YÖNETİCİLER İÇİN

MOBBİNG
SERTİFİKA EĞİTİMİ
MODÜL 7

Hazırlayan

Dr. Mustafa Kemal TOPÇU

www.aknetbusiness.com
Psikososyal Riskleri Tetikleyen Faktörler

Psikososyal Tehlikeleri Belirleyen Koşullar

İŞİN YAPILDIĞI KOŞULLAR VE İŞ ÇEVRESİ
KATEGORİ AÇIKLAMA
Örgütsel kültür ve işlev İletişim, sorun çözme, kişisel gelişim olanakları yetersiz,
örgütsel amaçlar belirsiz.
Örgütsel rol Rol belirsizliği, rol çatışması, rol yetersizliği, aşırı
sorumluluk yüklenmek.
Kariyer gelişimi Kariyer durgun ve belirsiz; düşük ya da aşırı statü
tanınması; düşük ücret, güvencesiz iş; liyakate önem
verilmemesi; işe verilen toplumsal değer yetersiz.
Karar serbestisi/Denetim Karar verme sürecinde yetersiz katılım ve iş üzerinde
denetimin olmaması.
İşte kişiler arası ilişkiler Sosyal ve fiziksel yalıtılmışlık, kişiler arası çatışma, işte
şiddet, üstlerle yetersiz ilişki, yetersiz sosyal destek.
İş/aile çatışması İş ve ailedeki beklentilerin çatışması, evde yetersiz destek,
ikili kariyer çatışması, boş zaman yetersizliği.

 Yöneticiler İçin Mobbing Sertifika Eğitimi

 İŞİN İÇERİĞİ
KATEGORİ AÇIKLAMA
İş çevresi ve donanımı Teçhizatın ve tesislerin güvenilirliği, uygunluğu,
ulaşılabilirliği, bakım ve onarımı ile ilgili sorunlar
Görev tanımı Tekdüze, tekrarlayıcı iş, parçalanmış iş, anlamsız iş,
vasıfsız iş, öğrenme fırsatı bulamama
İş yükü / iş hızı İşte aşırı ya da yetersiz yüklenme, hızı denetleyememe,
yüksek zaman baskısı
Çalışma Saatleri Vardiyalı çalışma, değişmez çalışma saatleri, uzun,
belirsiz, asosyal iş saatleri

İşyerlerinde Psikososyal Risklerle Mücadele Konusunda Alınan Önlemler

Stres Düzeyleri ve Stresle Baş Etmek İçin Prosedürler

www.aknetbusiness.com 
Stres İş Kazaları

STRESÖRLER
Ruhsal ve sosyal nedenler;

» işyerinde geçimsizlik,
» işi kaybetme endişesi,
» terfi edememe,
» ücret azlığı,
» vardiyalar,
» akort ücret sistemi, (birim başına ücret)
» grev –lokavt,
» aile içi sorumluluklar ile iş sorumluluklarının çatışması,
» keder, sevinç vb.

Fiziksel nedenler;

» gürültü,
» titreşim,
» basınç,
» termal konfor şartları,
» aydınlatma düzeni
» sessizlik

 Yöneticiler İçin Mobbing Sertifika Eğitimi

İşyerinde Kişiler Arası İlişkiler:
» Sosyal ve fiziksel izolasyon,
» İş arkadaşları ya da üstler ile iletişim yetersizliği,
» Kişiler arası çatışma,
» Sosyal destek yokluğu.
*Evde ve/ya işyerinde patronundan ya da iş arkadaşlarından destek
görememe.
* Kişiler arası desteğin azalması sıkıntı hissini, duygusal tükenmeyi, iş gerilimini
ve iş doyumsuzluğunu artırır.
* Desteğin artması psikososyal etkileri hafifletir.
» Üstlerin ya da iş arkadaşlarının desteği stres yapıcıların oluşturduğu gerilimi,
stres yapıcı algısını, stres-gerilim ilişkisini azaltır.
» Üstlerin takdir duyguları, hissedilen iş baskısını azaltır.

Firma büyüklükleri arttıkça çalışanlardan gelen talepler daha artan oranda

görülmektedir.

www.aknetbusiness.com 
Psikososyal Risklerle Mücadeleyi Zorlaştıran Faktörler
FAKTÖR
Konunun Hassasiyeti % 53
Farkındalık Eksikliği % 50
Zaman, personel ve finansal kaynak eksikliği % 49
Eğitim ve/veya uzmanlık eksikliği % 49
Teknik destek ya da rehberlik eksikliği % 33
İşletme içerisindeki kültür % 30

Temel: psikososyal risklerle mücadelenin diğer risklere kıyasla daha zor olduğunu
belirten işletmeler

Konunun hassasiyeti, farkındalık eksikliği ve kaynak eksikliği maddelerinin

bir engel olarak en çok bildirildiği ülke Türkiye’dir. (% 76, % 75 ve % 75)

Farkındalık Eksikliği ve Konunun Hassasiyeti

‘‘ Mobingle Mücadele Derneği

“Psikolojik taciz yapan insanların taktikte sınırları yok. Mağdurların çoğu kendilerine yapılan
olayları bir bütün olarak görememekte ve yaşadığı sürecin psikolojik taciz olduğunun
farkına bile varamamaktadır. ”
“2 yılda 32 binden fazla şikayet aldık. Birçok şikayet psikolojik taciz boyutunu aşıp cinsel
taciz boyutuna ulaşmaktadır.”
*Hürriyet, 3 Eylül 2012

Mağdurlar ne bekler?
» Doğru anlaşılmak
» İnanılmak
» Sorun ortadan kaldırmak
» Tekrarı olmasın
» Başımı maddi yada manevi olarak zarara sokmamak
» Olayı Hatırlamamak

Mağdurlar ne bekler?
» Ses kaydı yapılabilir.
» Fotoğraf çekilebilir.
» Tanık beyanlarına başvurulabilir.

 Yöneticiler İçin Mobbing Sertifika Eğitimi

 » Elektronik posta, cep telefonları mesajları kaydedilir.
» Zorbanın yaptıkları kendisine mail atılarak cevaplaması istenebilir.
» Çeşitli sorular sorularak Bilgi Edinme hakkı kanunu uyarınca
cevaplaması istenebilir.
» Vs.

Mobbing kişisel olarak nasıl önlenir

» Zorbayı önemsemediği hissettirilir.
» Hakkını arayacağı belirtilir.
» Şikayet edilir. (Kurum içinde, sendikalara, yetkili devlet kuruluşlara
ve Mobbingder’e)
» Arkadaşlarıyla paylaşarak sosyal destek aranır.
» Uzman yardımı alınır.

Dinlemek

Farklılıkların Yönetilmesi

www.aknetbusiness.com 
 Eşitlik = Adalet ?

 Yöneticiler İçin Mobbing Sertifika Eğitimi

Bir şirkette;
Geleneksel yöneticilik anlayışı (katılımcı ve paylaşımcı olmayan)
Ödüllendirme sisteminde eşitsizlik
Statü ve gücün kötüye kullanılması
Saygı duyulmaması
Motivasyonu düşük çalışanlar
Antisosyal davranışları hoş görme
Zayıf yönlendirme ve yol gösterme
İletişimde samimi olmayan tutumlar
Kişisel ihtiyaçlara ve iş-aile dengesine değer verilmemesi
Reaktif davranılması

varsa orada mobbing vardır.

Lisa Lockhart, 2018, What to do if your workplace is toxic www.NursingMadeIncrediblyEasy.com

Şirket Ne Yapmalı?
» Zamanında önlemler almak, örgüte ve çalışanlara zarar vermesini engellemek
» Örgütün kültürel yapısını oluşturmak
» Kültürel değerleri çalışanlara benimsetmek
» İşyerindeki mobbing eğilim durumunu ve bu eğilimleri etkileyen faktörleri
saptamak,
» İş tanımlarını yapmak, görev ve sorumlulukları netleştirmek,
» Etkin, güvenli, konusunun uzmanı yöneticilerle çalışmak,
» Mobbingle mücadele konularına hizmetiçi eğitim programlarında periyodik bir
şekilde yer vermek,
» Örgütlerde uzman rehberler, psikologlar çalıştırmak,
» Örgütlerde etik kodlar oluşturmak
» Çalışanların etik değerleri içselleştirmelerini sağlamak,
» İletişime önem vererek, sık sık yüzyüze iletişim kurabilecekleri ortam
yaratmak,
» İşe alım ve yerleştirme sürecinde kişi-iş uyumuna dikkat etmek.
» İnsan kaynakları yönergesi hazırlamak
» Ayrımcılığın her çeşidine karşı durmak
» Çalışanlara değer verildiğini hissettirmek
» İş sağlığı ve güvenliğinin ayrılmaz bir parçası kabul etmek
» Her çaptaki yönetici ve çalışanları bilinçlendirmek
» İyi uygulama örnekleri yaratmak ve ödüllendirmek
» Profesyonel destek almak

www.aknetbusiness.com 
Önce insan felsefesi
» Katı hiyerarşi olmaz.
» Çalışanlar yöneticiden korkmazlar.
» Hatalar gizlenmez.
» Eğitim ve öğrenme hakkı vardır.
» Müşteri memnuniyeti esastır.
» Bürokrasi az, yetki çoktur.
» Kalite bir yaşam tarzıdır.
» İşgörenler merkezdedir.
» Sistem, çalışanların ve müşterilerin beklentilerine göre sürekli geliştirilir.
» Çalışanların yaptıkları işlere saygı duyulur.
» Her birimdeki birey kararlara katılır.

İnsan kaynakları neler yapabilir?

» İşgörenlerin eğitim ihtiyaçları belirlenebilir.
» Personel seçiminde insan ilişkileri kriterleri konabilir.
» İşe alım ve yerleştirmede hassas davranılır.
» Motivasyon teknikleri uygulanır.
» İnsan merkezli çağdaş yaklaşımlar kullanılır.
» Bireysel gelişmeye önem verilir.
» Örgütsel kültürün özümsenmesi sağlanır.

Kauris Yöntemi

10 Yöneticiler İçin Mobbing Sertifika Eğitimi

Notlar:
........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................................................................................................................................................... ........

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................ .......

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................. ......

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

www.aknetbusiness.com 11
Notlar:
........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................................................................................................................................................... ........

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................ .......

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................. ......

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

12 Yöneticiler İçin Mobbing Sertifika Eğitimi

Notlar:
........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Copyright: Bu eserin tüm hakları saklıdır. İzinsiz, kısmen ya da tamamen hiçbir şekilde
kopya edilemez, çoğaltılamaz, dağıtılamaz. (2016)
www.aknetbusiness.com 13
Türkiye’nin Online Eğitim Platformu

Merkez Ofis:

Meşrutiyet Mah. Karanfil Sk. 51/4 Çankaya/ANKARA

Tel : 0 312 232 35 26

Tel : 0 507 615 96 16

www.aknetbusiness.com