Temel Kavramlar ve

Tarihsel Süreç
Dr. Öğretim Üyesi Duygu Nazire KAŞIKCI
Kocaeli Üniversitesi
Eğitim Fakültesi
Temel Kavramlar ve Tarihsel Süreç
 Eğitim
 Öğretim
 Teknoloji
 Eğitim Teknolojisi
 Öğretim Teknolojisi
 Öğretim Tasarım ve Teknolojisi Kavramları
 Öğretim Materyali Kavramı
 Teknoloji, Eğitim ve Öğretim Teknolojisi Tarihi
 Öğretim Tasarımı ve Teknolojisi Tarihi
 Öğretim Araç ve Materyallerinin Tarihi
Eğitim nedir?

”Eğitim hayata
hazırlamak değil,
hayatın ta kendisidir.”
John Dewey (1916)
Eğitim nedir?

 Bireyin kendi yaşantısı yoluyla

davranış değişikliği oluşturması
sürecidir.
 Eğitim ister formal isterse
informal olsun bireyin
doğumundan ölümüne kadar süren
bir olgudur.
Öğretim Nedir?

 Öğrenmenin gerçekleşmesi için planlanan, kasıtlı

ve sistematik eğitim sürecidir (Demirel, 2003).
 Öğretim, belirli hedeflere bağlı olarak, bireyin
ihtiyaçlarını karşılaması ve yeteneklerini
geliştirmesi amacıyla düzenlenmiş bir takım bilgi,
beceri, ya da faaliyetler listesinden veya öğrenci
davranışlarından istenilen değişiklikler oluşturma
amacıyla ayrıntılı olarak yapılan süreçtir (Bacanlı,
2004)
Teknoloji
 Teknoloji en yalın anlamı ile kuramsal
bilgilerin ve bilimsel yasaların uygulamaya
dönüştürülmesi işidir.

 Teknoloji genel anlamda kazanılmış

yeteneklerin işe koşulmasıyla doğaya
egemen olmak için gerekli işlevsel yapılar
oluşturma olarak ifade edilebilir.

 Belirli amaçlara ulaşmada, belirli sorunları

çözmede, gözleme dayalı ve kanıtlanmış
bilgilerin uygulanmasıdır.
Eğitim Teknolojisi
 Eğitim teknolojisi, “öğretme-öğrenme
süreçlerinin yapısallaştırılması, yani öğretme-
öğrenme süreçlerinin tasarlanması,
uygulanması, değerlendirilmesi ve
geliştirilmesi işi” dir (Alkan, 1998).

 Diğer bir deyişle; öğrenme-öğretme

süreçlerinin tasarımlanması, uygulanması,
değerlendirilmesi ve geliştirilmesi işidir.

 Eğitim teknolojisi, “öğrencileri, eğitim

programlarında belirlenmiş olan özel
amaçlara ulaştırma süreciyle uğraşan bilim
dalı”dır.
Eğitim Teknolojisinin Kapsamını
Oluşturan Unsurlar
 Hedefler
 Öğrenme kuramları
 Öğrenci
 Öğretmen
 Öğretim yöntem ve teknikleri
 Öğretim ortamları
 Öğretim araç ve gereçleri
 Değerlendirme
Eğitim Teknolojisinin Yararları

 Serbesti
 Birinci Kaynaktan Bilgi
 Fırsat Eşitliği
 Çeşitlilik ve Kalite
 Yaratıcılık
 Bireysel Öğretim
 Kopya Edilebilen Bir Sistem
 Üretken Eğitim ve Hızlı Öğrenme
Öğretim Teknolojisi

 Öğretim teknolojisi kavramı ise, öğrenme-öğretme

ortamının en etkin şekilde düzenlenmesi için
gösterilen sistematik ve planlı etkinlikler
bütünü olarak tanımlanabilir.
Öğretim teknolojisinin öğrenme
ortamındaki uygulama aşamaları
 1. Tasarlama
 1.1. Öğretimsel sistemlerin tasarımı
 1.2. Mesaj tasarımı  4. Yönetim
 1.3. Öğretim stratejileri  4.1. Proje yönetimi
 1.4. Öğrenicinin özellikleri  4.2. Kaynak yönetimi
 4.3. Dağıtım sisteminin yönetimi
 2. Geliştirme  4.4. Bilgi yönetimi
 2.1. Yazılı teknolojiler
 2.2. Görsel - işitsel teknolojiler  5. Değerlendirme
 2.3. Bilgisayar tabanlı teknolojiler  5.1. Problem analizi
 2.4. Kaynaştırılmış teknolojiler  5.2. Kriter dayanaklı ölçme
 5.3. Sürece yönelik (formative) değerlendirme
 3. Kullanma  5.4. Ürüne yönelik (summative) değerlendirme
 3.1. Medya kullanımı
 3.2. Yeniliğin yaygınlaştırılması
 3.3. Uygulama ve kurumsallaştırma
 3.4. Politika ve düzenlemeler
Eğitim ve Öğretim teknolojisi
arasında ne fark var?
 Eğitim teknolojisi, eğitimle ilgili özellikleri kazandırmak üzere yapılan
tüm sistemlerin tasarımını ifade ederken, öğretim teknolojisi derslerin
öğretimi ile ilgili sistemlerin tasarlanması, geliştirilmesi, kullanma,
yönetim ve değerlendirmeyi içine alan sistematik bir bütünü ifade
eder.
 Diğer bir değişle eğitim teknolojisi terimi, öğretme-öğrenme süreçleri
ile ilgili özgün bir disiplini vurgularken, öğretim teknolojisi terimi ise
bir konunun öğretimi ile ilgili öğrenmenin kılavuzlanması etkinliğini
ifade etmektedir. (Yalın, 2003)
Öğretim tasarım ve teknolojisi,

 öğrenme ve performans problemlerinin

analizi için öğretimsel ve öğretimsel
olmayan süreç ve kaynakların tasarlanması,
gelişimi, uygulanması, değerlendirilmesi ve
yönetimini kapsar. (Reiser, 2001)
 Öğretim Materyali

 Öğretim materyali, genel

olarak hedefleri
geçekleştirmek amacıyla
araçlardan faydalanarak
yapılan ders sunum
içeriklerini kapsar.
Öğretim Teknolojisinin Tarihsel Gelişimi
Kaynaklar

 Alkan, C. (2005). Eğitim Teknolojisi. Anı Yayıncılık

 Kurt, A. A. (2018). Öğretim Teknolojilerinin Temelleri. Nobel Yayınları
 Yanpar Yelken, T. (2015). Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı. Anı
Yayıncılık