MÓN MIỀN TRUNG

1. Khẩu vị:
Người miền Trung thích ăn cay và đậm đà, gần như món nào cũng cho một ít ớt vào, từ món kho đến
món canh. Tuy vị đậm đà nhưng cách chế biến, tẩm ướp lại rất đơn giản, không hề cầu kỳ với những
gia vị bình thường trong bếp nhà nào cũng có như muối, tiêu, đường, ớt…

Người miền Trung có nghệ thuật chế biến tiêu, ớt vô cùng đặc sắc. Chẳng hạn như vùng Quảng Bình,
Quảng Trị thường muối ớt, muối tiêu trong hũ sành để khoảng hơn nửa tháng mới lấy ra chế biến.
Người Huế thì có ớt xào, ớt bột, ớt ngâm, ớt chưng, thậm chí cả món muối ớt cũng được biến tấu vài
ba kiểu khác nhau. Ớt Huế là giống ớt xanh bé xíu mà cay đến tê tái, người không quen thì chỉ cần nửa
trái cũng đủ thấy bỏng lưỡi.

Lý do sâu xa của thói quen này là vì nhu cầu thích nghi với thời tiết khắc nghiệt của vùng miền. Miền
Trung vốn có điều kiện tự nhiên bất lợi, bão lũ quanh năm. Vì vậy, họ thường có quan điểm “ăn chắc
mặc bền”, việc ăn uống phải nhanh gọn và no lâu. Từ đó, dẫn đến thói quen nấu nướng lúc nào cũng
cay mặn hơn một chút, để ăn được nhiều cơm hơn, tiết kiệm thức ăn, dành dụm được nguyên liệu và
tiền bạc nhằm chống chọi với mưa lũ.

2. 2 trong số món ăn đặc trưng ở miền Trung:

A. Bún bò Huế:

Bún bò là một trong những đặc sản của xứ Huế, mặc dù món bún này phổ biến trên cả ba miền ở Việt
Nam và cả người Việt tại hải ngoại. Tại Huế, món này được gọi đơn giản là "bún bò" hoặc gọi cụ thể
hơn là "bún bò thịt bò". Các địa phương khác gọi là "bún bò Huế", "bún bò gốc Huế" để chỉ xuất xứ
của món ăn này

Một tô bún bò chuẩn vị Huế sẽ gồm sợi bún, thịt bò, tiết heo, chả cua và nước dùng. Nguyên liệu làm
bún là bột gạo pha với bột lọc theo tỷ lệ chuẩn để sợi bún có độ dai vừa phải. Thịt bò được chọn là
phần bắp chân trước, nạm bò hoặc bắp hoa màu đỏ tươi, mỡ bò màu vàng nhạt. Chả cua màu vàng
cam bắt mắt được làm từ gạch và thịt cua xay nhuyễn với vị béo, bùi tự nhiên.

“Linh hồn” của món bún bò xứ Huế chính là nước dùng. Nước dùng được ninh từ xương ống bò nên
có vị ngọt đậm đà. Ngoài ra, người ta còn thêm vào nước dùng chút mắm ruốc và sả để dậy mùi thơm
nồng hấp dẫn.
B. Bánh xèo:

Bánh xèo là một món ăn quen thuộc của người dân miền Trung. Chiếc bánh đơn giản với bột gạo,
nhân tôm, thịt... ăn kèm với rau sống, nước chấm từ lâu đã trở thành món ăn chơi bình dị của người
dân quê.

Bánh xèo của người miền Trung có kích thước khoảng bằng bàn tay người lớn, ít nhân, thường chỉ là
một con tôm nhỏ, hoặc vài ba lát thịt, mực.. thêm một ít giá tươi

Bánh xèo miền Trung hấp dẫn người ăn bởi hương vị thơm ngon của chiếc bánh, bên cạnh đó là vị
đậm đà của chén nước chấm ăn kèm với rau sống làm cho món ăn thêm thơm ngon.

Cách làm:
Gạo được ngâm nước cho nở. Xong cho nghệ tươi (bánh sẽ ngon hơn so với dùng nghệ khô) hoặc bột
nghệ (nếu là bột nghệ thì xay gạo xong hãy cho vào trộn chung với hỗn hợp gạo xay nhuyễn) vào, xay
nhuyễn hỗn hợp bột gạo ngâm nở với nghệ tươi cắt nhỏ (đa phần đều dùng máy xay để xay gạo vì
nhanh, tiết kiệm thời gian và công sức nhưng ngày trước dùng cối bằng đá để xay, hiện nay có một số
gia đình vẫn còn giữ loại cối này và sử dụng).
Hiện nay đã có một số nhãn hiệu bột bánh xèo trộn sẵn, được bày bán rộng rãi, khi mua về chỉ cần
pha nước theo tỉ lệ cho trước là có thể mang đi đổ bánh ngay. Ngoài nghệ để tạo cho bánh có màu
vàng, nhiều nơi còn sử dụng nước màu dừa để tạo màu cho bánh, bánh đổ ra thường có màu hơi nâu
vàng thay vì có màu vàng như nghệ. Đặc biệt bánh xèo vỏ hầu như chỉ có gạo, không cho thêm nguyên
liệu khác để tạo màu và thường không có nhân bánh.
Kế tiếp cho nước cốt dừa khô (dừa khô nạo nhuyễn cho nước ấm vào bóp sơ rồi vắt nước) vào hỗn
hợp với bột đã xay xong, để khoảng 30 phút. Trước khi đổ bánh cho hành lá cắt nhỏ (khoảng 5 mm)
vào hỗn hợp bột, trộn đều. Nhiều vùng không sử dụng nước cốt dừa trong bột bánh.
Phần nhân bánh gồm thịt ba chỉ, khi luộc cho chút muối vào nồi, thái mỏng tôm rồi xào sơ và cho chút
muối với bột ngọt, đậu xanh đãi vỏ luộc chín, giá luộc sơ. Ở nhiều vùng, nhân bánh chỉ được sơ chế,
ướp sẵn mà không cần làm chín trước khi đổ bánh.
Dùng chảo to để chiên bánh, trước khi đổ bột vào dùng một ít dầu ăn cho vào chảo đợt dầu nóng, rồi
dùng giá múc một muỗng bột đổ vào chảo, sau đó nghiêng chảo sao cho bột tráng đều chảo thành
một hình tròn, đậy nắp lại đến khi bột hơi chín thì cho nhân vào phần giữa, đậy nắp lần nữa và chờ vài
giây là bánh đã chín giòn. Ở miền trung, bánh xèo được đổ trong các khuông tròn và phẳng đáy, kích
thước vừa phải.
Nước mắm để chấm với bánh xèo phải dùng nước mắm ngon pha với nước, nước cốt chanh (để ngon
không nên dùng giấm), đường cát, một ít bột ngọt, cà rốt thái nhuyễn, ít ớt bằm nếu ăn cay