You are on page 1of 86

OSAYAN

Pimaanaan i Shiekh Dr. AlFauzan so


kapagikhlas sa tigiyan:
‫ ترك الشرك و إفراد هللا‬:‫"اإلخالص معناىا‬
. "‫بالعبادة‬
“Aya kapagikhlas na skaniyan so
kibagakn ko kapanakoto a raks a
pakibisadn ko Allah so kalangowan o
simba”.

Aya kabasa i Dr. AbdulQader bin


Mohammad ‘Atasofi a isa a kilala a pd
ko manga ulama sa tawheed na:

1
‫ يراد بو تصفية العبادة و ختليصها‬:‫"اإلخالص‬
‫ و تصفية القلب‬،‫من شوائب الشرك و الرياء‬
."‫وختليصو من كل ما يضاد معٌت ال إلو إال هللا‬
“So kapagikhlas na: aya mapipikiron
na so kasoti o simba ago so kalompiyo
niyan ko pimbarang a kapanakoto ago
kapakiilailain, go so kasoti o puso ago
kalompiyo nian phoon ko langowan a
phakasorang ko maana o ‫”ال إلو إال هللا‬.
Giyayadn i pakaasalasal o manga
َُ َ
pakaasal a sogoan. Pitharo o Allah :
ُْ َ‫ا‬ ُ ُ َْ ‫ا‬ ُ َ َ
ُ
‫ونا أ ِمروا إَِّل ِِلعبدوا اَّلل ُم ِل ِصني َل‬
َُُْ َ َ ‫ا‬ ُ ُ َ َ ََُ َ ّ
‫ليو حنفاء وي ِقيهوا الصَلة ويؤتوا‬ ِ ‫ا‬
َ ّ َ ْ ُ َ ََ َ َ ‫ا‬
٘ :‫ البينة‬ِِ ‫الزَكة ۚ وذٰلَِ ِِيو اْق ِيه‬
2
“Na da a inisogo kiran a rowar sa
kasimbaa iran ko Allah a totolabosn
iranon so agama a zasalimbotawan
siran, a go so kipamayandgn iran ko
sambayang a go kitonain iran ko
zakat, giyotoman i agama a ontol”.

Pitharo Iyan sa hadith qudsi:


‫"أنا أغٌت الشركاء عن الشرك من عمل عمال‬
‫ رواه ابن‬."‫أشرك فيو غريي تركتو و شركو‬
.‫ماجو عن أيب ىريرة‬
“Sakn na da kinanglan Akn sa
kapakithompok na sa taw a nggalbk sa
isa a galbk a pakasakoton iyan Rakn so
salakaw Rakn na imbagak Akn oto a go
so inipanakoto niyan”.

3
Samaoto na miyabins sa aya sogoan ko
manosiya na so katolabos o
kapagagama a go so kalangowan o
simba sii ko Allah.

Pitharo i Shiekh Al-Othaimen:


‫ ىي التذلل هلل زلبة‬:‫"العبادة ىف مفهومها العام‬
‫ بفعل أوامره واجتناب نواىيو على‬،‫و تعظيما‬
."‫الوجو الذى جاءت بو شرائعو‬
“So simba sii ko ndao nian a rangkom
na skaniyan so kaprondarondan a go
kapangangarongan a ginawa sii ko
Allah sa babaya Rkaniyan a go
pithamanan a kazlasla nggolalan ko
kanggalbka ko manga sogoan Iyan a go
so kapananggilai ko manga inisapar

4
Iyan sii ko ropaan a minitalingoma
skaniyan o manga Sogoan Iyan”.

So Shiekhol Islam Ibn Taimiyyah na


tigiyan:
‫ اسم جامع لكل ما حيبو هللا و يرضاه‬:‫"العبادة‬
."‫من األقوال و األعمال الباطنة و الظاىرة‬
“Aya ptharoon a simba na ngaran a
makararangkom ko langowan a
ikasosoat o Allah a go pkhababayaan
Iyan a pd sa manga katharo a go
manga galbk a masoln a go mapayag”.

Samaoto na so simba na knaba maooro


sa sobo so manga rarayag a tomadng o
agama islam, lagid o kazambayang,
kabgay sa zakat, kaphowasa a go
kapnaihajji, ka aya thitho na
5
mararangkom iyan so kalangowan a
manga galbk o manosiya.

Si Shiekh Bin Baz na pitharo iyan:


‫ فال يكون عابدا هلل من خضع لربو ىف‬..."
‫بعض جوانب حياتو و خضع للمخلوقني يف‬
‫ رئاسة إدارة البحوث العلمية‬."‫جوانب أخرى‬
.‫واإلفتاء والدعوة‬
“Di khabaloy a barasimba ko Allah so
taw a miyangongonotan ko Kadnan
iyan sii ko sabaad o manga romagan o
kawyagoyag iyan na go
miyangongonotan ko manga kaadn sii
ko manga pda romagan”.

6
Giyangkaiya manga galbk o manosiya
na aya kapkhatanto niyan a simba ko
Allah na igira a minggolalan ko dowa a
sarat a tanda sa katotolabos iyan sii ko
Allah, giya dowaoto na skaniyan so
)‫ (اإلخالص‬kapagikhlas a go (‫)ملتابعةا‬
kasongkada ko sonnah o Nabi .

Pitharo o Allah:
‫ض ِزينَةً َّذلَا لِنَْب لَُو ُى ْم‬
ِ ‫إِنَّا َج َع ْلنَا َما َعلَى ْاألَ ْر‬
ٚ :‫ الكهف‬ً‫ع َمال‬ َ ‫س ُن‬َ ْ‫َح‬
ْ ‫أ‬ ‫م‬ ‫ه‬
ُ ‫َي‬
ُّ ‫أ‬
“Mataan a skami na inadn ami so
matatago ko lopa a parahiyasan iyan
kagiya phariksaan ami siran o
antawaa kiran i lbi a mapiya i galbk”.

So Fodhail bin Iyad na pitharo iyan a


aya maana a:
7
‫ أخلصو و أصوبو‬‫لنبلوىم أيهم أحسن عمال‬
‫ والصواب إذا كان‬، ‫ واخلالص إذا كان هلل‬:
.‫على السنة‬
Tindaon Iyan siran o antai thitho a
magiikhlas a go makasosongkad ko
sosonan o Nabi , aya ptharoon a
(‫ )اخلالص‬na igira a miyatolabos a siibo
soasoat ko Allah , na aya ptharoon a
(‫ )الصواب‬na igira a misosongkad ko
sonnah.

So simba na adn a manga rokon iyan a


so kadiyamong iyan ko giiron
kinggolalann na giyoto i kakhaparoli o
katatarotop o gii kapangangarongan a
ginawa sii ko Allah, aya oto a manga
8
rokon na skaniyan so (‫ )احملبة‬kababaya,
(‫ )الرجاء‬kapangangarapan, a go (‫)اخلوف‬
kalk. Manga pakayan aya a didn
khapakay oba kagalati ka di khatanto so
simba. Aya kabasa o manga ulama sa
tawheed na tigiran:
‫ و من‬، ‫"من عبد هللا باحلب وحده فهو زنديق‬
‫ و من عبد‬، ‫عبد هللا بالرجاء وحده فهو مرجئ‬
‫ و من عبد‬، ‫هللا باخلوف وحده فهو حروري‬
‫هللا باحلب و اخلوف و الرجاء فهو مؤمن‬
‫ العبودية لشيخ اإلسالم ابن تيمية‬."‫موحد‬
“Sa taw a simbaan iyan so Allah a
babaya bo Rkaniyan na skaniyan na
(Zindeeq), sa taw simbaan iyan so Allah
a kapangangarapan bo Rkaniyan na
9
skaniyan na (Morjie), sa taw a simbaan
iyan so Allah a kalk bo Rkaniyan na
skaniyan na (Harorie), na sa taw a
simbaan iyan so Allah a mamagonota
so babaya, kapangangarapan, a go kalk
Rkaniyan na giyoto i Mo’min a
miayapakaisaisa niyan so Allah”.

So babaya ko Allah (‫ )احملبة‬na di


khatarotop odi nggolalan sa
kapakindokapila Rkaniyan sa
kababayaan o oripn so pkhababayaan o
Allah a go kararangitan iyan so
pkhararangitan o Allah, so
kapangangarapan (‫ )الرجاء‬na onga oto o
babaya ko Allah a pkhitholod iyan so
oripn sa kapakapphangangarapan iyan
sa manga balas, limo a go rila o
diyondiyongan iyan (‫ )مواله‬sa mababaloy
10
so oripn a pphangongonotan a aarapn
iyan so balas a go so katarima o simba
niyan, na so gii thaobat na aarapn iyan
so limo a go so kirila o dosa niyan,
giyangkai a kapangangarapan na aya
patot na matatapiyan ko barasimba so di
niyan kikopay a go so diron kaadai sa
inam ko limo o Allah, ka kagiya mataan
a so Allah na piyaawing Iyan anan sa
pitharo Iyan:
ِّ ‫إِنَّو الَ ي يأَس ِمن َّرو ِح‬
‫اّلل إِالَّ الْ َق ْو ُم‬ ْ ُ َْ ُ
ٛٚ :‫ يوسف‬.‫ن‬ ِ
َ ُ ‫الْ َكاف‬
‫و‬ ‫ر‬
“Mataanaya a da a ipkhopay, khadaan
sa kaiinama ko limo o Allah a rowar
ko pagtaw a manga kapir”.

Pitharo Iyan pn:

11
:‫ احلجر‬.‫ن‬
َ ‫و‬ُّ
‫ل‬ ‫آ‬ َّ
‫الض‬ َّ
‫ال‬ ِ
‫إ‬ ‫ط ِمن َّر ْْحَ ِة َربِِّو‬
ُ َ‫ َوَمن يَ ْقن‬
٘ٙ
“Na da a taw a pkhadaan sa inam ko
limo o kadnan iyan a rowar ko
miyangadadadag”.

Giyangkaiya a kaaarapa ko limo o Allah


na skaniyan i makasosomag ko oripn sa
kipthonayin ko manga simba a go so
katatap iyan sa kipphamayandgn ko
manga hokoman o agama ka singanin sa
kimbaratmowaan iyan ko Allah a
makasosoat, sa didn khapakay oba di
makambabid so araparap ko Allah a go
so kalk Rkaniyan. Giyoto so kikaalkn o
oripn ko kadnan iyan sa baniya
non badn sogatn so tiyoba Iyan sa
donya na go sa akhirat, giyaya so kalk a
12
siibo ko Allah, didn khapakay oba
manggolaola sa sabap ko salakaw ko
Allah ka pdoto sa kapanakoto a
pphakasobar ko katotolabos o
kapagagama sii ko Allah, giyangkai a
kalk na didn khapakay o baon di
misasarta so kaarapa ko limo o Allah,
aya maana niyan na aya kapkhabaloy o
kalk a simba ko Allah na misomag iyan
so oripn ko kapangangarapan ko Allah a
go magnggn iyan sii ko kambaradosa a
kalk iyan ko rarangit o Allah.

Pitharo o Siekhol Islam ibn Taimiyyah:


."‫ ما حجزك عن زلارم هللا‬:‫"اخلوف احملمود‬
‫مدارج السالكني‬

13
“Aya kalk a babantogn na so diyangka
a miyakagnggn rka ko manga isasapar
o Allah”.

Aya masosowa anan na sadn sa kadalm


a kakknala o barasimba ko Allah na
giyotodn i kala a go kapakaoontol o
kalk iyan, giyoto i sabap a so manga
ulama na siran i pizaksian o Allah a
manga ala i kalk Rkaniyan, pitharo
Iyan:
‫اّللَ َع ِز ٌيز‬ ِ ‫اّلل ِمن ِعب‬
َّ ‫اد ِه الْعُلَ َماء إِ َّن‬ َّ ‫ى‬ ‫ش‬
َ ‫خي‬
ْ َ ‫ا‬ َّ
‫َّن‬
َ ِ
‫إ‬ 
َ ْ َ
ٕٛ :‫ فاطر‬‫ور‬ ٌ ‫غَ ُف‬
“Aya thitho a khipangaalkn ko Allah
ko manga oripn Iyan na so manga
ulama”.

14
Kagiya siran a manga ulama i
miyamaka waris ko manga nabi a go
siran i saliyanti o Rasulullah  a
skaniyan so da a lagidiyan a madalm i
sabot ko Allah a go maalkn Rkaniyan.
Pitharo o Nabi :
‫ و أشدىم لو‬، ‫"فو هللا إىن أعلمهم باهلل‬
‫ صحيح البخاري‬."‫خشية‬
“Ibt ko allah ka mataan a sakn i lbi
kiran a makakknal ko allah a go lbi
kiranon a maalkn”.

Giyangkai a manga pakayan (‫ )الشروط‬a go


manga tomadng (‫ )األركان‬o simba a
miyanga aaloy na giyaya i pda marayag
a karina sa katotolabos o kapphagagama
siiko Allah, aya soranga iyan a
15
khapakay a maka ilangon odi mainngka,
aya minos na makakorang ko
katotolabos iyan na so kapanakoto.
(‫)الشرك‬

So kilala a mofassir a si Shiekh


Mohammad Ameen AsShengqitie na
pimaanaan iyan so (‫ )الشرك‬kapanakoto sa
tigiyan:
."‫ صرف حق من حقوق هللا لغريه‬:‫"الشرك‬
ٙٔٗ/ٖ ‫أضواء البيان‬
“Aya kapanakoto na so kapaka antapa
ko kabnar a pd ko manga kabnar o
Allah sii ko salakaw ron”.

Piyakadowa soson o manga ulama so


kapanakoto, si Shiekh Ahmad bin Hajar
Alo Botamie na tigiyan:
16
‫ فمن خلص‬، ‫ أكرب و أصغر‬:‫"الشرك نوعان‬
‫منهما وجبت لو اجلنة و من مات على األكرب‬
."‫وجبت لو النار‬
“So kapanakoto na dowa soson: mala a
go maito, sa taw a miphokasa iyan a
dowanan na miyapatoton so sorga, na
sa taw a kapantagan a matay sii ko
mala a kapanakoto na miyapatoton so
naraka”.

Piyakasnggaya o manga ulama so


kapanakoto a mala a go kapanakoto a
maito sa tigiran:

Paganay: so kapanakoto a mala na


ipkhakapir, na so kapanakoto a maito

17
na mala ko manga ala a dosa ko oriyan
o kapanakoto a mala.
Ikadowa: so kapanakoto a mala na
ipphakaliyo ko agama, na so
kapanakoto a maito na di khiliyo ko
agama ogaid na pkhapaawingan iyan
so kapakaiisaisaa o oripn ko Allah.
Ikatlo: so kapanakoto a mala na
ipkhailang o kalangowan a amal, na so
kapanakoto a maito na ayabo a
khailang iyan na so mappnto a simba a
kiyasaoganon.
Ikapat: so kapanakoto a mala na
ipkhatatap ko naraka, na so kapanakoto
a maito na o minaraka o khiyolawlaon
na lagid o kalilid a manga ala a dosa a
sa kabayaon o Allah.
Ikalima: so kapanakoto a mala na
pkhailang iyan so kapaparihala o
ginawa a go so manga tamok, na so
18
kapanakoto a maito na knaba
lagidanan.
Ikanm; so kapanakoto a mala na di
prilaan so taw a kapantaganon a
kapatay, na so kapanakoto a maito na
phakasagad so khiolawlaon ko
timbangan.
ٜٛ :‫ادلفيد ىف مهمة التوحيد ص‬
Giyangkaiya kapanakoto a mala na
pimaanaan o manga ulama sa tigiran:
، ‫ إثبات شرك هلل ىف خصائصو‬:‫"الشرك األكرب‬
‫فيجعل اإلنسان ندا هلل ىف ربوبيتو أو ألوىيتو‬
:‫ فتاوى اللجنة الدائمة‬."‫وصفاتو‬ ‫أو ىف أمسائو‬
٘ٔٛ-٘ٔٚ/ٔ
“Aya kapanakoto a mala na skaniyan
so kapaka thiknaa atawa katarima sa
adn a sakotowa o Allah sii ko manga
19
ropa a go galbk a mippnto sa siibo ko
Allah, lagid o: kasnggay o manosiya sa
saginda o Allah sii ko kiyapangadn a go
gii Niyan kanggiragiray (‫)شرك ىف ربوبيتو‬, odi
na sii ko manga ngaran a go manga
sipat iyan (‫)شرك ىف أمسائو و صفاتو‬, odi na sii ko
kapzimbaaon (‫”)شرك يف ألوىيتو‬

Giyangkai a (‫ )شرك يف ألوىيتو‬kipanakoton ko


Allah sii ko kapzimbaaon na giyai
raramigan tano a pphakarayagn tano
sangkai a osayan tano ka kagiya tanto a
maito kapkhaaloy niyan obadi amay ka
pmataanan na saya miyakipang so
panagontaman o manga muslim, giyai
mala a kiyasabapan sa kiyabinasa o
katotolabos o kapphagagama iran sii ko
Allah. So manga ulama sa tawheed na
20
pimaanaan iran so kipanakoton ko Allah
sii ko kapzimbaaon sa tigiran:
‫ ىو أن جيعل هلل ندا ىف‬:‫"الشرك ىف األلوىية‬
‫ فيصرف العبد لغري‬، ‫ أو ىف التشريع‬، ‫العبادة‬
‫ أو‬، ‫هللا شيئا من أنواع العبادة الىت تصرف هلل‬
‫ أو شريكا ىف‬، ‫يتخذ غريه مشرعا من دونو‬
‫ فتاوى اللجنة الدائمة للبحوث العادلية و‬."‫التشريع‬
٘ٔٙ/ٔ :‫اإلفتاء‬
“Skaniyan so kasnggayi sa saginda o
Allah sii ko simba, odi na sii ko
kambaal sa bitikan, a pakaantpn o
oripn ko salakaw ko Allah so nganin a
pd ko sosonan a simba a so siibo oto
pphakaantapa ko Allah, odi na komowa
sa salakaw ko Allah a pphangmbaal sa
21
bitikan a salakaw Rkaniyan odi na
sakotowa Iyan sii ko gii kambaal sa
bitikan”.

Pd sa iphakapiya a ginawa a so manga


muslim na miyanamanamar siran sa
kaimpidi ko manga rarayag ko manga
simba. Sii ko kazambayang na
miyakadakl so manga masjid apiya
andaka zong na miyamakaborod so
manga pipiyai paras a masjid, somambo
so kaphowasa na babay mama a muslim
na miyamowasa sa thitho a soasoat iyan
ko Allah, sakamaotodn so kanjakat a go
kazadka, lagid mambo o kapnaihajji a
gatosan a manga Shiekh, dibodn pira
lompok a pthanos sa kapiya a gii
kinggolalann ko kapnaihajji babay
mama na minaihajji sa thitho a
22
panonoatan ko Allah, miyakadakl a taw
ko manga madrasa rampi sa di khaitong
so manga alim a go miyamakalangag sa
quran, miyakadakl a pphatoginaan sa
doctor, apiya andaka plinggi na ndodon
so manga tablig, dadn a sabapaya a
rowar sa gii kapanizakay o omani isa sa
kinggolalann iyan ko simba.

Ogaid na aya masikawron sa ginawa a


go thitho a pakammsa na lagid oba
pipharo a manga muslim aya a
kapapantagan a giyanamboi agama na
khasanaan dn, siiran dn pinggalbk
angkanan a manga simba a
miyangaaaloy a go so salakawron sii ko
kasisirong iran a pphangongonotan
siran ko parinta a kna o ba parinta a
kaiislami, sa aya iran dn tatarimaan a
parinta, hokoman, bitikan a go atoran a
23
gii phatopato sa taks ko kawyagoyag o
kaphagingd iran, aya miyapharas iyan
na ipphangongonotan iran so
pithibarangan a simba iran sii ko Allah 
a go so Nabi  na ipphangongonotan
iran so parinta iran, hokoman iran, ago
bitikan o kawyagoyag o kaphagingd
iran sii ko salakaw ko Allah. Manga
pagari ko a manga muslim kdga niyo so
tothol ka dadn a matoon niyo a sakataw
bo ko masa o Rasulullah  a phagonot
Rkaniyan ko manga simba na ba amay
ka miyaka liyo na sii pman phagonot ko
Abu Jahl sa bitikan, hokoman na go
parinta. O adna matoon iyo na giyoto so
manga monafiq, samaoto na giyaman
angkai a maoolaola a
kapphangongonotan tano ko parinta a
knaba kaiislami na o ndodn ko masa o
24
Rasul  na lagid o ba aya bontal iyan na
moonot tano ko Rasul  ko manga
simba na ogaid na sii tano moonot ki
Abu Jahl ko parinta, o sii ko masa o
Musa  na ioonot tano ron so manga
simba na ogaid na sii mioonot ko Pir-
aon so parinta, ay dapat iyo khapakay
anan ko muslim? Aah di khapakay.

Giyangkaya lagidaya a maolawla na


bithowan aya o manga ulama sa
tawheed sa (‫ )شرك الطاعة‬kapanakoto ko
kapangongonotan, iniropa iran sa
tigiran:
‫ ىي مساواة غري هللا باهلل ىف‬:‫"شرك الطاعة‬
‫ ص‬:‫ادلفيد ىف مهمات التوحيد‬ ."‫التشريع و احلكم‬
ٜٔٓ
25
“Aya kipanakoton ko Allah  sa
kapangongonotan na skaniyan so
kilagidn ko salakaw ko allah sii ko
Allah ko kapangmbaal sa bitikan a go
so hokoman”. Pitharo o Allah:
‫ك‬ ِ
‫ل‬
َ ُ ‫ذ‬
َ ‫اه‬ ‫ي‬
َّ ِ
‫إ‬ َّ
‫ال‬ ِ
‫إ‬ ‫ا‬
ْ‫و‬ ‫د‬ َّ َ
ُ ُ ْ َ َ َ ّ ُ ُ ‫إ‬
‫ب‬ ‫ع‬ ‫ت‬ ‫ال‬ ‫أ‬ ‫ر‬ ‫َم‬‫أ‬ ِ ِ
‫ّلل‬ َّ
‫ال‬ ِ
‫إ‬ ‫م‬ ‫ك‬ ْ ‫حل‬
ْ ‫ا‬ ‫ن‬ِ ِ
ِ ‫ين الْ َقيِّ ُم َولَ ِك َّن أَ ْكثَ َر الن‬
.‫َّاس الَ يَ ْعلَ ُمو َن‬ ُ
ِّ ‫ال‬
‫د‬
ٗٓ :‫يوسف‬
“Da a hokoman inota na rk o Allah a
inisogo Iyan a da a simbaan a rowar
Rkaniyan, giyanani agama a ontol
ogaid na kadaklan ko manga
manosiya na diran katawan”.
‫ص ا ْحلَ َّق َو ُى َو َخ ْي ُر‬ ‫ق‬ ‫ي‬ ِ ِ
ُّ ُ َ ّ ُ ْ ُ ِ‫إ‬
‫ّلل‬ َّ
‫ال‬ ِ
‫إ‬ ‫م‬ ‫ك‬ ‫حل‬
ْ ‫ا‬ ِ
‫ن‬
٘ٚ :‫ األنعام‬.‫ني‬ ِ ِ
َ ‫الْ َف‬
‫ل‬ ‫اص‬
26
“Da a hokoman, inonta na rk o Allah a
pphanotholn Iyan so bnar a go
Skaniyan i lbi a mapiya ko
pphamangokom”.

Didn khatarotop so paratiyaya a go di


khabonayon so kapagagama sii ko Allah
o di mindod so parinta, hokoman go so
bitikan sii ko allah a go so sogo Iyan.
Pitharo o Allah:
‫يما َش َج َر‬ ِ
‫ف‬ ‫وك‬
َ ‫م‬ ِ
‫ك‬
ّ ‫حي‬
ُ ‫ىت‬
َّ ‫ح‬ ‫ن‬
َ ‫و‬ ‫ن‬ ِ
‫م‬ ‫ؤ‬
ْ ‫ي‬ َ‫ال‬ ‫ك‬َ ِ‫ب‬‫ر‬‫و‬ ‫ال‬
َ ‫ف‬
َ
َ ُ َ َ َ ُ ُ ّ ََ 

‫ت‬َ َْ‫ي‬ ‫ض‬ ‫ق‬


َ ‫ا‬َّ
‫شل‬
ِّ ‫ا‬‫ج‬ ‫ر‬ ‫ح‬
ً ََ ْ ‫م‬ ‫ه‬ِ ِ
‫س‬ ‫ف‬
ُ ‫َن‬
‫أ‬ ِ
‫يف‬ ْ‫ا‬‫و‬ ‫د‬ ِ
ُ َ َ‫بَ ْي نَ ُه ْم ُُثَّ ال‬
‫جي‬
ٙ٘ :‫ النساء‬.ً‫سليما‬ ِ ِ
ْ َ‫سلّ ُمواْ ت‬َ َ‫ي‬
ُ‫و‬
“Na di, ka ibt ko Kadnan ka ka di siran
khipaparatiyaya taman sa di siran rka
makikokom ko nganin a
kiyazasawalaan iran, oriyan iyan na
27
‫‪da a magda iran ko manga ginawa‬‬
‫‪iran a margn ko nganin a inibadangka‬‬
‫‪a hokoman a go zalimbotawan siran‬‬
‫‪sa samporna a kazalimbotawan”.‬‬
‫صل ُ‬
‫هللا‬ ‫ى‬ ‫َّ‬ ‫عن عدي بن خامت أنو مسع رسول هللا َ‬
‫َحبَ َارُى ْم‬‫أ‬ ‫ا‬‫و‬‫ذ‬ ‫َّ‬
‫اخت‬ ‫‪‬‬ ‫اآلية‪:‬‬ ‫ىذه‬ ‫أ‬‫يقر‬ ‫م‬ ‫َّ‬
‫ل‬ ‫س‬‫و‬ ‫ِ‬
‫و‬ ‫ي‬ ‫ل‬
‫َ‬ ‫ع‬
‫َُ ْ ْ‬ ‫َ ََ َ‬ ‫ْ‬
‫اّلل‪.‬التوبة‪ ٖٔ :‬فقال‬ ‫ون ِّ‬ ‫ورْىبانَ ُهم أَرباباً ِمن ُد ِ‬
‫َ ُ َ ْ َْ ّ‬
‫صلَّى هللاُ َعلَْي ِو َو َسلَّ َم‪ :‬إنا لسنا‬‫لرسول هللا َ‬
‫نعبدىم ‪ ،‬قال‪ :‬أليس حيرمون ما أحل هللا‬
‫فتحرمونو ‪ ،‬و حيلون ما حرم هللا فتحلونو ؟‬
‫صلَّى هللاُ َعلَْي ِو‬
‫قال عدي‪ :‬بلى فقال رسول هللا َ‬
‫عبادهتم‪ .‬أخرجو الًتمذى‬ ‫َو َسلَّ َم‪ :‬فتلك‬

‫‪28‬‬
Miyakathitayan ko Adie bin Hatim a
mataanaya a miyanegiyan so Rasul  a
pmbatiyaan iyan angkai a ayat “kinowa
iran so manga ulama kiran a go so
manga barasimba kiran a manga
katohanan a salakaw ko Allah” pitharo
iyan ko sogo o Allah  mataan a
knabaami siran sinimba. Pitharo iyan
)( kna a pphakaharamn iran so
piyakahalal o Allah na pphakaharamn
iyo mambo oto? A go pphakahalaln
iran so hiyaram o Allah na
pphakahalaln iyo mambo oto? Pitharo i
Adie: ana oway! Na pitharo o Rasul :
((giyoto I kapzimbaa kiran))
ٕٔٔ :‫األنعام‬ .‫وى ْم إِنَّ ُك ْم لَ ُم ْش ِرُكو َن‬ ‫ع‬َ‫ط‬َ
ُ ُ ُ ْ ‫ َوإ‬
‫م‬ ‫ت‬ ‫أ‬ ‫ن‬
ْ ِ

29
‫‪“Ophoon iyo siran onoti na mataan a‬‬
‫‪skano na thitho kanodn a manga‬‬
‫‪pananakoto”.‬‬

‫‪So Shiekh Mohammad Ameen‬‬


‫‪AsShengqitie a kilala a mofassir na‬‬
‫‪tigiyan:‬‬
‫"إن الذين يتبعون القوانني الوضعية الىت شرعها‬
‫الشيطان على ألسنة أوليائو سلالفا دلا شرعو هللا‬
‫على ألسنة رسلو صلوات هللا و سالمو عليهم‬
‫‪ ،‬أنو ال يشك ىف كفرىم و شركهم إال من‬
‫طمس هللا بصريتو و أعماه عن نور الوحي‬
‫مثلهم"‪ .‬أضواء البيان ‪٣٤-٣٨/٤‬‬
‫‪“Mataan a so siranoto a‬‬
‫‪pphangongonotan siran ko manga‬‬
‫‪30‬‬
bitikan a ibabada, a so inmbaalan
skaniyan o saitan a minggolalan ko
manga katharo o manga dokapila iyan,
a makasosorang ko bitikan a inmbaalan
oto o Allah a maporo a minggolalan ko
manga katharo o manga sogo Iyan,
inikalimo siran o Allah na mataan aya a
da a zangka sa kiyakapir iran a go so
kiyamoshrik iran a rowar ko pinilsan o
Allah so pangilailayan iyan ko bnar a
go biyota Niyan ko sindaw o wahi a
lagidiran”.

Ayadn a patot na kapatngan a go


mainngka phiyapiya o barasimba a so
kapakapanakoto sii ko parinta,
hokoman, a go bitikan na lagid dn o
kapanakoto sii ko simba, aya maana
niyan na o tomarima so taw sa parinta,
hokoman o di na bitikan a salakaw ko
31
‫‪inisogo o Allah  na mlagid dn a go so‬‬
‫‪sominimba sa barahala o di na kros.‬‬

‫‪Pitharo i Shiekh Mohammad Ameen‬‬


‫‪AsShengqitie:‬‬
‫فاإلشراك با هلل ىف حكمو كاإلشراك بو ىف‬
‫عبادتو ‪ ،‬قال ىف حكمو‪َ  :‬وَال يُ ْش ِر ُك ِيف ُح ْك ِم ِو‬
‫َحداً‪ ‬الكهف‪ ٕٙ :‬ىف قراءة ابن عامر من‬ ‫أَ‬
‫َحداً‪ ‬بصيغة‬‫أ‬ ‫السبعة ‪‬وَال تُ ْش ِر ُك ِيف ح ْك ِم ِ‬
‫و‬
‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬
‫النهي ‪ ،‬وقال ىف اإلشراك بو ىف عبادتو‪ :‬فَ َمن‬
‫َكا َن ي رجو لَِقاء ربِ ِو فَ ْلي عمل َعمالً ص ِ‬
‫احلاً َوَال‬ ‫َّ َ ْ َ ْ َ َ‬ ‫َْ ُ‬
‫َحداً‪ ‬الكهف‪ ٔٔٓ :‬فاألمران‬ ‫أ‬ ‫اد ِة ربِ ِ‬
‫و‬ ‫َ‬ ‫ب‬‫ع‬‫ِ‬ ‫ِ‬
‫ب‬ ‫ك‬
‫ْ‬ ‫ِ‬
‫ر‬ ‫ش‬
‫ْ‬ ‫ي‬
‫َ َّ َ‬ ‫ُ‬
‫سواء‪ .‬أضواء البيان ٗ‪ٜٗٔ/‬‬
‫‪32‬‬
So kipanakoton ko Allah sii ko hokoman
Iyan na lagid dn o kipanakotonon ko
kapsimbaa Rkaniyan, pitharo Iyan
makapantag ko hokoman Iyan: “na di
Niyan phakisakotowan so hokoman
Iyan sa isabo” sii ko kabatiya i Ibn
Amer a pd ko pito a kabaitya na lapiyat
a kasapar “obangka panakoton so
hokoman Iyan sa isabo”. Pitharo Iyan
makapantag ko kipanakotonon sii ko
simba Rkaniyan: “sa taw a aya btad
iyan na aarapn iyan so mapiya a
kimbaratmowaan ko kadnan iyan na
nggalbk sa amal a mapiya go di niyan
phanakoton so kapzimbaa ko Kadnan
iyan sa isabo”

Giyangkanan a dowa a maolaola na


mlagid dn anan, samaoto na
33
miyakarayag a giyangkai a
kapapantagan a mambbtad o manga
muslim a manga barasimba na ogaid na
tatarimaan iran so bitikan, hokoman o di
na parinta a salakao ko Islam, a ron
sirandn gii pagapas a hokoman ko
manga simokt iran, na go aya
kababantogan a barailmo na sa
mapasang a wakil isawn na attorney ko
manga court, na di aya khapakay ka
minisakoto saya so Allah na
miyakabinasa ko katotolabos o
kapagagama. Pitharo o Allah :
‫ك ُى ُم‬ِ
َ ْ ُّ َ َ ْ ْ ‫ َوَمن‬
‫ئ‬ ‫ل‬
َ‫و‬ ‫أ‬
ُ ‫ف‬
َ ‫اّلل‬ ‫ل‬
َ ‫َنز‬
‫أ‬ ‫ا‬ ِ
‫ِب‬ ‫م‬ ‫ك‬
ُ ‫حي‬َ َّ
‫َّل‬
ٗٗ :‫ ادلائدة‬.‫ن‬ ِ
َ ُ ‫الْ َكاف‬
‫و‬ ‫ر‬
“Sa taw a di niyan ihokom so initoron
o Allah na siran man na siran i manga
kapir”.
34
‫ك ُى ُم‬ِ
َ ْ ُّ َ َ َْ ْ ‫ َوَمن‬
‫ئ‬ ‫ل‬
َ‫و‬ ‫أ‬
ُ ‫ف‬
َ ‫اّلل‬ ‫ل‬
َ ‫أنز‬ ‫ا‬ ِ
‫ِب‬ ‫م‬ ‫ك‬
ُ ‫حي‬ َّ
‫َّل‬
ٗ٘ :‫ ادلائدة‬.‫ن‬ ‫و‬ ‫م‬ِ
َ ُ ‫الظَّال‬
“Sa taw a di niyan ihokom so initoron
o Allah na siran man na siran i manga
salimbot”.
‫ك ُى ُم‬ِ
َ ْ ُّ َ َ ْ ْ ‫ َوَمن‬
‫ئ‬ ‫ل‬
َ‫و‬‫أ‬
ُ ‫ف‬
َ ‫اّلل‬ ‫ل‬
َ ‫َنز‬
‫أ‬ ‫ا‬ ِ
‫ِب‬ ‫م‬ ‫ك‬
ُ ‫حي‬
َ َّ
‫َّل‬
ٗٚ :‫ ادلائدة‬.‫ن‬ ‫و‬ ‫ق‬ ِ
َ ُ ‫الْ َف‬
‫اس‬
“Sa taw a di niyan ihokom so initoron
o Allah na siran man na siran i manga
songklid”.

Inosay aya o mala a mufti si Shiekh


Abdul Aziz bin Abdullah bin Baz sa
tigiyan:

35
‫"إن الكفر كفران‪ :‬أكرب و أصغر ‪ ،‬كما أن‬
‫الظلم ظلمان‪ :‬أكرب و أصغر ‪ ،‬وىكذا الفسق‬
‫فسقان‪ :‬أكرب و أصغر فمن استحل احلكم‬
‫بغري ما أنزل هللا أو الزنا أو الربا أو غري مها من‬
‫احملرمات اجملمع على حترديها – كالرشوة – فقد‬
‫كفر كفرا أكرب ‪ ،‬ومن فعلها بدون استحالل ‪،‬‬
‫كان كفره كفرا أصغر و ظلمو ظلما أصغر‬
‫الفتاوى البازية ىف حتكيم القوانني‬ ‫وىكذا فسقو"‪.‬‬
‫الوضعية‪.‬‬
‫‪“Mataan a so kakakapiri na dowa:‬‬
‫‪mala a go maito, lagid mambo o‬‬
‫‪kasalimbot a dowa: mala a go maito, na‬‬
‫‪sakamaoto mambo so kasosongklid a‬‬
‫‪36‬‬
dowa: mala a go maito, na sa taw a
pakain iyan a kibada a hokoman o
salakaw ko kitab a initoron o Allah odi
na so kazina odi na so kapriba odi na so
salakaw sa dowanan a pd ko manga
haram a kaoopakatan a kahaharam
iyan – lagid o katndana – na
sabnsabnar a miyakapir sa mala a
kakakapiri – maana – miyakaliyo ko
agama islam, na sa taw a pinggolaola
niyan oto a knaba niyan piyaka halal na
miyabaloy a aya kakakapiriron na
kakakapiri a maito go aya kasasalimbot
iyan na kasalimbot a maito na lagid
mambo anan a kasosongklid iyan”.
Pitharo iyan pn:
‫ وإذا فعلها‬، ‫"إذا فعلها مستحال ذلا يكفر‬
‫ يكون‬، ‫ إلرضاء قومو أو لكذا و كذا‬، ‫لتأويل‬
37
‫كفرا دون كفر و لكن جيب على ادلسلمني‬
‫ من غري‬، ‫قتالو إذا كان عندىم قوة حىت يلتزم‬
."‫دين هللا بالزكاة أو غريىا يقاتل حىت يلتزم‬
‫احلكم بغري ما أنزل هللا – للدكتور خالد بن علي بن زلمد‬
‫العنربي‬
“Amay ka pinggolaola niyan so
kibadaan a hokoman ko salakaw ko
hokoman a initoron o Allah na khakapir
skaniyan, amay pman ka aya
kiyanggolaolaa niyanon na pantag sa
miyamimikiran, pantag sa soasoat iyan
ko pagtaw niyan odi na manaya
manaya,( lagid o kabaya sa kadatu,
tamok a go kawan sa ba sagad so
margn ko ginawa, kaoyagan a go so
kaphagingd) na khabaloy so
kakakapiriron a maito knaba thitho a
38
kapir, ogaid na patoray ko manga
muslim a kimbonoayn iranon amay ka
adn a bagr iran sa taman sa maka
thakna ko sogoan o agama islam, ka
sadn sa taw a barngkasn iyan so agama
o Allah lagid o kibagakn ko kanjakat na
go so salakaw san na ipmbonoay taman
sa thikna ko sogoan o agama”.

So Shiekh Mohammad Ameen


AsShengqitie na pitharo iyan:
‫"وبذلك تعلم أن احلالل ىو ما أحلو هللا و‬
‫ والدين ىو ما شرعو‬، ‫احلرام ىو ما حرمو هللا‬
‫ و العمل بو‬، ‫ فكل تشريع من غريه باطل‬.‫هللا‬
‫بدل تشريع هللا – عند من يعتقد أنو مثلو أو‬
‫أضواء البيان‬ ."‫خري منو كفر بواح ال نزاع فيو‬
39
“Sabap san na tangkdangka a mataan a
aya halal na sabo sa piyakahalal o
Allah go aya haram na so piyakaharam
o Allah na go aya agama a okitokit na
so inisogo skaniyan o Allah. Na
langowan o bitikan a phoon ko salakaw
Rkaniyan na ribat, na so kinggolalan
non a sambi o bitikan o Allah- sii ko
taw a tiyarima iyan a mataan a mlagid
ayapn oba piyakalbi niyanon-
na kakakapiri oto a marayag a dadn oto
zoransorangi”.

Samanan na miyaka liwanag a so


manga pamikiran o sabaad a gii
managontaman sa tigiyan a khapakay a
mangpd tano ko gii kapholitika ko
parinta a democracy ka aya kadaklan
sangkai a okitiyan na di niyan
mipzoranga so islam na manga
40
pamikiran anan a malilimpang o shaitan
a miyaakal iyan siran a makkdg iran so
okitiyan a mananamar siran na sambi o
mapipikir iran a kapakatindg o parinta a
kaiislami na aya kaoogopan iran na so
kibbkn a thatakna so jahiliyya mlagid o
maggdam iran atwa ka di.

Pakarayagn tano a daan o antonai


democracy? So Webster dictionary na
tigiyan: Government in which the
supreme power is vested in the people
exercised by them directly or indirectly
through a system of representation.
Parinta a so pithamanan a maporo a
kapaar na initayakop ko madakl a taw a
siran i giiron nggiragiray sa pantk odi
na di mapantk nggolalan ko okit a
kazasaliantiya.
41
Parinta ini a (secularism ‫)علمانية‬
piyakaznggaya iyan so kapamarinta sa
dalma ingd a go so kapagagama, pitharo
i Abraham Lincoln: “A government of
the people by the people and for the
people”. Parinta o pagtaw a
giinggolalan ko pagtaw a
manonompang ko pagtaw. Parinta a
pithaong o pagtaw sa Yonan (Greek) a
pagoolowanan o mala a musrik a si
Arestotle isako 322 – 384 B.C.

Si Shiekh Saeed Hawa a pd ko


makikilala a isa a mamponay sa katao
ko ikhwanol muslimeen na pitharo iyan:
‫"ال جيوز للمسلم أن يؤيد نظاما سياسيا إال‬
‫ عدم تعارض ىذا النظام مع‬:‫ أوال‬:‫بشرطني‬
42
."‫ أن حيقق ىذا النظام اإلسالم‬:‫ ثانيا‬، ‫اإلسالم‬
.‫جند هللا ثقافة و أخالقا‬
“Di khapakay ko muslim oba adn a
daorogn iyan a bitikan a kapholitika
inontabo sangkai a dowa a pakayan:
Paganayron: di mizopaka angkai a
bitikan so agam islam
Ikadowa: khatanto angkai a bitikan – o
pamondas – so agama islam”

Kagiya maoto na apiyapn mabnar


angkoto daawa o manga barapolitika a
aya kadaklan ko bitikan o democracy na
di niyan mipzopaka so islam na ogaid
na sigoradodn a knao ba niyan
pthantowa so islam sii ko kapamondas
iyan, na sangkoto a di niyan
kakhatantowa ko islam na miyatangkd a
43
salakaw a khatanto niyan na di
phakaliyo ko kakakapiri, kadhadhalimi,
kapapasiqi odi na kamomonafiqi maana
aya pthanto niyan na so jahiliyyah
kagiya pithaong a baya a ginawa o
manga taw sa Greek adidi o di manga
musrik a giyoto so ridoay o agama.
Pitharo o Allah :
‫اب‬ ‫ت‬‫ك‬ ْ
‫ اَي َأُّيه اا ذ ِاَّل اين أ ٓ امنُ او ْا ان ث ُِطي ُعو ْا فا ِريق ًا ِّم ان ذ ِاَّل اين ُأوثُو ْا ا ا‬
ِ ‫ام‬
ِ
ٔٓٓ :‫ آل عمران‬.‫ين‬
‫يا ُر هدو ُُك ب ا ْعدا امياا ِن ُ ُْك اَك ِف ِر ا‬
ِ
“Hay skano a miyamaratiyaya na o
adn a pangongonotanan iyo a
lompokan a pd ko siranoto a
piyamanoronan sa kitab (manga
yahodi a go manga Christian) na
maphakandod kano iran ko oriyan o
paratiyaya niyo ko kakakapiri”.

44
‫اءك ِم ان امْ ِع ْ ِْل اه اذك ا اذ ًا‬
‫اءُه ِّمن ب ا ْع ِد اما اج ا‬‫‪ ‬اوم ا ِ ِِئ اث ذ اب ْع ات َأه اْو ُ‬
‫ِ ِ‬
‫ي‪ .‬البقرة‪ٔٗ٘ :‬‬ ‫م ذ ِم ان ذ‬
‫امظا ِم ِم ا‬
‫‪“Ibt ka o onotingka so baya a ginawa‬‬
‫‪iran ko oriyan o kiyapakatalingoma‬‬
‫‪rka o katao na mataan a ska na pd dn‬‬
‫‪ko manga darowaka”.‬‬
‫‪ ‬اوم ا ِ ِِئ اث ذ اب ْع ات َأه اْو ُ‬
‫اءُه ب ا ْعدا ذ ِاَّلي اج ا‬
‫اءك ِم ان امْ ِع ْ ِْل اما ا اَل ِم ان‬
‫اّلل ِمن او ِ ٍّ ّل او اال ه ِاص ٍّي‪ .‬البقرة‪ٕٔٓ :‬‬ ‫ِّ‬
‫‪“Ibt ka o onotingka so baya a ginawa‬‬
‫‪iran ko oriyan o kiyapakatalingoma‬‬
‫‪rka o katao na da a bagian ka a phoon‬‬
‫‪ko allah a panarigan a go da a‬‬
‫‪pananabang”.‬‬
‫‪‬ا ذن ذ ِاَّل اين ْارثا هدوا عا اَل َأد اَْب ِر ُِه ِّمن ب ا ْع ِد اما ثا اب ذ اي ماهُ ُم امْهُداى‬
‫ِ‬
‫ام ذش ْي اط ُان اس ذو ال ماه ُْم او َأ ْم اَل ماه ُْم‪ ،‬اذ ِ اَل ِبأََّنذ ُ ْم قاامُوا ِن ذ َِّل اين ال ِر ُهوا‬
‫‪45‬‬
، ‫ْس اار ُ ُْه‬ ُ ‫اّلل اس ُن ِطي ُع ُ ُْك ِِف ب ا ْع ِض ْ َاْل ْم ِر او ذ‬
‫اّلل ي ا ْع ا ُْل ا ْ ا‬ ُ ‫اما نا ذز ال ذ‬
ِ ‫ا‬ ْ
،‫ون ُو ُجو اهه ُْم او َأد اَْب ار ُ ُْه‬
‫ا ُ ا‬ ‫ب‬
‫ْض‬
ِ ْ ‫ي‬ ُ
‫ة‬ ‫ا‬
‫ك‬ ِ ‫ئ‬‫َل‬ ‫فا اك ْي اف ِا اذا ثا اوف ذ ْْتُ ْم ام ا‬
‫م‬
‫اّلل او ال ِر ُهوا ِر ْض اواه ا ُه فاأَ ْح ابطا‬ ‫ْسطا ذ ا‬ ‫اذ ِ اَل ِبأََّنذ ُ ُم اث ذ اب ُعوا اما َأ ْ ا‬
ٕٛ-ٕ٘ :‫ زلمد‬.‫ْعاماه ُْم‬ ‫َأ ْ ا‬
“Mataan a so siranoto a mimortad
siran ko manga talikodan iran ko
oriyan o kiyapakarayag kiran o toroan
na so shaitan na miyalimpang iyan
siran a go miyapakaplagod iyan siran,
giyotoman na sabap sa mataan a siran
na pitharo iran ko siranoto a
inikagowad iran so initoron o Allah a
pagonotan ami skanodn ko sabaad ko
btad, na so Allah na katawan Iyan so
khipag’maan iran. Atonaadn i
manggolaola amay ka tangann siran o
manga malaikat a giiran pamntoln so
manga paras iran a go so manga likod
46
iran, giyotoman na sabap sa inonotan
iran so ini kararangit o Allah a go
inikagowad iran so kasosoat Iyan na
inilang Iyan so manga amal iran”.

Samanan na miyabals iyan a marayag a


lagid o kadaondaw a ayabo a di ron
makainngka na so totopan o Allah so
poso iyan na so kapangongonotan a go
katarima ko parinta a democracy a
pithaong a baya a ginawa o manga
musrik na khapakay a kasabapan sa
ikadhalim, ikapapas ko tabang o Allah
, ikapokas ko agama o Allah  go
ikaantiyor o manga amal.

Pagariya a barasimba
pakadalmangkaman a
kapphamimikirana sa manga ayatanan
47
ka knapn anan oba mininggolalan so
kapangongonotan ka giyabo a kiyaboka
iyan sa katharo a pagonotan ami skano
ko sabaad ko btad, (we will obey you in
part of the matter) knapn oba langon ka
sabaad bo na aygda aka, aypandapat ka
ko mininggolalan dn na miyaka
gradowiton pn pakalidasn tanoron o
Allah .

Ndalndalmn iyo man angkoto a oath of


office a pphirmaan, pthamarkan o
gomagalbk odi na so kandidato mlagid
o miyakataban atawa ka da. …I will
support and defend the constitution of
the Republic of the Philippine. I bear
true faith and allegiance thereto. I will
obey the laws, legal orders, decrees
promulgated by the duly constituted
authority of the Republic of the
48
Philippine. I imposed this obligation
upon myself voluntarily without
mental reservation or purpose of
evasion. zalapidaon akn a go plindingn
akn so bitikan o ripoblika a pilimpinas,
phangongonotan akoron a minggolalan
sa paratiyaya a go kapakindokapila,
phangongonotanan akn so manga
kokoman, manga sogoan a go bitikan a
piyakalangkap o bbgan sa paaran ko
ripoblika a pilimpinas, inipatoray
aknaya ko ginawa ko a mattrang ako a
da dn a sangkaan a pamikiran akn odi
na da a mapipikir akn a kapamaltik.
Pitharo i Yusof AlQardhawi:
‫"و ال ريب أن من احملرم على ادلسلم أن يبايع‬
‫ فالبيعة الىت‬,‫أي حاكم ال يلتزم باإلسالم‬

49
‫تنجيو من اإلُث أن يبايع من حيكم ِبا أنزل هللا‪,‬‬
‫فإذا َّل يوجد ذلك فادلسلمون آمثون حىت‬
‫يتحقق احلكم اإلسالمي ‪ ،‬و تتحقق بو البيعة‬
‫ادلطلوبة‪ ,‬وال ينجي ادلسلم من ىذا اإلُث إال‬
‫أمران‪ :‬اإلنكار على ىذا الوضع ادلنحرف‬
‫ادلخالف لشريعة اإلسالم‪ ,‬والسعي الدائب‬
‫الستئناف حياة إسالمية قودية يوجهها حكم‬
‫مدخل دلعرفة اإلسالم‬ ‫إسالمي صحيح"‪.‬‬
‫‪“Da a sangka a mataan a pd sa‬‬
‫‪haharamn ko muslim so kabgay niyan‬‬
‫‪sa kapasadan a phangongonotan ko‬‬
‫‪apiya antaa a dato a di thitikna ko‬‬
‫‪Islam, aya kabgay sa kapasadan a‬‬
‫‪50‬‬
kapangongonotan (allegiance) a
phakalidason ko dosa na so kabgay
niyan sa kapasadan ko taw a
ikhokomiyan so kitab a initoron o Allah,
amay ka di anan maaadn na so manga
muslim na madodosa siran taman sa di
matanto so hokoman a kaiislami, na go
matanto sa sabap rkaniyan so kabgay
sa kapasadan a kapangongnotan a
pagitod. Na da a khilidas o muslim
phoon sangkai dosa inonta so dowa a
pnggolaolaan: so kataplisa sangkanan
a bitikan a makasisilay a makasosopak
ko shari’a o islam, go so
kapanagontaman a tomotogatk sa
kaadn o kaoyagoyag a kaiislami a
matitho a pnggiragirain oto o parinta
kaiislami a ontol”.

51
Samanan na miyakarayarayag a tanto a
di khapakay so katarima/
kapangongonotan sangkanan a parinta a
knaba kaiislami. Adn pman a daawa a
tigiyan a pakaradiyaan manaya na
knaba titho a kapangongonotan ka
pniniatan sa mapiya na asarbo a
minggolalan so sarat ka lalan aya sa
kaphagompiyai ko ingd. Phitharo o
Allah :
‫ب‬ ‫ع‬ ‫ل‬
ْ َ‫ن‬‫و‬ ‫وض‬
ُ ‫َن‬
ُ َ ‫َّا‬
‫ن‬ ‫ك‬
ُ ‫ا‬َ َّ
‫َّن‬ ِ
‫إ‬ ‫ن‬
َّ ‫ل‬
ُ‫و‬ ‫ق‬
ُ ‫ي‬َ‫ل‬ ‫م‬ ‫ه‬
ُ ‫ْت‬
َ ‫ل‬َ‫أ‬‫س‬ ‫ن‬ ِ
‫ئ‬َ‫ل‬‫و‬ 
ُ َ َ َ ْ َ َ
‫ال‬
َ ، ‫ن‬َ ‫و‬ ‫ئ‬ِ
‫ز‬ ‫ه‬ ‫ت‬ ‫س‬ ‫ت‬
ُ ْ َْ َ ْ ُ‫م‬ ‫نت‬ ‫ك‬
ُ ‫و‬ِ ِ‫ول‬ ‫س‬ ‫ر‬‫و‬ ِ
‫و‬ ِ
‫ات‬ ‫آي‬ ‫و‬ ِ
‫اّلل‬
ّ ِ
‫ب‬َ‫أ‬ ‫ل‬ ‫ق‬
ُ
ُ ََ َ َ ْ
ٙٙ-ٙ٘ :‫ التوبة‬.‫ك ْم‬ ِ
‫ان‬ ‫دي‬ ِ
ُ َ َ ْ َ ُ ْ َ َ ْ َ ْ ُ َ‫تَ ْعت‬
‫إ‬ ‫د‬ ‫ع‬ ‫ب‬ ‫مت‬ ‫ر‬ ‫ف‬ ‫ك‬ ‫د‬ ‫ق‬ ‫ا‬‫و‬ ‫ر‬ ِ
‫ذ‬
“Mataan ka o izaingka siran na sabnar
a ptharoon irandn a mataan a skami
na giyabo a gii ami kazandag a go
kapanmbatmbang, na tharoangka hay
52
Mohammad ati apiya so Allah go so
manga ayat iyan a go so sogo iyan na
miyabaloy kano a phagpdn iyopn sa
kasandagan. Di kanodn pphamitowa
ka sabnar a miyakapir kano ko oriyan
o paratiyaya niyo”.

So manga ulama ko tawheed na pitharo


iran:
‫"وقد أمجع العلماء على أن من تكلم بالكفر‬
‫ فكيف ِبن أظهر الكفر خوفا‬،‫ىازال أنو يكفر‬
‫شرح رسالة الدالئل‬ "‫و طمعا ىف الدنيا؟‬
“Na sabnar a miyaopakat so manga
ulama sa mataan a sadn sa taw a tharo
sa katharo a ipkhakapir (lagid o kagtas
sa bayiah ko parinta a knaba islam)
apiya pn kasandagan na khapirn, na
53
antonai miyasowa o taw a piyayag iyan
so kaongkir ka kalk a go inam sa
donya?”
‫"اإلنسان إذا تكلم بكلمة الكفر و ىو غري‬
‫سلسلة شرح الرسائل‬ ."‫مكره حيكم عليو بالردة‬
“So manosiya na igira a mitharo sa
katharo a kakakapiri a skaniyan na
knaba mattgl na khokomn skaniyan sa
mortad”.

Ino manga layok ba aya singanin ko


panagontaman na so kaompiyai ko ingd
sa apiya antona okit, apiya pn
miyagombasay so paratiyaya, atawa so
kapakaontol o paratiyaya o taw ko
ingd? O aya singanin na sobo so
kaompiyai ko ingd na langowan a
pphanizakay na bantak iyan anan apiya
54
so manga kapir, knaba giyanan ka so
kaompiyai a makaontol so paratiyaya o
taw ko ingd na giyanan i samporna a
singayo ko panagontaman, ka o
makapiya so taw ko ingd na phakapiya
so ingd iran ka aya karata o ingd na
igira marata so taw ron.

Giyapman a giyangkoto a daawa a


tigiran a malobay tanopn, maito so
somasabot a thitho na tanto a mabagr so
ridoay tano na makaphangonot tanodn
khisoln tano pasin so diran ikhabaya ko
agama islam ka pzagonaot tano na badn
magaan a kaznp tano, bnardn anan
opama ka makatitibabang tano na
kagiya di na thomo pman a batanoron
dn makapamangpd sa disa kamoralaan
tano badn, isawn na datoan tano iran sa
kolompowag. Giyangkai a lagidaya a
55
pamikiran na daawa ini o manga
dokapila o shaitan miyapangangalk iyan
a manga pananakoto. Pitharo o Allah :
‫ال‬َ‫ف‬ ‫اءه‬‫ي‬ِ‫ل‬‫َو‬‫أ‬
َ ُ َ ْ َّ ُ ْ ُ‫ف‬ُ ‫و‬ِ ‫خي‬
ُ ‫ن‬ ‫ا‬‫ط‬
َ ‫ي‬ َّ
‫الش‬ ‫م‬ ‫ك‬
ُ ِ
‫ل‬ ‫ذ‬
َ ‫ا‬ َّ
‫َّن‬
َ ِ
‫إ‬
:‫ آل عمران‬.‫ني‬ ِ
‫ن‬ ِ
‫م‬‫ؤ‬‫م‬ ‫م‬ ‫نت‬ ‫ك‬ ‫ن‬ ِ‫إ‬ ِ
‫ون‬ُ‫وى ْم َو َخاف‬
َ ْ ُُ ُّ ُ ُ‫َختَاف‬
ٔٚ٘
“Mataan a giyotodn man so shaitan a
ipphangangalk iyan so manga
dokapila iyan, na baniyo siran kalkn
sakni kalkn iyo o skano na
miyamaratiyaya kano”.

So manga mosrik ko masa o Nabi  a


pagoolowanan i AlHarith bin Usman
bin ‘Amer na tigiran:

56
‫"حنن نعلم أنك على احلق و لكنا َناف إن‬
‫اتبعناك و خالفنا العرب أن يتخطفونا من‬
‫تفسري ادلنري‬ "...‫أرضنا‬
“Skami na katawan ami a mataan a ska
na thatakna ko bnar ogaid na aya
masosowa ami na pkhalk kami ka o
onoti ami ska a sorangn ami so manga
arab na pakazagonaotn tano iran poon
sangkai a ingd tano”.

Giyotoi piyanothol siran o Allah  a


piphapaawing Iyan siran sa pkhaaloy sa
dayon sa ana pmbatiya ko quran,
pitharo Iyan:
‫ف ِم ْن‬ َّ
‫ط‬ ‫خ‬ ‫ت‬ ‫ن‬ ‫ك‬
ْ َ َ ُ َ َ َ َُ ‫ع‬‫م‬ ‫ى‬ ‫د‬ ْ
‫ذل‬ ‫ا‬ ‫ع‬ِ ِ
‫ب‬ ‫ت‬
َّ َّ
‫ن‬ ‫ن‬ ِ‫ َوقَالُوا إ‬
‫ات‬ َ َ
‫مث‬ ِ
‫و‬ ‫ي‬َ‫ل‬ِ
‫إ‬ ‫َب‬ ‫جي‬ ‫ا‬‫ن‬ ِ
ُ َ ْ َ ُْ ً ً َ َ ْ ُ َ ْ َ َ ‫أ َْر‬
‫ر‬ ‫آم‬ ‫ا‬‫م‬‫ر‬ ‫ح‬ ‫م‬ َّ
‫ذل‬ ‫ن‬ ِ
‫ك‬ّ ‫َّن‬
ُ ‫َّل‬
َ‫َو‬‫أ‬ ‫ا‬‫ن‬ ِ
‫ض‬
57
‫ُك ِّل َش ْي ٍء ِرْزقاً ِمن لَّ ُدنَّا َولَ ِك َّن أَ ْكثَ َرُى ْم َال‬
٘ٚ :‫ القصص‬.‫ن‬ َ ‫يَ ْعلَ ُمو‬
“Pitharo iran a o onoti ami so toroan a
pdami ska na pzagonaot tano poon ko
ingd tano pitharo kiran o Allah a
baami kiran da pharowa a
makambbkn siran sangkai a ingd a
pagaadatan a panarigan a
phagowitnon so mbarambarang a
onga sapad a pagpr a phoon rkami
ogaid na kadaklan kiran na diran
katawan”.

Sii ko paganay so agama islam na so


Nabi  na siyogo o Allah  na skaniyan
bo a aya kaatasan iyan na wata a ilo
malobay sa taman a malobay, na
minilook ko manga musrik a tomitindg
58
a mabagr a parinta na sii ko kizogoonon
ko kiphanolonn iyan ko islam na daan
piyakainngka o Allah  sa siyaparan
Iyan a oba pangongonotan ko manga
kapir, Phitaro o Allah :
. ‫ڪب ً۬ ًِيا‬
‫فا اَل ث ُِطع ِ أمۡڪا ٰـ ِف ِر اين او اج ٰـهِدۡ ُُه ِب ِهۦ ِ اِجا ً۬ ًدا ا‬
)ٕ٘(‫الفرقان‬
“Obaka pangongonotan ko manga
kapir go panagontamann ka kiran so
Quran sa kapanagontaman a mala”.

Oriyan o miyaka sapolo ago tlo ragon


na piyakatogalin siran sa Almadinah a
rakz o miyamaratiyaya na sii ko
kiyapaka thikna iran na piyakainngka
pman o Allah  pharoman, Phitaro o
Allah :

59
‫ او اال ث ُِطع ِ أمۡ اك ٰـ ِف ِر اين اوأمۡ ُمنا ٰـ ِف ِق اي او اد ۡع َأ اذ ٰ ُٰٮ ۡم اوثا او ذ‬
‫ڪ ۡل عا اَل‬
ٗٛ :‫ األحزاب‬.‫َل‬ ً ً۬ ‫ڪي‬
ِ ‫أ ذ ِۚ ِّلل او ال اف ٰى بِأ ذ ِّلل او‬
“Na baka pangongonotan ko manga
kapir ago so manga monapik go
dapaya ngka so kaphakaringasa iran
ago sarigi ngka so Allah, ka
makatatarotop so Allah a sasarigan”.

Aya pda khaimolngan saya na giya


kiyapakainngkaaon aya sa Almadinah
na pdon a initapaos a oba
pangongonotan ko manga monapik,
kagiya samaoto na kiyatagoan sa manga
ingampda ka adndn a manga muslim na
khapakay a adna manga monapikon, na
giyoto pdon a initapaos. O patngi anan
phiyapiya na khasabotanon a marayag a
di khapakay ko phagowid sa panolon
60
oba pangongonotan ko dimokrasiya,
ayapn oba badn mbaloy a isa a pasbal
iran ko panolon iran sa dalma ingd.
Ayadn a patot na makapzarakan ko
Allah  a makathitigr a thitikna ko
linang a paratiyaya a siibo
baraaraparapan ko Allah  . Pitharo o

ّ ْ Allah :
ُ ُ ََ ُ‫َ ْ ُ ََا‬ ََ
‫ل ۚ إِن تص ِِبوا وتتقوا ويأتوكم ِنو‬ ٰ ‫ب‬
َ ْ َ ُ ُّ َ ْ ُ ْ ْ ُ َ ٰ َ ْ ْ َ
ِِ ‫فو ِر ِهم هـذا يه ِدِكم ربكم ِِبهس‬
َ ّ َ ُ َ َ َ ْ َ ّ َ
:‫ ال عمران‬‫ف ِنو الهَلئِك ِِ مس ِو ِنني‬ ٍ ‫آَّل‬
ٕٔ٘
“Na kna! Ka amay ka phantang kano
ago titho kano a mananggila sa dosa
ago mangongonotan sa sogoan na go
kano iran tibowaa gomobat sangkai a
61
‫‪masa iran na phanabangan kano o‬‬
‫‪Allah sa limanggibo a manga malaikat‬‬
‫‪a manga biyaksa”.‬‬

‫‪So manga ulamao ttawheed lagid o‬‬


‫‪Solaiman bin Abdillah na pitharo iran:‬‬
‫"اعلم رْحك هللا‪ :‬أن اإلنسان إذا أظهر‬
‫للمشركني ادلوافقة على دينهم خوفا منهم و‬
‫مداراة ذلم و مداىنة ‪ ،‬لدفع شرىم فإنو كافر‬
‫مثلهم ‪ ،‬وإن كان يكره دينهم و يبغضهم و‬
‫حيب اإلسالم و ادلسلمني ‪ ،‬ىذا إذا َّل يقع منو‬
‫إال ذلك ‪ ،‬فكيف إذا كان ىف دار منعة و‬

‫‪62‬‬
‫ و دخل ىف طاعتهم و أظهر‬، ‫استبدأ هبم‬
‫ شرح رسالة الدالئل‬."‫الباطل‬ ‫ادلوافقة على‬
“Tangkdangka ikalimo ka o Allah: a
mataan a so manosiya na igira a
piyayagiyan ko manga musrik so
kiyapakaayon ko okitiran sa pantag sa
kalkiyan kiran a go kapangangapin sii
kiran a go kabgay sa logar, ka sabap sa
kaphagrna ko karataaniran, na mataan
a skaniyan na kapir a lagidiran, apiya
aya btadiyan na ipkhagowad iyan so
agama iran a go pkhararangitan iyan
siran a go pkhababayaan iyan so islam
a go so manga muslim, giyanan! Igira a
daa pinggolaola niyan a rowar san, na
aygda aka amay ka aya btadiyan na sii
ko ingd a malilinding na miyanalaw
kiran a go somiyold ko
63
kapphangongonotani kiran, a go
piyayag iyan so kiyapakaayon ko okit
iran a ribat”.

Aya maanaya na di khakowa a daawa so


kalk a go pangali ko kaphaka binasa o
manga musrik sa kapangangapini kiran
o manga muslim odi na adna ibgayran a
logar a maitobo ko agama iran. Si Dr.
Salih bin Fauzan a isa a kilala a mala a
ulamao ttawheed na pitharo iyan:
‫"فإذا استوىل الكفار على ديار ادلسلمني ماذا‬
‫ جيب عليو الثبات‬:‫جيب على ادلسلم؟ اجلواب‬
‫على دينهم و أال يتنازل عن شيئ من دينو‬
‫ و ال‬، ‫ألجل إرضاء الكفار احملتلني باختياره‬
‫ كأن يطمع أن يًتكوه‬، ‫ألجل طمع الدنيا‬
64
، ‫يعيش و يزرع و يشتغل و ال يتعرضوا لو‬
‫فيعطيهم دينو و ىم يعطونو الدنيا و ىذا‬
‫شرح رسالة الدالئل‬ ."‫مداىنة والعياذ باهلل‬
“Igira a miniphapaar o manga kopar so
manga ingd o manga muslim na antonai
patot ko muslim? Smbag: aya patot
rkaniyan na so kathitikna ko agama
niyan a go daa isnong iyan a maitobo
ko agama niyan sa sabap sa kazoata
niyan ko manga kopar a makasasarani
ko gii niyan kapakazasamili, go di
somnong sa sabap sa inam ko
kadodonyai, lagid o inam sa
kabotawani ranon a pphgoyagoyag a go
gii makambabasobasok a go gii
makapanizakay a di ran pphangalangan
skaniyan sa ilogar iyan kiran so agama
65
niyan na siran na ibgay ranon so
donya, giyaya na kasnong na
lomindong tano ko Allah”. Pitharo o
Allah :
ِ
‫ َودُّوا لَ ْو تُ ْدى ُن‬،‫ني‬ِ ِ ِ
َ ‫فَ َال تُط ِع ال ُْم َك ّذب‬
ٛ :‫ القلم‬.‫ن‬ ‫و‬ ‫ن‬ ِ
َ ُ ‫فَ يُ ْد‬
‫ى‬
“Bangka onoti so manga bokhag a
miyasingayo iran a obakabo ndapanas
ka ansiran maka logar”. Sii ko isa a
ayat na pitharo Iyan:
ٛٔ :‫الواقعة‬ .‫يث أَنتُم ُّم ْد ِىنُو َن‬
ِ ‫أَفَبِ َه َذا ا ْحل ِد‬
َ
“Ba apiya angkai a quran na skano na
iznong iyo?” aya maana niyan na da
rkanodn pharowai baadn a isnong iyo
ko manga sogoan ko quran.

66
Samanaya na aya arangan koron na
khazanaan angkaya a miyangaaaloy a
makasagogod ko akal o miyaratiyaya a
makatatanod sa mataan a di khapakay
so kapphangongonotan ko apiya
antonaa a parinta a knaba kaiislami.
Giyangkai a dimokrasiya na giyai mala
a barahala sa masaini a kapapantagan a
makabibinasa ko kabobonayon o
kapagagama sii ko Allah , bnabnardn o
mala a Shiekh a si Dr. bin
AbdirRahman AlHawalie sa kiyatharoa
niyan:
‫ الدمقراطية‬:‫"بالنسبة لنا حنن ىف دين اإلسالم‬
."‫شرك‬ ‫ الدمقراطية‬،‫كفر‬
“Sii ko kapapadalm tano ko agama
islam na so dimokrasya na kakakapiri,
so dimokrasiya na kapanakoto”.
67
Samaoto na didn khapakay ko
miyaratiyaya o baniyan totompokn so
panagontaman iyan go ba
pphangongonotan ko dimokrasiya a go
so salakaw ron apiya antonaadn a
bitikan a inmbaalan o manosiya a
minirimbang ko bitikan o agama islam,
ayadn a wajib na ongkirn iyan, taplisn
iyan a go ridoon iyan na zalimbotawan
ko kaisaisa o Allah  ka knaba iran
khakaidi, so Allah  na pitharo Iyan:
ُْ ُ ْ َ ْ ُ ُّ ُ َ َ ُ ‫َ َ ْ ُ َ َ ا‬
‫وإِن تص ِِبوا وتتقوا َّل يضكم ْيدهم‬
ُ َ ُ َ ْ َ َ َ‫ا ا‬ ً ْ َ
‫ ال عمران‬‫ُميط‬
ِ ‫شيئا ۚ إِن اَّلل بِها يعهلون‬
ٕٔٓ
“Na amay ka phantang kano ago titho
kano a mananggila sa dosa ago
68
mangongonotan sa sogoan na di
kanodn kabinasaan o kaphakakaid
iran sa maitobo, mataan a so Allah so
nganin giiran nggolaolaan na
katatangkalan Iyan”.

Lagidaya sabap a kiyarido o manga nabi


a go so pagtaw a miniphantag iran; Ba
aya rido iran na kagya gii siran
zambayang, gii siran njakat, gii siran
phowasa, gii siran mnaihajji, a go gii
siran nggolaola sa manga simba? Kna
ka aya thitho a sabap na kagiya
totolabosn iran so okit a kapphagintao
sa kalangowan iyan na siibo ko Allah na
miyatangkig so manga barahala iran a
go so parinta iran. Giyangkanan a
kabonayon o kapagagama sii ko Allah 
i mala a sogoan ko miyamaratiyaya na
69
taman sa di anan mamts na
mamomondas dn so kapakimbonay,
pitharo o Allah :
‫ين‬ ِّ ‫وقَاتِلُوىم ح َّىت الَ تَ ُكو َن فِ ْت نَةٌ وي ُكو َن ال‬
‫د‬
ُ ََ َ ُْ َ
ِ ِ
ٌ‫اّللَ ِبَا يَ ْع َملُو َن بَصري‬
ّ َّ
‫ن‬ ‫إ‬ِ‫ف‬
َ ‫ا‬
ْ‫و‬ ‫ه‬ ‫انت‬ ِ
‫ن‬ ِ
‫إ‬‫ف‬
َ ِ
‫ّلل‬ ُّ
ّ ُ ‫ُكل‬
‫و‬
ََْ
ٖٜ :‫األنفال‬
“Go pakimbonoay kano kiran sa taman
sa da a maadn a fitnah (kapanakoto)
na go mbaloy so kapagagama a
palayadn mitayakop ko Allah, na
amay ka gomnk siran na mataan a so
Allah na so nganin a giiran
nggolaolaan na pkhailay Niyan”.

Giyangkaiya piyamagosay sangkaiya


pasodan a paganay na giyayai
piyakisabotan o Allah  a go
70
piyakarayag Iyan gowani a tharoon
Iyan:
ِّ ِ‫وت وي ْؤِمن ب‬
‫اّلل فَ َق ِد‬ ِ ُ‫فَمن ي ْك ُفر بِالطَّاغ‬
َُ ْ َ َْ
ِ ِ ِ
ُّ َ َ َ َ َ َ َ ُ َ ْ ُ ‫ك ب‬
‫اّلل‬‫و‬ ‫ا‬ ‫ذل‬
َ ‫ام‬‫ص‬ ‫انف‬ ‫ال‬ ‫ى‬‫ق‬ ‫ث‬
ْ‫ْو‬‫ل‬ ‫ا‬ ‫ة‬ ‫و‬‫ر‬ ‫ْع‬‫ل‬ ‫ا‬ َ‫س‬ ‫م‬
َ ْ
ْ ‫ت‬
َ ‫اس‬
ٕ٘ٙ :‫ البقرة‬.‫يم‬ ِ‫َِمسيع َعل‬
ٌ ٌ
“Sa taw a ongkirn iyan so tagot na
rakz a paratiyayaan iyan so Allah na
sabnar a miyakakapt sa tangkay a
mabagr a daa kakhatpd iyan, na so
Allah na pphakaneg a lbi a matao”.

Giyai singayo a babantakn a


phromasayan sa kapamondas iyan sa
kipzabotn ko kalimah (‫)ال إلو إال هللا‬, giyotoi
kiyabtowiron sa kalimatul ikhlas ( ‫كلمة‬
‫)اإلخالص‬, phakadaan iyan so kapanakoto
71
na mbonayonn iyan so kathaoripn a
siibo ko Allah .
‫و صلى هللا على نبينا زلمد و على آلو و‬
.‫صحبو و سلم‬

MANGA PAKAIZA

1. Pakaiza: atonai miyasowa angkai a


sabaad a gii mangongonotan ko
inmbaalan o manosiya a bitikan ibarat o
taritib a go igma?
Smbag: pitharo i Shiekh Mohammad
Ameen AsShengqitie a makikilala a
mofasser:

72
‫"كان كل من اتبع تشريعا غري تشريع هللا فقد‬
."‫ و أشركو مع هللا‬، ‫اختذ ذلك ادلشرع ربا‬
ٕٕٗ/ٗ ‫أضواء البيان‬
“Aya masosowa o langolangowan a taw
miyangongonotan sa bitikan a salakaw
ko bitikan o Allah – islam – na sabnar a
miyakowa niyan angkoto a mimbaal sa
bitikan a katohanan na go
minipanakoto niyan skaniyan a rakz o
Allah”.

2. Pakaiza: atonai miyasowa o manga


impliyado a go so salakaw kiran a
mlagid o mittgl kiran atawa ka di na sii
sirandn makaphapasiyonot ko bitikan a
dimokrasiya?
Smbag: pitharo i Shiekh Mohammad
Ameen AsShengqitie:
73
‫"و على كل حال فال شك أن كل من أطاع‬
‫غري هللا ىف تشريع سلالف ما شرعو هللا فقد‬
ٕٗ٘/ٗ :‫أضواء البيان‬ ."‫أشرك مع هللا‬
“Sii ko langowan a mambbtad na dadn
a sangkaan a mataan a langowan a taw
a mangongonotan ko salakaw ko Allah
sii ko bitikan a makasosopak ko inibada
o Allah a bitikan na sabnar a
minipanakoto niyan so Allah”.

3. Pakaiza: atonai zowaan o manga


muslim a makaaatag ko parinta a
dimokrasiya ba siran nggnk pholitka? A
go bairan thawaranga so manga opisina
a ayadn a manga impliyado
khigagalbkon na manga sarowangataw?

74
Smbag: So politika na dowa: politika
a kaiislami a go politika a knaba
kaiislami lagid o dimokrasiya. So
politika a knaba kaiislami na thaplisn o
muslim na so politika a kaiislami na
phanagontamanan o muslim ka
ipapaliyogaton o Allah .
Sopman so manga opisina o parinta a
knaba kaiislami a sii ko darpa o manga
muslim na ayadn a patot na o khagaga o
manga muslim na sirandn i manga
impliyado a thatandinganon, sa aya
badn a okit na makapzalingganata siran
ko olowan iran ko kababaloy ran a
manga muslim, na giyangkoto a olowan
na skaniyan i makapnggiragiray a
mamaapaar kiran o anda a go manga
antawa kiran i patot a phangasasarigan a
sogoon ko manga opisina a
mamakatikay sa kapakaninit o manga
75
kalalalongan )‫ )تقـليل الظلم‬ago kaparoli o
manga gonaon oba adn )‫( حتصيل املنافع‬.

4. Pakaiza: pakarayag angka o atonai


politika a kaiislami?
Smbag: aya politika a kaiislami na so
politika a minitalingoma o manga nabi
maana so kapnggalbka ko kapamondas
o shariah islamiyyah, pitharo o Rasul :
‫ كلما‬، ‫"كانت بنو إسرائيل تسوسهم األنبياء‬
‫ىلك نيب خلفو نيب و إنو ال نيب بعدي و‬
‫متفق عليو‬ "...‫سيكون بعدي خلفاء فيكثرون‬
ٙ٘ٙ/ٖ ‫شرح رياض الصاحلني‬
“Aya masosowa o mbawataan o Israel
na gii kiran inggolalan o manga nabi so
politika na omani mawapat a nabi na
76
kasambian skaniyan o isa a nabi, na
mataan aya a da a nabi ko oriyan akn
na phangaaadn ko oriayan akn so
manga saliyanti na phakadakdakl…”

Pitharo i Shiekh AlOthaimen:

‫ دليل على أن دين هللا وىو‬:‫"تسوسهم األنبياء‬


‫دين اإلسلم ىف كل مكان و ىف كل زمان ىو‬
‫ و ليست السياسة‬، ‫السياسة احلقيقية النافعة‬
."‫اليت يفرضها أعداء اإلسالم من الكفار‬
“Giyangkai a (‫ )تسوسهم األنبياء‬na dalil sa
mataan a so agama o Allah a so agama
islam sii ko langowan a darpa a go
langowan a masa na skaniyan i politika
a titho a phakanggay a gona, kna o ba
aya politika na so ipphamiis skaniyan o
77
manga ridoay o agama islam a pd ko
manga kapir – lagid o dimokrasiya”.

5. Pakaiza: atonai miyasowa o gii


kinggolalann o pagtaw a manga muslim
ko biatan o manga kopar a go so
kipphamandoon iranon ko manga
moriyatw iran?
Smbag: giyanan na mailot a isasapar
ka pd sa kapakindokapila (‫ )املواالة‬so
manga ulamo ttawheed na pitharo iran:
‫ من‬- ‫بالف"و يلتحق هبذا – أي مواالة الكفار‬
‫جر ثقافتهم و نظامهم و حكمهم ىف بالد‬
‫ و أعاهنم‬، ‫ ىذا كأنو أتى بالكفار‬، ‫ادلسلمني‬
‫عليو بالنصرة و ادلال و واالىم و صار من‬

78
‫جنود الشرك بعد ما كان من جنود اإلخالص‬
‫ فإن ىذا ال يشك مسلم‬، ‫و التوحيد و أىلو‬
‫ من أشد الناس عداوة هلل تعاىل و‬، ‫أنو كافر‬
‫رسولو و لو كان ىو يبغض دين الكفار ألن‬
."‫ىذه ردة عن اإلسالم من ذلك إال ادلكره‬
‫شرح رسالة الدالئل‬ ‫ و ال يستثٌت‬، ‫عل و القول‬
“Marororan sa kokoman angkai a
kapakindokapila ko manga kopar so
taw a pakalaoladn iyan so biatan o
manga kopar a go so manga bitikan
iran ago kokoman iran sii ko
piyagingdingdan o manga muslim,
giyaya na lagid bo o baniyan
initalingoma so manga kopar a go
biyabid iyan siran a galbk a go tamok a
79
go inindokapila iyan siran. Na go
mimbaloy a pd ko tantara o kapanakoto
ko oriyan o kababaloy niyan a tantara o
katholabos a go so kaisaisa o Allah
mataan a giyaya na da a pzangkaon a
muslim sa badi mataan a skaniyan na
kapir a pd ko mitataralo ko manga taw
a kariridoa niyan ko Allah a go so sogo
Iyan, apiyapn skaniyan na
pkhararangitan iyan so agama o manga
kopar, kagiya mataan a giyaya na
kapmortad phoon ko islam a
minggolalan sa galbk a go katharo,
ayabo a liyo saya na so miyatgl”,
pitharo o Allah :
‫اّلل ِمن بَ ْع ِد إديَانِِو إِالَّ َم ْن أُ ْك ِرَه َوقَ ْلبُ ُو‬
ِّ ِ‫من َك َفر ب‬
َ َ
‫ص ْدرًا‬ ِ
‫ر‬ ‫ف‬ ‫ك‬ ْ‫ل‬‫ا‬ِ
‫ب‬ ‫ح‬ ‫ر‬ ‫ش‬ ‫ن‬ ‫م‬ ‫ن‬ ِ
‫ك‬ ‫ل‬
َ‫و‬ ِ
‫ان‬ ‫دي‬ ِ
‫إل‬ ‫ا‬ِ
‫ب‬ ‫ن‬ ِ
‫ئ‬ ‫م‬ْ‫ط‬‫م‬
َ ْ ُ َ َ َ َّ َ َ ٌّ َ ُ
80
.‫يم‬ ِ ‫َع‬
‫ظ‬ ‫اب‬ ِ ِ ِ
ٌ ٌ َ ْ ُ َ ّ َ ّ ٌ َ ْ ‫فَ َعلَْي‬
‫ذ‬
َ ‫ع‬ ‫م‬ ‫ذل‬
َ ‫و‬ ‫اّلل‬ ‫ن‬ ‫م‬ ‫ب‬‫ض‬َ‫غ‬ ‫م‬ ‫ه‬
ٔٓٙ :‫النحل‬
“Sadn sa taw a onkirn niyan so Allah
ko oriyan o kiyaparatiyaya niyan,
inonta so taw a miyatgl a so poso iyan
na thitikna ko paratiyaya ogaid na
sadn sa maliwanag ko rarb iyan so
kaongkir na mikolob kiran so rarangit
a phoon ko Allah, go bagian iran so
siksa a lbi a mala”.

Thanodan: knaba aya inisapar na so


kaphaganada ko ilmo a knao ba Arabic,
lagid o English a go so manga pd a basa
ka khapakay a kasangkapan anan ko gii
kaplobaa ko mapiya a go so
kapkhabmbar o panolon. Aya oto a
isasapar na so kitaloga ko biatan o
81
manga kopar a go so bitikan a
pakapphamondasn iran.

6. Pakaiza: atonai bontal a ilayan o


agama Islam ko miyatgl (‫?)املكره‬
Smbag: so manga ulamao ttawheed na
pitharo iran:
، ‫ ىو الذى يستوىل عليو ادلشركون‬:‫"ادلكره‬
‫ و إال فعلنا‬، ‫فيقولون لو اكفر أو افعل كذا‬
‫ أو يأخذونو فيعذبونو حىت‬، ‫بك وقتلناك‬
‫يوافقهم فيجوز لو ادلوافقة باللسان مع طمأنينة‬
‫شرح رسالة الدالئل‬ ."‫القلب باإلديان‬
“Aya miyatgl na skaniyan so
kagaganggaman skaniyan o manga
musrik na giiranon tharoon a ongkir ka
82
o di na nggolaola angka so lagidaya, o
dingka nggolaola na thanaan ami ska a
lima a go mbonoon ami ska o di na
dhadakpn iran skaniyan na rarsayin
iran sa taman sa kaayonan iyan siran,
na sangkanan a lagidanan na khapakay
ron a ayonan iyan siran sa katharo a
rakz a thitikna so poso sii ko
paratiyaya”.

Pitharo o Imam Ahmad:


‫ أما‬، ‫"ال يكون مكرىا حىت يعذبو ادلشركون‬
‫ أنو ال يبيح لو ذلك حىت يعذبو‬، ‫رلرد التهديد‬
‫ شرح رسالة الدالئل‬."‫بالفعل‬ ‫ادلشركون‬
“Di khabaloy so taw a mattgl taman sa
di madaneg skaniyan o manga musrik,
so pangangalk bo, na mataan aya a
83
diron anan khapkay taman sa di
masiksa skaniyan o manga musrik a
nggolalan sa galbk”.

7. Pakaiza: ayaman a
kapakaphapasiyonot o manga taw na
ilalayog a kalk, atonai kokoman anan a
go ino baanan di khasanai a daawa.
Smbag: so kikalkn ko pamagita o
ridoay na kapanakoto na go di khidaawa
o muslim sa kiznongn iyan ko nganin a
pd sa inipaliyogaton o agama Islam,
pitharo o manga ulamao ttawheed:
‫ و إَّنا‬، ‫"ال جيوز للمسلني أن خيشوا الكفار‬
‫شرح رسالة‬ ."‫خيشون هللا تعاىل و يعتمدون عليو‬
‫الدالئل‬
Di khapakay ko manga muslim o bairan
kalkn so manga kopar, sobo so Allah  i
84
patot a ikalk iran ago aya iran sarigan.
Pitharo o Allah :
‫ش ْوهُ إِن ُكنتُم‬
َ ْ‫َح ُّق أَن َخت‬
َ ‫اّللُ أ‬
ّ َ‫ش ْونَ ُه ْم ف‬
َ ْ‫ أ ََخت‬...
ٖٔ :‫ التوبة‬.‫ني‬ ِ
‫ن‬ ِ‫ُّم ُؤ‬
‫م‬
َ
“Ino niyo siran kalkn, so Allah i patot a
ikhalk iyo Skaniyan o skano na
khipaparatiyaya”.
:‫فما جعل هللا اخلوف منهم عذرا بل قال تعاىل‬
ِ
َ‫ف أ َْوليَاءهُ فَال‬ ِ َّ ِ
ُ ‫إِ ََّّنَا َذل ُك ُم الش ْيطَا ُن ُخيَّو‬
‫ شرح رسالة‬."‫ني‬ ِ
‫ن‬ ِ‫ون إِن ُكنتم ُّم ْؤ‬
‫م‬ ِ ُ‫وى ْم َو َخاف‬
َ ُ ُ ُ‫َختَاف‬
‫الدالئل‬
Da baloya o Allah  so kalk kiran a
sndod (o panagontaman ka) kna ka aya
pitharo Iyan na: “Mataan a giyotodn
man so shaitan a ipphangangalk iyan
85
so manga dokapila iyan na baniyo
siran kalkn, Sakn i kalkn iyo o skano
na khipaparatiyaya”.

86

You might also like