Professional Documents
Culture Documents
;b:o k|sf08 ;L / g]skf ;dfhjfbL a9\b} uPsf] ljifodf uDeL/ 5nkmn /x]sf 5g\ .
kf6L{sf pkfWoIf tyf ;dfhjfbL ePsf] / oL tdfd ;d:of ;dfwfgsf ;dfhjfbL df]rf{, g]kfnsf] p2]Zo
df]rf{ g]kfnsf] ;lrjfno ;ldltsf nflu ;dfhjfbL Joj:yfsf] ljsNk tyf gLltut k|lta4tfx¿ o; k|sf/
;lrj k|d]z xdfnaLr lalxaf/ gePsf] ljifodf 5nkmn ePsf] /x]sf] 5– …;‹Lotf, nf]stGq, ;'zf;g,
ck/fGx ePsf] e]6jftf{df ;f] ;xdlt atfOPsf] 5 . ;d[ l 4 / ;fdflhs cfly{ s
ePsf] atfOPsf] 5 . o;}u/L, pQm e]6jftf{df /fli6«o Gofo;lxtsf] g]kfnL ljz]iftfsf]
;dfhjfbL df]rf{ g]kfnsf b'O{ / afXo ;d:ofsf] ;dfwfgsf] lglDt ;dfhjfbsf] :yfkgf ug{' df]rf{sf]
g]tfaLr ePsf] pQm e]6jftf{df qmflGtsf/L / b]zeQm sDo'lg:6x?sf] k|d'v p2]Zo x'g] 5 . To; p2]Zo
g] k fnsf] sDo' l gi6 cfGbf] n gsf kxndf /fli6« o :jfwLgtf / k|flKtsf nflu xfd|f j}rfl/s Pjd\
ljifodf uDeL/ 5nkmn ePsf] hgflwsf/nfO{ ;'lglZrt ug{' kg]{ / /fhgLlts k| l ta4tfx¿ dxf;lrj ljKnj ;Ln] ;dfhjfb :yfkgfkl5 aGg] d'lQm df]rf{ g]kfnsf cWoIf ;+3 k|;fb ;'lgn ;L, tfdfª d'lQm
atfOPsf] 5 . sDo'lgi6 cfGbf]ngsf o;sf lglDt b'O{ kf6L{aLr ;3g / lgDgadf]lhd /x]sf 5g\ . ;dfhjfbL ;+3Lotfn] clxn] b]zdf klxrfgsf nflu rln/x]sf df]rf{ g]kfnsf ;+of]hs k|]/s ;L, g]jf d'lQm df]rf{ g]kfnsf
hl6ntf / To;sf] ;dfwfgsf] nflu lgoldt jftf{ / ;+jfb hf/L /fVg] != ;‹Lo nf]stflGqs u0ftGqsf] /Iff cfGbf]ngnfO{ ;d]t ;Daf]wg ug]{ atfP . pgn] ?;sf] cWoIf ;'/]Gb| ;L, lnDa'jfg d'lQm df]rf{ g]kfnsf cWoIf uh]Gb|
qmflGtsf/L / OdfGbf/ kf6L{ / g]tfn] ;dembf/L ePsf] atfOPsf] 5 . / ;' b [ 9 Ls/0f ub} { } g] k fnL tTsfnLg ;f]leot ;dfhjfbL ;+3Lotfn] ?;sf ;a} hflt / ;L, ls/ft d'lQm df]rf{, g]kfnsL ;'lgtf ;L, td' d'lQm df]rf{
gofF 9+un] ;f]Rg' kg]{ / To;sf] nflu :d/0fLo 5, ut c;f/ $ ut] ;dfhjfbsf] ljz]iftfx¿ klxrfg If]qx?sf] ;d:of xn u/]sf] b[i6fGt k]z ub}{ :tflngsf] g]kfnaf6 sfhL ;Lnufotn] l/kf]l6{ª tyf ;'emfj /fv]sf lyP .
3lgi7 ;xsfo{ ug{' kg]{ ljifodf uxg ;f]daf/ g]kfn sDo'lg:6 kf6L{sf u/L ;dfhjfbsf] g]kfnL af6f] to lgwgkl5 v|Z' rf]ex?n] pTkLl8t hflt÷If]q ;d'bfodfly u/]sf] To;}u/L, cGo If]qLo df]rf{x?sf] tkm{af6 klg l/kf]l6{ª tyf
5nkmn ePsf] 5 . dxf;lrj ljKnj ;L, g] s kf ug]{ . lje]bsf sf/0f ;f]leot ;+3 lj36g ePsf] atfP . ;'emfj /flvPsf] lyof] . dw]zL d'lQm df]rf{, g]kfnsf ;+of]hs ljgf]b
To;}u/L, pQm e]6jftf{df b]z / dfcf]jfbL s]Gb|sf cWoIf k|r08, @= g] k fndf ;lbof} + b ] l v sfod dxf;lrj ljKnj ;Ln] g]kfndf tTsflng dfcf]jfbL ;L, s0ff{nL d'lQm df]rf{ g]kfnsf ;+of]hs lj/f6 ;L, ;]tL dxfsfnL
g]kfnL hgtfsf] 7"nf] ck]Iff sDo'lgi6 PsLs[t ;dfhjfbLsf cWoIf dfwj /lxcfPsf] juL{ o , hftLo, hgo'4sfndf p7fOPsf hftLo÷If]qLo d'2fx? ;xL ePsf] / d'lQm df]rf{ g]kfnsf ;+of]hs /+ugfy ;Ln] klg cfˆgf] df]rf{sf]
cfGbf] n g, sDo' l gi6 kf6L{ / g]kfn, h;kfsf cWoIf pk]Gb| ofbjn] eflifs, If]qLo, n}lËs / hft To;n] l;+uf] g]kfnsf pTkLl8t hflt÷If]qx?nfO{ plrt ;Daf]wg l/kf]l6{ª tyf ;'emfj /fv]sf lyP .
g]tfx?k|lt g} /x]sf]n] Tof] ck]Iff k'/f x:tfIf/ u/]/ ;dfhjfbL df]rf{ g]kfn Joj:yfhGo zf]if0f, pTkL8g, u/]s} sf/0f tTsfnLg hgo'4n] ;kmntf k|fKt u/]sf] atfP . ;f]daf/ z'? ePsf] e]nf÷a}7s d+unaf/ lbpF;f] ;DkGg ePsf]
ug{ gofF 9un] ;f]Rg' cfjZos ePsf]n] u7g u/]sf lyP . c;dfgtf / lje]bx¿ cGTo pgn] clxn] b]zdf g]kfn sDo'lg:6 kf6L{n] gSsnL ;+3Lotfsf] lyof] . ;f] hftLo If]qLo df]rf{sf] e]nf÷a}7ssf] cWoIftf tyf ;+rfng
;f] cg';f/ cufl8 a9\g] ;xdlt ePsf] pQm df]rf{sf] ;lrjfnodf g]kfn ug]{ . To;sf nflu lg/Gt/ lj/f]w u/]sf] / ;dfhjfbL ;+3Lotfsf] :yfkgfdf hf]8 lbOPsf] -af“ s L clGtd k] h df_
✍ ;DkfbsLo
– s= dfcf]T;] t'ª
;femf ljifodf ;femf 9·n] g} cufl8 a9\g] xf] eg] dfq} b]znfO{ kmfObf x'g ;S5
;a} gLltsf] klg d"n gLlt eg]sf] gLlt / /Iff gLltdf ;femf wf/0ff eGg] h' g ;+ o Gq 5, To;nfO{ sf/f] a f/sf] l;df tf] l sg] t/
/fhgLlt xf] eg]/ xfdLn] elg/x]sf ckl/xfo{ 5 . xfdL casf] s]lx cd]l/sfsf] Pd;L;Ln] cg'df]bg ug{k' g]{ ;xsf/Ldf s/f]8f}F hDdf ug{ ldNg],
hgo'4sf] pknlAwsf] /Iff u/f}+ 5f}F . /fhgLltdf cfPsf] ljs[lts}
sf/0fn] ;+ejtM xfdLx? gofF 9Ën]
;dokl5 ;+;f/nfO{ g} cfly{s /
/0fgLlts ?kdf k|efj kfg{ ;Sg] b'O{
sf/0f s] xf] elg ;f]w]sf] lyP t/
plgx?n] To;sf] hjfkm lbPgg .
>f]t v'nfpg gkg]{ ePkl5 clxn]sf]
;d:of cfPsf] xf] . ;fRr} g}
olta]nf xfdL @(cf}F hgo'4 lbj;sf] k"j{;GWofdf 5f}F . tTsfnLg ax'bnLo
;+;bLo Joj:yfcGtu{t lg/+sz ' /fhtGqsf] cGTo u/L gofF hgjfbL qmflGt ljrf/sf] dGyg ug{ ' k g] { 7fpF d f 7"nf b]zx? e/t / rLgsf] aLrdf oBkL bz{sx?nfO{ To;n] /fd|f} kf¥of] ;xsf/Lx? ;d:ofdf 5g\ . ;d:ofdf
;DkGg ub}{ j}1flgs ;dfhjfbL /fHoJoj:yf :yfkgf u/]/ ;fDojfbL Joj:yf;Dd cfOk'us ] f 5f}F . jf:tjdf xfd|f]
k'Ug] nIosf ;fy @)%@ kmfu'g ! ut] g]kfn sDo'lg:6 kf6L{ -dfcf]jfbL_ sf] /fhgLlts ljvfl/Psf] h:tf]
g]t[Tjdf hgo4 ;'? ePsf] lyof] . ToxL !) jif]{ hgo'4 / !( lbg] hgcfGbf]ngsf] nfU5 . Pp6f d"n af6f]df
andf @)^% ;fn h]7 !% ut] g]kfndf /fhtGqsf] cGTo ub}{ ;+3Lo nf]stflGqs guP/ 5/k:6 ePsf] h:tf]
u0ftGqsf] 3f]if0ff ul/Psf] lyof] . @)^@–)^# sf] cfGbf]ngkl5 ul7t 5 . xfdL cfk"mnfO{ sDo'lg:6
;+ljwfg;efsf] klxnf] a}7sn] @)^% h]7 !% df g]kfnnfO{ ;+3Lo nf]stflGqs klg eG5f}+ . t/ o;/L ljleGg
u0ftGq 3f]if0ff u/] otf d'n'sdf @)&@ ;fndf gofF ;+ljwfg / b'O{ k6s ;+3, ¿kdf sDo'lg:6 cfGbf]ng
k|b]z / :yfgLo :t/sf] lgjf{rg ;DkGg ul/Psf 5g\ t/ o;n] b]z / hgftfnfO{ ljleGg xfFuf ljufdf 5l/Psf]
d'lQm lbg'eGbf emg\ ;+s6u|:t agfpFb} nfu]sf] 3fd hlts} 5n{+u 5 . l;4fGtdf 5 . o;f] x'gs ' f] d'Vo sf/0f s]
l;+xb/af/df ;Lldt /fHo ;Qfsf] ljs]Gb|Ls/0f ul/Psf] 5 . s]Gb|b]lv :yfgLo xf]nf eGg] s'/f jt{dfgsf] Pp6f
tx;Dd hgtfsf k|ltlglwx?n] zf;g u/]sf 5g\ . PsfTds /fHo Joj:yfsf]
:yfgdf ;+3Lo / /fhtGqsf] :yfgdf hgtfsf k|ltlglw d"nL x'g] u0ftGq :yflkt k| Z g xf] . d] / f] ljrf/df
ul/Psf] 5 . t/, hgtfn] h'g cfsf+Iff / ck]Iff ub}{ /fhtGqsf] cGTo / u0ftGqsf] sDo'lgi6 cfGbf]ng / kf6L{x?
:yfkgfsf nflu cfˆgf] hLjg pT;u{ u/]sf lyP, Jojxf/df To:tf] b]lvPsf] o;/L ljvfl/g'sf] k5fl8 xfd|f]
5}g . zf;g Joj:yfdf bnLo / To;df klg u'6 ljz]ifsf] xflnd'xfnL rnfpg] ;femf zq' s] xf] eg]/ 5'6o\ fpg
ljs[lt b]lvPsf] 5 . /fHo Joj:yfdf Odfg / cf:yf af]ss ] fx?sf] eGbf ljrf}lnof g;Sg' g} xf] . To;}n] ;a}eGbf
ju{sf] kx'Fr a9\bf hgtf k|tfl8t ePsf 5g\ . /fhgLlts ljs[lt 3fF6L–3fF6L;Dd klxnf d'n'ssf] sdg ;d:of
cfpg] u/L a9]sf] 5 . /fhgLlts bn ;Qfsf nflu s]lGb|t ultljlw eO/x]sf s] xf] eGg] s'/f klxNofpg ;Sof}
5g\ . e|i6frf/sf 7"nf–7"nf sf08x? To;} 5f]Kg vf]lhPsf] 5 eg] /fHosf ;|f]t eg] ;+ejtMsDo'lg:6x?sf]
bf]xgsf nflu ;Qflgs6 JolQmx?nfO{ v'n]cfd 5'6 lbOPsf] 5 . To;sf nflu af6f] klg Pp6} x'G5 ls <
;+ljwfg, sfg'g / ljlwx? 7f8} pNn+3g ug{ yfn]sf 5g\ . oL ;a} tYon] g]kfndf ;+ljwfgdf ;dfhjfb n]Vg]
;+3Lo nf]stflGqs u0ftGq c;kmn ePsf] k'li6 ub{5 . b]zsf] jt{dfg /fhgLlts ljlQs} ;a}sf nflu Tof] gf/f t
;+s6sf] plrt lgsf;sf] nflu ;+;bjfbL bnx?;Fu s'g} k|i6 b[li6sf]0f 5}g . eof] t/ ;fDojfbL x'F eGof] eg] clxn] a;]sf 5f}F . e"uf]n / hg;+Vofsf xf]nf eGg] nfU5 . ToxfF Pd;LPsf] ePs} sf/0fn] clxn]sf] dGbLnfO{ ;d]t
pgLx? cfˆgf] JolQmut / bnLo :jfy{eGbf dfly p7\g ;s]sf 5}gg\ .
olta]nf ;+;b\jfbL bnsf] efuj08fsf] /fhgLltn] b]z / hgtfsf] cl:tTj ;+s6df klg k'ln;n] y'lgb]nf ls h:tf] lx;fan] g]kfn ;fgf] xf]nf t/ cfly{s k| d ' v x?sf] km] / abn x' F b f ;xsf/L If] q n] ;d] t y] u e/f] ; f
k/]sf] 5 . /fi6«, /fli6«otf / hghLljsf lbgk|ltlbg ;+s6u|:t / si6s/ aGb} uPsf] 5 . jftfj/0f 5 . tkfO{+ eGg'xf];\ jf ljsf;sf] ;+efjgf / xfd|f] ljutsf] cd]l/sLx?sf] :jLs[lt rflxg] Joj:yf ulx/x]sf] 5 .
ls;fgn] v]tL ug{ ;dodf dn, aLp, ljBfyL{n] k9\gsf] nflu ;dodf kf7\ok':ts, geGg'xf];\ ;dfhjfb eGg] 6f]kL h;n] Oltxf;sf lx;fan] 6fpsf] lgx'/fpg' 5 . Tof] kl/of]hgf xfd|f] xf] ls cy{tGqsf] clxn]sf] ;d:of hf]
kLl8tn] cbfntaf6 plrt Gofo kfPsf 5}gg\ . zflGt ;'/Iff Psfb]zsf] sxfgL ePsf] / h;/L nufpFbf klg x'g] h:tf] eof] . kg]{ 7fpFdf xfdL 5}gf}F . oL tLg cf]6f cd]l/sfsf] xf] eg] s'/f olx Pp6f 5 ;flRrs} of] cfly{s dGbL xf] t <
5 cyf{t\ htf x]¥of] pt} eb|uf]nsf] l:ylt 5 . dxFuL, sfnf]ahf/L, clgoldttf / ;dfhjfbsf] cf–cfˆgf] JofVof klg s'/fdf kf6L{x?aLr ;femf wf/0f x'g] 36gfn] klg k'l:6 x'G5 . eGbf o;df b'O6f kf6f]af6 x]g{'k5{ .
e|i6frf/n] ;Ldf gf3]sf] 5 . Pd;L;Lh:tf] /fi6«3ftL ;Demf}tf ePsf] 5 eg] :6]6 kf6{g/;Lk 5 . ;femf zq'sf] af/]df h'g elgof], ljlQs} / ha xfdL cfly{s ?kdf jf olb xfdL cfGtl/s ?kdf Pp6f cy{tGqsf] xfd|f] cfGtl/s kIf
k|fu] f| d -P;kLkLkL_ h:tf] /fi6«3ftL ;Demf}tf ug{ ljleGg k|kGr ul/Fb5} . t/, o; Tof] eg]sf] s] xf] eg] h:tf] /fhtGq cfTdLs ?kdf alnof] x'G5f}F Tolta]nf Pstfa4 eP/ hfg] xf] eg] h:tf];s ' } / csf]{ afXo If]q . clxn] j}Fs
ljifodf ;/sf/, ;Qfwf/L / ;+;b\jfbL /fhgLlts bn / g]tfx?nfO{ s'g} lrGtf / rf;f] kmfNg] a]nf ;a} zlQmx? Pstfa4 eP/ s'gk} lg zlQmn] xNnfpg ;Qm}g . b'ZdgnfO{ klg k/flht ug{ ;lsG5 lnnfdLsf ;"rgfx? kqklqsfdf
/x]sf] b]lvFbg} . pgLx? t b]z / hgtfsf] ljifodf eGbf s;/L cfˆgf] n'6sf] :ju{ sfod cufl8 a9]sf lyP . h;/L /fhtGq /fhgLltdf h] af]lnPsf] 5 Tof] eGg] s'/f So'jf / leotgfdsf] k|z:t b]lvG5g\ . v/fa shf{ a9b}
/fVg] eg]/ bQlrQ eP/ nfu]sf 5g . h'g Hofb} 3[l0ft / lgGbgLo sfo{ xf] . ;+;b\jfbL tTsflng kl/l:yltdf ;femf b'Zdg x'g ;Sg] kl/l:ylt agfpgsf nflu pbfx/0fn] klg ;flat ul/;s]sf] 5 . uPsf] s'/f cfO/x]sf 5g\ . afXo
/fhgLlts bn / g]tfsf] o; lsl;dsf] xs{taf6 jt{dfg ;+;bLo Joj:yfaf6 b]z / lyof], clxn] To;/L g} ul/jL lj?4sf] hg:t/af6 klg bafa lbg h?/L To;}n] xfd|f] h:tf] b]zdf ;femf If]qsf klg b'O6f s'/fx? Pp6f rfn'
hgtfsf] d'lQm ;Dea 5}g eGg] k'li6 x'G5 . ;+3if{nfO{ ;femfF agfpg] xf] eg] ToxfFaf6 5 . h'g clxn] x'g ;ls/x]sf] 5}g . ljifodf ;femf 9Ën] g} cufl8 a9\g] vftf / csf]{ j:t' Jofkf/ . clxn]
To;sf/0f, !) jif]{ hgo'4 / !( lbg] hgcfGbf]ngsf] pknlAwsf] /Iff ug{ /
nf]stGqsf] gfddf eO/x]sf] n'6tGqnfO{ tTsfn aGb ug{sf] nflu g]skfn] eg]sf] sf]lx klg cnu x'g ufx}{ k5{ . /0fgLlts lx;fan] klg b]zsf] v'nf xf] eg] dfq} b]znfO{ kmfObf x'g ;S5 . Jofkf/ 3f6f t 5 t/ Tof] 36\b} cfPsf]
h:tf] j}1flgs ;dfhjfb :yfkgf ug{s ' f] lasNk 5}g, To;af6 dfq b]z / hgtfsf] clxn] xfdLn] t'?Gt} ;+;bLo l;dfgfnfO{ aGb ug]{ xf]Og sL lgodg ca clnslt b]zsf] cfly{s ljifodf 5 . ;]jf Jofkf/ h:tf] OlGhlgol/ª,
d'lQm ;Dej 5 . t;y{, b]z / hgtfnfO{ jt{dfg /fhgLlts ;+s6af6 d'Qm kfg{ g]kfn k|0ffnL kmfNg] s'/f uf¥of] eg] To;sf] ug]{ egf}+ . s]lx lbg cl3 ef/lto rrf{ ug{k' bf{ h:tf] s]lx ;do cl3 8S6/, 6«fG;kf]6]{zg h:tf s'/fx?
sDo'lgi6 kf6L{n] eg]h:tf] hgdt ;+ux| ug{s ' f] lasNk 5}g . To;sf/0f jt{dfg ;+;bLo ljsNkdf t'?Gt} s] x'g] t eGg] k|Zg ljb]z dGqL cfPkl5 pgn]` hlxn] % ;o ;xsf/Lx? ;d:ofu|:t 5g\ To;df klg yf]/ax't 3f6f 5 t/
Joj:yfsf] la36g u/L hgdt ;+ux| dfkm{t\ hgtfnfO{ Joj:yfsf] km};nf ug]{ clwsf/ cfOxfN5 . xfdLn] hgjfbL Joj:yf klg cfk"m g]kfn cfpFbf lrlgofFxF ?nfO{ eGg] s'/f ;/sf/n] g} elg/x]sf] 5 . 6«fG;km/df /fd|f] ePsf] eGg] 5 . ha
lbg'k5{ . h;sf nflu ;/sf/n] tTsfn hgdt ;+ux| sf] 3f]if0ff u/L To;nfO{ sfof{Gjog ljsNk xf] eGof} eg] s'g} csf]{ ;fyLn] 8fSg'kg]{ sf/0f s] xf] ´eg]/ k|Zg o;f] x'g'sf] k5fl8 c? w]/} sf/0fx? /]ld6]G; XjfQ} a9\of] ta rfn'vftf g}
ug{ k|ultzLn ;+oQ' m ;/sf/ u7g ug{' k5{ . h'g jt{dfg /fhgLlts ;+s6 ;dfwfgsf c? s'/f t l7s 5 t/ hgjfbL u/] . xfdL ;j{ef}d xf] eg] xfd|f]df ePklg Pp6f sf/0f eg]sf] ;xsf/Ldf gfkmfdf 5 eGg] 5 .
lglDt ;a}eGbf nf]stflGqs / ;a{dfGo lalw x'G5 . cGoyf nf]stGqsf] gfddf cem} Joj:yf t lhGbuL e/ ;xGg, dflGbg sf] cfpF5 / sf] hfG5, Tof] xfd|f] slt;Dd lgIf]k hDdf ug{ kfOg] eGg] -g]kfn /fi6« a}Ísf k"j{ ue{g/
n'6tGq df}nfpFb} hfg] / b]z k'gM åGådf km:g] lglZrt 5, r]tgf eof . eGg ;S5 . o;af/] s;/L hfg] :k:6 cfGtl/s dfdnf x'g'kg]{ xf]Og / < s'/fsf] lnld6]zg g} ePg . Psk6s 8f lbk]Gb|jxfb'/ If]qLn] @)*)df3
ug{ h?/L 5 . ;Qf /fhgLltdf /x]sf lsg x' F b } g To:tf] < Psk6s @% nfv;Dd l;df tf]Sg] s'/f lyof] !# ut] sf7df8f}dF f cfof]lht æjt{dfg
hftLo 5'jf5"tsf] cGTo ug{ ;L hflt kf6L{ / g]tfx?sf jLrdf s}of}F cGo
leGgtfx? x'g ;Snfg t/ tLg cf]6f
Pd;L;Laf/] Pp6f ax;df emfqmL hL
/ uug yfkf lyP, plgx?nfO{ xfd|f]
t/ ;xsf/L leq 3';s ] f anjfgx?n]
Tof] l;dfnfO{ eTsfO lbP . a}s F x?df
;+s6 / ;dfwfg ljifosÆ cGts{o[ fdf
JoQm dGtJo . _
sf7df8f}F . g]kfn sDo'lg:6 kf6L{ sDo'lg:6 h:tf] x'g] / 3/df wfld{s x'g]
>lds ;d'bfo s]Gb|Lo ljefusf ;+of]hs å}w rl/q ckgfpg gx'g] atfP . s'/fx? b]zsf] cfly{s gLlt, ljb]z cy{ ;lrjsf] g]tT[ jdf /x]sf] Pd;LP art ubf{ eg] >f]t v'nfpg' kg],{ k|:t'ltM z]/axfb'/ ljZjsdf{
;Gtf]ifL ;Ln] g]kfndf hfltot e]befj csf{ cltly kf6L{ s]Gb|Lo ;b:o
cem} eO/fv]sf] atfpFb}, hftLo
5'jf5"tsf] cGTo ug{ g]kfn sDo'lg:6
kf6L{n] gjf}+ dxflwj]zgaf6 ;L hfltdf
?kfGt/0f u/] s fn] ;L hfltsf]
Pj+ D1 OGrfh{ lgª\df/ ;Ln] ;L hflt
eg]sf] Ps dfq} sDo'lg:6x?sf] hft
/xg] ul/ ;L hftL ;fDojfbL hftL
agfPsf] bfaL u/] .
‘/fli6«o d'lQm o'4 n8\g' kg]{ x'g ;S5’
sf7df8f} F . g] k fn sDo' l g:6 lxhf]sf] h:tf] k|ToIf dfq} gcfpg] lgsf; lgsfNg] ;xdlt ePsf] / afrg u/]sf lyP .
cjwf/0ffn] gofF ;+:s[ltsf] hu xfn]sf] g]kfndf cGt/hflto ljjfx u/]sf kf6L{sf s]Gb|Lo ;b:o tyf d]rL Ao"/f] a? g] k fns} bnfnx? dfkm{ t \ ;fd|fHojfb of] ;xdlt ef+8/] g]kfnnfO{ sfo{qmddf pkl:yt g]skf Pdfn],
atfPsL 5g\ . ;+;bLo >lds ;d'bfosf ?s'dsf gj/fh ljs, sfe|s ] f clht OGrfh{ ;'dgl;+x ;Ln] g]kfnL hgtfn] ;fd|fHojfb clxn] cfO/x]sf] atfP . cl:y/ kfg{ v]ln/x]sf] cf/f]k nufP . g]skf -dfcf]jfbL s]Gb|_, g]kfnL sf+u;
]| ,
/fli6«o d'lQm o'4 n8\g' kg]{ cj:yf ;'dgl;+x ;Ln] jt{dfg Aoj:yfsf] pgn] o;sf] 86]/ ;fdgf ug{ cfˆgf] a'l4hLljnufot ljleGg k|ltlglwx?n]
cfpg nfu]sf] eGb} ;r]t u/fPsf cGTo u/]/ clxn]sf] eGbf cu|ufdL kf6L{ tof/ /x]sf] klg atfP . cf–cfˆgf] wf/0ff k|:t't u/]sf lyP .
5g\ . cfO{tjf/ l;Gw'nL lhNnfsf] g] k fnL laz] i ftfsf] ;dfhjfb kf6L{sf s]Gb|Lo ;b:o zzL ;Ln] ;a} jQmfx?n] g]skfn] /fi6«sf] af/]sf]
b' w f} n L gu/kflnsfdf cfof] l ht :yfkgfsf] lglDt ;Dk"0f{ cu|ufdL / sfo{qmddf ;xhstf{sf] e"ldsf v]ns ] f lnPsf] lrGtf / k|oTg ;sf/fTds
…jt{dfg /fli6«o ;+s6 / o;sf] lgsf;Ú b]zeQmx? tof/ x'g' kg]{ atfP . pgn] lyP . kf6L{sf s]Gb|Lo k|ltlglw ;ldlt ePsf] atfP . g]kfnsf ;a} cu|ufdL
ljifos cGt/lqmof sfo{qmdnfO{ tLg a'bF ] ;xdlt /fhgLlts ;+s6sf] ;b:o nId0f ;Ln] cjwf/0ff kq zlQmx? Ps x'gs ' f] ljsNk gePsf]
;Daf]wg ub}{ pgn] ;a}nfO{ ;r]t pgLx?sf] egfO lyof] .
agfPsf x' g . pgn] cd] l /sL
;fd|fHojfb Pd;L;L / P;kLkL x'bF }
o'4 NofP/ g]kfn k|jz ] u/]sf] / o;sf]
k| l tjfbdf l5d] s L rLg klg
;NanfPsf] atfP .
g]tfx? cj;/jfbL ePsfn] klg blnt ldhf/sf ;fy} ef/tnufot ljZjdf w]/} …cd]l/sf g]kfnsf b]zeQm /
cfGbf]ngn] ult lng g;s]sf] atfOg\ . b]zdf hftLo lje]bsf sf/0f dfG5]x¿n] sDo' l g:6x?nfO sTn] c fd ug{ ,
pQm sfo{qmdsf k|dv ' cltly csfndf Hofg u'dfO/x]sf] eGb} o; k|fs[lts >f]t sAhf ug{ / cd]l/sL
jf6/n] dfG5]n] agfPsf] lje]bsf/L ;Gbe{df g]kfn sDo'lg:6 kf6L{n] Psn k|e'Tjsf] r'gf}tLsf] ?kdf
;+:s[ltnfO{ tf]8g\ h?/L /x]sf] / hft uDeL/tfk"js { hflto lje]bsf] cGosf] pbfPsf] rLg la?4 ;}Go bafa a9fpg
Joj:yfn] blnt ;d'bfo dfq xf]Og, ;a} nflu nl8/x]sf] atfP . g]kfnL ljz]iftfsf] g]kfndf k|jz ] u/]sf] 5Ú pgn] eg],
hfltnfO{ ;d:ofdf kfl//x]sf] wf/0ff /fVb} ;dfhjfbn] dfq ;a} lje]bsf] cGTo x'g] …/fhfjfbLsf] gfddf b]zeQmx?nfO
cGwljZjf;, cefj, ul/aL, clzIffn] wf/0ff ;d]t pgn]] /fv] . e|ldt ug{ / g+of u5f}+{ eGg] gfddf
wd{sf] ;+/If0f ul/Psfn] o;sf] cGTo sfo{qmd ljefusf ;b:o xl/ ;Ln] jt{dfg Aoj:yfaf6 cflht hgtfnfO{
ug{ Psh'6 eP/ n8\g' kg]{ atfP . ;+rfng u/]sf lyP eg] :jfut dGtJo e|ldt ug{ / olx ;+s6sf] aLraf6
sDo'lg:6 ;+:sf/ ;+:s[ltn] ;L ;Eotf lhNnf ;]qm]6/L ljj]s ;Ln] /fv]sf lyP . gj h]n]lG:sx?sf] hGd u/fpg
lgdf{0f ub}{ u/]sfn] casf] k|lt:kwf{ To;}u/L ;f]xL sfo{qmd ;dfkg;Fu} s[i0fxl/ cd]l/sf k|oTgzLn /x]sf] 5 .Ú
sDo'lg:6 ;L ;Eotf / cfWofTdjfbL kl/of/ ;+of]hs / k"0f{dfof, nId0f kl/of/ pgn] o:t} x'bF } uof] eg] s]xL ;do
;+:s[ltsf] n8fO xf] / lj1fgsf] g} hLt ;x;+of]hsTjdf ( ;b:oLo >lds kl5 g]kfndf klg h]nG] :sLx? b]lvg]
x'g] ;'lgZrt ePsf] ljrf/ JoQm u/] . ;d'bfo df]rf{sf] lhNnf e]nf cfof]hs ;+s6] ub}{ g]kfn g+of o'qm]g aGg] bfaL
sDo'lg:6 sfo{stf{ kf6L{df cfpFbf ;ldlt ;d]t u7g ul/Psf] 5 . u/] . pgn] cfhsf] ;fd|fHojfb
@)*) ;fn df3 @* ut] cfOtaf/ 3
g]kfnL ljz]iftfsf] ;dfhjfb clgafo{
hgo'4sf] ;+emgf / ck"/f sfo{ef/x?
cfhsf] Pslbgkl5 kmfu'g Psut] vf/]h u/]sf] 5 . aGb ug{'k5{ . ;'/Iff P]gnufot ;a} ;fdfGo dfux? k"/f ePsf] 3f]if0ff
sf7df8f}F . g]kfn sDo'lg:6 kf6L{sf kf]ln6Ao'/f] ;b:o cfhfb ;Ln] g]kfndf
b]lvPsf ;a} ;d:of / ;+s6 e"d08nLs[t k'h F Ljfbåf/f ;+/lIft bnfn ;+;bLo
Joj:yf ePsf] atfpFb} o;sf] ;dfwfgsf nflu g]kfnL ljz]iftfsf] ;dfhjfb
@( cf} hgo'4 lbj; dgfOb} 5 . )^@ ;fndf lbNnLdf !@ a'Fb] bdgsf/L sfo{x? vf/]h ul/g'k5{ . ug{ ;lsg] / k"/f u/fpg k|of; ug{ nfu" ug{'kg]{ atfPsf 5g\ .
h'g o'4 g]kfn sDo'lgi6 kf6L{ - ;xdlt ug]{x?n] )&@ df 3f]if0ff u}/Goflos?kdf kqmfp ul/Psfx?nfO{ ;lsg] cj:yf /x]sf] 5 . t/, tL
dfcf]jfbL_ / g]kfn ;/sf/aLr @)%@ ul/Psf] ;+ljwfg / To;cg';f/ tTsfn l/xf ul/g'k5{ . ;a} em'6f dfusfaf/]df ;fdfGo rrf{;d]t x'g
b]lv @)^@ ;fn;Dd rn]sf] lyof] . g]kfndf nfu" u/fOPsf] /fhgLlts d'2fx? t'?Gt lkmtf{ lng'k5{ . /fHo 5f8]sf] 5 . pSt dfunfO{ cfhsf]
cj:yfdf bf]xf]¥ofP/ k9\bf tL cfh
8f= s]zj b]jsf]6f klg Tolts} ;fGble{s / g]kfn /
g]kfnLsf] lxtsf nflu k"/f gu/L gx'g]
vfnsf /x]sf 5g\ . )%@–)^@ sf]
cfh klg sltko sDo'lgi6 g]tf tyf hgo'4sfnLg cjwLdf ;a{;fwf/0f
gful/s, dfcf] j fbL g] t f tyf
sfo{stf{x? b]zsf ljleGg h]ndf sfo{stf{, ;]gf / k|x/Lnufotsf g]skf bfªn] a'waf/ 3f]/fxL –@ /fdk'/df cfof]hgf u/]sf]] …b]zsf] jt{dfg
!&,))) eGbf a9L JolQmx?sf] /fhgLlts ;+s6, /fHosf] if8\oGq / o;sf] ;dfwfgÚ ljifos cGt/lqmof
y'gfdf /x]sf 5g\ . tTsfnLg cj:yfdf d[To'ePsf] tYof+s /x]sf] 5 . Tolta]nf sfo{qmdnfO{ ;Daf]wg ub}{ pgn] ;f] s'/f atfPsf x'g\ .
/fi6«sf] slt wg ;Dkltsf] gf]S;fgL g]tf cfhfb ;Ln] g]kfnsf] /fli6«otf Oltxf;s} sdhf]/ alg/x]sf] atfP .
nufOPsf em'7f d'2fx? xfn;Dd klg eof], To;sf] n]vfhf]vf e}/x]sf] 5}g . pgn] /fli6«otf sdhf]/ x'Fbf j}b]lzs x:tIf]k r/dr'nLdf k'u]sf] eGb}
u|fdL0f If]qsf dflg;x?sf] cfGtl/s Pd;L;Ldfkm{t\ cd]l/sf g]kfndf k|j]z u/]sf] pb\3f]if u/] .
lkmtf{ x'g ;s]sf 5}gg\ . a? xKt}lkR5] lj:yfkgsf] 36gf sxfnLnfUbf] 5 . To:t} sfo{qmddf kf6L{sf s]Gb|Lo ;b:o tyf k"jL{ bfªsL O~rfh{ ;Demgf
;Ln] clxn]sf] ;+s6sf] d'Vo ;|f]t e"d08nLs[t k'FhLjfb ePsf] atfOg\ .
)^# kl5 a] k Qf kfl/Psf
dfcf]jfbL g]tf tyf sfo{stf{x?dfly dflg;x?sf nflu a]kQf 5fglag / e"d08nLs[t k'h F LjfbnfO{ dnhn ug]{ bnfn ;+;bLo Joj:yf c;kmn eO;s]sf]
atfpFb} g]tf ;Demgfn] o;n] hgtfsf] lxtdf geP/ k'FhLjfbLx?sf] lxtdf
;To lg?k0fsf nflu b'O{ 5'§f5'§}
kqmfp k'hL{ sf6\g] qmd hf/L /x]sf] 5 . cfh kms]/{ x]bf{ cfof]u ag]sf lyP . sfd u5{ eGg] cfh ;xL ;fljt ePsf] s'/fdf hf]8 lbOg\ .
kf6L{ k"jL{ bfª ;lrjfno ;b:o r'nj' f ;Lsf] :jfut dGtJoaf6 ;'? ePsf]
;To lg?k0f tyf d]nldnfk
hgo'4sf] k|dv ' p2]Zo / nIo s] lyof]:y: < eGg] lålawfx? cfof]udf ^$ xhf/ ph'/Lx? btf{ePsf] sfo{qmddf g]kfnL sf+u; ]| sf n'lDagL k|bz
] ;ef;b:o r"8fdl0f cfrfo{, ;dfh;]jL
v]d/fh vgfn, xl/ l/hfn, dfcfjfbL s]Gb| lhNnf ;dGjo ;ldlt ;b:o n]vf
elgPsf] lyof] . a]kQf cfof]ucGtu{t
l;h{gf x'g yfn]sf 5g\ . uf]nd]r ;Dd]ng, ;+oQ' m ;/sf/ u7g, k/]sf elgPsf tLg xhf/eGbf a9L /fgf, PsLs[t ;dfhjfbL j8f cWoIf d]3axfb'/ v8\sf, dfcf]jfbL s]Gb|sf j8fWoIf
;'/G] b| rf}w/L, ;dfh;]hL zDe' kf]v/]n, j'l4hLlj gf/fo0f yfkf / k"0f{axfb'/ dNnn]
ph'/Lx?sf] cj:yf s] 5, To;sf] s'g}
;+ljwfg;ef r'gfjsf] d'2f cl3 ;fb}{ cufl8 a9]sfx? PsfPs cQf]kQf] x'g;s]sf] 5}g . cfh klg sfo{kqdfly l6Kk0fL;lxt cfˆgf] wf/0ff /fv]sf JoQm u/]sf lyP .
;ft dlxgfdf !#,##) ;fOa/ ck/fwsf ph'/L Û 6«flkms sf/afxLaf6 *) s/f]8 cf]Pgcf] l;/k laqmLdf /f]s
sf7df8f}F . rfn" cfly{s jif{sf] rnfPsf] pgsf] egfO 5 .
;fpgb]lv df3 @# ut];Dd g]kfn
k| x /Lsf] ;fOa/ Ao' / f] d f ;fOa/
?k}of“ /fh:j ;+sng Û
o;} cjlwdf btf{ ePsf
ph'/LdWo] ;fdflhs ;~hfntkm{
sf7df8f}F . cf}iflw Joj:yf ljefun]˜ nf]d; kmfdf{:o'l6sN; k|flnn] pTkfbg
u/]sf] cf]Pgcf] l;/k laqmLdf /f]s nufPsf] 5 . ljefusf] ;"rgfdf pQm
ck/fw;DaGwL !# xhf/ ##) j6f km];a's, Dof;]Gh/sf] b'?kof]usf ( sf7df8f}F . 6«flkms sf/afxLaf6 s/f]8 !& nfv #$ xhf/ %$^ / cf}iflwsf] ahf/af6 gd'gf NofP/ k/LIf0f ubf{ dfkb08cg';f/ gkfOPsf]
ph'/L k/]sf 5g\ . tLdWo] ;fdflhs xhf/ #%), l6s6ssf ^^&, emG8} *) s/f]8 ?k}ofF /fh:j ;Íng 6]Dkf] tyf cGoaf6 ? @ s/f]8 %# kfOPsf] pNn]v 5 . ahf/ cg'udgsf qmddf NofOPsf] cf}iflw Joj:yf
;~hfn;DaGwL !! xhf/ $@% j6f OG:6«fu|fdsf $#@, O{–;]jfsf !(), ePsf] 5 . rfn' cfly{s jif{sf] k|yd nfv @! xhf/ ^)) /fh:j ;Íng ljefun] nf] d ;
/x]sf 5g\ . To:t} ;"rgf k|ljlw;Fu Od]nsf *), o'6o\ a' sf #(, efOa/sf ^ dlxgfdf b]ze/ ePsf] 6«flkms ePsf] xf] . kmfdf{:o'l6sN; k|flnn]
;DalGwt ljQLo ck/fw;DaGwL Ps !^, Odf], l6\j6/ / j]a;fO6 Xoflsªsf sf/afxLaf6 &( s/f]8 &! nfv $$ dfbskbfy{ ;]jg u/L ;jf/L pTkfbg u/]sf] cf]Pgcf]
xhf/ ()% j6f ph'/L /x]sf] k|x/L ^/^ tyf cGotkm{ !!* j6f /x]sf] xhf/ *%@ ?k}ofF /fh:j ;Íng rnfpg], tLj| utLdf ;jf/L rnfpg], l;/k laqmLdf /f] s
k|wfg sfof{non] hgfPsf] 5 . ;fOa/ k|x/L k|wfg sfof{non] hgfPsf] 5 . ePsf] xf] . n]g cg'zf;g eË ug]{, IfdtfeGbf nufPsf] 5 . ljefusf]
ck/fwdf d'2f rn]sfdWo] xfn;Dd o;}u/L ;"rgf k|ljlw;Fu ;DalGwt ^ dlxgfsf] cjlwdf !) nfv a9L ef/÷ofqL /fVg], hyfefjL kfls{ª ;"rgfdf pQm cf}iflwsf]
%! hgf kqmfp k/]sf] k|x/L k|jQmf ljQLo ck/fwtkm{ cgnfOg ;lkªsf %@ xhf/ %% ljleGg ;jf/L ug]{, tf]lsPsf] eGbf a9L ef8f lng], ahf/af6 gd'gf NofP/
k|x/L gfoa dxflg/LIfs -8LcfO{hL_ $^), ;fdflhs ;~hfn Xofssf ;fwgnfO{ sf/afxL u/L pQm /fh:j cfjZos sfuhft tyf ;jf/L rfns k/LIf0f ubf{ dfkb08
eLdk|;fb 9sfnn] hfgsf/L lbP . $)#, pkxf/ tyf k};f k7fPsf];DaGwL ;Íng ul/Psf] lyof] . pQm cg' d ltkq gePsf nufot cg' ; f/ gkfOPsf]
pgsf cg';f/ ljleGg lsl;dsf gUg @^$, a}+s tyf jfn]6 clkm;af6 /fh:jdWo] sf7df8f}F pkTosfaf6 sf/afxLaf6 pQm /sd ;Íng kfOPsf] pNn]v 5 .
tl:a/df JolQmsf] d' x f/ hf] 8 L af]ns ] f] jf PsfpG6 Xofssf !%@, ? #@ s/f]8 ## nfv &) xhf/, ul/Psf] xf] . ahf/ cg' u dgsf
;fdflhs ;~hfndf /fVg], cZnLn lqmK6f];uF ;DalGwt (%, ;fdflhs sf]zL k|b]zaf6 ? & s/f]8 *& s] G b| L o k| x /L ;dfrf/sIfsf qmddf NofOPsf]
kmf] 6 f] tyf lel8of] ;fdflhs ;~hfn km]s cfO{8L ^&, df:6/ sf8{ nfv @ xhf/ ($#, dw]; k|b]zaf6 cg';f/ ;f] cjlwdf sf/afxLdf k/]sf ONO123 Aofrsf]
;~hfndf k|sflzt ug]{, c¿sf] tyf dgL PS;r]Gh;d]tsf ^!, ? !) s/f]8 % nfv %* xhf/ !) nfv %@ xhf/ %% ;jf/L gd"gf /fli6«o cf}iflw
;"rgf cfˆgf] lgoGq0fdf lnO{ lkm/f}tL j}bl] zs /f]huf/sf] k|nf]egsf #*, ()!, afudtL k|b]zaf6 ? & s/f]8 ;fwgdWo] 6«s÷6\ofªs/ Ps nfv k|of]uzfnfdf k/LIf0f
dfUg], ;fdflhs ;~hfndf cGo lel8of] z]ol/ª / ANofsd]lnª tyf ** nfv $) xhf/, u08sL &) xhf/ *$@, a;÷ldlga; ! ubf{ dfkb08 cg';f/ gkfOPsf] eGb} laqmLdf /f]s nufOPsf] xf] . pQm cf}iflw
JolQmsf] gfd tyf tl:a/ k|of]u u/L cgnfOg hflu/ tyf sf]7f vf]hL k|b]zaf6 ? * s/f]8 !* nfv &^ nfv ( xhf/ #&& j6f, jfsjfsL / pN6Lsf] pkrf/sf nflu k|of]u ul/G5 . ljefun] ut ;ftf klg
k|fk] mfOn k]h vf]n/] a]OHht ug]{ tyf lbg]tkm{ #%÷#%, n6«L k/]sf] k|nf]eg xhf/ 5, n'lDagL k|b]zaf6 ? ( sf/÷lhk÷Eofg @ nfv ^! xhf/ nf]d;n] pTkfbg u/]sf] ;]6f]km]g -Kof/fl;6fdf]n_ 6\ofjn]6sf] CT–2023
b'Mv x}/fgL lbg], ;/sf/L tyf cGo b]vfO 7uL u/]sf ## / cGotkm{ @^@ s/f] 8 #* nfv ^$ xhf/ @, ^#^ j6f, 6«ØfS6/ $! xhf/ ^$! Aofrsf] cf}iflw klg …8h g6 sDKnfOÚ eGb} ahf/af6 lkmtf{ -l/sn_ ug{
;+3;+:yfsf] j]a;fO6 Xofs ug]{ / j6f d'2f /x]sf 5g\ . s0ff{nL k|b]zaf6 ? ! s/f]8 %^ j6f, df]6/;fOsn $ nfv #@ xhf/ lgb]z
{ g lbPsf] lyof] .
cgnfOg 7uL ug]{ h:tf k|jl[ Q xfn cfly{s jif{ @)&(÷*) df ;fOa/ nfv $% xhf/ / ;' b " / klZrd (* j6f / 6]Dkf] tyf cGo #^ xhf/ ljefun] cf]Pgcf] l;/ksf] …lns]hÚsf] ;DjGwdf hfFra'em k|ltj]bg ;lxt
;fOa/ ck/fwdf b]lvPsf 5g\ . ck/fwsf] d'2f btf{sf] tYof+s ljZn]if0f k|b]zaf6 ? @ s/f]8 $@ nfv ** $^! j6f /x]sf 5g\ . sf/afxLdf pBf]usf] d'Vo k|fljlwsnfO{ !% lbg leq ljefudf pkl:yt x'gsf nflu ;d]t
;"rgf k|ljlwsf] ljsf; / k|of]u;Fu} ubf{ kLl8tsf] pd]/ ;d"x @^ b]lv #% xhf/ ;Íng ePsf] xf] . k/]sf ;jf/L ;fwgdWo] ;a}eGbf a9L lgb]{zg lbPsf] 5 . Aofrsf] gd"gf /fli6«o cf}iflw k|of]uzfnfdf k/LIf0f ubf{
b]lvg] o:tf k|jl[ Q / ck/fwsf gofF / kL8ssf] pd]/ !( b]lv @% jif{sf] o;}u/L 6«s÷6\ofªs/af6 ? !% df]6/;fOsn 5g\ . dfkb08 cg';f/ gkfOPsf] eGb} laqmLdf /f]s nufOPsf] xf] . pQm cf}iflw
z}nLn] ;fOa/ ck/fw cg';Gwfg w]/} ;+Vof /x]sf] kfOPsf] 5 . o;af6 s/f]8 !( nfv (% xhf/ $)), g] k fn k| x /Ln] 6« f lkms jfsjfsL / pN6Lsf] pkrf/sf nflu k|of]u ul/G5 . ljefun] ut ;ftf klg
sfo{nfO{ r'gf}tL ylkPsf] k|x/Lsf] egfO ck/fwdf kg]{ pd]/ ;d"x jo:s, hfg] a;÷ldlga;af6 ? ( s/f]8 @) sf/afxLaf6 dfq geO sfg' g nf]d;n] pTkfbg u/]sf] ;]6f]km]g Kof/fl;6fdf]n 6\ofjn]6sf] CT–2023 Aofrsf]
5 . k|x/Ln] ;fOa/ ck/fwLnfO{ sfg"gL a'em]sf] g} w]/} b]lvG5 . kL8ssf] pd]/ nfv %)), sf/÷lhk÷Eofgaf6 !* sfof{ G jogsf] qmddf km} ; nf cf}iflw klg …8h g6 sDKnfOÚ eGb} ahf/af6 lkmtf{ -l/sn_ ug{ lgb]{zg
bfo/fdf Nofpg] / ;fOa/ Ao'/f]nfO{ kLl8tsf] eGbf sd b]lvG5 . o;sf] s/f]8 ? () nfv &^ xhf/ *)^, sfof{ G jog, eG;f/ 5nLnufot lbPsf] lyof] . ljefun] cf]Pgcf] l;/ksf] …lns]hÚsf] ;DjGwdf hfFra'em
cem k|efjsf/L agfpFb} cg';Gwfg / cy{ a9L cfj]u / pQ]hgfdf ck/fw 6«ØfS6/af6 ? @ s/f]8 ** nfv u}/sfg'gL ultljlw ug]x{ ¿af6 klg k|ltj]bg;lxt pBf]usf] d'Vo k|fljlwsnfO{ !% lbg leq ljefudf pkl:yt
sf/afxLnfO{ tLj|tf lbg] cleofg u/]sf] k|x/Lsf] cg';Gwfgn] b]vfPsf] 5 !^ xhf/, df]6/;fOsnaf6 ? #! /fh:j ;Íng ub}{ cfPsf] 5 . x'gsf nflu ;d]t lgb]{zg lbPsf] 5 .
@)*) ;fn df3 @* ut] cfOtaf/ 5
‘/fhgLlts ;+s6nfO{ a]n}df ;dfwfg gu/]
jt{dfgdf ;+3if{sf df]rf{ / lgzfgfaf/] ;xL gLlt Û
cfh g]kfnsf] kl/l:ylt lxhf]sf]
eGbf emGemg\ hl6n, uDeL/ / ;+uLg
j}b]lzs zlQms]Gb| vf;u/L OG8f]–
klZrdf ;fd|fHojfbnfO{ agfPsf] 5
egf} + juL{ o / /fli6« o
cfTd;dk{0fjfblj/f]wL ;Dk"0f{ zlQmx?
a9L g} zlQmzfnL x'g] / g]t[Tj nf5L
/ sfo/ geP/ cGo zlQmx?dfly
d'n's uDeL/ b'3{6gfdf hfg] lglZrt’
sf7df8f}F . g]kfn sDo'lg:6 kf6L{sf kf]ln6 Ao'/f] ;b:o cfhfb ;Ln]
/fhgLlts ;+s6nfO{ a]n}df ;dfwfg gu/] d'n's uDeL/ b'3{6gfdf hfg]
5 . k| l tudgsf/L /fhfjfbL cyf{ t \ nf] s tflGqs Joj:yfsf] cyf{t\ sDo'lg:6, sfFu; ]| , b]zeQm, xfjL x'g] cj:yf x'GYof] eg] klg ;+st] atfPsf 5g\ . z'qmaf/ aaO{ ufpFkflnsf $ xfk'/]df cfof]lht cGt/lqmof
k| l ts[ o fjfbL / nf] s tflGqs j} r fl/s cfwf/ gjpbf/jfbnfO{ /fi6« j fbL, dw] z jfbL, hfltjfbL, …oL ;a} Pp6} x'gÚ\ eGg] e|d kb}g{ Yof] sfo{qmddf cjwf/0ff kq k]z ub}{ g]tf cfhfb ;Ln] pQm s'/f atfPsf x'g\ .
oyfl:yltjfbL k|lts[ofjfbLh:tf b'O{ agfpFb} /fli6«o cfTd;dk{0fjfbsf] If]qjfbLh:tf cfk"mnfO{ cu|ufdL jf e|d sd kYof]{ / ;Rrf b]zeQm /
zlQmsf aLrdf d"ntM b]z w|'jLs[t lbzfdf tLj| ultdf cl3 a9]sf] 5 . qmflGtsf/L, nf]stGqjfbL / b]zeQm– hgjfbL qmflGtsf/Lx? cf]em]n kg]{,
sdhf]/ x'g] / pk]lIft x'g] x'Fb}gYof],
gf/fo0f zdf{ geP klg s]xL yf]/w]/ k/]sf] e|d
lrg{ , ePsf] Iflt k" l t{ ug{ /
qmflGtsf/L ljsNknfO{ :yflkt, ;'b9[ ,
k|ltudglj?4 n8\g] ;a} zlQmx?aLr ljsl;t / lj:tfl/t ug{ klg
k|ltudgsf lj?4 cf–cfˆg} df]rf{af6 n8\g] ;lsGYof] t/ clxn] Tof] cj:yf 5}g .
olta] n f ;Rrf qmflGtsf/L /
Pp6f ;xdlt u/]/ cf–cfˆgf leGg–leGg b]zeQmx? klg cfk;df dfemfdfem
ug{ ;s]sf 5}gg\ a? afemfafem u/]/
df]rf{af6 k|ltudgsf/L ;fdGtL lg/+sz' tfjfbL s'6lk6 / 6'6km'6 x'Fb} lj36g /
zlQmsf lj?4 k|xf/ ub}{ hfg] ug{' plrt / lj;h{glt/ u}/x]sf] cj:yf 5 . To;}n]
qmflGtsf/Lx? sdhf]/ ePsf] of]
cfjZos x'G5 . o;/L g} xfn ;Qf;Lg cj:yfdf ;a} zlQmx?sf] Pp6} df]rf{ cjwf/0ff kqsf af/]df k|i6 kfb}{ g]tf cfhfbn] eg]– …g]kfndf clxn] /fhgLlts
;fd|fHojfb / ltgsf /fli6«o agfP/ n8\g] gLlt lng' 3fts x'g;Sg] ;+s6 ulx/f] 5 . clxn] g]kfndf b]lvPsf] /fhgLlts ;+s6nfO{ a]nd } f ;dfwfg
x'Fbf bf];|f] tl/sf ckgfpg' pko'Qm gu/] d'n's uDeL/ b'3{6gfdf hfg] lglZrt 5 . ljz]ifu/L cd]l/sLn] cl3
cfTd;dk{0fsf/L bnfn zlQmx?sf lj?4 x'g] b]lvG5 . ;f/]sf] Pd;L;L k|fh ] S] 6dfkm{t g]kfnnfO{ pklgj]z agfpg rfxG5 . ;'uf}nL
t;y{, k|ltudglj?4 n8\g] ;a} ;lGw x'Fb} Pd;L;L;Dd cfOk'Ubf g]kfnsf] /fli6«otf ;jf{lws ;+s6df 5 .
n8\g] b]zeQm / /fi6«jfbL elgg] zlQmx?n] klg cf–cfˆgf df]rf{af6 zlQmx?aLr k|ltudgsf lj?4 cf– xfdL / xfd|f] kf6L{sf] clkn 5 of] ;+s6nfO{ sDo'lg:6, jfdkGyL, ;Rrf
;fd|fHojfb / ltgsf bnfnx? Pj+ pgLx?sf] jt{dfg bnfn /fHo;Qf– cfˆg} df]rf{af6 n8\g] Pp6f ;xdlt nf]stGqjfbL, k|ultlzn zlQm, b]zeQm, /fi6«jfbL ldn]/ ;dfwfg u/f}+ .Ú
u/]/ cf–cfˆgf leGg–leGg df]rf{af6 cd]l/sfsf] if8\oGq a]nd } f a'em]gf}F eg] x]bf{xb] {} of] d'ns
' o'qm]g aG5, pgn]
Joj:yfsf lj?4 k|xf/ s]lGb|t ug{' h?/L 5 . k|ltudgsf/L ;fdGtL lg/+sz ' tfjfbL yk] …Pd;L;L k|f]h]S6 ljsf;sf] gfddf uDeL/ ;}Go of]hgf xf] . g]kfnsf
)))) zlQmsf lj?4 k|xf/ ub}{ hfg] ug{' k|fs[lts ;|f]t ;fwg sAhf ug]{, l5d]sL d'n's ljZjsf] pboLdfg rLgnfO{
plrt / cfjZos x'G5 . o;/L g} ;}Go 9+un] 3]/faGbL ug]{ / blIf0f Pl;ofaf6 sDo'lg:6 k|efjnfO{ lg:t]h ug]{
ljZjdf cfh ;fdGtjfb / /fhf–dxf/fhfx?sf] cl:tTj ls t ;fd|fHojfb;Fu 3fF6L xfn ;Qf;Lg ;fd|fHojfb / ltgsf /0fgLlt xf] . csf]{lt/ g]kfnsf] bnfn k'FhLjfbL ;+;bLo ;Qf /fhgLlts,
hf]8/] ar]sf] 5 ls t eg] :jod\ ltgsf] ljsf; ;fd|fHojfbd} eP/ g} /xg] u/]sf] /fli6« o cfTd;dk{ 0 fsf/L bnfn cfly{s, ;fdflhs, ;f+:s[ltsnufotsf ;a} If]qdf ;+s6sf] ef/ y]Ug g;Sg]
zlQmx?sf lj?4 n8\g] b]zeQm / cj:yfdf 5 . e|i6frf/, sld;g, clgoldttf, cGofo, cTofrf/sf ;fy}
5 . o;qmddf xfdL ;Rrf cu|ufdL qmflGtsf/Lx?n] ;du| k|lts[ofjfbL ;+;b, /fi6«jfbL elgg] zlQmx?n] klg cf– clxn] eO/x]sf 3f]6fnf sf08x?n] hgtfn] of] Joj:yfnfO{ w]/} lbg 6]sf]
cfˆgf df]rf{af6 ;fd|fHojfb / ltgsf nufpg] 7fpFdf gx'g] atfP .Ú
;/sf/ / ;Qf÷Joj:yfsf lj?4d} k|xf/ ub}{ ltgsf] :yfgdf gofF ;bg - g]tf cfhfbn] clxn]sf] ;+s6sf] lglj{sNk lgsf; g]kfnL ljz]iftfsf] ;dfhjfb
bnfnx? Pj+ pgLx?sf] jt{dfg bnfn
hgk|ltlglw ;ef_, /fli6«o hg;/sf/ / hgtfsf] /fli6«o / hgjfbL /fHo;Qf–Joj:yfsf lj?4 k|xf/ ePsf] 7f]sj' f u/]sf lyP . pgn] eg]– …clxn] xfdLn] g]kfnL ljz]iftfsf] ;dfhjfbsf]
s]lGb|t ug{' h?/L 5 . s'/f u/]sf 5f}+ . g]kfnsf ;a} kf6L{x?n] ;dfhjfb elg/x]sf 5g\ . To;f] eP
;Qf÷Joj:yfsf] :yfkgf / ljsf; ug{sf] nflu n8\b} / a9\b} hfg' g} Ps dfq olb klxnf] tl/sfn] ;Dk" 0 f{ ;dfhjfbdf hfg s] s'/f /f]ss ] f] 5 < Tolt dfq xf]Og, g]kfnsf] ;+ljwfg g}
/fd|f] / ;xL gLlt x'G5 . ;DalGwt ;a}n] uDeL/tfk"js { dgg / sfof{Gjog u/f}+ Û zlQmx?;Fu} qmflGtsf/Lx? klg ldn]/ ;dfhjfbf]pGd'v ;+ljwfg xf] . To;}n] xfd|f] kf6L{n] clxn]sf] ;+s6sf] lgsf;
k|ltudgsf lj?4 uOof] eg] a9L g]kfnL ljz]iftfsf] ;dfhjfb cufl8 ;f/]sf] 5 . g]kfnL ljz]iftfsf] ;dfhjfbn]
e}/x]sf] 5 . jf:tjdf of] w|'jLs/0f b]zsf] o:tf] uDeL/ / ;+uLg df]8sf] /fi6«jfbL eGg] ;a}sf ;a} zlQmx?sf] ;Dej 5 ls hfg–cGhfg ?kdf l9nf] dfq} g]kfnsf ;a} hgtfnfO{ clwsf/ ;DkGg agfpg]5 .Ú
t /fi6« l j/f] w L k| l ts[ o fjfbL / demwf/df ;Rrf b]zeQm / ;Rrf Pp6} df]rf{ agfP/ pk/f]Qm b'jy} /L jf rfF8f], yf]/} jf w]/} / k|ToIf jf g]kfnL ljz]iftfsf] ;dfhjfb :yfkgfsf nflu d'n'ssf /fhgLlts a[t
/fi6«lxtsf/L qmflGtsf/L zlQmh:tf nf]stGqjfbL÷sDo'lg:6 d'Vo b'Zdgx?lj?4 n8\g] cyf{t\ ck|ToIf ?kn] ;d|fHojfbsf] k+hf / tof/ /xg'kg]{ a]nf cfPsf] ;d]t atfP .
b'O{ ljk/Lt w|j' sf zlQmaLrdf x'gk' g]{ qmflGtsf/Lx?sf] cyf{t\ ;fdGtjfb– ædf]rf{ Ps / k|xf/sf] lg;fgf klg kfpsf] ks8df kg{ k'Ug] jf ;+;bLo sfo{qmddf aaO{ ufpFkflnsfsf /fhgLlts kf6L{, ljleGg ;+3÷;+:yf,
xf] . o:tf] gx'g' lj8Dagf ePsf] 5 . ;fd|fHojfblj/f]wLx?sf ljleGg ;fgf Ps g}Æ agfP/ n8\g] tl/sf . oyfl:yltjfbd} ;Lldt x'g k'luG5 Û dfgjclwsf/sdL{, z}lIfs JolQmTj, ;fdflhs cleoGtf, hgk|ltlglw;lxt
h]xf];,\ oL b'O{ k|dv
' zlQmdWo] / sdhf]/ t/ pHHjn eljio af]ss ] f csf] { tl/sf xf] – ædf] r f{ of] l:ylt eg]sf] cGttM / ;f/tM sl/j @)) hgfsf] pkl:ylt /x]sf] lyof] .
klxnf] zlQm / k|jl[ Qn] /fi6«, /fli6«otf, /fi6«lxtsf/L ;dfhjfbL zlQm klg km/s÷cg]s t/ k|xf/sf] lgzfgf pxL bnfnL / u2f/L t x'G5 g}, ;fy} sfo{qmddf b"w pTkfbg ;+3sf cWoIf lhtaxfb'/ jnL, ko{6sLo 5x/f
/fli6«o :jfwLgtf / ;fj{ef}ldstfsf] plePsf 5g\ . oxfFg/] Pp6f of] s'/fdf PsÆ agfP/ n8\g] tl/sf cyf{t\ t'ngfTds ?kn] cu|udgsf] gfddf ;]jf s]Gb| k"0f{ e08f/L, ;a} ;fd'bflos agx?sf] tkm{af6 lrtn u}/f ;fd'bflos
;+/If0f / ;Da4{gsf] gf/f prfln/x]sf] of] zlQm / o;sf kIfw/ zlQm–JolQm cu| u dgjfbL qmflGtsf/Lx?, Tof] t k|ltudg g} x'G5 Û o;/L :ki6 jgsf cWoIf 5la ljs, ;a} ;fd'bflos ljBfnosf] tkm{af6 hgtf dflj
5 . ;fy} o;n] cfˆgf] ;gftg wd{– / g]tT[ j–JolQmTjx? :ki6 x'g' h?/L oyfl:yltjfbL nf]stGqjfbLx? / x'gk' 5{ ls k|ltudglj?4 n8\g' eg]sf] x+;k'/sf ;xfos k|c ltns/fd zdf{, aaO{ – @ sf j8f ;b:o xl/ jnL,
;+:s[ltsf] /Iff / ljsf;sf] nflu 5 ls hf] ;Rrf b]zeQm xf] Tof] /fhfjfbL /fi6«jfbLx? h:tf oL tLg oyfl:yltd} c8\ g ' xf] O g, g t ;dfhjfbL df]rf{ aaO{sf ;+of]hs w|'a, /hdf] lhNnf ;b:o b]j axfb'/ las,
Pstfa4 eP/ n8\g] gLlt klg lnPsf] nf]stGqjfbL÷hgjfbL y/L zlQm / k|j[lQnufotsf cGo ;fd|fHojfbsf] cwLgdf g} kg{' xf] hf] /fk|kf aaO{sf cWoIf jL/axfb'/ lai6, ljlk larf/ g]kfnL sf+u|]; lhNnf
5 . b]zelQm / /fi6«jfbsf] gf/f / (democratic) klg xf] / x'gk} 5{ ljleGg zlQm / k|jl[ Qx?x?n] cfcfˆg} ;jf{lws b'vbo:\ / lj8Dagfk"0f{ pk;efklt w|a' e08f/L, g]skf -PsLs[t ;dfhjfbL_ bfª lhNnf pk;lrj
gfddf of] ;fdGtL k|ltlqmofjfbL zlQm eg] hf] ;Rrf nf]stGqjfbL xf] pm ljljw df]rf{x? agfP/ b]z / hgtfsf cj:yf xf] . jf:tjdf k|ltudg lj?4 l8naxfb'/ k'g, g]skf Pdfn] lhNnf ;b:o /fdaxfb'/ 8fFuL, g]skf dfcf]jfbL
/ k|j[lQ PsLs[t / w|'jLs[t x'Fb} b]zeQm (patriotic) klg xf] / oL b'jy} /L d'Vo b'Zdgx? ljz]iftM n8\g] eg]sf] t cu|udglt/ a9\g' / s]Gb|sf n'lDagL k|bz ] ;lrjfno ;b:o eLdaxfb'/ jnL, aaO{ ufpFkflnsfsf
kl5Nnf lbgx?df emGemg\ ;'b[9 / x'gk} 5{ . clg oL b'O{ zlQm cyf{t\ ;fd|fHojfb / ;fdGtjfbnfO{ lgzfgf uGtJodf k'Ug' xf] . cWoIf s'naxfb'/ vqL, g]skfsf s]Gb|Lo ;b:o k|lbk ;Lnufotn] cjwf/0ff
;an ;d]t x'bF } uO/x]sf] 5 . To;}sf] hgjfbL / b]zeQm zlQmx? cfk;df agfP/ k|xf/ ug]{ tl/sf . 7Ls o;/L g} cfhsf] Ps w|j' Lo kqdf pNn]lvt ljifodf ;'emfa;lxt l6Kk0fL k]z u/]sf lyP .
cf8df of] zlQm / k|j[lQn] clxn] Pstfa4 / df]rf{a4 eP/ dfq dfly cl3Nnf] tl/sf ckgfOPdf zlQmzfnL bfbf ;fd| f Hojfb– g]skfsf g]tf lxSdt ;Lsf] :jfut dGtJoaf6 ;'? ePsf] sfo{qmddf g]skf
Pp6f n8fOF rs}{ ?kn] nl8/x]sf] / plNnlvt b'O{ d'Vo zlQm / k|jl[ Q qmflGtsf/L j}slNks ljrf/, af6f], lj:tf/jfbsf zf]if0f–pTkL8g / aaO{sf ;]qm]6/L /0faxfb'/ ;Lsf] cWoIfdftf lyof] eg] sfo{qmdsf] ;~rfng
cl3 al9/x] s f] klg 5 . o;n] ;fdGtjfb / ;fd| f Hojfbk/:t ljlw, Joj:yflksf / Joj:yf af]ss ] f x:tIf]ksf lj?4 /fli6«o :jfwLgtf / g]skf aaO{sf OGrfh{ pHjn ;Ln] u/]sf lyP . – x]dGt k|sfz cf]nL
/fhg}lts, wfld{s, ;fdflhs /
;f+ : s[ l ts :jtGqtf ePsf]
zlQmx?sf lj?4 cyf{ t \ juL{ o
cfTd;dk{0f / /fli6«o cfTd;dk{0fjfbsf
jfdkGyL / sDo'lg:6 qmflGtsf/Lx?
Pj+ oyfl:yltjfbL sfFu|]; / cGo
;fj{ef}ldstf /Iffsf] nflu n8\g] eg]sf]
cyf{t\ oyfl:yltjfbL / ;fd|fHojfbL
clvn g]kfn qmflGtsf/L 6«]8 o'lgog
/fHoJoj:yfsf] ?kdf k'/fg} /fhf,
/fhtGq / /fh;+:yf;lxtsf] lxGb'
lj?4 n8\g ;lsG5 . o;f] eof] eg]
dfq of] n8fOF ;Rrf b]zelQmk"0f{ /
nf]stGqjfbL eGg]x? clg cfk"mnfO{
b]zeQm / /fi6«jfbL eGg] /fhfjfbL
zlQmx?sf lj?4 n8\g] eg]sf] /fhf,
/fhtGq, wfld{ s /fHoh:tf
dxf;+3 sfe|]sf] cWoIfdf s'df/ ;L
sf7df8f}F . clvn g]kfn qmflGtsf/L 6«]8 o'lgog dxf;+3 sfe|]sf] * cf}F
wd{;fk]If /fi6« / PsLs[t–s]Gb|Ls[t ;Rrf nf] s tflGqs÷hgjfbL jf k|ltudgsf/L cflb ;a} cfk;df kZrudgsf/L ofqfdf nfUg' xf]Og / lhNnf ;Dd]ng / clvn g]kfn qmflGtsf/L lgdf{0f dhb'/ ;+3sf] k|yd e]nf
/fHoJoj:yfsf] lgdf{0f -k'g/fj[lQ_sf] ;dfhjfbL n8fOF x'G5 . o;/L dfq of] j[xt\ ¿kdf df]rf{a4 eP/ n8]df o;/L t ;kmntf / lbuf] ljho k|fKt
ag]kfdf ;DkGg ePsf] 5 .
dfu ul//x]sf] 5 . ;f/ / ;du|df tLj|, tLI0f, ;an / ;kmn;d]t x'G5 ljut @)$^÷$& / @)^@÷^# sf x'bF g} eGg] a'‰g' klg TolQs} h?/L ;Dd]ngn] s'df/ ;Lsf] g]tT[ jdf !% ;b:oLo lhNnf sfo{;ldlt rog u/]sf]
eGg'kbf{ of] /fi6«jfbL elgg] zlQm / clg bLuf]–bx|f] ?kdf cl3 a9\5 . cfGbf]ngdf h:t} Psk|sf/sf] ;kmntf 5 . lsgls, cfhsf] ;fd|fHojfbL
k|jl[ Qn] cfˆgf] /fhgLlt / /fli6«otfsf] cGoyf xfd|f] of] n8fOF hfg jf t k|fKt ug{ ;lsPnf t/ To:tf] df]rf{ ljZjJoj:yfdf ;fdGtjfbsf] nugufF7f]
>f]t, zlQm / cfwf/ O{Zj/, /fhf / cghfg?kdf ;Lwf jf 3'dfp/f] af6f] / cfGbf]ngdf ;a} k|sf/sf zlQm / ;fd|fHojfb;Fu cleGg / bl/nf] ?kn]
wd{h:tf k|ltufdL / ?9LjfbL ljrf/ eP/ l56f] jf l9nf] u/L cGttM / k|jl[ Qx? 5\of;ld; x'g] x'gfn] jt{dfg sFl;Psf] 5 .
/ zlQms]Gb|nfO{ agfpFb} ;fdGtL ;f/tM ljb]zL ;fd|fHojfbL–lj:tf/jfbL / tfhf Oltxf;df ;d]t /fd|f] 5lj ljZjdf cfh ;fdGtjfb / /fhf–
lg/+s'ztGq / juL{o cfTd;dk{0f zlQms]Gb|x?sf] k"0f{ lgoGq0fdf hfG5 . gePsf oL zlQmx? / cGo ;Rrf dxf/fhfx?sf] cl:tTj ls t
cjnDag u/]sf] 5 . To;kl5 t xfd|f] b]z, ;dfh / Joj:yf b]zeQm / qmflGtsf/L zlQmx? ;a} ;fd|fHojfb;Fu 3fF6L hf]8]/ ar]sf]
o;/L g} bf]>f] zlQm / k|j[lQn] cflb ;a}sf ;a} pgLx?s} cwLgdf Pp6} x'g\ eGg] e|d k5{ . kl/0ffdtM 5 ls t eg] :jod\ ltgsf] ljsf;
jt{dfg ;+3Lo nf]stflGqs u0ftGqsf] k'Ug hfg] cj:yf x'G5 . t;y{ /fli6«o unt 5lj ePsf /fi6«3ftL, lg/+s'z ;fd|fHojfbd} eP/ g} /xg] u/]sf] 5 .
;+/If0f / ;Da4{g ub}{ cu|ufdL :jfwLgtf / hg:jtGqtfsf] clxn]sf] / e|i6 bnfnx? rf]VofOg] / pgLx? o;qmddf xfdL ;Rrf cu|ufdL
lbzfdf cl3 a9\g] gLlt / gf/fsf of] xfd|f] n8fOF pk/f]Qm b'jy} /L d'Vo g} ;Rrf qmflGtsf/L / ;Rrf b]zeQm qmflGtsf/Lx?n] ;du| k|lts[ofjfbL
gfddf klxnf] zlQm / k|jl[ Qsf lj?4 hglj/f]wL / /fi6«lj/f]wL zlQm / cyf{t\ ;fdGtjfb / ;fd|fHojfblj/f]wL ;+;b, ;/sf/ / ;Qf÷Joj:yfsf 5 . sfo{qmddf kf6L{sf s]Gb|Lo ;b:o tyf sfe|] OGrfh{ laGb' ;L, s]Gb|Lo ;b:o
cfˆgf] n8fOF hf/L / hl6n ePsf] k|jl[ Qsf lj?4 s]lGb|t 5 / x'gk} 5{ . ;Rrf zlQm, k|jl[ Q, JolQm–JolQmTj lj?4d} k|xf/ ub}{ ltgsf] :yfgdf gofF tyf k|sfzg ljefusf k|aGws lgb]z { s ;l~hj ;L, s]Gb|Lo ;b:o lht ;L,
eGb} cem uDeL/ / lgd{d n8fO n8\g] o:tf] cj:yfdf /fli6«o :jfwLgtf / g]t[Tjx?dfly xfjL e} ;Rrfx? g} ;bg -hgk|ltlglw ;ef_, /fli6«o
s]Gb|Lo ;b:o lhjGt ;L, k"jL{ tfD;flnª Ao'/f] hj; OGrfh{ o'lug ;L, tfdfª
atfpF b } cfPsf] 5 . ;+ 3 Lo / nf]stGq b'j}sf] /Iff / ljsf;sf] ls t abgfd x'g] ls t eg] cf]em]n hg;/sf/ / hgtfsf] /fli6«o / /fli6«o d'lQm df]rf{ ;+of]hs k|/] s, clvn g]kfn 6«8] o'lgogsf ;+of]hs 6]s ;L,
nf]stflGqs u0ftGqsf] nflu n8]sf] nflu nl8g] cfhsf n8fOFdf k|foM kg] { , sdhf] / x' g ] , pk] l Ift x' g ] , hgjfbL ;Qf÷Joj:yfsf] :yfkgf / dxf;+3cGtu{t lgdf{0f ;+3sf] ;+of]hs lzj ;L, s]Gb|Lo k|ltlglw ;b:o sNof0f
/ NofPsf]df uj{ ug]{ xfn nfnbnfn b'O{ tl/sf ckgfPsf] kfOG5 . Pp6f ckdflgt x'g] / ;QfRo"t g} x'g] x'G5 ljsf; ug{sf] nflu n8\b} / a9\b}
;L, sfe|] –2 sf OGrfh{ k|tfk ;L, sfe|] –1 sf ;]qm]6/L /fh]Gb| ;Lnufotn]
tyf gjgf]s/zfxL k'FhLjfbL zlQm / tl/sf xf]– ;fdGtL k|ltudg / /fli6«o / o:tf] x'Fb} cfPsf] xfd|f] cfˆg} klg hfg' g} Ps dfq /fd|f] / ;xL gLlt lgjf{lrt sfo{;ldltnfO{ awfO{ tyf z'esfdgf lbPsf lyP .
k|j[lQ;d]tn] nf]stGq / cfˆgf] cfTd;dk{ 0 fsf lj/f] w L cyf{ t \ cg' e j 5 . olb qmflGtsf/L x'G5 . ;DalGwt ;a}n] uDeL/tfk"js { sfo{qmd cWoIftf s'df/ ;Ln] u/]sf lyP eg] ;+rfng sfe|] hj; OGrfh{
/fhgLltsf] >f]t, zlQm / cfwf/ ;fdGtjfb / ;fd|fHojfblj/f]wL cyjf ljsNkjfnf zlQmx? t'ngfTds ?kn] dgg / sfof{Gjog u/f}+ Û c:t' Û Û
kl/efiff ;Ln] u/]sf lyP .
6 @)*) ;fn df3 @* ut] cfOtaf/
kf6L{ l gs6 clvn -qmflGtsf/L_ g]kfn sDo'lg:6 kf6L{sf s]Gb|Lo sfof{no ;b:o lx/fnfn cf]nL - Pjd kf6L{sf /fKtL Ao'/f] sfof{no
klZrd bfªsf] @^ cf} F lhNnf ;b:o k|lbk ;Lsf] k|dv
' cfltYodf hgfb{g_, clvn g]kfn lzIfs ;+u7g ;lrj ljsf; ;L, clvn -qmflGtsf/L_ pQm ;Dd]ngsf] pb\3f6g ub}{ g]skfsf s]lGb|o ;b:o tyf b}nv ] lhNnf
;Dd]ngn] gljg ;Lsf] cWoIftfdf ub}{ ePsf] sfo{qmddf g]skf klZrd t'n;Lk'/ gu/sf ;lrj sdn k|sfz klZrd sdfG8 OGrfh{ k|Lltdf ;L, OGrfh{ snd ;Ln] ljBdfg bnfn k'h F LjfbL /fhgLlts k|0ffnLn] clxn]sf] lzIff
@% ;b:oLo lhNnf sld6L lgjf{lrt bfªsf ;lrj lgd{n ;L, g]skfsf zdf{, l;Pg6L k|;
] sf ;~rfns ;fu/ clvn -qmflGtsf/L_ /fKtL Ao'/f] OGrfh{ If]qsf ;d:ofx? xn gx'g] atfP . pgn] pTkfbgd"ns, Jojxfl/s lzIff k|0ffnLsf
/fh] G b| ;L, u0ftflGqs v] n s' b nflu g]kfnL ljz]iftfsf] ;dfhjfb cfjZos /x]sf]df hf]8 lbP .
dxf;+3sf n'lDagL k|bz ] OGrfh{ ?b| pQm sfo{qmddf clvn -qmflGtsf/L_ sf s]lGb|o ;b:o tyf dWo s0ff{nL
;L, clvn g]kfn ls;fg dxf;+3sf Ao'/f] OGrfh{ cltly t'n/fh ;Ln] @)@* ;fndf kGrfotn] agfPsf] lzIff
s]Gb|Lo ;b:o laho ;L, hgkqsf/ gLlt clxn]sf] k':tfsf] hLjg pkof]uL gePsf] / o;sf] ljsNk j}1flgs
;+u7g g]kfnsf s]Gb|Lo ;b:o x]dGt ;dfhjfbL lzIff dfq} x'g ;Sg] atfP eg] lhNnf ;]qm]6/L k|sfz ;Ln] casf]
k|sfz cf]nL, o'jf ;+u7g g]kfnsf qmflGt ljBfyL{af6 dfq ;Dej ePsf] atfP .
/fKtL Ao'/f] OGrfh{ hLjgL ;L, clvn otf, clvn qmflGtsf/L 8f]6L -pQ/_ sf] rf}yf] lhNnf ;Ddn]gn] nf]s]Gb|
-qmflGtsf/L_ b]pv'/Lsf pkfWoIf lzj ;Lsf] g]tT[ jdf !& ;b:oLo lhNnf ;ldlt rog u/]sf] 5 . ;Dd]ngn] cWoIfdf
;L, dfcf]jfbL s]Gb| lgs6 clvn - nf]sG] b| ;L, pkfWoIfdf h'gn ] L g]uL, ;lrjdf s]zj kl/of/, ;x;lrjdf
qmflGtsf/L_ bfª lhNnf sfof{no ;b:o hfgsL e§ / sf]iffWoIfdf 5lj/fh s'Fj/;lxt !& ;b:oLo lhNnf ;ldlt
lx/fnfn cf]nL -hgfb{g_, clvn g]kfn rog u/]sf] 5 . nf]s]Gb| ;Lsf] cWoIftfdf ePsf] pQm ;Dd]ngdf k|d'v
lzIfs ;+u7g t'n;Lk'/ gu/sf ;lrj clylt g]skf 8f]6L OGrfh{ ladn ;L, cltlydf kf6L{ lhNnf ;lrj df]xg
sdn k| s fz zdf{ n ] ;Dd] n g ;Lnufot cGo ljBfyL{x¿ ;xefuL /x]sf lyP .
;kmntfsf] z'esfdgf;lxt dGtJo
JoQm u/]sf lyP .
clvn -qmflGtsf/L_ /fKtL Ao'/f] ;b:o
v'dg ;Ln] ;Dd]ngdf Kofgn k|:tfj
u/]sf lyP eg] gjlgjf{lrt sld6LnfO{
awfO{ dGtJo g]skf t'n;Lk'/sf OGrfh{
e'jg ;L / g]skf aaO{sf OGrfh{ pHjn
u/]sf] 5 . pQm ;Dd]ngkl5sf] a;]sf] s]Gb|Lo k|ltlglw ;b:o Pjd\ kf6L{sf ;'ab] L nufPtsf] cfltYo /x]sf] lyof] . ;Ln] JoQm u/]sf x'g\ .
k|yd a}7sn] cWoIf dfq} 6'U+ ofpg] /fKtL Ao'/f] sfof{no ;lrj ljsf; ;L, @^ cf} lhNnf ;Dd]ngdf g]kfn ljBfyL{ g]tf clagfsf] :jfut
sfd ePsf] afFsL kbflwsf/L bf];f| ] clvn -qmflGtsf/L_ klZrd sdfG8 sDo'lg:6 kf6L{sf s]Gb|Lo ;b:o k|lbk dGtJoaf6 ;'? ePsf] sfo{qmdsf] ;~rfng
a}7sn] 6'U+ ofpg] ;+u7gn] hgfPsf] 5 . OGrfh{ k|Lltdf ;L, clvn -qmflGtsf/L_ ;L, g]skf klZrd bfªsf ;lrj lgd{n laBfyL{ g]tf s]jL ;Ln] u/]sf lyP .
gljg ;Lsf] cWoIftfdf ag] s f] /fKtL Ao'/f] OGrfh{ /fh]Gb| ;L, ;+u7gsf
;ldltdf s]jL, uf]kfn, lbk]z clagf, /fKtL Ao'/f] ;b:o v'dg ;L, g]skfsf
l/tf, hf]of, d'sG' b, glatf, lqe'jg,
;lngf, tf/f, k|jL0f, ;ld/f, nlnt,
;'zLn, ;GWof, ;'lgtf, wgdfof, yDdg,
uf]laGb, clgz, OGb|f /x]sf 5g\ .
t'n;Lk'/ gu/sf OGrfh{ e'jg ;L,
u0ftflGqs v]ns'b dxf;+3sf n'lDagL
k|bz
] OGrfh{ ?b| ;L, clvn g]kfn
ls;fg dxf;+3sf s]Gb|Lo ;b:o ljho
t]nsf] yf]kfyf]kf hf]ufcf}+
clvn -qmflGtsf/L_ sf] @^ cf}F
lhNnf ;Dd]ngnfO{ ;Daf]wg ub}{
g]skfsf s]Gb|Lo ;b:o k|lbk ;Ln]
lzIff lgz'Ns, j}1flgs, Jojxfl/s
/ ;dfg x'g'kg]{ wf/0ff /fv]sf lyP .
;L, g]skf t'n;Lk'/ gu/ ;]qm]6/L lzj
;L, hgkqsf/ ;+u7g g]kfnsf s]Gb|Lo
;b:o x]dGt k|sfz cf]nL, o'jf ;+u7g
g]kfnsf /fKtL Ao'/f] OGrfh{ hLjgL
;L, clvn -qmflGtsf/L_ b]pv'/Lsf
OGwg vr{ 36fcf}+
lzIff If]qdf e}/x]sf] lghLs/0f,
bnfnLs/0f / dflkmofs/0fsf lj?4
pkfWoIf lzj ;L, >lds ;d'bfo
df]rf{sf lhNnf cWoIf lbn axfb'/
g]kfn cfon lgud lnld6]8
;8s af3sf] ?kdf :yflkt clvn ;L, g]skf klZrd bfª lhNnf sld6L kmf]g g+=+ $@^@(&), km\ofS; M $@^#$&!
-qmflGtsf/L_ n] ;+3if{ ug{'kg]{ ;d]t ;b:o e/t ;L, dfcf]jfbL s]Gb| lgs6
@)*) ;fn df3 @* ut] cfOtaf/ 7
;Gbe{ M @( cf}+ hgo'4 lbj; b]zsf tdfd ;d:ofsf] sf/s bnfn k'h“ Ljfb
s] xf] hgtfsf] hgjfbL clwgfosTj <
sf7df8f}F . g]kfn sDo'lg:6 kf6L{sf kf]ln6Ao'/f] ;b:o dfOnf ;Ln] b]zsf
tdfd ;d:ofsf] sf/s bnfn k'FhLjfb ePsf] atfpFb} o;sf] ;dfwfgsf]
Pp6} af6f] ;dfhjfbL Joj:yf ePsf] 7f]s'jf u/]sf 5g\ . g]skf emfkfåf/f
cfof]lht æjt{dfg /fli6«o ;+s6 / ;dfwfgÆ ljifos cGt/lqmof sfo{qmddf
æ;dfhjfbdf klg ju{ ;+3if{ k'h
F LjfbL qmflGt xf] . o; qmflGtdf ;j{xf/f s[lifx/ dhb'/ ju{n] efu lng] / ju{, zf;s ju{ cyf{t\ ;Qf?9 ju{sf ;Daf]wg ub}{ pgn] ;f] 7f]s'jf u/]sf x'g\ . pgn] hgo'4sf dxfg ;lxb l8
ljBdfg /xG5 .Æ – dfcf] T;]tª' ju{sf] ;+ul7t /fhgLlts cu|b:tf qmflGtnfO{ ;xof]u u/]sf]n] log} /fli6«o ?kdf /x]sf] x'G5 eg] k'h F Lklt ju{ bf];f| ] sf}l8GonfO{ :d/0f ub}{ emfkfn] k~rfot ax'bn hgo'4 x'Fb} PsLs[t
hgtfsf] hgjfbL clwgfosTj sDo'lg:6 kf6L{sf] g]tT[ j x'G5 / of] qmflGt k'h
F Lklt ju{bl] v cf}Bf]lus dhb'/ ju{ ju{sf ?kdf /x]sf] x'G5 . To;}n] sd/]8 hgqmflGt;Dd cfOk'Ubf 7"nf] of]ubfg lbPsfn] ca ;dfhjfbL Joj:yf k|flKtsf
eg]sf] s] xf] < of] Joj:yf slxn] / dhb'/ – ls;fg Pstfdf cfwfl/t / wgL ls;fg b]lv s[lifx/ dhb'/ ju{ dfcf] T;]t'ªn] æ;dfhjfbdf ju{ nflu klg emfkfn] pNn]vgLo e"ldsf lgjf{x ug]{ atfP . pgn] cfhsf] ;+;bLo
s;sf] g]tT[ j slxn] sfod x'G5 < of] ;DkGg x'g] qmflGt xf] . ;lxtsf] ;+oQ' m ;xefuLtfdf cyf{t\ ljBdfg /xG5Æ eGg'ePsf] 5 . Joj:yfn] b]z / hgtfnfO{ s'g} lgsf; lbg g;s]sf] atfpFb} of] ;+s6
Joj:yf dfgj ;dfhsf] ljsf;sf] s'g of] qmflGtdf s'g s'g ju{x?n] efu qmflGtsf d'Vo / ;xfos zlQmsf ?kdf hgtfsf] hgjfbL clwgfosTj ;dfwfgsf] kf6f] s;/L k}nfpg ;lsG5 eGg] ljifodf ax; 5]8]sf lyP .
sfod ul/Psf] To; Joj:yfn] lxhf] g]tf dfOnf ;L n] g]kfnL /fhgLltdf cfnf]rgf / ;+Zn]if0f w]/} ePsf] atfpFb} ca
x:taxfb'/ s];L qmflGtsf lj?4 plqPsf ;fdGt /
;fd|fHojfbsf bnfnx?, b]zLljb]zL
lgsf; lbg] af6f] vf]Hg'kg]{ atfP . pgn] of] ;dfh / b]zsf] lxtsf nflu n8\g] ;a}
k| l tlqmofjfbL zlQmx?, b] z Lo,
cfh g]kfndf gofF hgjfbL qmflGtsf] ;fdGtLx?, qmflGt lj/f]wL bnfn tyf
g]tT[ j ul//x]sf qmflGtsf/L sDo'lg:6 gf]s/zfxL k'h F Lklt ju{x?, qmflGtsf
;Dk"0f{ zq' tyf ck/fwLx?nfO{ s8f
kf6L{x? / gofF qmflGtsf kIfw/ eGbf s8f sfjf{xL dfkm{t,\ bl08t u/]/
;d"xgi6 u/]/ l7s;Fu 7]ufg nufP/
sDo'lg:6 kf6L{x?n] ;fdl/s sfo{ dfq j}1flgs ;dfhjfbdf k|jz ] u/]
lbzfsf ?kdf jt{dfg bnfn ;+;bLo kl5 k|ltqmf/L zlQmnfO{ 6fpsf] p7fpg
glbg] u/]/ dfq j}1flgs ;dfhjfbdf
Joj:yfsf] ljsNkdf hgu0ftGqfTds k|jz ] ug{k' g]{ x'G5 . dxfg\ gofF hgjfbL
qmflGt ;DkGg ul/;s]kl5 sd/]8 zlQmaLr ;xsfo{ Pstf x'g] atfpFb} lhDd]jf/L 9+un] /fi6«nfO{ bnfnx?af6 d'Qm ug]{
Joj:yfnfO{ cufl8 ;fb}{ cfPsf 5g\ / dfcf]sf] g]tT[ jdf lrlgofFF sDo'lg:6 kf6L{sf] bfloTj /x]sf] atfP . pgn] n3'ljQ tyf ljQLo ;+:yfsf] HofbtLaf6 emfkfdf
g]kfnL ljlzi7tfsf cfwf/df dxfg\ gofF kf6L{n] ljZj d} klxnf]k6s hgtfsf] klg y'kn} | ] cfTdxTof ug{k' /]sf] :d/0f u/fpFb} clxn] ljZjdf hxfF–hxfF n8fOF rln/x]sf]
hgjfbL clwgfosTj ;lxtsf] gofF 5 ToxfF klg g]kfnLx? g} dl//x]sf] kl/l:ylt b]zsf nflu b'vb\ /x]sf] atfP .
hgjfbL qmflGt ;DkGg u/]/ j}1flgs hgjfbL /fHoJoj:yf :yfkgf ul/Psf] g]tf dfOnf ;Ln] cfh x/]s o'jf ljBfyL{ cfˆgf] d'n'sk|lt cfzfjfbL x'g
lyof] . / ;g !(%$ ;fndf rLgdf g;s]sf] atfpFb} h'g b]zdf o'jf ljBfyL{ v';L x'bF g} Tof] b]z slxNo} v';L x'g
;dfhjfbdf k|jz] ug]{ /0fgLlts nIo agfO/x]sf 5g\ . /, dxfg\ g]kfnL gofF gofF ;+ljwfg agfOPsf] lyof] / sd/]8 g;Sg] atfP . pgn] ca Pdfn] sfFu|]; dfcf]jfbLnfO{ ufnL unf}h u/]/
hgjfbL qmflGt cjZoDefjL aGg uPsf] 5 . dfcf] T;]tª' nfO{ /fi6«fWoIodf lgjf{lrt ;d:ofsf] ;dfwfg gx'g] eGb} of] ljs[ltsf] h/f;Dd k'u]/ o;sf sf/0fx?
u/]sf] lyof] . t/, rLgdf hgtfsf] kQf nufP/ lgsf; lbgtkm{ nfUg'kg]{ atfP .
qmddf :yfkgf ul/G5 < To;kl5 s'g lnG5g\ < -;xefuL aG5g\ <_ eGg] s'/f /x]sf log} ju{sf] ;fd'lxs :jfldTj / hgjfbL clwgfosTj ;xL ?kdf nfu" cfhsf] ;+s6af6 d'Qm x'g ;dfhjfbL Joj:yfdf hfg'kg]{ / ;xh 9+un]
/fHo Joj:yf nfu" ul/G5 < eGg] h:tf k|dv' ljifo xf] . xfd|f] b]z g]kfn Pp6f ;xefuLdf cfwfl/t hgtfsf] hgjfbL x'g ;s]sf] lyPg . z'? d} sd/]8 dfcf] lgsf; lgsfNg ;a}hgf Ps} 7fpFdf h'6g\ k' g]{ pgsf] egfO lyof]] . pgn] ;fRr} b]z
dxTjk"0f{ k|Zg / lh1f;f xfd|f] ;dfhdf cw{;fdGtL / cw{ pklgj]lzs ÷ clwgfosTj /xg] u/L gofF hgjfbL / ?;L v|Z' rf]jL cfw'lgs ;+zf]wgjfbsf / hgtfsf] xslxtsf] nflu nflu k/]sf] xf] eg], olb /fhgLlt b]z / hgtfsf]
k|;:t} ;'Gg kfOG5 . o; n]vdf gjcf}klgj]lzs cj:yfdf /x]sf] b]z /fHoJoj:yf :yfkgf ul/G5 . lrlgofF r]nf No" zfcf] lrsf] u4f/ ;d[l4sf nflu ul/Psf] eP uDeL/tfk"js { hgtf / /fi6«kl| t Odfgbf/ eP/
;j{ ; fwf/0f kf7sx?n] cyf{ t \ ePsf]n] dxfg\ gofF g]kfnL hgjfbL qmflGt o; Joj:yf æhldg hf]Tg]sf], 3/ u'6aLr j}rfl/s ljjfb z'? ePsf]df ;ldIff ug]a{ n ] f cfPsf] pgn] atfpFb} eg]– æcfh b]zdf kfFrnfv a9L 3/x? l/Qf]
cfdkf7sx?n] a‰g ;Sg] u/L ;/n eg]sf] ;fdGtjfb – ;fd|fHojfb lj/f]wL lnKg]sf]Æ cyf{t\ æh;sf] hf]t p;sf] lyof] . sd/]8 dfcf]n] ærLgdf olta]nf /x]sf] / nfvf}+ Joj;foLx? knfog ePsf] tyf ld6/AofhLx?sf sf/0f sof}n + ]
efiffdf n]Vg] k|oTg ul/Psf] 5 . qmflGt xf] . cfh g]kfndf ;fdGtjfb / kf]tÆ sf] gf/f lbOG5 . o; Joj:yfdf /fhgLlts ;+3if{ klxnf] xf] / k|fs[lts cfTdxTof ug{k' /]sf] cj:yf /x]sf] 5 t/ of] /fHo bz{s ag]/ al;/x]sf] 5 .Æ
hgtfsf] hgjfbL clwgfosTj ;fd|fHojfbsf] cf8e/f];fdf l6s]sf] d'n'ssf] ;Dk"0f{ pBf]uwGbf tyf cfly{s -k|fs[lts_ ;+3if{ bf];f| ] xf]Æ g]tf dfOnf ;Ln] cfh b]zdf lzIff, :jf:y, /f]huf/nufot ;a} If]qdf
Pp6f cw{ ;fdGtL / cw{cf}klgj]lzs bnfn tyf gf]s/zfxL k'h F Lkltju{ / snsf/vfgfx? /fli6«os/0f ul/G5 . eGg'ePsf] lyof] / Tof] ;xL lyof] eg] Jofks ;d:of /x]sf] atfpFb} o;sf] sf/0f bnfn k'FhLjfb /x]sf] / klxrfg
÷ gjcf}klgs cj:yfdf /x]sf] b]zdf ;fdGtsf] bnfn ;+;bLo Joj:yfnfO{ ;fdGt tyf hldGbf/sf] hldg vf];/] lsgeg]rLgdf Tolta]nf /fhgLlts kIfw/x?sf] cfGbf]ngnfO{ ;d]t of] Joj:yfn] kf/ gnufpg] a? ;dfhjfbL
ul/g] gofF qmflGt cyf{t\ gofF vfn] Wj:t kf/]/ dfq hgtfsf] gofF hgjfbL -hkmt_ u/]/ ls;fgx?nfO{ afFl8G5È . ;+3if{ ;dfKt ePsf] lyPg . No" zfcf] Joj:yfn] dfq} o;sf] lgsf; lbg] atfP .
k'h
F LjfbL qmflGt ;DkGg ul/;s]kl5 Joj:yf lgdf{0f ul/g]5 . ls;fgx? hldgsf dflns aGb5g\ . lr u4f/ u'6n] eg] ærLgdf olta]nf pQm sfo{qmsf clwsf+z jQmfx?n] b]z ;+s6df /x]sf] / o;sf] lgsf;
lgdf{0f /fhgLlts Joj:yfsf] gfd xf] . o; qmflGtdf s'g s'g ju{n] efu /, o; Joj:yf hgtf b]zsf dflns /fhgLlts ;+3if{ ;dfKt eof], cfly{s vf]Hg'kg]{ egfO /fVb} dfcf]jfbL Pstfb]lv ;+ljwfg cIf/; kfngf ug{'kg]{
o;df qmflGtsf] df]8n gofF hgjfbL lnG5g\ eGg] k|Zgdf o;sf] hjfkm xf] aG5g\ . o; k|sf/sf] Joj:yfnfO{ -k|fs[lts_ ;+3if{ klxnf] xf]Æ eg]/ cy{jfbL nufotsf ljifo /fv]sf lyP .
qmflGtsf] df]8n, ufpFbl] v zx/ sAhf o; qmflGtdf dhb'/ – ls;fg ju{ d'Vo hgtfsf] hgjfbL clwgfosTj ;lxtsf] b[li6sf]0f cufl8 ;f/]sf] lyof] . No" zfcf]
ug]{ df]8n, u|fdL0f Onfsfsfx?df
:yfgLo hg;Qf lgdf{0f ub}{ u'l/Nnf
qmflGtsf zlQm x'G5g\ eg] /fli6«o
k'h
F Lklt ju{bl] v tnsf] cf}Bf]lus dhb'/
gofF -gf}nf]_ hgjfbL Joj:yf elgG5 /
of] Joj:yf j}1flgs ;dfhjfbdf km8\sf]
lrsf] pQm b[li6sf]0f lgtfGt ;+zf]wg
jfbL – ;'wf/jfbL Pj+ cj;/jfbL lyof] .
‘tLg a'b“ ] ;xdlt sfof{Gjog ug{' eg]sf] b]zn] lgsf; k|fKt ug{' xf]’
jf/ - 5fkfdf/ o'4_ df]8n cyf{t\ -;j{xf/f ju{_ wgL ju{, zx/Lof dWo] dfg{sf nflu k'nsf] sfd ub{5 . cyf{t\ oL ljk/Lt ljrf/x? ;dfwfg sf7df8f}F . g]kfn sDo'lg:6 kf6L{sf s]Gb|Lo ;b:o tyf d]rL Ao'/f] OGrfh{
bL3{sfnLg hgo'4sf] df]8n klxnf] df]8n ju{, lgDg dWo] ju{, zx/Lof u/La ju{ gofF hgjfbL /fHoJoj:yf j}1flgs gul/Ps} cj:yfdf ;g !(%^ lrlgofF ;'dgl;+x ;Ln] /fHo / cfˆgf] kf6L{aLr ePsf] tLg a'bF ] ;xdltnfO{ k"0f{ ?kdf
xf] eg] ;do / kl/l:ylt cg';f/, ljZj / wgL ls;fgb]lv tnsf] s[lif dhb'/ ;dfhjfb lgdf{0fsf nflu aLrsf] sDo'lg:6 kf6L{sf] cf7f}+ dxflwj]zgsf] sfof{Gjog ug{ /fHo tof/ x'g] xf] eg] b]zn] cfhsf] ;Dk"0f{ ;+s6af6 d'lQm
kl/l:yltcg';f/ ;z:q hgljb|fx] - ju{ cyf{t\ wgL ls;fg, dWo]d juL{o ;+qmd0fsfnLg /fHo Joj:yf xf] . cfof] h gf ul/Psf] lyof] . pQm kfpg] atfP . d+unaf/ l;Gw'nLsf] ;b/d'sfd sdnfdfO{ gu/kflnsfdf
zx/Lof cfd ljb|fx] _ dfkm{t\ zx/df ls;fg, lgDg dWod ls;fg, u/La hgtfsf] hgjfbL clwgfosTj dxflwj]zgdf u2f/ No" zfcf] lr u'6n] cfof]lht cGt/s[of sfo{qmdnfO{ ;Daf]wg ub}{ pgn] ;f] s'/f atfPsf x'g\ .
;z:q hgljb|fx] dfkm{t\ s]Gb|Lo ;Qf ls;fg, e"ldlxg ls;fg ;d]t qmflGtsf ;lxtsf] gofF hgjfbL Joj:yf Pp6f b:tfj]hLo ?kdf cfˆgf] ;+zf]wgjfbL g]tf ;'dgl;+x ;Ln] eg]– …)&& kmfu'g @! ut] /fHokIf / g]skfaLr tLg
sAhf u/]/ qmflGtnfO{ ufpFlt/ n}hfg] ;xof]uL zlQm x'g\ . of] qmflGt dfly juL{o Joj:yf ePsf]n] oxfF ju{ ;+3if{ /fhgLlts b:tfj]h k|jz ] u/fof] . a'bF ] ;xdlt ePsf] lyof] . pQm ;xdltsf] klxnf] a'bF fdf b]zsf] /fhgLlts
df]8n . oL b'O{ df]8n dWo] klxnf] df]8n pNn]lvt ju{x?sfaLrdf ;+o'Qm ljBdfg /xG5 . cyf{t\ oxfF klg ju{ To;kl5 rLgdf k|ltqmflGtn] k|jz ] u¥of] . ;d:ofx? ;Djfbdfkm{t\ ;dfwfg ug{ b'a} kIf ;xdt ePsf] ;Gbe{ 5, cfh
dxfg\ lrlgofF gofF hgjfbL qmflGtsf] /fhgLlts df]rf{ u7g ul/g]5 . ;+3if{ hf/L /xG5 . Tolt dfq xf]Og To;sf lj?4 sd/]8 dfcf]n] ;g !(^^ b]zsf] d'Vo ;+s6 g} /fhgLlts ;+s6 xf] . of] ;+s6k"0f{ ;dodf /fHon] g]skf;Fu
df]8n xf] / cGt/f{li6«o sDo'lg:6 o;/L /fli6«o k'FhLklt ju{b]lv j}1flgs ;dfhjfbL Joj:yf klg juL{o b]lv !(&^ ;Dd dxfg\ lrlgofF ;j{xf/f ePsf] ;xdlt sfof{Gjog u/]/ ;+s6sf] ;dfwfgsf] lglDt ;+jfb cufl8 a9fP
cfGbf]ngsf] Oltxf;df ;g !($( cf}Bf]lus dhb'/ ju{ / wgL ls;fgb]lv Joj:yf xf] . ToxfF klg dhb'/ ju{ klxnf] ;fF:s[lts qmflGtsf] ;kmn g]tT[ j ug{' b]zn] lgsf; k|fKt ug]{ ;'dgl;+xn] atfP . t/, tLg a'bF ] ef8\g] sfd ;fd|fHojfbn]
cS6f]a/ ! sf lbg sd/]8 dfcf] eof] . dxfg\ lrlgofF ;j{xf/f ;fF:s[lts ul//x]sf] pgn] atfP . b]z / hgtfsf] k|:tfj af]Sg] g]skf tLg a'bF s] f] P]ltxfl;s
T;]tª' sf] g]tT[ jdf lrlgofF sDo'lg:6
kf6L{n] ;DkGg u/]sf] df]8n . bf];f| ] df]8n
cem};Dd s'g} klg nfu" ePsf] 5}g .
g]kfnL ljz]iftfsf] ;dfhjfb clgafo{ qmflGt ;j{xf/f ju{sf] g]tT[ j cGtu{t
lg/Gt/ qmflGtsf] l;4fGt dflgG5 .
o;}nfO{ g} kl5 dfcf]jfb elgof] . cfh
dd{nfO{ ;a} df]rf{af6 km};nf u/fpg tfut /fV5 .Ú
lj1fkg af]8{
;dfhjfbaf/] cWofkg u/fPsf lyP . :jtGq kqsfl/tfsf gfddf 8/nfUbf] lgoGq0f ug],{ h}ljs ljljwtf /
ld;gdf lxFl8/x]sf 7"nf ldl8ofsf
7" n f===== sf/0f xfdL >dhLlj / hgtfsf xs !)=
kof{j/0fsf] ;+/If0f ug],{
u'0f:t/Lo ;]jf k|jfxsf nflu
cfjZos /x]sf] atfP .
pQm sfo{ q mddf hgkqsf/ lxtsf nflu lxF8s ] f kqsf/x?n] cfˆgf] ;fj{hlgs k|zf;g r':t–b'?:t
;+u7g g]kfnsf cWoIf z]/axfb'/ klxrfg n'sfpg' kg]{ cj:yf ePsf] agfpg], cg'udg / d"NofÍgsf
atfP . /lj nfld5fg]n] p7fPsf] !@
If]Kof:q k|sfzg s]Gb|åf/f k|sflzt, ;Dkfbs M /fh]Gb|k|;fb lrdf}l/of, sfof{no M yfkfufpF, sf7df8f}F, df]afOn M (*$!$)#*%!,
E-mail : chhepyastra@gmail.com,website: www.janakhabar.com d'bs
| M lwDn] ckm;]6 k|;
] , b]jLgu/, kmf]gM %!&@^%%