Chức năng của nhà nước chủ nô trong hệ thống khoa học pháp lý

1. Chức năng đối nội:

- Chức năng bảo vệ và củng cố chế độ sở hữu của chủ nô đối với tư liệu sản xuất
và đối với người sản xuất (nô lệ), duy trì các hình thức bóc lột của chủ nô đối với nô lệ
và những người lao động khác:
Trong xã hội chiếm hữu nô lệ, sở hữu của chủ nô bao gồm toàn bộ tư liệu sản xuất và cả
người sản xuất (nô lệ). Do vậy, nhà nước chủ nô bằng rất nhiều những hình thức, biện
pháp khác nhau luôn tìm mọi cách để bảo vệ sở hữu cho giai cấp chủ nô. Thông qua pháp
luật, nhà nước hợp pháp hóa quyền sở hữu của chủ nô, ghi nhận quyền lực vô hạn của
chủ nô đối với nô lệ. Pháp luật quy định bản thân người nô lệ chỉ là tài sản của chủ nô và
nếu là nô lệ có con thì những người con này cũng thuộc tài sản của chủ nô. Mọi hành vi
xâm hại tới tài sản của chủ nô đều bị chủ nô và nhà nước chủ nô trừng trị một cách hết
sức dã man, tàn bạo.

Đi đôi với việc củng cố, bảo vệ chế độ sở hữu chủ nô, nhà nước chủ nô còn thực hiện sự
cưỡng bức lao động đối với nô lệ, bắt nô lệ lao động để làm giàu cho chủ nô, cho nhà
nước, củng cố các hình thức phụ thuộc khác nhau của nô lệ và những người lao động
khác vào giai cấp chủ nô.
- Chức năng trấn áp nô lệ và các tầng lớp người lao động khác về mọi mặt:
Từ những đặc điểm về kinh tế, chính trị, xã hội của xã hội chiếm hữu nô lệ đã dẫn tới
những mâu thuẫn rất gay gắt giữa nô lệ với chủ nô. Trong xã hội thường xuyên xảy ra các
cuộc khởi nghĩa liên tiếp của nô lệ và của những người lao động khác đứng lên chống lại
nhà nước chủ nô, chống lại chủ nô tàn ác. Do sự phản kháng, sự đấu tranh thường xuyên
của nô lệ nên chủ nô luôn phải vũ trang và sẵn sàng đàn áp nô lệ trong mọi tình huống và
ở bất kỳ đâu. Nhà nước chủ nô đã sử dụng mọi biện pháp có thể mà chủ yếu là các biện
pháp quân sự, bạo lực để đàn áp một cách dã man, tàn bạo các cuộc khởi nghĩa của nô lệ.
Do bị hạn chế về nhiều mặt và bị đàn áp rất dã man nên hầu như các cuộc khởi nghĩa của
nô lệ chống lại chủ nô đều bị thất bại, bị dìm trong máu
Ngoài việc trấn áp bằng bạo lực, nhà nước chủ nô còn thực hiện trấn áp về tinh thần đối
với nô lệ và những người lao động khác. Ví dụ: ở nhà nước chủ nô Spac, những người nô
lệ Hilot nếu sinh ra mà bị coi là khỏe mạnh hoặc thông minh thì sẽ bị giết chết để loại trừ
khả năng phản kháng của họ trong tương lại. Thỉnh thoảng nhà nước lại tổ chức giết tập
thể những người nô lệ để thị uy, khủng bố tinh thần người Hilot. Lợi dụng sự thấp kém,
hạn chế của nô lệ, nhà nước chủ nô còn sử dụng tôn giáo để mê hoặc nô lệ, làm cho nô lệ
luôn ở trong tình trạng khiếp đảm, run sợ, phụ thuộc, không dám đứng lên đấu tranh để
thay đổi địa vị của mình trong xã hội.
- Chức năng kinh tế - xã hội:
Các nhà nước chủ nô trong những chừng mực nhất định đều tham gia vào các hoạt động
kinh tế - xã hội, giải quyết những công việc thiết yếu cho xã hội. Ở một số nhà nước chủ
nô mà đặc biệt là các nhà nước chủ nô phương Đông do những đặc điểm về địa lý, khí
hậu, để sản xuất và sinh sống được, người dân buộc phải xây dựng những công trình thủy
lợi với quy mô lớn để tưới tiêu, ngoài ra còn phải tổ chức việc khai phá rừng, chống các
loại thú dữ, bảo vệ mùa màng và các vật nuôi trong gia đình … Tất cả những công việc
trên đòi hỏi sự cố gắng của cả cộng đồng mới có thể thực hiện được. Những hoạt động
kinh tế - xã hội nói trên lúc đầu do các công xã, bộ lạc đảm nhiệm nhưng khi xuất hiện
nhà nước chủ nô thì nhà nước buộc phải đảm nhiêm. Vì vậy, các nhà nước chủ nô đã tiến
hành nhiều hoạt động kinh tế - xã hội để đáp ứng nhu cầu đòi hỏi của xã hội vì sự tồn tại
và phát triển của xã hội chiếm hữu nô lệ.
2. Chức năng đối ngoại:
- Chức năng tiến hành chiến tanh xâm lược chống lại các nước khác, các dân
tộc khác:
Các nhà nước chủ nô đều coi chiến tranh là một trong những biện pháp hữu hiệu nhất để
làm giàu, thực hiện việc cướp đất, cướp tài sản của các dân tộc khác, bắt nhiều tù binh về
làm nô lệ. Số tù binh bắt được sẽ làm tăng khả năng lao động bóc lột ở trong nước và còn
có thể bán ra nước ngoài để thu lợi. Do vậy, các nhà nước chủ nô đều ra sức chuẩn bị lực
lượng để tiến hành chiến tranh xâm lược các quốc gia khác, các dân tộc khác mỗi khi có
điều kiện. Nhà nước chủ nô có thể bắt cả một đất nước, cả một dân tộc bại trận làm nô lệ
và ra sức bóc lột họ. Chiến tranh xâm lược mà các nhà nước chủ nô tiến hành đã làm cho
quan hệ giữa các nước luôn trong tình trạng căng thẳng, đồng thời, nó cũng làm cho mâu
thuẫn giữa chủ nô và nô lệ ngày càng trở nên gay gắt thêm.
- Chức năng phòng thủ đất nước và thực hiện quan hệ ngoại giao, buôn bán
với các quốc gia khác:
Song song với việc tiến hành chiến tranh xâm lược, các nhà nước chủ nô phải thực hiện
phòng thủ đất nước chống lại các cuộc xâm lăng từ bên ngoài. Biện pháp phổ biến là xây
dựng và củng cố quân đội với số lượng đông, xây thành, đắp lũy và các pháo đài vững
chắc.
Ngoài ra, tùy theo tình hình cụ thể mà các nhà nước chủ nô thực hiện quan hệ ngoai giao,
buôn bán với các quốc gia khác.