Professional Documents
Culture Documents
5BCT - ChemiebundelS1 (In Ontwerp)
5BCT - ChemiebundelS1 (In Ontwerp)
H
E
5de jaar biotechnologische en
chemische technieken
M Anorganische
chemie
I
E NAAM : ___________________________
KLAS : 5 BCT
LKR : K. Van den Bossche
1
2
Anorganische chemie 5 BCT
INHOUDSOPGAVE
1. Chemische binding_______________________________________________________________1
1.1. Anorganische verbindingsklassen_______________________________________________1
1.1.1. Mono-atomische ionen___________________________________________________1
1.1.2. Oxiden________________________________________________________________2
1.1.3. Zuren_________________________________________________________________3
1.1.4. Hydroxiden____________________________________________________________8
1.1.5. Zouten________________________________________________________________9
1.1.6. Hydraten_____________________________________________________________10
1.1.7. Oefeningen___________________________________________________________11
1.1.8. Zelfstandig werk_______________________________________________________12
1.2. Soorten binding____________________________________________________________13
1.2.1. Korte samenvatting basisbegrippen________________________________________13
1.3. Lewisnotatie verbinding (2 atomen)____________________________________________14
1.3.1. Oefeningen___________________________________________________________15
1.3.2. Donor-acceptor covalente binding_________________________________________16
1.3.3. Opdracht donor-acceptor________________________________________________16
1.3.4. Oefening_____________________________________________________________18
1.4. Lewisnotatie poly-atomische verbindingen______________________________________19
1.4.1. Opdracht: Lewisstructuren en octetregel____________________________________20
1.4.2. Uitgewerkt voorbeeld: Lewis poly-atomische verbinding________________________22
1.4.3. Zelfstandig werk_______________________________________________________23
1.5. VSEPR Theorie en geometrie__________________________________________________24
1.5.1. Opdracht molecuulmodellen:_____________________________________________27
1.6. Polariteit van een binding____________________________________________________29
1.6.1. Algemene voorstelling___________________________________________________29
1.6.2. Polariteit van ion-verbindingen____________________________________________29
1.6.3. Polariteit van covalente verbindingen______________________________________30
1.6.4. Oefeningen___________________________________________________________32
1.7. Intermoleculaire krachten____________________________________________________33
1.7.1. London/dispersie-krachten_______________________________________________34
1.7.2. Dipoolkrachten________________________________________________________35
1.7.3. Waterstofbruggen______________________________________________________36
3
Anorganische chemie 5 BCT
1.7.4. Ion-dipoolkrachten_____________________________________________________37
1.7.5. Analyse: kookpunten tegenover moleculair gewicht___________________________38
1.7.6. Oefeningen___________________________________________________________39
1.8. Fysische eigenschappen_____________________________________________________40
2. Chemisch rekenen______________________________________________________________41
2.1. Massa van een stof (herhaling)________________________________________________41
2.2. Aantal deeltjes (herhaling)___________________________________________________42
2.2.1. Aantal deeltjes = N______________________________________________________42
2.2.2. Molaire massa = M_____________________________________________________42
2.3. Molair gasvolume__________________________________________________________44
2.3.1. Oefeningen___________________________________________________________45
2.3.2. Zelfstandig werk_______________________________________________________46
2.4. Concentraties______________________________________________________________47
2.4.1. Molaire concentratie____________________________________________________47
2.4.2. Massaconcentratie_____________________________________________________47
2.4.3. Zelfstandig werk_______________________________________________________48
2.4.4. Massaprocent_________________________________________________________49
2.4.5. Volumeprocent________________________________________________________50
2.4.6. Massavolumeprocent___________________________________________________51
2.4.7. Oefeningen___________________________________________________________52
2.4.8. Promille______________________________________________________________55
2.4.9. Parts per million________________________________________________________56
2.4.10. Oefeningen___________________________________________________________58
2.5. Oplossingen verdunnen______________________________________________________59
2.5.1. Oefeningen___________________________________________________________60
2.6. Stoichiometrie aflopende reactie______________________________________________62
2.6.1. Aflopende reactie______________________________________________________62
2.6.2. Evenwichtsreactie______________________________________________________63
2.6.3. Vraagstukken oplossen__________________________________________________64
2.6.4. Reactie (1ste soort)______________________________________________________65
2.6.5. Reactie (2de soort)______________________________________________________70
2.6.6. Oefeningen___________________________________________________________74
2.6.7. Zelfstandig werk_______________________________________________________77
2.6.8. Extra oefeningen_______________________________________________________78
4
Anorganische chemie 5 BCT
LEERPLANDOELEN
Chemische binding
C1 De leerlingen stellen chemische structuur en Lewis structuur op
van anorganische stoffen
Anorganische verbindingsklassen
Extra: niet-stamzuren: -iet, hypo-iet en per-aat en afgeleide
zouten
Lewisformules opstellen
Normale en donor acceptorbinding
Formele lading
Waterstofzouten, dubbelzouten, hydraten
Mogelijke labo’s:
- Aggregatietoestand, oplosbaarheid, geleidbaarheid
- Onderzoek naar waterstofbruggen in water
- Onderzoek van structuren met molecuulmodel
5
Anorganische chemie 5 BCT
Chemisch rekenen
Mogelijke labo’s:
- Berekenen van verdunnen van oplossingen en nauwkeurig
bereiden ervan
- Veilig verdunnen van geconcentreerde zuren
- Bepaling gehalte azijnzuur in bv:aceto balsamico
- Verdunningsreeks opstellen voor ijklijnen (fotometrie,
geleidbaarheidsmetingen)
Mogelijke labo’s:
- Hydratatie/ dehydratatie van CuSO4.5H2O
- Bepalen carbonaatgethalte Rennie
- Verschil tussen bakpoeder en baksoda onderzoeken
- Bepalen van het aantal hydraten in natriumcarbonaatgehalte
via terug titratie
6
Anorganische chemie 5 BCT
1. Chemische binding
1.1. Anorganische verbindingsklassen
1.1.1. Mono-atomische ionen
De positieve of negatieve lading van het ion wordt aangeduid door een
cijfer rechts boven het symbool van het element gevolgd door het plus of
minteken.
Voor positieve atoomionen of kationen voegt men de uitgang “ion” bij
de naam van het element. Indien nodig wordt het oxidatiegetal
weergegeven tussen haakjes in Romeinse cijfers.
Na+ Fe2+
H+ Fe3+
Cl- H-
O2- S2-
1
1.1.2. Oxiden
Definitie:
___________________________________________________________
___________________________________________________________
Prefix mono wordt bijna nooit geschreven tenzij er verwarring mogelijk is:
CO
CO2
Na2O
FeO
Fe2O3
1.1.3. Zuren
2
Anorganische chemie 5 BCT
Definitie:
___________________________________________________________
___________________________________________________________
3
Anorganische chemie 5 BCT
Ternair Zuurres IUPAC naam Zuurrest IUPAC Triviale naam
zuur t
4
Anorganische chemie 5 BCT
Je moet 4 oxozuren kennen die ook niet stamzuren hebben:
1) .
2) .
3) .
4) .
- Indien meer dan twee oxozuren mogelijk zijn dan gebruikt men de
voorvoegsels “per” en “hypo” voor de triviale naam waar er bij de
corresponderende zuurrest: “per -aat” en “hypo – iet” staat.
1) HNO3
5
Anorganische chemie 5 BCT
Ternair Zuurres IUPAC naam Zuurrest IUPAC Triviale naam
zuur t
2) H3PO4
3) H2SO4
4) HClO3
6
Anorganische chemie 5 BCT
Ternair Zuurres IUPAC naam Zuurrest IUPAC Triviale naam
zuur t
MEERWAARDIGE ZUREN
Meerwaardige zuren bevatten meerdere afsplitsbare waterstofatomen.
Indien de zuurrest nog waterstofatomen bevat, plaatst men het woord
“waterstof” voor de naam van het anion.
1.1.4. Hydroxiden
7
Anorganische chemie 5 BCT
Definitie:
___________________________________________________________
___________________________________________________________
1.1.5. Zouten
8
Anorganische chemie 5 BCT
Definitie:
___________________________________________________________
___________________________________________________________
1.1.6. Hydraten
Definitie:
9
Anorganische chemie 5 BCT
___________________________________________________________
___________________________________________________________
1.1.7. Oefeningen
10
Anorganische chemie 5 BCT
1) Geef de naam van onderstaande verbindingen:
H3PO3:
Na2O:
CO2:
Mg(NO3)2:
Al en Cl:
Cu en OH:
Zn en PO4:
11
Anorganische chemie 5 BCT
Ga naar de volgende website:
http://chemieleerkracht.blackbox.website/index.php/eee-78/
Klik op Quizzen: maak oef 2 t.e.m. 6
2) Hydroxiden:
3) Oxiden:
4) Zouten:
12
Anorganische chemie 5 BCT
1.2.1. Korte samenvatting basisbegrippen
13
Anorganische chemie 5 BCT
Hoe zat dat nu weer met de Lewisnotatie?
De Lewis formule is een voorstelling van een molecule waarbij alle
valentie-elektronen van de aanwezige atomen zijn weergegeven. De
bedoeling is dat elk element voldoet aan de octetregel.
Elektronenpaar = 1 streepje
Elektron = 1 bolletje
è Edelgasconfiguratie elk element verwacht
1.3.1. Oefeningen
14
Anorganische chemie 5 BCT
1) Teken de Lewis notatie van volgende enkelvoudige covalente
bindingen:
- F2
- HCl
- H2O
- O2
- CO
- N2
15
Anorganische chemie 5 BCT
Datief covalente binding/ donor-acceptor binding
= Elektronenpaar afkomstig van 1 atoom
Coördinatie-covalente binding
= wanneer een donor-acceptor binding gevormd wordt met een positief
waterstofion als acceptor, dan gaat het om een coördinatie-covalente
binding.
16
Anorganische chemie 5 BCT
- Lewisnotatie Cl2O3 (datieve binding)
1.3.4. Oefening
17
Anorganische chemie 5 BCT
Om onderstaande oefeningen te maken heb je de lewisvoorstelling nodig
van onderstaande stoffen. Je zoekt eerst alle lewisstructuren op en tekent
die in het aangegeven kader. Je duidt nadien per vraag de donor-
acceptorverbinding aan als die er is.
18
Anorganische chemie 5 BCT
1.4. Lewisnotatie poly-atomische
verbindingen
DOEL:
Je moet de Lewis formule van een poly-atomische verbinding kunnen
tekenen na __ lesuren. Maak gebruik van alle informatie op de volgende
pagina. Je MOET hierbij een stappenplan opstellen!
Je moet hierbij ook een formele lading kunnen tekenen bij de poly-
atomische verbindingen.
2.
3.
4.
5.
6.
19
Anorganische chemie 5 BCT
1.4.1. Opdracht: Lewisstructuren en octetregel
20
Anorganische chemie 5 BCT
Je kan op verschillende manieren te werk gaan:
Door het lezen van documenten
I) Smartschool => documenten
=> anorganische chemie
=> Semester 1
=> Chemische binding
=> Lewisnotatie poly-atomische verbinding
21
Anorganische chemie 5 BCT
1.4.2. Uitgewerkt voorbeeld: Lewis poly-atomische
verbinding
22
Anorganische chemie 5 BCT
1.4.3. Zelfstandig werk
23
Anorganische chemie 5 BCT
1.5. VSEPR Theorie en geometrie
SG 2
AX2E0
Geometrie: lineair
Bindingshoek: 180°
Hybridiatietype: sp
Vb: CO2
24
Anorganische chemie 5 BCT
SG 3
AX3E0
25
Anorganische chemie 5 BCT
SG 4
AX2E2
26
Anorganische chemie 5 BCT
1.5.1. Opdracht molecuulmodellen:
DOEL:
Je werkt samen met je buur en bent in het bezit van een moleculedoos. Je
krijgt 2u om de volgende opdracht af te werken. Maak gebruik van alle
informatie op de volgende pagina.
GA NAAR:
Smartschool => documenten
=> anorganische chemie
=> Semester 1
=> Chemische binding
=> opdracht molecuulmodellen
27
Anorganische chemie 5 BCT
Je kan op verschillende manieren te werk gaan:
Door het herlezen van de cursus en eventueel een stappenplan op te
stellen:
28
Anorganische chemie 5 BCT
1.6. Polariteit van een binding
1.6.1. Algemene voorstelling
- Ionen aanwezig
- Alle verbindingen zijn
polair
Wat?
Zouten, hydroxiden
29
Anorganische chemie 5 BCT
1.6.3. Polariteit van covalente verbindingen
2 parameters:
- Verschil in ENW
- Ruimtelijke bouw van de molecule!!
1.Bepaal de lewisformule
30
Anorganische chemie 5 BCT
Is water een polaire of een apolaire molecule? (pas het stappenplan toe!)
Stap 3:
ENW van O:
ENW van H:
Stap 5:
31
Anorganische chemie 5 BCT
1.6.4. Oefeningen
Voorbeeld NH3:
32
Anorganische chemie 5 BCT
1.7. Intermoleculaire krachten
33
Anorganische chemie 5 BCT
1.7.1. London/dispersie-krachten
Te onthouden:
34
Anorganische chemie 5 BCT
1.7.2. Dipoolkrachten
Te onthouden:
1.7.3. Waterstofbruggen
Te onthouden:
+ -
YH - Y
Met y =
35
Anorganische chemie 5 BCT
(N, O, F)
1.7.4. Ion-dipoolkrachten
Te onthouden:
36
Anorganische chemie 5 BCT
1.7.5. Analyse: kookpunten tegenover moleculair gewicht
https://www2.chemistry.msu.edu/faculty/reusch/virttxtjml/physprop.htm
37
Anorganische chemie 5 BCT
Leg het verschil in kookpunt uit tussen CH4 en NH3?
1.7.6. Oefeningen
ion-dipool
H-brug
38
Anorganische chemie 5 BCT
Dipool dipool
(VDW)
Dispersie (Londen)
(VDW)
39
Anorganische chemie 5 BCT
2. Chemisch rekenen
2.1. Massa van een stof (herhaling)
De massa van een voorwerp is de hoeveelheid materie die het voorwerp
opvat. De massa is een karakteristieke eigenschap van het voorwerp. Ze
is onafhankelijk van de toestand waarin het voorwerp zich bevindt.
Relatieve atoommassa:
absolute atoommassa
Ar=
referentiemassau
40
Anorganische chemie 5 BCT
De relatieve atoommassa is een kommagetal aangezien er rekening werd
gehouden met het procentueel voorkomen van de verschillende isotopen.
Isotopen zijn atomen van
hetzelfde element maar ze
hebben een ander gewicht.
De eenheidsmassa:
1 12 −24
u= C =1 ,66∗10 g
12
Relatieve molecuulmassa:
absolute molecuulmassa
Mr=
u
Mr = De som van de relatieve atoommassa’s.
41
Anorganische chemie 5 BCT
2.2.2. Molaire massa = M
m=n∗M
De molaire massa van een atoom kan uit het PSE worden afgelezen. Die
komt overeen met de relatieve atommassa met als eenheid g/mol. Voor
de molaire massa van een molecule wordt de molaire massa opgeteld van
de atomen waaruit die molecule is opgebouwd.
Schema:
42
Anorganische chemie 5 BCT
2.3. Molair gasvolume
43
Anorganische chemie 5 BCT
Het molair gasvolume (Vm) is het volume dat 1 mol van dat gas bij
bepaalde omstandigheden inneemt.
Algemene gaswet
p∗V =n∗R∗T
P = 1013hPa
T = 273,15K = 0°C
n = 1 mol
2.3.1. Oefeningen
44
Anorganische chemie 5 BCT
1) Bepaal het volume dat 1,15g zuurstofgas inneemt bij een druk van
1970 hPa en een temperatuur van 20°C.
2) Toon aan dat het molair gasvolume gelijk is aan 22,4 l bij
normomstandigheden.
(Tip: wat zijn normomstandigheden?)
45
Anorganische chemie 5 BCT
4) Hoeveel mol vertegenwoordigd 4,0 l waterstofgas in
normomstandigheden?
Antw: 0.17 mol
6) Bepaal het aantal mol gas in een volume van 50 l waarin een
temperatuur heerst van 280° en een druk van 111kpa.
TIP: eenheden!
Antw: 1.2 mol
2.4. Concentraties
2.4.1. Molaire concentratie
46
Anorganische chemie 5 BCT
De concentratie van een stof geeft weer hoeveel opgeloste stof er zich in
een hoeveelheid oplossing bevindt.
2.4.2. Massaconcentratie
Als de hoeveelheid opgeloste stof uitgedrukt wordt als massa, is er sprake
van massaconcentratie
Molaire concentratie:
m
c=
V
Nota: massaconcentratie massadichtheid
Massadichtheid:
Σ massa van alle stoffen(inclusief oplosmiddel)
p massadichtheid =
V oplosmiddel
47
Anorganische chemie 5 BCT
(oef 6, 9, 10, 18, 19)
1) Hoeveel moleculen zijn er aanwezig in 1,30l ethanol? Ethanol heeft
een massadichtheid van 800g/l.
Antw:
2.4.4. Massaprocent
48
Anorganische chemie 5 BCT
Het massaprocent geeft het aantal gram opgelost stof in 100 g oplossing
weer.
Massaprocent:
massa opgeloste stof
m %= ∗100 %
massa oplossing
Deze proteïnerepen bevatten 26,9gram vezels (Fibre) per 100g. Dat wil
dus zeggen dat er 26,9m% vezels in deze proteïnereep aanwezig is.
2.4.5. Volumeprocent
49
Anorganische chemie 5 BCT
Het volumeprocent geeft het aantal ml opgeloste stof in 100 ml oplossing
weer.
Massaprocent:
volume opgeloste stof
V %= ∗100 %
volume oplossing
Een flesje bier bevat 5 v% alcohol. Dat wil dus zeggen dat er
5 ml alcohol in 100 ml (10 cl) oplossing zit.
Aangezien een flesje 25 cl bevat komt dit dus overeen met
12,5 ml pure alcohol.
2.4.6. Massavolumeprocent
50
Anorganische chemie 5 BCT
Het massavolumeprocent geeft het aantal gram opgeloste stof in 100 ml
oplossing weer.
massa opgeloste stof
mV %= ∗100 %
volume oplossing
2.4.7. Oefeningen
51
Anorganische chemie 5 BCT
1) Op het etiket van een fles waterstofchloride-
oplossing staan deze gegevens vermeld.
p = 1190 g/l
m% = 43,6
Bepaal de molaire concentratie van deze fles.
52
Anorganische chemie 5 BCT
2) Bereken het mV% van 13 g suiker in 175 ml water.
53
Anorganische chemie 5 BCT
2.4.8. Promille
54
Anorganische chemie 5 BCT
Bij een promille wordt niet per 100 maar wel per 1000 gewerkt. Daarbij
kunnen de hoeveelheden van opgeloste stof en oplossing worden
weergegeven in aantallen maar ook in massa’s. Dat moet extra worden
vermeld.
Promille in massa
gram opgeloste stof
‰= ∗1000 %
gram oplossing
55
Anorganische chemie 5 BCT
Parts per million (ppm) geeft het aantal opgeloste deeltjes per miljoen
deeltjes in de oplossing.
Het kan ook als volume of als massa-volume voorkomen. Bij
volumeveranderingen wordt het aantal microliter per l weergeven, bij
massavolume verhouding het aantal microgram per l.
Bij gasdeeltjes gaat het meestal over het aantal gasdeeltjes per miljoen
moleculen lucht. Voor oplossingen komt het echter meestal overeen met
een massaverhouding: 1g stof per miljoen gram oplossing (g/ton) of 1ug
per g (1ug = 1 microgram = 10-6g)
(Nota: ppm in massa, volume, massavolume heeft als eenheid ug/g, ..,…)
56
Anorganische chemie 5 BCT
57
Anorganische chemie 5 BCT
2.4.10. Oefeningen
(oef13, 20)
1) Hoeveel ppm chloorgas is er in een mengsel van dichloor/lucht van
1/25000?
2) Voor een muis (m = 20g) is een dosis van 10,0 ppm natriumcyanide
dodelijk. De muis krijgt 0.150 mg van die stof toegediend. Zal die
dat overleven?
58
Anorganische chemie 5 BCT
2.5. Oplossingen verdunnen
In de handel zijn meestal sterk geconcentreerde oplossingen te koop. In
het labo wordt een oplossing bereid met een gewenst (kleinere)
concentratie. Dat heet verdunnen.
59
Anorganische chemie 5 BCT
2.5.1. Oefeningen
1) Stel dat er in het labo een voorraadfles zoutzuur staat met een
concentratie van 15 mol/L. Voor het labo heb je 200 ml zoutzuur
nodig met een concentratie van 1 mol/L. Je berekent daarvoor het
volume van de geconcentreerde zoutzuuroplossing die je moet
aanlengen tot 200 ml.
2) Je beschikt over een oplossing die 20g/l NaOH bevat. Je wil hiermee
500 ml oplossing maken die 0.10 M is. Welk volume moet je van de
stockoplossing nemen? (Oplossing V = 100 ml)
60
Anorganische chemie 5 BCT
3) 10.0 g Natriumchloride (MM = 58,4 g/mol) wordt opgelost in 100 ml
water. De oplossing wordt aangelengd tot 250 ml. Daarvan wordt
10,0 ml verdund tot 50 ml. Bereken de molariteit van de laatste
oplossing.
(Oplossing: c = 0,137M)
61
Anorganische chemie 5 BCT
2.6. Stoichiometrie aflopende reactie
Vooraleer we dieper ingaan op de stoïchiometrie van een reactie is het
belangrijk dat we weten wat het verschil is tussen een aflopende reactie
en een niet-aflopende reactie. Laten we het voornaamste verschil tussen
de 2 bespreken.
62
Anorganische chemie 5 BCT
2.6.2. Evenwichtsreactie
- Een evenwichtsreactie is een reactie die niet aflopend (dus
63
Anorganische chemie 5 BCT
2.6.3. Vraagstukken oplossen
Een algemene chemische reactie wordt op volgende manier voorgesteld:
aA + bB cC + dD
De hoofdletters stellen de stoffen voor en de kleine letters stellen de
coëfficiënten van de stoffen voor in de chemische reactie.
64
Anorganische chemie 5 BCT
2.6.4. Reactie (1ste soort)
Wanneer we een stoïchiometrisch vraagstuk krijgen is het belangrijk om
ons af te vragen wat gegeven is.
Gevraagd:
1 3 2 3
Begin 0.21706 0 0
mol
Delta -0.2176 -0.2176 +2/1*0.2176
mol mol mol
Einde 0 0.4352 mol
Zet nu het gevraagde aantal mol dat je bekomt van CO2 om naar het
aantal gram CO2:
Antwoord:
65
Anorganische chemie 5 BCT
Maak op dezelfde manier als hierboven de volgende oefening in
het filmpje:
https://www.youtube.com/watch?v=3a-yfgFYSTA&t=485s (4.20-6.20min)
Gevraagd:
Begin 0 0
Delta
Einde
Zet nu het gevraagde aantal mol dat je bekomt van …… om naar het
aantal gram:
Antwoord:
66
Anorganische chemie 5 BCT
Uitleg reactie van de 1ste soort (1 reagentia gegeven):
Bij een reactie van de eerste soort is er altijd maar 1 soort reagentia
gegeven (in mol/massa/volume). Dit wordt verduidelijkt met
onderstaande voorbeelden.
Voorbeeld 1: verduidelijking
1 ethanol 3 O2 2 CO2 3
H2O
Begin 0.21706 mol 0 0
Ondanks het feit dat er 2 reagentia zijn is er maar van 1 reagentia het
aantal mol gegeven. Dit wil dus zeggen dat er voldoende O2 aanwezig is
zodat al het gevormde ethanol kan wegreageren.
Voorbeeld 2: verduidelijking
2 FeCl3 2 Fe 3 Cl2
Delta
Einde
Hier is het duidelijk dat het een reactie is van de eerste soort aangezien er
maar 1 reagentia is in de reactievergelijking. Indien dit het geval is, zal
het altijd een reactie zijn van de eerste soort.
67
Anorganische chemie 5 BCT
Wat is het verschil tussen een reactie van de 1ste soort en 2de soort?
We zijn ervan uitgegaan dat de beginhoeveelheid O2 bij voorbeeld 1
(reactie 1ste soort dus 1 reagentia gegeven) in overmaat of voldoende
aanwezig was. Dit wil dus zeggen dat het aantal mol dus groter of gelijk
moet zijn aan 0.6528 mol.
In de groene kader is er dus minstens 0.6528 mol aanwezig.
Voorbeeld 3:
Aangezien er slechts 0.3 mol O2 aanwezig is zal dus niet al het ethanol
kunnen opgebruikt worden. Er is te weinig O2 aanwezig om de volledige
vebranding te laten doorgaan. (zie voorbeeld 1, we hadden dus 0.6528
mol nodig). Dit wil dus zeggen dat O2 in dit geval het limiterend of
beperkend reagens is. Het is de stofhoeveelheid van dat limiterend
reagens dat de stoïchiometrie ‘vastlegt’.
1 ethanol 3 O2 2 CO2 3
H2O
Begin 0.21706 mol 0.3 mol 0 0
Delta
Einde
68
Anorganische chemie 5 BCT
Aangezien we weten dat 1 mol ethanol reageert met 3 mol 02 weten we
dus dat er onvoldoende 02 aanwezig is bij de start van de reactie.
1 ethanol 3 O2 2 CO2 3
H2O
Begin 0.21706 mol 0.3 mol 0 0
Einde
69
Anorganische chemie 5 BCT
2.6.5. Reactie (2de soort)
Nieuwe begrippen:
- Overmaat
- Limiterend reagens
- Rendement van een reagens
Begin
Na
Kruisproduct
70
Anorganische chemie 5 BCT
Vul de tabel in:
Het is de stofhoeveelheid van het limiterend reagens dat de stoïchiometrie
vastlegt.
Schrijf boven de tabel wat de reagentia is die in overmaat aanwezig is en
wat het beperkend reagens is!
__ Fe __ S __ FeS
Begin 0
Delta
Einde
Zet nu het gevraagde aantal mol dat je bekomt van FeS om naar het
aantal gram FeS:
Antwoord:
Begin
Delta
72
Anorganische chemie 5 BCT
Het is de stofhoeveelheid van het limiterend reagens dat de stoïchiometrie
vastlegt.
Schrijf boven de tabel wat de reagentia is die in overmaat aanwezig is en
wat het beperkend reagens is!
Begin 0 0 0
Delta
Einde
Zet nu het gevraagde aantal mol dat je bekomt van CaCl2 om naar het
aantal gram CaCl2:
Antwoord:
2.6.6. Oefeningen
73
Anorganische chemie 5 BCT
(P17 en p18)
2) Bepaal het volume van 5.0 M HCl oplossing dat nodig is om 2.25 g
aluminium weg te laten reageren ter vorming van
aluminiumtrichloride? (1ste soort)
74
Anorganische chemie 5 BCT
4) 15,6 g reageert met een overmaat aan HNO3. Er wordt 18,0 g
C6H5NO2 gevormd. Bepaal het rendement van de reactie.
(2de soort)
75
Anorganische chemie 5 BCT
2.6.7. Zelfstandig werk
(Oef 24, 28, 33, 34, 37)
76
Anorganische chemie 5 BCT
1) Koolstof wordt verbrand. Hoeveel mol zuurstofgas is er nodig om
48 g koolstof te verbranden via een totale verbrandingsreactie? (1 ste
soort
Antw: 128 g CO2
77
Anorganische chemie 5 BCT
Vraag 1:
Antwoord:
nMnO2 = 0.288 mol
g(Cl2) = 20,4 g
vraag 2:
Antwoord:
Er kan 5 mol H2 bereid worden.
BRONNEN
78
Anorganische chemie 5 BCT
https://kwantumrevolutie.wtnschp.be/inhoudsoverzicht/
http://chemieleerkracht.blackbox.website/index.php/eee-352/
https://edu.rsc.org/searchresults?qkeyword=atomic%20mass%20concept
%20cartoon&PageSize=10¶metrics=WVMICROSITEROOTNAVCODE
%7C124%2CWVFACET5%7C115501%2CWVSECTIONCODE
%7C1065&cmd=AddPm&val=WVFACET3%7C115161
Oefeningen en theorie:
Lab: Module I atoombouw, chemische bindingen en intermoleculaire
krachten
Lab: Module III chemisch rekenen
Ugent: cursus algemene chemie: Deel 1 opbouw van de materie
79
Anorganische chemie 5 BCT