1

เอก ารประกอบการเรียน
วิชา แคลคูลั เบื้องต้น 2 (Calculus 2)

ชื่อ………………………………………………………….…………..เลขที่……..…… ้อง……………

คาบที่ 1 - 2 วันที…่ ……………………..…………..

เรื่อง การ าปริพันธ์โดยการแทนค่า (Integration by substitutions)

ปัญ าของการอินทิเกรตคือตัวถูกอินทิเกรตไม่ได้อยู่ในรูปที่ ามารถอินทิเกรตได้ดังข้างต้น วิธีการแทน

ค่าเป็นวิธี นึ่งซึ่งช่วยในการแก้ปัญ าการอินทิเกรต ซึ่งในการแทนค่าเราจะ มมุติตัวที่ ยุ่งยาก รือกลุ่มที่ทำใ ้
มีปัญ าในการอินทิเกรตแทนด้วย u แล้วเปลี่ยน ∫(𝑥) 𝑑𝑥 ในรูป ∫ 𝑔(𝑢) 𝑑𝑢 ดังตัวอย่างต่อไปนี้

ตัวอย่างที่ 1 จง าค่าของ ∫ 𝒙(𝒙𝟐 + 𝟑)𝟒 𝒅𝒙

 2

ตัวอย่างที่ 2 จง าค่าของ ∫ 𝒙√𝒙 + 𝟏 𝒅𝒙

𝒆𝟐𝒙 − 𝒆−𝟐𝒙
ตัวอย่างที่ 3 จง าค่าของ ∫ 𝒆𝟐𝒙 − 𝒆−𝟐𝒙 𝒅𝒙
 3

𝒔𝒊𝒏 𝒙
ตัวอย่างที่ 4 จง าค่าของ ∫ 𝟏 + 𝒄𝒐𝒔 𝒙 𝒅𝒙

𝒔𝒊𝒏 𝟐 √𝒙 𝒄𝒐𝒔 √𝒙
ตัวอย่างที่ 5 จง าค่าของ ∫ 𝒅𝒙
√𝒙
 4

(𝟐𝒙 + 𝟑)
ตัวอย่างที่ 5 จง าค่าของ ∫ 𝟑 𝒅𝒙
√𝒙 (𝟏 + √𝒙)
 5

Exercise
จง าค่าอินทิกรัลต่อไปนี้

1. ∫ 3𝑥 2 (𝑥 3 + 2)2 𝑑𝑥
2. ∫ 𝑥 2 √𝑥 3 + 2 𝑑𝑥
8𝑥 2
3. ∫ (𝑥 3 + 2)3 𝑑𝑥
𝑥2
4. ∫ 3 𝑑𝑥
√𝑥 + 2
5. ∫ 3𝑥√1 − 2𝑥 2 𝑑𝑥
6. ∫(𝑥 3 − 2𝑥)5 (3𝑥 2 − 2) 𝑑𝑥
(𝑥 + 1)
7. ∫ 2 𝑑𝑥
𝑥 +2𝑥 +5
2
8. ∫ 𝑥 √1 + 𝑥 3 𝑑𝑥
9. ∫ 𝑐𝑜𝑠 3 2𝑥 𝑠𝑖𝑛 2𝑥 𝑑𝑥
𝑐𝑜𝑠 𝑥
10. ∫ 𝑑𝑥
√4 − 𝑠𝑖𝑛2 𝑥
 6

ูตรทอนกำลัง
1 + 𝑐𝑜𝑠 2𝐴
𝑐𝑜𝑠 2 𝐴 =
2
1 − 𝑐𝑜𝑠 2𝐴
𝑠𝑖𝑛 2 𝐴 =
2
𝑠𝑖𝑛 2𝐴 1
sin𝐴 𝑐𝑜𝑠𝐴 = = 𝑠𝑖𝑛2𝐴
2 2

ถ้าอินทิกรัลที่อยู่ในรูป ∫ 𝑠𝑖𝑛 𝑚𝑥 𝑐𝑜𝑠 𝑛𝑥 𝑑𝑥

,∫ 𝑠𝑖𝑛 𝑚𝑥 𝑠𝑖𝑛 𝑛𝑥 𝑑𝑥
รือ ∫ 𝑐𝑜𝑠 𝑚𝑥 𝑐𝑜𝑠 𝑛𝑥 𝑑𝑥
โดยที่ 𝑚 ≠ 𝑛 โดยใช้ ูตรข้างล่างนี้
1
𝑠𝑖𝑛 𝐴 𝑐𝑜𝑠 𝐵 = [𝑠𝑖𝑛 (𝐴 − 𝐵) + 𝑠𝑖𝑛 (𝐴 + 𝐵)
2
1
𝑠𝑖𝑛 𝐴 𝑠𝑖𝑛 𝐵 = [𝑐𝑜𝑠 (𝐴 − 𝐵) − 𝑐𝑜𝑠 (𝐴 + 𝐵)
2
1
𝑐𝑜𝑠 𝐴 𝑐𝑜𝑠 𝐵 = [𝑐𝑜𝑠 (𝐴 − 𝐵) + 𝑐𝑜𝑠 (𝐴 + 𝐵)
2

ูตรการ าปริพันธ์ที่ใ ้ผลเป็นฟังก์ชันผกผันของฟังก์ชันตรีโกณมิติ

𝒅𝒖 𝒖
∫ = 𝒔𝒊𝒏−𝟏 +𝑪
√𝒂𝟐 − 𝒖𝟐 𝒂

𝒅𝒖 𝟏 𝒖
∫ = 𝒕𝒂𝒏 −𝟏 + 𝑪
𝒂𝟐+𝒖 𝟐 𝒂 𝒂

𝒅𝒖 𝟏 𝒖
∫ = 𝒔𝒆𝒄−𝟏 + 𝑪
𝒖√𝒖𝟐 − 𝒂𝟐 𝒂 𝒂
7