oo

⑧
H

⑭
1
H

·
!
-H
o
A

!t A NHy

E o Sy molekül

jo ⑧
Kimyasal
E
1
Türler ve ⑳
-
a/ Etkileşimler S

.. ⑱
-
A
exemens - B
o
!

e
-

A
·
35 Tr
Fa
D ↳
 KİMYASAL TÜRLER I Bağın sağlamlığına göre

I Atom Elementler#n en küçük yapı b#r#m#d#r K#myasal türler arasındak# etk#leş#m# kırmak
Mg C Cu He #ç#n gerekl# enerj! m#ktarı
I Molekül En az !k! atomun kovalent bağ #le
bağlı olduğu yapılardır 40 kj ve üzer#nde #se Güçlü
40 kj'den küçük #se Zayıf
L

Elementmolekülü B#leş#k molekülü etk#leş#m olarak sınıflandırılır

Hz 02 Nz Py Ss Ht NHgCHç F!z!kseldeğ!ş!m
I İyon veya yüklü tanec#kler CHzatısı 514 k! CHzoHlgl Zayıf
K!myasal değ!ş!m
C S
Cuock 2424 Culklt 0219 Güçlü
O
Katyon Anyon
pye e
p ETKİLEŞİM TÜRÜ
Na mg NH4 F 02 POİ
K#myasal türler b#rb#r#ne yaklaşırken araların L
GÜÇLÜ ZAYIF
da #tme ve çekme kuvvetler# oluşur
İ İ e ö Öne !yon!kBağ H#drojen bağı
Kovalentbağ VanderWaalsbağları
Bu kuvvetler sonucunda türler arasında etk#leş#m Metal#k bağ D#pol
oluşur d"poller #yon d#pol
D#pol #ndüklenm#şd#pol
K#myasal türler arasındak# etk#leş#mler#n sınıf #ndüklenm#ş #ndeklenm#ş
landırılması d#pol d#pol
GÜÇLÜ ETKİLEŞİMLER

4 s
Bağlanan türlere
göre
Atomlararası bağlar
Moleküller arası bağla
I Bağlanan türlere göre
Ü
Bağın sağlamlığına I İYONİK BAĞ
göre
O To
B#r katyon #le b#r anyon arasından oluşan
elektrostat#ll çek#m kuvvet#ne #yon#k bağ den#r
Zayıf etk#leş#mler
Metal #le ametal arasında elektronalış ver#ş#
sonucu oluşur

Madde Bağ türü kaynama Noktası

Ametalte alır AnyonD#yon#kbağ
He He o
100C NaCl MgO Cas 171203 CazNz
H2O 1120 Moleküllerarası
 C
İyon#k bağlı b#leş#kler TUZLAR
#yon#k formülü #yonların #yon
b#leş#kler#n
Katı halde elektr#ğ# #letmezler yükler#n#n çapratlanmasıyla da bulunab#l#r
Sıvı halde veya sulu çözelt#ler#elektr#ğ# #let#r
Suda #yonlarına ayrışarak çözünürler Wm Y XnYm Ensade

MgBrzıkı Mg 2Br 2
Kt g
2
pyt4 0 Aıt3 N 3
Er#me ve kaynama noktaları yüksekt#r
Oda koşullarında katıhalde bulunurlar y na ABB
Yapıları b#r#m hücreler#n oluşturduğu kr#stal PİO ÜN
örgü şekl#nded#r µ B#r b#leş#ktek# atomlar arasındak# elektro
negat#fl#k farkı arttıkça b#leş#ğ#n !yon!k
İYONİK BAĞIN OLUŞUMU karakter# artar kovalent Karakter# azalır

#yon#k bağ oluşurken alınan ve ver#len elektron örnek NaF NaCl ve NaBr b#leş#kler#n#
sayıları eş#tt#r #yon#k karakterler#ne göre kıyaslayınız
gt ACI 3 Br

İtiraYEEEYIEE
Elementlerbağ oluştururken elektron
dağılımlarını kend#ler#ne en yakın olan Azalır
soygaz atomunun elektron dağılımına
benzetir
Son katmanındak#toplamelektron İYONİK BİLEŞİKLERİN İSİMLENDİRİLMESİ
sayısını 8 e tamamlamaya OKTET
Mmm
2
ye tamamlamaya #se
ÜÇ
_den#r I Kural Metal#n adı
O
Ametal#n adı tür

Al #le B!leş!k S#stemat#k #s#mlend#rmes#

1,5arasında oluşan b#leş#ğ#n
formülü hang# seçenekte doğru ver#lm#şt#r NaCl Sodyum klorür

AlzS
CazNz Kals!yum N!trür
A AlzS B AIS C D AIS E AlzSz
3Agrubumeg!ta B e ver!r 2TANE MgHz h!drür
Al 2 g Magnezyum

grubu
Ametal e alır 3TANE AlzS Alüm!nyum sülfür
g 2 g GGA
S CaCz Kals!yum karbür
AkSGBAI KBr
zoCa #le arasında oluşan b#leş#ğ#n
f LizN L!tyum n"trür
formülü hang# seçenekte doğru ver#lm#şt#r
Z'IZ Ç!nko !yodür
A Cao B CaOz C CazO D CazO E Cay0
AgF Gümüşflorür
72A grubumetal e ver!r
zoCa 2 8 8 2

ever!r
Bas Baryum sülfür
ametal
2 656Agbu
 I Kural Oks#jenl# b#leş#klerde oks#jen#n
değerl#ğ# 2 #se oks"t oks#jen#n değer ÇOK ATOMLU İYONLAR
#se
l!ğ! d!ye
!s!mlend!r!l!r
__ ___

Perokfçü Yi 1 Yüklü NHy Amonyum

B!leş!k S#stemat#k #s#mlend#rmes#
NazO Sodyum oks"t 1 Yüklü

CaO Kals!yum oks"t OH H!droks!t Ö Klorat

MgO Magnezyum oks"t
CN S!yanür Klor!t
AlzOz Alüm!nyum oks!t
420 Potasyum oks!t ey Cıo

ZnO Ç!nko oks!t

NOİ N!tr!t HCOÖ Format
AgzO Gümüş oks!t
ay pa CHycoor Asetat

I Kural B#leş#ktek# metal değ#şken de Hcos B!karbonat Hsa! B!sülfat

ğerl#kler alıyorsa metal#n değerl"ğ" Mna! Permanganat

parantez #ç#nde roma rakamı #le bel#r 2Yüklü

t#l#r Coj Karbonat Czoç Okzalat

B!leş!k S#stemat#k #s#mlend#rmes# so!t Sülfat Sojz Sülf!t
2 2
Feo Dem! 11 oks!t
3 2 Dem! oks!t
Croc Kromat Crzoj D!kromat
7203 ıı

CaCl2 Bakır 4 Klorür Manganat

4 2
Sn 02 Kalay ıv oks!t 3 Yüklü
4 1
SnBru Kalay ıv bromür
4 2 POT3 Fosfat poz
3
Fosf!t
Pboz Kurşun ıv oks!t
gg Cıva ı sülfür
B!r b#leş#kte çok atomlu b#r "yon
varsa #s#mlend#rmede çok atomlu !yo
nun adı kullanılır
 B!leş!k S#stemat#k #s#mlend#rmes# b Apolar kovalent Bağ
CaCOz Kals!yum karbonat
Aynı ametaller arasında oluşur
KNO Potasyum n"trat tl2 02 12 Ez C#z
NaOH Sodyum h!droks!t H H
Mg CNla Magnezyums!yanür
12150413
Alüm!nyum Sülfat H Ö EÇ O H
H H
Caz 42 Kals!yum fosfat
NHçCI Amonyum klorür b#leş#ğ#nde 9
__ tane polar kovalent
bağı 2 tane apolar kovalent bağ bulu
NH4zC#zOz Amonyum d!kromat
nur
Fez POula Dem!r ı fosfat
2 2 Atomlar arasında oluşan #lk bağ
Hg504 C!va 11 sülfat
O
KMn04 Potasyum permanganat
AE S!gma bağı d#ğerler# p! bağıdır
2 2
CuSOz Bakır a Sülf!t Tekl# #k#l# Üçlü
2
PbLNOIz Kurşun 4 n!trat
s!gma s!gma
1 Ip! 1Egma
Ip!
As!tler!n S!stemat!k
İsimlendirilmesi
Bağ sağlamlıkları
B!leş!k S#stemat#k #s#mlend#rmes#
HCI H!drojen Klorür
H!droklor!k as!t Bağ uzunlukları
HBr H!drojen bromür
H!drobrom!k as!t
HNOJ N!tr!k as!t
HaSOy Sülfür"k as!t
HyPO4 Fosfor!k as!t H 0 CE C IC Ö ÇÜ H
0080000000
b#leş#ğ#nde
I KOVALENT BAĞ
tane polarkovalentbağ
0
Ametaller arasında oluşur 8
___ tane apolarkovalentbağ
Elektronlar ortaklaşa kullanılır 12 tane s#gma bağı
4 tane p! bağı bulunur
a Pola Kovalent Bağ
Farklı ametaller arasında oluşur
HCl HBr tl20 CHy NHz H CI
KOVALENT BİLEŞİKLERİN İSİMLENDİRİLMESİ MOLEKÜLLERİN LEWİS GÖSTERİMİ

Mono 1 D! 2 Tr# 3 Tetra 4

H
ö Hz
1
molekülünün

H
Lew!s yapısı Itt
Penta 5 Hekza 6 Hepta 7 Okta 8
Halt HH H H
Nona 9 Deka 10
Oz molekülünün Lew!s yapısı 80
B!leş!k S#stemat#k #s#mlend#rmes# 26 ooo
Ö
ooo ooo ooo

CO2 Karbond!oks!t
Karbon monoks!t
CO
NaOs D!azotpentaoks!t Nz molekülünün Lew!s yapısı 7N
V20 D!azotmonoks!t 7N 2 5
N NEN
Il I
SFG Kükürt hekzaflorür

Karbon tetra klorür

II
CCly
420 molekülünün Lew!s yapısı H 80
14010 Tetrafosfordekaoks!t Oktet
420 D! h!drojenmonoks!t
H
Ö Dublet
H
503 µ
İILIÖĞÜ
ortaklaşa
kullanımaya y
ortaklaşa
kullanılan e
bağ
ç fter yapıyor
LEWİS NOKTA YAPISI

j
Değerl#k elektronların element#n sembolü etrafı Ç
na nokta şekl#nde yazılmasıdır
ö c ö
6C 2 4 Na 2 8 1 Na ö c O
MgFz b#leş#ğ#n#n Lew"s göster#m# g ama
2 8 8
Fİ 2 8
Mg 2 8 2 Metal
Nat 2 8 Nat AmetalS son kCüt ş
Atomlar ortaklaşa kullanılan b#r
arası
gF 2 7

1
Î ç"ft elektron d bağ demekt#r
2 7 8
F MüfEj MüzEEJ
3 4 5 6
1A ZA 3A 4A 5A 6A 7A 8A 420 b#leş#ğ#n#n Lew#s göster#m# 80 19K
x X Yo X I
bağ 2bağ 3bağ 4bağ 3bağ 2bağ 1bağ Bağ
yapmaz
1
zHe!ftte
 övün
bağ
MOLEKÜL POLARLIĞI
Ç IEEE hang#s# yanlıştır 6C 80 Ö
B#r molekülün polarlığı molekül geometr#s# üç
#le bel#rlen#r Molekülün
geometr#s# #se A
Ç
Moleküldek# atomlararasındapolarkovalent bağ bulunur

merkez atoma bağlıdır bağ

B 4 ç#ft bağlayıcıelektron bulunur
C Apolar b#r moleküldür
Yaptığı bağ sayısı fazla olan atoma D Molekülün Lew#s göster#m# 0 0 0 şekl#nded#r
merkez atom den#r B#r molekülde b#rden E Ortaklaşa kullanılmayan toplam elektron sayısı 8d#r
fazla merkez atom olab#l#r bağyapar

µ µ
Madden#n Lew#s göster#m# yapılır ve merkez l#
ÖTE
atom bel#rlen#r I Lew#s göster#m# şekl#nded#r

E
y
Bel#rlenen merkez atomun 2A 3A I X element# per#yod#ktabloda517 grubunda yeralır
veya
4A grubunda olması durumunda merkez II Molekülde X atomu okted#n# tamamlamıştır
atoma bağlı olan gruplara bakılır Mer
kez atoma bağlı olan gruplar aynı #se yargılarından hang#ler# doğrudur H
Molekül Apolar
__ farklı #se molekül
Polar A Yalnız B Yalnızıl C Ivell

ö D Ilvelll
i
E Iıllvelll

veya 6A
Bel#rlenen merkez atom 517
grubundan #se molekül Polar
dır

#k# atomlu moleküllerdeelementler

aynı #se II METALİK BAĞ
molekül farklı #se molekül dır Metaller#n serbest hareket eden değerl#k elektronları

HĞÜTF HFFITHBAnın oluşturduğu_

katyonu
#le metal
arasında oluşan elektrostat#k çek#m gücüdür

Metaller#n elektr#ğ# #letmes# parlakolması

İüüözüüü sertl#ğ# tel ve levha hal#ne get#r#lmes#ne
tal#k bağ #le #l#şk#l#d#r

y sü
Molekül Polarlığı
A BCIz Apolar ay ay aç

p
B NHz Polar er#me ve kaynama noktaları artar

HO
C CHç
Polar
HT Metal#k bağ kuvvet#
per#yod#k
tabloda
D H2O
İÖH Apolayp
Aynı grupta yukarıdan aşağıya doğru Azalır
E CH3CI H
Ç 4
Aynı per#yotta soldan sağa doğru Artar
Polar
 Artar
Azdır
koşullardak# er#me noktası d#ğerler#nden yüksekt#
D"pol Kalıcı kutuplaşmanın görüldüğü
A 13tl B !gk c Na D#zMg E zoca
a polarmaddeler#tems#leder
21813 2181871 21811 218121 2 8 8 2
PSA 4 PIA iii
3 PIA 3PZA 4 PZA İndüklenm#ş D#pol Geç#c#kutuplaşmanın
ZAYIF ETKİLEŞİMLER
gö
rüldüğü apolarmoleküller#

Ö
ve soygazları
µ tems!l eder
H c H
f a İyon d"poletk#leş#m# İyon hal#ndek#
b#r tanec#kle polar yapılı b#r madde ara
I HİDROJEN BAĞI
sında görülen etk#leş#m türüdür
H#drojen#n elektronegat#fl#ğ# yüksek olan

F 0 veya N atomlarından b#r#yle yaptığı

Nat_
Ey
H2O L#NOz 1120

b D#pol d"pol etk#leş#m#

f!z!ksel bağdır
İk" tane polar yapılımolekül arasında
HF HF
görülen etk#leş#m türüdür
NHg NHz
420 tl20 HCI HCI
H2O 420
PHz tl20 CHgCI HBr

X CH4 CHu c İndüklenm#ş d!pol d"pol etk#leş#m#

tarojenbası HCN
Yok HCN
B"r" polar d"ğer" apolar
CHzat CHyou yapılı "k" mole
t drojenbağı CHzOCHz CHso.CH
Yok kül arasında görülen etk#leş#m türüdür
XHas Hes
Yukarıda ver#lenmaddelerden kaç tanes#n#n mo Hz 1120 He PClz
leküller# arasında h#drojen
bağı bulunur
1tl f!zN 80,165 02 __
Hz5 CO2_ NItz

A 1 B 2 C 3 D 4 E 5 CHy HCI 1317g NFz


d İndüklenm#ş d!pol İndüklenm#şd!pol
türü
Soygaz veya apolar yapılı moleküller# arasında
Molekül
Aşağıda ver#len maddelerden hang#s#n#n
moleküller# arasındak# baskın etk#leş#m
hatalı ver#lm#şt#r HızNIAP 165.17C
Etk#leş#m Türü

görülen etk#leş#m türüdür Londonkuvvet! A Hz Londonkuvvet#

B Polar Hz5 D#pol D#pol
olarak da !fade ed"l"r 4 MHz NH H#drojen bağı
D Polar HCI
Polar
Fl
London kuvvet# Dp

leb#len en
zayıf etk#leş#m türüdür I H#drojen bağı
I Polar d
D#pold#pol
mği
I London kuvvet# dd III

IŞIL
H2O'nun moleküller# arasında
Zayıf etk#leş#mler güçlüden zayıfadoğ yukarıda ver#len
etk#leş#m türler#nden hang#ler# görülür #H 80
ru sıralandığında genel olarak
A Yalnız B Yalnızıl C Ivell
H#drojen bağı D#pold#pol Londonkuvvet# D Ilvelll E Iıllvelll

London kuvvet# #le !lg!l! Fa C#z B#z ve Iz maddeler#n#n

koşullardak"aynı
kaynama noktaları arasındak# #l#şk#
1 maddeler#n malkütleler# arttıkça tondan stıza"s"Br""st
kuvvet# artar H 1 C k 0
6
CHç lb CO244 h!gğ!ğfğlm!şt!r
A F B#z Kız Iz B Iz Brz CIz Fz

IŞ
2 Maddeler#n mol kütleler# eş!t#se dallanma

EÜ arttıkça London kuvvet# azalır

Eürck
Tanec#kler arasındak# çek#m gücüarttık ck
Brunrüküç
artar Iz Iz
HCl HBr ve HI maddeler#n#n
aynı koşul
Moleküller#n er#me ve kaynama noktaları lardak# kaynama noktaları arasındak# #l#şk#
iii
hang#seçenekte doğruver#lm#şt#r 174,35Br#ssI
kıyaslanırken tanec#kler arasındak# etk#leş#mtürü
o
A HI HBr HCI B ACI HBr HI
C HBr HI ACI D HCI HI HBr
E HI HCI HBr

IYI D pol b ra
London
HUHBrHcı
 I tl20 Hao H drojenbağı Yapı olarak b#rb#r#ne benzeyen madde
I Coz cozozco London ler b#rb#r# #çer#s#nde çözünme eğ#l#m#nded#r
II Has Has D pol D pol maddeler çözücülerde

aynı ortamdak# kay

Yukarıda ver#len maddeler#n maddeler çözücülerde
nama noktaları arasında !l!şk! hang# seçenek daha çözünür
!y!
te doğru ver#lm#şt#r attıoC 80,165
Aşağıda ver#len maddelerden hang#s#n#nsuda
A I 1 111 B 111711 I C 11 1 In çözünmes# beklenmez
D 1 1711
eE I 1 Il
A PCB B Has C CHy D NHz E HCI
HO Has CO2
MADDEDEKİ DEĞİŞİMLER
I F#z#kselDeğ#ş#m
Madden#n dışyapısında meydana gelendeğ#ş#mlerd#r
HF HCl HBr ve HI aynı koşul Madden#n molekül yapısı bozulmaz
maddeler#n#n

lardak# kaynama noktaları arasındak# #l#şk# hang# Zayıf etk#leş#mler rol

oynar
seçenekte doğru ver#lm#şt#r
gF174,35Br#ssI
Bütün hâl değ#ş#mler# f#z#kseld#r
A HI HBr HCI HF B HF HCI HBr HI Mumun er#mes# alkolün buharlaşması naftal#n#n
C HF HI HBr HCI D HI HF ACI HBr sübl#mleşmes#
suyun
donması
F HBr HI HF HCI Kağıdın yırtılması camınkırılması
Tutun şeker#n suda çözünmes#
Sütten
tereyağı eldes# Yoğurttan ayraneldes#
Gökkuşağı oluşumu

I K#myasal Değ#ş#m
Madden#n "ç
yapısında meydana gelendeğ#ş#mlerd#r
Madden#n molekül
yapısı bozulur
Kaynama Noktası 517 6A 7A Güçlü etk#leş#mler rol oynar
N O F
420 P
Bütün
AS
Sb ĞĞ yanma olaylarık#myasaldır
Kömürün
yanması
Gümüşün oks#tlenmes#
Dem#r#n paslanması
öte
Hase 3
otlas As As!tveyabat #le olan tepk#melerk#myasaldır
Ç#nkonun as"tte çözünmes#
atıcı yer
PH
Fotosentez solunum
mayalanma fermentas
yon ekş#me çürüme sararma Küflenme
Per!yot
COzgatınınsuda çözünmes# boyanın kurumas
harcın sertleşmes# betonun donması