Mikro Dalga Tekniği

OMÜ
Rezonatörler
 Rezonatör Uygulamaları
Frekans seçici eleman olarak kullanılırlar (w0,QU)
• Frekans ölçer,
• osilatör
• Süzgeç
• Uyumlama devresi
• ....
 İçerik
• Seri, paralel RLC devreleri ve Q çarpanı (Kalite
faktörü / nitelik oranı / çarpanı)
• İH rezonatörleri
• Dielektrik rezonatörler
• Rezonatörlerin uyartımı, kuplaj katsayısı
 Rezonatör Nedir?

Paralel RLC rezonatör devresi

Rezonatör Uygulamaları : Frekans seçici eleman, 𝜔0 , 𝑄𝑢

Örnek: frekans ölçer,

osilatör,
süzgeç,
uyumlama devresi
 Kalite Çarpanı
𝑑𝑒𝑝𝑜𝑙𝑎𝑛𝑎𝑛 𝑜𝑟𝑡𝑎𝑙𝑎𝑚𝑎 𝑒𝑛𝑒𝑟𝑗𝑖 𝑊𝑚 + 𝑊𝑒
𝐾𝑎𝑙𝑖𝑡𝑒 Ç𝑎𝑟𝑝𝑎𝑛𝚤 𝑄 𝜔 = 𝜔 =𝜔
𝑘𝑎𝑦𝑏𝑜𝑙𝑎𝑛 𝑒𝑛𝑒𝑟𝑗𝑖/𝑠𝑎𝑛𝑖𝑦𝑒 𝑃𝑘𝑎𝑦𝚤𝑝

𝑅 ↑ (𝑘𝑎𝑦𝚤𝑝 ↓)

• Rezonansda, Wm=We, Pgir=Pkayıp,

• Rezonansa yakın frekanslarda
Seri Rez: 𝑍𝑔𝑖𝑟 ≈

Paralel Rez: 𝑍𝑔𝑖𝑟 ≈

• Yarı güç bant genişliği

 Kalite Çarpanı

Rezonatör
Seri RLC devresi için

Paralel RLC devresi için

Burada Qu: yüksüz Q; QL: yük bağlı iken Q; Qe: harici Q

Boşluk Rezonatörleri
 Boşluk Rezonatörleri
λ
Bir dalga kılavuzunun iki ucu 𝑙 = 𝑝 𝑘𝚤𝑙𝑎𝑣𝑢𝑧 , burada p=1,2,3,.... ,
2
uzaklıkta iki iletken levha ile kapatılırsa → ‘boşluk rezonatörü’

Mikrodalga frekanslarında düşük frekanslar için kullanılan RLC

yapıları ile elde edilen rezonatörler → düşük Q
yerine boşluk rezonatörleri kullanılır
 Boşluk Rezonatörleri
Amaks
3dB bant
genişliği
• frezonans -3dB

𝑓𝑟𝑒𝑧
• 𝑸=
3 𝑑𝐵 𝐵𝑎𝑛𝑡𝐺𝑒𝑛𝑖ş
frez

• Zgir çıkış devresi ile uyumlanmalı

 Boşluk Rezonatörleri

• Rezonans için duran dalga gerekli

• Kılavuz ucu metal levhalar ile kapatılırsa → duran
dalga oluşur
λ𝑘𝚤𝑙𝑎𝑣𝑢𝑧
• Rezonans için 𝑙 = 𝑝 koşulu sağlamalı
2
Rezonans
Rezonans için duran
dalga gerekli, →
λ𝑘𝚤𝑙𝑎𝑣𝑢𝑧
𝑙=𝑝
2
p=1,2,3, ....

λ λ
λ𝑘𝚤𝑙𝑎𝑣𝑢𝑧 = =
2 2
𝑓𝑘𝑒𝑠𝑖𝑚 λ
1− 1−
𝑓 λ𝑘𝑒𝑠𝑖𝑚

Rezonans / osilasyon frekansları

𝑢𝑓𝑎𝑧 1 𝑚 2 𝑛 2 𝑝 2
p=1 →
𝑓𝑜𝑠𝑖/𝑟𝑒𝑧𝑚𝑛𝑝 = = + +
λ 2 𝜇𝜀 𝑎 𝑏 𝑙 baskın kip