ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

Ἠκούσατε μὲν τοῦ νόμου· πολλῶν δὲ καλῶς κειμένων νόμων τῇ πόλει οὐδενὸς ἧττον ἡγοῦμαι καὶ τοῦτον
ἀξίως ἐπαίνου γεγράφθαι. Σκέψασθε γὰρ ὡς δικαίως καὶ σφόδρ᾽ ὑπὲρ τοῦ δήμου κεῖται. Οὐκ ἐᾷ τοῖς
ὑπάρχουσι νόμοις ἐναντίον εἰσφέρειν, ἐὰν μὴ λύσῃ τὸν πρότερον κείμενον. Τίνος εἵνεκα πρῶτον μὲν ἵν᾽
ὑμῖν ἐξῇ τὰ δίκαια ψηφίζεσθαι μετ᾽ εὐσεβείας. Εἰ γὰρ εἴησαν δύ᾽ ἐναντίοι νόμοι, καί τινες ἀντίδικοι παρ᾽
ὑμῖν ἀγωνίζοιντο ἢ περὶ δημοσίων ἢ περὶ ἰδίων πραγμάτων, ἀξιοίη δ᾽ ἑκάτερος νικᾶν μὴ τὸν αὐτὸν
δεικνύων νόμον, οὔτ᾽ ἀμφοτέροις ἔνι δήπου ψηφίσασθαι· πῶς γάρ οὔτε θατέρῳ ψηφιζομένους εὐορκεῖν·
παρὰ γὰρ τὸν ἐναντίον, ὄντα δ᾽ ὁμοίως κύριον, ἡ γνῶσις συμβαίνει.

Δημοσθένης – Κατὰ Τιμοκράτους, 34 – 35

Λεξιλόγιο

ἔνι (αντί «ἔνεστι») + απαρέμφατο: είναι δυνατόν, επιτρέπεται να

θατέρῳ: ἅτερος απ’ το ἕτερος κατόπιν κράσης (θατέρῳ = τῷ ἑτέρῳ)

Παρατηρήσεις

1. Να μεταφραστεί το παραπάνω κείμενο.

(Μονάδες 10)

2. Να γραφούν οι παρακάτω λέξεις στον τύπο που ζητείται.

ἧττον: θετικός και υπερθετικός βαθμός

τίνος: δοτική ενικού αριθμού
τοῖς ὑπάρχουσι: γενική ενικού θηλυκού γένους
ὄντα: δοτική πληθυντικού
(Μονάδες 5)

3. Να γραφούν οι τύποι που ζητούνται

γεγράφθαι: β’ ενικό πρόσωπο προστακτικής στο χρόνο και στη φωνή που βρίσκεται.
σκέψασθε: γ’ ενικό πρόσωπο ευκτικής παρακειμένου στη φωνή που βρίσκεται.
εἰσφέρειν: β’ ενικό πρόσωπο προστακτικής παθητικού αορίστου.
συμβαίνει: γ’ ενικό πρόσωπο οριστικής αορίστου στη φωνή που βρίσκεται.
(Μονάδες 10)

4. Να χαρακτηριστούν συντακτικά οι υπογραμμισμένοι όροι: νόμοις, ὑμῖν, αὐτόν.

(Μονάδες 5)

5. Οὐκ ἐᾷ τοῖς ὑπάρχουσι νόμοις ἐναντίον εἰσφέρειν: Να χαρακτηριστεί το είδος της μετοχής και να
αναλυθεί σε αντίστοιχη δευτερεύουσα πρόταση.

(Μονάδες 5)

6. ὡς δικαίως καὶ σφόδρ᾽ ὑπὲρ τοῦ δήμου κεῖται: Να μεταφερθεί ο πλάγιος λόγος σε ευθύ.

(Μονάδες 5)
 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΟΣ

1. Ακούσατε το νόμο. Αν και πολλοί νόμοι έχουν τεθεί σωστά για την πόλη, νομίζω ότι εξίσου
τουλάχιστον και αυτός έχει διατυπωθεί αξιέπαινα. Γιατί σκεφτείτε πόσο δίκαια και κατεξοχήν για χάρη
του λαού υπάρχει. Δεν επιτρέπει να προτείνει κάποιος νόμο αντίθετο στους υπάρχοντες νόμους, αν δεν
καταργήσει αυτόν που ισχύει πιο πριν. Με ποιο σκοπό; Πρώτα για να είναι δυνατόν σε σας να παίρνετε
δίκαιες αποφάσεις με ευσέβεια. Γιατί, αν υπήρχαν δυο νόμοι αντίθετοι και αν κάποιοι αντίδικοι έδιναν
ενώπιον σας δικαστικό αγώνα για δημόσιες ή ιδιωτικές υποθέσεις κι ο καθένας απ’ τους δυο απαιτούσε
να κερδίσει τη δίκη επικαλούμενος διαφορετικό νόμο, ούτε να δώσετε την ψήφο σας υπέρ και των δυο
(των αντιδίκων) επιτρέπεται, γιατί πώς (είναι δυνατόν); Ούτε να είστε εντάξει με τον όρκο σας
ψηφίζοντας υπέρ του ενός απ’ τους δυο˙ γιατί η δικαστική διερεύνηση γίνεται παρά τον αντίθετο νόμο
που είναι (κι αυτός) όμοια έγκυρος.

2. ἧττον: ὀλίγον, ἥκιστα

τίνος: τίνι και τῷ
τοῖς ὑπάρχουσι: τῆς ὑπαρχούσης
ὄντα: οὖσι(ν)

3. γεγράφθαι: γέγραψο
σκέψασθε: ἐσκεμμένος εἴη
εἰσφέρειν: εἰσενέχθητι
συμβαίνει: συνέβη

4. νόμοις: δοτική αντικειμενική στο «ἐναντίον»

ὑμῖν: δοτική προσωπική από το απρόσωπο ρήμα «ἑξῇ»
αὐτόν: επιθετικός προσδιορισμός στο «νόμον»

5. Δευτερεύουσα ονοματική πλάγια ερωτηματική πρόταση. Εισάγεται με το αναφορικό επίρρημα «ὡς»

και είναι μερικής άγνοιας. Εκφέρεται με οριστική (κεῖται) και δηλώνει το πραγματικό, λειτουργεί ως
αντικείμενο στο ρήμα «σκέψασθε».

6. Ο πλάγιος λόγος βρίσκεται στο ειδικό απαρέμφατο «γεγράφθαι» και θα μετατραπεί σε κύρια πρόταση
κρίσεως: Οὗτος ἀξίως ἐπαίνου γέγραπται.