Câu 1 : Trình bày khái niệm của lãnh đạo và đặc điểm của lãnh đạo?

Cho ví dụ minh
họa về 1 đặc điểm của lãnh đạo?
- Khái niệm
+ Lãnh đạo là một phần của quản trị
+ Lãnh đạo là việc đề ra các đường lối , chủ trương , chính sách, mục tiêu, tính chất hoạt
động của một doanh nghiệp trong các điều kiện môi trường nhất định
+ Là quá trình chỉ đạo và thúc đẩy các thành viên làm việc một cách tốt nhất vì lợi ích của
tổ chức
- Đặc điểm của lãnh đạo:
+ Lãnh đạo là một hệ thống tổ chức bao gồm 5 yếu tố là: Người lãnh đạo, người bị lãnh
đạo, mục đích của tổ chức, nguồn lực của tổ chức và môi trường của tổ chức
+ Lãnh đạo là một quá trình , nó biến chuyển tùy thuộc vào mối quan hệ và cách xử lý giữa
5 yếu tố kể trên trong thời gian và kgian nhất định
+ Lãnh đạo là một hoạt động quản trị mang tính phân tầng . Đó là qtrinh người lao động
thông qua quyền lực và sự ảnh hưởng của mình để tạo ra một bộ máy tiến hành các hoạt
động quản trị
+ Lãnh đạo gắn liền với sự phục tùng của người dưới quyền. Người lãnh đạo là người phải
được người dưới quyền tuân thủ mệnh lệnh của mình
Ví dụ về đặc điểm thứ tư của lãnh đạo: Trong một doanh nghiệp may mặc, tổng giám
đốc là người có quyền ra các quyết định có liên quan đến doanh nghiệp như thay đổi
phương pháp sản xuất, phát triển sản phẩm mới hoặc là mở rộng quy mô kinh doanh thì sau
khi người giám đốc đó phân công nhiệm vụ cho từng cá nhân, bộ phận thì các cá nhân bộ
phận được giao nhiệm vụ phải có trách nhiệm tuân thủ sự giao phó của cấp trên và hoàn
thành công việc được giao một cách hiệu quả nhất
Câu 2: Trình bày các loại kỹ năng lãnh đạo theo phương thức làm việc với con người
và theo phương thức suy nghĩ và hành động của người lãnh đạo ? Cho ví dụ minh họa
cho 1 loại kỹ năng
- Kỹ năng lãnh đạo theo phương thức làm việc với con người:
+ Kỹ năng lãnh đạo trực tiếp: Là kỹ năng làm việc với con người trong và ngoài hệ thống
+ Kỹ năng ủy quyền: Cho phép cấp dưới ra quyết định nhưng lãnh đạo vẫn là người chịu
trách nhiệm cuối cùng
+ Kỹ năng xây dựng hệ thống: Là kỹ năng hình thành quy chế tổ chức và văn hóa tổ chức
- Kỹ năng lãnh đạo theo phương thức suy nghĩ và hành động của người lãnh đạo
+ Kỹ năng tư duy : Là kỹ năng định hướng, phân tích, tổng hợp và ra quyết định
+ Kỹ năng tổ chức: Là kỹ năng làm việc với con người và phương tiện, nắm bắt thông tin 1
cách nhanh chóng và chính xác
+ Kỹ năng nghiệp vụ: Là kỹ năng hiểu biết về nghiệp vụ và chuyên môn của hệ thống , các
hiểu biết này mang tính kỹ thuật
VD về kỹ năng tư duy: 1 công ty có tỷ lệ biến động nhân sự cao vào khoảng tháng 2, tháng
3, sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán. Nhà quản trị cần tư duy, tìm phương hướng giải quyết như:
phúc lợi gia tăng cho nhân viên có thâm niên; tiến hành đánh giá hiệu suất liên tục; ghi
nhận, khen thưởng nhân viên kịp thời thay vì chờ đến kỳ đánh giá…
Câu 3 :Trình bày yêu cầu và đặc điểm của các phương pháp lãnh đạo? Cho ví dụ về 1
phương pháp
- Yêu cầu của các phương pháp lãnh đạo
+ Phải bám sát các mục tiêu và mục đích của quản trị
+ Xuất phát từ thực trạng của hệ thống ( Các nguồn lực có thể, nhu cầu, động lực và khả
năng chấp nhận của người bị tác động)
+ Tuân thủ các ràng buộc của môi trường
+ Các loại phương pháp lãnh đạo được sử dụng tùy thuộc vào thói quen, năng lực và giới
hạn thời gian cho phép của người lãnh đạo; vào đặc điểm của mỗi loại pp đem ra use.
- Đặc điểm của các loại phương pháp lãnh đạo:
+ Các loại pp lãnh đạo hết sức biến động, sự biến động này được thể hiện ở các hình thức
biểu hiện của mỗi phương pháp, tại mỗi thời điểm, đối tượng khác nhau thì không giống
hẳn nhau
+ Các phương pháp lãnh đạo luôn luôn đan kết vào nhau
+ Các phương pháp lãnh đạo chịu tác động to lớn của nhu cầu và động cơ làm việc của
người bị tác động xét theo thời gian và không gian diễn ra sự lãnh đạo
VD về pp hành chính: Cấp trên bàn giao nhiệm vụ cho cấp dưới kèm theo sự động viên về
vật chất như: làm tốt sẽ có thưởng, tăng ca cuối tuần sẽ có trợ cấp,...
4. Anh chị hãy trình bày nội dung và chú ý khi sử dụng các phương pháp kinh tế
trong lãnh đạo? Cho ví dụ minh họa?
* Nội dung:
Khái niệm: PP kinh tế là pp tác động gián tiếp vào đối tượng quản trị thông qua các lợi ích
kinh tế để đối tượng bị quản trị tự lựa chọn phương án hoạt động hiệu quả nhất.
Pp kinh tế tạo sự quan tâm vật chất thiết thân của đối tượng quản trị, chứa đựng nhiều yếu
tố kích thích kinh tế cho nên tác động nhanh, nhạy bén, linh hoạt, phát huy được tính chủ
động, sáng tạo của con người và các phân hệ.
* chú ý khi use các pp kinh tế:
- luôn gắn liền với use các đòn bẩy kinh tế như: giá cả, lợi nhuận, lãi suất, tiền lương, tiền
thưởng,..
- phải phân cập đúng đắn giữa các cấp quản trị.
- cán bộ quản trị phải có năng lực, phẩm chất vững vàng.
- đảm bảo hài hòa giữa các loại lợi ích: lợi ích cá nhân, tổ chức và xã hội.
* vd minh họa: Để đảm bảo tất cả nhân viên đều tích cực thực hiện nhiệm vụ của mình,
doanh nghiệp có thể quy định người nào tích cực thực hiện công việc của mình thì được
nâng lương trước thời hạn. Điều đó tác động đến sự quan tâm vật chất của nhân viên, giúp
nhân viên làm việc chăm chỉ và đạt được mục tiêu công việc đồng thời giúp tăng năng suất
lao động và cải thiện hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp.

5. Anh chị hãy trình bày nội dung và ưu nhược điểm của phương pháp hành chính
trong lãnh đạo? Cho ví dụ minh họa?
* nd:
- khái niệm: Là pp tác động dựa vào các mối quan hệ, tổ chức, kỷ luật của hệ thống.
- vai trò: duy trì trật tự, kỷ cương trong tổ chức.
- yêu cầu:
+ quyết định hành chính phải có tính khoa học. Tập hợp đủ thông tin, tính toán đủ các lợi
ích và các khía cạnh, tiêu cực có thể diễn ra khi quyết định được thi hành.
+ phải gắn chặt quyền hạn và trách nhiệm của người ra quyết định.
*ưu, nhược điểm:
- ưu điểm:
+ use mệnh lệnh, quyền lực buộc cấp dưới thực hiện nhiệm vụ nhất định. Giúp duy trì kỷ
cương trật tự cho môi trường tổ chức.
+ khi use 0 cần phải đi kèm những pp khác mà vẫn đảm bảo hiệu quả.
- nhược điểm:
+ tạo ra áp lực, sức ép tâm lý, làm giảm khả năng sáng tạo.
+ lạm dụng quá mức sẽ dẫn đến quan liêu trong tổ chức dẫn đến hậu quả xấu.
+ nhà quản lý phải là những người rất có bản lĩnh để quan sát nắm bắt được đối tượng để có
sự tác động chuẩn xác, phù hợp thì mới có hiệu quả cao.
* vd minh họa: trong 1 công ty cấp trên giáo nhiệm vụ cho cấp dưới, cấp dưới làm nhiệm
vụ được giao theo đúng nghĩa vụ, 0 có khích lệ về tinh thần, 0 có động lực về vật chất.
6. Anh chị hãy trình bày khái niệm lãnh đạo nhóm và nguyên tắc lãnh đạo theo
nhóm? - k/n: lãnh đạo theo nhóm là việc ủy quyền của người lãnh đạo hệ thống cho các
người phụ trách nhóm với sự phân công rõ ràng về quyền hạn, trách nhiệm và lợi ích mà
người phụ trách và nhóm được phân giao.
- nguyên tắc:
+ người phụ trách nhóm phải thỏa mãn các điều kiện nhật định: có nhận thức chính xác về
lợi ích của nhóm và của hệ thống, có uy tín, có khả năng tập hợp và điều khiển những thành
viên trong nhóm.
+ người phụ trách nhóm được phân giao quyền hạn, trách nhiệm, nhiệm vụ và lợi ích tương
xứng.
+ người phụ trách nhóm được tự do, sáng tạo thực hiện nhiệm vụ của mình trong giới hạn
của sự ủy quyền.
+ người lãnh đạo hệ thống phải giúp cho người phụ trách nhóm tạo ra các sự biến đổi theo
hướng phát triển và củng cố nhóm.
7. Anh chị hãy phân tích vai trò của công tác phối hợp và các công cụ phối hợp? Cho
ví dụ vận dụng công cụ lập kế hoạch để tăng cường sự phối hợp trong triển khai thực
hiện 1 nhiệm vụ cụ thể?
* vai trò của công tác phối hợp:
- Phối hợp là quá trình liên kết hoạt động của những con người, bộ phận, phân hệ và hệ
thống riêng rẽ nhằm thực hiện có kết quả và hiệu quả các mục tiêu chung của tổ chức.
- Phối hợp có vai trò tạo sự thống nhất hoạt động của các bộ phận bên trong và cả với bên
ngoài tổ chức.
* vai trò của công cụ phối hợp:
(1) Các kế hoạch: tạo tính thống nhất giữa mục tiêu và phương thức hành động.
(2) Hệ thống tiêu chuẩn kinh tế - kỹ thuật: đảm bảo phối hợp nhờ:
- Chuẩn hoá các kết quả: chỉ ra phải đạt được gì?
- Chuẩn hoá các quy trình: Chỉ ra phải làm thế nào?
- Chuẩn hoá các kỹ năng: Chỉ ra người thực hiện quá trình phải thoả mãn những yêu cầu
nào?
(3) Các công cụ cơ cấu: tạo điều kiện đễ dàng cho giao tiếp theo chiều dọc và chiều ngang.
(4) Giám sát trực tiếp: Giám sát để đảm bảo thực hiện công việc trong một khuôn khổ thống
nhất.
(5) Các công cụ của HTTT quản trị: MIS, EIS, DSS, E_mail, fax...
(6) Văn hoá tổ chức: Hệ thống nhận thức, giá trị, chuẩn mực...gắn kết mọi người trong tổ
chức ==>tăng cường khả năng phối hợp.
* vd minh họa:
8. Anh chị hãy phân tích đặc điểm mô hình cơ cấu tổ chức theo số cấp quản trị (nằm
ngang, hình tháp, mạng lưới)? Cho ví dụ minh họa việc áp dụng mô hình cơ cấu tổ
chức theo cơ cấu hình tháp?
* cơ cấu nằm ngang:
Đặc điểm:
- Chỉ có một vài cấp quản trị
- Quản trị theo phương thức phi tập trung
- Chuyển đổi linh hoạt giữa các bộ phận và công việc.
- Quan tâm đến phương thức làm việc theo nhóm.
- Di chuyển nhân lực theo chiều ngang
- Tập trung sự chú ý vào khách hàng
Phạm vị hoạt động: hoạt động hiệu quả trong môi trường thay đổi nhanh chóng. Phù hợp
với các doanh nghiệp có quy mô nhỏ và vừa.
* cơ cấu hình tháp:
Đặc điểm:
- Nhiều cấp bậc quản trị
- Quản trị theo phương thức hành chính
- Chuyên môn hoá hoạt động
- Mô tả công việc chi tiết
- Giới hạn công việc và các bộ phận cứng nhắc
- Các cá nhân làm việc độc lập
- Di chuyển nhân lực theo chiều dọc
Phạm vi hoạt động: hoạt động hiệu quả trong môi trường ổn định và có thể dự báo được
như các cơ quan hành chính, tổ chức quân sự, công an,... Phù hợp với các doanh nghiệp có
quy mô lớn.
* cơ cấu mạng lưới:
Đặc điểm:
- liên kết với khách hàng, nhà cung cấp, đối thủ cạnh tranh.
- quản trị theo phương thức tập thể ( hội đồng các giám đốc quyết định)
- trọng tâm là các nhóm với các thành viên có thể vượt ra khỏi biên giớ tổ chức
- chia sẻ nhiều đặc điểm của cơ cấu nằm ngang
Phạm vi hoạt động:
- khi cần quản trị chất lượng đồng bộ
- khi thâm nhập thị trường quốc tế
- khi cần quản trị rủi ro
*vd minh họa:

9. Anh chị hãy phân tích bản chất các loại quyền hạn trong tổ chức? Cho ví dụ minh
họa các loại quyền hạn của 1 chức danh trưởng phòng 1 phòng chức năng trong 1
doanh nghiệp?
* k/n: quyền hạn là quyền tự chủ trong quá trình quyết định và quyền đòi hỏi sựu tuân thủ
quyết định gắn liền với 1 vị trí (hay chức vụ) quản trị nhất định trong cơ cấu tổ chức.
- Quyền hạn trực tuyến là quyền hạn cho phép người quản trị cấp trên có quyền ra
quyết định và giám sát trực tiếp đối với cấp dưới. Bản chất của quyền hạn trực tuyến là thứ
bậc.
- Quyền hạn tham mưu: Tham mưu chỉ các bộ phận có chức năng đưa ra các chính sách, đề
nghị, ý kiến cho những người quản trị trực tuyến. Sản phẩm của các bộ phận tham mưu là
những lời khuyên chứ không phải là các quyết định cuối cùng.
Bản chất của quyền hạn tham mưu là cố vấn.
- Quyền hạn chức năng là quyền trao cho một cá nhân hay bộ phận được ra quyết định và
kiểm soát những hoạt động nhất định của các bộ phận khác. Bản chất của quyền hạn chức
năng là thống nhất mệnh lệnh.
Ví dụ: Quyền hạn chức năng của người phụ trách bộ phận quản lí nhân sự trong doanh
nghiệp chỉ giới hạn trong việc đưa ra các thủ tục để tuyển chọn nhân lực, bố trí nhân lực,
quản lí các chương trình lương bổng, xử lí khiếu nại về nhân sự, xử lí các giấy tờ nghỉ
phép, tiến hành các chương trình đào tạo, bồi dưỡng nhân lực và những vấn đề có nội dung
tương tự.
10. Anh chị hãy phân tích các yêu cầu đối với 1 quyết định quản trị? Cho ví dụ minh
họa?
* k/n: quyết định quản trịlà những hành vi sáng tạpocủa chủ thể quản trị nhằm định ra mục
tiêu, chương trình và tính chất hoạt động của tổ chức để giải quyết 1 vấn đề đã chín muồi
trên cơ sở hiểu biết những quy luật vận động khách quan và phân tích thông tin về tổ chức
và môi trường.
– Tính hợp pháp :
+Quyết định phải được đưa ra trong phạm vi thẩm quyền của tổ chức hoặc cá nhân .

+ Quyết định không trái với pháp luật.

+ Quyết định phải được ban hành đúng thủ tục và thể thức.
- tính khoa học:
+ quyết định phù hợp với mục tiêu và định hướng của tổ chức.
+ quyết định phù hợp với quy luật khách quan, nguyên lý khoa học.
+ quyết định phù hợp với điều kiện cụ thể của tổ chức.
- tính hệ thống:
+ quyết định di nhiều cấp hoặc bộ phận chức năng ban hành cần phải thống nhất.
+ quyết định được ban hành ở những thời điểm khác nhau không được mâu thuẫn nhau.
- tính tối ưu và linh hoạt:
+ phương án mà quyết định lựa chọn phải là phương án tối ưu
+ quyết định phải đáp ứng được sự thay đổi của môi trường và có tính thời đại
- tính cụ thể về thời gian và người thực hiện:
+ quyết định có tính hiệu lực khi nào cần rõ ràng
+ đối tượng và phạm vi điều chỉnh cần được làm rõ
- vd minh họa: Công ty ABC sử dụng phương pháp chấm công thủ công khiến họ mất thời
gian và công sức để theo dõi và đánh giá thời gian làm việc của nhân sự. Nhất là trong các
hoạt động tính lương thưởng. Đặc biệt, trong thời gian tới công ty ABC sẽ mở rộng số
lượng nhân sự gấp đôi (hơn 100 nhân sự). Vì vậy, doanh nghiệp đã tìm kiếm và sử dụng
phần mềm chấm công tự động trên điện thoại để tối ưu hóa hoạt động quản lý nhân sự, tiết
kiệm thời gian và công sức.
11. Anh chị hãy phân tích đặc điểm; ưu và nhược điểm của mô hình tổ chức bộ phận
theo chức năng? Liên hệ thực tế vẽ sơ đồ minh họa mô hình tổ chức chức năng của
một doanh nghiệp bất kỳ ?
- đặc điểm: Mô hình cơ cấu tổ chức theo chức năng là một loại cơ cấu tổ chức trong đó mỗi
chức năng quản lý được tách riêng. Từng chức năng lại tạo thành một bộ phận hoặc cơ quan
độc lập. Đặc điểm của cơ cấu này là các nhân viên chức năng phải có sự am hiểu sâu sắc và
chuyên nghiệp trong lĩnh vực của họ.
- ưu điểm:
+ hiệu quả tác nghiệp cao nếu nhiệm vụ có tính tác nghiệp lặp đi lặp lại
+ phảt huy đầy đủ hơn những ưu thế của chuyên môn hóa nghành nghề
+ giữ được sức mạnh và uy tín của các chức năng chủ yếu
+ đơn giản hóa việc đào tạo
+ tạo điều kiện cho kiểm tra chặt chẽ của cấp cao nhất
- nhược điểm:
+ thường dẫn đến mâu thuẫn giữa các đơn vị chức năng khi đề ra các chỉ tiêu và chiến lược
+ thiếu sự phối hợp hành động giữa các phòng ban chức năng
+ chuyên môn hóa quá mức và tạo ra cách nhìn quá hạn hẹp ở các cán bộ quản trị
+ hạn chế việc phát triển đội ngũ cán bộ quản trị chung, đổ trách nhiệm về vấn đề thực hiện
mục tiêu ching cuuar tổ chức cho các cấp lãnh đạo cao nhất
12. Anh chị hãy phân tích vai trò, nội dung và mức độ kiểm tra? Cho ví dụ minh họa
về kiểm tra trong doanh nghiệp may ?
*k/n: kiểm tra là quá trình giám sát các hoạt động nhằm mục đích làm cho các hoạt động
đạt kết quả tốt hơn, đồng thời, kiểm tra giúp phát hiện ra những sai sót, lệch lạc để có biện
pháp khắc phục, bảo đảm cho hoạt động thực hiện đúng hướng.
- vai trò:
+ là nhu cầu cơ bản nhằm hoàn thiện các quyết định quản trị
+ đảm bảo cho các kế hoạch được thực hiện với hiệu quả cao
+ đảm bảo thực thi quyền lực quản trị nhà lãnh đạo hệ thống
+ giúp hệ thống theo dõi sát và đối phó với sự thay đổi môi trường
+ tạo tiền đè cho quá trình hoàn thiện và đổi mới
- nd kiểm tra:
Cần tập trung vào những khu vực, những con người có ảnh hưởng quan trọng tới sự tồn tại
và phát triển của tổ chức, bao gồm:
+ Khu vực hoạt động thiết yếu: Những lĩnh vực, khía cạnh, yếu tố của tổ chức cần hoạt
động có hiệu quả cao để đảm bảo tổ chức thành công
+ Điểm kiểm tra thiết yếu: Những điểm đặc biệt trong hệ thống mà ở đó việc giám sát, thu
thập thông tin phản hồi nhất định phải thực hiện => năng lực chọn điểm kiểm tra thiết yếu
là nghệ thuật của nhà quản trị
- mức độ kiểm tra:
+ Kiểm tra quá mức sẽ gây ra một số hậu quả:
 Gây bầu không khí căng thẳng, thiếu tin tưởng lẫn nhau;
 Triệt tiêu khả năng sáng tạo của con người;
 Tốn kém nguồn lực của tổ chức.
+ Kiểm tra lỏng lẻo sẽ gây một số hậu quả:
 Không biết mình đang ở đâu => không thể hoạt động có hiệu quả;
 Tổ chức rơi vào tình trạng rối loạn, không kiểm soát được.
- vd minh họa: doanh nghiệp may sẽ kiểm tra xem nguyên vật liệu để sản
xuất có bị thiếu hụt hay lãng phí hay không, kiểm tra sản phẩm thành phẩm có đúng thông
số, đúng yêu cầu của khách hàng chưa....
13. Anh (Chị) hãy trình bày nguyên tắc tuân thủ pháp luật và thông lệ xã hội và
nguyên tắc tiết hoàn thiện không ngừng mà nhà quản trị và quá trình quản trị phải
tuân thủ? Cho ví dụ minh họa?
a) Nguyên tắc tuân thủ pháp luật và thông lệ xã hội:
 + Pháp luật tạo ra khung pháp lý cho tổ chức và cho hoạt động sản xuất – kinh
doanh: quy định về kế hoạch, giá cả, thuế.
 + Xã hội cung cấp nguồn lực và tiêu thụ sản phẩm cho tổ chức.
 + Tổ chức có trách nhiệm tuân thủ pháp luật, ngược lại nhà nước không được can
thiệp sâu và hoạt động tác nghiệp của doanh nghiệp.
VD: Ở VN hoạt động quản trị kinh doanh cần phải tuân thủ nhiều loại quy luật, các văn bản
quy định quốc tế, các thông lệ kinh doanh.
b) Hoàn thiện không ngừng:
 Doanh nghiệp phải đổi mới không ngừng về nhận thức, hành động để thích nghi,
phát triển bền vững trong một thế giới luôn biến động.
 Chần chừ, do dự sẽ bỏ lỡ cơ hội vì vậy mà doanh nghiệp không nên cầu toàn.
 Tận dụng tối đa về thế và lực của hệ thống để phát triển
 Thưởng cho những người có sáng kiến.
VD: Công ty may Việt Tiến luôn quan tâm đến vấn đề nâng cấp và cải tiến hơn nữa
trong công nghệ và thiết bị sản xuất để phát triển các sản phẩm thành công thâm
nhập và các thị trường mới, tạo thu nhập ngoại hối và góp phần đổi mới cơ sở hạ
 tầng của công ty.Ngoài ra công ty luôn củng cố mối quan hệ với khách hàng cũ và
giao dịch với các khách hàng mới trên các thị trường khác nhau, hoàn thiện cơ chế tổ
chức, đổi mới quản lý doanh nghiệp, hướng tiếp cận với trình độ quốc tế, chú trọng
nâng cao kỹ năng tiếp thị và đàm phán nhân viên để tăng tỷ lệ chốt đơn.
14. Trình bày bản chất của kiểm tra? Cho ví dụ minh họa?
KN: Kiểm tra là quá trình giám sát các hoạt động nhằm mục đích làm cho kết quả tốt hơn,
đồng thời kiểm tra giúp phát hiện những sai sót, lệch lạc để có biện pháp khắc phục, bảo
đảm cho hoạt động thực hiện đúng hướng.
Bản chất của kiểm tra:
Xét về nội dung và mục đích của kiểm tra thì bản chất của kiểm tra là một hệ thống phản
hồi về kết quả của các hoạt động và hệ thống phản hồi dự báo:

- Hệ thống phản hồi về kết quả của các hoạt động: Theo hệ thống này, các nhà quản trị tiến
hành đo lường kết quả thực tế, so sánh các kết quả này với các tiêu chuẩn, xác định và phân
tích các sai lệch. Sau đó, để thực hiện những điều chỉnh cần thiết, họ phải đưa ra một
chương trình cho hoạt động điều chỉnh và thực hiện chương trình nhằm đi tới kết quả mong
muốn.

Ví dụ: Trong quá trình kiểm tra, đánh giá hành vi, năng lực làm việc của nhân viên, nếu
phát hiện có người không đủ năng lực, không có trách nhiệm thì công ty cần điều chỉnh,
thay thế, phân bố lại nguồn nhân lực để đạt hiệu quả công việc tốt nhất
- Kiểm tra là hệ thống phản hồi dự báo: Ngược lại với hệ thống phản hồi về kết quả của các
hoạt động, hệ thống kiểm tra dự báo sẽ giám sát ngay đầu vào của hệ thống và quá trình
thực hiện để khẳng định xem những đầu vào và cả quá trình đó có đảm bảo cho hệ thống
thực hiện kế hoạch hay không. Nếu không thì những đầu vào hoặc quá trình trong hệ thống
sẽ được thay đổi để thu được kết quả mong muốn.

Trong thực tế, hệ thống kiểm tra có hiệu quả phải là sự kết hợp của kiểm tra kết quả cuối
cùng và kiểm tra dự báo.

15. Anh (Chị) hãy trình bày nguyên tắc dám mạo hiểm và nguyên tắc kết hợp hài hòa
các loại lợi ích mà nhà quản trị và quá trình quản trị phải tuân thủ? Cho ví dụ minh
họa?
a) Nguyên tắc dám mạo hiểm:
 Mạo hiểm không phải liều lĩnh mà là sự “ phiêu lưu có tính toán”. Nguyên tắc đòi
hỏi các nhà lãnh đạo tổ chức phải biết tìm ra các giải pháp độc đáo để tăng cường
các giải pháp cạnh tranh cho tổ chức.
 Giá trị của tính mạo hiểm là ở chỗ: nó đưa tới sự ra đời của một sản phẩm mới, một
cải tiến mới trong công nghệ, đưa ra một phát minh mới về tổ chức quản trị nhằm
tăng năng suất hoặc phát hiện ra một thị trường mới cho doanh nghiệp.
  Phạm sai lầm vẫn không nao núng: là điểm quan trọng nhất.
 Dám chịu trách nhiệm và tự tin trong công việc.

VD: Nhiều người ra rằng, thật khó để Tim Cook có thể vượt qua cái bóng của người tiền
nhiệm Steve Jobs, nhưng ông đã làm nên những điều rất lớn lao. Thay vì chỉ đi theo con
đường cũ, Tim Cook đang không ngừng nỗ lực để hướng tới tương lai với những phát
minh mới của chính mình, tiêu biểu là công nghệ quản lý hàng tồn kho mới nhất của
Apple.

b) Kết hợp hài hòa các loại lợi ích:

 Kế hoạch và mục tiêu của tổ chức phản ánh được lợi ích lâu dài của mọi thành viên,
cả hệ thống và có tính hiện thực cao.
 Các quyết định quản trị phải quan tâm trước hết đến người lao động
 Phải tạo ra những “ vec tơ” lợi ích chung nhằm kết hợp các lợi ích kinh tế.
 Phải coi trọng cả vật chất lợi ích cà tinh thân của người lao động.

VD:Trong lĩnh vực mạng di động

Viettel không ngừng nỗ lực sáng tạo ra những những sản phẩm, dịch vụ mới với tính năng
lần đầu tiên xuất hiện trên thị trường. Với Viettel, sáng tạo là yếu tố sống còn. Những gói
cước mà Viettel cung cấp ra thị trường như Tomato, Ciao đều thể hiện triết lý “Caring –
Innovator” (Sẻ chia - Sáng tạo) và nhằm đáp ứng những nhu cầu khác nhau của khách hàng.

Viettel không chỉ cung cấp cái khách hàng cần mà còn tạo ra nhu cầu của khách hàng, sáng
tạo ra những sản phẩm mới và cho khách hàng biết họ cần sử dụng dịch vụ đó.

Thông qua hình thức này, Viettel đã thể hiện được sự thiện chí của mình đối với khách
hàng, từ đó ngày càng thiết lập nên mối quan hệ trung thành với sản phẩm và dịch vụ của
công ty.

16. Anh (Chị) hãy trình bày quá trình ra quyết định? Cho ví dụ minh họa?
Bước 1: Xác định vấn đề ra QĐ
• Từ hiện tượng để xác định nguyên nhân. Đây chính là xác định vấn đề ra quyết định.
• Xuyên suốt quá trình xác định nhiệm vụ quyết định là thu nhận và phân tích
thông tin về tình huống phát sinh hiện tượng.
• Không phải mọi vấn đề trong tổ chức đều trở thành vấn đề quyết định. Không
phải mọi sự sai lệch hoặc mọi cơ hội đều trở thành vấn đề quyết định mà chỉ
những vấn đề “chín muồi” mới trở thành vấn đề quyết định.
Bước 2: Chọn tiêu chuẩn đánh giá phương án
Tiêu chuẩn cần đáp ứng các yêu cầu:
• Phản ánh đóng góp của phương án vào việc thực hiện mục tiêu
 • Lượng hoá được: có thể tính toán được các chỉ tiêu dùng làm tiêu chuẩn đánh giá
quyết định tức là có thể cân đong, đo, đếm được.
• Số lượng tiêu chuẩn không quá nhiều, sẽ khó phân tích để ra quyết định.
Chú ý: Khó có thể chọn phương án mà mọi mục tiêu đều tối ưu vì vậy chúng ta không nên
quá cầu toàn
Bước 3: Tìm kiếm các phương án
Chú ý :
+ Có nhiều phương án để giải quyết một vấn đề quyết định
+ Nên tham khảo chuyên gia và ý kiến của tập thể
+ Không nên đặt ra quá nhiều phương án
Bước 4: Đánh giá các phương án
Là xác định giá trị của phương án theo tiêu chuẩn hiệu quả:
+ Phân tích để chỉ ra được ưu nhược điểm của phương án
+ Loại bỏ các phương án không có hiệu quả (dựa vào NPV)
+ Đánh giá phương án bằng phương pháp chi phí biên hoặc phương pháp phân tích lợi ích -
chi phí.
Bước 5,6: Lựa chọn và ra quyết định quản trị
- Lựa chọn phương án:
+ Có thể lựa chọn theo một tiêu chuẩn
+ Có thể lựa chọn theo nhiều tiêu chuẩn
- Ra quyết định
VD:Trong thực tế hoạt động, trước khi hoạt động kinh doanh hoặc dòng sản phẩm hiện tại
đã bão hòa, doanh nghiệp sẽ phải nghĩ đến các phương án mở rộng sang hoạt động mới,
sản phẩm mới để đảm bảo tăng trưởng. Việc mở thêm điểm kinh doanh mới hoặc sản phẩm
mới cũng là phương pháp giúp doanh nghiệp khia thác tiềm năng, đón đầu xu thế...

17. Anh (Chị) hãy trình bày nguyên tắc kết hợp hài hòa các loại lợi ích và nguyên tắc
tiết kiệm và hiệu quả mà nhà quản trị và quá trình quản trị phải tuân thủ? Cho ví dụ
minh họa?
a) Kết hợp hài hòa các loại lợi ích:
 Kế hoạch và mục tiêu của tổ chức phản ánh được lợi ích lâu dài của mọi thành viên,
cả hệ thống và có tính hiện thực cao.
 Các quyết định quản trị phải quan tâm trước hết đến người lao động
 Phải tạo ra những “ vec tơ” lợi ích chung nhằm kết hợp các lợi ích kinh tế.
  Phải coi trọng cả vật chất lợi ích cà tinh thần của người lao động.

VD:Trong lĩnh vực mạng di động

Viettel không ngừng nỗ lực sáng tạo ra những những sản phẩm, dịch vụ mới với tính năng
lần đầu tiên xuất hiện trên thị trường. Với Viettel, sáng tạo là yếu tố sống còn. Những gói
cước mà Viettel cung cấp ra thị trường như Tomato, Ciao đều thể hiện triết lý “Caring –
Innovator” (Sẻ chia - Sáng tạo) và nhằm đáp ứng những nhu cầu khác nhau của khách hàng.

Viettel không chỉ cung cấp cái khách hàng cần mà còn tạo ra nhu cầu của khách hàng, sáng
tạo ra những sản phẩm mới và cho khách hàng biết họ cần sử dụng dịch vụ đó.

Thông qua hình thức này, Viettel đã thể hiện được sự thiện chí của mình đối với khách
hàng, từ đó ngày càng thiết lập nên mối quan hệ trung thành với sản phẩm và dịch vụ của
công ty.

b) Tiết kiệm và hiệu quả:

 Tiết kiệm không đồng nghĩa với hạn chế tiêu dùng. Vấn đề là tiêu dùng hợp lí với
khả năng và điều kiện cho phép.
 Tiết kiệm cũng không phải là chi tiêu ít mà là chi tiêu và sử dụng đồng tiền sao cho
có thể sản xuất ra nhiều sản phẩm hàng hóa có chất lượng cao, giá thành hạ, thỏa
mãn nhu cầu thị trường.
 Hiệu quả được xác định bằng kết quả so với chi phí.Chính vì vậy, ta phải giảm thiểu
lao động vật hóa và lao động sống.

VD:Công ty TNHH Changshin Việt Nam (huyện Vĩnh Cửu), đây là đơn vị tiêu thụ hàng
chục ngàn kWh điện mỗi tháng. Chính vì thế, để tiết giảm chi phí điện năng, công ty đã
thay thế toàn bộ hệ thống chiếu sáng của công ty bằng bóng đèn Led, đồng thời, lắp đặt
quạt thông gió, hệ thống làm mát từ dưới sàn ở các xưởng và đầu tư thiết bị hiện đại để thay
thế những máy móc cũ kỹ và hao tốn điện, nhưng vẫn đảm bảo hiệu quả sử dụng.

18. Phân biệt sự khác nhau giữa nhà lãnh đạo và nhà quản trị? Lấy ví dụ minh họa
một thành phần?

Nhà quản trị Nhà lãnh đạo

•Nhà quản trị là những người chịu trách
nhiệm xây dựng kế hoạch, quản trị chiến
lược, quản trị nguồn nhân lực, quản trị tài
chính, quản lý vật chất, thông tin và các hoạt
• Nhà lãnh đạo thường là người có vị trí
dẫn đầu tại cấp độ lãnh đạo mà họ đảm
nhiệm trong doanh nghiệp. Lãnh đạo cao
nhất của doanh nghiệp là tổng giám đốc
hoặc giám đốc. Họ là người đại diện cho
 động trong tổ chức. Họ có thẩm quyền đưa
ra các quyết định, chính sách một cách hiệu
quả nhằm đảm bảo tổ chức đi đúng hướng,
đúng lộ trình và nhanh chóng đạt được mục
tiêu.
Tùy thuộc vào phạm vi trách nhiệm, cấp bậc
của từng nhà quản trị mà vị trí cụ thể của họ
trong tổ chức rất đa dạng. Họ có thể là Hội
đồng quản trị, tổng giám đốc, có thể là
trưởng phòng, tổ trưởng, trưởng ca…
doanh nghiệp trước pháp lý, trước lợi ích
chung của doanh nghiệp và kết quả cuối
cùng mà doanh nghiệp đạt được. Họ duy
trì và phát triển doanh nghiệp trong môi
trường kinh tế cạnh tranh, ảnh hưởng đến
tính hiệu quả của tài chính, cách phát sinh
tiền lời cho đơn vị, nâng cao năng suất và
hiệu quả lao động, sự hài lòng của nhân
viên và khách hàng…

Tác động đến công việc
• Đạt mục tiêu thông qua hệ thống
mệnh lệnh, yêu cầu công việc
• Xây dựng kế hoạch, tổ chức thực
hiện, kiểm tra và giám sát
Tác động đến con người
• Đạt mục tiêu thông qua cổ vũ động viên
• Đề ra phương hướng, viễn cảnh, chủ
trương

Ví dụ: (NQT)nếu một người nghệ sỹ tự mình chơi đàn thì không cần đến người chỉ huy
người nhạc trưởng. Nhưng một dàn nhạc thì cần phải có người chỉ huy, người nhạc trưởng.

Ví dụ như công trình vĩ đại Kim Tự Tháp ở Ai Cập. Dù đã trải qua ngàn đời nhưng nó vẫn
tồn tại đến tận ngày nay. Để xây dựng nên công trình mang tầm vóc thế giới này thì hẳn cần
đến hoạt động quản trị. Hoạt động quản trị được nhận định và biết đến ở đây là các hoạch
định, các bản dự kiến công việc cần làm. Ngoài ra còn cần đến tổ chức, điều động nhân sự,
vật liệu xây dựng. Dĩ nhiên không thể thiếu những người điều khiển, kiểm soát để hoàn
thành đúng tiến độ công việc.

(NLĐ)Jack Ma hoan nghênh mọi ý kiến nhận xét thẳng thắn của nhân viên. Ông không chỉ
khuyến khích mọi người thể hiện quan điểm mà còn cho phép các hoạt động kích thích sự
sáng tạo như trồng chuối trong văn phòng hay làm việc từ xa. Điều này tạo nên hình tượng
người lãnh đạo thấu hiểu, đáng tin cậy. Nó gia tăng lòng trung thành, xây dựng nền tảng
vững chắc cho sự gắn bó của toàn bộ nhân sự.

19. Anh (Chị) hãy trình bày các chức năng quản trị theo quá trình quản trị? Cho ví
dụ minh họa từng chức năng.
 a) Hoạch định
Chức năng hoạch định liên quan đến các mục tiêu và hành động cần thực hiện để đạt được
mục tiêu đó. Hiểu đơn giản là xác lập các mục tiêu, đề ra phương hướng hoạt động để đạt
được mục tiêu và cuối cùng là ra quyết định hành động để đạt mục tiêu hiệu quả nhất.

Để thực hiện chức năng này, nhà quản trị cần có cái nhìn tổng quan về tương lai. Xác định
các mục tiêu trong tương lai để dự đoán xu hướng môi trường để có thể lên kế hoạch hành
động để thích ứng. Chúng liên quan mật thiết tới tầm nhìn và sứ mệnh của tổ chức.

b) Tổ chức
Tổ chức đóng vai trò đưa kế hoạch gần hơn với thực tế. Khi đã có kế hoạch thực hiện trên
tay, hành động tiếp theo của nhà quản trị sẽ là tổ chức, phân bố nguồn lực bao gồm nguồn
nhân lực và các nguồn lực khác một cách hợp lý và hiệu quả.

Tổ chức liên quan đến việc xác định các hoạt động cụ thể và phân bổ số lượng nguồn lực
tương ứng như thế nào. Cấu trúc hoá một cách chính thức về vị trí và vai trò của mọi người
trong tổ chức mục tiêu.

Chức năng tổ chức trong 4 chức năng quản trị có mối liên hệ mật thiết với quản lý nhân sự.
Các quyết định như thăng chức, cách chức, sa thải, sa thải, thuyên chuyển… cũng bao gồm
trong nhiệm vụ chung là “bố trí nhân sự”. Đảm bảo bố trí đúng người, đúng việc, đúng mục
tiêu.

c) Lãnh đạo
Thực hiện chức năng lãnh đạo, nhà quản trị có thể dùng quyền lực và quyền hành của mình
để thúc đẩy, ảnh hưởng đến hành vi của nhân viên để đạt được mục tiêu. Lãnh đạo tập trung
vào con người nhiều hơn là nhiệm vụ mà họ đảm nhiệm.

Nhà quản trị sẽ có quyền hành để ra mệnh lệnh và yêu cầu nhân sự của họ thực hiện. Tuy
nhiên, một nhà lãnh đạo tốt tức là họ sẽ có được quyền lực tạo ra sức ảnh hưởng, truyền
cảm hứng và thúc đẩy các cá nhân hoạt động tối đa khả năng của họ. Thúc đẩy một môi
trường làm việc tích cực bằng các quyết định khuyến khích khen thường…

d) Kiểm tra
Chức năng này đề cập đến việc kiểm tra và điều chỉnh các hoạt động để đảm bảo thực hiện
các mục tiêu.Để có thể kiểm soát và đánh giá một cách khách quan thì nhà quản trị cần có
các phương pháp đo lường và phân tích hiệu quả hoạt động dựa trên mục tiêu. Các điều
chỉnh thường được các nhà quản trị sử dụng như điều chỉnh ngân sách, điều chỉnh nhân
lực…
 e) Ví dụ về 4 chức năng của quản trị
Giả định A là một nhà quản trị của một dự án công ty ABC, tương ứng những công việc mà
A cần phải thực hiện liên quan đến 4 chức năng quản trị cần thực hiện là:

 Hoạch định: A cần xác định mục tiêu hoạt động của dự án, kết quả kỳ vọng ra sao,
những công việc cần phải thực hiện như thế nào, đâu là phương án hiệu quả nhất…
 Tổ chức: Tiếp theo A cần xem xét cơ cấu nguồn lực cần thiết hiện tại, sắp xếp nhân viên
đảm nhiệm các vị trí tương ứng một cách phù hợp nhất.
 Lãnh đạo: A sẽ là người hướng dẫn các công việc cần thực hiện, thúc đẩy họ làm việc
hiệu quả, quyết định khen thưởng, phê bình…
 Kiểm tra: Bằng những đánh giá dựa trên các tiêu chí khách quan, A phải nhận định mức
độ hiệu quả của các công việc để từ đó đề ra phương án khắc phục hoặc sớm đề ra
phương án mới.
20. Anh (Chị) Hãy trình giải thích tại sao lãnh đạo gắn liền với sự phục tùng của
người dưới quyền? Cho ví dụ minh họa?

Phục tùng được hiểu là làm theo mệnh lệnh, yêu cầu của một chủ thể nào đó, thông thường
chủ thể này là cấp trên- người có quyền hạn và địa vị cao hơn người được yêu cầu. Sự phục
tùng của cấp dưới đối với cấp trên được hiểu là việc cấp dưới làm theo mệnh lệnh của cấp
trên. Sự phục tùng giữa cơ quan cấp dưới và cơ quan cấp trên biểu hiện ở cả hai phương
diện tổ chức và hoạt động; đòi hỏi tất cả yêu cầu, mệnh lệnh do cấp trên đưa ra cấp dưới
phải có nghĩa vụ thực hiện với điều kiện các yêu cầu, mệnh lệnh ở đây là phù hợp với
những quy định của pháp luật (sự phục tùng mệnh lệnh hợp pháp trên cơ sở quy định của
pháp luật).

Để đảm bảo tính dân chủ thì cấp trên phải tôn trọng ý kiến của cấp dưới về công tác tổ
chức, hoạt động và về các vấn đề khác của quản lí hành chính Nhà nước; phải tạo mọi điều
kiện để cấp dưới phát huy sự chủ động sáng tạo nhằm huy động mọi khả năng về trí tuệ, lao
động… để hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.

 Sự phục tùng của cấp dưới đối với cấp trên là nền tảng nâng cao chức năng, trách nhiệm
của cấp trên, đảm bảo cho cấp trên tập trung quyền lực để chỉ đạo, giám sát hoạt động của
cấp dưới. Thiếu sự phục tùng đó sẽ dẫn đến việc buông lỏng sự lãnh đạo, quản lí tập trung
của cấp trên, làm nảy sinh tình trạng tùy tiện, vô chính phủ, cục bộ địa phương. Có như vậy
mới khắc phục được tình trạng quan liêu, áp đặt ý chí, làm mất đi tính chủ động sáng tạo, tự
chịu trách nhiệm của cấp dưới.

VD:Tổ trưởng 1 chuyền may quần âu phân chia công việc cho nhân viên mỗi người may
một công đoạn.