You are on page 1of 89

Page 795 of 911

Chương XI:
THẦN KINH

<truonyhn>
Page 796 of 911

www.diendanykhoa.com
Page 797 of 911

CÂU HỎI

XI-1. Mª s¶ng lµ mét t×nh tr¹ng ló lÉn cÊp, phæ biÕn vµ vÉn lµ mét
nguyªn nh©n chÝnh g©y tµn tËt vµ tö vong t¹i Mü. Nh÷ng bÖnh nh©n nµo
cã nguy cã bÞ mª s¶ng?

A. BÖnh nh©n nam 36 tuæi nhËp viÖn v× huyÕt khèi tÜnh m¹ch s©u.

B. BÖnh nh©n nam 55 tuæi hËu phÉu ngµy thø 2 sau c¾t ®¹i trµng toµn bé

C. BÖnh nh©n n÷ nhËp viÖn vµo ®¬n vÞ ®iÒu trÞ tÝch cùc v× vì thùc qu¶n

D. BÖnh nh©n n÷ 74 tuæi trong giai ®o¹n tiÒn phÉu chuÈn bÞ phÉu thuËt
khíp h¸ng.

E. BÖnh nh©n nam 84 tuæi cÇn sù trî gióp cña dông cô phôc håi chøc
n¨ng.

XI2. BÖnh nh©n nam 46 tuæi ®Õn viÖn v× ®au nöa ®Çu d÷ déi. Theo lêi
bÖnh nh©n «ng Êy ®· bÞ nh÷ng c¬n ®au ®Çu kh«ng th−êng xuyªn trong
vßng 3 n¨m tr−íc. §au nh− dao ®©m, ë gÇn vïng th¸i d−¬ng ph¶i, xuÊt
hiÖn ®ét ngét, kÐo dµi 3 giê, c−êng ®é 10/10, vµ bÖnh nh©n c¶m thÊy
kh«ng thÓ lµm viÖc ®−îc. HÇu hÕt c¬n ®au th−êng xuÊt hiÖn vµo buæi s¸ng
sím lµm bÖnh nh©n kh«ng thÓ ngñ ®−îc. Xoa ®Çu th× thÊy ®ì ®au nh−ng
kh«ng ®¸p øng víi tÊt c¶ c¸c biÖn ph¸p gi¶m ®au kh¸c, ®Æc biÖt ngay c¶
víi acetaminophen, naprosin hay oxycodone. C¬n ®au xuÊt hiÖn kÌm
ch¶y n−íc mòi, n−íc m¾t cïng bªn. BÖnh nh©n nghÜ r»ng c¬n ®au xuÊt
hiÖn theo chu k×. Cã ®ît c¬n ®au xuÊt hiÖn hµng ngµy trong tËn 2 tuÇn,
nh−ngsau ®ã kh«ng thÊy ®au trong vßng 3 th¸ng tiÕp. C¸ch ®iÒu trÞ nµo
tèt nhÊt cho nh÷ng bÖnh nh©n bÞ ®au ®Çu nh− trªn?

A. Fluticasone xÞt mòi vµ Loradatine, 10mg ®−êng uèng.

B. Indomethacine, 25 mg, 3 lÇn mét ngµy.

www.diendanykhoa.com
Page 798 of 911

C. Thë oxy b»ng canula 10-12l/ phót khi c¬n ®au khëi ph¸t

D. Sumatriptan, 50 mg ®−êng uèng, khi c¬n ®au khëi ph¸t.

E. Kh¸m ngo¹i khoa t×m chÌn Ðp vi m¹ch cña d©y thÇn kinh tam thoa.

XI-3. B¹n gÆp mét bÖnh nh©n nam bÞ viªm ®a c¬ ®ang ®−îc ®iÒu trÞ duy
tr×. BÖnh nh©n ®ang dïng prednisolon liÒu cao 2 th¸ng nay, vµ b¹n ®· kª
cho bÖnh nh©n mycophonlate mofetil ®Ó cã t¸c dông hiÖp ®ång víi
steroid. BÖnh nh©n b¾t ®Çu cã hiÖu qu¶ cña steroid vµ thuèc kÕt hîp 2
tuÇn tr−íc. Nh÷ng triÖu chøng xuÊt hiÖn nhiÒu ë ch©n vµ mÆt ®−îc c¶i
thiÖn râ rÖt. BÖnh nh©n kh«ng cÇn dïng gËy vµ giäng nãi cña anh ta còng
trë l¹i b×nh th−êng. KÕt qu¶ sinh hãa cho thÊy Creatinine kinase (CK) lµ
1300 U/L. vµ kh«ng thay ®æi tõ hai th¸ng tr−íc. B−íc tiÕp theo cÇn lµm
®Ó ®iÒu trÞ bÖnh nh©n nµy?

A. TiÕp tôc dïng c¸ch hiÖn t¹i

B. TiÕp tôc dïng steroids liÒu cao kh«ng cÇn thuèc kÕt hîp

C. ChuyÓn sang dïng mycophenolate sang methotrexate.

D. Sinh thiÕt c¬ nh¾c l¹i.

XI-4. BÖnh nh©n nam ®Õn kh¸m v× tª b× ë cæ. Qua nhiÒu th¸ng, t×nh tr¹ng
nµy ngµy cµng râ rÖt ë vïng tõ hâm trªn øc tíi vïng sau tai hai bªn. Khi
th¨m kh¸m, c¶m gi¸c da vïng ®Çu, chøc n¨ng c¸c d©y thÇn kinh sä vµ vËn
®éng chi trªn ®Òu b×nh th−êng. BÖnh nh©n cã gi¶m c¶m gi¸c ®au, nhiÖt ë
vïng ph©n phèi cña C4. C¶m gi¸c nãng l¹nh b×nh th−êng. C¶m gi¸c ë
vïng trªn vµ d−íi vïng tæn th−¬ng b×nh th−êng. C¬ th¾t bµng quang vµ c¬
th¾t hËu m«n b×nh th−êng. Nguyªn nh©n phï hîp nhÊt g©y ra nh÷ng rèi
lo¹n thÇn kinh ë bÖnh nh©n nµy lµ g×?

A. X¬ cét bªn teo c¬ ( bÖnh Charcot)

B. Tho¸t vÞ ®Üa ®Öm

www.diendanykhoa.com
Page 799 of 911

C. U néi tñy

D. ChÊn th−¬ng dao ®©m hay do ®¹n

E. BÖnh giang mai thÇn kinh.

XI-5. BÖnh nh©n nam 56 tuæi nhËp viÖn vµo khoa ®iÒu trÞ tÝch cùc víi mét
c¬n t¨ng huyÕt ¸p kÞch ph¸t sau khi sö dông cocaine. HuyÕt ¸p ban ®Çu lµ
245/132. Khi th¨m kh¸m bÖnh nh©n chØ ®¸p øng víi kÝch thÝch ®au. BÖnh
nh©n ®−îc ®Æt néi khÝ qu¶n vµ thë m¸y víi tèc ®é 14 chu k×/ phót. Ph¶n
x¹ ®ång tö cßn c¶ hai bªn, c¸c ph¶n x¹ gi¸c m¹c, ho, ph¶n x¹ mµn hÇu
®Òu cßn, liÖt toµn bé nöa ng−êi tr¸i. Khi kÝch thÝch ®au bÖnh nh©n ®¸p
øng víi t− thÕ gÊp ë nöa ng−êi ph¶i. CT scanner sä n·o cho thÊy mét
vïng xuÊt huyÕt n·o réng ë vïng thïy tr¸n ®Ønh. Qua vµi giê tiÕp theo
t×nh tr¹ng bÖnh nh©n xÊu ®i. HuyÕt ¸p ®o lÇn gÇn nhÊt lµ 189/100. HiÖn
®ång tö bªn ph¶i gi·n, vÉn cßn ph¶n x¹ gi¸c m¹c. B¹n nghi ngê cã t×nh
tr¹ng t¨ng ¸p lùc néi sä do xuÊt huyÕt n·o. C¸ch nµo sau ®©y cã thÓ lµm
gi¶m ¸p lùc néi sä?

A. TruyÒn tÜnh m¹ch manitol víi liÒu 1g/kg c©n nÆng.

B. TruyÒn dÞch −u tr−¬ng ®Ó ®¹t møc Na+ tõ 155-160 meq/L.

C. Héi chÈn khoa phÉu thuËt thÇn kinh ®Ó më th«ng n·o thÊp cÊp cøu.

D. TruyÒn nitroprusside ®Ó gi¶m ¸p lùc ®éng m¹ch trung b×nh ®¹t møc
100 mmHg.

E. T¨ng nhÞp thë tíi 30 lÇn/p.

XI-6. TØ lÖ phÇn tr¨m sè ng−êi sÏ chÕt tr−íc tuæi tr−ëng thµnh nÕu hä
kh«ng thÓ tù bá hót thuèc l¸?

A. 2%

B. 10%

www.diendanykhoa.com
Page 800 of 911

C. 40%

D. 70%

XI-7. BÖnh nh©n n÷ 35 tuæi bÞ nh÷ng c¬n chãng mÆt nÆng kÐo dµi vµi giê,
diÔn biÕn 5 tuÇn nay. C¬n xuÊt hiÖn kÌm c¶m gi¸c ®Çy vµ ï tai ph¶i.
Trong c¬n bÖnh nh©n thÝch n»m nghiªng vÒ bªn tr¸i. Kh¸m trong c¬n
thÊy bÖnh nh©n cã rung giËt nh·n cÇu trßn hoµn toµn ( fine rotary
nystagmus) m¹nh nhÊt khi nh×n ch»m ch»m vÌ bªn tr¸i. Kh«ng liÖt vËn
nh·n, kh«ng cã triÖu chøng thÇn kinh sä, kh«ng cã dÊu hiÖu tæn th−¬ng
bã th¸p. ThÝnh lùc ®å cho thÊy ®iÕc ©m cao ë tai ph¶i cã håi thÝnh nghiÖm
ph¸p ton decay (-). ChÈn ®o¸n ®óng nhÊt trong tr−êng hîp nµy lµ g×?

A. Viªm mª ®¹o.

B. BÖnh Meniere.

C. ThiÓu n¨ng ®éng m¹ch sèng nÒn.

D. U d©y thÇn kinh thÝnh gi¸c

E. X¬ cøng r¶i r¸c.

XI-8. Chäc dÞch n·o tñy nªn ®−îc tiÕn hµnh sau khi cã kÕt qu¶ CT hay
MRI trong tÊt c¶ nh÷ng nhãm bÖnh nh©n d−íi ®©y ®−îc nghi ngê cã viªm
mµng n·o trõ tr−êng hîp nµo?

A. Suy gi¶m ý thøc

B. Cã triÖu chøng thÇn kinh khu tró.

C. Tæn th−¬ng khèi cña hÖ thÇn kinh trung −¬ng râ.

D. DÊu hiÖu Kernig d−¬ng tÝnh.

E. ChÊn th−¬ng sä gÇn ®©y.

www.diendanykhoa.com
Page 801 of 911

XI-9. B¹n lµ mét b¸c sü ®ang lµm viÖc t¹i mét céng ®ång d©n c− nhá ë
vïng nói ®¸ Rocky Mountains gÇn Aspen, Colorado. Mét bÖnh nh©n n÷
33 tuæi ®Õn phßng kh¸m cña b¹n v× cã c¶m gi¸c nh− kim ®©m ë ®Çu c¸c
ngãn tay c¶ hai bªn. BÖnh cã tiÒn sö kháe m¹nh vµ kh«ng cã tiÒn sö dïng
thuèc. BÖnh nh©n lµ ng−êi ¨n chay vµ ®ang du lÞch ë vïng nµy tõ San
Diego, California. BÖnh nh©n kh«ng cã c¸c triÖu chøng kh¸c nh−: ®au
®Çu, buån n«n, n«n, khã thë, hay vÊn ®Ò vÒ tiÓu tiÖn. Khi th¨m kh¸m c¸c
c¶m gi¸c cña bÖnh nh©n nh− sê mã, c¶m gi¸c ®au vµ c¶m gi¸c rung b×nh
th−êng. BÖnh nh©n cã thÓ ®øng b×nh th−êng víi t− thÕ tay duçi vµ m¾t
nh¾m. Kh¸m tiÓu n·o thÊy nghiÖm ph¸p ngãn tay chØ mòi vµ gãt ch©n ®Çu
gèi b×nh th−êng. D¸ng ®i cña bÖnh nh©n bao gåm ®i theo mét ®−êng
th¼ng, ®i b»ng ngãn ch©n, ®i b»ng gãt ch©n ®Òu b×nh th−êng. B¹n sÏ yªu
cÇu lµm g× tiÕp theo?

A. XÐt nghiÖm vitamin B12 huyÕt.

B. Test nhanh ®−êng huyÕt

C. ChÊn an bÖnh nh©n.

D. XÐt nghiÖm huyÕt thanh t×m giang mai.

E. Dïng acetazolamide cho bÖnh sèt ë vïng nói cao.

XI-10. B¹n ®ang trùc vµ gÆp mét bÖnh nh©n nam 46 tuæi nhËp viÖn v× yÕu
c¬. BÖnh diÔn biÕn mét ngµy tr−íc khi vµo viÖn khëi ph¸t b»ng yÕu mÆt
cÊp vµ nãi l¾p cïng lóc ®ã bÖnh nh©n cßn c¶m thÊy yÕu tay bªn ph¶i vµ
nh×n ®«i. BÖnh nh©n ®i ngñ, khi thøc dËy vµo s¸ng h«m sau th× kh«ng cßn
dÊu hiÖu thiÕu hôt thÇn kinh nµo. Kh¸m t¹i phßng kh¸m cÊp cøu vµo buæi
tèi b¹n ph¸t hiÖn ®−îc r»ng, c¬ lùc cña c¶ chi trªn vµ chi d−íi lµ 3/5, gi¶m
h¬n khi g¾ng søc. T×nh tr¹ng ý thøc vµ ng«n ng÷ b×nh th−êng, nh−ng cã
chuyÓn ®éng nh·n cÇu bÊt c©n c©n xøng, kh«ng ®au, c¶m gi¸c b×nh
th−êng. BÖnh nh©n bÞ tæn th−¬ng ë ®©u?

www.diendanykhoa.com
Page 802 of 911

A. Th©n n·o.

B. C¬

C. Khíp thÇn kinh c¬.

D. D©y thÇn kinh ngo¹i biªn

E. RÔ thÇn kinh sèng

XI-11. BÖnh nh©n n÷ 34 tuæi, bÖnh diÔn biÕn 3 ngµy nay, ®Õn kh¸m v×
yÕu c¬ chi d−íi, t×nh tr¹ng yÕu c¬ t¨ng dÇn kÌm mÊt c¶m gi¸c vïng d−íi
khuy ¸o bông vµ tiÓu kh«ng tù chñ. BÖnh nh©n cã sèt nhÑ vµo tuÇn tr−íc.
TiÒn sö kháe m¹nh, kh«ng ®i du lÞch gÇn ®©y. Th¨m kh¸m l©m sµng thÊy
bÖnh nh©n cã ranh giíi mÊt vµ cßn c¶m gi¸c ë møc ngang rèn. C¬ lùc chi
d−íi 3/5 c¶ hai bªn, c¶ phÇn gÇn vµ phÇn xa. C¸c ph¶n x¹ g©n x−¬ng, tiÓu
n·o vµ ý thøc b×nh th−êng. TÊt c¶ nh÷ng b−íc sau ®©y ®Òu hîp lý ®Ó ®¸nh
gi¸ bÖnh nh©n nµy trõ:

A. Kh¸ng thÓ kh¸ng nh©n.

B. §iÖn c¬ ®å

C. Chäc dÞch n·o tñy.

D. Chôp MRI cét sèng

E. XÐt nghiÖm virus b»ng huyÕt thanh häc.

XI.12. DÊu hiÖu l©m sµng nµo b¹n mong muèn t×m ë bÖnh nh©n nam 53
tuæi cã d¸ng ®i thÊt ®iÒu vµ víi nh÷ng kÕt qu¶ MRI d−íi ®©y ( xem h×nh
XI-12)?

www.diendanykhoa.com
Page 803 of 911

H×nh XI-12

A. D¸ng ®i bÊt æn, tiÓu kh«ng tù chñ, sa sót trÝ tuÖ

B. T¨ng huyÕt ¸p, nhÞp tim nhanh, to¸t må h«i.

C. §au ®Çu migraine, yÕu chi, khã thë.

D. Nãi nh¸t gõng, ®Çu giËt lóc l¾c, rung giËt nh·n cÇu.

XI-13. BÖnh nh©n nam 17 tuæi vµo viÖn sau mét vµi tuÇn bÞ chÊn th−¬ng
trong khi ®ang ch¬i ®¸ bãng ë tr−êng. Khi ®ã ®éi cÊp cøu ghi l¹i r»ng:
bÖnh nh©n tØnh t¸o nh−ng bÞ ló lÉn trong kho¶ng 10 phót. H×nh ¶nh sä
b×nh th−êng. BÖnh nh©n kÓ l¹i r»ng cã ®au toµn bé vïng ®Çu, xuÊt hiÖn
liªn tôc tõ khi bÞ chÊn th−¬ng vµ thØnh tho¶ng c¶m thÊy chãng mÆt. MÑ
bÖnh nh©n nhËn thÊy r»ng bÖnh nh©n khã tËp trung vµo viÖc häc ë tr−êng
vµ tÝnh t×nh trÇm h¬n tr−íc khi bÞ tai n¹n. Kh¸m l©m sµng thÊy b×nh

www.diendanykhoa.com
Page 804 of 911

th−êng trõ cã khÝ s¾c h¬i trÇm. Ph¸t biÓu nµo sau ®©y ®óng trong tr−êng
hîp nµy?

A. BÖnh nh©n cã tiªn l−îng tèt.

B. BÖnh nh©n cã ®Çy ®ñ tiªu chuÈn cña héi chøng sau chÊn th−¬ng vµ sÏ
khái trong vßng 1-2 th¸ng.

C. BÖnh nh©n kh«ng nªn ch¬i thÓ thao trong vßng mét th¸ng tíi.

D. BÖnh nh©n cã thÓ gi¶ bÞ bÖnh.

E. Dïng narcotics liÒu thÊp ®Ó ®iÒu trÞ ®au ®Çu.

XI-14. BÖnh Variant Creutzfeld-Jakob (vCJD) hay bÖnh bß ®iªn th−êng


®−îc chÈn ®o¸n trong nh÷ng quÇn thÓ nµo?

A. Nh÷ng thµnh viªn trong gia ®×nh ®· ®−îc x¸c ®Þnh lµ cã ®ét biÕn dßng
mÇm dÉn ®Õn di truyÒn tréi trªn nhiÔm s¾c thÓ th−êng cña bÖnh tho¸i hãa
thÇn kinh g©y tö vong.

B. D©n b¶n ®Þa ë ®¶o New Guinea víi tôc ¨n thÞt ng−êi.

C. BÖnh nh©n v« t×nh bÞ nhiÔm trïng do dông cô trong c¸c thñ thuËt
phÉu thuËt.

D. Trªn toµn thÕ giíi, víi nh÷ng tr−êng hîp lÎ tÎ hÇu hÕt xuÊt hiÖn ë
tuæi thËp niªn thø 5 vµ thø 6.

E. Ng−êi trÎ tr−ëng thµnh ë Ch©u ¢u tiÕp xóc víi s¶n phÈm thÞt tr©u bß
nhiÔm bÈn.

XI-15. BÖnh nh©n nam 44 tuæi cã tiÒn sö bÞ t¨ng huyÕt ¸p vµ bÖnh Paget
bÞ ®au vïng th¾t l−ng 3 th¸ng nay. C¬n ®au t¨ng lªn khi ®øng, gi¶m khi
ngåi, ®i bé kh«ng lµm c¬n ®au nÆng lªn, kh«ng ®au ch©n hay ®au m«ng.
Th¨m kh¸m l©m sµng bÖnh nh©n cã yÕu nhÑ c¸c c¬ gÊp h«ng bªn ph¶i, c¬
duçi ®Çu gèi vµ c¸c c¬ gÊp ®Çu gèi víi møc ®é nh− nhau. Ph¶n x¹ g©n

www.diendanykhoa.com
Page 805 of 911

x−¬ng ë ch©n ph¶i gi¶m. BÖnh nh©n kh«ng cã rèi lo¹n c¶m gi¸c vïng chi
d−íi vµ vïng ®¸y chËu. ChÈn ®o¸n phï hîp víi bÖnh nh©n nµy nhÊt lµ?

A. Tho¸t vÞ ®Üa ®Öm

B. HÑp ®èt sèng th¾t l−ng

C. Ung th− di c¨n

D. T¾c ®éng m¹ch chñ bông, ®éng m¹ch chËu do x¬ v÷a

E. Héi chøng cøng cét sèng.

XII-16. Trong mét dÞch vô kh¸m thÇn kinh b¹n bÞ yªu cÇu ®¸nh gi¸ bÖnh
nh©n bÞ héi chøng ®éng kinh thïy th¸i d−¬ng trong. BÖnh nh©n cã tiÒn sö
cã nh÷ng c¬n ®éng kinh côc bé phøc hîp hiÕm khi xuÊt hiÖn toµn thÓ.
C¬n co giËt cña bÖnh nh©n th−êng b¾t ®Çu víi triÖu chøng aura, triÖu
chøng tù ®éng ph−c hîp (complex posturing), vµ t− thÕ bÊt c©n xøng. KÕt
qu¶ MRI cho thÊy hai thïy th¸i d−¬ng nhá vµ håi h¶i m· nhá, t¨ng tÝn
hiÖu trªn T2. BÖnh nh©n nµy cã thÓ cã tiÒn sö thªm bÖnh nµo sau ®©y?

A. TiÒn sö sèt cao co giËt

B. Suy tuyÕn gi¸p

C. U x¬ thÇn kinh

D. LoÐt sinh dôc t¸i ph¸t

E. §¸i th¸o ®−êng typ 2

XII-17. BÖnh nh©n ®ang ®iÒu trÞ ®éng kinh vµo viÖn v× cã nh÷ng c¬n
®éng kinh kh¸ng thuèc. B¹n ®−îc yªu cÇu ®Õn kh¸m vµ ®−a ra ph−¬ng
ph¸p ®iÒu trÞ. Ph−¬ng ph¸p ®iÒu trÞ nµo tèt nhÊt cho bÖnh nh©n bÞ héi
chøng ®éng kinh thïy th¸i d−¬ng trong(MTLE) nµy?

A. Acyclovir

www.diendanykhoa.com
Page 806 of 911

B. C¾t vïng h¹nh nh©n h¶i m·

C. Levetiracetam

D. Primidone

E. KÝch thÝch d©y X

XI-18. Ph¶n x¹ g©n x−¬ng ®−îc h×nh thµnh nhê nh÷ng cÊu tróc sau trõ:

A. Neuron vËn ®éng α

B. Neuron vËn ®éng gama

C. Neuron th¸p

D. Suèt neuron h−íng t©m

XI-19. TriÖu chøng hay xuÊt hiÖn nhÊt trong bÖnh x¬ cøng r¶i r¸c lµ g×?

A. MÊt héi tô nh·n cÇu

B. Viªm tñy c¾t ngang

C. Viªm d©y thÞ gi¸c

D. BÝ tiÓu.

XI-20. B¹n ®ang ®¸nh gi¸ mét bÖnh nh©n bÞ ®au cæ, dùa vµo bÖnh sö b¹n
nghi ngê bÖnh nh©n bÞ tho¸i hãa ®Üa ®Öm cét sèng cæ. Dùa trªn nh÷ng
triÖu chøng hay xuÊt hiÖn ë bÖnh nh©n bÞ bÖnh lý ®Üa ®Öm cét sèng cæ,
triÖu chøng nµo sau ®©y b¹n mong muèn cã trªn bÖnh nh©n khi th¨m
kh¸m?

A. YÕu c¸c c¬ nhÞ ®Çu

B. Gi¶m c¶m gi¸c sê mã ë n¸ch vµ gi÷a c¸nh tay

C. Gi¶m c¶m gi¸c ®au ë phÇn bªn c¬ delta

D. YÕu c¸c c¬ gÊp ngãn tay.

www.diendanykhoa.com
Page 807 of 911

XI-21. BÖnh nh©n n÷ 64 tuæi ®−îc gia ®×nh ®−a ®Õn phßng kh¸m cÊp cøu
v× lý do yÕu c¬. Theo lêi kÓ cña bÖnh nh©n, bÖnh nh©n thÊym×nh ®i l¹i
khã kh¨n, th−êng xuyªn bÞ ng· vµ nh×n mê c¶ hai bªn m¾t, kh«ng cho¸ng
v¸ng víi ¸nh s¸ng hay chãng mÆt. C¸c triÖu chøng nµy b¾t ®Çu xuÊt hiÖn
tõ 9 th¸ng tr−íc vµ ngµy cµng nÆng dÇn. BÖnh nh©n ®i tõ phßng chê tíi
phßng kh¸m mét c¸ch khã kh¨n nh−ng kh«ng thÊy chãng mÆt. Hái thªm
th× bÖnh nh©n kh«ng bÞ tª b× hay c¶m gi¸c kim ch©m. Th¨m kh¸m thÊy,
c¸c d©y thÇn kinh sä b×nh th−êng, c¬ lùc 5/5 c¶ 4 chi, c¸c ph¶n x¹ g©n
x−¬ng b×nh th−êng. C¶m gi¸c sê mã b×nh th−êng, bÖnh nh©n kh«ng ®øng
th¼ng ®−îc. B¹n chØ ®Þnh chôp CT kh«ng tiªm thuèc c¶n quang vµ thÊy
kÕt qu¶ b×nh th−êng. XÐt nghiÖm nµo gióp cho viÖc chÈn ®o¸n chÝnh x¸c
tr−êng hîp nµy?

A. PCR t×m virus trong dÞch n·o tñy

B. §Þnh l−îng lithium

C. Test nhanh t×m chÊt ph¶n øng trong huyÕt t−¬ng (RPR)

D. §Þnh l−îng r−îu trong huyÕt thanh

E. ThiÕu hôt vitamin B12

XI-22. BÖnh nh©n n÷ cã tiÒn sö bÖnh lý m¹ch m¸u tõ l©u ®Õn kh¸m sau
mét tai biÕn do t¾c m¹ch víi triÖu chøng ®au d÷ déi, liªn tôc ë nöa ng−êi
bªn ph¶i. BÖnh nh©n m« t¶ c¬n ®au gièng nh− lµ t¾m bÞ t¾m axit. VÞ trÝ
m¹ch m¸u nµo bÞ t¾c gÇn ®©y?

A. Thïy tr¸n

B. Vïng d−íi ®åi

C. CÇu n·o

D. Thïy th¸i d−¬ng.

E. Vïng ®åi thÞ

www.diendanykhoa.com
Page 808 of 911

XI-23. B¹n ®ang t− vÊn cho mét bÖnh nh©n n÷ muèn bá hót thuèc l¸.
BÖnh nh©n ®· hót thuèc ®−îc h¬n 20 n¨m vµ nay muèn bá thuèc ®Ó tr¸nh
nh÷ng t¸c h¹i cho søc kháe. C« ta dïng ph−¬ng ph¸p bá dÇn, chuyÓn sang
dïng nh÷ng thuèc Ýt nhùa, hµm l−îng nicotine Ýt h¬n. Nh÷ng ph¸t biÓu
nµo sau ®©y ®óng vÒ lîi Ých tiÒm tang khi chuyÓn sang hót nh÷ng lo¹i
thuèc l¸ nµy?

A. C−êng ®é tiÕp xóc víi thuèc l¸ Ýt h¬n ë nh÷ng ng−êi hót thuèc lo¹i
nhÑ.

B. TÊt c¶ nh÷ng ng−êi hót thuèc hÝt mét l−îng nicotine vµ nhùa thuèc l¸
nh− nhau dï cã chuyÓn sang lo¹i nhÑ

C. Hót lo¹i nhÑ gi¶m t¸c dông g©y h¹i vÒ tim m¹ch cña thuèc l¸.

D. Hót lo¹i nhÑ lµ mét lùa chän hîp lý ®Ó bá thuèc hoµn toµn cho nh÷ng
ng−êi hót thuèc l©u n¨m.

XI-24. BÖnh nh©n nam 34 tuæi nhËp viÖn v× lý do chãng mÆt, ï tai, vµ
d¸ng ®i thÊt ®iÒu bªn ph¶i. §iÖn kÝ rung giËt nh·n cÇu b»ng c¸ch lÇn l−ît
nhá n−íc Êm vµ n−íc l¹nh vµo tai. Bªn tai tr¸i nhá n−íc l¹nh vµo g©y
rung giËt nh·n cÇu bªn ph¶i, nhá n−íc Êm g©y rung giËt nh·n cÇu bªn
tr¸i. Bªn tai ph¶i, kh«ng cã ®¸p øng víi n−íc l¹nh. Nguyªn nh©n g©y
chãng mÆt ë bÖnh nh©n nµy?

A. U d©y thÇn kinh thÝnh gi¸c

B. Kh¸ng thÓ kh¸ng aminoglycoside

C. ThiÕu m¸u côc bé n·o

D. Sái tai

XI-25. BÖnh nh©n nam 49 tuæi nhËp viÖn v× bÞ co giËt. Kh«ng cã tiÒn sö
®éng kinh vµ gÇn ®©y kh«ng dïng thuèc g×. BÖnh nh©n bÞ AIDS vµ kh«ng
®iÒu trÞ. Th¨m kh¸m thÊy, nhiÒu h¹ch nhá vïng cæ(small shoddy

www.diendanykhoa.com
Page 809 of 911

lyphadenopathy). Trªn CT thÊy cã tæn th−¬ng h×nh nhÉn t¨ng tØ träng ë


thïy th¸i d−¬ng tr¸i, kÌm phï tæ chøc nh−ng kh«ng cã hiÖu øng khèi.
DÞch n·o tñy kh«ng cã hång cÇu hay b¹ch cÇu vµ nhuém Gram kÕt qu¶
cho ©m tÝnh. Kh¸ng thÓ kh¸ng Toxoplasma d−¬ng tÝnh. LiÖu ph¸p ®iÒu trÞ
tèt nhÊt cho bÖnh nh©n nµy lµ g×?

A. Sinh thiÕt vïng tæn th−¬ng ë n·o

B. Dexamethsone

C. T×m kiÕm nh÷ng c¨n nguyªn ¸c tÝnh hÖ thèng

D. §iÒu trÞ bÖnh Toxoplasa ë n·o

E. LiÖu ph¸p x¹ trÞ n·o toµn bé.

XI-26. BÖnh nh©n ®ang theo kÕ ho¹ch ®iÒu trÞ quay l¹i phßng kh¸m ®¸nh
gi¸ hiÖu qu¶ ®iÒu trÞ sau hai tuÇn. KÝch th−íc tæn th−¬ng ë trªn n·o kh«ng
thay ®æi, bÖnh nh©n còng kh«ng bÞ co giËt. TÊt c¶ nh÷ng xÐt nghiÖm nu«i
cÊy vi khuÈn vµ ph¸t hiÖn virus bao gåm c¶ DNA cña virus Epstein-Barr
trong dÞch n·o tñy ®Òu ©m tÝnh. LiÖu tr×nh ®iÒu trÞ nµo tèt nhÊt trong cho
bÖnh nh©n thêi ®iÓm nµy?

A. TiÕp tôc ®iÒu trÞ bÖnh n·o do toxoplasma

B. Dexamethsone

C. Acyclovir truyÒn tÜnh m¹ch

D. Sinh thiÕt lËp thÓ n·o

E. X¹ trÞ n·o toµn thÓ

XI-27. Ph¸t biÓu nµo sau ®©y ®óng vÒ bÖnh rçng tñy sèng?

A. H¬n mét nöa sè tr−êng hîp liªn quan ®Õn dÞ d¹ng bÈm sinh b¶n lÒ cæ
chÈm.

www.diendanykhoa.com
Page 810 of 911

B. Nh÷ng triÖu xuÊt hiÖn ®iÓn h×nh ë tuæi trung niªn.

C. C¶m gi¸c rung vµ c¶m gi¸c vÞ trÝ th−êng vÞ gi¶m.

D. C¸c xoang däc d©y sèng lu«n ®−îc h×nh thµnh bÊm sinh.

E. PhÉu thuËt gi¶i Ðp th−êng cã hiÖu qu¶ cao lµm dÞu c¸c triÖu chøng.

XI-28. BÖnh nh©n n÷ 34 tuæi ®Õn kh¸m v× yÕu c¬ vµ nh×n ®«i, bÖnh khëi
ph¸t 3 tuÇn nay. BÖnh nh©n cßn cã thay ®æi giäng nãi, b¹n bÌ cña bÖnh
nh©n nãi r»ng bÖnh nh©n cã giäng mòi, kÌm theo gi¶m kh¶ n¨ng luyÖn
tËp thÓ dôc thÓ thao, c¶m thÊy khã kh¨n khi nhÊc ®å vËt vµ ®øng dËy ra
khái ghÕ, kh«ng cã ®au. C¸c triÖu chøng nÆng lªn vµo cuèi ngµy vµ yÕu
c¬ lÆp l¹i. B¹n nghi ngê bÖnh nh©n bÞ bÖnh nh−îc c¬. TÊt c¶ nh÷ng xÐt
nghiÖm sau ®©y ®Òu cã gi¸ trÞ trong chÈn ®o¸n bÖnh nh−îc c¬ trõ:

A. T×m kh¸ng thÓ kh¸ng receptor acetylcholine

B. T×m edrophonium trong m¸u

C. XÐt nghiÖm chÈn ®o¸n ®iÖn

D. T×m kh¸ng thÓ kh¸ng kianse ®Æc hiÖu cña c¬

E. Kh¸ng thÓ kh¸ng kªnh calci.

XI-29. BÖnh nh©n n÷ 49 tuæi vµo viÖn lÇn hai v× lý do run tay ch©n, di
chuyÓn khã kh¨n, vµ c¬n bõng mÆt. Nh÷ng triÖu chøng nµy lÇn ®Çu xuÊt
hiÖn c¸ch ®©y 3 n¨m. Thêi gian ®ã bÖnh nh©n ph¶i n»m viÖn v× nh÷ng ®ît
ngÊt. Sau ®ã bÖnh nh©n ®−îc khuyªn t¨ng muèi vµo khÈu phÇn ¨n. Tõ ®ã
bÖnh nh©n cã nh÷ng triÖu chøng vËn ®éng nÆng dÇn bao gåm run c¬ c¶
hai bªn vµ d¸ng ®i chËm vµ cøng, kÌm theo mét vµi c¬n ngÊt. BÖnh nh©n
kÓ r»ng bÖnh nh©n biÕt tr−íc khi c¬n ngÊt s¾p x¶y ra v× tr−íc ®ã bÖnh
nh©n thÊy r· rêi vµ yÕu ng−êi. BÖnh nh©n kh«ng bÞ chÊn th−¬ng do nh÷ng
c¬n ngÊt. TriÖu chøng cuèi cïng xuÊt hiÖn gÇn ®©y nhÊt lµ c¬n bõng mÆt
vµ to¸t må h«i. B¸c sü thÇn kinh kh¸m tr−íc ®©y cho bÖnh nh©n chÈn

www.diendanykhoa.com
Page 811 of 911

®o¸n lµ bÖnh nh©n bÞ Parkison vµ kª ®¬n dïng ropinirole. MÆc dï t¨ng


liÒu nh−ng bÖnh nh©n kh«ng thÊy kh¸ h¬n, vµ cßn xuÊt hiÖn thªm nh÷ng
cö ®éng kh«ng tù chñ mµ bÖnh nh©n m« t¶ th× ®ã lµ tics ë mÆt. BÖnh nh©n
cã tiÒn sö viªm ®−êng tiÕt niÖu t¸i ph¸t gÇn ®©y. Thuèc bÖnh nh©n dïng lµ
ropinirole 24mg/ngµy vµ nitrofurantoin 100 mg/ngµy. Kh«ng cã tiÒn sö
nghiÖn hót. Kh¸m l©m sµng thÊy, huyÕt ¸p 130/70 mmHg, nhÞp tim khi
ngåi lµ 78 lÇn/ phót, ë t− thÕ ®øng huyªt ¸p lµ 90/50 mmHg vµ nhÞp tim lµ
110 lÇn/phót. Cö ®éng nh·n cÇu b×nh th−êng. BÖnh nh©n cã nh÷ng cö
®éng kh«ng tù chñ ë mÆt bªn ph¶i. kh¸m thÇn kinh thÊy cã t¨ng tr−¬ng
lùc c¬ ë 2 chi d−íi vµ run chi víi tÇn sè 4-Hz. Ph¶n x¹ g©n x−¬ng nh¹y
3+ ë c¶ 4 chi, cã 3 lÇn giËt xuÊt hiÖn ë gèi hai bªn, d¸ng ®i cøng, c¬ lùc
b×nh th−êng. ChÊn ®o¸n thÝch hîp nhÊt trong tr−êng hîp nµy lµ g×?

A. Tho¸i hãa nÒn vá

B. Sa sót trÝ tuÖ thÓ Lewy

C. T¸c dông phô cña thuèc chèng parkison

D. Teo ®a hÖ thèng víi biÓu hiÖn Parkison (héi chøng Shy-Drager).

E. BÖnh Parkinson ®iÒu trÞ ch−a ®ñ.

XI-30. BÖnh nh©n nam 68 tuæi ®−îc vî mang ®Õn phßng kh¸m. Theo lêi
ng−êi vî kÓ, bÖnh nh©n cã biÓu hiÖn bÖnh c¸ch ®©y kho¶ng tõ h¬n 2-3
th¸ng víi triÖu chøng lµ suy nghÜ chËm vµ ngµy cµng nÆng lªn, thay ®æi
tÝch c¸ch, trë nªn thu m×nh. TriÖu chøng duy nhÊt mµ bÖnh nh©n tù nãi lµ
®au ®Çu nhÑ, dai d¼ng toµn bé vïng ®Çu. BÖnh nh©n kh«ng cã tiÕn sö
chÊn th−¬ng hay bÖnh t©m thÇn kinh, tiÒn sö gia ®×nh kh«ng cã ng−êi bÞ
sa sót trÝ tuÖ. Th¨m kh¸m thÊy bÖnh nh©n chØ cã thiÕu hôt vÒ nhËn thøc
møc ®é võa víi thang ®iÓm mini ®¸nh gi¸ t©m thÇn lµ 19/30. KÕt qu¶ CT
cña bÖnh nh©n ®−îc tr×nh bµy ë h×nh bªn h×nh. ChÈn ®o¸n thÝch hîp nhÊt
trong tr−êng hîp nµy lµ g×?

www.diendanykhoa.com
Page 812 of 911

A. Tô m¸u ngoµi mµng cøng cÊp tÝnh

B. XuÊt huyÕt khoang d−íi nhÖn

C. BÖnh Alzheimer

D. Tô m¸u d−íi mµng cøng m¹n tÝnh

E. N·o óng thñy ¸p lùc b×nh th−êng

XI-31. B¹n ®ang ®¸nh gi¸ mét bÖnh nh©n bÞ chãng mÆt. BÖnh nh©n phµn
nµn r»ng c¶m thÊy phßng ®ang quay, c¶m gi¸c r· rêi víi nh÷ng cö ®éng
®Çu nhÊt ®Þnh vÒ bªn tr¸i. T¹i phßng kh¸m cña b¹n, b¹n tiÕn hµnh lµm
nghiÖm ph¸p kÝch thÝch ®Ó t×m nguyªn nh©n g©y ra chãng mÆt ë bÖnh
nh©n. BÖnh nh©n ®−îc chÈn ®o¸n lµ chãng mÆt do t− thÕ béc ph¸t lµnh
tÝnh (BPPV), nh−ng triÖu chøng vÉn tiÕp diÔn trong nhiÒu th¸ng. Nh÷ng
triÖu chøng nµo sau ®©y gîi ý bÖnh chãng mÆt t− thÕ trung −¬ng?

A. C¸c triÖu chøng biÕn mÊt khi vÉn gi÷ t− thÕ lóc ®Çu g©y ra.

B. Chãng mÆt võa vµ rung giËt nhÉn cÇu víi ®Çu quay vÒ bªn bÞ t¸c
®éng.

www.diendanykhoa.com
Page 813 of 911

C. C¸c triÖu chøng gi¶m ®i khi ®iÒu trÞ nh¾c l¹i.

D. C¸c triÖu chøng nÆng nªn víi test kÝch thÝch.

XI-32. BÖnh nh©n nam 65 tuæi ®Õn kh¸m v× lý do run tay ch©n vµ d¸ng ®i
bÊt th−êng nÆng dÇn. BÖnh nh©n b¾t ®Çu thÊy m×nh ®i chËm vµo kho¶ng 6
th¸ng tr−íc, khã ®øng th¼ng, b−íc ch©n chËm ch¹p, kÌm theo run tay
ph¶i nhiÒu h¬n tay tr¸i (bÖnh nh©n thuËn tay ph¶i). BÖnh nh©n cho r»ng
c¸c triÖu chøng nÆng h¬n khi kh«ng di chuyÓn, cã nhiÒu lÇn lµm ®æ cµ
phª do run tay. BÖnh nh©n ®· vÒ h−u vµ kh«ng thÓ ch¬i tenis vµ g«n ®−îc
n÷a. BÖnh nh©n kh«ng cã c¸c triÖu chøng nh− ngÊt, tiÒn ngÊt, khã nuèt,
thay ®æi giäng nãi, hay suy gi¶m trÝ nhí. BÖnh nh©n cã tiÒn sö t¨ng huyÕt
¸p vµ t¨ng cholesterol m¸u, thuèc dïng lµ Hydrochlorothiazide 25
mg/ngµy, ezetimibe 10mg/ngµy vµ losvastatin 40 mg/ngµy. BÖnh nh©n
uèng kho¶ng mét cèc r−îu vang vµo buæi tèi hµng ngµy, kh«ng hót thuèc.
Th¨m kh¸m thÊy, bÖnh nh©n cã vÎ mÆt nh− mÆt n¹, d¸ng ®i cña bÖnh
nh©n chËm ch¹p tõng b−íc, gi¶m ®u ®−a tay, khi muèn quay ®Çu l¹i ph¶i
quay toµn bé ng−êi ( he turn en bloc). §éng t¸c run gièng nh− vª viªn
thuèc ë tay bªn ph¶i, cã dÊu hiÖu b¸nh r¨ng c−a c¶ hai bªn, vËn ®éng
nh·n cÇu b×nh th−êng, kh«ng cã h¹ huyÕt ¸p t− thÕ. MRI sä n·o cã tiªm
gadolinium cho thÊy kh«ng cã tæn th−¬ng hiÖu øng khèi, n·o óng thñy,
hay bÖnh m¹ch m¸u. B¹n chÈn ®o¸n bÖnh nh©n nµy bÞ Parkison. LiÖu
tr×nh nµo sau ®©y thÝch hîp nhÊt víi bÖnh nh©n nµy?

A. Dïng levodopa sím cho bÖnh nh©n cã thÓ xuÊt hiÖn lo¹n ®éng sím.

B. Dïng liÖu ph¸p kÝch thÝch c¸c nh©n d−íi ®åi thÞ sím lµm gi¶m sù tiÕn
triÓn cña bÖnh Parkison

C. Dïng c¸c thuèc kh¸ng dopamine nh− promipexole ngay tõ ®Çu ®Ó cã


thÓ kiÓm so¸t tèt c¸c triÖu chøng vÒ vËn ®éng cña bÖnh nh©n trong vßng
1-3 n¨m sau ®ã dïng thªm levodopa hay c¸c thuèc kh¸c nÕu cÇn thiÕt

www.diendanykhoa.com
Page 814 of 911

D. Dïng levodopa ngay lËp tøc ®Ó ng¨n sù ph¸t triÓn cña sù tµn tËt do co
cøng.

E. §¬n trÞ liÖu víi selegiline, thuèc øc chÕ enzyme monoamine oxidase
gióp c¶i thiÖn ®¸ng kÓ c¸c triÖu chøng run ch©n tay cña bÖnh nh©n
Parkison.

XI-33. BÖnh nh©n n÷ 74 tuæi ®Õn kh¸m v× lý do yÕu c¬. BiÓu hiÖn bÖnh lµ
yÕu c¬ delta hai bªn b¾t ®Çu tõ 4 th¸ng tr−íc kÌm ®au c¬ liªn tôc c¶ ngµy,
c¸c triÖu chøng t¨ng lªn khi ho¹t ®éng vµ khi b¾t ®Çu n»m ngñ. Kh¸m
thÇn kinh thÊy, c¸c d©y thÇn kinh sä tõ II-XII b×nh th−êng, trõ gi¶m thÞ
lùc do ®ôc thñy tinh thÓ. BÖnh nh©n cã t¨ng c¶m gi¸c ë vïng c¬ delta, c¸c
vïng kh¸c c¶m gi¸c b×nh th−êng, c¬ lùc cña bÖnh nh©n ban ®Çu yÕu
nh−ng c¶i thiÖn khi ®−îc ®éng viªn, trÊn an. Creatine kinase, m¸u l¾ng,
CRP ®Òu trong giíi h¹n b×nh th−êng. KÕt qu¶ chôp MRI c¬ delta cho thÊy
tho¸i hãa khíp, r¸ch mét phÇn chãp quay bªn tr¸i. B¹n ®ang c©n nh¾c tiÕn
hµnh sinh thiÕt c¬. KÕt qu¶ sinh thiÕt c¬ sÏ nh− thÕ nµo?

A. L¾ng ®äng d¹ng bét trong c¬

B. Ho¹i tö c¬

C. C¬ b×nh th−êng

D. Ph¶n øng viªm réng tËp trung xung quanh c¸c sîi c¬.

XI-34. Tiªu chuÈn nµo sau ®©y gîi ý bÖnh ®au d©y thÇn kinh tam thoa

A. §au mÆt d÷ déi t¨ng dÇn (deep-seated steady facial pain)

B. T¨ng tèc ®é m¸u l¾ng

C. Khi ph¸t hiÖn cã khèi u n·o di c¨n

D. Nh÷ng dÊu hiÖu chñ yÕu lµ mÊt c¶m gi¸c khi th¨m kh¸m

E. §¸p øng víi ®iÒu trÞ b»ng gabapetin

www.diendanykhoa.com
Page 815 of 911

F. TÊt c¶ c¸c ph−¬ng ¸n ®Òu sai.

XI-35. Chôp CT l−ng cã gi¸ trÞ h¬n MRI trong hoµn c¶nh nµo?

A. §¸nh gi¸ réng èng sèng

B. §¸nh gi¸ vì x−¬ng cét sèng th¾t l−ng cò

C. §¸nh gi¸ khèi c¹nh cét sèng

D. H×nh ¶nh t¾c bªn èng sèng

XI-36. Nguyªn nh©n chÝnh cña bÖnh thÇn kinh c¶m gi¸c, trõ:

A. BÖnh to cùc

B. èm nÆng

C. NhiÔm HIV

D. ThiÓu n¨ng tuyÕn gi¸p

E. ThiÕu vitamin B12.

XI-37. BÖnh nh©n n÷ 45 tuæi ®i kh¸m v× cã c¶m gi¸c nh− kim ch©m ë bµn
ch©n, triÖu trøng b¾t ®Çu 5 th¸ng tr−íc vµ ngµy cµng râ. GÇn ®©y bÖnh
nh©n cßn cã c¶m gi¸c ®au g©y mÊt ngñ. Th¨m kh¸m thÊy, cã gi¶m c¶m
gi¸c ®au vµ c¶m gi¸c xóc gi¸c ë bµn ch©n lan ®Õn vïng gi÷a b¾p ch©n. TÊt
c¶ nh÷ng xÐt nghiÖm sau ®Òu cã gi¸ trÞ ®Ó x¸c ®Þnh nguyªn nh©n bÖnh
thÇn kinh ngo¹i biÖn cña bÖnh nh©n trõ.

A. §Þnh l−îng ch× trong m¸u

B. Test nhanh glucose huyÕt

C. HbA1C

D. Test nhanh kh¸ng thÓ kh¸ng giang mai.

E. §Þnh l−îng folate hång cÇu.

www.diendanykhoa.com
Page 816 of 911

XI-38. BÖnh nh©n nam trÎ tuæi cã tiÒn sö bÞ bÖnh u tÕ bµo h×nh sao møc
®é thÊp ®Õn kh¸m v× lý do t¨ng c©n vµ c¶m gi¸c thÊy thiÕu søc lùc. BÖnh
nh©n ®· ®−îc x¹ trÞ toµn bé n·o vµ hiÖn ®ang ë t×nh tr¹ng hËu phÉu (post
resection). KÕt qu¶ xÐt nghiÖm cho thÊy cã cortisol vµo buæi s¸ng gi¶m ë
møc 1.9 micromol/L. Cïng víi ACTH hormon nµo d−íi ®©y dÔ bÞ t¸c
®éng do x¹ trÞ n·o?

A. GH

B. FSH

C. Prolatin

D. TSH

XI-39. BÖnh nh©n nam 29 tuæi ®ang ®iÒu trÞ ung th− phæi ®Õn phßng
kh¸m cña b¹n v× ®ît cÊp. BÖnh nh©n b¾t ®Çu bÞ ®au l−ng tõ mét vµi tuÇn
tr−íc, gi¶m khi dïng ibuprofen, sau ®ã xuÊt hiÖn thªm ®au bông d−íi vµ
bÑn. Th¨m kh¸m thÊy Ên ®au c¹nh cét sèng ngùc d−íi vµ t¨ng c¶m gi¸c
vïng chi phèi cña rÔ T11 bªn ph¶i. C¬ lùc chi trªn b×nh th−êng, yÕu c¬ c¶
hai chi d−íi kÌm t¨ng ph¶n x¹ g©n x−¬ng, gi¶m c¶m gi¸c hai bªn vïng
d−íi chi phèi cña T11. B−íc tiÕp theo nªn lµm g× ë bÖnh nh©n nµy?

A. Thªm gabapetin ®Ó gi¶m ®au

B. ChØ ®Þnh xÐt nghiÖm kh¸ng thÓ kh¸ng tÕ bµo cËn lo¹n s¶n

C. Dïng corticoid

D. ChØ ®Þnh chôp X-quang ngùc vµ th¾t l−ng

XI-40. BÖnh nh©n nam 40 tuæi ®i kh¸m v× lý do yÕu c¬. TriÖu chøng cña
bÖnh nh©n b¾t ®Çu b»ng viÖc ®ãng khuyu ¸o vµ cÇm ch×a khãa më cöa
mét c¸ch khã kh¨n khã kh¨n hiÖn 2 n¨m tr−íc. BÖnh nh©n ®· ®−îc chÈn
®o¸n lµ viªm khíp vµ ®iÒu trÞ b»ng steroid dùa trªn kinh nghiÖm nh−ng
kh«ng cã tiÕn triÓn. C¸c triÖu chøng tiÕn triÓn dÇn dÇn tíi møc bÖnh nh©n

www.diendanykhoa.com
Page 817 of 911

thÊy yÕu c¬ c¶ hai ch©n vµ hai tay. BÖnh nh©n kh«ng d¸m ®i ra ngoµi v×
th−êng xuyªn bÞ ng·. Th¨m kh¸m thÊy, bÖnh nh©n cã yÕu vµ teo c¸c c¬
duçi bµn ch©n, c¸c c¬ gÊp ngãn tay. C¬ lùc gèc chi b×nh th−êng. Ph¶n x¹
vµ c¶m gi¸c b×nh th−êng. BÖnh nh©n cã thÓ ®øng dËy khái ghÕ nh−ng
kh«ng thÓ tiÕn hµnh ®−îc nghiÖm ph¸p Romberg do yÕu c¬ khi ®øng. C¸c
d©y thÇn kinh sä b×nh th−êng. Creatine kinase lµ 600 U/L. C«ng thøc
m¸u, ®iÖn gi¶i ®å vµ TSH b×nh th−êng. Dùa trªn triÖu chøng l©m sµng
chÈn ®o¸n phï hîp nhÊt trong tr−êng hîp nµy lµ g×?

A. Viªm da c¬

B. Viªm x¬ c¬ b¹ch cÇu −a axit ( myofasciitis)

C. Viªm c¬ thÓ vïi

D. Viªm ®a c¬

E. C−êng gi¸p

XI-41. B¹n ®ang tiÕn hµnh mét nghiªn cøu cÊu tróc tÕ bµo ë bÖnh nh−îc
c¬. B¹n ph¶i kh¶o s¸t khíp thÇn kinh c¬ cã chÊt dÉn truyÒn acetylcholine
(Ach) vµ vi m«i tr−êng cña nã. Trªn nh÷ng bÖnh nh©n bÞ nh−îc c¬ kh«ng
®−îc ®iÒu trÞ ®iÒu nµo d−íi ®©y b¹n mong muèn thÊy ®−îc t¹i khíp thÇn
kinh c¬ sau khi acetylcholine ®−îc gi¶i phãng ë phÇn tr−íc synap.

A. Gi¶m l−îng em zym Ach esterase

B. Gi¶m sè l−îng recetor Ach.

C. Gi¶m gi¶i phãng Ach tõ phÇn tr−íc synap

D. Ty thÓ chiÕm sè l−îng cao ë neuron tr−íc synap.

XI-42. B¹n võa míi cho nhËp viÖn mét bÖnh nh©n v× lý do co giËt, bÖnh
nh©n cã tiÒn sö co giËt tr−íc ®ã. Theo lêi miªu t¶ cña gia ®×nh bÖnh nh©n
cho thÊy ®ã lµ mét c¬n côc bé ®¬n thuÇn ë tay tr¸i sau ®ã lan ra toµn bé

www.diendanykhoa.com
Page 818 of 911

c¸nh tay. BÖnh nh©n kh«ng bÞ rèi lo¹n ý thøc vµ ®−îc ®−a ®i kh¸m 2 giê
sau khi triÖu chøng xuÊt hiÖn, hiÖn t¹i tØnh t¸o tiÕp xóc, ®Þnh h−íng tèt.
BÖnh nh©n kh«ng cã c¬n co giËt nµo thªm nh−ng kh«ng thÓ cö ®éng tay
tr¸i tõ khi bÞ co giËt. C«ng thøc m¸u vµ ®iÖn gi¶i b×nh th−êng, CT sä n·o
kh«ng c¶n quang kh«ng thÊy kÕt qu¶ g× ®Æc biÖt. Th¨m kh¸m thÊy, tay
tr¸i c¶m gi¸c b×nh th−êng nh−ng c¬ lùc 0/5. Nªn tiÕn hµnh lµm g× tiÕp
theo ë bÖnh nh©n nµy?

A. Chôp m¹ch n·o.

B. Chäc dÞch n·o tñy

C. Chôp céng h−ëng tõ m¹ch m¸u

D. L−îng gi¸ chøc n¨ng t©m thÇn

E. §¸nh gi¸ l¹i trong vµi giê sau.

XI-43. BÖnh nh©n nam 78 tuæi tiÒn sö tiÓu ®−êng bÞ sèt, ®au ®Çu vµ rèi
lo¹n ý thøc. Kh¸m thÊy nhiÖt ®é 40.2oC, nhÞp tim lµ 103 nhÞp/phót, huyÕt
¸p 84/52 mmHg, cæ cøng vµ sî ¸nh s¸ng. DÞch n·o tñy tÕ bµo 2100 tÕ
bµo/microL, 100% neu, glucose 10 mmg/dL, protein 78 mmg/dL, nhuém
soi ©m tÝnh. Theo kinh nghiÖm th× lo¹i thuèc nµo sau ®©y nªn ®−îc dïng?

A. Amphotericin

B. Dexamethason sau khi dïng kh¸ng sinh

C. Dexamethason tr−íc khi dïng kh¸ng sinh

D. Doxycycline

E. Piperacillin/tazobactam

XI-44. BÖnh nh©n n÷ 24 tuæi ®Õn kh¸m v× lý do ®au ®Çu. BÖnh nh©n lÇn
®Çu bÞ nh÷ng c¬n ®au ®Çu t¸i ph¸t nµy håi cßn ®ang ®i häc cÊp 3, tÇn sè

www.diendanykhoa.com
Page 819 of 911

c¸c c¬n xuÊt hiÖn dÇy h¬n khi lªn häc ®¹i häc, c¬n ®au ®Çu lu«n lµm
bÖnh nh©n thÊy c¨ng th¼ng. Nh÷ng c¬n ®au ®Çu xuÊt hiÖn nÆng lªn khi
bÖnh nh©n bÞ mÊt ngñ, stress, hay trong chu k× kinh nguyÖt. BÖnh nh©n
mong muèn t×nh tr¹ng cña m×nh sím ®−îc c¶i thiÖn v× c« ta võa míi tèt
nghiÖp ®¹i häc vµ cã nhiÒu kÕ ho¹ch cho t−¬ng lai h¬n. BÖnh nh©n lµm t−
vÊn tµi chÝnh cho mét tr−êng ®¹i ë phßng nh©n lùc, c«ng viÖc kh«ng cã
stress lín, vµ míi ®i lµm ®−îc 2 n¨m nh−ng ®au ®Çu ®· lµm gi¸n ®o¹n
cuéc sèng cña c« ta. C¬n ®au ®Çu xuÊt hiÖn kho¶ng 7 lÇn mét th¸ng,
kho¶ng >90% thêi gian xuÊt hiÖn ë bªn ph¶i, vµ cã nghe thÊy tiÕng m¹ch
®Ëp, kh«ng cã aura tr−íc c¬n nh−ng thØnh tho¶ng cã rèi lo¹n thÞ gi¸c vµ
sî ¸nh s¸ng trong c¬n, cã dÞ c¶m vµ t¨ng nh¹y c¶m vïng da ®Çu bªn ®au,
c−êng ®é c¬n ®au tõ 7-8 trong 10 ®iÓm. Trong vßng 6 th¸ng tr−íc bÖnh
nh©n cã 2 c¬n chãng mÆt d÷ déi kÌm ®au ®Çu nhÑ khái sau vµi giê. BÖnh
nh©n kh«ng bÞ bë lì c«ng viÖc do ®au ®Çu, nh−ng gi¶m hiÖu suÊt c«ng
viÖc. YÕu tè lµm nÆng h¬n triÖu chøng cña bÖnh nh©n lµ r−îu vang ®á vµ
pho m¸t ®Ó l©u. Ibuprofen, acetaminophen,vµ Natri naprosyn kh«ng cã t¸c
dông víi c¬n ®au. BÖnh nh©n kh«ng bÞ ch¶y n−íc m¾t, n−íc mòi vµ
kh«ng cã triÖu chøng g× kh¸c. tiÒn sö dïng thuèc dïng thuèc tr¸nh thai
®−êng uèng, gia ®×nh cã ng−êi g× bÞ bÖnh ®au ®Çu migraine cæ ®iÓn cã
aura. Kh¸m kh«ng thÊy bÊt k× triÖu chøng rèi lo¹n thÇn kinh nµo, huyÕt
¸p b×nh th−êng. B−íc tiÕp theo nªn lµm g× ®Ó chÊn ®o¸n vµ ®iÒu trÞ bÖnh
nh©n nµy?
A. Yªu cÇu bÖnh nh©n ghi chÐp c¬n ®au ®Çu vÒ c−êng ®é vµ tÇn sè tiÕp
hai th¸ng n÷a ®Ó ®¸nh gi¸ yÕu tè lµm nÆng c¬n ®au.
B. §éng viªn bÖnh nh©n thùc hiÖn sinh ho¹t, chu k× thøc ngñ ®Òu ®Æn vµ
tËp nh÷ng bµi tËp nh− Yoga.
C. ChØ ®Þnh cho bÖnh nh©n dïng rizatripan 10 mg ®−êng uèng khi b¾t
®Çu cã c¬n ®au.
D. TiÕn hµnh chôp MRI sä n·o
E. A, B vµ C
F. TÊt c¶ c¸c ph−¬ng ¸n trªn

www.diendanykhoa.com
Page 820 of 911

XI-45. C¸ch kh¸m c¸c d©y thÇn kinh sä nµo sau ®©y ®óng khi tiÕp cËn víi
nh÷ng bÖnh nh©n cã triÖu chøng vÒ thÇn kinh?
A. D©y kh−íu gi¸c: yªu cÇu bÖnh nh©n nh¾m m¾t vµ ngöi chÊt cã mïi
m¹nh nh− r−îu hay ammoniac
B. D©y thÞ giac: kiÓm tra thÞ lùc hai m¾t b»ng b¶ng Snellen khi bÖnh
nh©n kh«ng ®eo kÝnh
C. D©y sinh ba: kiÓm tra nh¸nh vËn ®éng ë mÆt b»ng c¸c cö ®éng nghiÕn
chÆt hµm, n©ng vïng l«ng mµy vµ nh¨n tr¸n.
D. D©y thÇn kinh phô: nhón vai xoay ®Çu chèng l¹i lùc ®èi kh¸ng

XI-46. B¹n ®ang ®i buång buæi s¸ng ®Ó xem bÖnh nh©n n÷ 38 tuæi nhËp
viÖn ngµy h«m qua v× yÕu c¬ vµ nh×n ®«i. GiÊy kh¸m khi míi vµo viÖn ghi
l¹i bÖnh nh©n cã yÕu c¬ râ ë vïng d©y VII vµ d©y XII vµ c¸c c¬ ngo¹i
nh·n cÇu víi biÓu hiÖn trîn trßn qua c¸c lÇn kh¸m. BÖnh nh©n cã kÓ r»ng
bÖnh nh©n hÇu nh− chØ bÞ nh×n ®«i râ khi xem tivi vµo buæi tèi. Kh¸m
kh«ng thÊy cã bÊt th−êng vÒ thÇn kinh, kÕt qu¶ chôp CT kh«ng cã g× ®Æc
biÖt. TiÒn sö kh«ng cã g× ®Æc biÖt, mini test kiÓm tra t×nh tr¹ng t©m thÇn
30/30. B−íc tiÕp theo nªn lµm g× ë bÖnh nh©n nµy?
A. Kh¸m t©m thÇn s©u h¬n
B. MRI sä n·o
C. XÐt nghiÖm kh¸ng thÓ kh¸ng receptor acetycholine m¸u
D. §Þnh l−îng ch×
E. Kh¸m m¾t b»ng sinh hiÓn vi

XI-47. BÖnh nh©n 37 tuæi bÞ c¬n ®éng kinh co cøng giËt rung toµn thÓ cã
gia ®×nh chøng kiÕn t¹i mét b÷a tiÖc. BÖnh nh©n kh«ng cã tiÒn sö chÊn
th−¬ng, ®ét quþ hay u, hiÖn ®ang thÊt nghiÖp, ®· lËp gia ®×nh vµ kh«ng
dïng thuèc g×. Kh¸m da kh«ng cã bÊt th−êng kh«ng cã biÓu hiÖn cña
bÖnh gan thËn m·n tÝnh. BÖnh nh©n ®ang ë t×nh tr¹ng sau ®éng kinh, cæ

www.diendanykhoa.com
Page 821 of 911

cøng, b¹ch cÇu 19000 tÕ bµo/microL, Hct 36%, vµ tiÓu cÇu lµ


200000/microL, glucose 102 mg/dL, Na 136 meq/dL, Ca 9.5 mg/dL, Mg
2.2 mg/dL, SGOT 18U/L, urea nitrogen 7 mg/dL, vµ creatinine 0.8mg/dL.
XÐt nghiÖm sµng läc chÊt ®éc trong n−íc tiÓu thÊy cocaine d−¬ng tÝnh.
B−íc tiÕp theo nªn lµm g×?
A. Lµm ®iÖn n·o ®å
B. Tiªm tÜnh m¹ch thuèc chèng ®éng kinh
C. Chäc dÞch n·o tñy
D. Chôp céng h−ëng tõ
E. XÐt nghiÖm t×m chÊt g©y nghiÖn trong m¸u.

XI-48. Nh÷ng bÖnh lý vÒ c¬ sau ®−îc di truyÒn tõ mÑ trõ:


A. Lo¹n d−ìng cã Becker
B. Lo¹n d−ìng c¬ Duchene
C. Héi chøng kearns-Sayre
D. Lo¹n d−ìng c¬ gèc chi
E. BÖnh ®éng kinh x¬ ®á r¶i r¸c( MERRF)

XI-49. Mét bÖnh nh©n ®−îc ®−a ®Õn phßng kh¸m cÊp cøu do tai n¹n hai
xe ®©m nhau. HiÖn t¹i kh«ng ®¸p øng víi ®au, ngõng thë nh−ng vÉn cßn
m¹ch. TriÖu chøng l©m sµng nµo sau ®©y cã thÓ gióp lo¹i bá chÈn ®o¸n
chÕt n·o?
A. Babinski d−¬ng tÝnh c¶ hai bªn
B. §ång tö co
C. M¹ch ®Òu
D. Cßn ph¶n x¹ g©n x−¬ng
E. BÖnh nh©n cã ®¸i th¸o nh¹t

XI-50. BÖnh nh©n nam 45 tuæi ®i kh¸m v× lý do ®au ®Çu xuÊt hiÖn mçi
ngµy kho¶ng 2 c¬n trong 3 tuÇn qua. Mçi c¬n kÐo dµi kho¶ng 1 giê vµ

www.diendanykhoa.com
Page 822 of 911

lµm bÖnh nh©n ph¶i thøc giÊc khi ngñ, kÌm ch¶y n−íc m¾t vµ ®á m¾t
ph¶i, ng¹t mòi. §au s©u, d÷ déi khu tró ë nöa bªn ph¶i. Kh¸m thÇn kinh
kh«ng thÊy dÊu hiÖu thÇn kinh khu tró. ChÈn ®o¸n thÝch hîp nhÊt bÖnh
®au ®Çu cña bÖnh nh©n lµ g×?
A. §au nửa ®Çu
B. §au ®Çu tõng chïm
C. §au ®Çu do c¨ng th¼ng
D. U n·o
E. Viªm m¹ch tÕ bµo khæng lå

XI-51. BÖnh nh©n n÷ 72 tuæi ®Õn kh¸m v× nh÷ng c¬n ®au mÆt kh«ng
kiÓm so¸t ®−îc tõ hµng gi©y ®Õn hµng phót sau ®ã tõ tõ biÕn mÊt. C¬n
xuÊt hiÖn hai lÇn mçi ngµy, kh«ng cã dÊu hiÖu c¶nh b¸o nh−ng thØnh
tho¶ng xuÊt hiÖn khi ®¸nh r¨ng. Th¨m kh¸m thÊy toµn tr¹ng tèt, dÊu hiÖu
sinh tån b×nh th−êng, c¸c d©y thÇn kinh sä kh«ng cã ph¸t hiÖn ®Æc biÖt,
c¸c bé phËn kh¸c kh«ng cã ph¸t hiÖn bÊt th−êng. B−íc tiÕp theo nªn lµm
g× ë bÖnh nh©n nµy?
A. Chôp MRI sä n·o
B. Chôp MRI sä n·o céng víi dïng carbamazepine
C. Dïng Carbamazepine
D. Dïng corticoid
E. Héi chÈn chuyªn khoa tai mòi hang ®Ó ®iÒu trÞ ngo¹i khoa.

XI-52. BÖnh nh©n nam 26 tuæi ®Õn phßng kh¸m cÊp cøu kh¸m v× lÝ do
yÕu c¬ vµ khã thë. BÖnh nh©n ph¸t hiÖn m×nh b¾t ®Çu bÞ yÕu ch©n khi leo
lªn c¨n hé cña m×nh ë tÇng 3 n¨m ngµy tr−íc ®©y. Qua c¸c ngµy tiÕp theo
bÖnh nh©n thÊy t×nh tr¹ng yÕu c¬ nÆng dÇn vµ c¶m gi¸c nh− bÞ ®ang bÞ
ng¸ng ch©n khi ®i trªn mÆt ph¼ng, vµ h«m qua th× bÖnh nh©n kh«ng thÓ
leo lªn c¨n hé cña m×nh ®−îc. BÖnh nh©n cßn c¶m thÊy khã kh¨n khi
n©ng tay ch¶i ®Çu, hai lÇn d¸nh r¬i chai s« ®a xuèng sµn do yÕu tay vµ

www.diendanykhoa.com
Page 823 of 911

khã thë ®Æc biÖt khi n»m th¼ng, cãc¶m gi¸c nh− kim ch©m ë bµn tay vµ
bµn ch©n. BÖnh nh©n cã tiÒn sö bÖnh hång cÇu h×nh liÒm. Ba tuÇn tr−íc
bÖnh nh©n ph¶i nhËp viÖn ®iÒu trÞ mÊt n−íc do ngé ®éc thùc phÈm víi
triÖu chøng tiªu ch¶y, ®au bông vµ sèt nhÑ. Hai ngµy sau bÖnh nh©n b×nh
phôc vµ c¶m thÊy cã bÊt th−êng vÒ søc kháe tr−íc khi c¸c triÖu chøng lÇn
nµy xuÊt hiÖn. BÖnh nh©n kh«ng nghiÖn hót vµ còng kh«ng dïng thuèc g×
gÇn ®©y, kh«ng ®i du lÞch gÇn ®©y, kh«ng ¨n ®å biÓn, mËt ong hay®å hép.
Kh¸m thÊy, bÖnh nh©n vÎ khã thë, khã kh¨n khi ph¶i nãi hÕt c©u vµ sö
dông c¸c c¬ h« hÊp phô, dÊu hiÖu sinh tån nhÞp thë 32 lÇn/phót, nhÞp tim
95 lÇn/phót, huyÕt ¸p 112/76 mmHg, nhiÖt ®é 37.6oC, c©n nÆng 80 kg. Cö
®éng nh·n cÇu b×nh th−êng, ®ång tö kh«ng gi·n. Kh¸m phæi r× rµo phÕ
nang râ, bông di chuyÓn nghÞch th−êng víi nhÞp thë. Kh¸m thÇn kinh c¬
lùc 3/5 ®èi xøng hai bªn c¶ 2 chi vµ kh«ng cßn ph¶n x¹ g©n x−¬ng. Tim
m¹ch, tiªu hãa, da b×nh th−êng. KÕt qu¶ khÝ m¸u pH 7.55, PaCO2 28
mmHg, vµ PaO2 84 mmHg khi thë kh«ng khÝ phßng, VC lµ 800mL.
Ph−¬ng ph¸p ®iÒu trÞ phï hîp nhÊt cho bÖnh nh©n nµy?
A. Dïng thuèc chèng ®éc Botulinum
B. TruyÒn tÜnh m¹ch immunoglobulin
C. TruyÒn immoglbulin vµ thë m¸y
D. TruyÒn immunoglobulin, thë m¸y, vµ dïng ciprofloxacin
E. Thay huyÕt t−¬ng vµ dïng glucocorticoid.

XI-53. Nguyªn nh©n phæ biÕn nhÊt g©y huyÕt t¾c ®éng m¹ch n·o lµ?
A. Sa van tim
B. BÖnh thÊp tim
C. BÖnh c¬ tim gi·n
D. Viªm néi t©m m¹c
E. Rung nhÜ

www.diendanykhoa.com
Page 824 of 911

XI-54. §¸nh gi¸ mét bÖnh nh©n ®au th¾t l−ng, ph¸t biÓu nµo sau ®©y
®óng vÒ t¸c dông cña nghiÖm ph¸p n©ng th¼ng ch©n?
A. GÊp mu bµn ch©n trong khi lµm nghiÖm ph¸p sÏ g©y ra ®au rÔ thÇn
kinh ë bªn ®èi diÖn
B. N©ng chÐo khi ch©n duçi th¼ng ®Æc hiÖu cho tho¸t vÞ ®Üa ®Öm h¬n lµ
chØ cã n©ng th¼ng ch©n
C. NghiÖm ph¸p n©ng gËp ®Ó ph¸t hiÖn ®au tham chiÕu tõ néi t¹ng
D. NghiÖm ph¸p n©ng th¼ng ch©n d−¬ng tÝnh khi cã h¹n chÕ gãc vËn
®éng cña ch©n bÞ ¶nh h−ëng

XI-55. BÖnh nh©n n÷ 37 tuæi ®i kh¸m v× ®au ®Çu vµ nh×n mê, c¸c triÖu
chøng xuÊt hiÖn ®−îc mét n¨m nay vµ ngµy cµng nÆng lªn. kÕt qu¶ chôp
MRI ®−îc tr×nh bµy ë h×nh bªn. ChÈn ®o¸n hîp lý nhÊt trong tr−êng hîp
nµy lµ gi?

A. ¸p xe n·o

www.diendanykhoa.com
Page 825 of 911

B. U n·o nguyªn ph¸t (Glioblastoma)


C. U sao bµo ®é thÊp
D. U mµng n·o
E. U tÕ bµo Ýt gai.

XI-56. Ph¸t biÓu nµo sau ®©y ®óng vÒ bÖnh ®éng kinh?
A. tØ lÖ tù s¸t ë bÖnh nh©n ®éng kinh cao h¬n ng−êi th−êng
B. tØ lÖ tö vong ë bÖnh nh©n ®éng kinh kh«ng kh¸c biÖt so víi nhãm
chøng cïng tuæi ( age-matched control)
C. §Æc ®iÓm chÝnh ë bÖnh nh©n ®éng kinh ®−îc kiÓm so¸t hoµn toµn sau
cïng cã thÓ ng−ng thuèc mµ vÉn kh«ng xuÊt hiÖn c¬n ®éng kinh.
D. §iÒu trÞ phÉu thuËt trong bÖnh ®éng kinh thïy th¸i d−¬ng thïy trong
cã hiÖu qu¶ ë trªn 70% sè bÖnh nh©n.
E. Thuèc chèng trÇm c¶m 3 vßng lµm gi¶m ng−ìng c¬n giËt vµ cã thÓ
c¾t c¬n.

XI-57. BÖnh nh©n nam 54 tuæi ®Õn phßng kh¸m cña b¹n ®Ó ®¸nh gi¸ rung
nhÜ. BÖnh nh©n lÇn ®Çu tiªn thÊy nhÞp tim bÊt th−êng 2 tuÇn tr−íc vµ kÓ
víi b¸c sü gia ®×nh cña «ng ta, bÖnh nh©n kh«ng cã ®au ngùc, khã thë,
buån n«n hay c¸c triÖu chøng vÒ tiªu hãa, tiÒn sö kh«ng cã g× ®Æc biÖt,
bÖnh nh©n kh«ng cã tiÒn sö bÖnh t¨ng huyÕt ¸p, ®¸i th¸o ®−êng, hay hót
thuèc, hiÖn ®ang dïng metoprolol. Kh¸m thÊy huyÕt ¸p 126/74 mmHg,
nhÞp tim 64 lÇn/phót, ¸p lùc tÜnh m¹ch c¶nh kh«ng t¨ng, nhÞp tim kh«ng
®Òu, S1, S2 b×nh th−êng. Phæi r× rµo phÕ nang râ, kh«ng cã phï chi. Siªu
©m tim thÊy kÝch th−íc t©m nhÜ tr¸i lµ 3.6 cm. Th«ng sè tèng m¸u thÊt
tr¸i lµ 60%. Kh«ng cã b©t th−êng vÒ van vµ cÊu tróc tim. Ph¸t biÓu nµo
sau ®©y vÒ rung nhÜ vµ nguy c¬ ®ét quþ ë bÖnh nh©n lÇn ®óng?
A. BÖnh nh©n kh«ng cÇn dïng thuèc chèng ®«ng hay thuèc chèng ng−ng
tËp tiÓu cÇu v× nguy c¬ huyÕt khèi thÊp.

www.diendanykhoa.com
Page 826 of 911

B. Dïng warfarin th−êng xuyªn ®Ó gi¶m nguy c¬ ®ét quþ ë bÖnh nh©n
do rung nhÜ.
C. BÖnh nh©n nªn nhËp viÖn ®Ó truyÒn heparin vµ khö rung ®iÖn sau ®ã
th× kh«ng cÇn ph¶i dïng thuèc chèng ®«ng.
D. Nguy c¬ ®ét quþ do huyÕt t¾c ë bÖnh nh©n nµy lµ nhá h¬n 1% vµ
bÖnh nh©n nªn uèng thuèc chèng ®«ng hµng ngµy.
E. BÖnh nh©n nªn ®−îc dïng heparin träng l−îng ph©n tö thÊp tiªm d−íi
da vµ chuyÓn sang warfarin.

XI-58. BÖnh nh©n n÷ 34 tuæi ®i kh¸m v× lý do yÕu c¬. BÖnh nh©n kÓ r»ng
khi ®i c¶m thÊy ch©n tr¸i nh− bÞ ng¸ng trong 2 n¨m nay, gÇn ®©y bÖnh
nh©n b¾t ®Çu ®¸nh r¬i ®å vËt khi cÇm, cã lÇn ®¸nh r¬i cèc cµ phª ®Çy lªn
hai ch©n. BÖnh nh©n còng c¶m thÊy r»ng h×nh d¸ng vµ mÆt cña m×nh thay
®æi qua nhiÒu n¨m cô thÓ lµ bÖnh nh©n thÊy khu«n mÆt cña m×nh lâm
h¬n, dµi h¬n mÆc dï c©n nÆng kh«ng hÒ gi¶m. BÖnh nh©n ®· kh«ng ®i
kiÓm tra søc kháe trong nhiÒu n¨m, kh«ng ph¸t hiÖn thÊy bÖnh g× tr−íc
®©y. BÖnh nh©n chØ dïng c¸c vitamin, calci kÕt hîp víi vitamin D. Gia
®×nh cã anh trai h¬n bÖnh nh©n hai tuæi còng bÞ nh÷ng triÖu chøng yÕu c¬
t−¬ng tù. MÑ cña bÖnh nh©n 58 tuæi còng ®−îc chÈn ®o¸n lµ yÕu c¬ nhÑ
sau khi anh trai ®i kh¸m nh−ng kh«ng cã triÖu chøng. Kh¸m thÊy khu«n
mÆt bÖnh nh©n dµi, nhá vµ cã teo c¬ th¸i d−¬ng vµ c¬ c¾n, nãi ng¾c ngø
nhÑ, khÈu c¸i cao vµ cong. C¬ lùc cña c¸c c¬ néi t¹i bµn tay, c¬ duçi cæ
tay c¸c c¬ gÊp gãt lµ 4/5. Sau khi lµm nghiÖm ph¸p gäng k×m thÊy r»ng
c¸c c¬ ë bµn tay duçi chËm. ChÈn ®o¸n trong tr−êng hîp nµy lµ gi?
A. ThiÕu hôt acid maltase (BÖnh Pompe)
B. Lo¹n d−ìng c¬ Becker
C. Lo¹n d−ìng c¬ Duchnne
D. BÖnh c¬ Nemaline.

www.diendanykhoa.com
Page 827 of 911

XI-59. BÖnh nh©n n÷ 20 tuæi ®−îc ®−a ®Õn phßng kh¸m cÊp cøu sau khi
bÞ mét c¬n co cøng giËt rung toµn thÓ. BÖnh nh©n kh«ng cã th«ng tin c¸
nh©n kh«ng râ tiÒn sö dïng thuèc. Nguyªn nh©n g©y co giËt ë bÖnh nh©n
nµy lµ g×?
A. BÖnh m¹ch m¸u d¹ng bét
B. Sèt
C. Rèi lo¹n gen
D. NghiÖn chÝch
E. T¨ng ure huyÕt.

XI-60. BÖnh nh©n nam 60 tuæi xuÊt hiÖn c¬n giËt c¬ khi bÞ giËt m×nh sau
®ã nhanh chãng xuÊt hiÖn rèi lo¹n chøc n¨ng vá phï hîp víi ph¸t biÓu
nµo d−íi ®©y?
A. Kh«ng nh¹y vµ còng kh«ng ®¨c hiÖu cho bÖnh Creutzfeld-Jacob
(CJD) nh−ng cÇn ®¸nh gi¸ thªm t×nh tr¹ng nµy b»ng ®iÖn n·o ®å.
B. Kh«ng nh¹y vµ còng kh«ng ®Æc hiÖu cho bÖnh CJD nh−ng cÇn ®¸nh
gi¸ thªm t×nh tr¹ng nµy b»ng ®iÖn n·o ®å vµ MRI
C. Nh¹y nh−ng kh«ng ®Æc hiÖu cho bÖnh CJD vµ kh«ng ®ñ th«ng tin ®Ó
chØ ®Þnh xÐt nghiÖm trõ khi xuÊt hiÖn thªm nh÷ng tiªu chuÈn l©m sµng
kh¸c
D. §Æc hiÖu nh−ng kh«ng nh¹y cho bÖnh CJD vµ do ®ã ph¶i tiÕn hµnh
sinh thiÕt n·o ngay ®Ó kh¼ng ®Þnh chÈn ®o¸n.
E. ChÈn ®o¸n lµ CJD vµ c¸c xÐt nghiÖm nh− EEG, MRI, vµ c¶ sinh thiÕt
n·o chØ phôc vô cho môc ®Ých tiªn l−îng.

XI-61. Chøc n¨ng thÇn kinh nµo bÞ rèi lo¹n ë bÖnh nh©n cã héi chøng tñy
trung t©m do nhåi m¸u tñy sèng tr−íc?
A. KiÓm so¸t c¬ vßng bµng quang
B. C¬ lùc
C. C¶m gi¸c ®au

www.diendanykhoa.com
Page 828 of 911

D. C¶m gi¸c vÞ trÝ


E. Ph¶n x¹ g©n x−¬ng

XI-62. bÖnh nh©n n÷ 33 tuæi ®i kh¸m v× xuÊt hiÖn ban ®á trªn ngùc. BÖnh
nh©n xuÊt hiÖn ban ®á ë vïng ngùc trªn, bµn tay t¨ng dÇn kh«ng ngøa.
BÖnh nh©n kh«ng mÆc ¸o cæ h×nh ch÷ V nh−ng ban ph©n bè theo h×nh ch÷
V ë cæ. Tay cã ban phång mµu tÝm ®á cã v¶y, da bµn tay trë nªn dµy vµ
xï x× (xem h×nh XI-62, Atlas mµu), hai mÝ m¾t trªn cã mét vÕt ®á(hue)
nh¹t. Nh÷ng triÖu chøng nµo cã thÓ xuÊt hiÖn trªn bÖnh nh©n?
A. Pha duçi c¬ chËm trong ph¶n x¹ g©n x−¬ng
B. Gan to
C. YÕu c¬
D. §¶o ng−îc phñ t¹ng
E. Nèt d−íi da xuÊt hiÖn ë l−ng vµ c¼ng tay

XI-63. BÖnh nh©n nam 65 tuæi ®Õn viÖn v× ®au d÷ déi mÆt vµ m¾t bªn
ph¶i, buån n«n, n«n, nh×n ®Ìn cã quÇng xanh ®á, mÊt thÞ lùc. Kh¸m thÊy
m¾t ph¶i kh¸ ®á, ®ång tö gi·n mÊt ph¶n x¹ ¸nh s¸ng. XÐt nghiÖm nµo sau
®©y gióp cho chÈn ®o¸n?
A. CT sä n·o
B. MRI sä n·o
C. Chôp m¹ch n·o
D. §o ¸p lùc nh·n cÇu
E. Kh¸m m¾t b»ng sinh hiÓn vi.

XI-64. BÖnh nh©n nam 21 tuæi ®Õn phßng kh¸m cña b¹n kh¸m v× lý do
yÕu hai bµn ch©n t¨ng dÇn trong hai n¨m qua. BÖnh nh©n kÓ r»ng thÊy
khã nhÊc bµn ch©n khi di chuyÓn t×nh tr¹ng nµy nÆng lªn dÇn, c¸c b¾p c¬
ë ch©n nhá ®i. TiÒn sö gia ®×nh cã bè, anh trai, vµ «ng néi cã yÕu c¬
t−¬ng tù. Kh¸m thÊy râ teo c¬ phÇn xa d−íi phÇn gi÷a b¾p c¬ vµ bµn ch©n

www.diendanykhoa.com
Page 829 of 911

quÆp (prominênt high arch-pes cavus), thÊy râ bµn ch©n rñ, gÊp bµn ch©n
bÞ gi¶m nghiªm träng c¶ hai bªn. B¹n nghi ngê ®©y lµ mét d¹ng cña bÖnh
Charcot-Marie-Tooth (CMT) vµ chØ ®Þnh xÐt ngiÖm d©y thÇn kinh. Nh÷ng
ph¸t biÓu nµo sau ®©y ®óng vÒ bÖnh CMT?
A. CMT th−êng lµ bÖnh thÇn kinh vËn ®éng; nh÷ng triÖu chøng vÒ c¶m
gi¸c hiÕm vµ nªn t×m mét chÈn ®o¸n kh¸c.
B. LiÖu ph¸p miÔn dÞch b»ng c¸ch truyÒn globulin miÔn dÞch vµ hoÆc
thay thÕ huyÕt t−¬ng cã thÓ lµm chËm qu¸ tr×nh tiÕn triÓn cña bÖnh.
C. CMT gÆp ë tØ lÖ kho¶ng 1/100000 ng−êi
D. §a sè lµ di truyÒn tréi nh−ng còng cã thÓ di truyÒn trªn NST X
E. Tuæi xuÊt hiÖn bÖnh kh«ng ®Æc hiÖu cho bÖnh, th«ng th−êng bÖnh
xuÊt hiÖn ë thËp niªn 40 vµ 50 cña cuéc ®êi.

XI-65. mét bÖnh nh©n nam ng−êi mü gèc phi ®Õn phßng kh¸m cÊp cøu b×
yÕu mÆt. BÖnh nh©n b¾t ®Çu c¶m thÊy yÕu nhÑ mÆt ë bªn tr¸i mét ngµy
tr−íc, vµ s¸ng nay khi ngñ dËy th× kh«ng cö ®éng ®−îc nöa mÆt ®ã. Qua
vµi giê sau nöa mÆt bªn ph¶i còng bÞ yÕu t−¬ng tù. BÖnh nh©n kh«ng sèt,
kh«ng cã c¬n rÐt run, kh«ng cã ban ®á vµ kh«ng ra må h«i ban ®ªm, c©n
nÆng 91 kg æn ®Þnh. BÖnh nh©n sèng ë vïng ngo¹i « Carolina kh«ng cã
thó nu«i trong nhµ, lµm nghÒ kÕ to¸n, ®· c−íi vî vµ chØ quan hÖ t×nh dôc
víi vî. Bªnh nh©n bÞ huyÕt ¸p cao ®−îc ®iÒu trÞ b»ng israpadine 5mg hai
lÇn/ngµy. Kh¸m thÊy, liÖt hoµn toµn nöa mÆt bªn tr¸i vµ yÕu c¬ nhiÒu ë
nöa mÆt bªn ph¶i. BÖnh nh©n kh«ng thÓ nheo mµy ë nöa bªn tr¸i nh−ng
bªn ph¶i cã mét Ýt cö ®éng. X quang ngùc th¼ng lóc vµo viÖn cho thÊy
h×nh ¶nh bÖnh lý h¹ch ë rèn phæi hai bªn, t¨ng ®Ëm kho¶ng kÏ næi bËt ë
®Ønh phæi. Chôp MRI víi Gadolinium thÊy t¨ng tÝn hiÖu cña d©y thÇn
kinh sè 7, t¨ng tÝn hiÖu mµng n·o nhÑ. XÐt nghiÖm dÞch n·o tñy thÊy ¸p
lùc më 12 cmH2O, hång cÇu 0/uL, b¹ch cÇu 21/uL ( 78% lympho, 22%
neutrofils), protein 80 mg/dL, vµ glucose 62 mg/dL. Nhuém soi kh«ng cã
vi sinh vËt. ChÈn ®o¸n trong tr−êng hîp nµy lµ gi?

www.diendanykhoa.com
Page 830 of 911

A. BÖnh Lyme
B. BÖnh x¬ cøng r¶i r¸c
C. BÖnh sarcoid
D. Lao
E. Viªm mµng n·o virus.

XI-66. Nhãm bÖnh nh©n nµo nªn ®−îc dïng liÖu ph¸p kh¸ng sinh theo
kinh nghiÖm bao gåm diÖt ®−îc c¶ Listeria monocytogenes trong tr−êng
hîp cã viªm mµng n·o?
A. BÖnh nh©n suy gi¶m miÔn dÞch
B. BÖnh nh©n cao tuæi
C. TrÎ s¬ sinh
D. TÊt c¶ c¸c ph−¬ng ¸n trªn

XI-67. TriÖu chøng thÇn kinh nµo sau ®©y cæ ®iÓn liªn quan ®Õn t×nh
tr¹ng tho¸t vÞ n·o qua lç chÈm.
A. chÌn Ðp d©y thÇn kinh sè 3 vµ gi·n ®ång tö cïng bªn.
B. T×nh tr¹ng gi¶m tr−¬ng lùc
C. Tr¹ng th¸i khãa trong
D. §ång tö co
E. Ngõng thë

XI-68. BÖnh nh©n n÷ 72 tuæi ®Õn kh¸m v× cã nh÷ng c¬n ®au ng¾n, ng¾t
qu·ng, d÷ déi nh− c¾t ë hai m«i, lîi vµ m¸. nh÷ng c¬n ®au nµy cã thÓ
®−îc khëi ph¸t khi ch¹m vµo m«i hay di ®éng l−ìi. Kh¸m kh«ng ph¸t
hiÖn thÊy g× ®Æc biÖt, kÕt qu¶ MRI còng b×nh th−êng. Nguyªn nh©n g©y ra
c¬n ®au cña bÖnh nh©n cã thÓ lµ?
A. U d©y thÝnh gi¸c
B. U mµng n·o
C. §éng kinh thïy th¸i d−¬ng

www.diendanykhoa.com
Page 831 of 911

D. §au d©y d©y thÇn kinh V


E. LiÖt d©y mÆt

XI-69. BÖnh nh©n n÷ 39 tuæi bÞ yÕu c¬ mÆt vµ c¬ vËn nh·n võa míi ®−îc
chÈn ®o¸n lµ bÖnh nh−îc c¬. B¹n dù ®Þnh ®iÒu trÞ b»ng thuèc kh¸ng
cholinesterase vµ glucocorticoid. TÊt c¶ nh÷ng xÐt nghiÖm sau ®Òu cÇn
thiÕt tr−íc khi ®iÒu trÞ trõ?
A. MRI trung thÊt
B. Mantoux test (Purified protein derivative skin test)
C. xÐt nghiÖm dÞch n·o tñy
D. kiÓm tra chøc n¨ng phæi
E. xÐt nghiÖm TSH

XI-70. BÖnh nh©n n÷ 76 tuæi kh«ng tù ®i l¹i ®−îc, hiÖn ®ang ch¨m sãc
t¹i nhµ ®−îc mang ®Õn phßng kh¸m cÊp cøu ®Þa ph−¬ng sau khi bÞ ng·
khái gi−êng kh«ng cã ai chøng kiÕn, tuy nhiªn bÖnh nh©n ®−îc nghi ngê
cã chÊn th−¬ng ®Çu. BÖnh nh©n kh«ng ®¸p øng víi kÝch thÝch lêi nãi vµ
¸nh s¸ng. Ban ®Çu bÖnh nh©n cã thÓ nãi nh−ng hay bÞ mÊt ®Þnh h−íng vÒ
thêi gian vµ vÞ trÝ. BÖnh nh©n cã tiÒn sö bÖnh m¹ch vµnh ®· æn ®Þnh, khÝ
phÕ thòng nhÑ, vµ sa sót trÝ tuÖ do nhåi m¸u nhiÒu lÇn. Sau sµng läc ban
®Çu bÖnh nh©n ®−îc tiÕn hµnh chôp CT sä n·o. Nh÷ng ®iÒu nµy sau ®©y
®óng víi tr−êng hîp chÊn th−¬ng ®Çu cã tô m¸u?
A. H¬n 80% bÖnh nh©n cã tô m¸u d−íi mµng cøng cã kho¶ng tØnh tr−íc
khi bÞ mÊt ý thøc.
B. Tô m¸u ngoµi mµng cøng th−êng do vì tÜnh m¹ch
C. Tô m¸u ngoµi mµng cøng th−êng phæ biÕn ë bÖnh nh©n cao tuæi bÞ
chÊn th−¬ng sä n·o nhÑ
D. HÇu hÕt bÖnh nh©n bÞ tô m¸u ngoµi mµng cøng th−êng bÞ mÊt ý thøc
E. Tô m¸u d−íi mµng cøng nhanh chãng dÉn ®Õn t¨ng ¸p lùc néi sä vµ
cÇn ph¶i th¾t m¹ch

www.diendanykhoa.com
Page 832 of 911

XI- 71. BÖnh nh©n nam 45 tuæi ®Õn kh¸m v× ®au c¸nh tay ph¶i nghiªm
träng. BÖnh nh©n kÓ r»ng cã bÞ tr−ît ng· trªn mÆt b¨ng vµ bÞ tô m¸u nÆng
ë bªn vai ph¶i kho¶ng mét th¸ng tr−íc, t¹i thêi ®iÓm ®ã bÖnh nh©n bÞ ®au
nh− dao ®©m ë c¸nh tay vµ c¼ng tay ph¶i. Kh¸m l©m sµng thÊyc¸nh tay
ph¶i Èm vµ nhiÒu l«ng h¬n bªn tr¸i, kh«ng cã bÊt th−êng vÒ c¶m gi¸c hay
yÕu c¬, nh−ng tay ph¶i phï, to h¬n tay tr¸i, vµ cã teo da nhÑ . BÖnh nh©n
bÞ ®au lµ do?
A. HuyÕt khèi tÜnh m¹ch d−íi ®ßn
B. Tæn th−¬ng ®¸m rèi c¸nh tay
C. Rèi lo¹n thÇn kinh thùc vËt
D. TrËt khíp ®ßn mám cïng vai
E. BÖnh rÔ thÇn kinh cæ

XI-72. Nh÷ng ph¸t biÓu nµo d−íi ®©y ®óng kÕt qu¶ dµi h¹n ë bÖnh nh©n
bÞ ®au nöa ®Çu lµ ®óng?
A. Nh÷ng yÕu tè nh− hót thuèc l¸, t¨ng huyÕt ¸p kh«ng cã vai trß trong
sù ph¸t triÓn cña ®ét quþ ë bÖnh nh©n bÞ ®au ®Çu migraine cã aura.
B. ë c¶ nam vµ n÷ ®au ®Çu migraine cã aura lµm t¨ng nguy c¬ bÞ ®ét quþ
nhåi m¸u.
C. §au ®Çu migraine th−êng kh«ng thay ®æi møc ®é trong suèt ®êi
D. §au ®Çu migraine cã hay kh«ng cã aura ®Òu lµm t¨ng nguy c¬ nhåi
m¸u cËn l©m sµng vßng nèi sau chØ ph¸t hiÖn ®−îc trªn MRI.
E. Phô n÷ uèng thuèc tr¸nh thai bÞ ®au ®Çu migraine kh«ng cã aura nªn
ngõng uèng thuèc v× t¨ng nguy c¬ ®ét quþ nhåi m¸u

XI-73. BÖnh nh©n nam 40 tuæi cã nh÷ng c¬n ï tai. Ngoµi viÖc bÞ nhiÔm
khuÈn ®−êng h« hÊp kh¸ nÆng mét n¨m tr−íc, bÖnh nh©n kh«ng cßn bÞ
m¾c bÖnh g× tr−íc ®©y. N¨m tr−íc bÖnh nh©n cã ®ît ï tai tù khái, kÌm
theo c¸c triÖu chøng chãng mÆt vµ gi¶m kh¶ n¨ng nghe. Nh÷ng triÖu

www.diendanykhoa.com
Page 833 of 911

chøng lu«n xuÊt hiÖn cïng mét bªn vµ lµm cho bÖnh nh©n ph¶i nghØ viÖc
mét vµi ngµy mçi ®ît bÖnh. BÖnh nh©n ®Õn phßng kh¸m cña b¹n do c¬n ï
tai xuÊt hiÖn lÇn thø 3, ë nhµ bÖnh nh©n cã uèng meclizine nh−ng kh«ng
®ì. T¹i phßng kh¸m cña b¹n bÖnh nh©n cã ï tai vµ chãng mÆt trong khi
ngåi, t¨ng lªn khi ®i l¹i. TriÖu chøng chãng mÆt cña bÖnh nh©n kh«ng
xuÊt hiÖn khi lµm nghiÖm ph¸p Dix-Hallpike. §iÒu trÞ l©u dµi cho bÖnh
nh©n nµy ë thêi ®iÓm nµy lµ g×?
A. Dïng lîi niÖu
B. Dïng glucocorticoid
C. Thñ thuËt Eply
D. Dïng metoclopramide
E. Tiªm d−íi da scopolamine

XI-74. Khi b¹n ®ang lµm viÖc t¹i mét trung t©m cÊp cøu, mét bÐ nam 7
tuæi ®−îc ng−êi gi÷ trÎ ®−a ®Õn v× lý do thÞ lùc bÞ thay ®æi. BÐ phµn nµn
r»ng khã ph©n biÖt ®−îc mµu xanh vµ mµu vµng, trÎ kh«ng bÞ m¾c bÖnh
g× tr−íc ®©y. Kh¸m thÊy thÞ lùc ë m¾t ph¶i lµ 20/60 vµ m¾t tr¸i lµ 20/80.
Mï mµu vµng xanh, trÎ cã thÊt ®iÒu tiÓu n·o vµ liÖt nh·n cÇu, c¬ lùc 5/5 ë
c¸c nhãm c¬ chÝnh, c¸c ph¶n x¹ ®Òu b×nh th−êng ngo¹i trõ ph¶n x¹ g©n
gãt. Khi mÑ cña trÎ ®Õn b¹n hái ®−îc r»ng nhiÒu ng−êi th©n vÒ ®»ng bè
gåm c¶ bè ®−îc chÈn ®o¸n thÊt ®iÒu tiÓu n·o nh−ng bµ mÑ kh«ng cã
th«ng tin g× thªm ngoµi ®iÒu nµy. B¹n quyÕt ®Þnh kh¸m ®¸y m¾t vµ b¹n
mong muèn thÊy ®iÒu g× khi kh¸m?
A. M¹ch m¸u vâng m¹c l¾ng ®äng lipid
B. kÕt qu¶ b×nh th−êng
C. phï gai thÞ
D. BÖnh vâng m¹c t¨ng sinh
E. Tho¸i hãa s¾c tè vâng m¹c

www.diendanykhoa.com
Page 834 of 911

XI-75. TÊt c¶ nh÷ng ph−¬ng ph¸p sau ®Òu lµm gi¶m nguy c¬ bÞ ®ét quþt
do t¾c m¹ch nguyªn ph¸t vµ thø ph¸t trõ?
A. Aspirin
B. KiÓm so¸t huyÕt ¸p
C. Clopidogel
D. LiÖu ph¸p statin
E. Warfarin

XI-76. Nh÷ng bÖnh lý sau liªn quan ®Õn gi¶m khøu gi¸c trõ?
A. ChÊn th−¬ng sä n·o
B. NhiÔm HIV
C. NhiÔm influenza B
D. Héi chøng kallmann
E. NhiÔm virus parainfluenza typ 3

XI-77. TÊt c¶ nh÷ng triÖu chøng sau ®Òu do t¸c dông phô cña phenytoin
trõ?
A. ThÊt ®iÒu
B. Qu¸ s¶n lîi
C. RËm l«ng
D. Gi¶m sè l−îng b¹ch cÇu
E. BÖnh lý h¹ch lympho

XI-78. Ph¸t biÓu nµo sau ®©y vÒ bÖnh lo¹n d−ìng c¬ Becker ®óng?
A. Di truyÒn liªn kÕt trªn NST X
B. Creatinine kinase m¸u t¨ng
C. Nguyªn nh©n di truyÒn lµ do khiÕm khuyÕt gene myosin
D. Tiªn l−îng sèng tèt h¬n bÖnh nh©n bÞ lo¹n d−ìng c¬ Duchenne
E. Cã thÓ cã bÖnh c¬ tim, g©y suy tim.

www.diendanykhoa.com
Page 835 of 911

XI-79. B¹n ®ang ®iÒu trÞ mét bÖnh nh©n nam bÞ vì L4-L5 g©y tho¸t vÞ ®Üa
®Öm. BÖnh nh©n cã yÕu chi d−íi dai d¼ng trong 6 th¸ng, vÉn cã thÓ lµm
nh÷ng sinh ho¹t hµng ngµy, cã ®au tõng c¬n vµ phô thuéc vµo narcotic
(chronic narcotic on an as-needed basis). TriÖu chøng nµo khiÕn b¹n ph¶i
chØ ®Þnh phÉu thuËt cho bÖnh nh©n ngay?
A. MÊt ph¶n x¹ g©n x−¬ng ë bªn ph¶i
B. KÕt qu¶ MRI cho thÊy cã c¶ tho¸t vÞ ®Üa ®ªm L3-L4
C. Nh÷ng triÖu chøng xuÊt hiÖn ban ®ªm
D. Kh¸m l©m sµng cho thÊy yÕu c¬ tiÕn triÓn.

XI-80. TÊt c¶ nh÷ng t×nh tr¹ng sau cã thÓ g©y liÖt toµn thÓ tõng ®ît trõ:
A. HÑp ®éng m¹ch c¶nh
B. H¹ kali m¸u
C. X¬ cøng r¶i r¸c
D. Nh−îc c¬
E. Tai biÕn tho¸ng qua

XI-81. B¹n ®ang kh¸m mét bÖnh nh©n 78 tuæi t¹i phßng m¹ch cña b¹n,
bÖnh nh©n ®Õn kh¸m v× lý do ®i l¹i khã kh¨n. Trong khi kh¸m vËn ®éng
bÖnh nh©n n»m ngöa, b¹n ®Æt tay sau mét gèi vµ nhÊc nhanh gèi lªn khái
gi−êng cïng luc ®ã gãt ch©n cïng bªn ch©n ®ã còng nh©n lªn khái bµn
kh¸m. Kh¸m l¹i còng bªn ®ã b¹n thÊy kÕt qu¶ kh¸ng trë rÊt kh¸c nhau vµ
gãt ch©n dª nhiÒu møc ®é tr−íc khi bÞ n©ng lªn khái gi−êng. TriÖu chøng
nµy kh«ng thÊy xuÊt hiÖn ë ch©n cßn l¹i vµ hai tay. Gi¸ trÞ cña triÖu chøng
nµy lµ g×?
A. BÖnh nh©n bÞ gi¶m tr−¬ng vËn ®éng ®iÒu nµy lµ dÊu hiÖu cña bÖnh
neuron vËn ®éng
B. BÖnh nh©n bÞ gi¶m tr−¬ng lùc c¬ do tæn th−¬ng hÖ c¬ x−¬ng khíp
C. TriÖu chøng t¨ng tr−¬ng lùc cña bÖnh nh©n lµ ph¶n øng b×nh th−êng
D. TriÖu chøng co cøng cña bÖnh nh©n lµ biÓu hiÖn cña bÖnh parkison

www.diendanykhoa.com
Page 836 of 911

XI-82. Thuèc nµo sau ®©y cã thÓ bÖnh viªm mµng n·o m·n tÝnh v«
khuÈn?
A. Acetaminophen
B. Acyclovir
C. Kh¸ng sinh nhãm beta lactam
D. Ibuprofen
E. Phenobarbital

XI-83. BÖnh nh©n nam 72 tuæi thuËn tay ph¶i cã tiÒn sö bÞ rung nhÜ vµ
nghiÖn r−îu m·n tÝnh ®Õn kh¸m v× sa sót trÝ tuÖ. Con trai cña bÖnh nh©n
kÓ bÖnh nh©n sa sót trÝ tuÖ tõng b−íc trong vßng 5 n¨m qua vµ cã tÝch tô
nh÷ng triÖu chøng thÇn kinh khu tró. Kh¸m thÊy cã tæn th−¬ng thÇn kinh
trªn nh©n, t¨ng tr−¬ng lùc c¬ nhÑ, t¨ng ph¶n x¹ g©n x−¬ng ë tay ph¶i vµ
ph¶n x¹ g©n gãt ë ch©n tr¸i. BÖnh sö vµ kÕt qu¶ th¨m kh¸m trªn liªn quan
nhiÒu nhÊt víi bÖnh nµo?
A. BÖnh Binswanger
B. BÖnh Alzheimer
C. ThiÕu vitamin B12
D. Sa sót trÝ tuÖ do nhåi m¸u nhiÒu lÇn

XI-84.
BÖnh nh©n nam 50 tuæi ®Õn kh¸m v× yÕu c¬ vµ tª b× ë hai bµn tay mét
th¸ng qua. BÖnh nh©n m« t¶ cã dÞ c¶m ë ngãn c¸i, ngãn trá vµ ngãn gi÷a,
nh÷ng triÖu chøng nµy nÆng lªn vÒ ®ªm, ngoµi ra bÖnh nh©n cßn thÊy yÕu
®éng t¸c xiÕt chÆt bµn tay c¶ hai bªn, kh«ng sèt kh«ng cã c¬n rÐt run,
kh«ng gi¶m c©n, nghÒ nghiÖp lµ kü s− y häc. Kh¸m thÊy teo c¬ « m« c¸i
hai bªn vµ gi¶m c¶m gi¸c ë vïng thÇn kinh gi÷a chi phèi. TÊt c¶ nh÷ng
bÖnh sau ®Òu lµ nguyªn nh©n g©y héi chøng èng cæ tay trõ:
A. BÖnh tho¸i hãa d¹ng bét

www.diendanykhoa.com
Page 837 of 911

B. B¹ch cÇu kinh dßng lympho


C. ®¸i th¸o ®−êng
D. Suy tuyÕn gi¸p
E. Viªm khíp d¹ng thÊp

www.diendanykhoa.com
Page 838 of 911

ĐÁP ÁN

XI- 1: §¸p ¸n C (ch−¬ng 26). Ló lÉn ®−îc ®Þnh nghÜa lµ mét tr¹ng th¸i
mµ ho¹t ®éng t©m thÇn vµ hµnh vi bÞ gi¶m sót vÒ kh¶ n¨ng hiÓu biÕt, sù
m¹ch l¹c vµ kh¶ n¨ng n¨ng suy luËn. Mª s¶ng th−êng ®−îc dïng ®Ó m« t¶
tr¹ng th¸i ló lÉn cÊp tÝnh. Mª s¶ng th−êng kh«ng nhËn biÕt ®−îc mÆc dï
cã nh÷ng b»ng chøng râ rµng lµ nã lµ mét biÓu hiÖn t©m thÇn cña nhiÒu
bÖnh néi khoa vµ thÇn kinh. Mª s¶ng lµ mét chÈn ®o¸n l©m sµng cã thÓ lµ
t¨ng tr−¬ng lùc (tr¹ng th¸i cai r−îu), hoÆc gi¶m tr−¬ng lùc(ngé ®éc
opiate). Th−êng cã sù giao ®éng ®¸ng kÓ gi÷a c¸c tr¹ng th¸i. Mª s¶ng
th−êng ®i kÌm víi tû lÖ tö vong cao víi tû lÖ tö vong trong bÖnh viÖn −íc
tÝnh tõ 25-33%. Mª s¶ng ë bÖnh nh©n néi tró −íc tÝnh kho¶ng tõ 15-55%
víi tû lÖ cao ë ng−êi cao tuæi. bÖnh nh©n ë khoa ®iÒu trÞ tÝch cùc th−êng
cã tû lÖ mª s¶ng rÊt cao, tõ 70-87%. Nh÷ng bÖnh c¶nh l©m sµng biÓu hiÖn
nguy c¬ thÊp nhÊt nh− bÖnh nh©n hËu phÉu, tuy nhiªn bÖnh nh©n hËu
phÉu sau phÉu thuËt vïng h«ng cã tØ lÖ mª s¶ng h¬i cao h¬n nh÷ng bÖnh
nh©n nhËp viÖn do nguyªn nh©n kh¸c.

XI - 2: §¸p ¸n D (ch−¬ng 1) BÖnh nh©n nµy biểu hiÖn ®au ®Çu tõng
chïm ®iÓn h×nh, mét trong 3 triÖu chøng cã thÓ nhËn biÕt ®−îc cña bÖnh
®au nh¸nh tù chñ cña thÇn kinh sinh ba (TACs). TACs ®−îc ®Æc tr−ng bëi
nh÷ng ®ît ®Çu d÷ déi kÌm theo triÖu chøng cña hÖ thÇn kinh tù ®éng nh−
ch¶y n−íc m¾t, n−íc mòi, viªm mµng kÕt. V× nh÷ng triÖu chøng kÌm theo
nµy mµ bÖnh nh©n cã thÓ bÞ chÈn ®o¸n nhÇm víi ®au ®Çu xoang do viªm
mòi di øng vµ ®iÒu trÞ kh«ng hîp lý b»ng thuèc kh¸ng histamine vµ
steroid khÝ dung. BiÓu hiÖn ®iÓn h×nh cña ®au ®Çu tõng chïm lµ mét trong
nh÷ng ®ît ®au ®Çu d÷ déi x¶y ra Ýt nhÊt 1 lÇn 1 ngµy t¹i cïng mét thêi
®iÓm trong 8-10 tuÇn. Mét c¬n th−êng kÐo dµi tõ 15-180 phót, 50% c¬n
®au xuÊt hiÖn vÒ ®ªm. Gi÷a c¸c ®ît ®au nh×n chung bÖnh nh©n b×nh
th−êng. Giai ®o¹n gi÷a c¸c chu k× ®au ®Çu ®iÓn h×nh lµ kho¶ng 1 n¨m.
Nam bÞ bÖnh nhiÒu gÊp 3 lÇn n÷, uèng r−îu cã thÓ khëi ph¸t c¬n ®au ®Çu.

www.diendanykhoa.com
Page 839 of 911

§Æc ®iÓm gióp ©n biÖt ®au ®Çu tõng chïm vµ ®au ®Çu migraine lµ ë mçi
bÖnh nh©n ®au ®Çu c¬n th−êng cã xu h−íng di chuyÓn trong suèt c¬n ®au
ph vµ th−êng xoa ®Çu ®Ó gi¶m ®au trong khi ë bÖnh nh©n ®au nöa ®Çu
th−êng cã xu h−íng duy tr× sù bÊt ®éng trong mçi con ®au. §iÒu thó vÞ lµ
lµ chøng sî tiÕng nãi mét bªn cã thÓ xuÊt hiÖn ë ®au ®Çu tõng chïm mµ
kh«ng cã ë ®au ®Çu migraine. §iÒu trÞ c¬n ®au cÊp cña ®au ®Çu tõng
chïm ph¶i ®−îc tiÕn hµnh nhanh ngay khi c¬n khëi ph¸t bëi v× c¬n ®au
®¹t c−êng ®é ®Ønh rÊt nhanh chØ trong thêi gian ng¾n. Oxy liÒu cao (10 -
12 L/phót trong 15-20 phót) rÊt cã hiÖu qu¶ trong viÖc gi¶m ®au. Mét sù
lùa chän kh¸c, dïng sumatriptan tiªm d−íi da hoÆc qua ®−êng mòi còng
gióp ngõng c¬n ®au. Sumatriptan dïng ®−êng uèng th× Ýt hiÖu qu¶ h¬n v×
thêi gian thuèc b¾t ®Çu cã t¸c dông l©u. §iÒu trÞ dù phßng cã thÓ ®−îc c©n
nh¾c ë bÖnh nh©n cí ®ît ®au kÐo dµi hoÆc ®au ®Çu tõng chïm m¹n tÝnh
kh«ng cã kho¶ng kh«ng ®au gi÷a c¸c ®ît. Nh÷ng héi chøng ®au nh¸nh tù
chñ cña thÇn kinh sinh ba kh¸c lµ ®au nöa ®Çu kÞch ph¸t vµ c¬n ®au ®Çu
d¹ng ®au thÇn kinh ng¾n kÌm theo viªm kÕt m¹c vµ ch¶y n−íc m¾t
(th−êng gäi lµ STUNCT). §au nöa ®Çu kÞch ph¸t ®−îc ®Æc tr−ng bëi ®au
®Çu d÷ déi mét bªn kÐo dµi tõ 2- 45 phót, vµ cã 5 c¬n/ngµy. TriÖu chøng
thÇn kinh tù chñ râ rÖt vµ ®au ®Çu kÞch ph¸t kÐo dµi kh«ng qu¸ 3 ngµy.
Indomethacin rÊt cã hiÖu qu¶ trong viÖc dù phßng héi chøng nµy.
STUNCT lµ héi chøng hiÕm gÆp, c¬n ®au ®Çu kÐo dµi kh«ng qu¸ 4 phót
trong 1 c¬n, chÈn ®o¸n cÇn ®Õn Ýt nhÊt 20 c¬n. Kh«ng cã ®iÒu trÞ c¬n cÊp
cña STUNCT v× thêi gian kÐo dµi ng¾n, nh−ng liÖu ph¸p dù phßng víi
lamotrigine, topiramate, gabapentin hoÆc carbamazepine cã thÓ cã hiÖu
qu¶.

XI-3: §¸p ¸n A (ch−¬ng 383). Mét sai lÇm phæ biÕn trong theo dâi bÖnh
nh©n bÞ viªm c¬ lµ “®uæi theo CK” thay v× tiÕn hµnh c¸c ph−¬ng ph¸p
®iÒu trÞ thÝch hîp dùa trªn ®¸p øng l©m sµng. Môc tiªu ®iÒu trÞ lµ c¶i thiÖn
c¬ lùc. NÕu môc tiªu nµy ®· ®¹t ®−îc, can thiÖp ®iÒu trÞ thªm lµ kh«ng
cÇn thiÕt. Trong tr−êng hîp nµy nªn chuyÓn sang ®iÒu trÞ trÞ dµi h¹n víi

www.diendanykhoa.com
Page 840 of 911

thuèc øc chÕ miÔn dÞch kÕt hîp víi steroid. Kh«ng cã nghiªn cøu nµo so
s¸nh t¸c dông gi÷a mycophenonate víi methotrexate víi ®iÒu trÞ dµi h¹n
trong bÖnh viªm ®a c¬, vµ trong tr−êng hîp dïng mycophenonate mµ
kh«ng cã t¸c dông phô th× kh«ng nªn ®æi thuèc. MÆc dï cã sù t¨ng CK,
nh−ng nh÷ng bÖnh nh©n bÞ viªm ®a c¬ cã ®¸p øng víi ®iÒu trÞ kh«ng cÇn
thiÕt ph¶i lµm l¹i sinh thiÕt c¬.

XI-4: §¸p ¸n C (ch−¬ng 23). Héi chøng trung t©m tñy biÓu hiÖn trªn
l©m sµng lµ nh÷ng rèi lo¹n c¶m gi¸c do bã tñy ®åi thÞ ë mÐp trung t©m
cña tñy sèng bÞ gi¸n ®o¹n. Vïng da ë trªn vµ d−íi vÞ trÝ tæn th−¬ng t¹o
nªn mét møc thay ®æi c¶m gi¸c râ rÖt khi kh¸m thùc thÓ. Khi tæn th−¬ng
ph¸t triÓn vµo bã th¸p hoÆc sõng tr− cã thÓ g©y ra yÕu ë vïng c¬ t−¬ng
øng víi ®èt tñy chi phèi. Nh÷ng nguyªn nh©n th−êng gÆp lµ rçng tñy, u
néi tñy x−¬ng vµ duçi qu¸ møc ë bÖnh nh©n dÝnh ®èt sèng cæ. Tho¸i hãa
cét tñy sau lµm tæn th−¬ng c¶m gi¸c, c¶m gi¸c s©u vµ g©y yÕu. Tho¸t vÞ
®Üa ®Öm th−êng ¶nh h−ëng ®Õn chøc n¨ng phÇn tñy sau vµ rÔ thÇn kinh.
Héi chøng c¾t ®øt mét nöa tñy sèng (héi chøng Brown-SÐquard) ®iÓn
h×nh lµ do chÊn th−¬ng ®©m xuyªn b»ng dao hoÆc ®¹n b¾n g©y ra yÕu c¬
cïng bªn, mÊt c¶m gi¸c ®au, nãng l¹nh ®èi bªn. BÖnh x¬ cét bªn teo c¬
biÓu hiÖn lµ nh÷ng triÖu chøng vÒ vËn ®éng kÕt hîp cña phÇn trªn vµ
phÊn d−íi, th−êng kh«ng cã rèi lo¹n c¶m gi¸c.

XI -5: §¸p ¸n D (ch−¬ng 269). BÖnh nh©n nµy cã b»ng chøng cña t¨ng
¸p lùc néi sä vµ cÇn ®iÒu trÞ ngay lËp tøc, cã nhiÒu nghiÖm ph¸p cã thÓ
lµm gi¶m ¸p lùc néi sä nhanh chãng. T¨ng th«ng khÝ g©y ra co m¹ch, lµm
gi¶m l−u l−îng m¸u n·o, gi¶m ¸p lùc néi sä, tuy nhiªn ph−¬ng ph¸p nµy
chØ mang tÝnh t¹m thêi v× sù gi¶m l−u l−îng m¸u n·o chØ diÔn ra trong
mét thêi gian h¹n chÕ. Manitol, lîi niÖu thÈm thÊu ®−îc khuyÕn c¸o trong
tr−êng hîp t¨ng ¸p lùc néi sä do phï vì tÐ bµo. Tr¸nh dïng dÞch nh−îc
tr−¬ng. Thay vµo ®ã, dung dÞch muèi −u tr−¬ng nªn ®−îc ®−a vµo ®Ó t¨ng
nång ®é Natri do ®ã chèng phï nÆng h¬n. Mét ph−¬ng ph¸p ch¾c ch¾n

www.diendanykhoa.com
Page 841 of 911

h¬n ®Ó lµm gi¶m ALNS lµ dÉn l−u n·o thÊt, nhê ®ã ¸p lùc sÏ ®−îc gi¶i
phãng do dÉn l−u dÞch n·o tñy. HuyÕt ¸p trung b×nh gi¶m thªm cã thÓ lµm
t×nh tr¹ng bÖnh nÆng h¬n. BÖnh nh©n nµy cã huyÕt ¸p trung b×nh gi¶m
h¬n 20%, møc gi¶m ®−îc khuyÕn c¸o trong nh÷ng tr−êng hîp cÊp cøu do
t¨ng huyÕt ¸p. H¬n n÷a, bÖnh nh©n nµy ®ang biÓu hiÖn t¨ng ALNS, chøng
tá ¸p lùc t−íi m¸u n·o (ALTB§M -ALNS) bÞ gi¶m. Mét nghÞch lý lµ
bÖnh nh©n nµy cÇn thuèc co m¹ch ®Ó lµm t¨ng ALTB§M tõ ®ã c¶i thiÖn
¸p lùc t−íi m¸u n·o. Cuèi cïng, trong tr−êng hîp t¨ng ALNS,
nitroprusside kh«ng ph¶i lµ thuèc h¹ ¸p ®−êng tÜnh m¹ch ®−îc khuyÕn
c¸o v× nã g©y gi·n m¹ch vµ cã thÓ lµm gi¶m ¸p lùc t−íi m¸u n·o vµ lµm
tæn th−¬ng thÇn kinh nÆng h¬n.

XI-6: §¸p ¸n C (ch−¬ng 390). Hót thuèc l¸ liªn quan ®Õn tû lÖ tö vong
sím v× g©y nhiÒu bÖnh nh−: bÖnh m¹ch vµnh, bÖnh lý vÒ h« hÊp, bÖnh lý
m¹ch m¸u n·o vµ ung th−. Nã còng liªn quan ®Õn viÖc lµm t¨ng tai biÕn
trong qu¸ tr×nh mang thai (èi vì non, rau tiÒn ®¹o, rau bong non), lµm
chËm liÒn vÕt loÐt d¹ dµy, g©y lo·ng x−¬ng, ®ôc thñy tinh thÓ, tho¸i hãa
®iÓm vµng, viªm tói mËt ë phô n÷ vµ liÖt d−¬ng ë nam giíi. Nh÷ng ®øa
trÎ ®−îc sinh ra bëi bµ mÑ hót thuèc l¸ cã thÓ cã tØ lÖ bÞ ®Î non, tû lÖ tö
vong chu sinh, tØ lÖ suy h« hÊp s¬ sinh vµ chÕt ®ät ngét ë trÎ s¬ sinh cao
h¬n. H¬n n÷a, 400000 trÎ chÕt tr−íc tuæi tr−ëng thµnh mçi n¨m ë Mü do
hót thuèc l¸, chiÕm 1/5 sè ca tö vong.

XI-7: §¸p ¸n B (ch−¬ng 22). Nh÷ng triÖu chøng vµ dÊu hiÖu m« t¶ trong
c©u hái nµy phï hîp nhÊt víi bÖnh MÐniÌre. Trong bÖnh nµy c¬n chãng
mÆt d÷ déi do tæn th−¬ng mª ®¹o th−êng kÌm buån n«n, n«n, rung giËt
nh·n cÇu trßn, ï tai, ®iÕc ©m cao t¨ng lªn khi t¨ng kÝch thÝch ©m vµ ®iÓn
h×nh lµ c¶m gi¸c ®Çy ®Çy trong tai. Viªm mª ®¹o cã thÓ kh«ng ph¶i lµ
mét chÈn ®o¸n ch¾c ch¾n co tr−êng hîp nµy v× triÖu chøng gi¶m thÝnh lùc
vµ biÓu hiÖn nhiÒu ®ît bÖnh. Gi¶m cÊp m¸u ®éng m¹ch sèng nÒn vµ x¬
cøng r¶i r¸c ®iÓn h×nh lµ cã kÌm theo c¸c triÖu chøng cña th©n n·o. U d©y

www.diendanykhoa.com
Page 842 of 911

thÇn kinh thÝnh gi¸c hiÕm khi biÓu hiÖn ban ®Çu lµ chãng mÆt vµ chãng
mÆt th−êng nhÑ vµ tõng c¬n.

XI-8: §¸p ¸n D (ch−¬ng 376). ë bÖnh nh©n nghi ngê viªm mµng n·o do
vi khuÈn, ph−¬ng ph¸p ®iÒu trÞ dùa trªn kinh nghiÖm nªn ®−îc tiÕn hµnh
ngay ®Ó gi¶m tû lÖ tö vong vµ di chøng. QuyÕt ®Þnh sö dông chÈn ®o¸n
h×nh ¶nh tr−íc khi chäc dß tñy sèng do cã lo ng¹i cã thÓ g©y tho¸t vÞ n·o
ë bÖnh nh©n cã t¨ng ALNS hoÆc tæn th−¬ng côc bé thÇn kinh trung −¬ng.
V× vËy, bÖnh nh©n khi kh¸m cã phï gai thÞ, tiÒn sö chÊn th−¬ng sä n·o,
biÕt râ hay nghi ngê cã tæn th−¬ng n·o(dïng thuèc øc chÕ miÔn dÞch ë
bÖnh nh©n ®· biÕt lµ cã bÖnh ¸c tÝnh), dÊu hiÖu thÇn kinh khu tró hoÆc rèi
lo¹n ý thøc nªn ®−îc chôp CT hoÆc MRI sä n·o tr−íc khi tiÕn hµnh chäc
dß tñy sèng. TiÕn hµnh kh¸m dÊu hiÖu Kernig khi bÖnh nh©n n»m ngöa,
sau ®ã gÊp ®ïi vµ gèi, dÊu hiÖu d−¬ng tÝnh khi bÖnh nh©n thÊy ®au ®Çu
hoÆc cæ khi duæi th¼ng gèi mét c¸ch thô ®éng. §é nh¹y vµ ®é ®Æc hiÖu
cña dÊu hiÖu nµy (còng nh− Brudzinski’s) cho viªm mµng n·o do vi
khuÈn th× ch−a râ, nh−ng ¸m chØ sù kÝch thÝch mµng n·o chø kh«ng ph¶i
mét tæn th−¬ng trong n·o hoÆc t¨ng ALNS. Trong khi nu«i cÊy dÞch n·o
tñy cã thÓ bÞ ¶nh h−ëng bëi viÖc dïng kh¸ng sinh tr−íc khi chäc dß tr¸i
l¹i c¸c xÐt nghiÖm nh− nhuém soi, xÐt nghiÖm kh¸ng nguyªn, PCR th×
kh«ng bÞ ¶nh h−ëng.

XI-9: §¸p ¸n C (ch−¬ng 25). Nh÷ng dÞ c¶m kh«ng ®Æc hiÖu cña bÖnh
nh©n cã liªn quan ®Õn viÖc t¨ng th«ng khÝ ®Ó ®¸p øng víi sù thay ®æi ®é
cao tõ ngang mùc n−íc biÓn lªn vïng nói cao. §¸p øng b×nh th−êng cña
hÖ h« hÊp víi viÖc gi¶m ph©n ¸p oxy khÝ quyÓn lµ t¨ng tÇn sè h« hÊp, viÖc
t¨ng th«ng khÝ nµy g©y ra t×nh tr¹ng nhiÔm kiÒm h¬i nhÑ vµ biÓu hiÖn lµ
dÞ c¶m ë chi hoÆc quanh hèc m¾t. Acetazonamide th−êng ®−îc dïng cho
bÖnh nh©n cã tiÒn sö say ®é cao víi biÓu hiÖn ®au ®Çu , buån n«n, n«n,
tr−êng hîp nÆng cã thÓ phï phæi. BÖnh nh©n nµy kh«ng cã biÓu hiÖn c¸c
triÖu chøng nµo kÓ trªn, thùc tÕ, dÞ c¶m còng lµ biÓu hiÖn t¸c dông phô

www.diendanykhoa.com
Page 843 of 911

th−êng gÆp khi dïng acetazonamide. Kh«ng cÇn lµm thªm c¸c xÐt nghiÖm
m¸u v× nh÷ng triÖu chøng nµy kh«ng kÌm theo bÊt th−êng vÒ thÇn kinh.
§¸i th¸o ®−êng, thiÕu Vitamin B12, giang mai giai ®o¹n muén th−êng cã
kÌm theo bÖnh lý thÇn kinh c¶m gi¸c nh−ng bÖnh nh©n nµy kh«ng biÓu
hiÖn.

XI- 10: §¸p ¸n C (ch−¬ng 361). BÖnh nh©n nµy biÓu hiÖn sù yÕu t¨ng
dÇn víi nh÷ng g¾ng søc lÆp l¹i, lµ ®Æc tr−ng cña bÖnh khíp thÇn kinh c¬
nh− bÖnh nh−îc c¬. BÖnh diÔn biÕn thay ®æi trong ngµy, ®iÒu nµy gi¶i
thÝch t¹i sao triÖu chøng cña bÖnh nh©n xuÊt hiÖn nÆng h¬n vµo thêi gian
cuèi ngµy. Kh«ng cã rèi lo¹n c¶m gi¸c còng lµ ®Æc tr−ng cña bÖnh khíp
thÇn kinh c¬. BÖnh cña c¬ th−êng kh«ng biÓu hiÖn nh− mét sù kh¸c biÖt
®¸ng kÓ khi th¨m kh¸m c¸ch nhau trong thêi gian vµi giê. Rèi lo¹n ë rÔ
thÇn kinh sèng biÓu hiÖn c¸c triÖu chøng ë vïng rÔ ®ã chi phèi vµ ®au chi
th−êng lµ triÖu chøng næi bËt. TriÖu chøng gîi ý bÖnh ë th©n n·o lµ liÖt
®¬n ®éc d©y thÇn kinh sä, yÕu c¬ ®èi bªn, vµ rèi lo¹n c¶m gi¸c vïng ®Çu
vµ chi.

XI -11: §¸p ¸n B (ch−¬ng 372). BÖnh nh©n nµy cã bÖnh sö vµ kh¸m


thùc thÓ phï hîp víi bÖnh lý cña tñy sèng. Khëi ph¸t nhanh kh«ng cã tiÒn
triÖu (nh−: ®au) khiÕn cho nghÜ ®Õn c¨n nguyªn kh«ng chÌn Ðp h¬n. MRI
lµ xÐt nghiÖm ®Çu tiªn ®−îc lùa chän vµ dÔ dµng x¸c ®Þnh ®−îc tæn
th−¬ng cÊu tróc: t©n s¶n, b¸n trËt khíp. BÖnh lý tñy sèng kh«ng do c¨n
nguyªn chÌn Ðp cã thÓ do 5 nguyªn nh©n c¬ b¶n sau: Nhåi m¸u tñy sèng;
bÖnh hÖ thèng nh−: viªm m¹ch, lupus ban ®á hÖ thèng, bÖnh sarcoid;
nhiÔm trïng (®Æc biÖt lµ virus), bÖnh tho¸i hãa myelin nh− x¬ cøng r¶i
r¸c, vµ v« c¨n. V× vËy, xÐt nghiÖm huyÕt thanh häc t×m kh¸ng thÓ kh¸ng
nh©n, t×m virus nh− HIV, HTLV-I vµ chäc dß tñy sèng ®−îc chØ ®Þnh
trong tÊt c¶ c¸c tr−êng hîp. V× biÓu hiÖn l©m sµng phï hîp víi bÖnh lý
tñy sèng nªn kh«ng chØ ®Þnh lµm ®iÖn c¬.

www.diendanykhoa.com
Page 844 of 911

XI-12: §¸p ¸n D (ch−¬ng 368). KÕt qu¶ chôp MRI nµy cho thÊy h×nh
¶nh teo tiÓu n·o phï hîp víi chÈn ®o¸n mÊt ®iÒu hîp tñy sèng-tiÓu n·o.
MÊt ®iÒu hîp tiÓu n·o tñy sèng lµ mét nhãm bÖnh di truyÒn tréi trªn NST
th−êng tr−íc ®©y gäi lµ bÖnh teo h¹ch olive cÇu n·o, tiÓu n·o, lµ mét bÖnh
biÓu hiÖn sím hoÆc gi÷a cña cuéc ®êi. BiÓu hiÖn cña bÖnh lµ mÊt kh¶
n¨ng ®iÒu hîp th¨ng b»ng th©n m×nh, chi vµ d¸ng ®i, nãi ng¾c ngø, rung
giËt nh·n cÇu, ®Çu vµ th©n m×nh ®u ®−a. Cã thÓ cã ®·ng trÝ nhÑ. Teo tiÓu
n·o vµ th©n n·o rÊt râ rµng trªn MRI. §au ®Çu migraine, yÕu chi vµ khã
thë lµ kh«ng ®Æc hiÖu nh−ng cã thÓ gÆp trong héi chøng serotonin hoÆc
tr¹ng th¸i cai r−îu. T− thÕ kh«ng æn ®Þnh, tiÓu tiÖn kh«ng tù chñ vµ suy
gi¶m trÝ nhí t¹o nªn tam chøng l©m sµng cña bÖnh n·o óng thñy ¸p lùc
b×nh th−êng, kh«ng cã teo tiÓu n·o trªn MRI. T¨ng huyÕt ¸p, tim ®Ëp
nhanh vµ t¨ng tiÕt må h«i cã thÓ gÆp ë bÖnh nh©n dÞ d¹ng Anorld Chiari.
MRI cho thÊy bÊt th−êng ë nÒn sä.

XI-13: §¸p ¸n A (ch−¬ng 373). MÊt ý thøc t¹m thêi do chÊn th−¬ng tï
vïng ®Çu g©y ra sù di chuyÓn cña bé n·o theo chiÒu tr−íc sau trong hép
sä. MÊt ý thøc tho¸ng qua phæ biÕn nh− ló lÉn vµ quªn thuËn chiÒu. C¸c
xÐt nghiÖm chÈn ®o¸n h×nh ¶nh sä n·o cho kÕt qu¶ b×nh th−êng. Héi
chøng sau mÊt ý thøc t¹m thêi lµ mét nhãm c¸c triÖu chøng bao gåm mÖt
mái, ®au ®Çu, chãng mÆt, vµ khã tËp trung sau mét chÊn th−¬ng g©y mÊt
ý thøc. BÖnh nh©n m« t¶ nh− trªn phï hîp víi chÈn ®o¸n nµy, kh«ng cã
tiªu chuÈn chÈn ®o¸n tuyÖt ®èi. §iÓn h×nh bÖnh nh©n sÏ c¶i thiÖn trong
kho¶ng thêi gian tõ 6 ®Õn 12 th¸ng. BÖnh nh©n kháe m¹nh vµ ho¹t ®éng
thÓ chÊt nhiÒu cã tiªn l−îng tèt. §iÒu trÞ nh»m trÊn an vµ lµm gi¶m nh÷ng
triÖu chøng næi bËt, chãng mÆt cã thÓ ®iÒu trÞ b»ng phenergan, mét chÊt
ho¹t ®éng gièng nh− thuèc ®iÒu trÞ chãng mÆt. BÖnh nh©n nªn tr¸nh c¸c
ho¹t ®éng thÓ thao Ýt nhÊt cho tíi khi c¸c triÖu chøng kh«ng cßn.

XI-14: §¸p ¸n E (ch−¬ng 378). Prion lµ nh÷ng m¶nh protein cã kh¶


n¨ng l©y nhiÔm g©y ra tho¸i hãa hÖ thèng thÇn kinh trung −¬ng. BÖnh

www.diendanykhoa.com
Page 845 of 911

Prion ë ng−êi ®−îc m« t¶ cho tíi ngµy nay bao gåm bÖnh Creutzfeldt -
Jacob (CJD), Kuru, bÖnh Gerstmann-Straussle-Scheinker vµ chøng mÊt
ngñ g©y tö vong. BÖnh prion phæ biÕn nhÊt lµ bÖnh CJD r¶i r¸c, x¶y ra
d−êng nh− mét c¸ch ngÉu nhiªn ë ng−êi lín tõ 50 ®Õn 60 tuæi. BÖnh CJD
r¶i r¸c chiÕm 85% c¸c tr−êng hîp bÞ bÖnh CJD vµ x¶y ra víi tû lÖ
1/1000000. BÖnh CJD biÕn thÓ do nhiÔm trïng tõ viÖc tiÕp xóc víi s¶n
phÈm thÞt bß tõ nh÷ng con bß bÞ bÖnh n·o bß d¹ng bät biÓn. bÖnh nhiÔm
trïng CJD lµ kÕt qu¶ cña viÖc tiªm hormon t¨ng tr−ëng hay viÖc cÊy ghÐp
mµng cøng bÞ nhiÔm bÈn vµo ng−êi. BÖnh CJD cã tÝnh chÊt gia ®×nh lµ do
®ét biÕn dßng tÕ bµo mÇm di truyÒn tréi trªn nhiÔm s¾c thÓ th−êng. BÖnh
Kuru lµ do nhiÔm trïng th«ng qua nghi thøc ¨n thÞt ®ång lo¹i. BÖnh
Gestmann-Schaussler-Scheinker vµ chøng mÊt ngñ g©y chÕt ng−êi cã liªn
quan ®Õn gia ®×nh x¶y ra do bÖnh prion di truyÒn gen tréi. Mét sè ca cña
chøng mÊt ngñ g©y chÕt ng−êi ®· ®−îc m« t¶.

XI-15: §¸p ¸n B (ch−¬ng 16). §au c¸ch håi do thÇn kinh (®au ch©n
hoÆc ®au l−ng x¶y ra khi ®i bé hoÆc ®øng, gi¶m khi ngåi), lµ triÖu chøng
phæ biÕn nhÊt cña bÖnh hÑp èng sèng th¾t l−ng. Kh«ng gièng nh− ®au
c¸ch håi do c¨n nguyªn m¹ch m¸u, triÖu chøng xuÊt hiÖn khi ®øng kh«ng
liªn quan ®Õn ®i bé. Nh÷ng triÖu chøng nÆng nh− liÖt, tiÓu kh«ng tù chñ
th× hiÕm gÆp. HÑp èng sèng th¾t l−ng cã thÓ lµ bÈm sinh hay m¾c ph¶i.
Nh÷ng yÕu tè m¾c ph¶i g©y hÑp èng sèng bao gåm chÊn th−¬ng, lo·ng
x−¬ng, nh−îc n¨ng tuyÕn cËn gi¸p, lo¹n d−ìng x−¬ng do thËn vµ bÖnh
Paget. Héi chøng rèi lo¹n ®o¹n d−íi tñy sèng nh− héi chøng ®u«i ngùa
(tiÓu tiÖn kh«ng tù chñ, rèi lo¹n c¶m gi¸c vïng hËu m«n) th−êng gÆp ë
ng−êi trÎ. §au do tho¸t vÞ ®Üa ®Öm ®−îc ph©n biÖt víi hÑp èng sèng lµ
t¨ng lªn khi ®øng. Ung th− di c¨n cét sèng còng lµ nguyªn nh©n th−êng
gÆp g©y ®au th¾t l−ng ë bÖnh nh©n cã nguy c¬ cao bÞ ung th− th−êng gÆp.
C¬n ®au cã xu h−íng liªn tôc, ©m Ø, kh«ng gi¶m ®i khi nghØ ng¬i vµ t¨ng
lªn vÒ ®ªm.

www.diendanykhoa.com
Page 846 of 911

XI-16: §¸p ¸n A (ch−¬ng 363). Nh÷ng c¬n co giËt côc bé phøc t¹p ®−îc
®Æc tr−ng bëi ho¹t ®éng co giËt côc bé kÌm theo rèi lo¹n kh¶ n¨ng duy tr×
mèi liªn hÖ víi m«i tr−êng cña bÖnh nh©n. BÖnh ®éng kinh thïy th¸I
d−¬ng trong lµ héi chøng phæ biÕn g©y ra nh÷ng c¬n co giËt côc bé phøc
t¹p. BÖnh nh©n kh«ng cã kh¶ n¨ng ®¸p øng víi yªu cÇu vÒ lêi nãi vµ m¾t
trong khi co giËt vµ hä th−êng biÓu hiÖn nh÷ng t− thÕ hoÆc nh÷ng triÖu
chøng tù ®éng phøc t¹p. Th−êng cã aura xuÊt hiÖn tr−íc c¬n, mÊt trÝ nhí
hoÆc mÊt ®Þnh h−íng sau c¬n. BÖnh nh©n th−êng cã tiÒn sö co giËt do sèt
hoÆc tiÒn sö gia ®×nh cã co giËt. MRI cho thÊy cã x¬ håi h¶i m· , thïy
th¸i d−¬ng nhá hay ph× ®¹i sõng th¸i d−¬ng. Suy cËn gi¸p, nhiÔm herpes
virus, tiÓu ®−êng vµ x¬ cøng cñ kh«ng ®i kÌm víi ®éng kinh thïy th¸i
d−¬ng trong.

XI-17: §¸p ¸n B (ch−¬ng 363). Ph¸t hiÖn ra héi chøng ®éng kinh thïy
th¸i d−¬ng trong lµ rÊt quan träng v× nã cã xu h−íng kh¸ng thuèc chèng
co giËt nh−ng ®¸p øng rÊt tèt víi can thiÖp ngo¹i khoa. Primidone lµ mét
lùa chän kh¸c ®Ó ®iÒu trÞ c¬n co cøng giËt rung toµn thÓ hoÆc côc bé.
Levetiracetam còng lµ mét lùa chän kh¸c ®Ó ®iÒu trÞ c¬n co giËt côc bé
®¬n gi¶n, phøc t¹p vµ c¬n co giËt toµn thÓ thø ph¸t. KÝch thÝch d©y thÇn
kinh X còng lµ mét lùa chän cho bÖnh nh©n kh¸ng thuèc chèng co giËt
víi c¬n co giËt xuÊt hiÖn ë h¬n mét vÞ trÝ. NhiÔm herpes virus kh«ng ph¶i
lµ nguyªn nh©n g©y ®éng kinh thïy th¸i d−¬ng trong.

XI-18: §¸p ¸n C (ch−¬ng 23). Ph¶n x¹ g©n x−¬ng ®−îc tiÕn hµnh b»ng
c¸ch gâ vµo mét g©n kÐo gi·n suèt c¬ ®−îc ho¹t hãa liªn tôc bëi n¬ron
vËn ®éng gamma. Nh÷ng n¬ron h−íng t©m cña suèt kÝch thÝch trùc tiÕp
n¬ron vËn ®éng alpha ë tñy sèng g©y ra co c¬. Trong cung ph¶n xa
neuron vËn ®éng trªn (n¬ron bã th¸p) ho¹t ®éng ®éc lËp, tuy nhiªn, sù
gi¶m tÝn hiÖu øc chÕ cña cña n¬ron ë phÝa trªn g©y ra t¨ng ph¶n x¹ g©n
x−¬ng.

www.diendanykhoa.com
Page 847 of 911

XI-19: §¸p ¸n D (ch−¬ng 375). Viªm d©y thÇn kinh thÞ gi¸c lµ triÖu
chøng ®Çu tiªn xuÊt hiÖn ë kho¶ng 40% bÖnh nh©n cã chÈn ®o¸n x¸c ®Þnh
lµ x¬ cøng r¶i r¸c. Rèi lo¹n thÞ gi¸c tiÕn triÓn nhanh th−êng kÌm theo
gi¶m thÞ lùc mét phÇn hoÆc toµn phÇn, ®au khi di chuyÓn m¾t bÞ tæn
th−¬ng, vïng tèi cña thÞ tr−êng ¶nh h−ëng tíi ®iÓm vµng, vµ rÊt nhiÒu lo¹i
khuyÕt thÞ tr−êng kh¸c, h×nh ¶nh viªm ®Üa thÞ gi¸c x¶y ra ë kho¶ng mét
nöa sè bÖnh nh©n.

XI-20: §¸p ¸n A (ch−¬ng 16). RÔ thÇn kinh th−êng bÞ tæn th−¬ng nhÊt ë
bÖnh lý ®Üa ®Öm cét sèng cæ lµ C6 vµ C7. V× vË triÖu chøng vÒ vËn ®éng
th−êng gÆp lµ yÕu c¬ nhÞ ®Çu vµ c¬ tam ®Çu. Tæn th−¬ng c¶m gi¸c th−êng
gÆp lµ rèi lo¹n c¶m gi¸c ngãn c¸i vµ c¸c ngãn kh¸c trõ ngãn ót, bê quay
cña bµn tay, mÆt sau c¼ng tay. Gi¶m c¶m gi¸c ®au ë mÆt bªn cña c¬ delta
cã thÓ do t«n th−¬ng rÔ C5. C¸c c¬ gÊp ngãn vµ c¶m gi¸c vïng gi÷a c¸nh
tay ®−îc chi phèi bëi C8 vµ T1.
B¶ng c©u 20: BÖnh lý rÔ d©y thÇn kinh cæ- §Æc ®iÓm thÇn kinh

RÔ TK TriÖu chøng thùc thÓ Ph©n bè


sä Ph¶n x¹ C¶m gi¸c VËn ®éng ®au
C5 NhÞ ®Çu Trªn vïng bªn c¬ C¬ trªn gaia (gi¹ng c¸nh MÆt bªn
delta tay) c¸nh tay,
C¬ d−íi gaia (xoay ngoµi gi÷a b¶ vai
c¸nh tay)
Denta (gi¹ng c¸nh tay)
NhÞ ®Çu (gÊp c¸nh tay)
C6 NhÞ ®Çu Ngãn c¸i, ngãn NhÞ ®Çu (gÊp c¸nh tay) MÆt bªn
trá, phÇn quay C¬ sÊp quay (xoay trong c¼ng tay,
cña bµn tay, c¼ng c¼ng tay) ngãn
tay c¸i,ngãn
trá
C7 Tam ®Çu Ngãn gi÷a, mÆt Tam ®Çua (duæi c¸nh tay) MÆt sau

www.diendanykhoa.com
Page 848 of 911

sau c¼ng tay Duçi cæ taya c¸nh tay,


mÆt l−ng
c¼ng tay,
mÆt bªn
bµn tay
C8 C¸c c¬ Ngãn ót, phÇn C¬ gi¹ng ngãn c¸i ng¾n Ngãn 4 vµ
gÊp ngãn gi÷a bµn tay vµ (gi¹ng D1) 5, mÆt gi÷a
c¼ng tay C¬ gian cèt sau thø 1 c¼ng tay
(gi¹ng D2)
C¬ gi¹ng ngãn ót (gi¹ng
D5)
T1 C¸c c¬ N¸ch, vµ vïng C¬ gi¹ng ngãn c¸i ng¾n Gi÷a c¸nh
gÊp ngãn gi÷a c¸nh tay (gi¹ng D1) tay, n¸ch
C¬ gian cèt sau thø 1
(gi¹ng D2)
C¬ gi¹ng ngãn ót (gi¹ng
D5)

a
nh÷ng cơ nµy ®−îc chi phèi phÇn lín bëi rÔ thÇn kinh

XI-21: §¸p ¸n C (Ch−¬ng 368). TriÖu chøng cña bÖnh nh©n m« t¶ phï
hîp víi thÊt ®iÒu tiÓu n·o, kh¸c víi víi thÊt ®iÒu do bÖnh lý tiÒn ®×nh hay
do bÖnh mª nhÜ cã kÌm theo chãng mÆt. ThÊt ®iÒu tiÓu n·o th× kh«ng cã
triÖu chøng chãng mÆt vµ t− thÕ bÊt æn ®Þnh râ rÖt do rèi lo¹n th¨ng b»ng.
CT scaner cã thÓ bá qua tæn th−¬ng ë tiÓu n·o do c¸c cÊu tróc x−¬ng bao
quanh. Ngé ®éc r−îu, ngé ®éc lithium vµ viªm tiÓu n·o do virus th−êng lµ
nguyªn nh©n g©y thÊt ®iÒu tiÓu n·o cÊp tÝnh hoÆc b¸n cÊp. Giang mai giai
®o¹n nÆng th−êng lµ nguyªn nh©n g©y thÊt ®iÒu tiÓu n·o m¹n tÝnh.

XI-22. §¸p ¸n E. (Ch−¬ng 25) Héi chøng ®au ®åi thÞ cã thÓ xuÊt hiÖn
sau t¾c m¹ch hay nhåi m¸u æ khuyÕt ®åi thÞ nÕu tæn th−¬ng ¶nh h−ëng

www.diendanykhoa.com
Page 849 of 911

®Õn nh©n sau bªn trung t©m ( vetral posterolateral nucleus) hay chÊt tr¾ng
c¹nh bªn. §au dai d¼ng vµ nghiªm träng chØ xuÊt hiÖn ë bªn ®èi diÖn tæn
th−¬ng. Nh÷ng triÖu chøng kh¸c cã thÓ xuÊt hiÖn trong nhåi m¸u vïng
®åi thÞ bao gåm mÊt c¶m gi¸c nöa bªn ng−êi, thÊt ®iÒu nöa bªn, móa giËt
móa vên vµ t− thÕ móa vên. Tªn gäi cña héi chøng nµy lµ héi chøng
Dejerine-Rousy.

XI-23. §¸p ¸n B. (Ch−¬ng 390) Nh÷ng ng−êi hót thuèc l¸ cã thÓ ®iÒu
hßa l−îng nicotine trong m¸u b»ng c¸ch thay ®æi møc ®é th−êng xuyªn
vµ c−êng ®é hót. NÕu dïng thuèc l¸ lo¹i nhÑ th× ng−êi hót l¹i t¨ng sè
l−îng vµ møc ®é hót th−êng xuyªn h¬n ®Ó cã ®−îc nång ®é nh− ®· cã.
Do vËy thuèc l¸ lo¹i nhÑ kh«ng ph¶i lµ lùa chän hîp lý ®Ó tiÕn hµnh bá
thuèc. H¬n n÷a kh«ng cã sù kh¸c biÖt vÒ t¸c h¹i ®èi víi søc kháe cña
thuèc l¸ theo nhiÒu c¸ch kh¸c nhau hay nh÷ng sù t−¬ng t¸c tiÒm tµng víi
thuèc.

XI-24. §¸p ¸n A (Ch−¬ng 22). Trong ®¸nh gi¸ cÊp chãng mÆt, test chøc
n¨ng tiÒn ®×nh cã thÓ gióp béc lé ®−îc bªn tæn th−¬ng vµ ph©n biÖt ®−îc
nguyªn nh©n trung −¬ng hay ngo¹i biªn. Khi tiÕn hµnh lµm ®iÖn kÝ rung
giËt nh·n cÇu víi n−íc Êm vµ n−íc l¹nh ®−îc lÇn l−ît dïng, vËn tèc pha
chËm cña rung giËt nh·n cÇu hai bªn ®−îc so s¸nh víi nhau. Khi n−íc Êm
44oC ®−îc ®æ vµo tai, ®¸p øng b×nh th−êng lµ rung giËt nh·n cÇu vÒ h−íng
tai bÞ ®æ n−íc vµo. Ng−îc l¹i ®èi víi n−íc l¹nh 300C ®¸p øng b×nh th−êng
lµ rung giËt nh·n cÇu h−íng vÒ phÝa bªn ®èi diÖn víi bªn tai bÞ ®æ n−íc
vµo. Cã thÓ t¨ng l−îng n−íc ®æ vµo nÕu kh«ng thÊy cã ®¸p øng. VËn tèc
pha chËm ë bÖnh nh©n cã tæn th−¬ng cã thÓ t−¬ng tù nh− bÖnh nh©n
kh«ng cã tæn th−¬ng thÇn kinh tiÒn ®×nh. Kh«ng cã ®¸p øng víi l¹nh cã
nghÜa r»ng hÖ thèng mª nhÜ ®· chÕt kh«ng cßn ho¹t ®éng, nh− trong bÖnh
u d©y thÇn kinh thÝnh gi¸c c¸c neuron tiÕp nhËn bÞ ph¸ hñy hoµn toµn. Sái
tai kh«ng ph¶i lµ hËu qu¶ vµ còng kh«ng g©y rèi lo¹n chøc n¨ng thÇn kinh
ngo¹i biªn, vµ bÖnh nµy cã test víi nhiÖt b×nh th−êng. Tæn th−¬ng ngo¹i

www.diendanykhoa.com
Page 850 of 911

biªn do kh¸ng sinh nhãm aminoglicosid th−êng xuÊt hiÖn ë hai bªn. NÕu
triÖu chøng xuÊt hiÖn mét bªn giÊy nªn nghi ngê cã nguyªn nh©n vÒ gi¶i
phÉu, kh¸c víi nh÷ng nguyªn nh©n hÖ thèng cña chãng mÆt. ThiÕu m¸u
côc bé mª ®¹o còng cã biÓu hiÖn mª ®¹o “chÕt”, tuy nhiªn tuæi cña bÖnh
nh©n Ýt nghÜ ®Õn tæn th−¬ng nhåi m¸u ë th©n n·o h¬n lµ u tÕ bµo
Schwann.

XI-25. §¸p ¸n D (ch−¬ng . 374) Nh÷ng triÖu chøng trªn biÓu hiÖn mét
vÊn ®Ò khã kh¨n th−êng gÆp trong viÖc ch¨m sãc bÖnh nh©n nhiÔm HIV.
ChÈn ®o¸n ph©n biÖt tr−êng hîp nµy chñ yÕu lµ gi÷a nhiÔm Toxoplasma
vµ u lympho thÇn kinh trung −¬ng. Nh÷ng biÓu hiÖn thÇn kinh cña bÖnh
nh©n æn ®Þnh lµ tiªu chuÈn ®Ó tiÕn hµnh ®iÒu trÞ toxoplasma trong kho¶ng
2-3 tuÇn sau ®ã chôp l¹i n·o. NÕu h×nh ¶nh cho thÊy cã c¶i thiÖn râ rÖt th×
tiÕp tôc dïng kh¸ng sinh, nÕu kh«ng cã thÓ tiÕn hµnh sinh thiÕt n·o d−íi
sù h−íng dÉn cña quang tuyÕn. LiÖu ph¸p x¹ trÞ n·o toµn thÓ lµ mét phÇn
trong viÖc ®iÒu trÞ bÖnh u lympho thÇn kinh trung −¬ng tuy nhiªn ë bÖnh
nh©n nµy ch−a râ chÈn ®o¸n, nªn kh«ng ®−îc ®iÒu trÞ theo kinh nghiÖm.
NÕu kh«ng cã nh÷n triÖu chøng vÒ thÇn kinh th× rÊt hîp lý khi ®iÒu trÞ
toxoplasma theo kinh nghiÖm nh− ë bÖnh nh©n nµy. Mµng mÒm lµ vÞ trÝ
di c¨n phæ biÕn cña bÖnh u lympho hÖ thèng vµ nh÷ng bÖnh nh©n nµy
th−êng lµ u dßng tÕ bµo lympho B hay l¬ x¬ mi. Dexamethasone ®−îc chØ
®Þnh khi cã tæn th−¬ng thÇn kinh trung −¬ng víi b»ng chøng lµ hiÖu øng
khèi hay phï tæ chøc n·o vïng phô cËn.

XI-26. §¸p ¸n D (Ch−¬ng 374). BÖnh nh©n nµy cã suy gi¶m miÔn dÞch
kh«ng ®¸p øng víi ®iÒu trÞ nhiÔm toxoplasma n·o, xÐt nghiÖm DNA EBV
n·o d−¬ng tÝnh th× chÈn ®o¸n lµ u lympho n·o. Tuy nhiªn nÕu tr−êng hîp
ch−a thÓ chÈn ®o¸n ch¾c ch¾n th× ph¶i sinh thiÕt n·o. NÕu kh«ng cã ®¸p
øng víi liÖu ph¸p ®iÒu trÞ trong hai tuÇn th× nªn dõng ®iÒu trÞ. Kh«ng
®−îc chØ ®inh ®iÒu trÞ trùc tiÕp nhiÔm virus hay u lympho thÇn kinh trong
tr−êng hîp nµy v× vÉn ch−a cã chÈn ®o¸n x¸c ®Þnh. Kh«ng cã sù thay ®æi

www.diendanykhoa.com
Page 851 of 911

vÒ t×nh tr¹ng thÇn kinh, kh«ng cã b»ng chøng hiÖu øng khèi trªn CT do
®ã kh«ng cã chØ ®Þnh dïng dexamethasone.

XI-27. §¸p ¸n A (Ch−¬ng. 372). BÖnh rçng tñy sèng lµ sù t¨ng kÝch
th−íc cña khoang cét sèng cæ tiÕn triÓn mét c¸ch tõ tõ vµ g©y ra bÖnh lý
tñy sèng tiÕn triÓn. C¸c triÖu chøng xuÊt hiÖn ®iÓn h×nh th−êng ë ®é tuæi
vÞ thµnh niªn vµ ng−êi trÎ tr−ëng thµnh. BÖnh cã thÓ dõng tù nhiªn sau
mét vµi n¨m, h¬n mét nöa sè ca cã liªn quan ®Õn dÞ d¹ng Chiari. Rçng
cét sèng m¾c ph¶i ¸m chØ khoang ngoµi èng sèng. BÖnh cã thÓ do chÊn
th−¬ng, viªm tñy, nhiÔm trïng hay u. TriÖu chøng cæ ®iÓn cña héi chøng
tñy trung t©m lµ mÊt c¶m gi¸c ®au, c¶m gi¸c nhiÖt vµ yÕu c¬ chi trªn, c¶m
gi¸c rung vµ c¶m gi¸c vÒ vÞ trÝ vÉn b×nh th−êng. Teo c¬ kh«ng ®èi xøng ë
vïng cæ d−íi, hai vai, hai c¸nh tay vµ hai bµn tay hay mÊt ph¶n x¹ duçi
do rçng c¸c sõng tr−íc. Khi bÖnh tiÕn triÓn cã thÓ xuÊt hiÖn cøng c¬ hay
yÕu c¬ chi d−íi vµ rèi lo¹n chøc n¨ng ruét bµng quang. Chôp MRI lµ xÐt
nghiÖm cã thÓ gióp chÈn ®o¸n. Th«ng th−êng phÉu thuËt kh«ng ®−îc −a
dïng. BÖnh rçng tñy liªn quan ®Õn dÞ d¹ng Chiari cã thÓ yªu cÇu ph¶i gi¶i
chÌn Ðp réng ë vïng hè sau, gi¸ trÞ cña viÖc gi¶i chÌn Ðp trùc tiÕp vÉn cßn
®ang tranh c·i. Rçng tñy thø ph¸t do chÊn th−¬ng hay nhiÔm trïng ®−îc
®iÒu trÞ b»ng ph−¬ng ph¸p gi¶i chÌn Ðp vµ thñ thuËt dÉn l−u, chÌn Shunt
dÉn l−u vµo khoang d−íi mµng cøng, mÆc dï cã thÓ gióp gi¶m triÖu
chøng nh−ng th−êng cã t¸i ph¸t.

XI-28. §¸p ¸n E (Ch−¬ng. 381) BÖnh nh−îc c¬ (MG) lµ mét rèi lo¹n
thÇn kinh c¬ ®Æc tr−ng bëi sù yÕu vµ mái cña c¬ x−¬ng. Nh÷ng rèi lo¹n
tiªn ph¸t lµ sù gi¶m sè l−îng receptor acetylcholine t¹i khíp thÇn kinh c¬,
thø ph¸t lµ kh¸ng thÓ tù miÔn. BÖnh nh−îc c¬ kh«ng ph¶i lµ bÖnh hiÕm,
xuÊt hiÖn víi tØ lÖ Ýt nhÊt 1/7500 ng−êi, tØ lÖ ë n÷ nhiÒu h¬n nam. Phô n÷
th−êng biÓu hiÖn bÖnh ë thËp niªn thø hai vµ thø 3 trong khi nam th×
th−êng ë thËp niªn thø n¨m vµ thø s¸u cña cuéc ®êi. §iÓm cèt lâi cña
bÖnh nh−îc c¬ lµ yÕu c¬ vµ mái c¬. §Æc ®iÓm l©m sµng bao gåm yÕu c¬

www.diendanykhoa.com
Page 852 of 911

vïng sä ®Æc biÖt lµ ë c¸c mÝ m¾t vµ c¸c c¬ ngo¹i nh·n cÇu. Nh×n ®«i vµ
sôp mÝ th−êng lµ triÖu chøng khëi ®Çu, yÕu c¬ khi nhai ph¸t hiÖn sau khi
nhai l©u. Lêi nãi cã thÓ bÞ ¶nh h−ëng do yÕu c¬ khÈu c¸i vµ yÕu c¬ l−ìi,
nuèt còng cã thÓ bÞ ¶nh h−ëng do yÕu c¬ khÈu c¸i, c¬ l−ìi vµ c¬ mµn hÇu.
PhÇn lín bÖnh nh©n bÞ yÕu c¬ ®Òu ph¸t triÓn ra toµn th©n. ChuÈn ®o¸n
®−îc nghi ngê khi cã sù xuÊt hiÖn cña c¸c triÖu chøng l©m sµng nªu trªn.
Edrophonium lµ mét chÊt øc chÕ men acetylcholinesterase cã thÓ gióp
cho acetylcholine tiÕp xóc nhiÒu lÇn víi sè l−îng h¹n chÕ cña c¸c
receptor ®iÒu nµy lµm t¨ng c¬ lùc cña c¸c c¬ bÞ yÕu. D−¬ng tÝnh gi¶ cã
thÓ xuÊt hiÖn ë bÖnh nh©n cã bÖnh lý thÇn kinh. XÐt nghiÖm chÈn ®o¸n
®iÖn cã thÓ t×m ra sù gi¶m tiÒm tµng biªn ®é ®iÖn thÕ gîi cña c¬ b»ng c¸c
kÝch thÝch nhiÒu lÇn, xÐt nghiÖm kh¸ng thÓ kh¸ng ®Æc hiÖu receptor
acetycholine cã thÓ gióp chÈn ®o¸n. Cïng víi kh¸ng thÓ kh¸ng receptor
acetycholine, kh¸ng thÓ kh¸ng MuSK còng cã thÓ t×m thÊy ë bÖnh nh©n
nh−îc c¬ cã biÓu hiÖn l©m sµng. Kh¸ng thÓ kh¸ng kªnh calci ®iÖn thÕ cã
thÓ t×m thÊy ë bÖnh nh©n cã héi chøng Lambert-Eaton.

XI-29. §¸p ¸n D ( Ch−¬ng. 366). ChÈn ®o¸n ph©n biÖt bÖnh Parkinson
rÊt réng vµ khã, víi tØ lÖ chÈn ®o¸n nhÇm kho¶ng tõ 10-25% thËm chÝ
ph¶i chÈn ®o¸n b»ng kinh nghiÖm cña b¸c sü. BÖnh nh©n nµy cã mét vµi
®Æc ®iÓm kh«ng phï hîp gîi ý cho b¸c sü nªn t×m mét chÈn ®o¸n thay
thÕ, c¸c ®Æc ®iÓm ®ã lµ: tuæi khëi ph¸t sím, triÖu chøng t− thÕ ®øng th¼ng
næi bËt (prominênt orthostasis), triÖu chøng hÖ thÇn kinh tù chñ bõng ®á
da v· må h«i, kh«ng ®¸p øng víi thuèc t¸c dông trªn hÖ dopamine. Thªm
vµo ®ã bÖnh nh©n nµy cã nhiÔm trïng tiÕt niÖu t¸i ph¸t khiÕn b¸c sü ph¶i
®¸nh gi¸ t×nh tr¹ng ø ®äng n−íc tiÓu do rèi lo¹n thÇn kinh thùc vËt.
Nh÷ng triÖu chøng c¬ n¨ng nµy phï hîp víi bÖnh teo ®a hÖ thèng víi ®Æc
®iÓm cña ng−êi Parkinson (MSA-p). Khëi ph¸t ë ®é tuæi trung b×nh lµ 50,
nh÷ng ng−êi nµy th−êng biÓu hiÖn run c¬ ®èi xøng hai bªn vµ to¸t må h«i
biÓu hiÖn næi bËt h¬n bÖnh Parkinson. BÖnh nh©n nµy cã triÖu chøng thÇn
kinh tù chñ vµ triÖu chøng t− thÕ ®øng ®øng th¼ng næi bËt mét c¸ch ®iÓn

www.diendanykhoa.com
Page 853 of 911

h×nh. Trªn MRI dÊu hiÖu cã thÓ t×m thÊy lµ gi¶m thÓ tÝch, vµ t¨ng tÝn hiÖu
trªn T2 ë vïng nh©n bÌo sÉm, thÓ trßn nh¹t(globus pallidus), vµ chÊt
tr¾ng. Trªn xÐt nghiÖm m« bÖnh häc thÓ vïi protein α-synuclein d−¬ng
tÝnh ë vïng bÞ bÖnh. Thêi gian sèng trung b×nh sau chÈn ®o¸n lµ 6-9 n¨m.
Thuèc t¸c ®éng trªn hÖ dopamine kh«ng gióp Ých cho ®iÒu trÞ rèi lo¹n
nµy vµ th−êng g©y lo¹n ®éng ë cæ vµ mÆt h¬n ë chi vµ th©n. Tho¸i hãa vá
nÒn lµ mét bÖnh lý protein tau rêi r¹c th−êng xuÊt hiÖn ë thËp niªn thø 6-7
cña cuéc ®êi. Kh¸c víi bÖnh Parkinson th−êng cã giËt c¬ vµ vËn ®éng tù
®éng kh«ng theo môc ®Ých cña mét chi, bÖnh tiÕn triÓn tù nhiªn dÉn tíi
liÖt cøng. BÖnh thÓ Lewy lan táa th−êng cã triÖu trøng suy gi¶m trÝ nhí
næi bËt víi ®Æc ®iÓm cña Parkinson. Nh÷ng triÖu chøng t©m thÇn thÇn
kinh nh− paranoia, hoang t−ëng, thay ®æi nh©n c¸ch th−êng xuÊt hiÖn phæ
biÕn h¬n ë bÖnh Parkinson. BÖnh Parkinson do thuèc kh«ng thÊy xuÊt
hiÖn khi dïng nitrofurantoin vµ bÖnh nh©n nµy kh«ng cã tiÒn sö dïng c¸c
thuèc nh− MTPT cã thÓ g©y bÖnh Parkinson. Cuèi cïng, tr−êng hîp nµy
kh«ng nghÜ ®Õn kh¶ n¨ng ®iÒu trÞ Parkinson kh«ng ®ñ v× Ýt nhÊt bÖnh
nh©n ph¶i cã c¶i thiÖn ban ®Çu khi dïng thuèc t¸c ®éng trªn hÖ dopamine.

XI-30. §¸p ¸n D (Ch−¬ng. 373) KÕt qu¶ CT cho thÊy cã h×nh ¶nh dÞch
gi¶m tØ träng ø ®äng dÞch ë khoang d−íi mµng cøng. Tô m¸u cÊp tÝnh
(h×nh ¶nh s¸ng nh− m¸u tô ë mòi tªn) trë nªn gi¶m tû träng so víi vïng
n·o kÕ cËn sau hai th¸ng. Trong pha ®ång tØ träng (2-6 tuÇn sau chÊn
th−¬ng) rÊt khã thÊy sù kh¸c biÖt. M¸u tô ngoµi mµng cøng m¹n tÝnh cã
thÓ xuÊt hiÖn mµ kh«ng cã tiÒn sö bÞ chÊn th−¬ng ë kho¶ng 20-30% bÖnh
nh©n. §au ®Çu lµ triÖu chøng phæ biÕn. C¸c triÖu chøng kh¸c cã thÓ lu mê
nh− trong tr−êng hîp nµy hay cã thÓ cã dÊu hiÖu khu tró bao gåm liÖt nöa
ng−êi gièng ®ét quþ. Tæn th−¬ng vá kh«ng ph¸t hiÖn ®−îc cã thÓ biÓu
hiÖn co giËt côc bé. §èi víi bÖnh nh©n cã m¸u tô m¹n tÝnh nhá kh«ng cã
triªu chøng th× nªn theo dâi vµ chôp CT ®Þnh k×, cßn víi bÖnh nh©n cã
khèi m¸u tô m¹n tÝnh lín hay cã triÖu chøng th× nªn chØ ®Þnh phÉu thuËt.

www.diendanykhoa.com
Page 854 of 911

XI-31. §¸p ¸n B (Ch−¬ng. 22) Chãng mÆt do t− thÕ th−êng xuÊt hiÖn
khi ®Çu n»m nghiªng vÒ bªn ph¶i hoÆc tr¸i. Phæ biÕn nhÊt lµ d¹ng lµnh
tÝnh t¸c ®éng vµo èng b¸n khuyªn sau do l¾ng ®äng sái trong tai. Chãng
mÆt t− thÕ trung −¬ng (CPV) do tæn th−¬ng n·o thÊt 4 Ýt gÆp h¬n h¬n
chãng mÆt lµnh tÝnh do t− thÕ (BPPV). BPPV cã thÓ chÈn ®o¸n ®−îc vµ
®iÒu trÞ b»ng c¸c nghiÖm ph¸p ®Æc hiÖu (nh− t− thÕ Dix-Hallpike). Víi
®Çu n»m ngöa råi nghiªng vÒ bªn tæn th−¬ng (tai tr¸i ë bªn d−íi trong
tr−êng hîp nµy). Rung giËt nh·n cÇu xo¾n vµ chãng mÆt sÏ xuÊt hiÖn khi
cö ®éng m¾t. ë bÖnh BPPV thêi gian tõ khi cã t− thÕ ®Çu thÝch hîp ®Õn
khi khëi ph¸t lµ kho¶ng 3-40s, trong khi ë CPV th× khëi ph¸t ngay lËp
tøc. Trong BPPV c¸c triÖu chøng sÏ gi¶m khi th− thÕ ®Çu ®−îc gi÷
nguyªn vµ nh÷ng thö nghiÖm lÆp l¹i lµm gi¶m c¸c triÖu chøng mçi lÇn cã
thÓ hoµn toµn gióp ph©n biÖt ®−îc hai c¨n nguyªn nµy. Chãng mÆt do
nguyªn nh©n trung −¬ng th−êng Ýt nghiªm träng h¬n do nguyªn nh©n
ngo¹i biªn. Rung giËt nh·n cÇu ngang ®¬n ®éc kh«ng xo¾n th−êng gîi ý
nguyªn nh©n trung −¬ng h¬n.

XI-32. §¸p ¸n C (Ch−¬ng. 366) Nªn tiÕn hµnh ®iÒu trÞ parkinson khi c¸c
triÖu chøng lµm ¶nh h−ëng tíi chÊt l−îng cuéc sèng cña bÖnh nh©n.
Thuèc ®−îc lùa chän cho ®iÒu trÞ ban ®Çu th−êng lµ: thuèc kh¸ng
dopamine, levodopa hay thuèc øc chÕ MAO. §iÒu trÞ ban ®Çu cho hÇu hÕt
c¸c bÖnh nh©n lµ thuèc kh¸ng dopamine (promipexole, ropinirole) vµ ®¬n
trÞ liÖu víi thuèc kh¸ng dopamine th−êng kiÓm so¸t ®−îc c¸c triÖu chøng
vËn ®éng trong vµi n¨m tr−íc khi dïng levodopa lµ cÇn thiÕt. Trong giai
®o¹n nµy th−êng ph¶i yªu cÇu t¨ng liÒu vµ c¸c t¸c dông phô cã thÓ xuÊt
hiÖn mét c¸ch h¹n chÕ. Cã ý kiÕn cho r»ng kh¸ng dopamine cã thÓ lµm
chËm sù xuÊt hiÖn cña lo¹n ®éng vµ nh÷ng triÖu chøng vËn ®éng cøng
nh¾c nh− cøng c¬. Sau 5 n¨m h¬n mét nöa sè bÖnh nh©n yªu cÇu ph¶i
dïng levodopa ®Ó kiÓm so¸t c¸c triÖu chøng vËn ®éng. Levodopa vÉn lµ
thuèc hiÖu qu¶ nhÊt trong ®iÒu trÞ c¸c triÖu chøng vËn ®éng cña bÖnh
parkinson, nh−ng khi dïng levodopa th× c¸c triÖu chøng lo¹n ®éng vµ bÊt

www.diendanykhoa.com
Page 855 of 911

æn vÒ vËn ®éng cøng nh¾c trë nªn phæ biÕn h¬n. Thuèc øc chÕ MAO lµm
gi¶m ph©n hñy dopamine ë hËu synap, nÕu dïng ®¬n ®éc thuèc nµy cã t¸c
dông rÊt h¹n chÕ nªn th−êng ®−îc dïng kÌm víi levodopa. Nh÷ng thñ
thuËt ngo¹i khoa nh− më cÇu nh¹t (pallidotomy)vµ kÝch thÝch c¸c cÊu tróc
s©u trong n·o chØ dïng trong tr−êng hîp bÖnh parkinson tiÕn triÓn víi run
tay kh«ng kiÓm so¸t, bÊt æn vÒ vËn ®éng do thuèc hay lo¹n ®éng. Trong
c¸c tr−êng hîp nµy kÝch thÝch s©u trong n·o cã thÓ lµm gi¶m c¸c triÖu
chøng tµn tËt.

XI-33. §¸p ¸n C. (Ch−¬ng 383) BÖnh nh©n nµy kh«ng cã triÖu chøng
thùc thÓ cña bÖnh viªm c¬. H¬n n÷a, sù “biÕn mÊt” cña yÕu c¬ vµ c¶i
thiÖn khi ®−îc trÊn an gîi ý r»ng yÕu c¬ cña bÖnh nh©n cã thÓ sù thùc lµ
do ®au c¬. Viªm x¬, ®au ®a c¬ d¹ng thÊp hay ®au x¬ c¬ cã thÓ biÓu hiÖn
triÖu chøng nh− trªn tuy nhiªn tr−êng hîp nµy tèc ®é m¸u l¾ng b×nh
th−êng nªn Ýt cã nghÜ ®Õn ®au da c¬ d¹ng thÊp. C¬ bÞ ho¹i tö cã thÓ thÊy
trong bÊt k× bÖnh lý viªm c¬ nµo hay viªm c¬ ho¹i tö. L¾ng ®äng d¹ng bét
trong c¬ cã thÓ thÊy trong bÖnh viªm c¬ thÓ vïi. Trong viªm ®a c¬ th× cã
nh÷ng l¾ng ®äng viªm r¶i r¸c.

XI-34. §¸p ¸n F. (ch−¬ng 371) §au d©y V chÈn ®o¸n b»ng l©m sµng qua
hái bÖnh. BÖnh ®Æc tr−ng bëi ®au d÷ déi nghÞch th−êng xuÊt hiÖn ®ét ngét
ë m«i, lîi, vµ m¸ mÊt ®i trong kho¶ng thêi gian tõ hµng gi©y ®Õn hµng
phót. C¬n ®au ®−îc g©y ra do kh¶ n¨ng ho¹t ®éng l¹c chç cña sîi c¶m
gi¸c ®au h−íng t©m cña d©y V do chÌn Ðp thÇn kinh hoÆc do tho¸i hãa
myeline. TriÖu chøng th−êng xuÊt hiÖn(nh−ng kh«ng ph¶i lu«n lu«n) khi
cã nh÷ng kÝch thÝch xóc gi¸c vµo mÆt, l−ìi, vµ m«i. T¨ng ESR kh«ng ph¶i
lµ mét biÓu hiÖn l©m sµng cña héi chøng. T¨ng ESR th−êng liªn quan ®Õn
viªm ®éng m¹ch th¸i d−¬ng, viªm m¹ch th−êng g©y ®au hµm c¸ch håi,
mÊt thÞ lùc mét bªn vµ nh÷ng triÖu chøng cña bÖnh viªm ®a c¬ d¹ng thÊp.
TriÖu chøng ®Æc hiÖu cña ®au d©y V lµ khi th¨m kh¸m cã triÖu chøng c¶m
gi¸c, trõ phi chÈn ®o¸n cã liªn hÖ víi rèi lo¹n kh¸c nh− tæn th−¬ng khèi ë

www.diendanykhoa.com
Page 856 of 911

n·o gi÷a hay ph×nh m¹ch. Thuèc ®iÒu trÞ ®Çu tiªn lµ carbamazepine tiÕp
theo lµ phenytoin h¬n lµ dïng gabapentin. §au s©u trong mÆt vµ ®au ®Çu
th−êng lµ ®Æc ®iÓm cña ®au ®Çu migraine, bÖnh lý r¨ng hay bÖnh lý
xoang.

XI-35. §¸p ¸n B. (Ch−¬ng. 16) MRI lµ mét xÐt nghiÖm ®−îc lùa chän
®Ó ®¸nh gi¸ hÇu hÕt nh÷ng bÖnh lý nghiªm träng cña cét sèng. Tuy nhiªn,
CT cã gi¸ trÞ nhÊt trong viÖc ®¸nh gi¸ cÊu tróc x−¬ng. Trong c¸c bÖnh lý
cÊp tÝnh nh− gÉy x−¬ng hay trËt khíp, MRI cã thÓ chØ ra t×nh tr¹ng phï do
qu¸ tr×nh viªm cÊp, nh−ng ®Ó ®¸nh gi¸ t×nh tr¹ng x−¬ng m¹n tÝnh th× ph¶i
chän CT. MRI −u viÖt h¬n CT khi ®¸nh gi¸ h×nh ¶nh m« mÒm quanh cét
sèng. Trong bÖnh rçng tñy MRI còng tèt h¬n ®Ó ®¸nh gi¸ tñy sèng.
T−¬ng tù nh− vËy, MRI còng tèt h¬n CT khi ®¸nh gi¸ rçng bªn cña tñy
sèng, tuy nhiªn CT cã gi¸ tÞ tèt h¬n trong tr−êng hîp bÖnh nh©n nµy.

XI-36. §¸p ¸n B. (Ch−¬ng. 379) BÖnh lý thÇn kinh ngo¹i biªn lµ thuËt
ng÷ chung chung chØ c¸c rèi lo¹n thÇn kinh ngo¹i biªn do bÊt k× nguyªn
nh©n nµo. Cã rÊt nhiÒu nguyªn nh©n g©y bÖnh tuy nhiªn cã thÓ ph©n ra
theo nhiÒu c¸ch dùa vµo: bÖnh lý axon víi tho¸i hãa myelin (axonal vµ
demyelinating); bÖnh ®¬n d©y thÇn kinh, bÖnh ®a d©y thÇn kinh víi viªm
d©y ®¬n thÇn kinh ®a æ; c¶m gi¸c víi vËn ®éng vµ cuèi cïng lµ tèc ®é
khëi ph¸t cña c¸c triÖu chøng. BÖnh lý ®¬n d©y thÇn kinh th−êng do trÊn
th−¬ng, chÌn Ðp hay do vÆn xo¾n, th¾t nghÑt côc bé cña mét d©y thÇn
kinh. BÖnh lý ®a d©y thÇn kinh th−êng do nguyªn nh©n hÖ thèng. Sù kh¸c
biÖt gi÷a bÖnh lý axona vµ tho¸i hãa myeline chØ cã thÓ ph©n biÖt ®−îc
b»ng nghiªn cøu sù dÉn truyÒn. NhiÔm HIV th−êng chñ yÕu g©y ra bÖnh
lý thÇn kinh c¶m gi¸c, tæn th−¬ng ®èi xøng hai bªn vµ ë phÇn ngän.ThiÕu
vitamin B12 ®iÓn h×nh g©y bÖnh lý thÇn kinh c¶m gi¸c chñ yÕu liªn quan
®Õn phÇn cét sau cña tñy. Suy tuyÕn gi¸p vµ to ®Çu chi cã thÓ g©y c¶ chÌn
Ðp vµ s−ng c¸c d©y thÇn kinh g©y ra c¸c triÖu chøng vÒ c¶m gi¸c tr−íc sau
®ã lµ vËn ®éng. BÖnh lý ®a d©y thÇn kinh nÆng biÓu hiÖn vÒ vËn ®éng lµ

www.diendanykhoa.com
Page 857 of 911

chÝnh, nh÷ng bÖnh nh©n nµy cã thÓ b×nh phôc sau tõ hµng tuÇn ®Õn hµng
th¸ng, nguyªn nh©n ch−a ®−îc biÕt râ nh−ng cã thÓ liªn quan tíi block
dÉn truyÒn thÇn kinh c¬ hay do dïng corticoid.

XI-37. §¸p ¸n E. (Ch−¬ng. 379) BÖnh lý thÇn kinh ngo¹i biªn lµ mét rèi
lo¹n phæ biÕn t¸c ®éng tõ 2-8% d©n sè ë ng−êi tr−ëng thµnh vµ t¨ng lªn
theo tuæi. Nguyªn nh©n g©y bÖnh rÊt nhiÒu vµ cã thÓ ph©n lo¹i theo vÞ trÝ,
lo¹i d©y thÇn kinh, m« bÖnh häc, vµ thêi gian cña bÖnh. Nh÷ng triÖu
chøng ®Æc tr−ng cã ®−îc qua hái bÖnh vµ th¨m kh¸m gióp thÇy thuèc
h−íng tíi chÈn ®o¸n, vÝ dô nh− ngé ®éc ch× th−êng liªn quan ®Õn nh÷ng
bÊt th−êng vÒ vËn ®éng vµ bÖnh lý thÇn kinh c¶m gi¸c. C¸c xÐt nghiÖm
®Æc hiÖu còng cã thÓ gióp t×m nguyªn nh©n cña bÖnh nh−: ®¸i th¸o ®−êng,
nhiÔm ®éc kim lo¹i nÆng, bÊt th−êng chuyÓn hãa, viªm m¹ch vµ nhiÔm
trïng (giang mai, bÖnh Lyme, HIV). Trong c¸c ph−¬ng ¸n liÖt trªn cña
c©u hái nµy thiÕu axit folate kh«ng liªn quan ®Õn bÖnh.

XI-38. §¸p ¸n A (Ch−¬ng. 374) Suy néi tiÕt do suy tuyÕn yªn th−êng
sau sù tiÕp xóc th−êng xuyªn víi liÖu ph¸p x¹ trÞ tuyÕn yªn vµ vïng d−íi
®åi. GH lµ hormon nh¹y c¶m víi liÖu ph¸p x¹ trÞ n·o toµn thÓ nhÊt trong
khi TSH Ýt nh¹y c¶m nhÊt. ACTH, prolactin vµ gonadotropin cã møc nh¹y
c¶m trung b×nh. Nh÷ng biÕn chøng kh¸c cña x¹ trÞ n·o bao gåm nh÷ng
tæn th−¬ng cÊp do tia X nh−: ®au ®Çu, buån ngñ, vµ lµm nÆng thªm c¸c
tæn th−¬ng thÇn kinh ®· cã. Nh÷ng tæn th−¬ng suy gi¶m sím xuÊt hiÖn
trong vßng 4 th¸ng sau x¹ trÞ, kÌm theo cã t¨ng tÝn hiÖu chÊt tr¾ng trªn
MRI vµ ®¸p øng víi steroid (steroid responsive). Nh÷ng tæn th−¬ng xuÊt
hiÖn muén >4 th¸ng sau x¹ trÞ, th−êng lµ tõ 8-24 th¸ng, cã thÓ lµ suy
gi¶m trÝ nhí, d¸ng ®i mÊt tù chñ, ho¹i tö côc bé (sau x¹ trÞ côc bé) hay
ph¸t triÓn nh÷ng tæn th−¬ng ¸c tÝnh thø ph¸t.

XI-39. §¸p ¸n C. (Ch−¬ng. 374) ChÌn Ðp tñy sèng do nh÷ng khèi u di


c¨n th−êng lµ do sù ph¸t triÓn cña u di c¨n x−¬ng vµo khoang ngoµi mµng
cøng. Nh÷ng ung th− tiªn ph¸t th−êng di c¨n vµo x−¬ng bao gåm: ung th−

www.diendanykhoa.com
Page 858 of 911

phæi, vó vµ tuyÕn tiÒn liÖt. Tñy ngùc lµ ®o¹n th−êng bÞ ¶nh h−ëng nhÊt
®au l−ng lµ triÖu chøng næi bËt ë 90% bÖnh nh©n cã di c¨n cét sèng vµ cã
chÌn Ðp tñy. §iÓm ®¸ng ng¹i cña nh÷ng bÖnh nh©n nµy bao gåm nh÷ng
triÖu chøng c¬ n¨ng cña tæn th−¬ng rÔ vµ ®au rÔ hay tñy sèng khi th¨m
kh¸m. Xö trÝ tiÕp theo sÏ phô thuéc vµo c¸c rèi lo¹n liªn quan vµ khèi u
nguyªn ph¸t. §iÒu trÞ gi¶m ®au lµ kh«ng hîp lý ë bÖnh nh©n nµy v× bÖnh
nh©n cã nh÷ng triÖu chøng thÇn kinh do chÌn Ðp tñy sèng vµ tr× ho·n sÏ
t¨ng kh¶ n¨ng dÉn ®Õn tæn th−¬ng kh«ng håi phôc. Héi chøng kh¸ng thÓ
kh¸ng tÕ bµo thÇn kinh cËn lo¹n s¶n (Antibody-mediated paraneoplasic
neurology syndrome) khã cã thÓ lµ nguyªn nh©n g©y c¸c triÖu chøng thÇn
kinh ë bÖnh nh©n nµy. Chôp X quang hay CT chØ cho thÊy di c¨n x−¬ng
mµ kh«ng cho thÊy ®−îc tæn th−¬ng tñy.

XI-40. §¸p ¸n C. (Ch−¬ng. 383) BÖnh lý viªm c¬ ( viªm ®a c¬, viªm da


c¬, vµ viªm c¬ thÓ vïi) th−êng cã ®Æc ®iÓm l©m sµng ®Æc tr−ng. Viªm c¬
thÓ vïi th−êng thÊy ®é tuæi ë ≥ 50 vµ th−êng xuÊt hiÖn ë nh÷ng c¬ phÇn
ngän ®Çu tiªn nh− c¸c c¬ duçi bµn ch©n vµ c¸c c¬ duçi ngãn tay. Teo c¬
th−êng thÊy ®i kÌm víi yÕu c¬ vµ bÖnh nµy tiÕn triÓn chËm h¬n h¬n so víi
viªm ®a c¬ vµ viªm da c¬. Viªm ®a c¬ lµ mét bÖnh hiÕm vµ th−êng xuÊt
hiÖn ë c¸c c¬ gèc chi, ®©y lµ mét chÈn ®o¸n lo¹i trõ sau khi th¨m kh¸m
l©m sµng vµ lµm sinh thiÕt c¬. Viªm da c¬ ®−îc ph©n biÖt b»ng triÖu
chøng ban ®á nh− m¸u , vµ c¸c triÖu chøng vÒ da, vµ yÕu c¬ cã thÓ xuÊt
hiÖn tr−íc. Viªm x¬ c¬ b¹ch cÇu −a axit th−êng cã ®au c¬, cøng da, mÖt
mái vµ t¨ng b¹ch cÇu −a axit ë m¸u ngo¹i biªn vµ trong m« c¬. C−êng
gi¸p g©y gi¶m TSH vµ cã thÓ g©y yÕu c¬ nh−ng th−êng cã c¸c triÖu chøng
kh¸c nh− run tay, thay ®æi vÒ da, vµ c¸u kØnh.

XI-41. §¸p ¸n B. (Ch−¬ng. 381) Trong bÖnh nh−îc c¬ tæn th−¬ng chÝnh
lµ sù gi¶m sè l−îng lín receptor acetcholine hËu synap ë khíp thÇn kinh
c¬ (NMJ). T×nh tr¹ng nµy x¶y ra lµ do kh¸ng thÓ kh¸ng receptor
acetylcholine, lµm gi¶m sè l−îng receptor, block vÞ trÝ ho¹t ®éng vµ lµm

www.diendanykhoa.com
Page 859 of 911

tæn th−¬ng c¬ hËu synap, mµ kh«ng ph¶i do thiÓu hôt gi¶i phãng
acetycholine. Hµm l−îng Ach-esterase thÊp sÏ lµm t¨ng sù ho¹t ®éng t¹i
khíp thÇn kinh c¬. Sau cïng tæn th−¬ng trong bÖnh nh−îc c¬ x¶y ra ë
khíp thÇn kinh c¬ chø kh«ng ph¶i lµ ë synap thÇn kinh.

XI-42. §¸p ¸n E. (Ch−¬ng. 376) Nh÷ng c¬ giËt côc bé ®¬n gi¶n g©y c¸c
triÖu chøng vËn ®éng, c¶m gi¸c, vµ hÖ thÇn kinh tù chñ vµ kh«ng cã rèi
lo¹n ý thøc. TriÖu chøng cö ®éng bÊt th−êng b¾t ®Çu ë mét vïng hÑp sau
®ã tiÕn triÓn réng h¬n ®−îc gäi lµ ®éng kinh kiÓu Jacónia (Jacónia
march). BÖnh nh©n nµy cã biÓu hiÖn liÖt Todd, ®Æc ®iÓm lµ diÔn ra tõ
hµng phót ®Õn hµng giê råi trë vÒ b×nh th−êng. MÆc dï viªm mµng n·o lµ
nguyªn nh©n phæ biÕn g©y co giËt ë bÖnh nh©n trÎ nh−ng nã Ýt cã kh¶
n¨ng lµ nguyªn nh©n ë nh÷ng bÖnh nh©n ®· biÕt râ cã rèi lo¹n co giËt.
NÕu triÖu chøng cña bÖnh nh©n nµy tiÕp diÔn hµng giê th× nªn t×m nguyªn
nh©n kh¸c g©y yÕu tay b»ng c¸c xÐt nghiÖm h×nh ¶nh. Tæn th−¬ng c¬ lùc
râ rÖt th−êng kh«ng ®i víi mét rèi lo¹n t©m thÇn tiªn ph¸t. Chôp céng
h−ëng tõ m¹ch n·o gióp ®¸nh gi¸ nh÷ng rèi lo¹n m¹ch m¸u n·o, nh−ng
kh«ng thÊy cã b»ng chøng cña xuÊt huyÕt d−íi nhÖn hay viªm m¹ch.

XI-43. §¸p ¸n C. (Ch−¬ng. 376) Sù gi¶i phãng thµnh phÇn v¸ch tÕ bµo
vi khuÈn sau khi bÞ kh¸ng sinh tiªu diÖt cã thÓ g©y khëi ®éng ph¶n øng
viªm do gi¶i phãng cytokine ë khoang d−íi mµng nhÖn. Qu¸ tr×nh viªm
nµy cã thÓ dÉn tíi lµm t¨ng tæn th−¬ng hµng rµo m¸u n·o vµ hÖ thÇn kinh
trung −¬ng. Glucocorticoid cã thÓ lµm gi¶m ph¶n øng nµy b»ng viÖc øc
chÕ yÕu tè hoai tö m« vµ interleukin-1, cã t¸c dông tèt nhÊt tr−íc khi
dïng kh¸ng sinh. Nh÷ng thö nghiÖm l©m sµng ®· chøng minh r»ng
dexamethasone 10 mg tiªm tÜnh m¹ch 20 phót tr−íc khi dïng kh¸ng sinh
lµm gi¶m ®−îc nh÷ng biÕn chøng vµ c¶ tö vong. TiÕp tôc dïng
dexamethsone trong 4 ngµy sau, cã hiÖu qu¶ tèt nh©t trong viªm mµng
n·o do phÕ cÇu. V× ®©y lµ nguyªn nh©n chÝnh g©y viªm mµng n·o ë ng−êi
cao tuæi vµ còng nªn dïng thuèc theo kinh nghiÖm trong tr−êng hîp nµy.

www.diendanykhoa.com
Page 860 of 911

Kh¸ng sinh dïng trong tr−êng hîp nµy nªn lµ: cephalosporin thÕ hÖ 3,
vancomycin, vµ ampicillin. Tuy nhiªn dexamethasone cã thÓ lµm gi¶m
kh¶ n¨ng khuÕch t¸n vµo dÞch n·o tñy cña vacomycin, so vËy viÖc dïng
dexamethasone ph¶i ®−îc c©n nh¾c kÜ cµng trong tr−êng hîp cÇn dïng
ph¶i dïng vancomycin.

XI-44. §¸p ¸n E. (Ch−¬ng 15). BÖnh nh©n nµy cã triÖu chøng ®Æc tr−ng
cña ®au ®Çu migraine kh«ng cã nh÷ng dÊu hiÖu cña mét rèi lo¹n Èn dÊu.
§Æc biÖt lµ, kh«ng cã c¸c triÖu chøng nh− ®au ®Çu t¨ng lªn, sèt, n«n
kh«ng kiÓm so¸t hay nh÷ng bÊt th−êng thÇn kinh khi th¨m kh¸m, cã thÓ
lµ triÖu chøng cña mét bÖnh lý cña n·o. Chãng mÆt kh«ng ph¶i lµ dÊu
hiÖu cña mét rèi lo¹n thÇn kinh trung −¬ng nghiªm träng h¬n bëi v× cã
kho¶ng 33 % bÖnh nh©n ®au ®Çu migraine cã chãng mÆt cã hoÆc kh«ng
kÌm víi ®au ®Çu. Do ®ã xÐt nghiÖm h×nh ¶nh n·o lµ kh«ng cÇn thiÕt trong
t×nh huèng nµy. §au ®Çu migraine lµ héi chøng ®au ®Çu phæ biÕn thø hai
sau ®au ®Çu do c¨ng th¼ng vµ ¶nh h−ëng ë n÷ 15%, ë nam lµ 6%. §au
®Çu th−êng xuÊt hiÖn ë cuèi ®é tuæi vÞ thµnh nªn vµ ®¹t tØ lÖ ®Ønh ë ®é
tuæi gi÷a 30. §au ®Çu migraine ®−îc chia thµnh hai lo¹i cã aura (tr−íc
®©y gäi lµ migraine cæ ®iÓn) vµ kh«ng cã aura. Tiªu chuÈn chÈn ®o¸n ®¬n
gi¶n hãa ®· ®−îc ®−a ra bëi hiÖp héi ®au ®Çu quèc tÕ. §au ®Çu migraine
®−îc ®Þnh nghÜa lµ nh÷ng c¬n ®au ®Çu t¸I diÔn kÐo dµi tõ 4-72 giê ë
ng−êi khi th¨m kh¸m kh«ng cã dÊu hiÖu bÊt th−êng, ®Ó chÈn ®o¸n lµ ®au
®Çu migraine ph¶i cã Ýt nhÊt 2 trong c¸c triÖu chøng sau ®©y: ®au nöa ®Çu,
®au víi tÝnh chÊt m¹ch ®Ëp, t¨ng lªn khi cö ®éng vµ c−êng ®é tõ trung
b×nh ®Õn nÆng. Cã Ýt nhÊt mét triÖu chøng kÌm theo nh−: buån n«n hoÆc
n«n, sî ¸nh s¸ng, sî tiÕng ®éng. Gi¸o dôc bÖnh nh©n vµ tr¸nh kÝch thÝch
lµ liÖu ph¸p quan träng trong ®iÒu trÞ migraine. §au ®Çu migraine cã thÓ
kiÓm so¸t nh−ng kh«ng lo¹i trõ ®−îc b»ng viÖc thay ®æi lèi sèng, quan
träng lµ x¸c ®Þnh ®−îc yÕu tè g©y khëi ph¸t cña tõng bÖnh nh©n. Ghi chÐp
l¹i nh÷ng c¬n ®au ®Çu gióp x¸c ®Þnh ®−îc ®Æc ®iÓm vµ yÕu tè g©y khëi
ph¸t, còng ph¶i −íc l−îng c−êng ®é vµ tÇn sè ®Ó xem cã ph¶i dïng thuèc

www.diendanykhoa.com
Page 861 of 911

dù phßng hay kh«ng. LiÖu ph¸p kh«ng dïng thuèc kh¸c ®Ó ®iÒu trÞ ®au
®Çu migraine lµ luyÖn tËp th−êng xuyªn, duy tr× nhÞp ®i ngñ-thøc dËy vµ
tr¸nh c¸c yÕu tè g©y stress. Yoga, tËp khÝ c«ng, th«i miªn, vµ ngåi thiÒn
lµ nh÷ng can thiÖp cã thÓ gióp lµm gi¶m stress. Khi c¬n migraine cÊp
xuÊt hiÖn ph¶i ®iÒu trÞ kÞp thêi ®Ó lµm gi¶m thêi gian cña c¬n vµ gi¶m
n¨ng suÊt lao ®éng. NÕu c¬n xuÊt hiÖn nhÑ, cã thÓ dïng nh÷ng thuèc
gi¶m ®au nh− acetaminophen hay c¸c thuèc chèng viªm non-steroid kh¸c.
Nh−ng thuèc cã hiÖu qu¶ nhÊt trong ®iÒu trÞ ®au ®Çu migraine møc ®é
trung b×nh ®Õn nÆng lµ thuèc kh¸ng 5-hydroxytriptamine, ergotamine, vµ
c¸c thuèc triptan. Rizatriptan vµ almotriptan nh÷ng thuèc hiÖu qu¶ nhÊt
trong hä triptan. NÕu ®au ®Çu migraine xuÊt hiÖn h¬n 5 lÇn/th¸ng vµ ®¸p
øng kÐm víi nh÷ng thuèc ®· chän, ph¶i chØ ®Þnh thªm thuèc ®Ó ®iÒu trÞ dù
phßng.

XI-45. §¸p ¸n D. (Ch−¬ng. 361) D©y thÇn kinh XI (thÇn kinh phô) ®i
®«i chÆt chÏ víi kÜ thuËt kh¸m chuÈn x¸c. Kh¸m d©y I (d©y kh−íu gi¸c)
nªn tiÕn hµnh víi kÝch thÝch nhÑ (vÝ dô: cµ phª hay kem ®¸nh r¨ng) ®Ó
tr¸nh nh÷ng kÝch thÝch g©y ®au tiÒm tµng vµo sîi nhËn c¶m ®au cña d©y
V ë mòi hÇu (d©y sinh ba) b»ng c¸c kÝch thÝch m¹ch nh− ammoniac hay
r−îu. Khi kh¸m thÞ lùc (d©y II)bÖnh nh©n cã thÓ ®eo kÝnh nÕu cÇn thiÕt,
®iÒu nµy gióp cho viÖc ®¸nh gi¸ thÞ lùc vÒ mÆt thÇn kinh tr¸nh nhÇm lÉn
víi bÖnh lý thÊu kÝnh, vµ ph¶i kh¸m tõng m¾t riªng rÏ. D©y sinh ba (d©y
V) chñ yÕu lµ phÇn c¶m gi¸c vµ cã 3 nh¸nh c¶m gi¸c, phÇn vËn ®éng chñ
yÕu chi phæi cho c¬ c¾n víi ®éng t¸c nhai. NhÝu mµy vµ nh¨n tr¸n lµ chøc
n¨ng cña d©y VII.

XI-46. §¸p ¸n C. (Ch−¬ng. 381) BÖnh nh©n ®Õn kh¸m víi triÖu chøng
yÕu c¬ mÆt vµ c¬ nh·n cÇu xuÊt hiÖn vµo buæi tèi lµ triÖu chøng ®iÓn h×nh
cña bÖnh nh−îc c¬. TriÖu chøng xuÊt hiÖn chñ yÕu vµo ban ®ªm vµ hÇu
nh− kh«ng cã triÖu chøng vµo buæi s¸ng. Kh¸m nh÷ng bÖnh nh©n nµy vµo
buæi tèi vµ kh¸m c¬ lùc nh¾c l¹i cã thÓ béc lé nh÷ng triÖu trøng Èn dÊu vµ

www.diendanykhoa.com
Page 862 of 911

cÇn ph¶i t¨ng møc ®é nghi ngê. Ngé ®éc ch× ë phô n÷ ®é tuæi nµy lµ
kh«ng phæ biÕn, vµ nh÷ng triÖu chøng kh«ng chØ giíi h¹n ë vïng ®Çu.
Nh÷ng rèi lo¹n t©m thÇn th−êng kh«ng lªn quan ®Õn bÖnh nh−îc c¬ vµ
th¨m kh¸m nh¾c l¹i ®Ó ph¸t hiÖn thªm c¸c triÖu chøng nªn ®−îc tiÕn hµnh
tr−íc. Chôp MRI sä n·o kh«ng ®−îc chØ ®×nh trong thêi ®iÓm nµy bëi v×
triÖu chøng thùc thÓ gîi ý nªn chØ ®Þnh xÐt nghiÖm huyÕt thanh häc.
Kh¸m sinh hiÓn vi m¾t gióp ph¸t hiÖn nh÷ng bÊt th−êng ë phÇn tr−íc cña
m¾t nh− mèng m¾t, thÊu kÝnh, vµ gi¸c m¹c.

XI-47. §¸p ¸n C. (Ch−¬ng. 363) Cøng g¸y vµ t¨ng sè l−îng b¹ch cÇu
dÉn ®Õn cã nhiÒu lo ng¹i vÒ nguyªn nh©n viªm mµng n·o ë bÖnh nh©n
nµy, vµ nªn tiÕn hµnh chäc dÞch n·o tñy ®Ó lo¹i trõ. Thªm vµo ®ã, ngé ®éc
cocaine cÊp cã thÓ lµ nguyªn nh©n g©y nªn nh÷ng co giËt míi khëi ph¸t
nµy. Nªn chØ ®Þnh chôp MRI nÕu bÖnh nh©n cã kÕt qu¶ sµng läc nguyªn
nh©n ngé ®éc vµ chuyÓn hãa ©m tÝnh. Trong tr−êng hîp nµy kh«ng cÇn
chØ ®Þnh xÐt nghiÖm chÊt g©y nghiÖn v× cã thÓ lo¹i trõ dùa vµo triÖu chøng
sau c¬n cña bÖnh nh©n. BÖnh nh©n ®ang kh«ng co giËt, kh«ng cã tiÒn sö
bÖnh co giËt vµ kh«ng ®−îc ®iÒu trÞ nh÷ng bÊt th−êng chuyÓn hãa bªn
d−íi. Nªn tiªm tÜnh m¹ch thuèc chèng ®éng kinh sím trong thêi ®iÓm
nµy.

H×nh XI-47 §¸nh gi¸ bÖnh nh©n tr−ëng thµnh bÞ co giËt.

www.diendanykhoa.com
Page 863 of 911
Bệnh nhân trưởng thành bị co giật

Hỏi bệnh
Thăm khám
Loại trừ
Ngất
Cơn nhồi máu thoáng qua
Đau đầu migraine
Loạn thần cấp
Những nguyên nhân khác của các rối loạn chức năng
não từng đợt

TiÒn sö ®éng kinh, ®ang dïng thuèc chèng Kh«ng cã tiÒn sö ®éng kinh
®éng kinh gÇn ®©y

Xét nghiệm
Đánh giá: điều trị động kinh đủ
Công thức máu
Tác dụng phụ
Nồng độ trong huyết thanh Điện giải đồ, Ca, Mg
Chức năng gan thận
Tổng phân tích n ớc tiểu
Sàng lọc độc chất

Cân nhắc chỉ định


Điện giải đồ
Test sàng lọc chuyển hóa (+) Test sàng lọc chuyển hóa (-)
Công thức máu
Hay triệu chứng lâm sàng gợi ý
Chức năng gan thận
bệnh chuyển hóa hay bệnh nhiễm
Test sàng lọc độc chất
trùng
Chụp MRI hoặc EEG
Bình thường Khám thần kinh
thấy bất thường Làm thêm xét nghiệm
Chọc dịch não tủy Cơ giật cục bộ
Cấy dịch Tổn thương khu trú trên lâm
Dùng liều Dùng
Điều trị bất Xét nghiệm nội tiết sàng hay xét nghiệm
dưới mức thuốc ë
thường chuyển CT Bằng chứng khác có rối loạn
chống liều
hóa ñã xác ñịnh MRI nếu có dấu hiệu khu chức năng thần kinh
ñộng kinh ñộng
Tìm nguyên nhân trú
kinh
của triệu chứng
thần kinh
Điều trị rối loạn
Tăng liều
chuyển hóa
hợp lý

Tăng liều tới mức Cân nhắc liệu pháp chống ñộng kinh
dung hợp tối ña; Kh«ng
cân nhắc thuốc
chống ñộng kinh Cã
khác

Cân nhắc: tổn thương khối, ñột quỵ, nhiễm trùng, chấn thương, bệnh lý thoái hóa Cơn giật không rõ căn

Điều trị nguyên nhân gây bệnh

Cânwww.diendanykhoa.com
nhắc: liệu pháp chống ñộng kinh
Cân nhắc: liệu pháp chống ñộng
Page 864 of 911

XI-48. §¸p ¸n D. (Ch−¬ng. 382) Lo¹n d−ìng c¬ Becker vµ Duchenne


®Òu lµ rèi lo¹n di truyÒn gen lÆn n»m trªn nhiÔm s¾c thÓ X do nh÷ng ®ét
biÕn sai nghÜa (different mutation) cña gene dystrophin n»m trªn c¸nh
ng¾n, gene 2000 kb nµy lµ trong sè nh÷ng gene lín nhÊt ph¸t hiÖn trªn
ng−êi. C¶ lo¹n d−ìng c¬ Becker vµ Duchenne th−êng lµ do ®ét biÕn mÊt
nucleotide. Tuy nhiªn mÊt Nu trong lo¹n d−ìng c¬ Becker th−êng kh«ng
lµm dÞch khung chuyÓn m· nªn bÖnh biÓu hiÖn muén vµ nhÑ h¬n. Lo¹n
d−ìng c¬ gèc chi g©y ra héi chøng l©m sµng biÓu hiÖn gåm yÕu c¬ chËu
vµ c¬ gèc chi t¨ng dÇn cã 12 lo¹i lo¹n d−ìng ®−îc nhËn ra do ®ét biÕn
nguyªn nghÜa (unique mutation). BÖnh cã thÓ di truyÒn theo c¶ tréi vµ lÆn
trªn nhiÔm s¾c thÓ th−êng phô thuéc vµo lo¹i ®ét biÕn. Héi chøng Kearns-
Sayre vµ ®éng kinh giËt c¬ víi sîi c¬ kh«ng ®Òu (MERFF) lµ nh÷ng bÖnh
bÖnh c¬ do ty thÓ. Mçi ty thÓ cã mét bé gen DNA riªng biÖt víi bé gene
cña nh©n vµ ®−îc di truyÒn chñ yÕu tõ n·o bµo lµ nh÷ng rèi lo¹n di truyÒn
theo dßng mÑ. Héi chøng Kearn-Sayre lµ mét rèi lo¹n ®a hÖ thèng cã liÖt
c¬ ngo¹i nh·n cÇu tiÕn triÓn m¹n tÝnh (CPEO), yÕu c¬ ë møc ®é kh¸c
nhau. MERFF th−êng biÓu hiÖn ë ®é tuæi tõ trÎ em ®Õn tr−êng thµnh víi
®Æc ®iÓm l©m sµng lµ ®éng kinh cã c¬n giËt c¬, yÕu c¬ tiÕn triÓn, thÊt ®iÒu
tiÓu n·o.

XI-49. §¸p ¸n B. (ch−¬ng. 268) ChÕt n·o ®−îc ®Þnh nghÜa lµ sù ho¹t
®éng chøc n¨ng cña n·o trong khi chøc n¨ng cña c¬ thÓ vÉn ®−îc duy tr×
nh©n t¹o vµ tim vÉn ®Ëp. §©y lµ mét lo¹i tæn th−¬ng n·o ®−îc coi t−¬ng
®−¬ng nh− ®· chÕt. ChÈn ®o¸n chÕt n·o ph¶i ®−îc x¸c nhËn b»ng c¸c
triÖu chøng l©m sµng sau: kh«ng ®¸p øng víi bÊt k× kÝch thÝch nµo, chøng
tæ cã sù ph¸ hñy vá n·o réng; tæn th−¬ng th©n n·o cã triÖu chøng kÝch
th−íc ®ång tö to hay trung b×nh kh«ng cã ph¶n x¹ ¸nh s¸ng; mÊt ph¶n x¹
gi¸c m¹c vµ ph¶n x¹ tiÒn ®×nh nh·n cÇu; ngõng thë chøng tá tñy bÞ ph¸
hñy. Cã hoÆc kh«ng cã dÊu hiÖu Babinski kh«ng gãp phÇn vµo chÈn ®o¸n
chÕt n·o. §¸i th¸o nh¹t trung t©m xuÊt hiÖn do rèi lo¹n chøc n¨ng vïng

www.diendanykhoa.com
Page 865 of 911

d−íi ®åi vµ thïy sau tuyÕn yªn, triÖu chøng nµy cã thÓ cã trong chÕt n·o
nh−ng kh«ng gãp phÇn chÈn ®o¸n x¸c ®Þnh.

XI-50. §¸p ¸n B. (Ch−¬ng 15) §au ®Çu tõng chïm cã thÓ ®au nöa ®Çu
d÷ déi vµ cã thÓ thÊy râ sù xuÊt hiÖn cña bÖnh qua ®Æc ®iÓm cña ®ît ®au.
Th«ng th−êng c¬n xuÊt hiÖn mét ®ît kho¶ng tõ 4-8 tuÇn vµ bÖnh nh©n cã
thÓ cã mét ®Õn 3 c¬n ng¾n nghiªm träng mét ngµy, sau ®ã cã thÓ lµ mét
kho¶ng thêi gian dµi kh«ng ®au tr−íc ®ît tiÕp theo. BÖnh th−êng xuÊt
hiÖn ë nam gi÷a ®é tuæi tõ 20-50. §au nöa ®Çu th−êng kÌm theo ch¶y
n−íc m¾t, ®á m¾t, ng¹t mòi, sôp mi, vµ buån n«n. Trong ®ît bÖnh r−îu cã
thÓ g©y khëi ph¸t c¬n. ThËm chÝ ®au do u n·o cã thÓ lµm bÖnh nh©n thøc
giÊc, tiÒn sö ®iÓn h×nh vµ kh¸m thÇn kinh thÊy b×nh th−êng kh«ng cho
phÐp ®¸nh gi¸ qu¸ tr×nh t©n s¶n ë thÇn kinh trung −¬ng. §iÒu trÞ cÊp c¬n
®au ®Çu tõng chïm bao gåm thë oxy tuy nhiªn cã thÓ dïng lidocaine qua
mòi vµ sumtriptan tiªm d−íi da còng mang l¹i hiÖu qu¶. §iÒu trÞ dù
phßng b»ng prenisone, lithium, methisergide, ergotamine hay verapamil
cã thÓ mang l¹i hiÖu qu¶ phßng trõ c¸c c¬n ®au trong ®ît bÖnh.

XI-51. §¸p ¸n C. (Ch−¬ng. 371) §au d©y sinh ba chÈn ®o¸n ®−îc b»ng
l©m sµng dùa hoµn toµn vµo hái bÖnh vµ bÖnh nªn ®−îc ®iÒu trÞ khi bÖnh
nh©n ®Õn kh¸m víi c¬n ®au kÞch ph¸t ®Æc tr−ng víi tÝnh chÊt d÷ déi ë
m«i, lîi, m¸ vµ c»m mÊt ®i trong kho¶ng thêi hµng gi©y ®Õn hµng phót.
Carbamazepine lµ thuèc dïng ®Çu tiªn sau ®ã kho¶ng xÊp xØ 30-50%
bÖnh nh©n ph¶I dïng phenytoin do kh«ng ®¸p øng tèt víi thuèc. Ph−¬ng
ph¸p ngo¹i khoa nh− dïng tÇn sè phãng x¹ sinh nhiÖt c¾t rÔ d©y V, phÉu
thuËt phãng x¹ dao gama, vµ th¾t vi m¹ch chØ ®−îc dïng khi ®iÒu trÞ néi
khoa thÊt b¹i. Steroid kh«ng cã gi¸ trÞ trong tr−êng hîp nµy v× ®au d©y V
kh«ng ph¶i do qu¸ tr×nh viªm. Kh«ng ®−îc chØ ®Þnh xÐt nghiÖm h×nh ¶nh
trõ phi cã nh÷ng dÊu hiÖu thÇn kinh khu tró qua hái bÖnh vµ kh¸m l©m
sµng gîi ý mét nguyªn nh©n kh¸c vÝ dô nh− khèi trong sä hay x¬ cøng r¶i
r¸c.

www.diendanykhoa.com
Page 866 of 911

XI-52. §¸p ¸n C. (Ch−¬ng. 380) BÖnh nh©n nµy ®¸p øng tiªu chuÈn
chÈn ®o¸n cña héi chøng Guillain-Barre (GBS) víi triÖu chøng yÕu c¬ tiÕn
triÓn cña hai hay nhiÒu chi, mÊt ph¶n x¹, thêi gian diÔn biÕn < 4 tuÇn, vµ
kh«ng ph¸t hiÖn thÊy cã nguyªn nh©n nµo kh¸c. C¸c triÖu chøng kh¸c bao
gåm sèt, yÕu c¬ ®èi xøng, vµ nh÷ng triÖu chøng c¶m gi¸c tèi thiÓu. ChÈn
®o¸n nµy ®−îc ñng hé h¬n víi bÖnh d¹ dµy xuÊt hiÖn tr−íc. T¹i Mü cã
20-30% trong tæng sè c¸c ca bÞ GBS liªn quan ®Õn mét nhiÔm trïng
Campylobater jejuni xuÊt hiÖn tr−íc. BÖnh nh©n nµy còng cã triÖu chøng
cña suy h« hÊp do yÕu thÇn kinh c¬ biÓu hiÖn lµ nhÞp thë nhanh, sö dông
c¬ h« hÊp phô, vµ h« hÊp nghÞch th−êng, kÕt qu¶ khÝ m¸u cho thÊy kiÒm
h« hÊp víi t¨ng gradient A-a tíi 33 mmHg, VC lµ 12.5 mL/kg c©n nÆng.
C¸c kÕt qu¶ xÐt nghiÖm m¸u b×nh th−êng, dÞch n·o tñy cã t¨ng protein
kh«ng t¨ng tÕ bµo. §iÖn c¬ cho thÊy mÊt myeline. §iÒu trÞ bÖnh nh©n bÞ
bÖnh nµy bao gåm ®Æt néi khÝ qu¶n thë m¸y kÌm truyÒn Ig tÝnh m¹ch
hoÆc thay huyÕt t−¬ng. Tiªm Ig ®−êng tÜnh m¹ch 5 lÇn/ngµy víi liÒu 2
g/kg c©n nÆng. Thay huyÕt t−¬ng còng cã t¸c dông ngang víi truyÒn Ig vµ
®−îc chØ ®Þnh 4 lÇn trong tuÇn ®Çu. Thë m¸y ®−îc chØ ®Þnh khi VC < 20
mL/kg (ND Lawn cïng céng sù: Arch Neurol 58(6):893, 2001)
Glucocorticoid kh«ng cã gi¸ trÞ trong ®iÒu trÞ GBS. Ciprofloxacin cã hiÖu
qu¶ lµm gi¶m thêi gian triÖu chøng khi nhiÔm C. jejuni nÕu ®−îc dïng
trong giai ®o¹n sím cña bÖnh, nh−ng nã kh«ng cã t¸c dông trong ®iÒu trÞ
GBS sau nhiÔm C. jejuni. BÖnh ngé ®éc thÞt còng cã biÓu hiÖn liÖt mÒm
®èi xøng. ThÇn kinh sä th−êng bÞ ¶nh h−ëng h¬n trong GBS. BÖnh nh©n
nµy kh«ng cã yÕu tè nguy c¬ bÞ ngé ®éc thÞt nh− dïng ®å hép hay vÕt
th−¬ng nhiÔm trïng do tiªm chÝch.

XI-53. §¸p ¸n E (Ch−¬ng. 364) HuyÕt t¾c h×nh thµnh ë tim chiÕm tíi
20% tÊt c¶ c¸c ca ®ét quþ nhåi m¸u. §ét quþ cã thÓ do bÖnh lý tim m¹ch
h×nh thµnh nªn còng côc huyÕt khèi ë thµnh cña t©m nhÜ, t©m thÊt, hay
c¸c l¸ van bªn tr¸i. NÕu côc huyÕt khèi bÞ ph¸ vì nhanh th× chØ g©y c¬n
thiÕu m¸u côc bé tho¸ng qua. NÕu t×nh tr¹ng t¨c m¹ch kÐo dµi h¬n m«

www.diendanykhoa.com
Page 867 of 911

n·o cã thÓ chÕt vµ g©y ra ®ét quþ. Nh÷ng côc huyÕt khèi tõ tim th−êng
t¾c l¹i ë ®éng m¹ch n·o gi÷a (MCA), ®éng m¹ch n·o sau (PCA) hay c¸c
nh¸nh cña nã nhÊt . Rung nhÜ lµ nguyªn nh©n th−êng g©y huyÕt t¾c m¹ch
n·o nhÊt. C¸c nguyªn nh©n kh¸c còng th−êng g©y t¾c m¹ch n·o bao gåm:
nhåi m¸u c¬ tim, sa van, bÖnh thÊp tim bÖnh c¬ tim gi·n, thªm vµo ®ã
huyÕt khèi nghÞch th−êng cã thÓ xuÊt hiÖn khi cã dÞ tËt v¸ch liªn nhÜ hay
cßn lç bÇu dôc. Nh÷ng dÞ tËt nµy cã thÓ ph¸t hiÖn ®−îc b»ng siªu ©m
bãng c¶n quang. Viªm néi t©m m¹c nhiÔm khuÈn cã thÓ g©y huyÕt khèi
nhiÔm khuÈn nÕu t¸c ®éng ë bªn tr¸i tim hay nÕu cã nguån t¹o nghÞch
th−êng.

XI-54. §¸p ¸n B. (Ch−¬ng. 16) NghiÖm ph¸p n©ng chÐo ch©n d−¬ng
tÝnh khi gÊp mét ch©n g©y ®au ch©n hay m«ng bªn ®èi diÖn. DÊu hiÖu nµy
®Æc hiÖu cho tho¸t vÞ ®Üa ®Öm h¬n n©ng th¼ng ch©n. Tæn th−¬ng d©y hay
rÔ thÇn kinh lu«n cïng bªn víi bªn bÞ ®au. NghiÖm ph¸p n©ng th¼ng ch©n
(LasÌgue) d−¬ng tÝnh khi gÊp chñ ®éng mét ch©n l¹i t¹o ra ®au l−ng bÊt
th−êng. NghiÖm ph¸p ®èi n©ng th¼ng ch©n tiÕn hµnh nh− sau. BÖnh nh©n
ë t− thÕ ®øng c¹nh bµn kh¸m gÊp gèi råi duçi ®ïi mét c¸ch chñ ®éng,
nghiÖm ph¸p nµy lµm c¨ng rÔ L2-L4. §au l−ng phãng chiÕu tõ nh÷ng c¬
quan néi t¹ng cã thÓ xuÊt hiÖn khi th¨m kh¸m bông nh−ng kh«ng xuÊt
hiÖn khi lµm nghiÖm ph¸p ë ch©n. GÊp thô ®éng bµn ch©n khi lµm
nghiÖm ph¸p lasÌgue gãp phÇn lµm c¨ng d©y thÇn kinh h¬n nh−ng kh«ng
gióp thªm th«ng tin cho chÈn ®o¸n.

XI-55. §¸p ¸n D. (Ch−¬ng. 374) H×nh ¶nh nµy cho thÊy mét khèi g¾n
vµo mµng n·o víi ®u«i mµng cøng. Nh÷ng u mµng cøng kh¸c cã thÓ xuÊt
hiÖn theo c¸ch nµy, nh−ng theo c¸c ph−¬ng ¸n ®· liÖt kª u mµng n·o khã
cã thÓ xuÊt hiÖn theo c¸ch nµy. U mµng n·o ph¸t triÓn tõ nh÷ng tÕ bµo cã
t¨ng c¸c h¹t mµng nhÖn, chóng th−êng lµnh tÝnh vµ b¸m vµo mµng cøng,
hiÕm khi x©m lÊn vµo n·o, th−êng gÆp ë n÷ h¬n vµ th−êng m¾c ë tuæi
trung niªn. PhÉu thuËt c¾t toµn bé khèi u cã thÓ ch÷a ®−îc bÖnh. U sao
bµo ®é thÊp vµ u sao bµo ®é cao (glioblastoma) th−êng x©m nhËp vµo m«

www.diendanykhoa.com
Page 868 of 911

n·o bªn c¹nh vµ hiÕm khÝ cã viÒn râ nh− trªn h×nh chôp nµy. U tÕ bµo Ýt
gai chiÕm kho¶ng 15 % tæng sè u c¸c tÕ bµo thÇn kinh ®Öm vµ cã h×nh
¶nh calci hãa kho¶ng 30% sè tr−êng hîp, diÔn biÕn lµnh tÝnh vµ ®¸p øng
tèt h¬n so víi liÖu ph¸p g©y ®éc tÕ bµo h¬n c¸c u tÕ bµo thÇn kinh ®Öm
kh¸c, v× u tÕ bµo Ýt gai cã thêi gian sèng thªm trung b×nh lµ 7-8 n¨m.
Abcess n·o ®Æc tr−ng bëi h×nh vßng nhÉn t¨ng tØ träng ë vïng vá, th−êng
cã hiÖu øng khèi, vµ th−êng cã b»ng chøng cña viªm trªn MRI.

XI-56. §¸p ¸n B ( Ch−¬ng 63) Lùa chän liÖu ph¸p ®iÒu trÞ cho bÖnh
nh©n ®éng kinh phô thuéc vµo nguyªn nh©n, lo¹i co giËt vµ yÕu tè tõ
ng−êi bÖnh. Môc tiªu lµ ng¨n ngõa c¬n giËt vµ h¹n chÕ tèi ®a t¸c dông
phô cña thuèc. LiÒu t¸c dông tèi thiÓu ®−îc x¸c ®Þnh b»ng thö nghiÖm vµ
thÊt b¹i. Trong viÖc lùa chän liÖu ph¸p ®iÒu trÞ t−¬ng t¸c thuèc lµ yÕu tè
c©n nh¾c cèt lâi, mét sè thuèc nh− thuèc chèng trÇm c¶m 3 vßng cã thÓ
lµm gi¶m ng−ìng c¬n giËt do ®ã nªn tr¸nh dïng. Nh÷ng bÖnh nh©n ®¸p
øng tèt víi ®iÒu trÞ vµ kiÓm so¸t ®−îc hoµn toµn c©n giËt cã thÓ ngõng
®iÒu trÞ, trung b×nh cã kho¶ng 70% ë trÎ em vµ 60% ë ng−êi lín cã thÓ
ngõng ®iÒu trÞ. Nh÷ng yÕu tè gióp cho viÖc ngõng ®iÒu trÞ bao gåm kiÓm
so¸t c¬n giËt b»ng thuèc hoµn toµn trong vßng tõ 1-5 n¨m, kh¸m thÇn
kinh thÊy b×nh th−êng, EEG b×nh th−êng, lo¹i c¬n giËt ®¬n gi¶n. Tr¸i l¹i
cã kho¶ng 20% sè bÖnh nh©n kh¸ng thuèc hoµn toµn vµ ph¶i c©n nh¾c
®iÒu trÞ ngo¹i khoa vÝ dô ®iÓn h×nh nh−: x¬ thïy th¸i d−¬ng trong, c¾t
thïy th¸i d−¬ng cã thÓ gióp 70% trong sè nh÷ng bÖnh nh©n nµy kh«ng
cßn c¬n giËt, vµ 15-25% gi¶m râ rÖt tÇn sè xuÊt hiÖn c¬n giËt. Cßn ph¶i
quan t©m ®Õn nh÷ng vÊn ®Ò kh¸c n÷a ë bÖnh nh©n ®éng kinh, nh÷ng rèi
lo¹n t©m thÇn xuÊt hiÖn sau nh− trÇm c¶m, lo ©u, vµ nh÷ng rèi lo¹n vÒ
hµnh vi cã thÓ x¶y ra. Kho¶ng 20% sè bÖnh nh©n ®éng kinh bÞ trÇm c¶m,
víi tØ lÖ tù tö cao h¬n so víi nhãm chøng cïng tuæi. BÖnh nh©n còng bÞ
¶nh h−ëng vÒ kh¶ n¨ng kiÓm so¸t vµ tiÕn hµnh c«ng viÖc vµ c¸c ho¹t ®éng
x· héi. H¬n n÷a, tØ lÖ tö vong ë ng−êi bÞ ®éng kinh gÊp tõ 2-3 lÇn so víi
nhãm chøng. MÆc dï tØ lÖ tö vong t¨ng lµ do nguyªn nh©n g©y ®éng kinh

www.diendanykhoa.com
Page 869 of 911

nh−ng còng cã sè l−îng ®¸ng kÓ bÖnh nh©n bÞ chÕt do tai n¹n, c¬n giËt
lÆp l¹i kÐo dµi vµ mét héi chøng gäi lµ hé chøng ®éng kinh chÕt ®ét ngét
kh«ng mong muèn (SUDEP), nguyªn nh©n cña héi chøng nµy vÉn ch−a
râ, nh−ng nh÷ng nghiªn cøu ®· tËp trung vµo vÊn ®Ò t¸c ®éng cña th©n
n·o lªn chøc n¨ng tim phæi.

XI-57. §¸p ¸n D. (Ch−¬ng. 364) Rung nhÜ kh«ng do c¨n nguyªn thÊp lµ
c¨n nguyªn phæ biÕn nhÊt cña huyÕt t¾c n·o. C¬ chÕ cña ®iÒu nµy ®−îc
cho lµ nh÷ng sù h×nh thµnh nh÷ng côc huyÕt khèi ë t©m nhÜ hay phÇn tiÓu
nhÜ. Nguy c¬ ®ét quþ trung b×nh hµng n¨m kho¶ng 5%, tuy nhiªn nã cßn
phô thuéc vµo nhiÒu yÕu tè nh−: tuæi t¸c, t¨ng huyÕt ¸p, ho¹t ®éng chøc
n¨ng cña t©m thÊt, huyÕt t¾c tõ tr−íc, ®¸i th¸o ®−êng, chøc n¨ng tuyÕn
gi¸p. Nh÷ng bÖnh nh©n tuæi nhá h¬n 60 kh«ng cã bÖnh vÒ cÊu tróc cña
tim, kh«ng cã mét trong c¸c yÕu tè nguy c¬ trªn th× tØ lÖ huyÕt t¾c tim
hµng n¨m rÊt thÊp kho¶ng 0.5%. Do ®ã nh÷ng bÖnh nh©n nµy ®−îc
khuyÕn c¸o nªn dïng aspirin hµng ngµy ®Ó phßng ngõa ®ét quþ. Nh÷ng
bÖnh nh©n cao tuæi cã nhiÒu yÕu tè nguy c¬ h¬n cã nguy c¬ ®ét quþ
kho¶ng tõ 10-15% vµ ph¶i dïng warfarin. Khö rung ®−îc chØ ®Þnh cho
nh÷ng bÖnh nh©n cã triÖu chøng vµ vÉn muèn cßn kh¶ n¨ng duy tr× nhÞp
xoang. Tuy nhiªn cã nhiÒu nghiªn cøu gÇn ®©y ®· chØ ra r»ng nguy c¬ ®ét
quþ t¨ng lªn theo thêi gian tõ vµi tuÇn ®Õn vµi th¸ng sau khi can thiÖp
thµnh c«ng vµ nh÷ng bÖnh nh©n nµy vÉn ph¶i dïng thuèc chèng ®«ng
trong mét thêi gian dµi. T−¬ng tù nh÷ng nghiªn cøu kh¸c còng cho thÊy,
nh÷ng bÖnh nh©n kh«ng ®¸p øng víi khö rung, vµ còng kh«ng muèn ®èt
b»ng catheter cã tØ lÖ tö vong vµ tØ lÖ tµn tËt (bÖnh nh©n ®−îc kiÓm so¸t)
vµ chèng ®«ng t−¬ng tù nh− nh÷ng bÖnh nh©n lùa chän khö rung. Heparin
träng l−îng ph©n tö thÊp cã thÓ ®−îc dïng ®Ó lµm t¨ng t¸c dông cña
warfarin vµ gióp qu¸ tr×nh chèng ®«ng ë bÖnh nh©n ngo¹i tró ®· lùa chän.

XI-57. §¸p ¸n D. (Ch−¬ng. 382) Cã hai d¹ng lo¹n d−ìng tr−¬ng lùc c¬
®−îc nhËn thÊy trªn l©m sµng, c¶ hai ®Òu di truyÒn tréi trªn nhiÔm s¾c thÓ
th−êng. Lo¹n d−ìng tr−¬ng lùc c¬ typ 1 (DM1) lµ d¹ng phæ biÕn nhÊt vµ

www.diendanykhoa.com
Page 870 of 911

®−îc nghÜ nhiÒu ®Õn nhÊt ë bÖnh nh©n nµy. §Æc ®iÓm l©m sµng cña rèi
lo¹n nµy bao gåm khu©n mÆt “l−ìi cµy” do teo c¬ vïng mÆt vµ yÕu c¬
vïng cæ. Tr¸i víi lo¹n d−ìng c¬ ( Beker vµ Duchenên), DM1 th−êng cã
yÕu c¬ vïng ngän chi. KhÈu c¸i, hÇu, l−ìi còng bÞ ¶nh h−ëng vµ g©y ra
giäng nãi l¾p b¾p, kh«ng duçi ®−îc c¬ sau khi n¾m chÆt bµn tay lµ ®Æc
®iÓm cña bÖnh mÊt tr−¬ng lùc c¬. MÊt tr−¬ng lùc c¬ cã thÓ ph¸t hiÖn b»ng
c¸ch gâ c¸c c¬ « m« c¸i. HÇu hÕt bÖnh mÊt tr−¬ng lùc cã xuÊt hiÖn ë thêi
®iÓm 5 tuæi nh−ng triÖu chøng yÕu c¬ ®Ó dÉn tíi chÈn ®o¸n cã thÓ kh«ng
xuÊt hiÖn cho ®Õn tuæi tr−ëng thµnh. BÊt th−êng dÉn truyÒn cña tim vµ
suy tim còng lµ nguyªn nh©n phæ biÕn cña lo¹n d−ìng tr−¬ng lùc c¬.
ChÈn ®o¸n x¸c ®Þnh th−êng cã thÓ chØ dùa vµo l©m sµng ë nh÷ng ng−êi cã
triÖu chøng ®iÓn h×nh vµ cã tiÕn sö gia ®×nh, §iÖn c¬ gióp kh¼ng ®Þnh
chÈn ®o¸n. XÐt nghiÖm gene cña bÖnh DM1lÆp bé ba nucleotide ë nhiÔm
s¾c thÓ thø 19. BiÓu hiÖn bÖnh sím xuÊt hiÖn khi t¨ng sè ®o¹n lÆp vµ lµm
biÓu hiÖn l©m sµng nÆng h¬n ë thÕ hÖ gen ®−îc biÓu hiÖn. Lo¹n d−ìng
tr−¬ng lùc c¬ typ 2 (DM2) g©y yÕu c¬ ë gèc chi lµ chÝnh vµ còng ®−îc gäi
lµ bÖnh tr−¬ng lùc c¬ gÇn (PROMM), nh÷ng ®Æc ®iÓm kh¸c còng gièng
nh− DM1. ThiÕu acid maltase (thiÕu glusidase, hay bÖnh Pompe) cã 3
d¹ng, vµ chØ cã mét d¹ng duy nhÊt khëi ph¸t ë tuæi tr−ëng thµnh. D¹ng
nµy chñ yÕu lµ yÕu c¬ h« hÊp vµ th−êng cã biÓu hiÖn l©m sµng. Nh− ®·
nãi ë trªn, lo¹n d−ìng c¬ Becker vµ Duchenne chñ yÕu lµ yÕu gèc chi vµ
di truyÒn trªn nhiÔm s¾c thÓ X. Lo¹n d−ìng c¬ Becker th−êng biÓu hiÖn ë
®é tuæi muén h¬n Duchenne vµ cã qu¸ tr×nh diÔn biÕn bÖnh dµi h¬n,
ngoµi ra nh÷ng ®Æc ®iÓm kh¸c t−¬ng tù nhau. BÖnh c¬ h×nh que (nemaline
myopathy) ®Æc ®iÓm lµ h×nh d¸ng sîi c¬ gièng que khi sinh thiÕt, bÖnh
th−êng khëi ph¸t ë trÎ em víi bé mÆt gièng nh− lo¹n d−ìng tr−¬ng lùc c¬
víi mÆt dµi vµ hÑp, di truyÒn tréi trªn NST th−êng.

XI-59. §¸p ¸n D. (Ch−¬ng 363) ë ®é tuæi vÞ thµnh niªn vµ khi b¾t ®Çu
tr−ëng ®éng kinh nguyªn ph¸t hay do di truyÒn th−êng hiÕm h¬n vµ phæ
biÕn lµ ®éng kinh m¾c ph¶i do tæn th−¬ng hÖ thÇn kinh trung −¬ng.

www.diendanykhoa.com
Page 871 of 911

Nh÷ng nguyªn nh©n phæ biÕn g©y ®éng kinh ë ng−êi lín lµ: chÊn th−¬ng
sä n·o, nhiÔm trïng hÖ thÇn kinh trung −¬ng (CNS), u n·o, tæn th−¬ng hÖ
thÇn kinh bÈm sinh, nghiÖn hót hay héi chøng cai. Sèt hiÕm khi g©y ®éng
kinh ë ng−êi trªn 12 tuæi. BÖnh m¹ch m¸u d¹ng bét vµ t¨ng ure m¸u phæ
biÕn h¬n ë ng−êi cao tuæi.

XI-60. §¸p ¸n B. (Ch−¬ng. 378) C¬ giËt c¬ khi bÞ giËt m×nh lµ mét dÊu
hiÖu ®¸ng lo ng¹i nh−ng kh«ng ®Æc hiÖu cho bÖnh CJD, mÆc dï nã cã
xuÊt hiÖn nhiÒu h¬n trong khi ngñ. Sa sót trÝ tuÖ thÓ Lewy, bÖnh
Alzeimer, nhiÔm trïng hÖ thÇn kinh trung −¬ng vµ ®éng kinh cã giËt c¬
tÊt c¶ cã thÓ g©y giËt c¬. C¶ EEG vµ MRI ®Òu cã thÓ gióp ph©n biÖt ®−îc
CJD vµ nh÷ng rèi lo¹n nµy. Trªn MRI thÊy d¶i s¸ng ë vïng vá vµ t¨ng tÝn
hiÖu ë vïng h¹ch nÒn khi chôp FLAIR lµ nh÷ng ®Æc ®iÓm cña bÖnh CJD.
Trªn h×nh ¶nh ®iÖn n·o ®å cã gi¸ trÞ nÕu ph¸t hiÖn cã nh÷ng c¬n phãng
®iÖn xuÊt hiÖn ë cïng mét vÞ trÝ tån t¹i tõ 1-2s, nh−ng chØ thÊy ë kho¶ng
60% c¸c tr−êng hîp, c¸c triÖu chøng kh¸c Ýt ®Æc hiÖu h¬n. XÐt nghiÖm
miÔn dÞch ®Æc hiÖu víi s¶n phÈm ph©n hñy cña nh÷ng protein g©y bÖnh
(PrPSx) khi tiÕn hµnh sinh thiÕt n·o cã thÓ cÇn thiÕt ®Ó kh¼ng ®Þnh chÈn
®o¸n trong mét sè tr−êng hîp. Tuy nhiªn, nh÷ng protein nµy kh«ng ph¶i
nhÊt lo¹t ®Òu x©m nhËp vµo n·o nªn cã thÓ cã ©m tÝnh gi¶. C¶ phÉu thuËt
viªn vµ nhµ gi¶u phÉu bÖnh ®Òu ph¶i ®−îc c¶nh b¸o ®Ó sö dông nh÷ng
thËn träng ®· ®−îc chuÈn hãa trong nh÷ng tr−êng hîp nµy. Nh÷ng protein
nµy kh«ng thÓ ®Þnh l−îng ®−îc tõ dÞch n·o tñy (CSF). DÞch n·o tñy trong
bÖnh CJD th−êng kh«ng cã biÕn ®æi ngoµi viÖc cã t¨ng nhÑ protein.
NhiÒu bÖnh nh©n cã t¨ng chñ yÕu lµ protein 14-3-3 trong dÞch n·o tñy.
XÐt nghiÖm nµy mét m×nh nã th× kh«ng nh¹y vµ còng kh«ng ®Æc hiÖu bëi
v× bÖnh nh©n bÞ viªm n·o do herpex simplex, sa sót trÝ tuÖ do nhåi m¸u
nhiÒu lÇn, vµ ®ét quþ còng cã thÓ cã t¨ng protein nµy t−¬ng tù.

XI-61. §¸p ¸n D. (Ch−¬ng. 23) Tñy trung t©m bao gåm bã vá tñy, bã
tñy ®åi thÞ vµ bã thÇn kinh tù ®éng xuèng. Sù gi¸n ®o¹n nh÷ng bã nµy
g©y yÕu c¬/mÊt ph¶n x¹, mÊt c¶m gi¸c ®au, c¶m gi¸c nhiÖt vµ rèi lo¹n c¬

www.diendanykhoa.com
Page 872 of 911

th¾t bµng quang. Cét sau bao gåm c¶m gi¸c rung vµ c¶m gi¸c b¶n thÓ
còng bÞ ¶nh h−ëng trong héi chøng tñy trung t©m. Nh÷ng nguyªn nh©n
kh¸c cña héi chøng nµy bao gåm tho¸t vÞ ®Üa ®Öm, viªm tñy do phãng x¹,
nhiÔm virus tÕ bµo T ë ng−êi.

XI-62. §¸p ¸n C. (Ch−¬ng. 383) Nh÷ng triÖu chøng vÒ da cña bÖnh


nh©n nµy vµ mét vÝ dô cña dÊu hiÖu Gotton ë bµn tay vµ ban ®á mÆt do
n¾ng cña viªm da c¬. Th−êng th× ban xuÊt hiÖn tr−íc khi xuÊt hiÖn yÕu
c¬. Cïng víi dÊu hiÖu ch÷ V nh− ®· liÖt kª cã thÓ thÊy mét dÊu hiÖu kh¸c
lµ dÊu hiÖu kh¨n choµng lµ nh÷ng ban ®á ë vïng vai, vïng cæ sau. Ngoµi
c¸c dÊu hiÖu vÒ da yÕu c¬ x−¬ng ®Æc biÖt lµ nh÷ng c¬ gèc chi còng lµ
nh÷ng dÊu hiÖu cña viªm da c¬. Nh÷ng triÖu chøng hÖ thèng, co khíp,
khã nuèt, rèi lo¹n tim phæi, vµ ®au khíp. Kh«ng cã gan l¸ch to, ®¶o lén
phñ t¹ng th−êng kh«ng liªn quan ®Õn viªm da c¬. C−êng tuyÕn gi¸p
th−êng liªn quan pha duçi chËm trong ph¶n x¹ g©n x−¬ng. Suy tuyÕn gi¸p
da s−ng, kh«, nãi khµn, h×nh d¸ng s¸p l¹nh. Nèt d−íi da xuÊt hiÖn ë khñy
tay, mÆt sau c¼ng tay, vµ c¸c khíp bµn ngãn tay lµ ®Æc ®iÓm cña bÖnh
viªm khíp d¹ng thÊp ®Æc biÖt lµ trong pha ho¹t ®éng

XI-63. §¸p ¸n D. ( Ch−¬ng 29). BÖnh nh©n nµy cã glocom gãc ®ãng
c¬n cÊp g©y ra bëi sù ø trÖ l−u th«ng thñy dÞch t¹i mèng m¾t. T×nh tr¹ng
t¨ng ¸p lùc néi nh·n cã thÓ ®−îc ®¸nh gi¸ th«ng qua viÖc ®o ¸p lùc vµ lµ
t×nh tr¹ng cÊp cøu cÇn ®−îc ®iÓu trÞ b»ng thuèc h¹ nh·n ¸p. §iÒu trÞ l©u
dµi cã thÓ b»ng lase hoÆc phÉu thuËt më th«ng mèng m¾t. Glocom gãc
më tiªn ph¸t phæ biÕn h¬n vµ kh«ng cã biÓu hiÖn triÖu chøng g×, th−êng
®−îc ph¸t hiÖn th«ng qua ®o nh·n ¸p trong nh÷ng lÇn kh¸m m¾t ®Þnh kú.

XI-64. §¸p ¸n D. (Ch−¬ng 379). BÖnh CMT lµ mét nhãm nhiÒu bÖnh lý
thÇn kinh ngo¹i vi cã tÝnh di truyÒn. BÖnh th−êng ®−îc di truyÒn theo tÝnh
tr¹ng tréi trªn nhiÔm s¾c thÓ th−êng nh−ng còng cã di truyÒn lÆn hoÆc di
truyÒn liªn kÕt víi giíi tÝnh. Cã rÊt nhiÒu thiÕu hôt vÒ gen cã liªn quan víi
bÖnh CMT. BÖnh kh¸ phæ biÕn, gÆp ë 1/2500 ng−êi. Trªn l©m sµng, bÖnh

www.diendanykhoa.com
Page 873 of 911

th−êng biÓu hiÖn vµo 10 hoÆc 20 n¨m ®Çu tiªn cña cuéc ®êi, hoÆc còng cã
thÓ xuÊt hiÖn muén h¬n. BÖnh lý thÇn kinh nµy ¶nh h−ëng tíi c¶ thÇn
kinh vËn ®éng vµ c¶m gi¸c. TriÖu chøng cã thÓ ë nhiÒu møc ®é kh¸c
nhau, tõ yÕu c¬ nhÑ g©y bµn ch©n quÆp tíi yÕu c¸c c¬ ngo¹i vi vµ teo c¬
nÆng g©y tµn tËt. MÆc dï nh÷ng rèi lo¹n vÒ c¶m gi¸c kh¸ phæ biÕn, nh÷ng
bÖnh nh©n triÖu chøng vÒ c¶m gi¸c th−êng kh«ng næi bËt. Tuy nhiªn, nÕu
ng−êi bÖnh kh«ng cã b»ng chøng vÒ rèi lo¹n c¶m gi¸c khi th¨m kh¸m
l©m sµng hoÆc lµm ®iÖn c¬, cÇn nghÜ ®Õn mét chÈn ®o¸n kh¸c. HiÖn vÉn
ch−a cã mét ph−¬ng ph¸p ®iÒu trÞ cã hiÖu qu¶ cho bÖnh CMT. Ph−¬ng
ph¸p chØnh h×nh vµ vËt lý trÞ liÖu ®−îc sö dông ®Ó duy tr× chøc n¨ng cho
nh÷ng ng−êi bÞ bÖnh nµy.

XI- 65. §¸p ¸n C. ( Ch−¬ng 322). Nh÷ng triÖu chøng vÒ thÇn kinh biÓu
hiÖn ë 5-10 % sè ng−êi bÞ bÖnh sarcoid vµ lµ triÖu chøng chÝnh cña 50%
sè ng−êi cã nh÷ng rèi lo¹n vÒ thÇn kinh do bÖnh nµy. BÖnh cã thÓ ¶nh
h−ëng tíi tÊt c¶ c¸c bé phËn cña thÇn kinh ngo¹i vi vµ trung −¬ng ( CNS).
BiÓu hiÖn th−êng gÆp nhÊt lµ c¸c triÖu chøng cña thÇn kinh sä, viªm mµng
n·o nÒn sä, bÖnh lý tñy, bÖnh lý vïng d−íi ®åi tr−íc. LiÖt mÆt ngo¹i vi
gÆp ë > 50% sè ng−êi bÞ sarcoid thÇn kinh, nh−ng còng cã thÓ tù håi phôc
vµ bÞ chÈn ®o¸n nhÇm víi liÖt Bell ( liÖt mÆt kh«ng râ nguyªn nh©n). LiÖt
mÆt hai bªn còng cã thÓ lµ mét triÖu chøng thÇn kinh cña bÖnh sarcoid,
nh−ng c¸c bÖnh kh¸c th× rÊt Ýt khi cã triÖu chøng nµy. §èi víi nh÷ng bÖnh
nh©n nµy, triÖu chøng liÖt mÆt hai bªn cho thÊy rèi lo¹n thÇn kinh do bÖnh
sarcoid. Thªm vµo ®ã, h¹ch rèn phæi s−ng to lµ mét dÊu hiÖu kh¼ng ®Þnh
bÖnh sarcoid lµ nguyªn nh©n g©y ra liÖt mÆt hai bªn ë nh÷ng ng−êi bÞ
bÖnh nµy. H×nh ¶nh MRI cho thÊy trong bÖnh sarcoid thÇn kinh cã t¨ng
gadolinium t¹i nh÷ng cÊu tróc thÇn kinh bÞ ¶nh h−ëng. Trong tr−êng hîp
nµy, ng−êi t© thÊy cã sù t¨ng gadolinium t¹i mµng n·o vµ d©y VII hai
bªn. NÕu cã bÖnh lý nhu m« th× còng cã thÓ thÊy h×nh ¶nh tæn th−¬ng
cho¸n chç. Ph©n tÝch dÞch n·o tñy ( CSF) th−êng cho thÊy mét t×nh tr¹ng
viªm mµng n·o t¨ng lympho víi protein dÞch n·o tñy t¨ng nhÑ vµ glucose

www.diendanykhoa.com
Page 874 of 911

dÞch n·o tñy b×nh th−êng. NÕu bÖnh biÓu hiÖn ngoµi hÖ thÇn kinh trung
−¬ng, chÈn ®o¸n x¸c ®Þnh dùa vµo sinh thiÕt. NÕu kÕt qu¶ sinh thiÕt phæi
hoÆc h¹ch b¹nh huyÕt cho thÊy h×nh ¶nh u h¹t kh«ng ho¹i tö, th× cã thÓ
kh¼ng ®Þnh chÈn ®o¸n vµ b¾t ®Çu ®iÒu trÞ mµ kh«ng cÇn ®Õn c¸c biÖn ph¸p
chÈn ®o¸n x©m nhËp vµo tæ chøc thÇn kinh bÞ ¶nh h−ëng. Ng−êi ta th−êng
dïng liÒu prednisone 0,5mg/kg/ngµy ®−êng uèng ®Ó ®iÒu trÞ rèi lo¹n thÇn
kinh do sarcoid. Glucocorticoid liÒu cao h¬n hoÆc c¸c thuèc g©y ®éc tÕ
bµo nh− cyclophosphamid ®Ó ®iÒu trÞ cho tr−êng hîp cã bÖnh lý thÇn kinh
nÆng. BÖnh Lym còng lµ mét nguyªn nh©n th−êng gÆp g©y liÖt mÆt ngo¹i
vi. Tuy nhiªn, bÖnh nµy hiÕm khi g©y liÖt mÆt hai bªn, vµ bÖnh nh©n nµy
kh«ng sèng trong vïng dÞch tÔ. Ng−êi bÖnh sèng trong thµnh phè vµ
kh«ng cã tiÒn sö ph¬i nhiÔm víi t¸c nh©n cã thÓ g©y ra bÖnh Lym. Thªm
vµo ®ã, chÈn ®o¸n bÖnh Lym kh«ng gi¶ thÝch ®−îc bÊt th−êng vÒ phæi
thÊy trªn phim X-quang. BÖnh x¬ cøng r¶i r¸c th−êng kh«ng g©y liÖt
mÆt.Viªm thÞ thÇn kinh lµ mét biÓu hiÖn th−êng gÆp trong x¬ cøng r¶i r¸c
còng nh− trong bÖnh sarcoid thÇn kinh, vµ khã cã thÓ chÈn ®o¸n ph©n biÖt
hai bÖnh nµy trong tr−êng hîp ng−êi bÖnh cã triÖu chøng nµy. NÕu ng−êi
bÖnh cã viªm thÞ thÇn kinh, viÖc kh¼ng ®Þnh cã bÖnh lý ngoµi hÖ thÇn
kinh trung −¬ng lµ yÕu tè quan träng ®Ó chÈn ®o¸n nguyªn nh©n lµ
sarcoid. §èi víi bÖnh nh©n nµy cã thÓ lo¹i trõ bÖnh lao mµng n·o do bÖnh
th−êng biÓu hiÖn liÖt nhiÒu d©y thÇn kinh. Lao mµng n·o th−êng cã c¸c
triÖu chøng sèt, ®au ®Çu, vµ thay ®æi ý thøc. Tuy nhiªn, còng cã thÓ gÆp
tr−êng hîp bÖnh kÐo dµi víi h«n mª vµ mÊt trÝ nhí. KÕt qu¶ hãa sinh dÞch
n·o tñy còng kh«ng phï hîp víi bÖnh lao. §èi víi viªm mµng n·o t¨ng
lumpho th−êng cã protein t¨ng ®¸ng kÓ vµ glucose gi¶m rÊt thÊp. T−¬ng
tù, viªm mµng n·o do virus th−êng cã biÓu hiÖn cÊp tÝnh víi sèt, ®au ®Çu,
cøng cæ vµ sî ¸nh s¸ng. Trong khi ng−êi ta cho r»ng liÖt Bell kh«ng râ
nguyªn nh©n lµ do cã liªn quan víi nhiÔm virus herpes simplex 1, trong
tr−êng hîp nµy Ýt cã b»ng chøng ñng hé cho gi¶ thiÕt c¸c biÓu hiÖn cña
mµng n·o do liÖt Bell.

www.diendanykhoa.com
Page 875 of 911

XI- 66. §¸p ¸n D. (Ch−¬ng 376). Listeria ®ang lµ nguyªn nh©n ngµy
cµng phæ biÕn g©y viªm mµng n·o cho tÎ s¬ sinh (< 1 th¸ng tuæi), phô n÷
cã thai, nh÷ng ng−êi > 60 tuæi, vµ nh÷ng ng−êi bÞ suy gi¶m miÔn dÞch.
§©y lµ nhiÔm khuÈn m¾c ph¶i do ¨n ph¶i thøc ¨n bÞ nhiÔm vi khuÈn nh−
s¶n phÈm s÷a ch−a ®−îc tiÖt trïng, s÷a, pho m¸t mÒm, xóc xÝch ch−a
®−îc nÊu chÝn, salad. Theo kinh nghiÖm Ampicillin lµ thuèc phæ biÕn
nhÊt ®−îc sö dông trong ®iÒu trÞ ban ®Çu ®Ó cã phæ bao phñ c¶
L.monocytogen.

XI- 67. §¸p ¸n E. (Ch−¬ng 268). Tho¸t vÞ lç chÈm, ®Èy h¹nh nh©n tiÓu
n·o vµo lç lín cña ®¸y sä, dÉn ®Õn chÌn Ðp hµnh n·o vµo g©y ngõng h«
hÊp. Tho¸t vÞ qua lÒu tiÓu n·o trung t©m x¶y ra khi ®åi thÞ ®i qua lÒu tiÓu
n·o g©y ®Ì ®Èy n·o gi÷a; ý thøc l¬ m¬ vµ ®ång tö co nhá lµ hai dÊu hiÖu
l©m sµng th−êng gÆp. Tr¹ng th¸i gi¶ h«n mª th−êng lµ hËu qu¶ cña nhåi
m¸u hoÆc ch¶y m¸u vïng bông cÇu n·o; nh÷ng nguyªn nh©n kh¸c cã thÓ
lµ héi chøng Guillain-BarrÐ vµ c¸c thuèc øc chÕ thÇn kinh c¬. Chøng c¨ng
tr−¬ng lùc lµ mét tr¹ng th¸i nöa tØnh th−êng lµ biÓu hiÖn cña nh÷ng rèi
lo¹n t©m thÇn nh− bÖnh t©m thÇn ph©n liÖt. LiÖt d©y III x¶y ra khi cuén
n·o tr−íc gi÷a cña thïy th¸i d−¬ng tho¸t vÞ vµo phÇn tr−íc cña lÒu tiÓu
n·o ( phÝa tr−íc th«ng víi n·o gi÷a). H«n mª cã thÓ x¶y ra do ®Ì ®Èy n·o
gi÷a.

XI- 68. §¸p ¸n D. ( Ch−¬ng 371). C¬n ®au nhãi, d÷ déi kÞch ph¸t ë
vïng mÆt mµ kh«ng cã tæn th−¬ng t¹i hµm, r¨ng, hoÆc c¸c xoang ®−îc gäi
lµ chøng ®au d©y thÇn kinh sinh ba. C¬n ®au cã thÓ lµ hËu qu¶ cña mét
kÝch thÝch vµo mÆt, m«i, hoÆc l−ìi hoÆc do nh÷ng cö ®éng b×nh th−êng
cña c¸c bé phËn nµy. Ph×nh m¹ch, u x¬ thÇn kinh, vµ u mµng n·o ¶nh
h−ëng ®Õn d©y V t¹i tÊt c¶ c¸c vÞ trÝ trªn ®−êng ®i cña d©y nµy th−êng
biÓu hiÖn lµ bÖnh lý cña d©y sinh ba, hËu qu¶ lµ mÊt c¶m gi¸c trªn mÆt,
yÕu c¬ hµm, hoÆc c¶ hai; bÖnh nhÇn nµy cã c¶ hai triÖu chøng trªn. §Ó
®iÒu trÞ cho bÖnh lý nµy ng−êi ta dïng carbamazepin hoÆc phenyntion
trong tr−êng hîp kh«ng ®¸p øng víi carbamazepin. NÕu ®iÒu trÞ b»ng

www.diendanykhoa.com
Page 876 of 911

thuèc kh«ng mang l¹i hiÖu qu¶, ph−¬ng ph¸p phÉu thuËt, th«ng th−êng lµ
c¾t rÔ sau h¹ch gasser cã thÓ ®em l¹i hiÖu qu¶. BiÕn chøng cã thÓ gÆp ph¶i
lµ tª b× mét phÇn mÆt g©y nguy c¬ mÊt c¶m gi¸c gi¸c m¹c, ®iÒu nµy cã
thÓ lµm t¨ng kh¼ n¨ng g©y loÐt gi¸c m¹c.

XI-69. §¸p ¸n C. ( Ch−¬ng 381). Ngo¹i trõ chäc dß tñy sèng th× tÊt c¶
c¸c lùa chän ®−îc liÖt kª ®Òu cã thÓ ®−îc chØ ®Þnh. Kho¶ng 75% sè bÖnh
nh©n bÞ chøng nh−îc c¬ cã nh÷ng bÊt th−êng vÒ tuyÕn øc. H×nh ¶nh CT
hoÆc MRI trung thÊt cho thÊy ph× ®¹i hoÆc h×nh ¶nh u tuyÕn øc. ¦u n¨ng
tuyÕn gi¸p gÆp ë trªn 3-8% sè bÖnh nh©n bÞ nh−îc c¬ vµ cã thÓ lµm nÆng
thªm t×nh tr¹ng yÕu c¬. Do bÖnh cã liªn quan víi mét sè bÖnh tù miÔn
kh¸c nªn cÇn lµm xÐt nghiÖm t×m yÕu tè d¹ng thÊp vµ kh¸ng thÓ kh¸ng
nh©n. Do t¸c dông phô cña ph−¬ng ph¸p ®iÒu trÞ øc chÕ miÔn dÞch nªn
cÇn d¸nh gi¸ kü l−ìng t×nh tr¹ng bÖnh nh©n ®Ó lo¹i trõ nhiÔm khuÈn tiÒm
tµng hoÆc m¹n tÝnh nh− lao phæi. CÇn tiÕn hµnh ®o chøc n¨ng th«ng khÝ
do nh÷ng ng−êi cã chøng nh−îc c¬ th−êng cã chøc n¨ng h« hÊp bÞ ¶nh
h−ëng nghiªm träng, vµ cã thÓ sö dông ph−¬ng ph¸p th¨m dß chøc n¨ng
nµy ®Ó ®¸nh gi¸ sù ®¸p øng víi ®iÒu trÞ.

XI-70. §¸p ¸n D. ( Ch−¬ng 373). XuÊt huyÕt d−íi mµng cøng hoÆc
khoang gi÷a sä vµ ngoµi mµng cøng lµ mét di chøng th−êng gÆp cña chÊn
th−¬ng vïng ®Çu. §©y lµ mét t×nh tr¹ng cã thÓ g©y nguy hiÓm ®Õn tÝnh
m¹ng vµ cÇn ®−îc ®¸nh gi¸ xö trÝ kÞp thêi. Cã mét vµi dÊu hiÖu l©m sµng
gióp ph©n biÖt nh÷ng t×nh tr¹ng cÊp cøu nµy víi c¸c bÖnh kh¸c. Khèi m¸u
tô d−íi mµng cøng cÊp tÝnh th−êng do ch¶y m¸u tÜnh m¹ch n»m ngay
d−íi mµng cøng. Do thÓ tÝch n·o gi¶m theo tuæi, sù co kÐo lªn cña c¸c
tÜnh m¹ch nµy t¨ng do ®ã thËm chÝ chØ cÇn mét chÊn th−¬ng nhá còng cã
thÓ g©y tô m¸u d−íi mµng cøng ë ng−êi lín tuæi. Kho¶ng 33% sè bÖnh
nh©n bÞ ch¶y m¸u d−íi mµng cøng cÊp th−êng cã kho¶ng tØnh sau tai n¹n,
sau ®ã tiÕn triÓn dÇn ®Õn gi¶m tri gi¸c. Ch¶y m¸u d−íi mµng cøng th−êng
tiÕn triÓn chËm h¬n so víi ch¶y m¸u ngoµi mµng cøng do g©y tæn th−¬ng
nhiÒu m¹ch m¸u h¬n. Ch¶y m¸u d−íi mµng cøng víi l−îng nhá th−êng

www.diendanykhoa.com
Page 877 of 911

kh«ng cã triÖu chøng vµ kh«ng cÇn ®iÒu trÞ g×. Trong khi ®ã, ch¶y m¸u
ngoµi mµng cøng, th−êng lµ do ch¶y m¸u tõ ®éng m¹ch, vµ tiÕn triÓn
nhanh. Vì x−¬ng sä g©y r¸ch ®éng m¹ch mµng n·o gi÷a th−êng lµ
nguyªn nh©n cña t×nh tr¹ng nµy. CÇn tiÕn hµnh th¾t ®éng m¹ch hoÆc më
hép sä ®Ó xö trÝ t×nh tr¹ng t¨ng nhanh ¸p lùc néi sä do ch¶y m¸u. HÇu hÕt
c¸c bÖnh nh©n cã ch¶y m¸u ngoµi mµng cøng th−êng ®Õn viÖn trong t×nh
tr¹ng h«n mª, Ýt khi thÊy cã kho¶ng tØnh.

XI- 71. §¸p ¸n C. ( Ch−¬ng 371). §au, mÊt chøc n¨ng ( kh«ng cã gi¶m
râ rÖt c¶m gi¸c hoÆc vËn ®éng), vµ rèi lo¹n thÇn kinh thùc vËt khu tró lµ
biÓu hiÖn cña chøng lo¹n d−ìng ph¶n x¹ thÇn kinh giao c¶m ( hay cßn
®−îc gäi lµ héi chøng vai tay hoÆc chøng háa thèng). Nh÷ng yÕu tè nguy
c¬ cã thÓ g©y ra t×nh tr¹ng nµy cã thÓ lµ nhåi m¸u c¬ tim, chÊn th−¬ng
vai, vµ liÖt chi. Cïng víi c¬n ®au kiÓu thÇn kinh, mÊt chøc n¨ng thÇn kinh
thùc vËt, mét trong sè nh÷ng hËu qu¶ cña c−êng hÖ andrenegic vµ
cholinergic lµ to¸t må h«i, thay ®æi l−u l−îng m¸u, tãc vµ mãng ph¸t triÓn
bÊt th−êng, phï hoÆc teo c¬ ë chi bÞ bÖnh. §©y lµ mét bÖnh khã ®iÒu trÞ;
tuy nhiªn c¸c thuèc chèng co giËt nh− phenytoin vµ carbamazepin cã thÓ
®em l¹i hiÖu qu¶ khi c¬n ®au kiÓu thÇn kinh lµ biÓu hiÖn chÝnh cña bÖnh.

XI-72. ( Ch−¬ng 15). TØ lÖ m¾c ®au ®Çu migraine cao nhÊt vµo thËp niªn
thø 4 ®Õn 5 cña cuéc ®êi. C−êng ®é vµ tÇn sè ®au ®Çu gi¶m ë nhiÒu phô
n÷ sau thêi kú m·n kinh, vµ mét sè ng−êi khái h¼n khi vÒ giµ. Ng−êi ta ®·
chøng minh ®−îc r»ng ®au ®Çu migrane lµ mét yÕu tè nguy c¬ cña tai
biÕn m¹ch m¸u n·o ®èi víi c¶ ®µn «ng vµ phô n÷ ( M Etminan vµ céng
sù: BJM 330: 63, 2005; T Kurth vµ céng sù: khoa thÇn kinh 64: 1020,
2005; JE Buring vµ céng sù: Arch Neurol 52: 129,1995). Thªm vµo ®ã,
nh÷ng ng−êi phô n÷ bÞ ®au ®Çu migrane cã aura th−êng cã nguy c¬ bÞ tai
biÕn m¹ch m¸u n·o cao h¬n nÕu hä hiÖn ®ang dïng thuèc tr¸nh thai
®−êng uèng. Tr−êng häc viÖn vÒ phô khoa cña Mü ®· khuyÕn c¸o r»ng
nh÷ng ng−êi phô n÷ trªn 35 tuæi cã triÖu chøng thÇn kinh ®i kÌm víi ®au
®Çu migrane kh«ng nªn dïng thuèc tr¸nh thai ®−êng uèng ( Int J

www.diendanykhoa.com
Page 878 of 911

Gynaecol Obstet 75: 93, 2001), nh−ng cã thÓ dïng thuèc tr¸nh thai liÒu
thÊp cho nh÷ng ng−êi nµy. TÊt c¶ c¸c yÕu tè nguy c¬ nh− t¨ng huyÕt ¸p
hoÆc hót thuèc l¸ còng lµm t¨ng nguy c¬ ®ét quþ trªn ng−êi cã ®au ®Çu
migrane. Mét ®iÒu ®¸ng l−u ý lµ, nh÷ng phô n÷ cã ®au ®Çu migrane
kh«ng cã triÖu chøng còng cã nhiÒu kh¶ n¨ng cã h×nh ¶nh thay ®æi chÊt
tr¾ng trªn phim MRI, vµ ng−êi ®au ®Çu cã aura cã nguy c¬ cao bÞ nhåi
m¸u n·o sau ( MC Kruit vµ céng sù: JAMA 291: 427, 2004).

XI -73. §¸p ¸n A. ( Ch−¬ng 22). BÖnh nh©n nµy cã nh÷ng triÖu chøng
®iÓn h×nh vµ tiÒn sö cã liªn quan ®Õn bÖnh MÐniÌre. Nh÷ng bÖnh nh©n cã
rèi lo¹n chøc n¨ng phÇn mª ®¹o mét bªn t¸i ph¸t th−êng cã biÓu hiÖn mÊt
thÝnh lùc vµ ï tai. C¸c triÖu chøng lµm ng−êi bÖnh suy nh−îc, vµ nh÷ng
bÖnh nh©n nµy cã thÓ bÞ suy sôp do u tai vµ chãng mÆt. Møc ®é nghiªm
träng vµ t×nh tr¹ng t¸i ®i t¸i l¹i gîi ý ®Õn bÖnh MÐniÌre vµ gióp lo¹i trõ
nguyªn nh©n do thÇn kinh trung −¬ng. BÖnh MÐniÌre ®¸p øng víi ®iÒu trÞ
b»ng thuèc lîi tiÓu vµ/hoÆc mét chÕ ®é ¨n cã hµm l−îng muèi thÊp. Thªm
vµo ®ã, ng−êi bÖnh nªn cè g¾ng ®i l¹i ®Ó lµm gi¶m c¬ chÕ bï trõ cña thÇn
kinh trung −¬ng. Dïng scopolamin qua da vµ c¸c thuèc kh¸ng cholinergic
chØ cã t¸c dông gi¶i táa vÒ t×nh thÇn. Thñ thuËt Epley nh»m t¸i ®Þnh vÞ
m¶nh vì h¹t vµo trong èng b¸n khuyªn nh− trong tr−êng hîp chãng mÆt
kÞch ph¸t do t− thÕ lµnh tÝnh. Glucocorticoid mang l¹i hiÖu qu¶ cao trong
®iÒu trÞ c¬n chãng mÆt cÊp nh−ng kh«ng cã vai trß quan träng trong ®iÒu
trÞ bÖnh MÐniÌre l©u dµi. Metoclopramid cã thÓ ®−îc dïng ®Ó ®iÒu trÞ n«n
nh−ng kh«ng cã t¸c dông ®iÒu trÞ triÖu chøng ï tai vµ chãng mÆt.

XI-74. §¸p ¸n E. ( Ch−¬ng 368). ThÊt ®iÒu tiÓu n·o cïng víi tiÒn sö gia
®×nh gîi ý ®Õn mét trong nh÷ng chøng thÊt ®iÒu tñy tiÓu n·o di truyÒn
trªn NST th−êng ( SCA). Ng−êi ta ph©n biÖt SCA7 víi nh÷ng SCA kh¸c
bëi sù cã mÆt cña tho¸i hãa s¾c tè vâng m¹c. BÊt th−êng vÒ thÞ gi¸c xuÊt
hiÖn tr−íc tiªn lµ mï mµu xanh-vµng vµ sau ®ã lµ mÊt thÞ lùc víi h×nh ¶nh
tho¸i hãa d¹ng vÕt. Nh÷ng ng−êi bÞ bÖnh ®¸i th¸o ®−êng kh«ng ®−îc
kiÓm so¸t tèt th−êng cã nguy c¬ cao m¾c bÖnh vâng m¹c t¨ng sinh. H×nh

www.diendanykhoa.com
Page 879 of 911

¶nh ®éng m¹ch vµ tÜnh m¹ch vâng m¹c mµu tr¾ng ®ôc th−êng thÊy trªn
nh÷ng ng−êi cã triglycerit m¸u cao. Phï gai thÞ th−êng gÆp trong t¨ng ¸p
lùc néi sä, SCA kh«ng cã triÖu chøng nµy.

XI-75. §¸p ¸n E. ( Ch−¬ng 364). HiÖn cã nhiÒu nghiªn cøu vÒ c¸c yÕu
tè nguy c¬ chÝnh cña tai biÕn m¹ch m¸u n·o. Tuæi cao, tiÒn sö gia ®×nh,
®¸i th¸o ®−êng, t¨ng huyÕt ¸p, hót thuèc l¸, vµ cholesterol ®Òu lµ yÕu tè
nguy c¬ cña x¬ v÷a ®éng m¹ch vµ do ®ã lµ yÕu tè nguy c¬ cña tai biÕn
m¹ch m¸u n·o. Trong ®ã, t¨ng huyÕt ¸p lµ nh©n tè quan träng nhÊt. TÊt c¶
c¸c tr−êng hîp bÞ t¨ng huyÕt ¸p ®Òu cÇn ®−îc kiÓm so¸t ®Ò phßng ngõa
®ét quþ. Dïng thuèc chèng ng−ng tËp tiÓu cÇu còng cã thÓ lµm gi¶m
nguy c¬ c¸c tai biÕn do huyÕt khèi tõ m¶ng x¬ v÷a. Thö nghiÖm l©m sµng
cho thÊy ph−¬ng ph¸p nµy cã thÓ lµm gi¶m 25-30% nguy c¬ ®ét quþ HiÖu
qu¶ thùc phô thuéc vµo nguy c¬ riªng cña tõng bÖnh nh©n; do ®ã nh÷ng
ng−êi Ýt cã nguy c¬ bÞ ®ét quþ ( vÝ dô: tuæi trÎ, Ýt cã c¸c yÕu tè nguy c¬ vÒ
tim m¹ch) khi dïng thuèc chèng ng−ng tËp tiÓu cÇu cã thÓ gi¶m nguy c¬
bÞ ®ét quþ nh−ng ph−¬ng ph¸p nµy kh«ng cã hiÖu qu¶ thùc. RÊt nhiÒu
nghiªn cøu ®· cho thÊy lîi Ých cña ®iÒu trÞ b»ng statin trong lµm gi¶m
nguy c¬ ®ét quþ ngay c¶ ®èi víi tr−êng hîp kh«ng cã t¨ng cholessterol
m¸u. MÆc dï thuèc chèng ®«ng lµ lùa chän hµng ®Çu ®Ó ®iÒu trÞ rung nhÜ
vµ ®ét quþ do huyÕt khèi, hiÖn vÉn kh«ng cã b»ng chøng nµo ñng hé cho
lîi Ých cña viÖc dïng nh÷ng thuèc nµy trong dù phßng ®ét quþ do huyÕt
khèi tõ m¶ng x¬ v÷a, do vËy ng−êi ta kh«ng khuyÕn c¸o dïng wafarin.

XI-76. §¸p ¸n C. ( Ch−¬ng 30). ChÊn th−¬ng sä n·o lµ mét nguyªn


nh©n th−êng gÆp g©y gi¶m khøu gi¸c ë thanh niªn vµ trÎ em. HÇu hÕt c¸c
tr−êng hîp cã gi¶m khøu gi¸c vÜnh viÔn, chØ 10% bÖnh nh©n cã kh¶ n¨ng
håi phôc. §èi víi ng−êi tr−ëng thµnh, nhiÔm virus lµ nguyªn nh©n chiÕm
−u thÕ. Trong ®ã Virus ¸ cóm typ 3 lµ nguyªn nh©n th−êng gÆp nhÊt.
Nh÷ng ng−êi bÞ HIV còng th−êng cã rèi lo¹n khøc gi¸c, ®©y lµ hËu qu¶
cña héi chøng gÇy mßn do HIV. Tuy hiÕm gÆp nh−ng, nh÷ng bÊt th−êng

www.diendanykhoa.com
Page 880 of 911

vÒ gen nh− héi chøng Kallmann vµ chøng b¹ch t¹ng còng cã thÓ lµ
nguyªn nh©n g©y ra chøng mÊt khøu gi¸c.

XI-77. §¸p ¸n D. ( Ch−¬ng 363). Phenyntoin lµ thuèc th−êng ®−îc dïng


®Ó chèng co giËt. Thuèc chñ yÕu ®−îc dïng cho nh÷ng bÖnh nh©n cã c¬n
co giËt co c−ng giËt rung. Cã thÓ dïng thuèc ®−êng uèng hoÆc ®−êng tÜnh
m¹ch. LiÒu th−êng dïng lµ 300- 400 mg/ngµy ë ng−êi lín. Kho¶ng cã t¸c
dông ®iÒu trÞ lµ 10-20 microgam/mL. T¸c dông phô cã thÓ gÆp lµ chãng
mÆt, thÊt ®iÒu, nh×n ®«i vµ ló lÉn. T¸c dông phô hÖ thèng gåm t¨ng s¶n
lîi, chøng rËm l«ng, bé mÆt bÊt c©n ®èi vµ chøng nhuyÔn x−¬ng. Nh÷ng
bÖnh nh©n cã thÓ cã h¹ch to vµ héi chøng Steven-Johnson. Ngé ®éc cã
thÓ x¶y ra trong tr−êng hîp cã bÖnh vÒ gan hoÆc do tranh chÊp víi c¸c
thuèc kh¸c. Phenyntoin lµm thay ®æi chuyÓn hãa folat vµ cã thÓ g©y qu¸i
thai. Chøng gi¶m b¹ch cÇu lµ mét t¸c dông phô hiÕm thÊy vµ th−êng gÆp
h¬n khi dïng carbamazepin.

XI-78. §¸p ¸n C. ( Ch−¬ng 382). Lo¹n d−ìng c¬ lµ mét bÖnh tiÕn triÓn
cã tÝnh di truyÒn. lo¹n d−ìng c¬ Becker ( di truyÒn liªn kÕt víi nhiÔm s¾c
thÓ X) th−êng Ýt nghiªm träng h¬n lo¹n d−ìng c¬ Duchenne (DMD). TÇn
sè gÆp thÊp h¬n DMD 10 lÇn. C¶ hai thÓ ®Òu ¶nh h−ëng tíi cïng mét
protein ®ã lµ dystrophin, mét phÇn cña phøc hîp protein vµ glycoprotein
cña mµng bao c¬. Trªn l©m sµng, lo¹n d−ìng c¬ Becker (BMD) biÓu hiÖn
b»ng yÕu c¬ ®Çu gÇn chi tiÕn triÓn tõ tõ. YÕu c¬ t¨ng dÇn cïng víi sù tiÕn
triÓn cña bÖnh. Ph× ®¹i c¬, ®Æc biÖt lµ ë b¾p ch©n lµ mét dÊu hiÖu sím.
HÇu hÕt c¸c bÖnh nh©n cã nh÷ng triÖu chøng ®Çu tiªn vµo 10 ®Õn 20 n¨m
®Çu ®êi, nh−ng còng cã tr−êng hîp khëi ph¸t muén h¬n. Nh÷ng ng−êi
nµy cã chÊt l−îng cuéc sèng gi¶m nh−ng vÒ chøc n¨ng vÉn cßn kh¸ tèt so
víi thÓ DMD. ChËm ph¸t triÓn trÝ tuÖ còng cã thÓ gÆp ë nh÷ng ng−êi bÞ
BMD, vµ nh÷ng rèi lo¹n vÒ tim m¹ch cã thÓ g©y ra suy tim xung huyÕt.
Møc CK huyÕt thanh t¨ng, vµ ®iÖn c¬ chÈn ®o¸n cho h×nh ¶nh t−¬ng tù
víi thÓ DMD. ChÈn ®o¸n x¸c ®Þnh dùa vµo ph−¬ng ph¸p Western blot cho
thÊy sù gi¶m l−îng dystrophin.

www.diendanykhoa.com
Page 881 of 911

XI -79. §¸p ¸n D. ( Ch−¬ng 16). Cã 4 chØ ®Þnh cho phÉu thuËt tho¸t vÞ
®Üa ®Öm: ng−êi cã yÕu vËn ®éng cã chñ ý t¨ng dÇn, cã dÊu hiÖu cña chÌn
Ðp tñy sèng ( vÝ dô: ®¹i tiÓu tiÖn kh«ng tù chñ), ®au kiÓu rÔ lµm mÊt chøc
n¨ng mÆc dï ®· ®iÒu trÞ b¶o tån, vµ ®au kiÓu rÔ lµm gi¶m ho¹t ®éng t¸i
ph¸t. NÕu chØ cã mÊt ph¶n x¹ g©n x−¬ng, nh÷ng triÖu chøng vÒ ®ªm, vµ
tho¸t vÞ ®Üa ®Öm lµ nh÷ng triÖu chøng hiÕm vµ kh«ng cã chØ ®Þnh phÉu
thuËt chØ ®Þnh phÉu thuËt.

XI-80. §¸p ¸n A. ( Ch−¬ng 23). YÕu c¬ toµn thÓ tõng ®ît lµ hËu qu¶ cña
nh÷ng rèi lo¹n hÖ thÇn kinh tr−ng −¬ng (CNS) hoÆc hÖ vËn ®éng. YÕu c¬
do nguyªn nh©n thÇn kinh trung −¬ng th−êng ®i kÌm víi thay ®æi tri gi¸c
hay nhËn thøc, t¨ng ph¶n x¹, t¨ng tr−¬ng lùc c¬, vµ thay ®æi c¶m gi¸c.
Rèi lo¹n hÖ vËn ®éng gåm rÊt nhiÒu rèi lo¹n vÒ ®iÖn gi¶i ( h¹ kali huyÕt,
t¨ng kali huyÕt, t¨ng calci m¸u, t¨ng natri m¸u, h¹ natri m¸u, h¹ photphat
m¸u, vµ t¨ng magie m¸u), nhiÔm ®éc ( ngé ®éc thÞt, ngé ®éc cura), nh÷ng
rèi lo¹n vÒ thÇn kinh c¬ ( BÖnh nh−îc c¬, héi chøng Lambert-Eaton), vµ
chøng liÖt cã chu kú. Tai biÕn tho¸ng qua cña vïng ®¹i n·o, còng cã thÓ
g©y yÕu c¬ toµn thÓ tõng ®ît. BÖnh lý m¹ch m¸u t¾c nghÏn do m¶ng x¬
v÷a cã thÓ g©y liÖt khu tró nh−ng kh«ng g©y liÖt toµn thÓ.

XI-81. §¸p ¸n C. ( Ch−¬ng 361). Nh÷ng triÖu chøng ë bÖnh nh©n nµy
biÓu hiÖn héi chøng rèi lo¹n tr−¬ng lùc c¬ ( thay ®æi søc kh¸ng trë khi
kiÓm tra tr−¬ng lùc vËn ®éng). Rèi lo¹n tr−¬ng lùc c¬ cã thÓ gÆp trªn
nh÷ng bÖnh nh©n khã gi·n c¬ khi th¨m kh¸m hoÆc cã bÊt th−êng ®−êng
dÉn truyÒn tõ thïy tr¸n, nh− trong mét sè d¹ng sa sót trÝ tuÖ. BÖnh nh©n
nµy cã t¨ng tr−¬ng lùc c¬, do ®ã Ýt nghÜ ®Õn nguyªn nh©n tæn th−¬ng c¬.
Rèi lo¹n tr−¬ng lùc, nh− tr−êng hîp bÖnh Parkinson, cã triÖu chøng b¸nh
r¨ng c−a vµ rung giËt ng¾t qu·ng mµ kh«ng khu tró nh− trong tr−êng hîp
nµy. Nh÷ng bÖnh lý cña n¬ron vËn ®éng nh− bÖnh x¬ teo c¬ cét bªn,
th−êng biÓu hiÖn võa co cøng võa teo c¬. Nh÷ng bÖnh nh©n cã bÖnh lý
cña n¬ron vËn ®éng th−êng cã bÊt th−êng ë nhiÒu nhãm c¬ ( mÆc dï
th−êng kh«ng ®èi xøng).

www.diendanykhoa.com
Page 882 of 911

XI-82. §¸p ¸n D. ( Ch−¬ng 377). Ibuprofen, isoniazid, cifrofloxaxin,


tolmetin, vµ nh÷ng thuèc cã chøa nhãm sulfa- ®Òu cã kh¶ n¨ng g©y viªm
mµng n·o. DÞch n·o tñy ®Æc tr−ng bëi b¹ch cÇu trung tÝnh, nh−ng ®«i khi
cã b¹ch cÇu ®¬n nh©n hoÆc b¹ch cÇu −a axit. HÇu hÕt c¸c nguyªn nh©n
g©y viªm mµng n·o m¹n tÝnh ®Òu lµm t¨ng b¹ch cÇu ®¬n nh©n. Cã rÊt
nhiÒu nguyªn nh©n cã thÓ g©y viªm mµng n·o m¹n tÝnh vµ khã ®Ó cã thÓ
®−a ra chÈn ®o¸n x¸c ®Þnh. B¸c sÜ ®iÒu trÞ cÇn xem xÐt tÊt c¶ c¸c t¸c nh©n
g©y bÖnh nh− virus, nÊm, vi khuÈn, mycobacter, ký sinh trïng, c¶ nguyªn
nh©n phæ biÕn vµ hiÕm gÆp, vµ do vËy cÇn khai th¸c kü tiÒn sö vµ tham
kh¶o ý kiÕn c¶u b¸c sÜ chuyªn khoa. CÇn ph¶i lo¹i trõ nguyªn nh©n g©y
viªm mµng n·o t¸i ph¸t th−êng do nhiÔm virus herpes simplex typ 1, ®Æc
biÖt khi ng−êi bÖnh cã vÕt loÐt vïng sinh dôc t¸i ph¸t. BÖnh lý ¸c tÝnh,
bÖnh sarcoid, vµ viªm m¹ch ®Òu cã thÓ lµ nguyªn nh©n g©y viªm mµng
n·o m¹n tÝnh, do ®ã cÇn khai th¸c kü tiÒn sö, th¨m kh¸m l©m sµng cÈn
thËn, vµ chØ ®Þnh c¸c xÐt nghiÖm phï hîp ®Ó kh¼ng ®Þnh chÈn ®o¸n. Viªm
mµng n·o m¹n tÝnh do dïng thuèc lµ nguyªn nh©n th−êng bÞ bá sãt do
vËy cÇn lu«n ®Ó ý kü tiÒn sö dïng thuèc cña bÖnh nh©n. Khi b¹ch cÇu
trung tÝnh trong dÞch n·o tñy t¨ng sau 3 tuÇn cÇn nghÜ ®Õn nguyªn nh©n
do nocardia, actinomyces, brucella, lao ( < 10% tr−êng hîp), nÊm, vµ
nh÷ng nguyªn nh©n kh«ng do nhiÔm khuÈn.

XI-83. §¸p ¸n E. (Ch−¬ng. 27 vµ 365) TÊt c¶ nh÷ng ph−¬ng ¸n ®· ®−a


trong c©u hái trªn ®Òu lµ nguyªn nh©n hay cã thÓ ®i kÌm víi sa sót trÝ tuÖ.
BÖnh Binswanger, nguyªn nh©n ch−a ®−îc biÕt râ th−êng xuÊt hiÖn ë
bÖnh nh©n t¨ng huyÕt ¸p trong thêi gian dµi vµ/hoÆc x¬ v÷a ®éng m¹ch,
cã kÌm theo tæn th−¬ng chÊt tr¾ng d−íi vá lan táa vµ th−êng cã ®ît diÔn
biÕn b¸n cÊp. BÖnh Alzheimer lµ nguyªn nh©n phæ biÕn nhÊt g©y sa sót trÝ
tuÖ, bÖnh tiÕn triÓn chËm chÈn ®o¸n ®−îc kh¼ng ®Þnh khi kh¸m nghiÖm tö
thi thÊy cã m¶ng tho¸i hãa d¹ng bét vµ c¸c mí rèi sîi thÇn kinh. BÖnh
Creutzfeldt-Jakob (bÖnh bß ®iªn), bÖnh do protein g©y ra kÌm theo t×nh
tr¹ng sa sót trÝ tuÖ tiÕn triÓn nhanh, co giËt c¬, co cøng, h×nh ¶nh ®iÖn n·o

www.diendanykhoa.com
Page 883 of 911

®å ®iÓn h×nh, vµ chÕt trong vßng 1-2 n¨m sau khi bÖnh khëi ph¸t. ThiÕu
vitamin B12 th−êng xuÊt hiÖn trong nghiÖn r−îu m¹n th−êng g©y ra bÖnh
lý vÒ tñy nhÊt, tõ ®ã lµm mÊt c¶m gi¸c vÒ rung, c¶m gi¸c vÞ trÝ vµ t¨ng
ph¶n x¹ g©n x−¬ng (rèi lo¹n cét sau vµ vµ bã vá tñy bªn), sù kÕt hîp
nh÷ng bÊt th−êng trong bÖnh nµy còng d−îc gäi lµ tho¸i hãa kÕt hîp b¸n
cÊp. Thiếu vitamin B12 còng cã thÓ dÉn tíi sa sót trÝ tuÖ typ d−íi vá. Sa
sót trÝ tuÖ do nhåi m¸u nhiÒu lÇn th−êng cã tiÒn sö rèi lo¹n ho¹t ®éng
chøc n¨ng ®ét ngét theo h×nh bËc thang kÌm theo cã sù tÝch tô c¸c thiÕu
hôt thÇn kinh hai bªn. XÐt nghiÖm h×nh ¶nh n·o cho thÊy nhiÒu vïng bÞ
®ét quþ.

XI-84. §¸p ¸n B. (Ch−¬ng. 379) Héi chøng èng cæ tay g©y ra do chÌn
Ðp d©y thÇn kinh gi÷a ë cæ tay. Th−êng b¾t ®Çu víi triÖu chøng rèi lo¹n
c¶m gi¸c ë vïng d©y thÇn kinh gi÷a chi phèi sau ®ã cã thÓ xuÊt hiÖn yÕu
c¬, teo c¬ t¨ng dÇn. Ho¹t ®éng cæ tay qu¸ nhiÒu lµ nguyªn nh©n phæ biÕn
nhÊt g©y héi chøng nµy, hiÕm h¬n mét sè bÖnh hÖ thèng còng cã thÓ lµ
nguyªn nh©n, nh÷ng bÖnh nµy cã thÓ nghÜ ®Õn khi bÖnh biÓu hiÖn râ ë hai
bªn. Viªm mµng g©n cã viªm khíp trong viªm khíp d¹ng thÊp vµ dµy m«
liªn kÕt trong bÖnh amyloid hay to ®Çu chi vµ nh÷ng bÖnh hÖ thèng kh¸c
nh− suy tuyÕn gi¸p, ®¸i th¸o ®−êng còng cã thÓ lµ bÖnh nguyªn. L¬ x¬ mi
kh«ng g©y héi chøng èng cæ tay.

www.diendanykhoa.com

You might also like