Professional Documents
Culture Documents
Знаменитостите на Македонија
П.Н. Благодарение на пишаните извори, историјата на црквата Св. Ѓорѓија од крајот на 18 век и
низ целиот 19 век е добро позната. Главни извори за историјата на црквата од овој период е
Кодексот, односно Кондиката водена од 1792 до 1912 година, како и Летописната книга на црквата
која всушност претставува книга на дарители во која се бележеле прилозите на дародавците,
понекогаш пропратени со многу интересни записи.
Според проф. д-р Сашо Цветковски од Центарот за истражување на културното наследство при
МАНУ, црквата Св. Ѓорѓија е најстарата и единствена соборна црква во градот, сместена во,
некогаш христијанскиот дел од градот на западната, лева страна од реката Дрим. Таа низ времето
не само што ќе стане најважен верски објект околу кој ке ce одвива целокупниот верски живот во
Струга, туку таа ќе претставува и културно просветно и општествено средиште каде стружаните
преку своите претставници, посочува Цветковски.
Благодарение на пишаните извори, историјата на црквата од крајот на 18 век и низ целиот 19 век е
добро позната. Главни извори за историјата на црквата од овој период е Кодексот, односно
Кондиката водена од 1792 до 1912 година, како и Летописната книга на црквата која всушност
претставува книга на дарители во која ce бележеле прилозите на дародавците, понекогаш
пропратени со многу интересни записи.
Црквата Св. Ѓорѓи во Струга веројатно е нивно најголемо и воедно и најуспешно сликарско
остварување, работено во годините на нивна сликарска зрелост и подем. Пред да дојдат во Струга,
тие во 1871 година го завршиле со сликањето на соборната црква Св. Богородица во Петрич
(Бугарија) каде што исто така оствариле впечатлива целина со голем број на циклуси и
поединечни претстави на светци, a ги насликале и иконите на иконостасот.
Ha северниот ѕид од двете страни на прозорскиот отвор ce насликани двајца светци чиј култ бил
славен на тлото на Охридската архиепископија. На западната страна е насликан Св. Јован Рилски,
монах со црна брада, носи мандија со аналаф околу вратот и кукул на главата. Со десната рака
благословува, a во левата држи отворен свиток. На спротивната страна од прозорскиот отвор е
насликан Св. Еразмо Охридски. Старец со долга бела коса, бела брада, носи темносин стихар со
црвен фелон и бел декориран омофор. Со десната рака благословува a во левата држи затворено
евангелие.
Рамка 1.
Проф. д-р Сашо Цветковски уште на за време на студиите манифестирал особен интерес за
византиската и средновековната уметност и ги објавува своите први научни текстови од неговите
истражувања. По дипломирањето добил стипендија на македонската влада, како и меѓународен
грант за изработка на магистерски труд. Магистрирал во 2002 годинана Филозофскиот факултет
во Скопје на тема „Темата на фреските на црквата Св. Свети Никола во Псача“. Докторирал во
2008 година на Филозофскиот факултет во Скопје на тема „Фреска сликарството и иконописот во
Струга и Струшко од времето на преродбата“.
Далибор Станковиќ