บทที่ 1

บทนำ (เครื่องกดน้ำอัตโนมัติ)
ที่มาและความสำคัญ
ในป%จจุบัน ประเทศไทยมีการแพร7ระบาดของเชื้อ Covid – 19 จึงทำใหJทุกคนตJองดูแลรักษาสุขภาพของ
ตนเอง ลดการสัมผัสกับคนอื่นๆ เพื่อปUองกันการแพร7เชื้อไวรัส จึงไดJมีการคิดคJนโครงงาน เครื่องกดน้ำอัตโนมัติ
แบบเซ็นเซอร[ สามารถลดการสัมผัสไดJ เพื่อปUองกันการติดเชื้อไวรัส Covid - 19
เครื่องกดน้ำอัตโนมัติแบบเซ็นเซอร[ ไม7ตJองใชJมือสัมผัส ทำใหJปลอดภัยจากเชื้อไวรัส เหมาะกับโรงพยาบาล
รวมถึงสถานที่ที่มีสารเคมีมาก คือ โรงงานอุตสาหกรรม และทุกๆสถานที่ ที่ตJองการคำนึงถึงความสะอาด
ปราศจากจากเชื้อไวรัส รวมถึงโรงเรียน ก็ตJองคำนึงถึงการแพร7ระบาดของเชื้อไวรัสเช7นกัน
วัตถุประสงค6
1. เพื่อสรJางเครื่องกดน้ำอัตโนมัติแบบเซ็นเซอร[
2. เพือ่ ศึกษาประสิทธิภาพการทำงานของเซ็นเซอร[
3. เพือ่ ตอบสนองความตJองการของสถานการณ[ในป%จจุบัน
สมมติฐาน
เครื่องกดน้ำอัตโนมัติที่จัดทำขึ้น จะมีประสิทธิภาพที่ดี และใชJงานไดJจริง
ตัวแปรที่เกี่ยวข>อง
ตัวแปรตJน : เครื่องกดน้ำ
ตัวแปรตาม : เครื่องกดน้ำที่ควบคุมระบบเซ็นเซอร[ ตรวจจับแกJว เพื่อเปdด - ปdดการจ7ายน้ำ
ตัวแปรควบคุม : ระบบเซ็นเซอร[
นิยามเชิงปฏิบัติการ
1. เครื่องกดน้ำอัตโนมัติ หมายถึง เครื่องกดน้ำโดยใชJเซ็นเซอร[แทนการสัมผัส
2. เซ็นเซอร[ตรวจจับแกJว หมายถึง เปeนเซ็นเซอร[ที่สามารถทำการตรวจจับไดJโดยตัวเซ็นเซอร[ ไม7ตJอง
สัมผัสกับตัววัตถุ และยังสามารถตรวจจับไดJทั้งโลหะและอโลหะ เช7น ขวดแกJว แกJวพลาสติก แกJว
กระดาษ
ขอบเขตของการศึกษาค>นคว>า
1. ศึกษาการทำงานของระบบเซ็นเซอร[ ว7าสามารถทำงานควบคู7กับโครงงานที่จัดทำขึ้นหรือไม7
2. โครงงานที่จัดทำขึ้น มีความสะอาด เพื่อคำนึงถึงบริโภค
ประโยชน6ที่คาดวHาจะได>รับ
1. เครื่องกดน้ำอัตโนมัติที่จัดทำขึ้น จะมีประสิทธิภาพที่ดี และมีความสะอาด
2. เปeนที่ตอบสนองกับสถานการณ[ในป%จจุบัน
 บทที่ 2
เอกสารที่เกี่ยวข?อง
เครื่องกดน้ำอัตโนมัติ
คือ เครื่องที่ใชJจ7ายน้ำ โดยใชJเทคโนโลยีที่มีความทันสมัย ลดการสัมผัส แต7ใชJเซ็นเซอร[ในการตรวจจับแทน
ซึ่งตอบสนองต7อยุคสมัย ที่มีสถานการณ[การแพร7ระบาดของเชื้อไวรัส Covid – 19 เนื่องจากโดยปกติ เรา
จะตJองใชJมือสัมผัสกับเครื่องกดน้ำ หรือตูJกดน้ำชนิดต7างๆ ทำใหJมีความเสี่ยงต7อการติดเชื้อ จึงไดJมีการคิดคJน
เครื่องกดน้ำอัตโนมัติขึ้น ใชJหลักการในระบบของเซ็นเซอร[ มีเครื่องป%fมน้ำเพื่อดูดน้ำขึ้น จากในถังบรรจุน้ำ ดูด
ขึ้นไปดJานบน ผ7านสายท7อน้ำ สายท7อน้ำและถังบรรจุน้ำตJองคำนึงถึงความสะอาดอย7างมาก เนื่องจากเปeน
เครื่องจ7ายน้ำ สำหรับบริโภค การทำงานของเซ็นเซอร[จะเริ่มตอนที่เซ็นเซอร[ตรวจจับไดJว7า มีแกJวน้ำมารองอยู7
ขJางล7างสายท7อน้ำ จึงจะทำงาน และมีการจ7ายน้ำขึ้นมา หากนำแกJวน้ำออกจากบริเวณล7างสายท7อน้ำ เซ็นเซอร[
ก็จะหยุดทำงาน และจะไม7มีการจ7ายน้ำขึ้นมาอีก
การใช>เครื่องกดน้ำอัตโนมัติ
การใชJเครื่องกดน้ำอัตโนมัติ คือ เครื่องที่ใชJกันอย7างมากมาย ดJวยยุคสมัยที่ใหม7 มีความทันสมัย สามารถใชJ
งานไดJสะดวกสบาย โดยไม7ตJองสัมผัส เพราะใชJระบบเซนเซอร[ เพื่อลดการระบาดของเชื้อไวรัส Covid - 19
ถังบรรจุน้ำ
ผลิตจากวัสดุโพลิเอทิลีน เทเรฟทาเลต (PET) คุณภาพดี ปลอดภัย ตัวถังพลาสติก มีความเหนียว ทนทาน
กว7าถังทั่วไป เหมาะสำหรับบรรจุน้ำดื่ม หรือสำหรับตูJกดน้ำทำความเย็น
ปNOมน้ำน้ำ
เปeนอุปกรณ[ที่ช7วยส7งผ7านพลังงานจากแหล7งกำเนิด ไปยังของเหลว เพื่อทำใหJของเหลวเคลื่อนที่จาก
ตำแหน7งหนึ่ง ไปยังอีกตำแหน7งหนึ่งที่อยู7สูงกว7า
เซ็นเซอร6ตรวจจับวัตถุ
ชุดอุปกรณ[ วงจร หรือระบบที่ทำหนJาที่ตรวจวัดการเปลี่ยนแปลงคุณสมบัติ หรือลักษณะของสิ่งต7างๆ
โดยรอบวัตถุเปUาหมาย และนำขJอมูลจำนวนมาก ที่ไดJจากการตรวจวัด เขJาสู7กระบวนการแจกแจง และ
วิเคราะห[พฤติกรรมของการเปลี่ยนแปลง ประมวลผลเปeนองค[ความรูJและป%ญญาประดิษฐ[ ใหJมนุษย[นำองค[
ความรูJมาใชJเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพ ลดขั้นตอนของกระบวนการทำงาน

อุปกรณ[เซ็นเซอร[สามารถแบ7งไดJเปeน 3 ประเภท ตามคุณสมบัติในการตรวจวัด ประกอบดJวย

1. เซ็นเซอร'ด)านกายภาพ (Physical Sensor) คือ เซ็นเซอร[ที่ใชJในการตรวจวัดคุณสมบัติทางกายภาพ

ต7างๆ เปeนเซ็นเซอร[ที่ใชJเซลล[พิเศษที่มีความไว ต7อ แสง, การเคลื่อนไหว, อุณหภูม,ิ สนามแม7เหล็ก,
แรงโนJมถ7วง, ความชื้น, การสั่นสะเทือน, แรงดัน, สนามไฟฟUา, เสียง และลักษณะทางกายภาพอื่นๆ
ของสภาพแวดลJอมภายนอก/ภายใน เช7น แรงยืด, การเคลื่อนไหวของอวัยวะ รวมทั้ง สารพิษ,
 สารอาหาร, และสภาพแวดลJอมการเผาผลาญภายใน เช7น ระดับน้ำตาล, ระดับออกซิเจน , ฮอร[โมน,
สารสื่อประสาท เปeนตJน

2. เซ็นเซอร'ด)านเคมี (Chemical Sensor) คือ เซ็นเซอร[ที่ใชJในการตรวจวัดสารเคมีต7างๆ โดยอาศัย

ปฏิกิริยาจำเพาะทางเคมี และมีการแปลงเปeนขJอมูลหรือสัญญาณที่สามารถอ7านวิเคราะห[ไดJ เช7น
เซ็นเซอร[ตรวจวัดสารเคมีปนเปtuอนในสิ่งแวดลJอม หรือดินและน้ำเซ็นเซอร[ และ อุปกรณ[ในการตรวจ
วิเคราะห[ทดสอบ สัมพันธ[กันอย7างไร? ทิศทางการพัฒนาอุปกรณ[ในการตรวจวิเคราะห[ทดสอบมี
แนวโนJมจะประยุกต[เปeนอุปกรณ[เซนเซอร[ที่เปeนเครื่องมืออิเล็กทรอนิกส[ที่สามารถอ7านผลไดJง7าย
แสดงผลเปeนระบบดิจิตอลหรือตัวเลข โดยไม7จำ เปeนตJองอาศัยผูJเชี่ยวชาญในการตรวจวิเคราะห[และ
อ7านผลผูJใชJสามารถใชJอุปกรณ[ดังกล7าวไดJดJวยตัวเอง (Point-of-Care: PoC) จากลักษณะเฉพาะของ
เซ็นเซอร[ที่สามารถใชJเปeนอุปกรณ[ในการตรวจวิเคราะห[ที่มีขนาดพกพาสะดวกและใชJงานง7ายนั้น จึง
ถูกนำ มาประยุกต[ใชJในอุตสาหกรรมต7างๆ

3. เซ็นเซอร'ทางชีวภาพ (Biosensor) คือ เซ็นเซอร[ที่อาศัยเทคนิคการนำ สารชีวภาพ (Biological

Recognition Material) มาเปeนตัวทำปฏิกิริยาจำเพาะกับสารเปUาหมาย เช7น เซ็นเซอร[ที่ใชJในการ
ตรวจวัดระดับน้ำ ตาลในเลือด

ในยุค 4.0 เทคโนโลยี Sensor มีความสำคัญมากต7อการทำงานกับระบบเก็บขJอมูลอัตโนมัติต7างๆ ผ7าน

เครือข7ายของวัตถุที่เรียกว7า อินเตอร[เน็ตของสรรพสิ่ง หรือ Internet of Things (IoT) และ AI
เนื่องจาก ระบบ Sensor ในป%จจุบันมีทิศทางที่คาดว7าจะกJาวสู7 คำว7า วัตถุอัจฉริยะ (Smart Objects)
โดยป%จจุบนั ไดJมีการเชื่อมโยงและสื่อสารเขJากับวัตถุต7างๆ รอบตัว ไม7ว7าจะเปeนรถยนต[ เครื่องใชJไฟฟUา
ในบJาน และแมJแต7สัตว[เลี้ยงที่บJาน ก็สามารถเชื่อมโยงสื่อสาร และตอบสนองผ7าน IoT ซึ่งทั้งหมดตJอง
อาศัยเซนเซอร[ที่มีขนาดเล็กลง ฉลาดขึ้น และราคาที่ถูกลง ซึ่งมีการคาดการณ[ว7า วัตถุอัจฉริยะที่
เชื่อมต7ออินเตอร[เน็ตจะมีมากถึง 13 ลJานลJานตัวภายในป• 2025 สำหรับระบบอัจฉริยะต7างๆ รวมทั้ง
บJานอัจฉริยะ (Smart Home) ระบบขนส7งอัจฉริยะ (intelligent transport) เมืองอัจฉริยะ (Smart
City) เกษตรกรรมอัจฉริยะ (Smart Agriculture) ระบบดูแลสุขภาพอัจฉริยะ (Smart Healthcare)
เปeนตJน

ประเทศไทย 4.0 กำลังเตรียมมุ7งเขJาสู7เศรษฐกิจดิจิทัล รับรองไดJว7า เทคโนโลยีเซนเซอร[ มีความ

จำเปeนตJองลงทุนอย7างจริงจัง และเชื่อว7าในอีกไม7เกิน 10 ป•ขJางหนJา จำนวนเซนเซอร[ทั่วโลกจะเพิ่มขึ้น
จากหลักพันลJานตัว (billion) ไปสู7หลักลJานลJานตัว (trillion) จนเรียกไดJว7า เทคโนโลยีนี้เขJาสู7ยุค
Trillion Sensors จากแนวโนJมของเทคโนโลยีเซนเซอร[ ที่มีชิปเซนเซอร[อิเล็กทรอนิกส[ขนาดเล็กลง
และมีความฉลาดและเปeนอัจฉริยะเพิ่มขึ้น จนสามารถนำขJอมูลมาวิเคราะห[และประมวลผลเปeนองค[
 ความรูJและสรJางป%ญญาประดิษฐ[ (Artificial Intelligence) เพื่อพัฒนาใหJเกิดเปeนนวัตกรรมฝ•มือคน
ไทย และนักวิจัยมีบทบาทในเวทีนวัตกรรมดJานเซนเซอร[ของโลกต7อไป

รีเลย6

อุปกรณ[อิเล็กทรอนิกส[ที่ใชJกันอย7างแพร7หลายในวงจรควบคุมอัตโนมัติ ทำหนJาที่เปรียบเสมือนสวิตช[ไฟ ที่

ใชJแรงดันไฟฟUาในการเปdดและปdดอุปกรณ[ไฟฟUาเพื่อควบคุมวงจรต7างๆ รีเลย[จะทำงานโดยการปUอน
กระแสไฟฟUาใหJกับขดลวด เพื่อเปลี่ยนแรงดันไฟฟUาใหJเปeนพลังงานแม7เหล็ก สำหรับใชJดึงดูดหนJาสัมผัส
(contact)ใหJเปลี่ยนทิศทางการไหลของไฟฟUา เพื่อควบคุมการจ7ายไฟใหJกับอุปกรณ[ต7างๆคลJายกับสวิตซ[

ทHอดูดน้ำ

ใชJกับการดูดน้ำทัว่ ไป ยางชั้นใน เปeนยางสังเคราะห[คณ

ุ ภาพสูง ที่มีความทนทาน และยืดหยุ7นดี ชั้น
เสริมแรง ผJาใบสังเคราะห[ ที่มีความเหนียวทนทานสูงพรJอมชัน้ ลวดขด เปeนวงปUองกันการยุบตัว ยางชั้นนอก
เปeนยางสังเคราะห[ทที่ นต7อทุกสภาวะอากาศ และโอโซนไดJดี

ทHอสHงน้ำ

ใชJกับการส7งน้ำทั่วไป ยางชั้นใน เปeนยางสังเคราะห[คณ

ุ ภาพสูง ที่มีความทนทาน และยืดหยุ7นดี ชั้น
เสริมแรง ผJาใบสังเคราะห[ ที่มีความเหนียวทนทานสูงพรJอมชัน้ ลวดขด เปeนวงปUองกันการยุบตัว ยางชั้นนอก
เปeนยางสังเคราะห[ทที่ นต7อทุกสภาวะอากาศ และโอโซนไดJดี

แบตเตอรี่ 18650 ลิเธียมไอออน ขนาด 3.7 โวลต6

แบตเตอรี่ 18650 ถูกเรียกตามเสJนผ7านศูนย[กลางและความยาวของตัว (18mm x 65mm) ดJานในตัว

แบตเตอรี่เปeน cell ชนิด Lithium – Ion แบตเตอรี่ชนิดนี้ถูกใชJมาค7อนขJางนานแลJว เพียงแต7อยู7ในรูปแบบของ
Battery Pack จึงไม7ค7อยคุJนเคยกันมากนัก แต7ในป%จจุบันเนื่องจากแบตเตอรี่ 18650 สามารถจ7ายกระแสไดJสูง
กว7าแบตเตอรี่ขนาด AA และความจุที่สูงกว7ามาก จึงเปeนที่นิยมแพร7หลายในการใชJกับอุปกรณ[อิเล็กทรอนิกส[
ต7างๆ เช7น คอมพิวเตอร[ โนœตบุœค ไฟฉายแรงสูง สว7านไฟฟUา หรือแมJแต7ชาร[จแบตสํารอง หรือ Power Bank
นั่นเอง แต7ดJวยคุณสมบัติเฉพาะของแบตเตอรี่ชนิด Lithium นั้นไม7เหมือนแบตเตอรี่ธรรมดาเช7น Ni-mh หรือ
แบตเตอรี่แหJง ตัวแบตเตอรี่เองตJองจึงมีการออกแบบระบบปUองกันใหJมีความปลอดภัยมากขึ้น ซึ่งแต7ละ cell
ปกติจะมีชุดปUองกันดJวยกัน 3 ชั้น โดยระบบปUองกันแบบ PCT และ CID ตามปกติจะมีอยู7ใน cell อยู7แลJว ส7วน
Protected PCB นั้นขึ้นอยู7กับผูJผลิต
ทHอ PVC

ผลิตภัณฑ[สำหรับใชJในงานก7อสรJางและส7งน้ำ เช7น งานท7อประปา ท7อลำเลียงของเหลว ท7อระบายน้ำทิ้ง

หรือเดินสายไฟ เปeนตJน ซึ่งโครงสรJางทั่วไปของท7อ PVC จะเปeนท7อพลาสติกทรงกระบอกแบบตรงยาว ผิวเรียบ
ผลิตจากวัสดุพอลีไวนิลคลอไรด[ (Polyvinylchloride) เปeนหลัก ซึ่งมีคุณสมบัติเปeนฉนวนไฟฟUา ไม7เปeนสนิม
น้ำหนักเบา ทนต7อแสงแดด กรดด7าง และแรงกระแทกไดJดี และสามารถติดตั้งไดJง7ายดJวยการใชJขJอต7อเชื่อมเขJา
หากันหรือในงานบางประเภทจะใชJน้ำยาประสานท7อ PVC

ฝาครอบ PVC
ฝาครอบเปeนอุปกรณ[ที่ไวJใชJกับท7อเพื่อปdดระบบน้ำไม7ใหJน้ำรั่วหรือไหลออก ในการทำDIY หลายๆคนก็นิยม
ใชJฝาครอบหรือหัวอุดเพื่อปdดท7อเพื่อปUองกันไม7ใหJท7อไปขุดพื้นเปeนรอยหรือกันสิ่งแปลกปลอมเขJามาภายหลัง.
แต7ละประเภทตJองเลือกรูปแบบและขนาดของขJอต7อใหJเหมาะสม โดยมีใหJเลือกสรร ในงานรับแรงดัน งาน
ระบายน้ำ และงานเกษตร มีหลากหลายขนาดใหJเลือกโดยวัตถุดิบที่ใชJผลิตสินคJา
 บทที่ 3

วัสดุและวิธีการดำเนินการ
วัสดุและอุปกรณ6

1. ถังบรรจุน้ำ ขนาด 18.9 ลิตร

2. ป%fมน้ำ
3. เซ็นเซอร[ตรวจจับวัตถุ
4. รีเลย[
5. ท7อดูดน้ำ
6. ท7อส7งน้ำ
7. แบตเตอรี่ 18650 ลิเธียมไอออน ขนาด 3.7 โวลต[
8. ท7อ PVC ขนาด 2 นิ้ว
9. ฝาครอบท7อ PVC ขนาด 2 นิ้ว

วิธีการดำเนินการ

1. แกะป%fมน้ำสำเร็จรูปออก
2. นำรีเลย[มาเชื่อมกับแบตเตอรี่ในป%fมน้ำสำเร็จรูป
3. นำเซ็นเซอร[มาติดไวJทดี่ JานหนJาของป%fมน้ำ บริเวณดJานล7างท7อส7งน้ำ
4. นำสายจั๊มเปอร[มาต7อที่ 3 ขาของตัวเซ็นเซอร[ ตัดอีกฝ%¦งออก และปลอกเปeนสายทองแดง เพื่อจะทำ
การบัดกรีเขJากับตัวรีเลย[
5. ต7อสายระหว7างเซ็นเซอร[กับรีเลย[ตามขั้วบวกเขJากับขั้วบวก ขั้วลบเขJากับขั้วลบ และต7อinเขJากับout
6. ทำการต7อไฟเลี้ยงเซ็นเซอร[และรีเลย[ ตัวใดตัวหนึ่ง เนื่องจากเซ็นเซอร[กับรีเลย[ไดJมสี ายเชื่อมต7อระหว7าง
กันอยู7แลJว หากทำการต7อไฟเลีย้ งตัวใดตัวหนึง่ ก็จะเหมือนต7อใหJกับอีกตัวหนึง่ ดJวยเช7นกัน
7. นำมาบรรจุในท7อ PVC และทำการครอบฝาท7อ PVC
8. นำน้ำมาใส7ในถังบรรจุนำ้ ขนาด 18.9 ลิตร (คำนึงถึงความสะอาดเปeนอย7างมาก)
9. นำท7อ PVC ในขJอ 7 มาติดกับถังบรรจุน้ำ ถือเปeนการเสร็จสิ้นการทำเครื่องกดน้ำอัตโนมัติ