ይህ ገጽ በእንግሊዝኛ ነው።

Donate Opens new window

 EN|
 ES


o
o












 ማንበብ እና መጻፍ

ለማንበብ 6 አስፈላጊ ክህሎቶች

በአንድሪው ኤምአይ ሊ፣ ጄዲ

በጨረፍታ
 የማንበብ ግንዛቤ ለልጆች ፈታኝ ሊሆን ይችላል።
 ልጆች የሚያነቡትን ሙሉ በሙሉ ለመረዳት እንደ ዲኮዲንግ ያሉ በርካታ ቁልፍ ክህሎቶችን መቆጣጠር አለባቸው።
 እየታገሉ ያሉ አንባቢዎች እነዚህን ክህሎቶች በቤት እና በትምህርት ቤት እንዲገነቡ ለመርዳት መንገዶች አሉ።
አንዳንድ ሰዎች የማንበብ ተግባርን ለመቆጣጠር ቀላል የሆነ ቀጥተኛ ስራ አድርገው ያስባሉ። እንደ እውነቱ ከሆነ,
ማንበብ ብዙ የተለያዩ ክህሎቶችን የሚስብ ውስብስብ ሂደት ነው. እነዚህ ችሎታዎች አንድ ላይ ሆነው ወደ ማንበብ
የመጨረሻ ግብ ያመራሉ፡ የማንበብ ግንዛቤ ወይም የተነበበውን መረዳት።

የማንበብ ግንዛቤ በብዙ ምክንያቶች ፈታኝ ሊሆን ይችላል ። ምክንያቱ ምንም ይሁን ምን፣ የተካተቱትን ክህሎቶች እና ልጅዎ
ከየትኞቹ ጋር እንደሚታገል ማወቅ ትክክለኛውን ድጋፍ እንድታገኝ ሊረዳህ ይችላል።

የሚያስፈልጉት ስድስት አስፈላጊ ክህሎቶች እዚህ አሉ።አንብቦ መረዳት, እና ልጆች ይህን ችሎታ እንዲያሻሽሉ ምን ሊረዳቸው
እንደሚችል ጠቃሚ ምክሮች.
1. መፍታት
ኮድ መፍታት በማንበብ ሂደት ውስጥ ወሳኝ እርምጃ ነው። ልጆች ከዚህ ቀደም የሰሙትን ነገር ግን ተጽፈው ያላዩትን ቃል
ለማሰማት ይህንን ችሎታ ይጠቀማሉ። ይህንን ለማድረግ መቻል ለሌሎች የማንበብ ችሎታዎች መሠረት ነው።

ዲኮዲንግ ፎነሚክ ንቃተ ህሊና ተብሎ በሚጠራው የመጀመሪያ ቋንቋ ችሎታ ላይ የተመሠረተ ነው ። (ይህ ክህሎት የድምፅ
ግንዛቤ ተብሎ ከሚጠራው ሰፋ ያለ ክህሎት አካል ነው ።) የድምፅ ግንዛቤ ልጆች የነጠላ ድምጾችን በቃላት እንዲሰሙ
ያስችላቸዋል (ፎነሜስ በመባል ይታወቃል ) ። እንዲሁም በቃላት እና በድምጽ ደረጃ በድምጾች "እንዲጫወቱ" ያስችላቸዋል.

ዲኮዲንግ ግለሰባዊ ድምጾችን ከደብዳቤዎች ጋር በማገናኘት ላይ የተመሰረተ ነው። ለምሳሌ ፀሐይ የሚለውን ቃል ለማንበብ
ልጆች s ፊደል /ሰ/ ድምጽ እንደሚያሰማ ማወቅ አለባቸው። በፊደል (ወይም በቡድን ፊደላት) እና በተለምዶ በሚሰሯቸው
ድምፆች መካከል ያለውን ግንኙነት መረዳት ቃላትን ወደ "ድምፅ ማሰማት" ጠቃሚ እርምጃ ነው።

ምን ሊረዳቸው ይችላል፡- አብዛኞቹ ልጆች ለመጻሕፍት፣ ለዘፈኖች እና ለዜማዎች በመጋለጥ የቋንቋ ግንዛቤን በተፈጥሮ
ይወስዳሉ ። አንዳንድ ልጆች ግን አያደርጉም። በእርግጥ፣ ከመጀመሪያዎቹ የማንበብ ችግሮች ምልክቶች አንዱ በግጥም ፣
ክፍለ ቃላትን በመቁጠር ወይም በአንድ ቃል ውስጥ የመጀመሪያውን ድምጽ የመለየት ችግር ነው።

በእነዚህ ክህሎቶች ልጆችን ለመርዳት ምርጡ መንገድ ልዩ ትምህርት እና ልምምድ ነው። ልጆች ድምጾችን እንዴት
እንደሚለዩ እና እንደሚሰሩ ማስተማር አለባቸው. እንደ የቃላት ጨዋታዎች እና ለልጅዎ በማንበብ በቤት ውስጥ የድምፅ
ግንዛቤን ማሳደግ ይችላሉ ።

2. ቅልጥፍና
አቀላጥፎ ለማንበብ ልጆች በፍጥነት ቃላቶችን ማወቅ አለባቸው፣ ቃላቶችንም ጨምሮ ድምፃቸውን ከፍ አድርገው መናገር
አይችሉም ። ቅልጥፍና ጽሑፍን ማንበብ እና መረዳት የሚችሉበትን ፍጥነት ያፋጥናል። እንዲሁም ልጆች መደበኛ ያልሆኑ
ቃላቶች ሲያጋጥሟቸው አስፈላጊ ነው ፣ እንደ እና ፣ ሊወጡ የማይችሉት።

እያንዳንዱን ቃል ማሰማት ወይም መፍታት ብዙ ጥረት ይጠይቃል። የቃል ማወቂያ ሙሉ ቃላትን ሳይሰሙ ወዲያውኑ
በእይታ የማወቅ ችሎታ ነው።

ልጆች በፍጥነት ማንበብ ሲችሉ እና ብዙ ስህተቶችን ሳያደርጉ "አቀላጥፈው" አንባቢዎች ናቸው.

አቀላጥፈው የሚናገሩ አንባቢዎች በጥሩ ፍጥነት ያለችግር ያነባሉ። ለትርጉም የሚረዱ ቃላትን በቡድን ይከፋፍሏቸዋል, እና
ጮክ ብለው በሚያነቡበት ጊዜ ትክክለኛውን ድምጽ ይጠቀማሉ. የንባብ ቅልጥፍና ለጥሩ ንባብ ግንዛቤ አስፈላጊ ነው።

ምን ሊረዳ ይችላል ፡ የቃል ማወቂያ ለታጋይ አንባቢዎች ትልቅ እንቅፋት ሊሆን ይችላል። አማካኝ አንባቢዎች አንድ ቃል
በቀጥታ የሚያውቁት “ የእይታ ቃል ” ከመሆኑ በፊት ከአራት እስከ 14 ጊዜ ማየት አለባቸው ። ለምሳሌ ዲስሌክሲያ
ያለባቸው ልጆች እስከ 40 ጊዜ ድረስ ማየት ያስፈልጋቸው ይሆናል።

ብዙ ልጆች በንባብ ቅልጥፍና ይቸገራሉ። ልክ እንደሌሎች የማንበብ ችሎታዎች፣ የቃላት ማወቂያን ለማሻሻል ልጆች ብዙ ልዩ
ትምህርት እና ልምምድ ያስፈልጋቸዋል።

ቅልጥፍናን ለመገንባት የሚረዳው ዋናው መንገድ መጽሐፍትን በማንበብ ነው. ለህጻናት በትክክለኛው የችግር ደረጃ ላይ ያሉ
መጽሃፎችን መምረጥ አስፈላጊ ነው .
3. መዝገበ ቃላት
የምታነበውን ለመረዳት በጽሁፉ ውስጥ ያሉትን አብዛኞቹን ቃላት መረዳት አለብህ። ጠንካራ የቃላት ዝርዝር መኖር የማንበብ
ግንዛቤ ቁልፍ አካል ነው። ተማሪዎች በማስተማር የቃላት አጠቃቀምን መማር ይችላሉ። ግን በተለምዶ የቃላትን ትርጉም
በዕለት ተዕለት ልምድ እና እንዲሁም በማንበብ ይማራሉ.

ምን ሊረዳ ይችላል ፡ ልጆች ብዙ ቃላቶች በተጋለጡ ቁጥር የቃላት ቃላቶቻቸው እየጨመረ ይሄዳል። በተለያዩ ርዕሰ ጉዳዮች
ላይ ተደጋጋሚ ውይይት በማድረግ የልጅዎን የቃላት ዝርዝር ለመገንባት መርዳት ይችላሉ ። አዳዲስ ቃላትን እና ሀሳቦችን
ለማካተት ይሞክሩ. ቀልዶችን መናገር እና የቃላት ጨዋታዎችን መጫወት ይህን ችሎታ ለመገንባት አስደሳች መንገድ ነው።

በየቀኑ አብሮ ማንበብ የቃላት አጠቃቀምን ለማሻሻል ይረዳል። ጮክ ብለው በሚያነቡበት ጊዜ በአዲስ ቃላት ላይ ያቁሙ እና
ይግለጹ። ነገር ግን ልጅዎ ብቻውን እንዲያነብ ያበረታቱት። የአዲስ ቃል ፍቺን ባትሰሙም፣ ልጅዎ ለመረዳት አውዱን
መጠቀም ይችላል።

መምህራንም ሊረዱዎት ይችላሉ። ለማስተማር የሚስቡ ቃላትን በጥንቃቄ መምረጥ እና ከዚያም ግልጽ የሆነ መመሪያ (ልዩ
እና ቀጥተኛ መመሪያ) መስጠት ይችላሉ. ተማሪዎችን በውይይት ማሳተፍ ይችላሉ። እና የቃላት ጨዋታዎችን በክፍል ውስጥ
በመጫወት የቃላት አጠቃቀምን አስደሳች ማድረግ ይችላሉ።

ለተጨማሪ ሃሳቦች፣ የሚታገሉ አንባቢዎች የቃላት ቃላቶቻቸውን እንዲገነቡ እንዴት እንደሚረዳቸው ባለሙያ ሲያብራራ
ይመልከቱ ።

4. የአረፍተ ነገር ግንባታ እና ትስስር

ዓረፍተ ነገሮች እንዴት እንደሚገነቡ መረዳት የመጻፍ ችሎታ ሊመስል ይችላል ። ስለዚህ በአረፍተ ነገር ውስጥ እና በአረፍተ
ነገሮች መካከል ሀሳቦችን ማገናኘት ይቻላል ፣ እሱም ጥምረት ይባላል ። ነገር ግን እነዚህ ችሎታዎች ለንባብ ግንዛቤም ጠቃሚ
ናቸው።

ሐሳቦች በአረፍተ ነገር ደረጃ እንዴት እንደሚገናኙ ማወቅ ልጆች ከአንቀጾች እና ሙሉ ጽሑፎች ትርጉም እንዲያገኙ
ይረዳቸዋል። እሱም ወደ ሚባል ነገር ይመራል ፣ ወይም በአጠቃላይ የአጻጻፍ ክፍል ውስጥ ሃሳቦችን ከሌሎች ሃሳቦች ጋር
የማገናኘት ችሎታ።

ምን ሊረዳ ይችላል ፡ ግልጽ የሆነ መመሪያ ለልጆች የዓረፍተ ነገር ግንባታ መሰረታዊ ነገሮችን ሊያስተምራቸው
ይችላል። ለምሳሌ፣ መምህራን ከተማሪዎች ጋር ሁለት ወይም ከዚያ በላይ ሀሳቦችን በማገናኘት፣ በመፃፍ እና በማንበብ
መስራት ይችላሉ።

5. የማመዛዘን እና የጀርባ እውቀት

አብዛኞቹ አንባቢዎች ያነበቡትን ከሚያውቁት ጋር ያዛምዳሉ። ስለዚህ ልጆች በሚያነቡበት ጊዜ ስለ ዓለም ታሪክ ወይም
ቀደምት እውቀት እንዲኖራቸው አስፈላጊ ነው። እንዲሁም “በመስመሮች መካከል ማንበብ” እና ትርጉም በጥሬው ባይገለጽም
እንኳ ማውጣት መቻል አለባቸው።

ይህን ምሳሌ ውሰድ፡ አንድ ልጅ በ 1930 ዎቹ ስለ ድሀ ቤተሰብ ታሪክ እያነበበ ነው። ስለ ታላቁ የኢኮኖሚ ድቀት እውቀት
ማግኘቱ በታሪኩ ውስጥ ስላለው ነገር ግንዛቤን ይሰጣል። ህፃኑ ያንን የጀርባ እውቀት ተጠቅሞ ግምቶችን ለማድረግ እና
ድምዳሜ ላይ ለመድረስ ይችላል።
ምን ሊረዳ ይችላል ፡ ልጅዎ በማንበብ፣ በውይይቶች፣ በፊልሞች እና በቲቪ ትዕይንቶች እና በኪነጥበብ እውቀትን መገንባት
ይችላል። የህይወት ልምድ እና ተግባራዊ እንቅስቃሴዎች እውቀትን ይገነባሉ .

በተቻለ መጠን ልጅዎን በተቻለ መጠን ያጋልጡ፣ እና በጋራ እና በተናጥል ካጋጠሙዎት ተሞክሮዎች የተማሩትን
ይናገሩ። ልጅዎ በአዲስ እውቀት እና ባለው እውቀት መካከል ግንኙነት እንዲፈጥር እርዱት። እና አስተሳሰብ እና ማብራሪያ
የሚሹ ክፍት ጥያቄዎችን ይጠይቁ።

እንዲሁም ልጅዎ አስተያየት እንዲሰጥ ለማገዝ የታነሙ ቪዲዮዎችን ስለመጠቀም የአስተማሪ ምክር ማንበብ ይችላሉ ።

6. የመስራት ትውስታ እና ትኩረት

እነዚህ ሁለት ችሎታዎች ሁለቱም የአስፈፃሚ ተግባር በመባል የሚታወቁ የችሎታዎች ቡድን አካል ናቸው ። የተለያዩ
ናቸው ነገር ግን በቅርበት የተያያዙ ናቸው.

ልጆች በሚያነቡበት ጊዜ, ትኩረት ከጽሑፉ መረጃን እንዲወስዱ ያስችላቸዋል. የማህደረ ትውስታ ስራ ያንን መረጃ እንዲይዙ
እና ትርጉም እንዲኖራቸው እና ከሚያነቡት እውቀት እንዲገነቡ ያስችላቸዋል።

በማንበብ ጊዜ ራስን የመቆጣጠር ችሎታም ከዚህ ጋር የተያያዘ ነው. ልጆች አንድ ነገር በማይረዱበት ጊዜ ማወቅ
አለባቸው። ከዚያም ሊያጋጥሟቸው የሚችሉትን ግራ መጋባት ለማጥራት ቆም ብለው መመለስ እና እንደገና ማንበብ
አለባቸው።

ምን ሊረዳ ይችላል ፡ የልጅዎን የስራ ትውስታ ለማሻሻል የሚረዱዎት ብዙ መንገዶች አሉ። ችሎታ ገንቢዎችም እንደ ሥራ
ሊሰማቸው አይገባም። ልጆች ሳያውቁት የማስታወስ ችሎታን ሊገነቡ የሚችሉ በርካታ ጨዋታዎች እና የዕለት ተዕለት
እንቅስቃሴዎች አሉ ።

የልጅዎን ትኩረት ለመጨመር እንዲረዳዎት፣ አስደሳች ወይም አነቃቂ የሆኑ የንባብ ጽሑፎችን ይፈልጉ። ለምሳሌ፣ አንዳንድ
ልጆች የግራፊክ ልብ ወለዶችን ሊወዱ ይችላሉ ። የሆነ ነገር ግልጽ ካልሆነ ልጅዎን እንዲያቆም እና እንደገና እንዲያነብ
ያበረታቱት። እና የምታነበው ነገር ትርጉም ያለው መሆኑን ለማረጋገጥ ስታነብ እንዴት "ጮክ ብለህ እንደምታስብ" አሳይ።

ማንበብን ለመረዳት ተጨማሪ መንገዶች

When kids struggle with one or more of these skills, they can have trouble fully understanding
what they read. Find out how to tell if your child has difficulty with reading comprehension.

Learn about what can cause trouble with reading in kids. Keep in mind that having reading
difficulties doesn’t mean a child isn’t smart. But some kids need extra support and
encouragement to make progress.

Key takeaways
 Decoding, fluency, and vocabulary skills are key to reading comprehension.
 Being able to connect ideas within and between sentences helps kids understand the
whole text.
 Reading aloud and talking about experiences can help kids build reading skills.
Related topics
 Reading and writing

Tell us what interests you

ትኩረት እና ትኩረት
ስሜቶችን ማስተዳደር
መራቅ እና ማዘግየት
መመሪያዎችን በመከተል
ከፍተኛ እንቅስቃሴ
ስልቶች እና ምክሮች
ኮቪድ
ምልክቶች እና ምልክቶች
የርቀት ትምህርት
ማንበብ እና መጻፍ
ተጨማሪ ርዕሶችን ይመልከቱ
See your recommendations
Share

About the author

Andrew M.I. Lee, JD is an editor and attorney who strives to help people understand complex
legal, education, and parenting issues.

Reviewed by
Margie B. Gillis, EdD is the founder and president of Literacy How, which provides
professional development for teachers on research-based reading practices in the classroom.
Discover what’s possible when you’re understood.
We’ll email you our most helpful stories and resources.

Email*
Sign up
Did you know we have a community app for parents?
Learn more about Wunder
 Our mission

 Our story

 Our team

 Our partners

 Our experts

 Join our team

 Media center

 Donate

 Contact us

 Privacy policy

 Terms of use

 Fundraising disclosure

 Editorial standards

 Sitemap

Follow us

 Opens in a new tab

 Opens in a new tab
 Opens in a new tab
 Opens in a new tab
 Opens in a new tab

Copyright © 2014–2022 Understood for All Inc.

የተረዳው ከግብር ነፃ የሆነ 501(ሐ)(3) የግል ኦፕሬቲንግ ፋውንዴሽን (የግብር መለያ ቁጥር 83-2365235) ነው። ሕጉ
በሚፈቅደው መሠረት ልገሳዎች ከግብር የሚቀነሱ ናቸው። መረዳት የሕክምና ወይም ሌላ ሙያዊ ምክር አይሰጥም. በዚህ
ድህረ ገጽ ላይ ያሉት ከጤና እና ከህክምና ጋር የተያያዙ ሃብቶች ለመረጃ እና ትምህርታዊ ዓላማዎች ብቻ የተሰጡ ናቸው እና
ለሙያዊ ምርመራ ወይም ለህክምና ወይም ለሙያዊ ምክር ምትክ አይደሉም።
የዚህ ድር ጣቢያ አጠቃቀም በእኛ የአጠቃቀም ውል እና የግላዊነት መመሪያ ተገዢ ነው ።
ለሁሉም Inc. ተረድቷል።
96 ሞርተን ስትሪት፣ ፎቅ 5
ኒው ዮርክ, ኒው ዮርክ 10014
የሚዲያ ጥያቄዎች ፡ media@understood.org (ተመራጭ) ወይም 646-757-3100