ЖИВОТОТ И КУЛТУРАТА НА БАЛКАНСКИТЕ ЗЕМЈИ

ДО КРАЈОТ НА XIV ВЕК (СРБИЈА И БУГАРИЈА)

 Бугарска култура
o За брзиот развој на бугарската култура придонело создавањето на Преславската
книжевна школа, во која се учело на словенско кирилско писмо
o Бугарска престолнина била Преслав и таму творел познатиот писател Јован Егзарх
o Со мали застои бугарската култура продолжила да се развива и во времето на
византиското владеење (од почетокот на XI век до крајот на XII век)
o Во тој период се создале Рилскиот, Бачковскиот книжевен центар и др. Во кои многу
книги биле пишувани и преведувани на словенски јазик
o Со создавањето на Второто Бугарско Царство бугарската култура доживува голем
напредок
o Биле изградени и обновени многу градови и тврдини, дворци, манастири, цркви и др.
o Во периодот меѓу XII и XIV век за развојот на бугарската култура придонеле Трновската
книжевна школа и Зографскиот манастир на Света Гора
o Познати писатели од тој период се монахот Ефтимиј и Григориј Цамблак
 Српската култура
o Глаголската азбука била создадена од Св. Кирил и Св. Методиј, а во Србија била
заменета со кирилското писмо со кое било напишано Мирославлевото Евангелие
o Летописот на поп Дукљанин бил напишан на латински јазик, а подоцна бил преведен на
словенски јазик и во него има важни податоци за македонската средновековна историја
o Со примањето на христијанството почнала да се развива црковната архитектура, фреско-
сликарството, иконописот, вајарството и др.
o Со посебна вредност се фреските во црквите во Дукља- Котор, Улцин, Тиват и во
црквата Свети Михаил во Стон
o Во периодот од крајот на XII и почетокот на XIII се истакнува Рашката сликарска школа,
а најпознато дело е Света Марија од Студеница
o Во XIV век била изградена големата црква во Грачаница близу до Приштина
o Од XII до крајот на XIVвек биле основани повеќе книжевни центри, а најпознати билево
манастирите Студеница, Милешево, Грачаница, Дечани и Хилендар во Света Гора
o Во тој период се пишувале книжевни дела и биографии
- Архиепископот Свети Сава – Немањиќ напишал биографија за Свети Симеон – Стефан
Немања
- Стефан Првовенчани напишал биографија за својот татко Стефан Немања.
o Во XIII век познат писател бил Дометијан, кој напишал биографија за Свети Сава и др.