Samobójstwo – świadome, celowe działanie jednostki, zmierzające do skutecznego odebrania sobie życia Próba samobójcza – działanie podjęte z intencją samobójstwa, bez udziału osób trzecich, może a, ale nie musi być zakończone samobójstwem Myśli samobójcze - Myśli, fantazje, przemyślenia o śmierci, pozbawieniu siebie życia, nie zawsze świadczą o zamiarach samobójczych Proces samobójczy –narastające zagrożenie mające początek, czas trwania i rozwój mogący doprowadzić do śmierci Zachowania samobójcze to groźby, plany, próby samobójcze, usiłowanie samobójstwa, samobójstwo dokonane Prewencja – oddziaływania dążące do zapobiegania samobójstwom 2) Czynniki ryzyka ( samobójstwo jest interakcją wielu czynników) a) cz. Społeczne ( wiek, płeć –kobiety częściej próby samobójcze, mężczyźni samobójstwa dokonane. Grupa podwyższonego ryzyka wiek: 15-19 lat, do 25 r.życia, seniorzy po 70 r.życia) b) psychologiczne: choroby psychiczne ( depresja, schizofrenia, zab. osobowości , uzależnienia od substancji psychoaktywnych, samookaleczenia, silne stresory, próby samobójcze i choroby psychiczne w rodzinie, próby podejmowane w przeszłości) czynniki chroniące: ograniczenie dostępu do metod, wsparcie w rodzinie, wsparcie społeczne, zasoby indywidualne 3) Rodzaje ryzyka samobójczego: Ostre ryzyko ( do 48h,pacjent ma plan, ujawnia jawne tendencje ) – konieczna hospitalizacja Krótkoterminowe ryzyko ( dni, tygodnie, utrzymujące się myśli „s”, choroby psychiczne)- ograniczenie dostępu do metod, organizacja sieci wsparcia, ocrna zasobów, konsultacja psychiatryczna Długoterminowe ryzyko – miesiące, pacjent po próbie samobójczej, organizacja sieci wsparcia, konsultacja psychiatryczna, terapia behawioralno -dialektyczna 4) Postępowanie z osobą z grupy ryzyka ( plan badania) a) konieczna konsultacja psychiatryczna b) ocena ryzyka (skala: SAD PERSONS) - opis planowanego samobójstwa: ( ocena dostępności i letalności metody- wywiad w kierunku wcześniejszych prób samouszkodzeń, leczenia psychiatrycznego, chorób psychicznych w tym wyst, w rodzin- ocena indywidualnych zasobów, istniejących stresorów
Abraham Maslow, od hierarchii potrzeb do samorealizacji: Podróż w psychologii humanistycznej przez hierarchię potrzeb, motywację i osiągnięcie pełnego potencjału ludzkiego