Những điều cơ bản cần biết về đầu tư

chứng khoán.
Davinci Academy

Đối với người mới tiếp cận với chứng khoán thì tìm hiểu cách chơi chứng
khoán trực tuyến là hết sức quan trọng. Hiện nay 95% giao dịch chứng khoán là
qua internet, các công cụ hỗ trợ cũng rất nhiều. Nếu không am hiểu thì nhà đầu tư
sẽ bị thiệt thòi.

Dưới đây là những điều cơ bản cần chú ý khi tham gia đầu tư chứng khoán

Ami Broker: phần mềm phân tích kỹ thuật tốt nhất hiện nay. Phân tích kỹ thuật cho phép
bạn xác định điểm mua và điểm bán tốt nhất. Ngoài ra, ở mức độ cao hơn phân tích kỹ
thuật còn có thể đánh giá thị trường chung (tăng hay giảm) mà không cần đến các kiến
thức kinh tế.
Bán khống: cho phép nhà đầu tư bán chứng khoán mặc dù không sở hữu nó. Người
bán khống phải mượn chứng khoán của người khác sau đó mua trả lại sau đó. Bán khống
được thực hiện khi nhà đầu tư nhận thấy giá cổ phiếu sẽ sụt giảm.
Bán khống không xấu. Nhờ bán khống mà thanh khoản thị trường sẽ tăng và cổ phiếu
sớm đạt vị thế cân bằng về giá trên thị trường. Việt Nam hiện chưa cho phép bán
khống cổ phiếu.

Cổ phiếu: Cổ phiếu là giấy chứng nhận số tiền nhà đầu tư đóng góp vào công ty phát
hành. Người nắm giữ cổ phiếu là cổ đông và có các quyền (nhận cổ tức, dự đại hội cổ
đông). Cổ phiếu của các công ty niêm yết có thể được mua bán trên sàn giao dịch chứng
khoán.
Dao động giá: Mức độ dao động giá của cổ phiếu sàn HOSE là +/- 7%, của cổ phiếu
sàn HNX là +/- 10% so với mức giá tham chiếu. Giá tham chiếu là mức giá đóng cửa
ngày hôm trước.

Mức giá cao nhất (+7% sàn HOSE, +10% sàn HNX) được gọi là mức giá trần, ngược lại
là mức giá sàn. Trên bảng giá chứng khoán, giá trần hiển thị bằng màu tím, giá sàn hiện
thị bằng màu xanh lục. Giá tham chiếu hiển thị bằng màu vàng

Index: chỉ số chứng khoán. Trên thị trường có đến vài trăm mã, làm sao để nhìn qua bạn
biết được thị trường hôm nay thế nào? Chỉ số được tổng hợp từ một danh mục cổ phiếu
với tỷ lệ nhất định, với mục tiêu là bám sát diễn biến của các cổ phiếu trong danh mục.

Ở Việt Nam có các chỉ số chính VNINDEX (đại diện tất cả các mã trên sàn HOSE), VN30
(đại diện cho 30 mã có giá trị vốn hóa và thanh khoản hàng đầu trên sàn HOSE). Tương
tự là HNX INDEX và HNX 30

Khối lượng giao dịch: là lượng cổ phiếu được giao dịch trong một khoảng thời gian
nhất định, thông thường là một ngày. Cổ phiếu có lượng giao dịch trung bình lớn được
gọi là có thanh khoản tốt.

Đầu tư giá trị và Đầu tư tăng trưởng: Các nhà đầu tư thành công đều có một công
thức nhất định. Các công thức đầu tư có thể không giống nhau 100%, nhưng đa phần
đều có thể được phân loại thành 2 trường phái: Đầu tư giá trị và đầu tư tăng trưởng.
 Warren Buffet, Benjamin Graham là những đại diện tiêu biểu của đầu tư giá trị.
William O’neil và Peter Lynch là những nhà đầu tư tăng trưởng nổi tiếng nhất.
 Thống kê các nhà đầu tư cá nhân thành công trên thị trường chứng khoán, có đến
80% theo trường phái đầu tư tăng trưởng.

EPS: thu nhập trên mỗi cổ phiếu. EPS được tính bằng cách lấy tổng lợi nhuận chia cho
tổng số cổ phiếu.
VD cổ phiếu GMD, lợi nhuận là 360 tỷ, tổng số cổ phiếu lưu hành là 180 triệu. Như vậy
EPS = 360 tỷ /180 triệu = 2000 VND

EPS là chỉ số quan trọng vì nhà đầu tư không thể mua toàn bộ công ty mà mua một số
lượng cổ phiếu nhất định. Nhà đầu tư cần biết cổ phiếu này có lợi nhuận là bao nhiêu để
có một mức định giá hợp lý.

Một chỉ số liên quan chặt chẽ đến EPS là P/E. P/E là mức giá (Price – P) chia cho EPS.
P/E cho biết cổ phiếu có giá gấp bao nhiêu lần thu nhập của nó. Thông qua P/E bạn có
thể biết cổ phiếu đắt hay rẻ một cách tương đối.

P/E toàn thị trường và các nhóm ngành ở Việt Nam tháng 11/2016

Không phải chỉ số có P/E thấp là sẽ tăng mà chỉ số có P/E cao là sẽ giảm. Các cổ phiếu
của các công ty có lợi thế cạnh tranh, liên tục tăng trưởng thường có P/E cao hơn so với
thị trường. Mặc dù vậy cổ phiếu của các công ty này vẫn liên tục tăng. VNM (Vinamilk)
chính là một ví dụ rõ ràng nhất.

ROE: là tỷ số lợi nhuận ròng trên vốn chủ sở hữu. ROE cao là một dấu hiệu cho thấy đây
là một cổ phiếu tốt. Một số mốc ROE bạn nên chú ý là 15%, 25%.
Lọc cổ phiếu: Bộ lọc cổ phiếu giúp bạn có thể nhanh chóng tìm thấy các cổ phiếu đạt
các tiêu chuẩn đầu tư thông qua bộ lôc cổ phiếu. Qua bước này, thông thường 80 – 90%
cổ phiếu niêm yết sẽ bị loại.

Mỗi trường phái đầu tư có một bộ lọc khác nhau. Các tiêu chí lọc phổ biến có thể nhắc
đến như vốn hóa, thanh khoản, mức độ tăng trưởng (doanh thu, lợi nhuận), các mức
biên lợi nhuận …

Thay đổi các tiêu chí bộ lọc sẽ cho ra các kết quả cổ phiếu khác nhau. Các cổ phiếu
không được lọc vẫn có thể cho kết quả đầu tư tốt. Mặc dù vậy bạn không cần phải mua
tất cả các cổ phiếu này. Đối với nhà đầu tư cá nhân không nên nắm giữ quá 3 cổ phiếu
trong cùng một thời điểm.

Margin: Giao dịch ký quỹ. Là hình thức nhà đầu tư vay tiền của công ty chứng khoán để
mua cổ phiếu. Để có thể giao dịch ký quỹ nhà đầu tư cần có một khoản tiền nhất định.
Với các mã có thanh khoản tốt, tỷ lệ margin có thể lên tới 100%. Tức là nhà đầu tư có
100 triệu có thể vay thêm 100 triệu nữa để mua chứng khoán.
Nhà đầu tư nước ngoài: các nhà đầu tư nước ngoài có vốn lớn có thể tạo ảnh hưởng
lớn đến giá một cổ phiếu bằng cách liên tục mua vào/bán ra cổ phiếu này. Bạn có thể dễ
dàng theo dõi lượng giao dịch ròng trên các bảng giá chứng khoán phổ biến.
Online Trading: hình thức giao dịch trực tuyến. Trước kia nhà đầu tư muốn giao dịch
chứng khoán phải ra quầy viết giấy đặt lệnh. Ngày nay chỉ với một chiếc điện thoại có kết
nối internet, bạn có thể đặt lệnh thông qua phần mềm giao dịch của các công ty chứng
khoán.
Phân loại các mã chứng khoán: Các cổ phiếu được chia thành 3 dòng là Bluechip,
Midcap, và Penny. Trong đó, Bluechip là những mã có vốn hóa thị trường lớn. Midcap
là những mã có vốn hóa thị trường trung bình. Penny là những mã cổ phiếu có vốn hóa
thị trường nhỏ.
Quỹ đầu tư: quỹ đầu tư thường huy động vốn từ nhà đầu tư để đầu tư vào các tài sản
theo một trường phái đầu tư nhất định. Sự xuất hiện của quỹ đầu tư là một yếu tố cho
thấy chất lượng của công ty niêm yết. Một số phương pháp đầu tư ví dụ CANSLIM quan
tâm đến cổ phiếu có sự tham gia của các quỹ đầu tư.
Sóng Elliott: là một công cụ phân tích kỹ thuật cao cấp giúp bạn xác định các nhịp của
giá trong mỗi đợt tăng/giảm. Cha đẻ của phương pháp này là Ralph Nelson Elliott. Công
việc của ông là kế toán.

Sau khi nghiên cứu thị trường chứng khoán Mỹ trong hơn 50 năm, ông nhận ra thị trường
chứng khoán không hề biến động một cách hỗn loạn. Ông giải thích sự thay đổi về giá
trong mỗi đợt tăng/giảm luôn gắn chặt với tâm lý nhà đầu tư trên thị trường và theo một
mô hình giống nhau. Mỗi đợt tăng sẽ bao gồm 5 nhịp sóng chính và 3 nhịp sóng điều
chỉnh.

Sóng Elliott sử dụng hiệu quả nhất khi kết hợp với dãy tỷ lệ Fibonacci. Các nhịp sóng có
biên độ nhịp nhàng theo đúng tỷ lệ vàng. Sóng Elliott và Fibonacci là công cụ cực kỳ hiệu
quả trong xác định các mức giá mục tiêu (target giá)

Sóng Elliott là một trong những kỹ thuật khó nhất trong phương pháp phân tích kỹ thuật.

Trường phái đầu tư: Một trường phái đầu tư có sự hội tụ của 5 yếu tố:
1. Lựa chọn cổ phiếu
2. Lựa chọn điểm mua
3. Lựa chọn điểm bán
4. Quản lý vốn, quản lý rủi ro
5. Theo dõi đầu tư

Ứng trước tiền bán: Giao dịch trên thị trường chứng khoán Việt Nam tuân theo T + 3,
tức là khi mua, chứng khoán sẽ về sau 3 ngày làm việc. Khi bán, tiền cũng sẽ về sau 3
ngày làm việc.

Ví dụ, nếu bạn mua chứng khoán vào ngày thứ 6, thì thứ 2 tuần sau là T + 1, thứ 3 tuần
sau là T + 2. Chứng khoán/Tiền sẽ về lúc 16h ngày T + 3. Tuy nhiên, thị trường đóng cửa
lúc 14h45, nên phải sang sáng T + 3, tức là thứ 4 bạn mới nhận được chứng khoán/tiền.

Các công ty chứng khoán có dịch vụ cho phép bạn nhận ứng trước tiền bán chứng khoán
ngay khi lệnh bán được khớp. Mức lãi suất tương đương mức lãi margin.

Vượt đỉnh: là một kỹ thuật chọn điểm mua theo đó cổ phiếu vượt đỉnh cũ thường sẽ tăng
rất mạnh. Đây là một phương pháp chọn điểm mua hiệu quả trong đầu tư tăng trưởng,
nếu biết cách chọn đúng mã cổ phiếu và xu hướng thị trường thuận lợi thì xác suất thành
công rất cao.
Xu hướng giá: Trên thị trường chứng khoán cổ phiếu không biến động ngẫu nhiên. Có
ba loại xu hướng trên thị trường là tăng, giảm và đi ngang.

Nhờ xác định xu hướng giá cổ phiếu mà nhà đầu tư sẽ có hành động phù hợp. Nhà đầu
tư mua khi cổ phiếu ở trong tăng, bán khi cổ phiếu đang ở xu hướng giảm và không giao
dịch khi cổ phiếu ở trong xu hướng đi ngang.

Yết giá: Theo quy định mới nhất từ ngày 12/9/2016, đơn vị yết giá với cổ phiếu thấp nhất
là 10 đồng, cụ thể như sau
.

Thay đổi bước giá ảnh hưởng không ít đến nhà đầu tư. Ví dụ trước đây nếu bạn không
muốn mua cổ phiếu ở mức giá quá 150 thì bắt buộc phải mua ở giá 149, tức giá khác
nhau gần 1%. Trong khi đó với bước giá 100đ bạn có thể mua ở các mức giá 149.5,
159.8 . Để nắm rõ cách chơi chứng khoán trực tuyến, bạn cần thuộc các bước giá vì phần
mềm giao dịch sẽ không nhận lệnh với các mức giá sai.

Đọc thêm nhiều bài viết khác về chứng khoán tại Blog của Davinci Academy:
http://davinci.edu.vn/danh-muc-tin-tuc/ca-phe-davinci/