9.

11

Psychologia rozwoju człowieka Andrzej Twardowski

Temat: Pojęcie rozwoju i zmiany rozwojowej.

1. Pojęcie rozwoju zostało wprowadzone przez Arystotelesa, Arystoteles ujmował rozwój jako ZMIANĘ
celową polegającą na przechodzeniu od form niższych do wyższych. W filozofii współczesnej rozwój
oznacza wszelki długotrwały proces kierunkowych zmian, w którym to procesie można wyróżnić
prawidłowo po sobie następujące etapy przemian ( fazy rozwojowe ) danego obiektu ( układu )
wykazujące obiektywnie stwierdzalne różnicowanie się tego obiektu ( układu ) pod określonym
względem.

2.(Psyche po grecku to dusza) Z przedstawionej definicji można wyprowadzić 4 główne cechy rozwoju
psychicznego:

a). długotrwałość procesu rozwoju- zmiany rozwojowe w psychice człowieka zachodzą w ciągu jego
całego życia;

b). ukierunkowanie zmian rozwojowych- zmiany rozwojowe mają charakter progresywny co nie wyklucza
okresów zachamowania a nawet kryzysu rozwojowego (o charakterze regresywnym) ;

c). prawidłowość następstwa etapów zmian rozwojowych- proces rozwoju psychicznego składa się z
pojedynczych ogniw, ściśle powiązanych wewnętrznie. Mogą one różnić się pod względem czasu trwania
natężenia i szybkości zmian zachodzących w organiźmie i w psychice ale ich układ w czasie i kolejność są
stałe;

d). różnicowanie się obiektu(psychiki)- proces różnicowania się pełni istotną rolę w jakościowym
przekszatałcaniu się psychiki. Różnicowanie się procesów funkcji i czynności psychicznych z jednoczsnym
ich scalaniem w zorganizowane całości (układy) to podstawowa tendencja rozwojowa w wielu
koncepcjach/teoriach rozwoju psychicznego (np. teoria Piageta)

3. Tytuł rezime

Psychologia rozwojowa/rozwoju człowieka jest nauką o rozwoju psychicznym. Pojęcie ,,rozwój

psychiczny" odnosi się do zmian w psychice i zachowaniu się człowieka. Psychika to system
(układ/struktura) elementów powiązanych ze sobą różnego typu relacjami. O właściwościach owych
elementów decydują cechy całości, a nie odwrotnie. Czyli pojęcie ,,rozwój psychiczny" odnosi się do
zmian i przekształceń układu jaki stanowi psychika człowieka wraz z kontrolowanym przez nią
zachowaniem.

4. Pojęcie zmiany rozwojowej.

Rozwój oznacza zmiane. Zmiana to różnica w stanie danego obiektu lub w organizacji struktury,
obserwowana wraz z upływem czasu zatem/czyli zmiana jest funkcją czasu co można zapisać w
następujący sposób: Z=f(t)
Nie każda zmiana oznacza rozwój. Zmiany przejściowe, odwracalne, i cykliczne nie mogą być uznane za
rozwojowe, ponieważ nie prowadzą do trwałych przekształceń danego układu lub jego funkcji. Pojęciem
zmiany rozwojowej obejmuje się na ogół zmiany jednokierunkowe, nieodwracalne, trwałe i
autonomiczne(tzn. spowodowane działaniem czynników tkwiących w całości lub w dominującej części
wewnątrz danego układu).