Professional Documents
Culture Documents
(Ls ĐCSVN) Note
(Ls ĐCSVN) Note
Note:
● Giáo trình của nxb chính trị quốc gia sự thật
● 30/8 tham gia thực tế tại Bảo tàng → cộng tối đa 2đ (nhớ chụp minh chứng)
I. ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM RA ĐỜI VÀ CƯƠNG LĨNH CHÍNH TRỊ ĐẦU
TIÊN CỦA ĐẢNG
1. Bối cảnh lịch sử
a. Tình hình thế giới tác động đến cách mạng Việt Nam
● CNTB phát triển và thực hiện chính sách xâm lược
○ Từ nửa sau TK19, các nước tư bản Âu - Mỹ có sự chuyển
biến mạnh mẽ trong đời sống KT-XH → chuyển từ CN cạnh
tranh sang CN cạnh tranh độc quyền (đế quốc CN)
○ Đẩy mạnh quá trình xâm chiếm, vơ vét tài nguyên từ các
nước thuộc địa → ND các nước đứng lên đấu tranh giải
phóng DT, tạo thành phong trào mạnh mẽ, rộng khắp, nhất là
ở Châu Á.
○ Cùng với GCVS chống lại GCTS ở các nước TBCN, phong
trào giải phóng DT trở thành 1 bộ phận quan trọng trong cuộc
đấu tranh chung chống tư bản, thực dân
→ HCM có nói: “Chủ nghĩa tư bản là một con đỉa có
một cái vòi bám vào giai cấp vô sản ở chính quốc và một cái
vòi khác bám vào giai cấp vô sản ở thuộc địa. Nếu muốn giết
con vật ấy, người ta phải đồng thời cắt cả hai vòi”
→ Chính vì vậy, các tầng lớp ND cả ở các nước thuộc
địa lẫn các nước chính quốc đều đứng lên đấu tranh, tạo nên
làng sóng cách mạng vô cùng mạnh mẽ.
○ Chủ nghĩa Mác Lênin ra đời
○ CMT10 Nga 1917 thắng lợi, làm biến đổi sâu sắc tình hình
thế giới
→ Chủ tịch HCM đã nhận định: “Giống như mặt trời
chói lọi, Cách mạng Tháng Mười chiếu sáng khắp năm châu,
thức tỉnh hàng triệu người bị áp bức, bóc lột trên trái đất.
Trong lịch sử loài người chưa từng có cuộc cách mạng nào có
ý nghĩa to lớn và sâu xa như thế"
○ Tác động của CMT10 Nga và quốc tế cộng sản → mô hình
CN hiện thực đầu tiên trên TG → Là một tấm gương sáng
thúc đẩy phong trào giải phóng ở các nước thuộc địa, mở ra
một thời đại CM chống đế quốc, giải phóng DT.
■ Làm phong trào CMVS ở các nước TBCN phương tây
và phong trào giải phóng DT ở các nước thuộc địa
phương Đông có quan hệ mật thiết với nhau trong cuộc
đấu tranh chống kẻ thủ chung là CNĐQ.
b. Tình hình Việt Nam trước khi có Đảng
● Chế độ PKVN (triều đại nhà Nguyễn) lâm vào giai đoạn khủng
hoảng trầm trọng → Đời sống nhân dân gặp nhiều khó khăn, nền
kinh tế bị trì trệ
● VN ở 1 vị trí chiến lược nằm trên con đường giao thương kinh tế,
VN cũng như Triều Tiên đều bị các nước phương Tây nhắm vào,
xem đó như điều hiển nhiên của các thế lực mạnh mẽ.
○ Nhật ký với Anh hiệp ước cho Anh đô hộ TQ → TQ k có
quyền ý kiến do là nước nhỏ, chưa phát triển như phương
Tây.
● Pháp tấn công ĐN (31/08/1858) → kí hiệp ước để đô hộ, vơ vét tài
nguyên của VN → nhân dân ta như 1 cổ mà 2 tròng (1 tròng của
Pháp, 1 tròng của PK)
● Các chính sách cai trị của thực dân Pháp ở VN
○ Về chính trị:
■ Chế độ cai trị hà khắc
■ Thủ tiêu mọi quyền dân chủ của ND VN, đàn áp
phong trào yêu nước của ND VN
■ Thực hiện chính sách chia để trị ở trong lãnh thổ VN
(Bắc kỳ, Trung kỳ, Nam kỳ) → không còn tên gọi là
VN nữa → muốn xóa tên VN trên bản đồ TG và thành
lập LB Đông Dương
○ Về kinh tế:
■ Duy trì PTSX PK lạc hậu nhằm bó lột tối đa, kìm hãm
nền KT nước ta trong vòng lạc hậu → sợ sự cạnh tranh
ngược lại của các QG thuộc địa.
■ Thực hiện chính sách độc quyền về kinh tế trên tất cả
các ngành công - nông - thương - nghiệp → tránh
LLSX của VN phát triển và độc lập KT để đấu tranh
giải phóng.
■ Tận dụng triệt để nguồn nhân công rẻ mạt mà dồi dào
thay vì nhập máy móc hiện đại về VN và nguồn tài
nguyên dồi dào để chúng bỏ ra chi phí ít nhất nhưng
thu lại nhiều nhất, đồng thời khiến nền KT VN phụ
thuộc vào chúng.
■ Đặt ra nhiều thứ thuế vô lý (thuế nhân, thuế chợ, thuế
đò,...) nhằm bóc lột ND VN đến tận cùng.
■ 2 cuộc khai thác thuộc địa lần I và II của TDP (Thực
dân Pháp) → chỉ tập trung phát triển đồn điền cao su,
cà phê, các công trường nhằm khai thác tài nguyên
đem về chính quốc; hạn chế phát triển nền công
nghiệp, đặc biệt là CN nặng
→ VN vẫn là 1 nước có trình độ SX lạc hậu, kém phát
triển và bị lệ thuộc vào TD Pháp
○ Về văn Hóa:
■ Thực hiện chính sách nô dịch và “ngu dân” →
dễ cai trị
■ Xây nhà tù nhiều hơn trường học → nhằm ru
ngủ, tạo nên con người VN không minh mẫn về
tinh thần và suy nhược về thể chất.
■ Du nhập những giá trị phản VH, duy trì tệ nạn XH vốn
có của chế độ PK và tạo nhiều tệ nạn XH mới, dùng
rượu cồn và thuốc phiện để đầu độc các thế hệ người
VN.
■ Ra sức tuyên truyền tư tưởng “khai hóa văn minh” của
nước “Đại Pháp”
*Câu hỏi: Tại sao 1 số QG thuộc địa của Anh thường có đk phát triển hơn các QG
là thuộc địa của Pháp?
Không phải Anh nhân đạo mà họ đầu tư nhiều hơn trong khi pháp bóc lột nặng nề hơn
→ phản kháng đấu tranh mạnh mẽ hơn nên buộc phải dùng bạo động cách mạng, tiến
hành chiến tranh, Anh thực hiện chính sách cai trị mềm dẻo linh hoạt hơn
Các thuộc địa của Anh thường giành độc lập thông qua con đường trao trả chủ quyền
đất nước một cách hòa bình (tất nhiên cũng có những sự lộn xộn, chia rẽ lãnh thổ như
trường hợp của Ấn Độ và Pakistan). Trái lại, có những thuộc địa của Pháp lại phải trải
những cuộc chiến tranh để giành độc lập (trường hợp của Việt Nam, Algeria). Hậu quả
của chiến tranh, không ít thì nhiều cũng có ảnh hưởng đến sự phát triển của quốc gia về
sau này.
3. Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời và cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng
II. Đảng lãnh đạo đấu tranh giành chính quyền 1930 - 1945
● Tăng lương giảm giờ làm → đòi giảm các loại phí vô lý, thực hiện hiện các quyền
tự do dân chủ, tham gia các đoàn thể chính trị
Học ND sau:
● XVNT 1930-1931
● Cương lĩnh T10
● Phong trào dân chủ 1936-1939
Câu hỏi: Cách mạng tháng 8 có phải là sự kiện “ăn may” hay không? Vì sao?
→ Đi từ các ND chủ trương, cho đến việc Đảg chốt thời cơ ntn
● Bác Hồ đã dự đoán được, và có sự chuẩn bị ntn
→ Chính phủ Trần Trọng Kim ntn (hoang mang cực độ)
Tập hợp LL từ 30 31- phtrao dân chủ 36 39 40
Đội tuyên truyền giải phóng quân ntn
⇒ chủ quan
● Đứng trước tình hình khó khăn, Đảng đã xây dựng “chủ trương kháng
chiến, kiến quốc của Đảng”
● Chỉ thị “Kháng chiến” → Củng cố chính quyền; chống TDP xâm lược; bài
trừ nội phản; Cải thiện đời sống ND
○ Về ngoại giao: hực hiện chủ trương: “Hoa-Việt thân thiện” →
giảm sự chống phá của quân TGT
■ Cung cấp lương thực
■ 70 ghế ngồi trong Quốc hội
■ Đồng tiền
○ đối với Pháp: “độc lập về chính trị, nhân nhượng về kinh tế” → giảm
sự căng thẳng trong MQH với Pháp
● Về chính trị:
○ Trong thế ngàn cân treo sợi tóc, tổ chức tổng tuyển cử thành lập
quốc hội, hội đồng nhân dân các cấp vì → trong giai đoạn 1946,
nước ta vẫn chưa thiết lập được MQH với nước nào khác, nên phải
bầu ra hệ thống chính quyền ND, do ND, vì ND → tạo cơ sở để các
nước khác công nhận chính quyền, chính phủ của nước ta → thiết
lập MQH với các nước khác (Liên Xô, Trung Quốc,..)
○ Đối với TDP:
■ Ngày 6-3-1946, Chủ tịch HCM thay mặt Chính phủ
VNDCCD ký với đại diện CPCH Pháp bản Hiệp định sơ bộ
■ Ngày 9-3-1946, Thường vụ Trung ương Đảng đã đề ra
■