ÖZEL EĞİTİM ve

KAYNAŞTIRMA
https://www.google.com/search?
q=beethoven&tbm=isch&sxsrf=AOaemvKBQMu5f1DK_Jn_p0tTcK84rj7IhA:1634998089072&source=lnms&sa=X&ved=2ahUKEwj8trrC2uDzAhXfSvEDHUQfBL4Q
_AUoAnoECAEQBA&biw=1396&bih=604&dpr=1.38#imgrc=L9QuhFWovqXrXM

0
• Beethoven 47 yaşında işitme problemleri yaşamaya
başlamış ve 1817’de tamamen sağır olmuştur. Bu
dönemden sonraki engeli müzik yaşamını hiçbir şekilde
etkilememiştir ve 9. senfoniyi işitme yetisini tamamen
kaybettikten sonra bestelemiştir.

0
https://www.google.com/search?q=edison&tbm=isch&ved=2ahUKEwj_xPvC2uDzAhWROuwKHV-2AN8Q2-
cCegQIABAA&oq=edison&gs_lcp=CgNpbWcQAzIICAAQgAQQsQMyBQgAEIAEMgUIABCABDIFCAAQgAQyBQgAEIAEMgUIABCABDIFCAAQgAQyBQgAEIAEMgUIABCABDIFCAAQgAQ6BwgjE
O8DECc6BAgAEEM6CAgAELEDEIMBOgcIABCxAxBDOgsIABCABBCxAxCDAVCPzQFYp9IBYILUAWgAcAB4AIABxwGIAcQIkgEDMC43mAEAoAEBqgELZ3dzLXdpei1pbWfAAQE&sclient=img
&ei=Shd0Yf_3B5H1sAff7IL4DQ&bih=604&biw=1396#imgrc=ynlBEci1Oj544M

0
• Tomas Alva Edison

0
İŞİTME YETERSİZLİĞİ OLAN
ÖĞRENCİLER

0
İşitme Kaybı Tanımı

0
 İşitme Kaybının Dereceleri

• İşitme yetersizliği
kavramı bütün işitme
kayıplarını kapsar.
• İşitme kaybının
dereceleri:
➢ normal,
➢ çok hafif,
➢ hafif,
➢ orta,
➢ orta-ağır,
➢ ağır
şeklinde
sınıflandırılmaktadır
.

0
 Yaygınlık

● İşitme kaybıyla ilgili kullanılan terimlerin farklılığı,

insanların yaşı, veri toplamada kullanılan yöntemler gibi
birçok etken işitme yetersizliği olan kişilerin sayısını
belirlemede önemli farklılıklar ortaya çıkarmaktadır.
● İşitme problemi olan insanların yarısından çoğu 65 yaşın
üzerinde olanlardır. 65 yaş üzerindeki kişilerden üçte biri
işitme yetersizliğine sahiptir.
● Türkiye’de genel nüfusun %12.29'unu engeli olan bireyler, bu
bireylerinde % 3.7'sini işitme yetersizliği olan bireyler
oluşturmaktadır (TÜİK, 2002).

0
 İşitme Yetersizliği Belirtileri
3 yaşından önce
• Uyurken herhangi bir sese uyanmama
• Yüksek ses karşısında irkilmeme
• İlgi çekici seslere tepki vermeme
• 6 ay sonrasında taklit sesleri çıkarmama
• Sadece nesne ve olaylara ilgi duyma
3 yaşından sonra
• Sese karşı yakın olma isteği
• Konuşan kişiye yüzünü dönme tepkisi
• Sık yaşanan kulak iltihapları
• Komutlara anlamaz vaziyette davranma
• Ritim bozuklukları, konuşmada ton sorunların yaşanması
• Konuşurken, okurken, not alırken bazı kelimelerin atlanması
• İçe kapanıklık gibi algılanabilecek davranışlar gösterme

0
 İşitme Yetersizliği Sebepleri

• Kalıtsal/Genetik Nedenler
• Doğum Öncesi Nedenler (virüs, bakteri ve diğer toksinlere maruz
kalma, hamilelikte ve doğumdan hemen sonraki dönemde oluşan
enfeksiyon, kızamıkçık, toksoplazma, uçuk virüsü, frengi ve
citomegalovirus, Rh uyuşmazlığı, uyuşturucu kullanımı, prematüre
doğumla birlikte hipoksi, yüksek derecede sarılık ve kafa içi
kanama)
• Doğum Sonrası Nedenler (bakteriyel menenjit, orta kulak iltihabı)
• Konuşma Sonrası Nedenler (kafatasına alınan bir darbe, havai fişek
veya ateşli silahlar gibi aşırı gürültülü ortamda bulunma sonucu hafif
duyusal-sinirsel işitme kaybı belirli bir süreden fazla çok gürültüye
maruz kalındığında geçici ve duyusal-sinirsel işitme kaybı)

0
 İşitme Yetersizliği Olan
Öğrencilerin Özellikleri
• İşitme yetersizliği olanların büyük bir çoğunluğunun IQ seviyesi genel
nüfus ile benzer düzeylerdedir. Çoğunlukla bilişsel bir problemleri
bulunmamaktadır.
• Ancak işitme kaybının tipi ve derecesi, kaybın oluştuğu yaş, çocuğun
zihinsel gelişimi, çocuğun ve çevrenin yetersizliğe karşı tutumu gibi
birçok etken bu alanlardaki problemlerin oluşumunu ve derecesini
etkilemektedir.
• İşitme kaybı olanların daha çok konuşma ve dil gelişimi, özellikle
işitme kaybına bağlı olarak dilde gerilik, eklemleme bozukluları,
ses kalitesi ve tonlamasında bozukluk olabilir.
• Akademik başarıları işitme kaybının derecesine, aile desteğine okul
programına başlı olarak değişir. Dil ve konuşmadaki problemler
nedeniyle okuma-yazmada sıkıntılı olabilirler.
• Sosyal ve duygusal gelişimleri iletişim problemlerinden etkilenir.
Anne-bebek etkileşimi, akran etkileşimi etkilenir, yalnızlık ve
soyutlanmışlık duyguları gelişebilir.
0
 Bilişsel gelişim
• Sesleri yeterince işitemeyen bireyler uyaran
yetersizliği sebebiyle düşünme, problem çözme,
soyut kavramları anlama, eş seslileri kavrama
sorunları yaşayabilir.
• Konuşma ve yazma becerilerinde gelişimsel olarak
yaşıtlarından daha geride bir yerde başlarken dikkat
ve bellek sorunları da yaşayabilirler.
• Dudak okuyabilen bireylerin uzun süreli takipte
zorlanması, iletişimdeki sorunlar sebebiyle etkileşimden
kaçınarak iletişim becerilerinde daha da geriye gitmesi
olası problemler arasındadır.

0
 Dil gelişimi
• Dil gelişimi için, erken teşhis ve müdahale tekniklerine
ulaşabilen bireylerin dile gelişimi konusunda konuşma ve dil
terapistleri, gelişim odyologları gibi uzmanlar aracılığıyla
eğitimleri sağlanabilmektedir. Bu eğitime ulaşamayan
kişiler ise ses çıkarmada güçlükler yaşayabilir hatta hiç ses
çıkaramayabilirler.
• Uyaran eksikliği sebebiyle duyulmayan seslerin
çıkartılması güçlüğü yaşayan kişilerin aldıkları
eğitimlerde de anlam, ses bilgisi, söz dizimi ve tonlama
sorunları yaşarlar ve kendilerini ifadede zorluk çekerler.
• İletişime geçmek için işaret dili kullanan bireylerde
işaretlerin sözel karşılıklarını aynı şekilde yazıya dökme
eğilimleri, dolayısıyla yazı dilinde de eksik anlam ifadeleri
söz konusudur.

0
 Duygusal ve sosyal gelişim
• İşitme yetersizliği yaşayan bireylerin duygusal ve sosyal gelişimleri
yetersizlik derecesine göre değişmektedir.
• İşime yetersizliği az olan çocuklar yaşıtlarıyla ilişki kurmak,
öğrenim görmek ve anlaşmak için daha fazla efor sarf ederler. Buna
bağlı olarak daha erken yorulma, dikkat dağılması yaşayabilirler.
• Orta derecede işitme yetersizliği olan çocuklar ise sosyal
ilişkilerinde dudak okuma, daha yakın mesafede bulunma gibi
durumlar oluşturmaya çalışırlar. İletişimde yaşadıkları zorluklar
sebebiyle içe dönük olmaya ve sosyal izolasyona çekilmeye
başlarlar.
• İleri derecede işitme kaybı yaşayan çocuklar farklı engel durumları
olan kişilerle ilişki kurmaya çalışırlar. Yaşıtlarıyla iletişime
geçmekte zorlanan bu çocuklar aile ve çevrenin reaksiyonlarına
göre bir kültür benimserler.
• Özgüven problemleri, depresyona yatkınlık, sosyal etkileşim
sorunları, saldırganlık, anksiyeteye yatkınlık görülebilir.

0
 Motor-koordinasyon gelişimi

• Oturma, emekleme, yürüme gibi motor becerileri

yaşıtlarıyla bireysel farklılıklar göze alınarak aynı
zamanlarda yapabilmeye başlarlar.
• Denge ve genel koordinasyonda ise ileri derecede
işitme yetersizliği yaşayan bireylerin sorunları
olabildiği görülmektedir.

0
 İşitme Yetersizliği Olan
Çocukların Değerlendirilmesi
• Tanılama süreci bazı öğrenciler için doğumla başlar. Son zamanlarda yeni
doğan çocukların doğumdan sonra hemen işitmeleri test edilerek risk altında
olanlar belirlenmektedir.
• Birçok ağır derecede işitme kaybı olan öğrenci okul taramalarından önceki
çevrelerinde aileleri veya başkaları tarafından fark edilir.
• Ancak yine de birçok öğrencinin ilk işitme testi okul öncesi kurumlarda, pediatri
servisleri ve rutin okul taramalarında yapılmaktadır.
• Önceden tanılanmamış hafif ve orta derecede işitme kaybı olan öğrenciler okulöncesi
ve ilköğretim taramalarında fark edilir.

0
• Taramalarla belirlenen öğrencilere daha yoğun
odyometrik ve diğer testler uygulanır.
• Erken tanılama (cihazlandırma, dilin kazanılması, aileyi
destekleme)
• İşitmenin değerlendirilmesi (saf-ton odyometri, kemik iletim
testi, oyun ve konuşma odyometrisi gibi diğer işitme testleri)
odyometre
• Eğitsel değerlendirme (eğitim programı geliştirmek amacıyla)
• Dil ve iletişimin değerlendirilmesi (ifade edici ve alıcı dil,
sözdizimsel veya gramer becerileri, sözel olmayan dil)
• Zekanın değerlendirilmesi (alternatif zeka testleri, sözel
olmayan, Leither Uluslararası Performans Testi gibi)
• Başarının değerlendirilmesi (okuma, dil, matematik, fen
bilgisi, sosyal çalışmalar, vb.)

0
 İşitme Yetersizliği Olan Öğrenciler İçin
Tavsiye Edilen Eğitsel Uygulamalar
• Sözcük ve kavram gelişimi
• Deneysel öğrenme aşamaları
• Ders verme
• Taklit etme
• Kartlar, grafikler, haritalar
• Fotoğraflar
• Modeller, objeler
• Somut materyaller
• Doğrudan deneyimler
• Görsel öğretim stratejileri
• İşitme yetersizliği olan öğrenciler için yardımlar