Professional Documents
Culture Documents
- Na Kongresie wiedeńskim preprowadzono nowy podział polskich ziem rosja , rusy i Austria doszły do
porozumienia w 1846
-Zniesiono Księstwo warszawskie utworzono Krolestwo Polskie z czesci ziem Księstwa Warszawskiego
i części zaboru rosyjskiego
2. ZABOR PRUSKI
-Wielkie Ksiestwo Poznańskie było odrębną prowincja Państwa pruskiego o dość ograniczonej
niezależności
-Funkcje namiestnika Królewskiego pełnił Antoni Radziwił do jegoo uprawnień nalezało zwoływanie
sejmu prowincjonalnego –doradzał i opiniował ustawy dotyczące prowincji.Funkcje ta przeją pozniej
Edward Foltwell. Z jego iniciatywy zaczał sie proces germanizacji, po smierci kola prus Whichelma
sytuacia polaków się poprawiła.
Polska sziachta poczatkowo posiadała wtadze nad chłopami jeanak na mocy przepisow Kodeksu
Napoleona i dekretu Grudniowego, ich chłopi poddani uzyskali Wolność osobista [Szlachta
pozbawiona praw politycznych]
4.WOLNE MIASIO KRAKÓW, Dulo repubika o ograniczonei suwerenności. Nie mialo prawa do polityki
zagranicznej ale jego interesu reprezentowany [Rosia, Prusy, Austria}
SEJM
-Krakow stał się osrodkiem polskiej kultury i szkolnictwa ponieważ językiem urzedowym tam był
POISKI, a obywatele mieli wiele SWOBODY-
5.GALICJA (austria)
Dwór szlachecki w Galicji w imieniu władcy sciągał podatki oraz wysyłał wiejskich rekrutów do
wojska. To stało się przyczyną konfliktu między chłopami a szlachtą.
-Sytuacja w Galicji była najgorsza spośród wszystkich zaborów.Gospodarstwa rolne były rozdrobnione
i nie były samowystarczalne. Wsie były biedne i przeludnione
Kresy dawne ziemie Rzeczypospolitej które znalazły się w granicach rosji były bardzo zróznicowane
pod względem ETNICZNYM JĘZYKOWYM RELIGIJNYM
Pozostawiono jednak w Polskich rękach sądownictwo i szkolnictwo, rozwijała się tam polska kultura i
wydawnictwo (Wilno był centrum polskości)
2. KRÓLESTWO POLSKIE
USTRÓJ KRÓLESTWA POLSKIEGO
-Zasady ustrojowe królestwa polskiego zostały zawarte w konstytucji opracowanej przez ksiecia
ADAMA JERZEGO CZARTORYSKIEGO a nadanej w listopadzie 1815r przez Cara ALEKSANDRA I
-Podczas nieobecności cara w Królestwie polskim zastępował go namiestnik
- JÓZEF ZAJĄCZEK
- KONSTANTY ROMANOW
KONSTYTUCJA KRÓLESTWA POLSKIEGO
Należała do najbardziej liberalnych ustaw w europie, ponieważ gwarantowała rowność wobec:
Prawa, religii, wolności publikacji, można było posiadać czynne prawo wyborcze. A konstytucja sejm
oraz armia dawały polakom ograniczoną, lecz własną państwowość .
USTRÓJ KRÓLESTWA POLSKIEGO
GOSPODARKA I SYTUACJA SPOŁECZNA
Ogromny wpływ na rozwój gospodarczy miała polityka rządu a szczególnie działania ministra skarbu
Księcia FRANCISZKA KSAWEREGO DRUCKIEGO-LUBECKIEGO
WPROWADZŁ SKUTKI
-Skuteczną politykę finansową -Zawarcie korzystnego układu celnego z prusami
-1828r powstał bank polski -otwarcie rynku ros. Dla towarów z PL
-rozpoczął budowę kanału augustwoskiego i wielu dróg -1830r. państwo polskie miało duża
Nadwyżkę budżetową.
ROLNICTWO
OKRĘGI PRZEMYSŁOWE
LEGALNA OPOZYCJA
W pierwszych latach istnienia kolestwa POSKIEGO Car Alexsanger I cieszyt sie akceptacia srodowisk
konserwatywnych i liberalnych wierzono ze monarcha sprzyja sprawie polskiej
W 1820 gdy car Aleksander I zapowiedział zmiany w konstytucji, wywolar tym sprzeciw obywateli.
Zmiana konstutucii wywolała sprzeciw Polskich liberałow , Którymi dowodzili posłowie na seim z Woj.
Kaliskiego.
-Wincenty
-Bonaventura Niemojowskich.
NIELEGALNA OPOZYCJA
-większe znaczenie mizia dziacalność wojskowa szerząca idee wolnościowe oraz Oswieceniowe.
1. NOC LISTOPADOWA
-PRZYCZYNY WYBUCHU POWSTANIA LISTOPADOWEGO
-Łamanie konstytucji przez Cara
-Prześladowanie działaczy organizacji patriotycznych
-Zamiar wysłania przez Cara armii królestwa Polskiego do stłumiena powstania w Belgii.
-Kryzys gospodarczy spodowany suszą
-Wiadomość o zwycięstwie rewolucji lipcowej w Paryżu
4 WOJNA Z ROSJĄ
-Na poczatku lutego 1831 100 tys armia rosyjska pod dowodztwem iwana Dybicza wkroczyla do k
polskiego.Do pierwszej bitwy doszło do STOCZKIEMJ, a polskie sily pod dow. Dwernickiegio pokonały
siły rosyjskie.
-Do decydującej bitwy doszlo 25 lutego pod GROCHOWEM. Polską armia dowodził Jozef Chłopicki,
armia rosyjska poniosła wiele strat i zmusila rosjan do rezygnacji z ataku na miasto i wycofania się z
Warszawy
- 26 maja pod Ostrołęką. Polacy ponieśli klęskę, co przy- czyniło się nie tyle do porażki militarnej, ile
osłabienia morale powstańców. Coraz częściej mówiło się o klęsce powstania.
bitwy pod Warem i Dębem Wielkim (III 1831),
bitwę pod Iganiami (IV 1831)
obronę Warszawy (6-8 IX 1831)
4. POWSTANIE POZA KRÓLESTWEM POLSKIM
Przeciwko zaborcy wystąpiła szlachta na Wołyniu i Podolu, której z pomocą przyszedł oddział pod
dowództwem gen. Józefa Dwernickiego.
. Powstanie na Wołyniu i Podolu zakończyło się pod koniec maja. Z kolei na Litwie zacięte walki
toczyły się od końca marca. Spośród tamtejszych dowódców powstania sławą okryła się Emilia Plater.
. Ochot nicy z Wielkopolski, Pomorza Gdańskiego, Krakowa i Galicji tworzyli oddziały partyzanckie i
wspierali regularne wojsko.
5. REAKCJA ŚWIATA NA POWSTANIE
Rząd Narodowy zabiegał o pomoc dla powstania w Eu ropie, ale bylo to zadanie bardzo trudne.
Nie poparly polskiego powstania też inne państwa Europy, w tym Francja, na którą liczono najbar-
dziej. Neutralnie zachowała się Wielka Brytania, natomiast Prusy zaoferowały Rosji pomoc zbrojną w
tłumieniu powstania
Zupełnie inaczej zareagowały na wybuch powstania społeczeństwa wielu krajów Europy - m.in. we
Fran- cji, w Belgii, Szwajcarii, Wielkiej Brytanii- głównie młodzi ludzie publicznie wyrażali poparcie dla
walki Polaków o niepodległość. Odbywały się uliczne mani- festacje, a europejska prasa szeroko
opisywała działania powstańców.
6. NASTĘPSTWA POWSTANIA LISTOPADOWEGO
Mikołaj I potraktował uczestników powstania listopadowego bezwzględnie - uznał ich za
buntowników.
Ci, którzy nie udali się na emigrację, zostali skazani na więzienie i ciężkie roboty. Majątki
powstańców były konfiskowane.
polskich żołnierzy i w większości wysłano w głąb Rosji.
Car unieważnił konstytucję Królestwa Pol- skiego, a na jej miejsce wprowadził w 1832 r. Statut
Organiczny.
-Zachowano w nim Radę Stanu i Radę Administracyjną
- polską administrację i język polski jako język urzędowy
-Przestały natomiast istnieć sejm i armia polska - dwa ważne elementy autonomii. Pełnię władzy miał
car, który rządził przez swojego namiestnika. Został nim zdobywca Warszawy, Iwan Paskiewicz.Okres
jego rządów ze względu na prześladowania, jakie spadły na mieszkańców Królestwa Kongresowego,
na- zwano nocą paskiewiczowską.
W 1833 r. wprowa dzono stan wojenny, który trwał przez kolejne 25 lat.
W 1837 r. zlikwidowano polski podział administra- cyjny, 1847 r. zaczął obowiązywać rosyjski
kodeks karny.