ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN

VIỆN NGÂN HÀNG – TÀI CHÍNH

----------***----------

CHƯƠNG 3
PHÁT HÀNH CHỨNG KHOÁN

BỘ MÔN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN

 Nội dung

3.1. Những vấn đề cơ bản về

phát hành chứng khoán

3.2. Các phương thức phát

hành trái phiếu Chính phủ

3.3. Các phương thức phát hành

chứng khoán doanh nghiệp

BỘ MÔN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN 2

 Mục tiêu
• Nắm rõ được các vấn đề cơ bản liên quan
đến phát hành chứng khoán
• Chủ thế phát hành chứng khoán
• Mục tiêu phát hành chứng khoán
• Các phương thức phát hành chứng khoán

BỘ MÔN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN 3

 3.1. Những vấn đề cơ bản về
phát hành chứng khoán

• Khái niệm:
Phát hành chứng khoán là việc các tổ chức
phát hành đưa chứng khoán ra thị trường
bằng khả năng của mình hoặc thông qua
các tổ chức trung gian.

BỘ MÔN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN 4

 3.1. Những vấn đề cơ bản về
phát hành chứng khoán

Chủ thể
phát hành

Doanh Các quỹ

Chính phủ
nghiệp đầu tư

BỘ MÔN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN 5

 Mục đích phát hành chứng khoán
• Chính phủ phát hành trái phiếu nhằm
– Đầu tư vào cơ sở hạ tầng
– Bù đắp vào sự thiếu hụt ngân sách
– Thực hiện bình ổn kinh tế.
• Doanh nghiệp phát hành trái phiếu :
– Đảm bảo cho doanh nghiệp nguồn vốn ổn
định, hạn chế sự giám sát của ngân hàng;
– Không làm pha loãng quyền sở hữu của cổ
đông;
– Chi phí sử dụng vốn khi phát hành trái phiếu
thấp hơn cổ phiếu.
BỘ MÔN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN 6
 Mục đích phát hành chứng khoán
 Doanh nghiệp phát hành cổ phiếu
– Ưu điểm:
 Phát hành cổ phiếu làm tăng vốn điều lệ đáp ứng điều
kiện niêm yết
 Không chịu áp lực trả gốc và lãi, không chịu áp lực phá
sản
– Nhược điểm:
 CĐ bị pha loãng quyền sở hữu nếu ko quyết định đầu
tư thêm
 Ko tiết kiệm được thuế TNDN như trường hợp sử dụng
nợ vay
 Làm thay đổi cơ cấu vốn
 Quỹ đầu tư
Giúp các nhà đầu tư nhỏ phân tán rủi ro và giảm thiểu chi phí
đầu tư.

BỘ MÔN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN 7

3.2. Các phương thức phát hành trái phiếu Chính phủ

• Đấu thầu phát hành

• Bảo lãnh phát hành

• Đại lý phát hành

• Bán lẻ trái phiếu

BỘ MÔN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN 8

 Trái phiếu chính phủ
Nghị định số 01/2011/NĐ-CP ngày 05/01/2011
• Tín phiếu kho bạc: là loại trái phiếu Chính phủ có kỳ hạn
13 tuần, 26 tuần hoặc 52 tuần và đồng tiền phát hành là
đồng Việt Nam.
• Trái phiếu kho bạc: là loại trái phiếu Chính phủ có kỳ
hạn từ một (01) năm trở lên và đồng tiền phát hành là
đồng tiền Việt Nam hoặc ngoại tệ tự do chuyển đổi.
• Công trái xây dựng Tổ quốc: là loại trái phiếu Chính phủ
có kỳ hạn từ một (01) năm trở lên, đồng tiền phát hành
là đồng Việt Nam

BỘ MÔN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN 9

 Phương thức phát hành trái phiếu
chính phủ

• Đấu thầu lãi suất

–Kiểu Hà Lan: áp dụng chung mức lãi suất cao nhất

–Kiểu Mỹ: lãi suất trúng thầu là lãi suất đã đăng đăng ký

• Bán lẻ qua hệ thống của Kho bạc Nhà nước

• Bảo lãnh phát hành

• Đại lý phát hành

BỘ MÔN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN 10

 Đấu thầu
• Đấu thầu phát hành là việc lựa chọn các tổ chức, cá
nhân tham gia dự thầu, đáp ứng đủ yêu cầu của tổ
chức phát hành.
Nguyên tắc đấu thầu trái phiếu
• Bí mật về thông tin của các tổ chức, cá nhân tham gia
dự thầu.
• Bảo đảm sự bình đẳng giữa các tổ chức, cá nhân
tham gia đấu thầu.
• Cạnh tranh về lãi suất giữa các tổ chức, cá nhân tham
gia đấu thầu.

BỘ MÔN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN 11

 Đấu thầu
• Đấu thầu cạnh tranh lãi suất là việc các tổ chức, cá
nhân tham gia đấu thầu đưa ra các mức lãi suất dự
thầu của mình để tổ chức phát hành hoặc tổ chức
được uỷ quyền lựa chọn mức lãi suất trúng thầu.
• Đấu thầu không cạnh tranh lãi suất là việc các tổ
chức, cá nhân tham gia đấu thầu không đưa ra mức
lãi suất dự thầu mà đăng ký mua trái phiếu theo mức
lãi suất trúng thầu được xác định theo kết quả của đấu
thầu cạnh tranh lãi suất.

BỘ MÔN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN 12

 Đấu thầu cạnh tranh lãi suất
Ví dụ: Đợt phát hành trái phiếu để huy động 300 tỷ
đồng, mệnh giá trái phiếu 1000000), có 8 đơn vị tham
gia đấu thầu như sau:
Đơn vị Lãi suất (%) Số tiền (tỷ đồng)

1 9 80
2 9 70
3 8.5 90
4 8 100
5 7 50
6 6 50
7 5.5 60
8 5 40
BỘ MÔN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN 13
Phương thức phát hành trái phiếu chính phủ
• Bảo lãnh phát hành là việc tổ chức bảo lãnh phát
hành cam kết với tổ chức phát hành về việc thực
hiện các thủ tục trước khi phát hành trái phiếu,
phân phối trái phiếu cho các nhà đầu tư, nhận
mua trái phiếu để bán lại hoặc mua số trái phiếu
còn lại chưa phân phối hết.
• Đại lý phát hành là các tổ chức thực hiện việc bán
trái phiếu cho nhà đầu tư theo sự uỷ quyền của tổ
chức phát hành.

BỘ MÔN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN 14

 Phát hành trái phiếu quốc tế

• Tuân thủ thông lệ quốc tế

• Đánh giá hệ số tín nhiệm

• Yêu cầu về tính minh bạch và công khai trong

việc huy động và sử dụng vốn

BỘ MÔN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN 15

Quy trình phát hành trái phiếu quốc tế

Giai đoạn Giai đoạn Giai đoạn

thỏa thuận ủy quyền phát hành

BỘ MÔN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN 16

 3.3.Các phương thức phát hành
chứng khoán doanh nghiệp

• Phân loại theo đợt phát hành

• Phân loại theo đối tượng
• Phân loại theo phương thức

BỘ MÔN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN 17

 Phân loại theo đợt phát hành
– Phát hành chứng khoán lần đầu là việc tổ chức phát
hành chứng khoán lần đầu tiên sau khi tổ chức phát
hành đã đáp ứng các tiêu chuẩn theo quy định của
UBCKNN.

– Phát hành các đợt tiếp theo là hoạt động phát hành
nhằm mục đích tăng thêm vốn của tổ chức phát hành đó
là việc tổ chức phát hành các đợt tiếp theo đã có chứng
khoán phát hành và giao dịch trên thị trường thứ cấp.

BỘ MÔN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN 18

 Phân loại theo đối tượng
– Phát hành riêng lẻ là việc phát hành trong đó chứng khoán
được bán trong phạm vi một số người nhất định (thông
thường là cho các nhà đầu tư có tổ chức), với những điều
kiện hạn chế và khối lượng phát hành phải đạt một mức
nhất định.
– Phát hành ra công chúng
 Chào bán cổ phiếu, chứng chỉ quỹ ra công chúng
 Chào bán lần đầu ra công chúng (IPO: Initial public
offering)
 Chào bán sơ cấp (phân phối sơ cấp): là đợt phát
hành cổ phiếu, chứng chỉ quỹ bổ sung cho rộng rãi
các công chúng đầu tư
 Chào bán trái phiếu ra công chúng được thực hiện bằng
một phương thức duy nhất, đó là chào bán sơ cấp.

BỘ MÔN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN 19

 Phát hành chứng khoán ra công chúng

• Điều kiện phát hành chứng khoán ra công

chúng
Phát hành cổ phiếu:
– Có vốn điều lệ đã góp tại thời điểm đăng ký từ 10 tỷ VNĐ
trở lên tính theo giá trị kế toán
– Hoạt động kinh doanh của năm liền trước phải có lãi, đồng
thời không có lỗ luỹ kế tính đến năm đăng ký phát hành
– Phương án phát hành và phương án sử dụng vốn được
đại hội cổ đông thông qua

BỘ MÔN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN 20

 Phát hành chứng khoán ra công chúng
• Lợi ích khi phát hành chứng khoán ra
công chúng
 Tăng thêm vốn
 Tăng lợi thế khi vay vốn ngân hàng
 Tăng tính thanh khoản của chứng khoán
 Đa dạng hoá danh mục đầu tư
 Thay đổi quyền kiểm soát công ty
 Nâng cao uy tín và xây dựng thương hiệu
 Hưởng các ưu đãi

BỘ MÔN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN 21

 Phân loại theo phương thức phát hành
• Phát hành trực tiếp: tổ chức phát hành
đảm nhận toàn bộ quá trình phát hành

• Phát hành gián tiếp: phát hành thông qua

tổ chức trung gian (tổ chức bảo lãnh phát
hành chứng khoán).

BỘ MÔN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN 22

 Bảo lãnh phát hành chứng khoán
• Bảo lãnh phát hành là việc tổ chức bảo lãnh giúp
tổ chức phát hành thực hiện các thủ tục trước khi
chào bán chứng khoán, tổ chức việc phân phối
chứng khoán và giúp bình ổn giá chứng khoán
trong giai đoạn đầu sau khi phát hành.
• Các cách thức bảo lãnh phát hành chứng khoán:
 Bảo lãnh với cam kết chắc chắn
 Bảo lãnh với cố gắng cao nhất
 Bảo lãnh theo phương thức tất cả hoặc không
 Bảo lãnh theo phương thức tối thiểu - tối đa
 Bảo lãnh theo phương thức dự phòng

BỘ MÔN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN 23

 Tóm lược cuối bài
• Các khái niệm về phát hành chứng khoán
• Các khái niệm về phương thức phát hành
cũng như điều kiện phát hành
• Lợi ích của việc phát hành
• Khái niệm về bảo lãnh phát hành

BỘ MÔN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN 24