ÇÖZÜMLER

TÜRKÇE ETKİNLİK 3
Bu metinde, romantizme ait özellikler şunlardır:
BÖLÜM 1
Edebiyat ve Toplum İlişkisi / 1. Akla değil, duygulara ve hayallere önem verilmiştir.
Edebiyatın Sanat Akımlarıyla İlişkisi “…Allah’a bin şükür olsun ki sen de benim gibi, elinde
olmaksızın seviyorsun. Gönlün sana üstün geliyor…”
ETKİNLİK 1 2. Sanatçı, eserinde kişiliğini gizlememiştir.
“…İşte sen can, ben vücut! Sen aşk, ben gönül! Sen
Bu metinde, edebiyat ile toplum arasındaki ilişkiyi ortaya ko-
güzellik, ben aşk! Sen, güneş gibi, yüzüne baktıkça gözle-
yan ve altı çizilmesi gereken bölümler şunlardır: rimi yaş içinde bırakıyordun; ben, gölge gibi senin, yalnız
“…Beş yaşındaki bir çocuğun çalıştırılmasına “İnanılır şey de- senin ayağının altında sürünüyorum!..”
ğil!’ denilebilir. Fakat üzülerek belirtelim ki bu gerçektir. Top- (Metinden, öğrenci yorumuna bağlı olarak bunların dışın-
lumsal acı her yaşta vardır…” da da romantizme ait özelikler çıkarılabilir.)

“…Hayat savaşı o kadar acımasızdır ki fakirlerin boyunlarını

çocuk yaşta büker…”
Örnek 2 Çözüm
“…Bu sırada işleri kötüye giden Fantine, ödeyeceği parayı bir-
Parçada boş bırakılan yere sırasıyla C seçeneğinde verilen-
kaç ay geciktirmişti. Bu yüzden, kızını daha çok çalıştırdılar…”
ler getirilmelidir.
“…Haksızlığa uğramak onu geçimsiz, sinsi biri yapmış; sefa-
Doğru Seçenek C
let çirkinleştirmişti…”

“…Altısına bile girmemiş bu kızın kış aylarında çıplak ayakla,

üzerinde pılı pırtı, o şiş ve morarmış ellerindeki süpürgeyle ha-
nın avlusunu temizlemesi, insanın içini sızlatırdı…” ETKİNLİK 4

Bu metinde dile getirilen toplumsal sorunlar şunlardır: 1. “Gemi de” yanlış yazılmıştır çünkü “de” hâl ekidir. Bu
1. Çocukların çalıştırılması nedenle bitişik yazılmalıdır. Doğrusu “Gemide” şeklinde-
2. Yoksulluk dir.

3. Haksızlığa uğramak 2. “Antalyada” kelimesi yanlış yazılmıştır. “Antalya” özel

isim olduğu için “da” hâl eki kesme işareti ile ayrılmalıdır.
Doğrusu “Antalya’da” şeklindedir.

3. “Görüşdüğüm” kelimesi yanlış yazılmıştır. Bu kelime-

de ünsüz sertleşmesi kuralına uyulmamıştır. Doğrusu,
ETKİNLİK 2 “Görüştüğüm” şeklindedir. Ayrıca “hiçbir” kelimesi birleşik
yazılmalıdır.
1. ✔ 2. … 3. ... 4. ✔ 5. ✔
4. “kulesi” kelimesi yanlış yazılmıştır. Özel adların yazımı
kuralına uyulmamıştır. Doğru şekli, “Beyazıt Kulesi”dir.
Örnek 1 Çözüm
5. “salonunda ki” kelimesi yanlış yazılmıştır. Ek olan “ki” biti-
Parçada “O, yük değil kaderin bir cezası masuma” dizesiyle şik yazılmalıdır. Doğrusu “salonundaki” şeklindedir.
yaşama dair bir görüş bildirilmiştir. Çocuklar arasındaki sosyo-
6. “mayıs” kelimesi yanlış yazılmıştır. Belirli bir tarihi bildiren
ekonomik durumlara işaret edilmektedir. Parçada sosyal ya-
ay adları, büyük harfle başlamalıdır. Doğrusu “Mayıs” şek-
şamdan bir kesit ele alındığından parça edebiyatın sosyal ya-
lindedir.
şamla iç içe olduğunu göstermektedir. Parçada tarihî bir ko-
nu ele alınmadığı için parça edebiyat-tarih ilişkisini örnekle- 7. “terbiye kurulu” söz grubu yanlış yazılmıştır çünkü kurum
memektedir. ve kuruluş adlarının her kelimesinin ilk harfi büyük olmalı-
dır. Doğrusu “Talim ve Terbiye Kurulu” şeklindedir. Kurum
Doğru Seçenek C
ve kuruluş isimlerine getirilen ekler kesme işareti ile ayrıl-
madığından “-nun” ekinin bitişik yazılması doğrudur.

11. SINIF / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 177
 Çözümler

ETKİNLİK 5
NOTLAR
1. (,) (;) (,) (.) 2. (,) (;) (,) (.)
3. (:) (,) (,) (...) 4. (:) (,) (.) (.)
5. (!) (,) (,) (...)

BÖLÜM 2
Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı’nda Hikâye (Öykü)

Örnek 1 Çözüm

Parça açık ve yalın bir üslupla kaleme alınmıştır. Öykü kişisi-

nin yaşama dair sorgulamalarına yer verilmiştir. Gündelik ha-
yattan bir kesit aktarılmıştır. Hayat rugan iskarpinlere benzetil-
miştir. Parçada betimleyici ögelere yer verilmiştir (nemli nem-
li parlıyor, paltosunun geniş yakası, siyah çizgili pantolonu…).
Parçada mizahi bir üslupla sosyal eleştiri yapılmamıştır.

Doğru Seçenek E

Yazılıya Hazırlık Çalışması

A.
1. Natüralizm 2. Natüralizm
3. Natüralizm 4. Realizm
5. Natüralizm 6. Natüralizm
7. Realizm 8. Romantizm
9. Natüralizm 10. Realizm
11. Romantizm 12. Romantizm

B.
1. D 2. D 3. Y 4. D 5. D 6. D 7. D
8. Y 9. D 10. D

C.
Öğrenci tarafından cevaplandırılacaktır.

11. SINIF / MF MODÜL

178 1 2 3 4 5 6 7 8
 ÇÖZÜMLER VE DOĞRU SEÇENEKLER

MATEMATİK Örnek 7 Çözüm

1° = 60' ve 1' = 60" olduğuna göre,
BÖLÜM 1 1° = 60' = 60.60" = 3600" dir.
Trigonometri Buna göre,
(Yönlü Açılar - Açı Ölçü Birimleri - Esas Ölçü) 5° 30' 25' = 5° + 30' + 25" = 5.3600" + 30.60" + 25"
= 18000" + 1800" + 25" = 19825" dir.

Örnek 1 Çözüm
a) Saatin dönme yönüyle aynı olduğundan açı negatif yönlü-
dür.
Başlangıç kenarı [KL, bitiş kenarı [LM, açı KL∑M dir.
b) Saatin dönme yönüyle ters olduğundan açı pozitif yönlü-
dür.
Başlangıç kenarı [RS, bitiş kenarı [RP, açı SR∑P’dir. Örnek 8 Çözüm
25° 36' 20"
32° 49' 53"
+
Örnek 2 Çözüm 57° 85' 73"

I ve III açıları negatif yönlüdür. Buna göre,

57° 85' 73" = 57° 85' (60" + 13")
= 57° 85' (1' + 13")
Örnek 3 Çözüm
= 57° (85' + 1') 13"
a) AO∑J, negatif yönlü, başlangıç kenarı [OA, bitiş kenarı [OJ, = 57° 86' 13"
b) JO∑C, pozitif yönlü başlangıç kenarı [OJ, bitiş kenarı [OC = 57° (60' + 26') 13"
= 57° (1° + 26') 13"
= (57° + 1°) 26' 13"
Örnek 4 Çözüm = 58° 26' 13" bulunur.

a) Başlangıç noktası A, bitiş noktası B, yayın yönü negatif ve

bu yay A∫B ile gösterilir.
b) Başlangıç noktası K, bitiş noktası Ş, yayın yönü pozitif ve
bu yay K∫Ş ile gösterilir.
c) Başlangıç noktası N, bitiş noktası S, yayın yönü negatif
ve bu yay N∫S ile gösterilir. Örnek 9 Çözüm
25° 17' 24" 17' nin 1' sini 24" ye verirsek
Örnek 5 Çözüm 14°
– 23' 40" 24" + 60" = 84" olur.
25° 16' 84" 25° nin 1° sini 16" ya verirsek
Murat’ın çizdiği yay pozitif yönlü ACB yayı, Ali’nin çizdiği yay
14°
– 23' 40" 16' + 60' = 76' olur.
negatif yönlü ADB yayıdır.
24° 76' 84"
14°
– 23' 40"
Örnek 6 Çözüm
10° 53' 44" bulunur.
25640 3600 440 60
– 25200 7° – 420 7'
440" 20"

Buna göre, 25640” = 7° 7’ 20” dir.

11. SINIF / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 1
 Çözümler ve Doğru Seçenekler

Örnek 10 Çözüm Örnek 14 Çözüm

B A
60 sn 1080.2p
D E
0,6 sn ?

C
108.12.p 108p
F K ?= = olur.
60 5
FK // [AB çizilirse

m(FC∑A) = 180° – 118° 48ı 51ı

179° 59ı 60ıı
– 118° 48ı 51ı
________________________ Örnek 15 Çözüm

m(FC∑A) = 61° 11ı 9ıı a) 1380 : 60 = 23

Saat 17.00’dan 23 saat sonra saat 16.00 olur.
m(KC∑D) = 180° – 132° 54ı 38ıı
179° 59ı 60ıı Bu durumda akrep ile yelkovan arasındaki küçük açı 120°
– 132° 54ı 38ı
________________________
dir.

m(KC∑D) = 47° 5ı 22ıı b) 50400 : 3600 = 14 saat

Saat 17.00 dan 14 saat sonra saat 7.00 olur.
m(AC∑D) = 180° – (61° 11ı 9ıı + 47° 5ı 22ıı) 5r
Bu durumda akrep ile yelkovan arasındaki küçük açı
179° 59ı 60ıı 6
radyandır.
– 108° 16ı 31ıı
________________________

m(AC∑D) = 71° 43ı 29ıı bulunur.

Örnek 16 Çözüm
Örnek 11 Çözüm Ölçüsü 360° den büyük olan açıların esas ölçüsünü bulmak
D = 120° değeri için verilen açı 360° ye bölünür.
D R 1570° 360°
= p bağıntısında yerine yazılırsa
180° – 1440° 4
120° R 120°.p 130°
= p ¡R = 1570° = 130° + 4.360° olur.
180° 180°
2p Ø
¡R = radyan bulunur.
3
esas ölçü

Yani 1570° ölçüye sahip olan açının esas ölçüsü 130° dir.
Örnek 12 Çözüm
D R
D = 225° değeri = bağıntısında yerine yazılırsa
180° p
Örnek 17 Çözüm
225° R 225°.p 5p
= p ¡R= ¡R= bulunur.
180° 180° 4 2240° 360°
– 2160° 6
80°

2240° = 80° + 6.360°

Örnek 13 Çözüm Ø
esas ölçü
p = 180° yazılırsa
2240° lik açının esas ölçüsü 80° bulunur.
3 . 180°
= 3.36° = 108° olur.
5

11. SINIF / MF MODÜL

2 1 2 3 4 5 6 7 8
 Çözümler ve Doğru Seçenekler

Örnek 18 Çözüm Örnek 23 Çözüm

Negatif yönlü açıların esas ölçüsü bulunurken açının mutlak

23 12 11p
değeri 360° ye bölünür, kalan 360° den çıkarılır ve esas öl-
12 1
– 6
çü bulunur.
11
–1230° olan açının mutlak değeri |–1230°| = 1230° dir.
11p p
1230° 360° esas ölçüsü 2p – = = 30° olur.
6 6
– 1080° 3
150°
Kalan 360° den çıkarılırsa 360° – 150° = 210° bulunur.

Yani –1230° ölçüye sahip olan açının esas ölçüsü 210° dir.

Örnek 19 Çözüm
2025p = 2024p + p Örnek 24 Çözüm
olduğundan esas ölçüsü p olur.
1
dk 1450°
Örnek 20 Çözüm 5

–501p = –501p + 520p = p olur. 60 dk ?

? = 300.1450° = 435000°
Örnek 21 Çözüm
435000° 360°
74p
ifadesinin payındaki sayı olan 74’ü paydanın iki katı 360
3 1208
–
olan 6’ya bölerek ifadenin içinde bulunan 2p sayısını buluruz. 750
 – 720
74 6 3000
Bölme işlemindeki kalan sayı 2 ile p yi çarpıp – 72 12
– 2880
ilk verilen paydaya yani 3’e böldüğümüzde el- 2
120° olur.
de edilen değer esas ölçüdür.
74p 2p 2p
Yani, = 12.2p + oldu€undan esas ölçü
3 3 3

radyan bulunur.
Örnek 25 Çözüm
Örnek 22 Çözüm
7r r
a) = 2r + radyanı
Verilen sayının payındaki sayı değeri 66’yı paydanın 2 ka- 3 3
tı olan 10 ile böldüğümüzde elde edilen kalan ile p çarpılarak
r
paya; paydaya da verilen sayının paydası yazılırsa verilen Saat yönünde esas ölçüsü radyan olan açı kadar
3
açının mutlak değerinin esas ölçüsü bulunmuş olur. döner. 11 numaralı kabin 1 numaralı kabin yerine geçer.
66 10 b) 1560° = 4 : 360° + 120°
– 60 6
6 Saat yönünde esas ölçüsü 120° olan açı kadar döner.
5 numaralı kabin, 1 numaralı kabinin yerine gelir.
6p 6p 4p
esas ölçü 2p – = olur.
5 5 5

11. SINIF / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 3
 Çözümler ve Doğru Seçenekler

Yazılıya Hazırlık Çalışması Çözümü Örnek 2 Çözüm

P(3.a, 4.a) noktası birim çember üzerinde ise

1.
x = 3a, y = 4a ve x2 + y2 = 1 olduğundan
I. Yönü pozitif, başlangıç: [OA, bitim: [OB
(3.a)2 + (4.a)2 = 1
II. Yönü pozitif, başlangıç: [OB, bitim: [OA
¡ 9.a2 + 16.a2 = 1
III. Yönü negatif, başlangıç: [OA, bitim: [OB
IV. Yönü pozitif, başlangıç: [OA, bitim: [OB ¡ 25.a2 = 1
1 1 1
¡ a2 = ¡a= veya a = - bulunur.
2. 8° 12' 22" 3. 40° 48' 4. 92° 52' 25 5 5

5. a) 97° 14' 30" b) 36° 37' 42"

6. a = 65° 34'
2p p 2p 7p
7. a) b) c) d)
15 6 3 6
35p 16p
e) f)
36 9

8. a) 45° b) 72° c) 315°

d) 270° e) 144° f) 30° Örnek 3 Çözüm
9. a) 130° b) 160° c) 240° d) 13°
Nokta (–2m, m) olsun.
10. a) 210° b) 137° c) 310° d) 340°
5p 5p 5p 13p 4m2 + m2 = 1
11. a) b) c) d)
3 4 8 11 1
5m2 = 1 ¡ m2 =
13p 5p 11p 12p 5
12. a) b) c) d)
7 9 8 7 1 –1 2
m= – ¡ –2 . = olur.
5 5 5
13. C ile D arası

BÖLÜM 2 Örnek 4 Çözüm

Birim Çember – Trigonometrik Fonksiyonlar y P(x, y) noktası 150° ölçülü

açının bitim noktası olsun.
P(x, y)
Örnek 1 Çözüm Bu durumda yandaki analitik
1
150°
2 30° x düzlemde,
3 x 2
e– o + b l =1 A O
2 2 m(PO∑A) = 30° olur. POA dik
üçgeninde iç açı ölçüleri 30°,
2
3 x 60° ve 90° olduğundan,
+ = 1¡ x 2 = 1
4 4
1 3
|OP| = 1 ise |PA| = birim ve |OA| = birim
2 2
x = –1, x = 1 olur.
3 1
O hâlde P(x, y) = e - , o bulunur.
2 2

11. SINIF / MF MODÜL

4 1 2 3 4 5 6 7 8
 Çözümler ve Doğru Seçenekler

Örnek 5 Çözüm  Örnek 7 Çözüm

P(x, y) noktası 315° ölçülü açı- 3920° 360°

10 : (1ı30ıı)
y 10
nın bitiş noktası olsun. Bu du- 10 : 90 = 900 saniye
320°
rumda yandaki analitik düzlem-
360° 90 saniye
de,
A
x
320° x
m(PO∑A) = 45° olur. O 45°
315° 45° x = 80 saniye
1
PAO dik üçgeninde iç açı ölçü- 900 + 80 = 980 saniye geçer.
P(x, y)
leri 45°, 45° ve 90° olduğundan
Esas ölçü 320° olduğundan n bölgesine gelir.

2 2
|OP| = 1 birim ise |PA| = brim ve |OA| = birimdir.
2 2
2 2
O hâlde P(x, y) = P ( , - ) bulunur.
2 2

Örnek 8 Çözüm
Örnek 6 Çözüm 3p
cos180° = –1 cos = 0 cos2p = 1
2
y
3p
B 1 cos180° + cos + cos2p = –1 + 0 + 1 = 0 bulunur.
K(–a, b) a 2
H
b
1 a b
–1 A
x
C O 1
1 b
a
a
L H'
b
D –1

Örnek 9 Çözüm
[KH] ve [LH’] dikmelerini çizelim.
Çözümü birim çember üzerinde yapalım.
m(OK∑H) = b alırsak OKH üçgeninde

a + b = 90° ve m(KO∑L) = 90° ise y

1
m(LO∑H') = b ve m(OL∑H') = a olur. P P
OKH ve OLH' üçgenlerinde 1
150° 1 60° 1
x 2
|OK| = |OL| = 1 ve açılar da karşılıklı eşit olduğundan –1 H O 1 30°
OKH ve LBH' üçgenleri eş üçgenlerdir. H §3 O
2
O hâlde |KH| = a, |OH| = b ise –1

OK∆H ≅ LO∆H' olduğundan

Birim çemberde PHO dik üçgeni oluşur. (30-60-90) üçgeni
|OK| = |LO| = 1
3
özelliğinden dolayı P noktasının apsisi - dir. Buradan
|OH| = |LH'| = b 2
3
cos150° = - bulunur.
|KH| = |OH'| = a’dır. 2
L noktası üçüncü bölgede olduğundan L’nin ordinatı
negatiftir.
Buna göre, L(–b, –a) bulunur.
11. SINIF / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 5
 Çözümler ve Doğru Seçenekler

Örnek 10 Çözüm Örnek 14 Çözüm

19p 3p 3p
sin
p
= 1, sin 270° = - 1, sin 360° = 0 cos = cos (4.2p + ) = cos =0
2 2 2 2
p 41p p p
sin - 3. sin 270° + 2. sin 360° = 1 - 3. (- 1) + 2.0 sin = sin (10.2p + ) = sin = 1
2 2 2 2
= 1 + 3 = 4 bulunur.
cos 35p = cos (17.2p + p) = cos p = - 1

sin 20p = sin (10.2p + 0) = sin 0 = 0

Örnek 11 Çözüm
19p 41p
cos + sin - 2. cos (35p) + 3. sin (20p)
2p 2.180° 2 2
= = 120° olduğundan sin120° yi bulalım.
3 3
= 0 + 1 - 2 (- 1) + 3.0 = 3 bulunur.
sin
1
P 1
H 2
P H
1 120° 60° Örnek 15 Çözüm
cos §3
–1 O 1 1 30° 2 sin1890° = sin(5.360° + 90°) = sin90° = 1
cos1260° = cos(3.360° + 180°) = cos180° = –1
O
–1
sin990° = sin(2.360 + 270°) = sin270° = –1
sin1890° + 2.cos1260° – 3.sin990°
Birim çemberde PH∆O dik üçgeni oluşturalım.
= 1 + 2.(–1) – 3(–1) = 2 bulunur.
(30-60-90) üçgeni özelliğinden P noktasının
3
ordinatı dir.
2
2p 3
Buradan sin = bulunur.
3 2 Örnek 16 Çözüm

I. –1 ≤ sinx ≤ 1 olduğundan
–2 ≤ 2sinx ≤ 2
Örnek 12 Çözüm
–2 + 5 ≤ 2sinx + 5 ≤ 2 + 5
Verilen açıların esas ölçülerini bulalım.
3 ≤ f(x) ≤ 7
67p 3p 3p
= + 16.2p olduğundan ve f(x) in en küçük değeri 3, en büyük değeri 7’dir.
2 2 2
21p = p + 10.2p olduğundan p’dir. II. –1 ≤ cosx ≤ 1 olduğundan

Buna göre, –3 ≤ 3.cosx ≤ 3

67p 3p –3 – 2 ≤ 3 cosx – 2 ≤ 3 – 2
5. sin - 4. sin 21p = 5. sin - 4. sin p
2 2 –5 ≤ g(x) ≤ 1
= 5. (- 1) - 4.0 g(x) in en küçük değeri –5, en büyük değeri 1’dir.
= - 5 bulunur.
III. –1 ≤ sinx ≤ 1 olduğundan
4 ≥ –4sinx ≥ –4 (Negatif sayıyla çarpıldığında eşitsizlik
yön değiştirir.)
Örnek 13 Çözüm
4 – 3 ≥ –4sinx – 3 ≥ –4 – 3
7 – 5cos218° – 5sin218° = 7 – 5(cos218° + sin218°)
1 ≥ h(x) ≥ –7
144444244443
1 h(x) in en küçük değeri –7, en büyük değeri 1’dir.
= 7 – 5 = 2 bulunur.
11. SINIF / MF MODÜL

6 1 2 3 4 5 6 7 8
 Çözümler ve Doğru Seçenekler

Örnek 17 Çözüm Örnek 20 Çözüm

Her x gerçek sayısı için –1 ≤ sinx ≤ 1 olduğundan
cos2a = 1 – sin2a
5 - 2m 5 - 2m
sin x = ¡- 1 ≤ ≤1 sin2a = 1 – cos2a
3 3
¡ - 3 ≤ 5 - 2m ≤ 3 eşitlikleri yerine yazılırsa
¡ - 8 ≤ - 2m ≤ - 2
cos 2 a sin 2 a
¡1 ≤ m ≤ 4 + -2
1 - sin a 1 - cos a
Buna göre, m’nin değer aralığı [1, 4] bulunur.
1 - sin 2 a 1 - cos2 a
= + -2
1 - sin a 1 - cos a

(1 - sin a) • (1 + sin a) (1 - cos a) • (1 + cos a)

= + -2
1 - sin a 1 - cos a

= (1 + sin a) + (1 + cos a) - 2

= sin a + cos a bulunur.

Örnek 18 Çözüm

–1 ≤ sinx ≤ 1 olduğundan 0 ≤ sin2x ≤ 1’dir. Buradan,

0 ≤ b2 – 4 ≤ 1 ise
4 ≤ b2 ≤ 5 ise
2 ≤ §b2 ≤ §5 ise
2 ≤ |b| ≤ §5 ise
–§5 ≤ b ≤ –2 veya 2 ≤ b ≤ §5 tir.
Buna göre, b’nin değer aralığı [–§5, –2] » [2, §5] bulunur.

Örnek 21 Çözüm
cos2a = 1 – sin2a yerine yazılırsa

5 + 3. sin 2 a - cos2 a 5 + 3. sin 2 a - (1 - sin 2 a)

=
2. sin 2 a + cos 2 a 2. sin 2 a + (1 - sin 2 a)
Örnek 19 Çözüm
5 + 3. sin 2 a - 1 + sin 2 a
=
–1 ≤ sina ≤ 1 ise 0 ≤ sin2a ≤ 1 2. sin 2 a + 1 - sin 2 a
–1 ≤ cosb ≤ 1 ise 0 ≤ cos2b ≤ 1
4 + 4. sin 2 a
=
Buradan 0 ≤ 2.sin2a ≤ 2 1 + sin 2 a
0 ≤ 3.cos2b ≤ 3
+ 4 (1 + sin 2 a)
= = 4 bulunur.
0 ≤ 2.sin2a + 3.cos2b ≤ 5 1 + sin 2 a
1
0 ≤ 3m – 1 ≤ 5 ¡ 1 ≤ 3m ≤ 6 ¡ ≤m≤2
3
1
Buna göre, m’nin değer aralığı < , 2F bulunur.
3

11. SINIF / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 7
 Çözümler ve Doğru Seçenekler

Örnek 22 Çözüm Örnek 24 Çözüm

sinüs Boyalı üçgende,

ekseni y tan
1
(30 : 60 : 90)
B(cosq, sinq) 1
k = §3 birimdir.
120°
–1 q
• –1
1 birim
tan120° negatif kısımda kal-
kosinüs x
O A(1, 0) ekseni O
dığından
k birim
tan120° = –§3 bulunur.
–1
–1 30°

Yatay eksen kosinüs ekseni, düşey eksen sinüs ekseni oldu-

ğundan B(cosq, sinq) dır.

B(cosq, sinq) ve A(1, 0) olduğuna göre, pisagor bağıntısından

(1 – cosq)2 + sin2q = |AB|2

1 – 2cosq + sin2q + cos2q

¡ |AB|2 = 2 – 2cosq olur.

2
| AB | 2 . (1 + cos q) = ` 2 (1 - cos q) j . (1 + cos q)
= 2. (1 - cos q) (1 + cos q) Örnek 25 Çözüm
2 2
= 2. (1 - cos q) = 2 sin q bulunur.
y

P 1
y=1
45°
1

–1 1
O x
315°

Örnek 23 Çözüm –1
A x = 4k D
x 8 4
sin a = y = = P(–1, 1) olduğundan cot315° = –1 olur.
10 5
6 36 + 16k 2 = 25k 2
y = 5k
a 9k 2 = 36

B k= 2

|BD| = 5 : 2 = 10 metre bulunur.

11. SINIF / MF MODÜL

8 1 2 3 4 5 6 7 8
 Çözümler ve Doğru Seçenekler

Örnek 26 Çözüm Örnek 29 Çözüm

D E C
1
sin 30° = , cot 45° = 1 ,
2
a
1 1
cos 60° = , tan 30° =
L
y 2 3
a G
H
F x K değerlerini yerine yazalım.
a
1 1 3
+1 +1
A a b b b B 2 2 2 3 6 9
= = = . = bulunur.
1 1 2 1 1 5 2 5 5
3a = a + 3b +e o 2
+
3 6
2 3
2a = 3b
a = 3k
b = 2k
|GL| = 2b = 4k Örnek 30 Çözüm

|EL| = 3 : 3k – 2 : 2k = 5k p 180
tan = tan = tan 45° = 1
4 4 4
coty = 37p
5 esas ölçüsü bulunurken pay, paydanın iki katına bölü-
|FK| = 3 : 2k = 6k 3
nür. 37’nin 6 ile bölümünden kalan 1 olduğuna göre, verilen
|KC| = 3 : 3k – 2k = 7k
p
7 açının esas ölçüsü olur.
tanx = 3
6
7 4 35 + 24 59 49p
tanx + coty = + = = 49’un 8 ile bölümünden kalan 1 olduğuna göre, verilen
6 5 30 30 4
bulunur. açının esas ölçüsü
p
olur.
4
73p
73’ün 12 ile bölümünden kalan 1 olduğuna göre, veri-
6
p
Örnek 27 Çözüm len açının esas ölçüsü olur.
6
1 + tan2x 37p
tan 2+ 4. sin 2
p
2 2 2 4 3
sin x sin x + cos x
= 1+ = 2 49p 2 73p
2
cos x cos 2 x cos + 2. cot
4 6

tan 2
+ 4. sin 2
p p
1
= = sec 2 x olur. 4 3
cos 2 x =
cos 2 + 2. cot 2
p p
4 6
2
3
1 2 + 4. e o
2
=
Örnek 28 Çözüm 2
2
e o + 2. ( 3 ) 2
2
1 + cot2x
3
2 2 2 1 + 4.
cos x sin x + cos x 4
= 1+ = =
sin x 2
sin 2 x 2
+ 2.3
4
1 4 16 8
= cosec 2 x olur. = = = bulunur.
= 26 26 13
sin 2 x
4

11. SINIF / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 9
 Çözümler ve Doğru Seçenekler

Örnek 31 Çözüm Yazılıya Hazırlık Çalışması Çözümü

2
I. sin45° = bQ 1.
2 y

1
II. tan260° = (§3)2 = 3 ∈ Q
P
1
III. cos60° = ∈Q
2 1
100°
II ve III rasyoneldir. –1 1
x
H O

Örnek 32 Çözüm
–1

x 0° 30° 45° 60° 90°

sin100° = |PH|

sinx §0/2 §1/2 §2/2 §3/2 §4/2

cosx §4/2 §3/2 §2/2 §1/2 §0/2 2.

y
T sinx
= = tanx olur. 1
Y cosx
P
1 170°
Örnek 33 Çözüm –1 1
x
H O
B

a
cota –1

H
• cos170° = –|OH|
1
tana

a
O A 3.
y

tana 1
A(AH∆O) 2
= = tana = tan2a olur. P
cota cota
A(BO∆H)
2 200°
–1 1
x
Örnek 34 Çözüm O H

|AH| = |KM| = sin40°, |PM| = tan40°

|KP| = tan40° – sin40° olur. –1

x=1
tan200° = |PH|
Örnek 35 Çözüm

|AP| = cot50°

|AT| = cos50° ¡ |PT| = cot50° – cos50° olur.

11. SINIF / MF MODÜL

10 1 2 3 4 5 6 7 8
 Çözümler ve Doğru Seçenekler

4. BÖLÜM 3
y
Trigonometrik Fonksiyonlar Arasındaki
H y=1
P Temel Özdeşliklerler ile İlgili Uygulamalar

230°
–1 1
x
O Örnek 1 Çözüm

sin x
c1+ m . cos x
cos x
–1 cos x
c1+ m . sin x
sin x
cot230° = |PH| cos x + sin x
= = 1 olur.
sin x + cos x

5. [–5, 5]

6. 4
Örnek 2 Çözüm
7. P(cos110°, sin110°)
1+ 7 8
= = 4 olur.
8. T(1, tan140°) 1+ 1 2

9. K(cot190°, 1)

10. –7 ve –1 Örnek 3 Çözüm

sin a . cos a
11. 2.(1 – sin 2 x)
2 –2 sin x
1 – sin x
12. K(cotq, 1)
= 2.(1 + sinx) – 2sinx = 2 olur.
L(cosq, sinq)

M(1, tanq)

13. 7 Örnek 4 Çözüm

3
14. p p
7 I. x= için tan = 3 f Q
3 3

II. Doğrudur.

III. sin 2 x = sin x olur. (Yalnız II)

Örnek 5 Çözüm
1 – cos2x.sin2x – sin4x
= 1 – (1 – sin2x).sin2x – sin4x (cos2x = 1 – sin2x)
= 1 – (sin2x – sin4x) – sin4x
= 1 – sin2x + sin4x – sin4x
= 1 – sin2x
= cos2x bulunur.

11. SINIF / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 11
 Çözümler ve Doğru Seçenekler

Örnek 6 Çözüm Örnek 11 Çözüm

cos x sin x
1
c + tan x m . (1- sin x) cot x tan x sin x cos x
cos x + = +
1 - cot x 1 - tan x cos x sin x
1 sin x 1 + sin x 1- 1-
=c + m . (1- sin x) = . (1 - sin x) sin x cos x
cos x cos x cos x
cos x sin x
1 - sin 2 x cos 2 x sin x cos x
= = = cos x bulunur.
cos x cos x =
sin x - cos x
+
cos x - sin x
sin x cos x
cos x sin x
= +
sin x - cos x cos x - sin x
cos x sin x
Örnek Çözüm = -
7
sin x - cos x sin x - cos x
2 sin x - 4 cos x 1 cos x - sin x
= = = - 1 bulunur.
3 cos x - sin x 3 sin x - cos x
¡ 6 sin x - 12 cos x = 3 cos x - sin x
¡ 7 sin x = 15 cos x
cos x 7 7
¡ = ¡ cot x = bulunur.
sin x 15 15

Örnek 8 Çözüm Örnek 12 Çözüm

(sinx + cosx)2 = (§A)2 cos 2 x

1-
2
( sin 2 x + cos 2 x + 2 sin x. cos x = A 1 - cot x sin 2 x
1444444442444444443 + 2 cos 2 x = + 2 cos 2 x
1 1 + cot 2 x cos 2 x
1+
sin 2 x
A –1
( sin x. cos x = olur.
2 sin 2 x - cos 2 x
sin 2 x
= + 2. cos 2 x
sin 2 x + cos 2 x
Örnek 9 Çözüm sin 2 x

(tan x + cot x) 2 = ( 3 ) 2 sin 2 x - cos 2 x sin 2 x

= . + 2 cos 2 x
2 2 sin 2 x sin 2 x + cos 2 x
tan x + cot x + 2. tan x. cot x = 3
1444442444443
1
= sin 2 x - cos 2 x + 2. cos 2 x
¡ tan2x + cot2x = 1 olur.
= sin 2 x + cos 2 x = 1 bulunur.

Örnek 10 Çözüm

(tanx + cotx)3 –3.tanx.cotx.(tanx + cotx)

= 43 – 3.1.4 = 64 – 12 = 52 olur.

11. SINIF / MF MODÜL

12 1 2 3 4 5 6 7 8
 Çözümler ve Doğru Seçenekler

Örnek 13 Çözüm Örnek 16 Çözüm

cos x 1 + sin x cos x cos x

c +
cos x m
. cot x +
cosec x - 1 cosec x + 1
1 + sin x
J 1 1 N 1
cos x 1 + sin x = cos x K + O c cosec x = m
=( +
cos x
) . cot x K 1 1 O sin x
1 + sin x K - 1 + 1 O
(cos x) (1 + sin x) L sin x sin x P
J 1 1 N
cos2 x + (1 + sin x) 2 = cos x K + O
=f p . cot x K 1 - sin x 1 + sin x O
K O
(1 + sin x) . cos x L sin x sin x P
sin x sin x
=f
cos2 x + 1 + 2 sin x + sin 2 x
p . cot x
= cos x
f 1 - sin x +
1 + sin x p
(1 + sin x) . cos x (1 + sin x) (1 - sin x)

2 + 2. sin x sin x (1 + sin x) + sin x (1 - sin x)

=e o . cot x = cos x f p
(1 + sin x) . cos x 1 - sin 2 x
2 (1 + sin x) cos x (1 - sin 2 x = cos 2 x)
= . cot x c cot x = m
(1 + sin x) . cos x sin x sin x + sin 2 x + sin x - sin 2 x
= cos x f p
2 cos x 2 cos 2 x
= . = bulunur.
cos x sin x sin x 2. sin x
= cos x.
cos 2 x
sin x
= 2. = 2. tan x bulunur.
cos x

Örnek 14 Çözüm

sin x cos x
+
cos x 1+ sin x
(1 + sinx) (cosx)

sin x + sin 2 x + cos 2 x 1+ sin x

= =
cos x (1+ sin x) cos x (1+ sin x)

1
= = sec x bulunur.
cos x

Örnek 17 Çözüm

sin2a + cos2a = 1
Örnek 15 Çözüm
= (sina + cosa)2 – 2.sina.cosa = 1
1 sin x 1
– m+
sin x 1+ cos x 1 4
– 2• =1
(1 – cosx) 4 2

1 sin x. (1 – cos x)
– 1 1
sin x sin 2 x ¡ – m – = 1¡ m = –1 olur.
4 4

1 – 1+ cos x
= = cot x olur.
sin x

11. SINIF / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 13
 Çözümler ve Doğru Seçenekler

Örnek 18 Çözüm Örnek 21 Çözüm

cot x
A = 4 sin x – 3
tan x + cot x
D cos x
sin x
= 4 sin x – 3
sin x cos x
+
1 cos x sin x
(sin x) (cos x)

cos x
x sin x
= 4 sin x – 3
E
B  C sin2 x + cos2 x
1 sin x. cos x
cos x sin x. cos x
AC DE . = 4 sin x – 3
sin x 1
tan x = ¡ AC = tan x ¡ tan x =
1 BE cos2 x = 4 sin x – 3
1 – sin2 x = 4 sin x – 3
2
¡ tan x. tan x = tan x olur. sin2 x + 4 sin x – 4 = 0
¢ = b2 – 4.a.c
& ¢ = 4 2 – 4.1. (–4) = 32
–b + ¢
x1 =
2.a
–4 + 32
& x1 =
Örnek 19 Çözüm 2
& x1 = –2 + 2§2
1
sin x = x2 = –2 – 2§2
1+ AB
Buradan x2 = –2 – 2§2 < –1 olduğundan kök olmaz.
¡ 1 – (sinx)2 = cos2x olur.
sinx = –2 + 2§2 dir.
Doğru Seçenek E

Örnek 20 Çözüm

]sin x – cos xg2

+ 2 sin x
cos x
sin2 x – 2 sin x cos x + cos2 x
= + 2 sin x
cos x
1 - 2 sin x cos x + 2 sin x cos x
=
cos x
1
= bulunur.
cos x
Doğru Seçenek A

11. SINIF / MF MODÜL

14 1 2 3 4 5 6 7 8
 Çözümler ve Doğru Seçenekler

Örnek 22 Çözüm Örnek 24 Çözüm

1 x

| AB |
= tanx ¡ |AB| = |OA| . tanx = tanx x
| OA | 90–
x
x
| OA | 1
= cosx ¡ |BO| = B C
| BO | cos x
1 BCD dik üçgeninde
|BC| = |BO| – 1 = –1
cos x
CD
| CD | sin x = & CD = BC . sin x
= sinx ¡ |CD| = sinx BC
| CO |
BD
| OD | cos x = & BD = BC . cos x
= cosx ¡ |OD| = cosx
| CO | BC

|DA| = |OA| – |OD| = 1 – cosx 1 1

Alan(BC∆D) = .|BD| . |CD| = .|BC|2.sinx.cosx
1 2 2
| AB | + | BC | tan x + cos x – 1
| CD | + | DA |
=
sin x + 1 – cos x AB∆C dik üçgeninde
sin x 1 cos x BC BC
+ – tan x = & AC =
cos x cos x cos x
= AC tan x
sin x + 1 – cos x
sin x + 1 – cos x 2
1 1 BC
cos x ^sin x + 1 – cos xh Alan(AB∆C) = .|BC|.|AC| = .
=
2 2 tan x
1
= sec x bulunur.
sarıB.A Alan(AB∆C) – Alan(BC∆D)
=
cos x
=
maviB.A
Doğru Seçenek E Alan(BC∆D)
2
BC BC 2 . sin x. cos x
-
2 tan x 2
=
2
BC sin x. cos x
Örnek 23 Çözüm
2
1
secx.tanx(1 – sinx) = 1
4 - sin x. cos x
tan x
1 sin x 1 =
sin x. cos x
· (1 – sinx) =
cos x cos x 4
1
= -1
sin x (1 - sin x) sin 2 x
1
1 - sin 2 x
=
cos 2 x 4
=
sin x (1 - sin x) 1 sin 2 x
=
1 - sin2 x 4
cos 2 x
=
sin x (1 - sin x)
=
1 sin 2 x
(1 + sin x)(1 - sin x) 4
= cot 2 x bulunur.
4 sin x = 1 + sin x
1 Doğru Seçenek D
sin x =
3
1 3
csc x = = = 3 bulunur.
sin x 1
Doğru Seçenek E

11. SINIF / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 15
 Çözümler ve Doğru Seçenekler

Örnek 25 Çözüm Örnek 27 Çözüm

sin x (7 - 24 - 25) dik üçgeninden |AC| = 25 tir.

1+
cos x sin x – cos x
. =2 | AB | 7 | BC | 24
cos x sin x sin a = = cos a = =
sin x | AC | 25 | AC | 25

cos x + sin x | AB | 7 | BC | 24
tan a = = cot a = = bulunur.
cos x sin x – cos x | BC | 24 | AB | 7
. =2
cos x sin x
sin x

cos x + sin x sin x sin x – cos x

. . =2
cos x cos x sin x

sin2 x – cos 2 x
=2
cos 2 x

sin2x – cos2x = 2cos2x Örnek 28 Çözüm

sin2x = 3cos2x Yöndeş açılardan, D
1 a
sin2 x m(AB∑C) = m(AD∑E) = a olur.
¡ =3 1 B
2
cos x Karelerin kenarları 1 birim olsun. a
1
¡ tanx = §3 Şekildeki AED dik üçgeninden
E 1 1 C 1 1 1 A
|AE|2 + |DE|2 = |AD|2
x = 60° olup,
52 + 32 = |AD|2 ¡ |AD|2 = 25 + 9 ¡ |AD|2 = 34 ¡ |AD| = æ34
sinx = sin60° bulunur.
3 AED dik üçgeninden,
= bulunur.
2
Doğru Seçenek D 5 5. 34 5
sin a = = tan a =
34 34 3
3 3. 34 3
Örnek 26 Çözüm cos a = = cot a = bulunur.
34 34 5
y
A

D
tana
a
1
cosa Örnek 29 Çözüm
a
x
B 1 O sina C

AB OC DC
= tan a, = sin a, = cos a,
BO DO DO
; ; ;
1 1 1 3 æ10
1. tan a
Alan ^AOBh 2
Alan ^OCDh
=
sin a . cos a x
2
1
sin a 1
= .
cos a sin a . cos a 2
1 1
cos 2 x = e o = olur.
1 2 10 10
= = sec a bulunur.
cos 2 a

Doğru Seçenek E

11. SINIF / MF MODÜL

16 1 2 3 4 5 6 7 8
 Çözümler ve Doğru Seçenekler

Örnek 30 Çözüm Örnek 33 Çözüm

A
| HB | 2
cot B = = ise
| HC | 3
a
|HB| = 2 birim ve |HC| = 3 birim
H a+2
4 5 alalım.
2 3
ABC ikizkenar üçgen ise
|AB| = |AC| dir.
x B C
3 |AH| = a ise |AC| = a + 2 olur.

3 3 27 AH∆C dik üçgeninde Pisagor Bağıntısı’ndan,

cos x + cot x = + = olur.
5 4 20 |AC|2 = |AH|2 + |HC|2 ¡ (a + 2)2 = a2 + 32

Örnek 31 Çözüm ¡ a2 + 4a + 4 = a2 + 9
5
¡ 4a = 5 ¡ a = tür.
3.sinx = 4.cosx 4
sin x 4 4 | HC | 3 12
¡ = ¡ tan x = AH∆C dik üçgeninde sin A = = = bulunur.
cos x 3 3 | AC | 13 13
4

Örnek 34 Çözüm

4 5 AB∆D dik üçgeninden,

A
| AD |
tan q = ise
q 3
x
3 3.tanq |AD| = 3.tanq

q ADC dik üçgeninden,

secx + cosecx
B 3 D C
1 1 5 5 35
= + = + = olur. | AD | 3. tan q
3 4 3 4 12 cos q = = ¡ | AC | . cos q = 3. tan q
5 5 | AC | | AC |
3. tan q
¡ | AC | = bulunur.
cos q

Örnek 32 Çözüm Örnek 35 Çözüm

A m(AB∑C) = q ise
AD∆B dik üçgen, E

| BD | m(DA∑E) = q olur.
a
tan a = C
5 ADE dik üçgeninden
5 D
ADC dik üçgen 3
| AD | | AD |
| DC | cos q = =
q cot q = | AE | 3
5
B D C q ¡ | AD | = 3. cos q
q
A 3 B
| BD | | DC |
tan a + cot q = + =3
5 5 AC∆B dik üçgeninden,
| BD | + | DC |
¡ = 3 ¡ | BD | + | DC | = 15 | AC | | AC |
5 sin q = = ¡ | AC | = 3. sin q
| AB | 3
| BC | = | BD | + | DC | oldu€una göre, | BC | = 15 cm
Buradan |CD| = |AC| – |AD|
bulunur.
¡ |CD| = 3.sinq – 3.cosq bulunur.
11. SINIF / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 17
 Çözümler ve Doğru Seçenekler

Örnek 36 Çözüm Örnek 38 Çözüm

Küpün bir kenar uzunluğu 2 birim olsun.

F
|EF| = |KE| = |AK| = 2 birim, |EL| = |LF| = 1 birim olur.
E
3 KEL dik üçgeninde Pisagor Bağıntısı uygulanırsa
2
q
D 3 O2 3 C 2 O1 2 B x A |KE|2 + |EL|2 = |KL|2 ¡ 22 + 12 = |KL|2 ¡ |KL| = §5 birimdir.

AKL dik üçgeninde Pisagor Bağıntısı uygulanırsa

Şekilde [AF, O1 ve O2 yarım çemberlerine E ve F noktasında
|AK|2 + |KL|2 = |AL|2
teğet olduğuna göre, [AF] ^ [FO2] ve [AE] ^ [EO1] dir.
22 + (§5)2 = |AL|2 ¡ |AL| = 3 birimdir.
3|BC| = 2|DC| ise |BC| = 4 birim, |DC| = 6 birim alırsak |FO2|
= 3 birim, |EO1| = 2 birim olur. A
AK∆L dik üçgeninden
AE∆O1 ~AF∆O2 ve |AB| = x ise 2
sina = bulunur. 3
3 2
| AO1 | | EO1 | x+2 2
= ¡ = ¡ 3x + 6 = 2x + 14 a
| AO 2 | | FO 2 | x+7 3
K §5 L
¡ x = 8 birim olur.

Buradan AE∆O1 dik üçgeninden,

E
2 2 1
q sin q = = bulunur. Örnek 39 Çözüm
O1 10 A 10 5
kısa kenar = a cm olsun

uzun kenar = b olsun

Örnek 37 Çözüm
5a = b’dir.
D Yarım çemberde,
7a 7a 7
tan a = = = olur.
|AO| = |OD| = 1’dir. 3a + b 8a 8
12
1 DHO dik üçgeninde Pisagor
13
x
Bağıntısı uygulanırsa
A 1 O H C
|OD|2 = |OH|2 + |DH|2 ¡
12 2 144
12 = |OH|2 + c m ¡ 12 = |OH|2 +
13 169 Yazılıya Hazırlık Çalışması Çözümü
144 1. –sinx 2. 2secq 3. |cosx – sinx|
¡ 12 – = |OH|2
169
25 5 4. 1 5. cosecx 6. cot2x
¡ |OH|2 = ¡ |OH| =
169 13
31 6 25
5 18 7. 8. 9.
Buna göre, |AH| = 1+ = tür. 130 2 12
13 13
1
10. 10,02 11. 12. seca – 1
12 2
a –1
| DH | 13 2
AH∆D dik üçgeninde tan x = = ¡ tanx =
| AH | 18 3
13
bulunur.

11. SINIF / MF MODÜL

18 1 2 3 4 5 6 7 8
 Çözümler ve Doğru Seçenekler

BÖLÜM 4 Örnek 6 Çözüm

Trigonometrik Fonksiyonların
Bölgelere Göre İşareti ve Sıralama (1 – cos x) 2 1 – cos x –1+ cos x
= = olur.
2
sin x sin x sin x

Örnek 1 Çözüm

a = sin120° √ +
b = cos310° √ +
Örnek 7 Çözüm
c = tan269° √ +

§3 x √ 4. bölge
§2

Örnek 2 Çözüm
x
a = tan560° = tan200° √ + 1
b = cos2260° = cot100° √ –
c = cot4440° = cot120° √ – 2 – 2 2
tan x. sin x = – . = olur.
1 3 3

Örnek 8 Çözüm
Örnek 3 Çözüm
2p
a ! d , n ise a = 48 alınırsa
r r
a = cos √–
3 4 3

5p x = cos 96 : cot 96 & `-j : `-j = +

b = tan √+ > >
4 - -

2p y = cos 192 : cot 192 & `-j : `+j = -

c = cosec c m√+ > >
7 - +

z = cos 288 : cot 288 & `+j : `-j = -

> +
> -

Doğru Seçenek C
Örnek 4 Çözüm

a = sin125° √ +
Örnek 9 Çözüm
b = cos195° √ –
c = cot220° √ + a = 150° alalım.
x = sin300°.tan150°
=–.–=+
y = cos300°.cot300°
=+.–=–
Örnek 5 Çözüm
z = sin150°.cot300°
1– cos 2 x = sin 2 x
=+.–=–
+, –, – olur.
= sin x = – sin x olur. Doğru Seçenek B
:
<0

11. SINIF / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 19
 Çözümler ve Doğru Seçenekler

Örnek 10 Çözüm Örnek 15 Çözüm

I. bölgede açı büyüdükçe sinüs değerleri büyüyeceğinden x=1

y
sin20° < sin40° < sin50° ¡ a < c < b olur.
1
A
B
C

12 110°
Örnek 11 Çözüm

0°
10
p = 180° alınırsa 0° P
–1
x
a = cos54° O

b = cos75°
C'
c = cos63° olur.
I. bölgede açı büyüdükçe kosinüs değerleri küçüleceğinden
–1
b < c < a olur. B'

A'
Örnek 12 Çözüm

Açıların esas ölçüleri bulunduğunda

tan100° = x, x = 1 doğrusu üzerinde A’ noktasının ordinatı,
a = sin40° tan110° = z, x = 1 doğrusu üzerinde B’ noktasının ordinatı,
b = cos70° = sin20° tan120° = y, x = 1 doğrusu üzerinde C’ noktasının ordinatıdır.
c = cos20° = sin70° Buna göre, x < z < y olur.
¡ sin20° < sin40° < sin70°
¡ b < a < c olur. Örnek 16 Çözüm
p p
< 6a <
4 2

6a = 50° alalım.
Örnek 13 Çözüm
x = sin50°
1 1 1 y = cos50° = sin40°
< <
6 5 3
z = tan50° > 1¡ y < x < z olur.
¡ sinc < sinb < sina
¡ c < b < a olur.

Örnek 17 Çözüm

a!b , l ¡ 3a ! b , l
p p p p
Örnek 14 Çözüm 12 6 4 2
2 2
I. bölgede açı büyüdükçe tanjant büyüyeceğinden < sin 3a <1, 0 < cos 3a <
2 2
a = tan77°
1 < tan3a < ∞ ¡ y < x < z bulunur.
b = tan66° Doğru Seçenek C
c = tan22°
¡ c < b < a olur.

11. SINIF / MF MODÜL

20 1 2 3 4 5 6 7 8
 Çözümler ve Doğru Seçenekler

Örnek 18 Çözüm Yazılıya Hazırlık Çalışması Çözümü

1. a, b, c, d √ –, +, +, –
y
2. a, b, c √ +, –, –
1
A
B
3. a, b, c √ –, –, +
C 11
4. 0 5. – 6. x < y < z
15
13
0°
7. t > z > x > y 8. c > b > a
12
0°
11

–1 1 9. b < a < c 10. c > a > b > d

0°

x
D E F O
11. t > y > x > z 12. x < z < y

–1

x = 70°, y = 60° ve z = 50° alındığında

a = sin130°
b = sin120°
c = sin110°
|AF| = sin110° = c
|BE| = sin120° = b
|CD| = sin130° = a
|AF| < |BE| < |CD| ise c < b < a olur.
Doğru Seçenek E

Örnek 19 Çözüm

a = 40° alınırsa
x = tan40°
y = tan80°
z = tan120° < 0 olduğundan
z < x < y olur.
Doğru Seçenek D

11. SINIF / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 21
 ÇÖZÜMLER VE DOĞRU SEÇENEKLER

FİZİK Örnek 4 Çözüm

BÖLÜM 1 y y
Kuvvet ve Hareket (Vektörler)
) 2
,3
0,2 1
Örnek 1 Çözüm K¶( 1 x
x 0
0
P¶ vektörünün büyüklüğü K¶ ninkinin 2 katıdır. Yönleri zıt olduğu 1 1
2 2
için P¶ = –2K¶ dir (I. eşitlik doğrudur.). R¶ ve L¶ vektörleri zıt yönlü- 3 z L¶(1, 0, 2)
z
dür. L¶ nin büyüklüğü R¶ ninkinin 3 katı olduğu için L¶=–3R¶ veya

L¶ y y
R¶ = – tür (III. eşitlik yanlıştır.) yazılabilir. M¶ ve N¶ vektörleri-
3 2
nin büyüklükleri eşit ve §5 birim fakat yön ve doğrultuları fark- 1
1 2 0
lı olduğu için M¶ ve N¶ birbirine eşit değildir (IV. eşitlik yanlıştır.). 0 x x
1 1
Doğru Seçenek D N¶(0, 0, 2)
2 M¶(2, 1, 3) 2
3
z z

y y
2
T¶(0, 2, 0)
1
Örnek 2 Çözüm P¶(3, 0, 0)
0 x x
y y 1 2 3 0
1 2 3 4 5 z z
0 x 4
L¶(–4,5)
–1 K¶(4,–3) 3
–2 2
–3 1
–x 0
–4 –3 –2 –1

y y y
–3 –2 –1
–x ) 0 0 x
,–2 N¶(2,0)
(
¶ –3 –1
x –1
M 0 Örnek 5 Çözüm
–2 1 2 –2
P¶(0,–3)
–3
–y k¶ ile m¶ vektörleri uç uca eklendiğinde bileşkesi ¬¶ den farklı bir
vektördür. Tüm vektörler uç uca eklendiğinde bileşke vektör
sıfırdan farklıdır. m¶, n¶ ve p¶ vektörleri şekildende görüldüğü gi-
bi uç uca eklenmiştir. Bunların da bileşkesi r¶ dir.
Doğru Seçenek B

Örnek 3 Çözüm

y
3 Örnek 6 Çözüm
2 Vektörler uç uca eklendiğinde tekrar başlangıç noktasına dö-
1 nüldüğünde bileşke vektör sıfır olur. Bu durumda I ve III. dü-
0 K¶(2,1,2) x zenekte bileşke vektör sıfırdır.
1 2
1 Doğru Seçenek E
2
z

11. SINIF / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 1
 Çözümler ve Doğru Seçenekler

Örnek 7 Çözüm Örnek 10 Çözüm

j
a¶ ile b¶ uç uca eklendiğinde a¶ + b¶ = d¶ olur. b¶ Vektörler şekildeki gibi uç
a¶ uca eklendiğinde bileşke vek- a¶
(I. yargı doğrudur.) d¶ c¶
tör L¶ olur.
i
R¶=a¶+b¶+c¶
a¶ vektörünün ucuna –c¶ vektörü eklendiğinde b¶
b¶ vektörü elde edilir. –c¶
a¶
k
(II. yargı doğrudur.) b¶
Doğru Seçenek B

d¶ vektörünün ucuna –c¶ vektörü eklendiğinde

2b¶ vektörü elde edilir.
d¶ –c¶
(III. yargı doğrudur.) 2b¶

Doğru Seçenek E
Örnek 11 Çözüm

d¶
a¶ d¶

Örnek 8 Çözüm
b¶ x¶
c¶
F¶1 c¶ d¶ b¶
–
3 b¶+d¶ = c¶ (I doğru) a¶+d¶ ≠ c¶ (II yanlış) b¶ ile d¶ vektörünün
F¶2
a¶ + d¶ = x¶ tir. büyüklükleri eşittir.
2 (III doğru)

–3F¶3 F¶1 Doğru Seçenek D

F¶1 F¶2
R¶ = – + – 3F¶3
3 2

Doğru Seçenek E

Örnek 12 Çözüm

Örnek 9 Çözüm Bileşenler tabloya aşağıdaki gibi yazılır.

y x y
–c¶ K¶ –1 +2
e¶
–d¶ L¶ +1 +1
b¶¶
M¶ 0 –2
x –1 0
b¶ + N¶
a¶ R¶ –1 +1
z R¶ = c¶
Buna göre, R¶ vektörü 1 numaralı vektördür.
Doğru Seçenek A
Vektörler uç uca eklendiğinde elde edilen vektör –c¶ vektörü-
dür.
Doğru Seçenek C

11. SINIF / MF MODÜL

2 1 2 3 4 5 6 7 8
 Çözümler ve Doğru Seçenekler

Örnek 13 Çözüm Örnek 16 Çözüm

K x = K.cos53° K y = K.sin53°
x y
K x = 10.0,6 K y = 10.0,8
K¶ –1 +2
K x = 6 br K y = 8 br
L¶ +2 0 L x = L.cos37° L y = L.sin37°
M¶ 0 –2 L x = 5.0,8 L y = 5.0,6
L x = 4 br L y = 3 br olacaktır.
–2 –1
+ N¶
R¶ –1 –1 Buna göre,

y y
R¶ vektörü bileşenleri (–1, –1) olan 4 numaralı vektördür.
K¶=10 br Ky=8 br
Doğru Seçenek D K¶y=8 br
Lx=4 br
L¶x=4 br 53° x
x Kx=6 br
37°
K¶x=6 br
L¶=5 br L¶y=3 br Ly=3 br

Örnek 14 Çözüm
y

Ry = 5 br R¶ R2 = Rx2 + R2y
x y x y
R2 = 5 2 + 2 2
K¶ + L¶ +2 +1 K¶ + M¶ +2 –2
R = æ29 br olarak bulunur.
– L¶ –1 1 – K¶ +3 0 x
Rx = 2 br
K¶ +3 0 M¶ –1 –2

Buna göre, M¶ vektörü A seçeneğindeki vektör olur. Doğru Seçenek D

Doğru Seçenek A

Örnek 15 Çözüm

1 br 1 br

K¶ + L¶ 3 br
2 br
2M¶ – L¶ 2 br

+ L¶ – M¶

K¶ + L¶ + M¶

4 br

1 br

2 br
K¶ + L¶ + M¶
Doğru Seçenek D

11. SINIF / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 3
 Çözümler ve Doğru Seçenekler

Örnek 17 Çözüm Örnek 19 Çözüm

y 4 N’lik kuvvetlerin arasındaki açı 120° olduğu için bu iki kuvve-

A¶=20 br tin bileşkesi 4 N’dir. Bulunan 4 N’lik kuvvetle 3 N’lik kuvvet bir-
Ay=16 br birine dik olduğu için bileşke 5 N olur.
B¶=15 br
By=9 br 4N 4N

53° 37° x
O 60°
Ax=12 br Bx=12 br 4N
60°
R=5 N
C¶=30 br 3N

30°
3N
4N
Ax = A.cos53° Bx = B.cos37°
Ax = 20.0,6 Bx = 15.0,8 R = 3 2 + 4 2 ¡ R = 5 N olur.
Ax = 12 br Bx = 12 br Doğru Seçenek D

Ay = A.sin53° By = B.sin37°
Ay = 20.0,8 By = 15.0,6
Ay = 16 br By = 9 br

Sadeleştirme yapıldığında bileşke

25 br
vektörün büyüklüğü –y yönünde
30 – 25 = 5 br olarak bulunur.

12 br 12 br
Örnek 20 Çözüm
30 br
40 N’lik kuvvetin bileşenleri aşağıdaki gibidir.
Doğru Seçenek E 40.sin37° 40 N
40.0,6 = 24 N

37°

40.cos37°
40.0,8 = 32 N
40 N’lik kuvvetin düşey bileşeninin F kuvvetinin büyüklüğüne
eşit olduğu şekilden görülmektedir.
Örnek 18 Çözüm Buna göre, |F¶| = 24 N’dir.
R2 2 2
= F1 + F2 + 2F1.F2.cos37°
24 N 24 N 48 N
4 ¡
R2 = 52
+ 82
+ 2.5.8.
5
R2 = 153 ¡ R = 3æ17 N olur. 18 N 32 N 14 N
Doğru Seçenek E
(7, 24, 25) özel dik üçgeni ya da Pisagor kullanılırsa bileşke-
nin 50 N olduğu görülür.
Doğru Seçenek D

11. SINIF / MF MODÜL

4 1 2 3 4 5 6 7 8
 Çözümler ve Doğru Seçenekler

Örnek 21 Çözüm Örnek 23 Çözüm

x y
Bileşke kuvvet tabloya göre –y yönünde Üç kuvvetin bileşkesi –x yönünde, x y
F¶1 0 +2
1 br’dir. O hâlde bileşke F1 kuvvetinin 1 br’dir. Hareket eden cisme uygulanan F¶1 +1 +1
F¶2 +1 0
tersi yönde 1 br demektir. Yani cisim F1 net kuvvet sıfır olduğunda cisim sabit F¶2 0 –1
kuvveti ile aynı doğrultuda hareket eder. F¶3 +1 –2 hızla hareket eder. Buna göre, cisme +x
F¶3 –2 0
+
+ F¶4 –2 –1 yönünde, 1 br’lik kuvvet uygulanmalıdır.
R¶ –1 0
R¶ 0 –1
Doğru Seçenek A
Doğru Seçenek A

Örnek 24 Çözüm

Verilen kuvvetlerin bileşkesi, bileşenle- x y

Örnek 22 Çözüm
ri –x yönünde 1 br, +y yönünde 1 br F¶1 0 2
y olan R¶ vektörüdür. Cismin y doğrultu-
9 N ve 4 N’luk + F¶2 –1 –1
4N kuvvetler zıt sunda gitmesi için –x yönündeki 1 br’lik
R¶ –1 +1
yönlüdür. kuvvetin yok edilmesi gerekir.
30° K 3§3 N
x Bu durumda +x yönünde 1 br etkisi olan 1 ya da 3 numaralı kuv-
30°
30 vetlerin uygulanması gerekir.
°
30° 30°
3§3.§3 = 9 N Doğru Seçenek E
12 N 3§3

x Örnek 25 Çözüm
30° 60°
9–4=5N y
12 N F¶1 F¶2

R = 13 N 44° 46°
46° 44°
x
(5, 12, 13) özel dik üçgeni kullanıldığında R = 13 N olur.

Doğru Seçenek C
F¶3

a = 46°, q = 44° olmak şartıyla F1 ve F2 nin bileşkesinin büyük-

lüğü F3 kuvvetininkine eşittir. F1 ve F2 arasında bileşke F1 e
daha yakın olduğu için F1 > F2 dir. Bu ikisinin bileşkesi F3 ola-
cağı için F3 en büyük olmalıdır.
Bu durumda F3 > F1 > F2 olur. Eğer a = 44°, q = 46° alınırsa
F2 > F1 olacağı için F3 > F2 > F1 de olabilir. F1 = F2 olamaz.
Doğru Seçenek B

11. SINIF / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 5
 Çözümler ve Doğru Seçenekler

Örnek 26 Çözüm Örnek 27 Çözüm

Durgun K cismine etki eden bileşke kuvvet
II
F FAli = F1 F1 III

F F§3 F
60° ¡
180°
Koli F2
F
FAhmet = F2

R = F§3 – F = 1,73 – 1 ≅ 0,73 F olduğu için hızlanır. F1 ile F2 nin bileşkesi bu ikisi arasındaki II ve III olabilir.
L cismine etki eden bileşke kuvvet hareket yönüne zıt olduğu I. yönü kesinlikle olamaz.
için önce yavaşlar ve durur. Sonra ters yönde hızlanır. Doğru Seçenek D

¡
2F F R=F

M cismine etki eden bileşke kuvvet sıfır olduğu için cisim sabit
hızla hareketini devam ettirir, hızlanmaz.
F§2

2F ¡ 2F F§2.§2 = 2F
M M
R=0

F§2

Dolayısıyla I ve II. yargılar söylenebilir. III. yargı söylenemez.

Doğru Seçenek C

11. SINIF / MF MODÜL

6 1 2 3 4 5 6 7 8
 Çözümler ve Doğru Seçenekler

BÖLÜM 2 Örnek 3 Çözüm

Kuvvet ve Hareket (Bağıl Hareket)
vK = v vLK = 3v
batı doğu

L aracının K aracına göre hızının (vLK) = 3v olması için vK ters

çevrilirse,
Örnek 1 Çözüm
vLK = 3v
K aracının, L aracına göre hız vektörü v¶L v¶K
vK = v vL = 2v
sorulduğu için gözlemci L aracıdır. Bu
v¶KL
durumda L aracının hız vektörü ters L aracının hızı doğuya 2v bulunur.
çevrilir. Böylece v¶KL vektörü C seçe-
neğindeki gibi olur. vL = 2v
Doğru Seçenek C batı doğu
vM = 5v

L aracının M aracına göre hızını bulmak için M aracının hızı

ters çevrilirse,

vM = 5v vL = 2v
batı doğu
vLM = 3v bulunur.

Buna göre, vLM hızı batı yönünde 3v olacaktır.

Doğru Seçenek D

Örnek 2 Çözüm

Çocuklardan herhangi biri gözlemci yapılıp vektörel işlem aşa-

ğıdaki gibi yapılırsa

3v ¡ 5v
Yunus ile Salih
2v
Zeynep ile Salih 2v v ¡ v

2v ¡ 6v
Örnek 4 Çözüm
Salih ile Asya
4v
4v ¡ Konum-zaman grafiğinden M ve N’nin hız büyüklükleri
Zeynep ile Asya 5v
v
¢x 0 – 20
3v ¡ 4v vM = = = –5 m/s (Bat›)
Yunus ile Zeynep ¢t 4
v
en büyük bağıl hız Salih ve Asya’nınki olur. ¢x 0 – (–30) 30
vN = = = = 5 m/s (Do€u)
¢t 6 6
Doğru Seçenek C
Buna göre, N’nin M’ye göre hızı

vNM = vN – vM = 5 – (–5) = 10 m/s (Doğu)

Doğru Seçenek D

11. SINIF / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 7
 Çözümler ve Doğru Seçenekler

Örnek 5 Çözüm Örnek 8 Çözüm

Doğu yönünü (+) yön, batı yönünü (–) yön alalım.
Kuzey
Ali’nin yere göre hızı vA olsun. Bu durumda
a) Ali’nin otomobildeki şoföre göre hızı, verildiği için Ali’nin ye- vM = 15 m/s
Motosiklet
re göre hızı Tren
vAO = vA – vO ¡ –9v = vA – (+5v) ¡ vA = –9v + 5 v Batı Doğu
vT = 15 m/s
¡ vA = –4v olur.
b) Ali’nin yere göre hızı –4v olduğuna göre, (yani batı yönü) Ali Güney
kamyonet üzerinde batı yönünde hareket ediyor olmalıdır. Bu
durumda Ali’nin kamyonete göre hızı da Trenin motosiklet sürücüsüne göre hız büyüklüğü
–4v = –3v + x ¡ x = –v olur. v¶TM = v¶T – v¶M vektörel işlemi yapıldığında

vT
15§2 m/s
vTM –vM güneybatı olarak bulunur.
Örnek 6 Çözüm

Doğru Seçenek C
Gözlemci Y aracı olduğu için Y aracının hızını ters çevirip X’in
ucuna şekildeki gibi ekleyelim. Buradan,

/s
m
50
= –v¶Y vXY = 50 m/s bulunur. Örnek 9 Çözüm
v XY 53°
L
v¶X = 30 m/s •
va =2 m/s

Doğru Seçenek C d=120 m

vM = 5 m/s

•
Örnek 7 Çözüm K

X’in Y’ye göre hızı, 1. Karşıya geçiş süresi,

d = v.t
vXY = vX – vY dir. Buradan vY = vX – vXY dir.
120 = 5.t
Vektörel işlem yapılırsa, t = 24 s’dir.
Doğru Seçenek C
Kuzey

vX=3v vXY=3§2 2. Yatay doğrultudaki hız, motoru sürükleyen akıntı hızı

olduğu için motor L’nin x kadar sağından karşıya çıkar.
Batı Doğu
Yatayda alınan yol: x = va.t
x = 2 . 24 = 48 m’dir.
Güney
Doğru Seçenek B

v¶X=3v
3. Yere gö­re hız,
3v
vM
• va
2
vM + va2 = v 2yer
vyer
3v v 2yer = 5 2 + 22
–v¶XY=3§2 v
v yer = 29 m/s olur.
K

vY hızı batı yönünde 3v olur.
Doğru Seçenek D
Doğru Seçenek C

11. SINIF / MF MODÜL

8 1 2 3 4 5 6 7 8
 Çözümler ve Doğru Seçenekler

Örnek 10 Çözüm Örnek 11 Çözüm

L
1. Ka­yı­ğın ye­re gö­re hı­zı, su­ya gö­re hı­zıy­la neh­rin hı­zı­nın
bi­leş­ke­si­dir. Y v Y yer
vA
• v2yer = 102 + 102 X vA
10 m/s
v2yer = 100 + 100
10 m/s vyer v2yer = 200 v X yer
M
vyer = 10§2 m/s K
6 br

Yü­zü­cü­le­rin dü­şey hız bi­le­şen­le­ri eşit bü­yük­lük­te ol­ma­dı­ğı

Doğru Seçenek C
için fark­lı sü­re­ler­de kar­şı kıyıya çı­kar­lar. (ty = 2tx)
Æ X yü­zü­cü­sü L nok­ta­sın­da çık­tı­ğına göre neh­rin hı­zı 2 br’dir.
2. Kayığın Ali’ye göre hızı v 1,
Æ Bu­na gö­re X’in ye­re gö­re hı­z büyüklüğü §5 br, Y’nin yere göre
Kay›€›n yere göre h›z› v 2, hız büyüklüğü §2 br’dir. Şekilde de görüldüğü gibi L yü­zü­cü­sü K
Æ
Ali’nin yere göre hızı v 3 olsun. Bağıl hız formülüne göre, nok­ta­sın­dan 6 br uzak­taki M noktasında kar­şı kı­yı­ya çı­kar.
Æ Æ Æ
v 1 = v 2 – v 3 tür. Vektörel işlem yapılırsa, (I. yargı yanlış, II ve III. yargılar doğrudur.)
10 10 Doğru Seçenek D

•
10 20
10
Örnek 12 Çözüm
v21= 102 + 202
v1 = 10§5 m/s’dir. K L M N P R S T V
Doğru Seçenek D

3. Kayığın karşı kıyıya geçme süresi,

d 50 vX va
t= v & t= = 5s’dir. d = 6 birim
10 →
vX yer
→ →
vY v v Yyer
a

Doğru Seçenek E
X
4. Ayşe’nin hızını ters çevirip kayığın yere göre hızıyla, vek-
törel olarak toplarsak,
1. Y yü­zü­cü­sü­nün R nok­tas›n­dan ç›­ka­bil­me­si için ak›n­t› h›­z›
Æ
10 10 va = 3 bi­rim sağa doğru ol­ma­l›­d›r. v a ak›n­t› h›­z› vx ile top­
la­n›r­sa şe­kil­de gö­rül­dü­€ü gi­bi X’in ye­re gö­re h›z vek­tö­rü­
• nün doğ­rul­tu­su P nok­ta­s›n­dan ge­çer ve bun­dan do­la­yı X
5 10 5
de P’den ç›­kar.
2 2 2
v = 10 + 5
Doğru Seçenek C
v = 5 5 m/s Doğru Seçenek C
2. Kar­şı­ya çık­ma sü­re­si hızın akın­tı­ya dik bileşenine bağ­lı­
dır.
X’in hızının akın­tı­ya dik bileşeni 3 br’dir.
Y’nin hızının akın­tı­ya dik bileşeni 2 br’dir.

d 6
tX= = =2
vXy
3 tX 2
=
d 6 tY 3
tY = = =3
vYy
2

Doğru Seçenek C

11. SINIF / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 9
 Çözümler ve Doğru Seçenekler

3. Yü­zü­cü­nün su­ya gö­re hı­zı ile akın­tı hı­zı­nın top­la­mı ye­re

Örnek 14 Çözüm
gö­re hı­zı­nı ve­rir. X’in ye­re gö­re hı­zı şe­kil­de görül­dü­ğü
gi­bi, L yü­zü­cü­sü­nün O∂P do€­rul-
A P
2 2
­tu­su­nda yol ala­bil­me­si için O∂A
v Xyer = 2 + 3 = 13 br. vL
hız vektörü olursa A∂P de akıntı-
Y’nin yere göre h›z› v Yyer = 1 2 + 22 = 5 br’dir. nın hız vektörü olacaktır.
vX 13
Buna göre v = bulunur. O
Y 5 Şe­kil­de gö­rül­dü­€ü gi­bi,
Doğru Seçenek C
|O∂A| = |A∂P| yani
vL = vS olur.
Birim kareleri kullanarak vS = 2br der­sek,

B A P
vL vS

Örnek 13 Çözüm
vK
M L
O

Z VN
Y
R
Akıntı hızı vS = 2 br ol­du­ğu­na gö­re, v¶K + v¶S vektörü OP doğ­rul­tu­
X
sun­da ol­ma­lı­dır. Bu­na gö­re de v¶K şe­kil­de gö­rül­dü­ğü gi­bi §2 bi­rim
K
ol­ma­lı­dır ki P nok­ta­sın­da kar­şı kı­yı­ya çı­ka­bil­sin. Bu yüz­den O∂B
Z yüzücüsü L noktasında karşı kıyıya çıktığına göre, nehrin doğ­rul­tu­sun­da­ki vK hı­zı ile vL ara­sın­da vL > vK iliş­ki­si var­dır.
hızı sağa doğru 2 br olup X ve Y yüzücüleri K-M doğrultusun- Bu­na gö­re, vL = vS > vK olur.
da giderler. Doğru Seçenek A
Y ve Z’nin düşey hız bileşenleri eşit olduğu için aynı anda
karşı kıyıya ulaşırlar. Dolayısıyla Y yüzücüsü M’de olur.
X’in düşey hızı Y ve Z’ninkinin yarısı olduğu için R’de olur.
Doğru Seçenek B Örnek 15 Çözüm

vY vYA=50 m/s

20 m/s
10 m/s

Yüzücünün Ali’ye göre hızı vYA

vYA = vY – vA dır .
Bu işlemi vektörel olarak yaparsak so­nu­cun 50 m/s ol­ma­sı
için, 302 + vY2 = 502 ¡ vY = 40 m/s ol­ur.
Yüzücünün karşıya geçiş süresi,
d 120
t= v = = 3 s’dir.
Y 40
Doğru Seçenek C

11. SINIF / MF MODÜL

10 1 2 3 4 5 6 7 8
 Çözümler ve Doğru Seçenekler

Örnek 16 Çözüm Yazılıya Hazırlık Çalışması Çözümü

a) Yüzücünün hızını bileşenlerine ayırdığımızda, A.

20 m/s 12 m/s 1. yönlü 2. büyüklüğü 3. pozitif / negatif

4. 90° 5. çokgen 6. bağıl

7. hareket 8. Aynı - eşit 9. yere göre

37°
16 m/s 10. karşıya geçme 11. artar 12. suya göre

gibi bir görüntü oluşur.

d 72
Buna göre t = v = = 6 s’dir. B.
Y 12
1. D 2. Y 3. D 4. D 5. D 6. Y 7. D
vX > vA olduğu için yüzücü L noktasının x kadar solundan
8. D 9. Y 10. Y 11. D 12. D
karşıya çıkar.
Bu x mesafesi x = (vX – vA).t = (16 – 10).6 = 36 m’dir.
b) Akıntı hızının değişmesi karşıya çıkış süresini etkileyeme- C.
yeceği için t = 6 s’dir.
1. 2c¶ 2. 5 N 3. 7 N 4. 20
vx < vA olduğu için yüzücü L noktasının sağından çıkar.
5. L¶(4, 2, 1) 6. 2 7. 8. æ10
Bu x mesafesi;
x = (vA – vx).t ¡ x = (18 – 16).6 ¡ x = 2.6 = 12 m’dir.
9. I ve III 10. Değişmezdi / Değişmezdi

11. Yalnız II 12. 5 13. 6§2 14. 5

15. 16 16. III 17. 5 N 18. M
Örnek 17 Çözüm 19. VI 20. R¶ (3, 1, 2) 21. 4§5 N
3 m/s L 22. 4 N 23. 60 km/h
53°
4 m/s 24. v1: Güneydoğu yönünde, v§2
5 m/s
48 m M P v2: Batı yönünde, 2v
6 m/s 10 m/s

37° v3: Kuzeybatı yönünde, 2v§2

K 8 m/s N 30 m
25. X: L’nin sağından çıkar. (¬X = 27 m)
|LM| = |MN| = 24 m olduğu için K ve L’den giren yüzücülerin
Y: K’nin solundan çıkar. (¬Y = 24 m)
düşey doğrultuda aldığı yollar eşit ve 24 m’dir. Yüzücülerin
hız bileşenleri şekildeki gibidir. 26. a) tK = 12 s, tL = 6 s
Buna göre, yüzücülerin hareket süreleri, b) vK = 5§2 m/s, vL = 5§5 m/s
24 24
tK = = 4 s ve tL = = 6 s’dir.
6 4 c) x = 30§2 m
L’den giren yüzücünün yatayda aldığı yol,
27. 50 m 28. 40 m 29. 4 m/s
|MP| = (8 – 3).6 = 5.6 = 30 m’dir. 2
30. 20 s 31. 8 s 32.
K’den giren yüzücünün yatayda aldığı yol kullanıldığında, 3
|KN| + |MP| = (8 + 8).4 ¡ |KN| + 30 = 64 ¡ |KN| = 34 m olur.
Doğru Seçenek A

11. SINIF / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 11
 ÇÖZÜMLER VE DOĞRU SEÇENEKLER

KİMYA Örnek 4 Çözüm

BÖLÜM 1 Temel halde,

Modern Atom Teorisi
22Ti = 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2 3d2

Örnek 1 Çözüm ◆ p orbitallerinde (2p6 3p6) toplam 12 elektron bulunur.

n=4 ◆ d orbitallerinde (3d2) toplam 2 elektron bulunur.

4 4d veya 4f
m ¬ = –2 ◆ Baş kuantum sayısı(n) 4 olan (4s2) toplam 2 elektronu
Her iki durumda da elektronun baş kuantum sayısı n = 4’tür. vardır.

(I. doğru) ◆ s orbitallerinde (1s2 2s2 3s2 4s2) toplam 8 elektron bulu-
Elektron d ya da f orbitalinde bulunabilir. (II. doğru, III. yanlış) nur.
1 1 Açısal momentum kuantum sayısı(¬) 3 olan (f) hiçbir
Tüm elektronlar için ms değeri + veya – olabilir. (IV. doğru) ◆
2 2 elektronu yoktur.
Doğru Seçenek E
Doğru Seçenek D

Örnek 2 Çözüm
n = 3 ve ¬ = 2 ise √ bu elektron 3d orbitalindedir.
“d” orbitalleri maksimum 10 elektron alabilir.
Doğru Seçenek A
Örnek 5 Çözüm
Örnek 3 Çözüm
Bahsedilen elektron için n= 3 ve ¬= 0 ise, atomun temel halde-
ki elektron dağılımı 1s2 2s2 2p6 3s1 şeklindedir.
En büyük baş kuantum sayısı (n) 3 olan soy gaz elektron di-
zilimi; Buna göre,

1s22s22p63s23p6 ◆ atomun s orbitallerinde (1s2 2s2 3s1) toplam 5 elektron

vardır (I. doğru).
şeklindedir. Buna göre temel hâldeki nötr X atomunun elektron
dizilimi ve kuantum sayıları aşağıdaki gibi olmalıdır. ◆ en yüksek enerjili elektronun manyetik kuantum sayısı(m¬)
0’dır (II. yanlış).
1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2
◆ açısal momentum kuantum sayısı(¬) 1 olan (yani p orbital-
lerinde bulunan) toplam 6 elektronu (2p6) vardır (III. doğru).

n 1 2 2 3 3 4 Doğru Seçenek C

l 0 0 1 0 1 0
Örnek 6 Çözüm
m 0 0 -1, 0, 1 0 -1, 0, 1 0
l
Bahsedilen elektron için n= 4 ve ¬= 0 ise, atomun temel halde-
Buna göre; ki elektron dağılımı 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s1 şeklindedir.
◆ ¬ = 0 olan orbitallerde(s) toplam 8 elektron vardır. Buna göre bu atomda manyetik kuantum sayısı (m¬) 0 olan,
◆ Değerlik elektronlarının(4s) baş kuantum sayısı(n) 4’tür. 2 2 6 2 6 1
1s 2s 2p 3s 3p 4s
◆ Manyetik kuantum sayısı(m¬) 0 olan toplam 12 elektron
vardır.
◆ Açısal momentum kuantum sayısı(¬) 1 olan (p) toplam 12 m¬ = 0 0 -1 0 +1 0 -1 0 +1 0
elektron vardır.
toplam 11 elektron bulunur.
◆ Spin kuantum sayısı(ms) +1/2 olan (yukarı yönlü) toplam
10 elektron vardır. Doğru Seçenek D
Doğru Seçenek C

11. SINIF / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 1
 Çözümler ve Doğru Seçenekler

Örnek 7 Çözüm Örnek 9 Çözüm

Genel olarak bir tanecikte proton sayısı/elektron sayısı arttık- Verilen elementlerin periyodik tablodaki yerleri aşağıdaki gi-
ça, elektron başına düşen çekim kuvveti artar, dolayısıyla ta- bidir:
necik yarıçapı azalır:
2 2 2 2 5
2-
1s 2s 1s 2s 2p
8O : 8 proton, 10 elektron
1-
9F : 9 proton, 10 elektron 2 2 2
1s 2s 2p
1+
11Na : 11 proton, 10 elektron
Be C F
Buna göre verilen taneciklerin yarıçapları arasındaki ilişki,
1+ 1- 2-
11Na < 9F < 8O

şeklindedir.

Doğru Seçenek A

Buna göre,

◆ C elementi “ametal” olarak sınıflandırılır.

◆ Birinci iyonlaşma enerjisi en küçük olan element Be’dir.
◆ Atom yarıçapı en büyük olan element Be’dir.
◆ Be’nin elektron alma eğilimi, C’ninkinden daha düşüktür.
◆ C’nin elektronegatifliği, F’nin elektronegatifliğinden da-
ha düşüktür.
Örnek 8 Çözüm Doğru Seçenek C
Elementlerin grup numaraları incelenirse,
1A 2A 3A 4A 5A 6A 7A 8A
Li Be B C N O F Ne
s1 s2 p1 p2 p3 p4 p5 p6

Be † s2 N † p3 ve Ne † p6 ile sonlanmakta ve küresel si-

metri özelliği göstermektedir. Bu sebeple kararlı yapıdadırlar
ve iyonlaşma enerjileri beklenenden daha yüksektir.
Dolayısıyla aynı periyotta çapın azaldığı yönde iyonlaşma
enerjisi genellikle artar ve sıralama,
1A < 3A < 2A < 4A < 6A < 5A < 7A < 8A
şeklindedir.
Verilen ifadelerden hepsi de küresel simetri kararlılığını ifade
eder ve doğrudur.
Doğru Seçenek E

11. SINIF / MF MODÜL

2 1 2 3 4 5 6 7 8
 Çözümler ve Doğru Seçenekler

Örnek 10 Çözüm Örnek 12 Çözüm

Em X’in birinci, En ise ikinci iyonlaşma enerjisidir. Elektron Verilen elementlerin periyodik tablodaki yerleri aşağıdaki gi-
kaybeden X atomunun elektron başına düşen çekim kuvve- bidir:
ti artacağından X+ iyonunun çapı daha küçük olduğuna göre 2 2 6 2
1s 2s 2p 3s 3p 4s 3d 4p
6 2 10 3

elektron koparmak için verilmesi gereken enerji daha fazladır. 2 2 6 2 3

1s 2s 2p 3s 3p
Bu sebeple En > Em olur.
2 2 3
Doğru Seçenek D 1s 2s 2p
N
P
As
Örnek 11 Çözüm

Verilen elementlerin periyodik tablodaki yerleri aşağıdaki gi-

bidir:
2 2
1s 2s Buna göre,

Aynı grupta bulunurlar (I. doğru).

2 2 6 2
1s 2s 2p 3s ◆
2 2 6 2 6 2 ◆ Elektron ilgisi en küçük olan element As’dir (II. yanlış).
1s 2s 2p 3s 3p 4s
◆ Birinci iyonlaşma enerjisi en büyük olan element N’dir (III.
Be yanlış).
Mg
◆ Atom yarıçapı en küçük olan element N’dir (IV. doğru).
Ca
Doğru Seçenek B

Buna göre,

◆ Birinci iyonlaşma enerjisi en küçük olan element Ca’dır.

◆ Elektron ilgisi en büyük olan element Be’dir.
◆ Elektron dizilimleri ns2 ile biter.
◆ Aynı grubun farklı periyotlarında bulunurlar.
◆ Metalik özelliği en az olan Be’dir.

Doğru Seçenek B

11. SINIF / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 3
 Çözümler ve Doğru Seçenekler

Yazılıya Hazırlık Çalışması Çözümü

A.

3
n=

+2 m¬
+1 m¬
=2
n ¬ = 2(d) 0 m¬
–1 m¬
1 –2 m¬
=
n
+1 m¬
¬ = 1(p) 0 m¬
–1 m¬
¬ = 0(s) 0 m¬ +1 m¬
¬ = 1(p) 0 m¬
–1 m¬
¬ = 0(s) 0 m¬
1s2

2s2 ¬ = 0(s) 0 m¬
2p6

3s2

3p6
3d10

B.
a) 1s22s22p63s23p64s13d5

b) yarı dolu orbitaller: 6 tane, tam dolu orbitaller: 9 tane

c) 3d5 † n = 3

d) 6

e) 2p6 ve 3p6 † 12 elektron

f) ¬ = 2 † d orbitalleri † 5 elektron

g) 4. periyot 6B grubu

C.
a) T > Q > Y b) Y > Q > X
c) W > T > Z d) Q > X > V

11. SINIF / MF MODÜL

4 1 2 3 4 5 6 7 8
 ÇÖZÜMLER VE DOĞRU SEÇENEKLER

BİYOLOJİ Örnek 6 Çözüm

BÖLÜM 1 A, B, C ve D seçeneklerinde verilen durumlar otonom sinir

İnsan Fizyolojisi - Denetleyici ve Düzenleyici sistemi kontrolünde gerçekleşirken E seçeneğinde verilen du­
rum omurilik kontrolünde (refleks) gerçekleştirilir.
Sistem

Doğru Seçenek E
Örnek 1 Çözüm
Bo­tok­sun uy­gu­lan­d›­€› böl­ge­de mo­tor si­nir­ler­de­ki ile­ti­mi en­
gel­le­di­€i bil­gi­si ve­ril­miş­tir. Bu du­rum­da bo­toks, mo­tor si­nir­le­
rin ba€­l› ol­du­€u il­gi­li tep­ki or­ga­n›­n› et­ki­ler. Uya­r›­la­r›n mer­ke­zî
Örnek 7 Çözüm
si­nir sis­te­mi­ne ile­til­me­si ve uya­r›­la­r›n mer­ke­zî si­nir sis­te­min­
de al­g›­lan­ma­s›­n› en­gel­le­mez. Mo­tor si­nir­ler, mer­ke­zî si­nir sis­ P nö­ro­nun­da hem im­puls ile­ti­mi­nin hız­lan­ma­sı­na ne­den olan
te­min­den al­d›­€› emir­le­ri bez­le­re ve­ya kas­la­ra ile­ten si­nir­ler­dir. mi­ye­lin kı­lıf var­dır hem de ak­son ça­pı ge­niş­tir.
Doğru Seçenek B Doğru Seçenek E

Örnek 2 Çözüm
Be­yin ka­bu­ğun­da­ki fark­lı böl­ge­le­rin bü­yük­lü­ğü­nün de­ği­şik ol­ Örnek 8 Çözüm
ma­sı, uya­rı gön­de­ren du­yu al­maç­la­rı­nın sa­yı­sı ve yo­ğun­lu­
Hor­mon­la­rın sa­de­ce bel­li or­gan­lar­da gö­rev yap­ma­sı o or­ga­nın
ğu ile il­gi­li­dir.
hüc­re­le­rin­de re­sep­tör­le­rin bu­lun­ma­sı ile açık­la­nır.
Doğru Seçenek E
Doğru Seçenek A

Örnek 3 Çözüm
Yapılan 1. deney hipotalamusun kanın ozmotik basıncını, id­ Örnek 9 Çözüm
rar üretimini, vücuda alınarak su miktarının denetlediğini gös­ Hormonal sistem ile ilgili II ve III. öncüldeki genellemeler doğ­
terirken 2. olay ile hipotalamusun açlık-tokluk hissini denetle­
rudur. Bir hormonun etki gösterebilmesi için tüm vücut hüc­
diği anlaşılır.
relerinde bağlanabileceği reseptörlerin bulunması gerekmez.
Doğru Seçenek A
Doğru Seçenek D

Örnek 4 Çözüm

I √ Hipotalamus Örnek 10 Çözüm

II √ Beyin kabuğu I ve II’de­ki du­rum­lar, kanın oz­mo­tik ba­sın­cı­nı azal­tır. Plaz­ma­
III √ Beyincik da­ki oz­mo­tik ba­sın­cın art­ma­sı ise böb­rek­ler­de su emi­li­mi­ne
IV √ Omurilik Soğanı ne­den olan ADH hor­mo­nu­nun sal­gı­lan­ma­sı­nı uya­rır.
tarafından kontrol edilir. Doğru Seçenek C
Doğru Seçenek C

Örnek 11 Çözüm
Örnek 5 Çözüm
Hashimoto hastalığında bağışıklık sistemi tiroit bezinin hücre­
Nöronlarla ilgili fiziksel ve kimyasal etkinin şiddeti değişse bi­
lerinin zarar görmesine yol açar. TSH hormonu kanda artmaya
le impuls aynı şiddetle iletilir.
başlar. Tiroksin hormonu üretilmediğinden bazal metabolizma
Doğru Seçenek C
hızı yavaşlar.
Doğru Seçenek A

11. SINIF / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 1
 Çözümler ve Doğru Seçenekler

Örnek 12 Çözüm
Parathormon kemik dokudan kana kalsiyum geçişini uyarır.
Ayrıca böbreklerdeki kalsiyum geri emilimini artırır.
Doğru Seçenek A

Örnek 13 Çözüm
Kandaki kalsiyumun düzenlenmesi için I ve III’ün yeri değiş­
tirilmelidir.
Doğru Seçenek B

Yazılıya Hazırlık Çalışması Çözümleri

A.
1. glia 11. uç beyin
2. ranvier boğumu 12. koku
3. Miyelin kılıf 13. beyincik
4. iskelet 14. akromegali
5. ara 15. melatonin
6. Mikroglia 16. FSH
7. impuls 17. kabuk
8. sinaps 18. oksitosin
9. nörotransmitter 19. arka
10. seçici direnç 20. antidiüretik

B.
1. D 2. D 3. D 4. D 5. D 6. Y 7. D
8. Y 9. D 10. Y 11. D 12. D 13. Y 14. Y
15. D 16. D 17. Y 18. Y

C.
I. Ön lob
II. Yan lob
III. Arka lob
IV. Şakak lobu

11. SINIF / MF MODÜL

2 1 2 3 4 5 6 7 8
 ÇÖZÜMLER

DİN

BÖLÜM 1
Dünya ve Ahiret

Örnek 1 Çözüm

Büyüklerine saygı göstermemek İslam’a inanan insana yakı-

şan bir davranış değildir.

Doğru Seçenek E

Örnek 2 Çözüm

“Ahirette her insan cennete gidecektir.” bilgisi yanlış bir bilgidir.

Doğru Seçenek D

ETKİNLİK 1

Öğrenciler tarafından çözülecektir.

ETKİNLİK 2

Öğrenciler tarafından çözülecektir.

Örnek 3 Çözüm

Ayetlerde İslam dininin dünya ve ahiret saadetini bir arada

sunduğuna vurgu yapılmaktadır.

Doğru Seçenek E

Uygulama Soruları
A.
1. D 2. Y 3. D 4. Y 5. D 6. Y 7. D
8. Y 9. D 10. Y 11. D 12. Y 13. D 14. Y
15. D 16. Y 17. D 18. D 19. D 20. D 21. Y
22. D 23. Y 24. D 25. D 26. D

11. SINIF / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 177
 ÇÖZÜMLER

TARİH Örnek 6 Çözüm

Osmanlı Devleti’nin II. Viyana Kuşatması’nda aldığı yenilgi,

BÖLÜM 1
Değişen Dünya Dengeleri Karşısında
Osmanlı Siyaseti (1595-1774)
(Uzun Savaşlardan Diplomasi’ye / Westphalıa
Antlaşması / Denizcilik Faaliyetleri)
Osmanlı’nın askerî alanda eski gücünden uzaklaştığını gös-
termekle birlikte bu durum Osmanlı’yı Avrupa’dan atmak için
ve Avrupa’nın egemenlik sahasını genişletmek için Avrupa
devletlerine büyük moral kaynağı olmuştur.
Doğru Seçenek C

Örnek 1 Çözüm

Zitvatorok Antlaşması’nın verilen maddelerine bakılarak Os- Örnek 7 Çözüm

manlı Devleti’nin siyasi ve ekonomi alanlarında zaafiyete uğ-
radığı söylenebilir. Osmanlılar, Kutsal İttifak devletlerinden olan Rusya ile 1700
Doğru Seçenek C yılında İstanbul Antlaşması’nı yaparak Azak Kalesi’ni bu dev-
lete bırakmıştır.
Örnek 2 Çözüm Doğru Seçenek A

Osmanlı Devleti ciddi anlamda İran ile Yavuz Sultan Selim

Dönemi’nden itibaren mücadelelerde bulunmaya başlamış ve
bu durum IV. Murat Dönemi’ne kadar devam etmiştir. Uzun sü-
ren savaşlar Osmanlı Devleti’ni meşgul etmiş olsa da batıya
yönelik fetihlerin durduğunu söyleyemeyiz.
Doğru Seçenek A
Örnek 3 Çözüm
Örnek 8 Çözüm
Os­man­lı kuv­vet­le­ri­nin II. Vi­ya­na Ku­şat­ma­sı sı­ra­sın­da boz­gu­
na uğ­ra­ma­sı­nı fır­sat sa­yan Ba­tı­lı Hris­ti­yan dev­let­ler, Kut­sal İt­
ti­fa­k’ı ku­ra­rak sal­dı­rı­ya geç­miş; so­nuç­ta da Os­man­lı Dev­le­ti,
Ba­tı­’da ilk büyük top­rak kay­bı­na uğ­ra­dı­ğı Kar­lof­ça Ant­laş­ma­
sı’nı im­za­la­mış­tır.
Doğru Seçenek B

Bucaş Antlaşması’yla son kez toprak kazanılması, Osmanlı

Devleti’nin bu tarihten sonraki savaşlarda başarısız olduğunu, Örnek 9 Çözüm
dolayısıyla ganimet elde edemediğini gösterir. Verilen bilgiden
Osmanlı Devleti, Kutsal İttifak Savaşlarında İngiltere ile sa-
hareketle diğer seçeneklere ulaşamayız.
vaşmadığı için Karlofça Antlaşması’nda İngiltere’ye toprak ve-
Doğru Seçenek C rilmemiştir.

Doğru Seçenek B
Örnek 4 Çözüm

Osmanlı Devleti, Avrupa’da tekniğin gelişmesiyle denizcilik fa-

Örnek 10 Çözüm
aliyetlerinde ilerleyen devletlere karşı mücadelesinde mevcut
donanmasıyla yetersiz kalmıştır. Ayrıca Akdeniz’in Batılı dev- Avrupa’da yeni mezheplerin ortaya çıkması ve okulların kilise-
letlerin mücadele alanına dönüşmesiyle de mücadele ettiği nin elinden alınması inanç özgürlüğü doğrultusundaki gelişme-
devletlerin sayısında artış olmuştur. ler için uygun bir ortam sağlandığını gösterir.
Doğru Seçenek C
Doğru Seçenek E

Örnek 5 Çözüm
Örnek 11 Çözüm
Osmanlı Devleti XVII. yüzyılda Akdeniz’deki etkinliğini artır- Fransızların Katolik olmalarına rağmen, halkını zorla Katolik
maya çalışmış, İran’a karşı mücadelesinde üstünlük sağlamış, yapmaya çalışan Alman imparatoruna karşı ayaklanan Pro-
hazine gelirlerinde artış olmuştur. Ancak Hristiyan birliğine son testanları desteklemesinin nedeni Almanya’nın bir yönetim al-
verdiğine dair bilgiye ulaşılamaz. tında toplanıp güçlenmesine karşı olmasındandır.
Doğru Seçenek D Doğru Seçenek B
11. SINIF / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 177
 Çözümler

Örnek 12 Çözüm Örnek 5 Çözüm

Baharat ve İpek yolları ile Avrupa’ya taşınan malların çok el
değiştirmesi fiyatların yükselmesine neden olmaktaydı. Bu ne-
denle Avrupalılar, Asya ülkeleriyle doğrudan ticaret yapma yol-
larını aramışlardır. Bu da Coğrafi Keşiflere neden olmuştur.
Doğru Seçenek A
Rusya, bu antlaşma uyarınca yalnızca Ortodokslar adına söz
söyleyebileceğine göre, bu durumun diğer mezheplerden olan
Hristiyanlar arasında dayanışmayı artırdığı düşünülemez.
Doğru Seçenek C

Örnek 6 Çözüm

BÖLÜM 2 Rusya, soruda verilen kazanımların hepsini Küçük Kaynarca

Değişen Dünya Dengeleri Karşısında Osmanlı Antlaşması ile sağlamıştır.
Siyaseti (1595-1774)
Doğru Seçenek E
(Fetihlerden Savunmaya)

Örnek 1 Çözüm Örnek 7 Çözüm

XVIII. yüzyılda Fransa ve Rusya kendi çıkarları doğrultusunda Soruda verilen Küçük Kaynarca Antlaşması’nın bu maddesi,
Osmanlı Devleti’ne karşı politika yürütmüşlerdir. İtalya ise si- Rusya’nın bölgedeki ve Osmanlı Ortodoksları üzerindeki et-
yasi birliğini XIX. yüzyılda tamamladığından bu dönemde Os- kisini artırmıştır.
manlı-İtalya ilişkilerinden söz edilemez.
Doğru Seçenek D
Doğru Seçenek D

Yazılıya Hazırlık Çalışması

Örnek 2 Çözüm A.
Os­man­lı Dev­le­ti’nin, 1700 İs­tan­bul Ant­laş­ma­sı ile Rus­ya’ya 1. c 2. d 3. e 4. b 5. a 6. f
kap­tır­dı­ğı yer­le­ri ge­ri al­mak için ha­re­ke­te geç­mesiyle 1711 yı­
lın­da Prut Sa­va­şı çık­mış­tır. Bu sa­va­şın ba­ha­ne­si, İs­veç Kra­lı B. Bu kısmı öğrenci cevaplayacaktır.
Şarl’ın Os­man­lı Dev­le­ti’ne sı­ğın­ma­sı­dır.
Doğru Seçenek B

Örnek 3 Çözüm

1876’da im­za­la­nan Ber­lin Ant­laş­ma­sı ile Bos­na Her­sek’in Os­

man­lı top­ra­ğı ola­rak kal­ma­sı ka­bul edil­miş an­cak yö­ne­ti­mi
Avus­tur­ya’ya bı­ra­kıl­mış­tır. Rus­ya, Bos­na Her­sek’e hâ­kim ola­
ma­mış­tır.

Doğru Seçenek E

Örnek 4 Çözüm

Osmanlı Devleti’nin, Venediklilerden Mora’yı almasına rağ-

men Venedik ve Avusturya’ya bazı yerlerin verilerek Akdeniz
ve Balkanların tehdit altına girmesi Osmanlı siyasi haritasını
olumsuz yönde etkilemiştir.

Doğru Seçenek D

11. SINIF / MF MODÜL

178 1 2 3 4 5 6 7 8
 ÇÖZÜMLER

FELSEFE Örnek 6 Çözüm

Parçada kesin ve mutlak bilgilerin ruhumuzda doğuştan hazır

olduğu vurgulanmıştır. Bilmek yeni bir öğrenme değil, anım-
BÖLÜM 1
samadır.
MÖ 6. Yüzyıl - MS 2. Yüzyıl Felsefesi
Doğru Seçenek A

Örnek 1 Çözüm
Örnek 7 Çözüm
Numaralanmış ifadeler, “zıtların birliği” kavramına açıklama ni-
Sokrates hiçbir konuda görecelilik yaklaşımını savunmaz.
teliğindedir.
Doğru Seçenek B
Doğru Seçenek B

Örnek 8 Çözüm

Platon’un mağara metaforu duyularımıza gelenlerin asıl ger-

Örnek 2 Çözüm
çeklik olmadığını anlatmaya yöneliktir.
Parçada her varlığın doğasına uygun yaşamasının huzur sağ-
Doğru Seçenek E
layacağı vurgulanmaktadır.
Doğru Seçenek B

Örnek 9 Çözüm

Parçada iyi eylemin aslını oluşturan “iyi”nin kavramsal ve dü-

Örnek 3 Çözüm şünsel olduğu vurgulanmıştır.
Parçanın özellikle 2. cümlesi arkhe ile ruhun özdeş olduğunu Doğru Seçenek D
vurgular niteliktedir.
Doğru Seçenek E

Örnek 10 Çözüm

Örnek 4 Çözüm Platon, ideaların dış dünyada bulunmadığını, algı nesnesi ol-
madığını vurgulamaktadır.
Parçada, evrenin kaynağındaki unsurun tek olduğu ve bunun
Doğru Seçenek E
da su olduğu vurgulandığı için A seçeneğine ulaşılamaz.
Doğru Seçenek A

Örnek 11 Çözüm

Platon, erdemli olmayı iyi bir yaşam sürmekle özdeşleştirmek-

Örnek 5 Çözüm
tedir. Aynı zamanda “iyi” ideasını temel alarak ele almaktadır.
Parçada sofistlerin görecelilik anlayışı örneklendirilmiştir. Bu- Doğru Seçenek D
rada tartışılan soru evrensel ahlakın imkânıdır.
Doğru Seçenek A

11. SINIF / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 177
 Çözümler

Örnek 12 Çözüm

Parçada bilgeliğin aranan, peşinden koşulan ve amaçlanan bir

erdem olduğu vurgulandığı için bilgeliğe erişileceğine dair se-
çeneğe ulaşılamaz.
Doğru Seçenek D

Örnek 13 Çözüm

Felsefenin Antik Yunan’da ortaya çıkışının en önemli nede-

ni, mitolojik düşünmeden kopularak rasyonel düşünceye ge-
çilmesidir.
Doğru Seçenek A

Yazılıya Hazırlık Çalışması Çözümü

A.
1. Mısırlılardan 2. Brahmanizm ve Budizm

3. Yang ve Yin 4. Zerdüştlük

5. Thales 6. Herakleitos

7. Diyojen 8. Ksenofanes

9. su 10. Anaksimandros

11. Empedokles 12. atomlar

13. havayı 14. Herakleitos

15. Parmenides 16. Tao

17. Sokrates 18. Protagoras

19. Sofistler 20. Gorgias

21. idealar 22. iyi

B.
1. D 2. Y 3. Y 4. D 5. D 6. D 7. Y

8. D 9. Y 10. D 11. D 12. Y 13. D 14. Y

15. Y 16. D 17. D 18. Y 19. D 20. Y 21. D

22. Y
11. SINIF / MF MODÜL

178 1 2 3 4 5 6 7 8