Strona bierna

Strona bierna to konstrukcja gramatyczna, w której podmiotem nie jest wykonawca

czynności, tylko jej obiekt. Spójrzmy na przykłady:
 Samochód został zaparkowany przez kierowcę.
 Herbata została wypita przez gości.
W pierwszym zdaniu podmiotem jest samochód (obiekt), a nie kierowca (wykonawca
czynności), który go prowadził. W drugim zdaniu podobnie – podmiot to herbata
(obiekt), którą wypili goście (wykonawcy czynności).

W przypadku strony biernej ważniejszy jest obiekt lub efekt czynności niż sprawca
całego zamieszania. Oto przykład:
 Truskawki zostały zaprawione.
W tym zdaniu nie jest ważne, kto zaprawił owoce. Ważne, że są w słoiku i grzecznie
czekają w spiżarni na swój moment.

Stronę bierną tworzą:

– forma osobowa czasownika być lub zostać (np. jestem, będziesz, został, zostali),
– imiesłów przymiotnikowy bierny czasownika, który nazywa czynność
(rozpoznajemy go dzięki końcówkom: -ny, -na, -ne, -ta, -te, -ty, np. pomalowany,
zjedzone, zbita, ukryty).

Przykłady strony biernej:

 Koncert został zorganizowany przez fundację.
 Obiad będzie podany o 14.00.
 Zostaniemy oprowadzeni po parku przez przewodnika.
 Magazyn jest wydany na bardzo eleganckim papierze.
 Zamówienie zostało opłacone z góry.

Zamiana strony czynnej na bierną

Większość czasowników jest przechodnia. Oznacza to, że można przekształcić je ze
strony czynnej na bierną. Na czym to polega? Zobaczmy sami:
strona czynna: Zespół zagrał piosenkę.
strona bierna: Piosenka została zagrana przez zespół.
Takie przekształcenie zachodzi pod pewnymi warunkami:
 Od czasownika, który chcemy przekształcić, można utworzyć imiesłów
przymiotnikowy bierny.
 zagrał -> zagrana.
 Zdanie z czasownikiem w stronie czynnej musi zawierać dopełnienie w
bierniku, czyli dopełnienie bliższe.
 Zespół zagrał (kogo? co?) piosenkę.
 Po zmianie na stronę bierną dopełnienie bliższe awansuje na pozycję
podmiotu, czyli: (kto? co?) Piosenka została zagrana przez zespół.