDA NG MGA  Ginagawa – ito ay aktwal na

KAGAMITANG ginagawa ng tao.
TANAW – DINIG  Ang mga tuwirang
karanasan
 Ang mga binalangkas na
 ANG HAGDAN NG karanasan
KARANASAN  Ang madulang pakikilahok
 Minamasid – pinagmamasdan
at pinakikinggan ang mga
karanasang nakapaloob dito.
 Ang pakitang-turo
 Ang ekskursyon
 Ang mga eksibit
Mga Midyang Pang-
edukasyon:
 Telebisyon
 Pelikula
 Radyo
 Prodyektor
Ang hagdan ng karanasan  Larawang di-gumagalaw
(cone of experiences) ay binubuo ng  Islayd
labing-isang baitang. Ang bawat  Pilmdtrip
baitang ay mahalaga sa isa’t isa.  Teyp rekording
Nagsisismula ang hagdan ng  Sinasagisag – gumagamit ng
karanasan sa tuwirang karanasan mga simbolong berbal at biswal.
at nagtatapos naman sa simbolong  Ang simbolong biswal
berbal. Bagama’t bai-baitang ang  Ang simbolong berbal
mga karanasan ay naroon pa rin
ang ugnayan ng bawat isa. GINAGAWA
Makikita sa itaas ang anyo ng I. TUWIRANG KARANASAN
hagdan ng karanasan.
1. Eksperimento - Ang pag-
Ang labing-isang baitang ng eeksperimento sa laboratoryo
hagdan ng karanasan ay maaaring ay isang halimbawa ng
pangkatin sa tatlo ayon sa antas ng tuwirang karanasan. Dito ang
pagigigng tuwiran hanggang sa
 mga mag-aaral ay
nasusubukang tumuklas ng
bagong kaalaman sa siyensya.
Sila mismo ang gumagawa ng
gawain.
2. Mga Laro - Kunga nakikita
natin na mababagot na ang
mga mag-aaral, maari natin
silang ganyakin at pasiglahin sa
pamamagitan ng paglalaro.
II. BINABALANGKAS NA
KARANASAN
1. Mga Modelo - Ang modelo ay
panggagaya sa orihinal na
kaanyuanat kabuuan ng isang
tunay na bagay. Maaaring ito ay
gawa sa kahoy, plastik o bakal.
Bagamat may kaliitan ay katulad na
katulad ang anyo sa ginayang
tunay na bagay.
Ang halimbawa ng mga
modelo ay globo, ginayang bulkan,
eroplano, bahay-kubo, maliit na
bangka, malaking modelo ng puso
o utak at iba pa.
2. Mock-up - Ang mock-up ay
paggawa rin tulad ng modelo. Ang
pinag-iba lamang ng mock-up sa
modelo ay isa o ilang bahagi
lamang ang gagayahin at hindi ang
kabuuan.
Halimbawa:
 Sa eroplano, kung ang pag-
aaralan ay makina, iyon lamang
ang gagawaan ng mock-up.
 Ang Planetarium sa Maynila ay
isang halimbawa rin ng mock-
up. Ito ay bahagi lamang ng
santinakpan
3. Ispesimen - Isang mabuting
panghalili sa mg atunay na
karansan ang ispesimen.
Halimbawa, kung ang pag-aaralan
naman ay tungkol sa buhay sa
dagat, hindi na nangangailangang
dalhin pa ang mga mag-aaral sa
dagat. Ang guro o mga mag-aaral
ay makapagdadala sa paaralan ng
iba't ibang uri ng isda, mga
halamang dagat at iba pa bilang
ispesimen.
4. Mga tunay na bagay - Ang mga
tunay na bagay ay mahalagang
kagamitang tanaw
dinig.Nahahawakan, nasusuri at
napag-aaralan ang mga ito ng mga
mag-aaral.
III. ANG MADULANG PAKIKILAHOK
1. Mga Dula
a) Pagtatanghal (Pageant)
Ang pagtatanghal ay
isang makulay na
pagpapakitang mga
mahalagang bahagi ng
kasaysayan na kung saan ang
mga tauhan ay nakasuot ng
angkop na damit.
b) Pantomina o Panggagagad
Ang pantomina ay pag-
arte nang walang salitaan.
Kikilos at aarte ang kasali ayon
sa hinihingi ng kaniyang papel
na ginagampanan.
c) Tabluae
Malaki ang pagkakatulad
ng tabluae sa pantomina dahil
parehong walang salitaan. Kaya
lamang ang tabluae ay walang
galaw samantalang ang tunay
may kilos at galaw.
d) Saykodrama
Ang saykodrama ay isang
kusang loob na dula na nauukol
sa pansariling lihim o suliranin
ng isang tao. Ang mismong may
suliranin ang gagawa ng iskripy
at magsasadula.
e) Sosyodrama
Ang dulang ito ay walang
gaanong paghahanda at pag-
eensayo. Umiinog ang paksa sa
suliraning panlipunan.
f) Role-playing
Kung sa sosyodrama ang
diin ay sa suliraning panlipunan,
sa role-palying naman ay may
papel na ginagampanan
g) Dulang Pasalaysay
(Chamber Theater)
Ang dulang pasalaysay o
chamber theater ay isang
paraan ng pagpapakahulugan
sa panitikang pina-aaralan gaya
ng maikling kuwento, pabula,
tulang pasalaysay at bahagi ng
nobela sa pamamagitan ng
diyalogo, aksiyon at
pagsasalaysay.
h) Sabayang Pagbigkas
Isa sa mabisang paraan
ng pagpapakahulugan at
pagpapahalaga sa isang tula ay
sa pamamagitan ng sabayang
pagbigkas. Bukod sa
nadaramng pagkalugod sa
isang kathang sining ay may
ilan pang makabulihang bunga
ang sabayang pagbigkas para sa
mga mag-aaral.
MGA KABUTIHANG NAIDUDULOT
NG SABAYANG PAGBIGKKAS
 Nahahasa sa maayos na
pagbigkas, kasama na pati ang
pagbibigay-pansin sa mga
dulong katinig.
 Nagkakaroon ng malawak na
pang-unawa sa tulang
binibigkas.
 Nakadarama ng higit na IBA PANG KAGAMITANG
pagpapahalaga sa diwa ng tula
PANTURO
at sa magandang pagkakabuo
 Mga Papet
ng tula.
Ang papet ay isang tau-
 Nasasanay sa madamdaming
tauhang kaya nagsasalita at
pagbigkas.
gumagalaw ay dahil sa
 Nalilinang ang kakayahan sa
tagapagpaandar nito. Ito ay
pagganap.
kagamitang tanaw dinig na
 Nagkakaroon ng pagtitiwala sa
nagpapayaman sa mga karanasan
sarili.
ng mga mag-aaral. Nagdudulot ito
 Nagkakaroon ng isang may
ng kasanayan sa pasalitang
katauhang pantanghalan.
pakikipagtalastasan dahil sa mga
diyalogong sinasabi.
IBA’T IBANG ANYO NG SABAYANG
Maraming klase ng papet.
PAGBIGKAS
Ang ilan sa mga sumusunod:
 Pagpapa- kahulugang pagbasa
 Sabayang pagbasa
 Karilyo - Ang karilyo ay
 Sabayang pagbigkas na walang
pagpapagalaw ng mga anino ng
galaw at kilos
mga pira-pirasong kartong hugis-
 Sabayang pagbigkas na may
tao o hayop sa likod ng isang
galaw at kilos; at
kumot na puti na naiilawan.
 Madulang sabayang pagbigkas.
Habang pinapagalaw ang hugis-
taong karton ay sinasabayan ng
PAGPILI NG PIYESA
pagsasalita. Ang hugis ng karton ay
 Sa paghahanda para sa
ayon sa mga tauhan ng isang
sabayang pagbigkas, ang unang
salaysay, alamat, kuwento, balita,
isinasagawa ng tagapagsana ay
at iba pa.
ang maghanap ng magandang
 Istik Papet - Ang istik papet
tula na ipabibigkas.
ay cut-out ng anumang bagay na
 Ang piyesang pipiliin ay dapat
idinidikit sa patpat. Mabisa itong
naangkop sa pagkakataon o sa
pangganyak sa mga bata lalo't
sitwasyon.
sinasabayan ng pagkukuwento.
 Isaalang-alang din ang haba ng
 Kamay na Papet o Hand
tula.
Puppet - Ang kamay na
 Iwasan ang mga piyesang wika
papet ay anumang anyo sinuguhit
nga'y lubhang gasgas na dahil
sa supot na papel. Ang hayop o
sa napakadalas na pagkagamit.
bagay na iginuguhit sa supot na
isang kamay ay ipinapasok sa supot
na papel. Iginagalaw ang kamay
gumagalaw din ang papet.
Kinatutuwaan ng mga mag-aaral
ang ganito klase ng papet.
Napupukaw ang kanilang interes
kaya't tutok ang kanilang atensyon
sa aralin.
 Daliring Papet - Ito ay
paggamit ng mga daliri sa paggawa
ng anumang hugis o anyo. Ang
daliring papet ay maaring mga
daliring ginuhitan ng anyong
mukha ng tao.Pinapagagalaw ang
daliri habang sinasabayan ng
pagsasalita o pagkukuwentuhan.
MINAMASID
PAKITANG TURO
Sa pakitang turo, sa primero,
kadalasang tagamasid ang mga
mag-aaral. Ngunit may mga
pagkakataon ding isinasali ng guro
ang kanyang mga mag-aaral.
Anumang paraan ang gustong
gawin ng guro sa kanyang
pakitang-turo, may mga
panuntunan na dapat sundin
upang maging mabisa at
makabuluhan ang pakitang-turo.
Ilan sa mga ito ay ang mga
sumusunod:
a) Subukin munang gawin ng
sarilinan ng guro ang ipapakitang-
turo bago ipakita sa klase.
b) Ihanda lahat ng gagamitin bago
magpakitang-turo.
c) Pukawin ang interes ng mga
mag-aaral upang magtanong sila sa
kanilang minamasid. Kapag
nagising ang kanilang interes,
maaaring makabuo sila ng mga
katanungan. Ang kasagutan ay
makukuha rin sa pakitang-turong
ginagawa.
d) Pa-uusapan ang maga namasid
ng mga mag-aaral; sagutin ang
kanilang mga katanungan; bumuo
ng paglalahat batay sa pakitang-
turo; at ipagawa sa mga bata ang
kanilang nakita at natutuhan sa
pakitang-turo.
Sa pakitang turo kadalasang
ginagamit ang pisara at paskilang
pranela bilang mga kagamitang
tanaw-dinig.
1. ANG PISARA - Ang silid-aralang
walang pisara ay katulad ng isang
dyip na walang gasolina. May
kulang sa pagtuturo ng guro kung
walang pisarang masusulatan ng
mga paliwanag at ilustrasyon.
Maraming guro ang nag-
aakalang nangangailangan ng mga
kakaiba at mamahaling kagamitan
ang pakitang-turo. Hindi lahat ng
ito ay totoo sapagkat ang pisara ay
mura bagama't mabisang
kasangkapan sa pakitang-turo. May
magandang bentahe ang pisara.
Ang ilan sa mga ito ay ang mga
sumusunod:
 a) Kagyat at agad-agad na
magagamit.
b) Nabubura kaagad ng mga
mali.
c) Naitatakda ang bilis o bagal
ng pakitang-turo na hindi
nagagawa sa demonstrasyon sa
pamamagitan ng sine o telebisyon.
d) Nagkakaroon ng masiglang
pakikilahok ang mga mag-aaral na
pumunta sa pisara at isulat ang
sagot o ang hinihingi ng pakitang-
turo.
2. ANG PASKILANG PRANELA O
PELT - Ang paskilang pranela ay
isang kagamitang tanaw- dinig na
dikitan ng mga bagay. Para dumikit
ang mga ito, kailangan ang paskilan
ay nababalutan ng pranela o pelt o
mga lumang istaking, at ang likod
naman ng mga bagay tulad ng mga
cut-out, larawan at bilang ay
kailangang nadidikitan ng papel de
liha. Mainam gamitin ang paskilang
pranela sa mga display, pakitang-
turo at paglalahad ng aralin. Ito ay
kaakit-akit. Magaan at madali itong
itago. Madali rin itong gawin.
PAGLALAKBAY O
EKSKURSYON
Maraming bagay at
karanasan ang gusto nating
isagawa at pag-aralan nang
sarilinan ngunit sa kakulangan ng
panahon ay natututuhan na
lamang natin sa pamamagitan mga
aklat, sine, telebisyon o mga
gawain ng iba. Ngunit may mga
bagay na matutunan lamang natin
sa pamamagitan ng pamamasid,
pagsisiyasat at paglalakbay.
Ang paglalakbay ay isang
binalak na gawaing edukasyonal na
ang hangarin ay matuklasan ang
mga kasagutan tungkol sa pinag-
aaralan o aktwal na maranasan ang
pinag-aralan sa pamamagitan ng
pag-labas sa apat na sulok ng silid-
aralan at pagpunta sa tiyak na
lugar na kakikitaan ng pinag-aralan.
Ito ay may kasingkahulugan salita
na hiram sa Kastila at Ingles:
ekskursyon o pild trip.
May mga asignaturang
kailangan ng paglalakbay bilang
istratehiya ng pagtuturo. Sa Sibika
at Kultura, mainam puntahan ang
mga lugar na siyang paksang
talakayan. Ang pagpunta sa zoo,
museo, planetaryum, dagat, bukid
at iba pa ay kapaki-pakinabang sa
asignaturang Siyensiya.
EKSIBIT
Ang eksibit ay ang maayos
na pagtatanghal ng mga bagay o
kaisipan sa isang lugar o lalagyan
upang mamasid ng balana. Ito ay
layuning mangganyak magturo o
pagpaalala ng mga pangyayari.
Sa paghahanda ng anumang
eksibit, dapat isaisip ang mga
sumusunod na pamantayan:
  Ang eksibit ay tinitignan at
hindi hinihipo
 Nasa lugar sa tiyak ng
mapapansin ang eksibit
 May iisang diwang
pinahahayag ang eksibit.
 Malinaw at payak ang mga
tatak at paliwanag.
 Ang eksibit na gumagalaw
ay kailangan pakilusin o
pagalawin.
 Ilawan ang eksibit kung
kinakailangan.
 Lapatan ng musika ang
eksibit kung kinakailangan.
1. Displey na Yari ng Guro at Mag-
aaral - Ito ang mga bagay na
ginagawa ng guro at ng kanyang
mga mag-aaral. Unang itatanghal
ng guro ang kanyang mga
ginawang bagay o proyekto.
2. Museo - Ang museo ay isang
lugar na kakikitaan ng pagtatanghal
ng mga bagay na mga kinalaman sa
alinman sa mga sumusunod:
 Siyensya
 Sining
 Kultura
 Heyograpiya
 Kasaysayan
 Mga kagamitang luma ng
ating mga ninuno at iba pa.
Sa Pilipinas, madaling
makagawa ng museo ang mga
paaralan. Ang mga karaniwang
nakikita sa museong pampaaralan:
 Mga basket na bag
 Iba’t ibang uri ng disenyoo
ng bote
 Lumang pera
 Mga koral
 Iba’t ibang kasuotang
Pilipino
 Mga kagamitang pankusina
 Iba’t ibang uri ng insekto
 Iba’t ibang uri ng butyl
 Modelo ng mga sasakyan
 Mga lumang kagamitan ng
mga pinuno
 Mga selyo
 Mga halamang dagat at iba
pa.
3. Bulitin Bord - Ang bulitin bord ay
isang kagamitang tanaw na
katularin ng pisara at ginagamit
bilang tanghalan o paskilan ng mga
bagay na may relasyon sa aralin at
pag-aaral.

6. Timeline - Ang timeline ay pisi o

4. Takbord - Ang gamit na
pampaskil sa bulitin bord ay kola
samantalang sa takbord ay tamtaks
o aspili.
kawad na ginagamit bilang sabitan.
Pinapadukan ito ng sipit upang
maging sabitan ng mga larawan o
iba pang bagay.

7. Dayorama - Ang dayorama ay

isang kagamitang tanaw-dinig na
yari sa kahon.

5. Poster - Ang mga billboard sa

nasa bubungan ng mga gusali, ang
mga patalastas ng sine na nakadikit
sa mga bakod at punong-kahoy,
ang mga nakapaskuil na anunsyo
ukol sa nalalapit na konsyerto o
pagbubukas ng bagong pamilihan
— ang lahat ng ito ay ilan lamang 8. Mobil o Pabitin - Ang mobil ay
sa mga porma ng poster. anumang kagamitan na
itinatanghal sa pamamagitan ng
pagsabit, kaya’t ito’y gumagalaw
kapag humahangin.

Mga Midyang Pang-
edukasyon
1. Ang Telebisyon - Ang
telebisyon ay isa samga bantog na
imbensyon ng tao. Naghahatid ito
ng aliw, balta sa iba’t ibang panig
ng daigdig. Sa silid-aralan, mabisa
itong kagamitang tanaw-dinig.
2. Sine - Ang sine ay may layuning
edukasyonal. Hindi lang ito
nakakaaliw at nakakalibang kundi
nagbibigay pa ng karagdagang
kaalaman.
Sa pamamagitan ng sine,
nalalaman ng mga mag-aaral ang
mga bagay na hindi nila
nararanasan ng tuwiran. Ang
malalayong lugar ay nagiging
malapit, ang mahirap matutuhan
nagiging madali, ang mga
pangyayari ay naibabalik muli.
3. Ang Radyo - Ang radyo ay
isa sa mga pinakagamiting
kasangkapan sa larangan ng
komunikasyon. Nagsisilbi itong
mabisang midyum sa pagbibigay
ng impormasyon tungkol sa
mga mabubuting gawi at iba
pang kaalaman.
4. Ang Prodyektor - Ang
prodyektor ay kasangkapang
ginagamit upang magmukhang
malaki ang isang maliit na
larawan, guhit o bagay sa
ipinapakita sa telon.
5. Mga Larwang Di-
Gumagalaw (Still Picture) -
Ang mga larawang di
gumagalaw ay maaring retrato
na kuha ng kamera. Maari ring
iguhit lamang o ginupit sa mga
magasin, pahayagan at iba pang
babasahin.
6. Ang Teyp Rekorder - Isang
mahalagang kagamitan sa
pagtuturo at pag-aaral ang teyp
recorder. Nagbibigay ito ng
iba’t ibang kaalaman at
aksanayan sa pamamagitan ng
pakikinig.
SINASAGISAG
MGA SIMBOLIKONG BISWAL
Ang simbolong biswal ay ang
sagisag na kumbensyonal na
nagbibigay ng malinaw na
representasyon ng katotohanan o
reyalidad.
Kinakatawan ng simbolong
biswal ang mga kagamitan gaya ng
mga sumusunod:
1. Mapa at Globo - Gamit na
gamit ang mga ito sa pagtuturo ng
Araling Panlipunan, Sibika at
kultura at Agham. Ginagamit din
ito kapag kailangang tukuyin ang
mga lugar na nababasa sa
panitikan at sa iba pang mga aralin.
2. Dayagram - Ang dayagram ay
isang kagamitang tanaw-dinig o
isang simbolong biswal na
nagpapaliwanag ng ugnayan ng
mga sangkap ng isang bagay sa
pamamagitan ng mga linyan at
simbolo dahil ang dayagram ay
abstrak at makahulugan,
kinakailangan ang pagpapaliwanag
ng guro upang maingtindihan ito
ng mga mag-aaral.
3. Grap - Ang grap ay isang
kagamitang nagpapakita ng
malinaw na balangkas ng ugnayan
ng dalawa o higit pang bilang ng
mga bagay at pangyayari
4. Tsart - Karamihan sa mga
kagamitang nagpapahayag ng
ideya sa pamamagitan ng linya o
guhit, hugis, larawan at krokis ay
tinatawag na tsart.