Professional Documents
Culture Documents
Khutbah Jumat Jawa - Keistimewaan Dan Amalan Di Bulan Muharram
Khutbah Jumat Jawa - Keistimewaan Dan Amalan Di Bulan Muharram
KEISTIMEWAAN DAN AMALAN DI BULAN MUHARRAM perhitungan ing peredaran bumi ngubengi srengenge, kalender hijriah
َ ٍ َّ َ َ َ
َ ُّ
ال ِب َم َز َايا َوفض ِائ َل ُي َعظ ُم ِف ْي َها األ ْج ُر َ َ َّ َ ْ ُ ُ َْ Amargi menikolah kito asring mireng kalender hijriah dipunsebat ugi
بعض الشهو ِر واألي ِام واللي ِ ي kalender qamariyah (Qamar artosipun wulan). Dene kalender masehi
ُ َ َ
والح َسنات dipun wastanan kalender syamsiyah (syams artosipun srengenge).
ً َ َّ َ ُ ْ َ ُ َ َ ْ ََ َ ُ َ ْ َ ُ َّ َ َ َ ْ َ ُ َ ْ َ
شيك له َوأش َهد أن َس ِّيدنا ُم َح َّمدا ِ أشهد أن ال ُِإله ِإال هللا وحده ال
Nanging mekaten, ing ndalem gejala alam kasebat, wonten
َ َّ َ َ َّ ُ ْ ُ َ َ ُ ُ ْ َ keistimewaan-keistimewaan. Islam mucalaken menawi wonten
الرش ِاد اع ِبق ْو ِل ِه َو ِف ْع ِل ِه ِإل ِعبده ورسوله الد ي kalangkungan-kalangkungan tertamtu antawisipun setunggal wulan lan
ْ عَل َع ْبد َك َو َر ُس ْول َك ُم َح ّمد َو َع ََل آله َ ْ ِّ َ َ ِّ َ َّ ُ ّ wulan lintunipun lebeting kalender hijriah. Sakepripun Firman Allah
وأص َح ِاب ِه ِ ٍ ِ ِ اللهم صل وسلم lebet serat at-Taubah Ayat 36:
َ َ َْ ََ َ ُ
البال ِد اء
ِ ح ن أ ف ام ناأل اة
ِ د ه َ َ َّ َ َ ََ اَّلل ْاث َنا َع
ً ش َش ْه َّ َ ُّ َ َّ َّ
ِ ِ ي اَّلل َي ْو َم خل َق
ِ اب ِ ت ك ِ ف ا
ر
َ ِي ِ ندعِ ور
َِ ْ هُ الش ِإن ِعدة
َ الطَّ ْ هللا َت َع َال بف َ اس َّات ُقوا ُ النَّ َ ُّ َ َ ُ ْ َّ َ ْ ِّ َ ٌ َ ْ َ ْ َ
ات ِ اع ل ع
ِ ِِ فيا أيها،أما بعد ين الق ِّي ُم ُ الد ض ِمن َها أ ْرَب َعة ُح ُر ٌم ۚ ذ ِلك ات واألر َ َ َّ
ِ السماو
Jamaah ingkang dirahmati Allah Artosipun: “Setuhune cacahing sasi mungguh Allah yaiku rolas sasi,
(koyo) jero katetepan Allah ing wayah ingsun (Allah) nyiptakake langit
Dinten meniko kito sampun mlebeti wulanipun Allah inggih meniko
lan bumi, ing antarane ana patang sasi haram (mulya). Iku lah
wulan Sura utawi Muharram 144…. hijriyah. Keranten meniko,
(katetepan) agama kang kenceng.
sumonggo kesempatan dinten meniko kito dadosaken sarana kangge
ningkataken takwallah. Hadirin jamaah jumah rahimakumullah
Wujudtipun inggih meniko kaliyan nglampahaken perintah lan nebihi Ayat kasebat njlentrehaken menawi mboten sadayaning wulan
ingkang dilarang. Perlu kito yakini, takwa dhateng Allah SWT inggih derajatipun sami. Lebet Islam wonten sekawan wulan utami selain
meniko sangu paling sae lebeting gesang. wulan Ramadhan, inggih meniko Dzulqa'dah, Dzulhijjah, Muharram, dan
Rajab.
Hadirin ingkang dipun muliaaken Allah
Amargi kamulyan bulan-bulan meniko lah, Islam wantos-wantos
Tahun hijriah kados ugi tahun masehi inggih meniko setengah saking
pemelukipun kangge manfaataken momentum kasebat dados ikhtiar
fenomena alam biasa. Ringkesipun, bilih kalender masehi ndhasaraken
ngatah-ngatahi ibadah lan nyaketaken dhiri dhateng Allah.
Kertas A4
Sedoyo didorong kangge ngatah-ngatahi siyam, dzikir, sedekah, lan Sakepripun katrangan Ibnu ‘Asyur naliko nafsiraken serat at-taubah
solidaritas dhateng sesami. ayat 36 ing inggil:
ََْ َّ َ ْ ْ َ ُ ِّ َ ُ َ ْ َ َ ْ َ ْ َ ْ ْ َ َّ َ ْ َ ْ َ
Lebet ihya ’ulûmid-dîn, Imam al-Ghazali nepangaken istilah al-Ayyâm al- فتف ِض ْي ُل،اس ِ الن ل يضِ ف ت هب ش ي اع
ِ قبِ الو ات
ِ واعلم أن تف ِضيل األو
ق
َ ْ َ َ
ْ ْ َ
َّ الناس ب َما َي ْص ُد ُر َع ْن ُه ْم م َن ْاأل ْع َمال
َّ
َواألخَل ِق الك ِر ْي َم ِة،الص ِال َح ِة
Fâdhilah utawi dinten-dinten utami.
ِ ِ ِ ِ
Menurut Imam Ghazali, dinten-dinten utami tansah dipunpanggihi tiap
minggu lan wulan. Imam Ghazali ugi nyebat istilah al-asyhur al-fâdlilah Artosipun: “Weruho siro kabeh yen dimulyakake waktu lan papan
inggih meniko wulan-wulan utami. Bulan-bulan utami meniko ugi tinemtu yoiku kehendak dimulyakake manungsa, liwat perbuatan-
tansah dipunpanggihi ing saben tahun. perbuatan apik lan akhlak mulya kang dheweke kabeh tindakake.
(Muhammad ibnu ‘asyur jero at-tharîr wat tanwîr)”
Wekdal inggih meniko salah setunggal saking makhluk Allah, kados ugi
manungsa, jin, lan kewan. Nanging, sebagian wonten panggenan- Hadirin jamaah jumah rahimakumullah
panggenan utami, kados multazam, masjid nabawi, masjidil haram, lan Ing antawisipun amalan ingkang sanget dipunanjuraken ing wulan
sanesipun, wekdal ugi mekaten. pertama kalender Hijriah inggih meniko siyam. Lebet hadits riwayat
Lebet saben rentang wekdal tertamtu inggih meniko dinten, minggu, Ibnu Majah dipunjlentrehaken: Salah setunggal tiyang manggihi
wulan, lan tahun tansah kekandhut sebagian wekdal ingkang Rasulullah SAW lan tanglet: Sasampunipun Ramadhan, siyam ing wulan
diistimewakan, upaminipun wekdal antawis maghrib lan isya, sepertiga menopo ingkang langkung afdhal? Nabi mangsuli: Poso ing wulan Allah,
dalu pungkasan, dinten jemuwah, wulan pasa, wulan sura, lan sanes yoiku wulan kang siro kabeh sebut wulan Muharram.
sanesipun. Panyebatan Muharram dados wulan Allah utawi Syahrullâh nedahi
Lebeting wekdal-wekdal spesial meniko lah pahala saged posisi wulan meniko sanget spesial. Riwayat Ibnu Majah nyebat, siyam
dilipatgandakan, dosa-dosa saged dipunbusek, lan doa-doa ing dinten ‘Asyura (10 Muharram) saged mbusek dosa-dosa satahun
kemungkinan ageng dipunkabulaken. ingkang sampun keliwat. Kejawi 10 Muharram, siyam ugi
dipunanjuraken ing dinten-dinten sanes ing wulan meniko.
Jamaah jemuwah rahimakumullah
Amalan sanes ingkang saged digiatkan inggih meniko ningkataken
Allah estu sampun menganugerahi kito kesempatan emas ingkang solidaritas antar sesama. Kathah-kathah umat Islam, utaminipun ing
mekaten kathah. Allah ngutamikaken wekdal tertamtu amargi badhe indonesia, ndadosaken momen Muharram dados riyadin lare yatim
maringi keutamaan kawulanipun. kaliyan nyukani santunan dhateng lare-lare ingkang mboten gadah
tiyang sepuh lan secara ekonomi lemah.
Kertas A4