Republic of the Philippines

Department of Education
Region VI – Western Visayas
Schools Division of Capiz
SAPIAN NATIONAL HIGH SCHOOL
Sapian, Capiz

Banghay Aralin sa Filipino 8

Nobyembre 07, 2023
Inihanda ni: Bb. Roslyn O. Otucan

I. LAYUNIN
Naipamamalas ng mag-aaral ng pag-unawa sa mga akdang
A. Pamantayang
pampanitikang lumaganap sa Panahon ng Amerikano, Komonwelt at sa
Pangnilalaman
Kasalukuyan.

B. Pamantayan sa Naisusulat ang sariling tula sa alinmang anyong tinalakay tungkol sa

Pagganap pag-ibig sa tao, bayan o kalikasan

C. Inaasahang Produkto.
Nakakasulat ng talata gamit ang pantulong na kaisipan.

Napipili ang mga pangunahin at pantulong na kaisipang nakasaad sa

D. Mga Kasanayan sa
binasa - F8PB-IIa-b-24
Pagkatuto/Code ng
Bawat Kasanayan
a. Nakakasulat ng talata gamit ang pantulong na kaisipan.
II. NILALAMAN Pangunahin at Pantulong na Kaisipan
PowerPoint Presentations,
Kagamitang Panturo
TV, laptop, chalk board
A. Sanggunian
1. Mga Pahina sa gabay ng
guro.
2. Mga Pahina sa
IkalawangMarkahan–Modyul 1.Pangunahin at Pantulong
kagamitang pangmag-
na Kaisipan, Pahina 9-15
aaral.
Gabay ng guro at mag-aaral, Curriculum Guide na mula sa
LRMDS PORTAL http://lrmds.deped.gov.ph/

3. Karagdagang kagamitan
mula sa portal ng
Learning Resource. https://pinoycollection.com/sanaysay-tungkol-sa-pamilya/
#google_vignette
https://depedtambayan.net/filipino-modyul-pangunahin-at-pantulong-
na-kaisipan/
III. PAMAMARAAN Tukuyin ang pangunahing kaisipan sa mga talatang
nabanggit.
A. Balik-aral sa nakaraang
aralin at/o pagsisimula 1. Ang wika ay hindi lamang kumakatawan sa isang tao. Ito ay hindi
ng bagong aralin lamang isang sasakyan para sa pagpapahayag ng mga sariling
saloobin, opinyon, mga personal na obserbasyon at halaga ng
kanyang mga katangian bagkus ay isang sisidlan na siyang
nagpapahayag ng mga aspeto ng isang komunidad o bansa. Ang
wika ay kumakatawan din sa pangunahing pagpaparating sa iba ng
panlipunang pagkakakilanlan. Sa maikling salita, ang wika ay
tumutulong na mapanatili ang mga damdamin ng kultura, sining at
pagkabansa ng isang bayan.
Pahina| 1
 2. Ang kalikasan ay isang biyayang galing sa ating Panginoon.
Dito nanggagaling lahat ng bagay na ating ikanabubuhay. Ito
ay maganda at kapakipakinabang. Mula sa pagkain, tirahan,
gamot at marami pang iba. Dito rin nanggagaling ang ating
kaalaman na dahil sa kuryosidad sa napakahiwagang nilikha
ng Diyos, nasusubok natin ang hangganan ng ating
kaalaman.

Pagpapakita ng video

https://www.affordablecebu.com/dir/unexperienced/
sanaysay_tungkol_sa_inflation/9-1-0-4317
INFLATION RATE SA BANSA

Ano ang paksa ng bidyong napanood?

Ano ang nais ipahiwatig nito?
Bigyan ng pangunahing kaisipan o pagpapakahulugan ang salitang
KAHIRAPAN bilang paksa ng talata.

Mungkahing sagot:
B. Paghahabi sa layunin ng
aralin.
Ang inflation ay bahagi na ng buhay ng tao sa araw-araw.
Kadalasan, ang mga karaniwang mamamayan ang
apektado ngunit hindi nila lubos na nabibigyang pansin
ang kalagayan ng inflation sa bansa. Ayon sa aming
nakalap na mga impormasyon, ang inflation ay
tumutukoy sa pagtaas ng presyo ng mga
pangkaraniwang serbisyo at produktong binibili ng mga
konsyumer. Ang pagtaas ng inflation ay nagdudulot ng
pagbaba ng purchasing power of peso, na nagreresulta
sa kahinaan ng mga konsyumer sa pagbili ng mga
karaniwang produkto. Sa pangkalahatan, may mabuti at
hindi magandang dulot ang inflation na nakakaapekto sa

C. Pag-uugnay ng mga https://www.youtube.com/watch?

halimbawa sa bagong v=yFPDB_t9Prg,inflationratesapilipinas
aralin. https://href.li/?https://www.slideshare.net/aceidol/epekto-at-
solusyon-ng-implasyon-pagobo

Pahina| 2
 Ano ang nais ipahiwatig ng inyong balitang napanood?
Bakit patuloy ang pagtaas ng mga bilihin?
Batay sa napanood anu-ano ang mga maaari mong gamitin bilang
pansuportang detalye sa pagsulat ng talata?
Mungkahing sagot:

Pantulong na kaisipan – ang pantulong na kaisipan

naman ang nagbibigay paliwanag o detalye sa isinasaad ng
pamaksang pangungusap.
May mga paraan ng pagbibigay ng detalye sa pamaksang
pangungusap. Narito ang ilan:
Halimbawa:
Pamaksa: Nanganganib lumubog ang Kalakhang Maynila
sa darating na 2020.
D. Pagtalakay ng bagong Detalyeng Mapatotohanan: Tuwing umuulan binabaha na
konsepto at ang Maynila.
paglalahad Halimbawa:
ng bagong kasanayan Pamaksa: Ang ekonomiya ng bansa’y unti-unti nang
#1 bumubuti.
Pantulong: Sa nakaraang buwan, umakyat ng dalawang
puntos limang bahagdan ang Gross Domestic Product ng
ating bansa.
Halimbawa:
Pamaksa: Maraming kabataan ang nalululong sa iba’t
ibang bisyo.
Pantulong: Ang ilan sa mga ito’y paninigarilyo, pagsusugal,
at paggamit ng bawal na gamot.
Panuto : Tukuying ang pangunahing kaisipan at pantulong na
E. Pagtalakay ng bagong kaisipan sa bawat talata.
konsepto at paglalahad Ang Implasyon
ng bagong kasanayan Ang patuloy na pagtaas na mga presyo ng mga bilihin ay
kasama natin at makakasama natin hanggang sa tayo’y
nabubuhay. Wika nga ng iba: “Until death, do us part”. Sa
pangkalahatan, ang implasyon ay isang sitwasyon kung
saan: ang mga tao ay gumagamit ng mas maraming
salapi para makabili lamang ng iilang produkto; ang
halaga ng pamumuhay ay tumaas; Mayroong patuloy na
pagbaba sa halaga ng salapi; at ang mga presyo ng
bilihin ay tumataas.

Samakatuwid, ang implasyon ay ang patuloy na pagtaas

ng pangkalahatang presyo o halos pangkalahatang
presyo ng mga bilihin sa isang ekonomiya. Ang pagtaas
ng presyo ng ilang produkto, kahit na ito pa ay ang
importanteng produkto ng mga mamimili katulad ng
bigas, karne, at iba pa, ay hindi maaaring pagbasehan na
may nangyayaring implasyon. Lalo’t higit ang isang
minsanan ngunit malawakang pagtaas ng mga presyo ng
lahat ng bilihin sa buong ekonomiya ng bansa, ay hindi

Pahina| 3
 Panuto: Sumulat ng sariling talata gamit ang pantulong na
kaisipan na karugtong ng ginawang talata kahapon. Isulat
sa sagutang papel.

F. Paglinang sa kabihasaan
(Tungo sa Formative
Assessment)

G. Paglalapat ng aralin sa
Bakit mahalaga bilang isang mag –aaral ang kaalaman sa pagsulat ng
pang-araw-araw na
isang paksa?
buhay.

Ano ang dapat tandaan sa pagsulat ng pantulong na kaisipan? Ano ang

H. Paglalahat ng Aralin
nakapaloob ditto na maaari mong isulat?

Basahin at kilalanin ang mga kaisipan at pagkatapos,

isulat sa sagutang papel ang pangunahin at pantulong na
kaisipan. Gamitin ang dayagram na nasa ibaba.
(1) Ito raw ay hindi nabigyang-pansin ng mga Kastila.
(2) Nagpatayo sila ng mga ospital at iba pang sentro ng
kalusugan.
(3) Ang sistema ng pampublikong kalusugan sa Pilipinas
I. Pagtataya ng ay may mga pagbabago na sa panahon ng mga Amerikano.
aralin. (4) Subalit, nahirapan ang mga Amerikano sa pagtuturo ng
kalinisan sa mga Pilipino dahil sa iba’t ibang uri ng
kanilang pamumuhay.

PANGUNAHING
KAISIPAN

PANTULONG NA PANTULONG NA PANTULONG NA

KAISIPAN KAISIPAN KAISIPAN

J. Karagdagang gawain
para sa takdang-
aralin.
IV. MGA TALA
V. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral
na
nakakuha 80% sa
pagtataya.
B. Bilang ng mag-aaral
na
nangangailangan ng
iba pang gawain
para
sa remediation.
C. Nakatutulong ba ang
remedial? Bilang ng
mag-aaral na
nakaunawa sa aralin.
D. Bilang ng mag-aaral
Pahina| 4
na magpapatuloy sa
remediation.
Sinuri ni:
Inihanda ni:

CHRISTY O. BATILES
ROSLYN O. OTUCAN MT I – Tagapag – ugnay sa Filipino
Guro I

Binigyang pansin ni:

GLENNA GRACE I. ODUCADO

Head Teacher IV

Pinagtibay ni:

MA. JHONA G. VILLASIS Ed.D

Asst. Principal II/OIC

Pahina| 5