DepEd BTBT/TBTB, inilunsad
NI: CINDY B. ZAMORA
Inilunsad ng
DepEd, Dapitan City Divi-
sion ang “Basa Tanan, Basta
Tinabangay (BTBT)/ (Tu-
tok Basa, Textbook-Based
(TBTB) Program sa Roman
Catholic Chapel, Sitio Ba-
clay, Sto. Nino, Syudad ng
Dapitan, Oktubre 20,2022.
Lumahok sa pro-
grama ang pamahalaang
local ng Daoitan na pina-
munuan ni Mayor Seth
Frederick P. Jalosjos na ni-
representahan ni Bb. Sush-
mita R. Jalosjos sa Kabata-
ang Illustrado ng Dapitan
(KIND),Schools Division
Superintendent Felix Romy
A. Triambulo, CESO V,
Education Program Su-
pervisor Germanico C.
Malacat at ilang mga guro.
Mahigit 50 ka
mga mag-aaral ang na-
katanggap ng mga school
supplies tulad ng bags,
notebooks at ballpens.
“Importante ang
pagbabasa kaya dapat
lahat ng mga bata ay
marunong,”wika ng Mayor.
Nagpasalamat
Oronians, nagpasiklaban ng talento sa intrams 2023
NI: ROVELYN C. TUMAPON
Mahigit 20 na kala-
hok sa Search for Mr. and Ms.
Intrams 2023 ang nagpatal-
bugan sa pagrampa sa pamp-
inid na palatuntunan sa pag-
daraos ng Intramural Meet sa
Oro Covered Court, Enero 20.
Nagpagalingan ang
mga kalahok sa kanilang mga
kasuotan sa bawat eksposyur;
paaralang uniporme, ka-
suotang pag-isports, at shorts.
Nahirang na Mr. In-
trams 2023 si Marco T. Ba-
conga, Grade 11-Athena at
Ms. Intrams 2023 si Cindy B.
Zamora, Grade 10-Einstein,
First Runner-up sina Cath-
5 tagapayo ng Barranca, Gilaw , wagi sa District Press Confab
Nag- uwi ng sertipiko sa
pagkapanalo sina Janice C. Sales,
Unang Gantimpala, Feature Writ-
ing (English), Franklin B. Claros,
Unang Gantimpala, Pagsulat ng
Lathalain (Filipino), Reina C. Colot,
Unang Gantimpala, News Writing
(English), Carissa Mai P. Vasquez,
Pangatlong Gantimpala, Feature
SERBISYONG TOTOO. Namigay ng nga kagamitang pampaaralan ang City Governmet of Dapitan sa mga mag-aaral ng Sitio Baklay,
Sto. Nino bilang suporta sa programang TBTB/BTBT. (Photo by: RCT)
si Jalosjos sa DepEd sa
pag-organisa sa sinabing
outreach program at si-
niguro niyang may ma-
hahalagang matutunan
ang mga mag-aaral sa
programang TBTB/
BTBT kabilang ang
mga magagandang asal.
ryn Lyle S. Oracoy, Grade
11-Poseidon , Napo Exten-
sion at Nivram L. Andag,
Grade 11-Athena, at Second
Runner-up sina Christine
Almudal, Grade 10-New-
ton at Jervy Taruc, Grade
9- Bougainvillea na pawang
mula sa Napo Extension.
Tampok sa palabas
ang mga mag-aaral sa bawat
baitang na nagpasiklaban
ng kanilang mga talento sa
pagsasayaw at pag-aawit.
“ Tunay na nagtataglay
ng ganda’t talino ang mga mag-
aaral sa Oro,” wika ni Wevi-
na A. Quizo, Punong-guro.
Writing (English) at Erwin M. Alci-
do Jr. , Pangatlong Gantimpala , Pag-
sulat ng Balitang Isports (Filipino).
Sumali sa patimpalak sa
pagsusulat para sa Teacher’s Cat-
egory ang mga gurong-tagapayo
mula sa Mataas na Paaralan ng Oro
at Napo Extension, Dakak, Bayli-
mango, Kauswagan at Guimputan
Layon ng program
na madagdagan ang ka-
kayahan ng mga mag-
aaral sa pagbabasa kaya’t
hinikayat din ang lahat na
mga magulang na tumulong
sa kanilang mga anak sa
pagsasanay sa pagbabasa sa
kani-kanilang mga tahanan.
NGITING TAGUMPAY.
Mr. & Miss Intrams 2023, Marco Ba-
conga at Cindy B. Zamora, sa isang
larawan bitbit ang kanilang tropeo.
(Photo by: RCT)
Integrated Schools, at ang Mababang
Paaralan ng Oro,Napo, Daro, Tagu-
ilon, Carang, Banbanan,at Sto. Nino.
“Masaya ako sa am-
ing tagumpay at sanay makat-
ulong ito sa aming mga
mag-aaral,” wika ni G. Claros.
NI: CHRISTY D. TALIC
2 Paaralan ng Brgy. Oro, nag-
sanib-pwersa; pagsasanay sa
pamamahayag, isinagawa
NI: LOVENELL T. CUDAS
Upang maha-
sa ang mga kakayahan ng
mga mag-aaral sa pama-
mahayag at paggawa ng
pampaaralnag pahayagan,
isinagawa ng Oro Nation-
al High School (ONHS)
at Oro Elementary School
(OES) ang Joint Two-day
Enhancement Training on
Campus Journalism sa Oro
Elementary School Con-
ference Hall, Abril 11-12.
Mahigit 50 ka mga
estudyanteng mamaha-
yag at mga gurong-tag-
apayo ang lumahok.
“ Lahat ay may
kakayahan sa agsusu-
lat,” hamon ni Dr. Paterno
ITAGA SA BATO. Dr. Paterno S. Baguinat III, Professor IV, Jose Rizal Memo-
rial State University-Dapitan Main Campus, naghikayat sa mga mag-aaral na isa-
isip ang mga natutunan sa talakayan tungkol sa pamamahayag. (Photo by: RCT)
Maagang pagbubuntis, naka-
babahala
t ingnan sa pahina 2
Ambrosya Kontra Pandemya
tingnan sa pahina 3
Pinoy Boxer Rene Cuarto,
bigong manalo
tingnan sa pahina 4
S. Baguinat III, Prope-
sor IV ng Jose Rizal Me-
morial State University
(JRMSU), tagpagsalita.
Tinalakay ng prope-
sor ang mga kategorya sa
pagsulat ng balita, pangu-
long tudling, lathalain, bal-
itan isports, kolum, pag-
guhit ng karton, editoryal,
pagwawasto ng pruweba at
pag-uulo, agham at teknolo-
hiya, at pagkuha ng larawan.
“ Making at makila-
hok sa mga gawaing
ibibigay ng tagapagsali-
ta upang malinang ang
inyong mga kakayahan
sa pagsusulat ng mga ar-
tikulo,” hikayat ni Wevina
A. Quizo, Punong-guro.
Opisyal na Paglathala ng Mataas na Paaralan ng Oro - Oro, Siyudad ng Dapitan, Rehiyon IX, Pilpinas
2 EDITORYAL
Maagang pagbubuntis, nakababahala
Hindi maikaila na
marami sa mga kabata-
an ngayun ang napasuko
sa pag-aasawa na kadlasan
ay nag-aaral pa ng haiskul.
Paano ang kanilang
pangarap na makatapos ng
pag-aaral? Naisin man nil-
ang ipagpatuloy kung wala
namang suporta ng mga ma-
gulang at pag-unawa ng mga
taong nasa kanilang paligid.
Ayon sa istatistika 20
bahagdan ng mga babaeng
may 15 hanggang 17 gulang
ang nabubuntis. Sa loob ng
mga panahon iyon nangan-
gailangan pa sila ng pag-aaru-
ga, atensiyon at gabay ng
kanilang mga magulang.
Isa sa kanila ay nag-
papasalamat sa kanyang ma-
gulang na kahit sa pagkaka-
maling nagawa buo pa rin
ang tiwala na ibinigay nito.
Ngunit may-
roon ding mga magulang
na nahirapang tanggap-
in ang nangyari sa kanil-
ang anak kaya hindi natu-
loy ang kanilang pag-aaral.
Kung ayaw nating
mangyari sa atin ito,dapat
tayong makinig sa payo ng
ating mga magulang dahil
ang tanging hangad nila ay
Matutong magsiyasat
Hindi na lingid sa
atn ngayon ang paglaganap
ng maling balita na ma-
papanood at mababasa sa
social media ma kadalasan
sa mga tagapagsubaybay
ay kaagad na naniniwala.
Nagsisilbing pan-
gunahing pinagmulan ng
impormasyon ang Face-
book, Instagram at Tiktok
na marami pa namang na-
huhumaling saa mga pal-
abas na inihahatid nila.
Paano natin ma-
papatunayan na totoo o
mali ang kanilang ibinab-
alita? Tandaan na hin-
di lahat ng mga lumal-
abas sa socila media ay
mapapaniwalaan kaagad.
Kamakailan lamang
nabiktima ang Manila Wx-
press Payments Systems
(MEPS) na nakipag-ayos
na sa BTI-Philippines Inc.
Ayon sa arbitral
body, Napatunayan na ang
BTI na pinamumunuan
ni Danilo Ibarra, naki-
pagsabwatan sa Electric
para sa ikabubuti ng ating
kinabukasan. At bilang mag-
aaral, sumali tayo sa mga sim-
posiyum ng ating paaralan
upang magkaroon tayo ng
sapat na kaalaman ng sa ga-
non hindi tayo mapahamak.
Transfer and Advance Pro-
cessing Inc. (E-TAP) sa
pamimike ng registered
utility model ng kompanya.
Suriin natinng
mabuti kung totoo ba ang
ating mga nkikita sa in-
ternet, dapat kumpirma-
hing mabuti para mai-
was ang makakuha ng
maling impormasyon.
Sa aking paniniwala
dapat maging maingat tayo
sa lahat ng bagay at kumpir-
mahin kung lehitimo ba ang
nakuhang impormasyon
upang hindi mapahamak.
Kailangan ang masusing
pagsisiyasat kung totoo ba
ang mga nakuhang balita.
Batid kong halos la-
hat sa atin ay nabiktima na
ng maling balita, para mai-
wasang makapulot ng ma-
ling balita. Dapat kumpir-
mahin ng maigi at huwag
basta-bastang maniwala
sa mga nababasa o napa-
panood sa social media.
NI: LEA DEL D. TALIC
Tomo I Blg. I Agosto 2022 - Abril 2023
KARTONISTA:
MARCO T. BACONGA
A N G G I L AW
PATNUGUTAN
S.Y. 2023-2024
LOVENELL CUDAS CINDY B. ZAMORA ARIANE T. GAA
Punong Patnugot Patnugot sa Balita Patnugot sa Editoryal
ALTHEA T. BACONGA/
FRANZ AYESHA BACONGA GERIN MAE A. ALCORIZA ROVELYN C. TUMAPON
Patnugot sa Isports Patnugot sa Lathalain Tagakuha sa Larawan
MARCO T. BACONGA/ G. FRANKLIN B. CLAROS
MIGUEL T. BACONGA LEA DEL TALIC G. ERWIN M. ALCIDO JR.
Kartonista JANINE T. CARLOS GNG. JANICE C. SALES
Mga Manunulat GNG. ADELA S. LUANG
Tagapayo
GNG. WEVINA A. QUIZO
Kasangguni
Ang katotohanan sa panulat
Kung ating baba- sa katiwalian, kabaluktut- mayabong ang katotohan-
likan ang ginintuang pahina an, panlilinlang at kawalang an sa paglilingkod para sa
ng nakaraan ang mapana- katarungan. Makapangyar- demokratikong prinsipyo.
gutang kapangyarihan ng ihan bawat bibibitawang Hindi matitinag ang panini-
panulat, napapangalagaan salita ngunit tinitimbang wala sa katotohanan.
ang karapatan sa katoto- din ang bawat tama at mali Hindi mapapanglaw ang li-
hanan at naitataguyod ang nang walang kinikingan at wanag na naipapabatid sa
tungkulin sa katarungan. serbisyong totoo lamang. madilim na sulok ng lipunan.
Ang pahayagan Makina ng makab- Hangga’t na-
ang bantayog ng paglil- uluhang diwa at pananaw kaangkla at pumupugad ang
ingkod sa ngalan ng kato- ang nagpapaunlad sa mga mithiin at tungkulin ng bawat
tohanan sa paghahatid ng layunin ng pagbabago. Na- manunulat sa R.A. 7079,
tamang impormasyon na kaukit sa mahiwagang ka- mananatiling makapang-
inaasahan ng mga mama- may ang kalayaan nang yarihan, makatotohanan, at
mayan, kaakibat nito ang may katumbas na panana- makatarungan ang pahaya-
mabigat na pananagutan. gutan sa katotohanan. gan sa pakikipaglaban para
Ang pluma Sa gitna ng bawat sa inaasahan na katotonaran.
ang siyang matibay na san- hamon, pag-uyam at ban-
NI: ARIANE T. GAA
data ng pakikibaka laban ta, sadyang patuloy na yu-
Opisyal na Paglathala ng Mataas na Paaralan ng Oro - Oro, Siyudad ng Dapitan, Rehiyon IX, Pilpinas
Ambrosya Kontra Pandemya
Walang pandemy-
ang tuluyang magwasak ng
sambayanang pinagbubuk-
lod-buklod ng wikang katutu-
bo at pambansa, at kamalayang
pinagtibay ng makabagong
pagbabayanihan na hinubog
ng makabuluhang kasaysayan.
Kawangis ng espadang
walang silbi ang wikang hindi
ginamit, pinahalagahan at pinag-
yaman ng mga katutubo. Ngunit,
kapag ito’y iginugol sa mabuting
layunin at makabuluhang id-
eyalismo, maging makapang-
yarihan itong ambrosya hindi
lamang sa pagkamit ng pamban-
sang kaunlaran at kapayapaan
kundi pati na sa pagkontra
ng samut-saring pandemya.
Subok na ang katata-
gan ng Filipino sa pagharap ng
pandemya sa iba’t ibang yugto
ng kasaysayan. Nariyan ang kol-
era sa kapanahunan ni Gat. Jose
Rizal, ang tuberculosis sa pana-
hon ng pamamahala ni Manuel
Luis Quezon at sa kasagsagan ng
Pangalawang Digmaang Pan-
daigdig, at ang SARS, Zika at eb-
ola virus sa taong 2003, 2007 at
2009. Taong 2020 nang sinubok
na naman ang tibay ng ma-
mayang Filipino nang pumutok
ng Bulkang Taal at nagkakaroon
ng nakamamatay na COVID-19.
Disyembre 2019, ginu-
lantang ang buong arkipela-
go ng kaso ng ‘Coronavirus
disease’ na may tinaguring
COVID-19. Ayon sa estadis-
tika, kumitil na ito ng mahigit
isanlibong buhay, nagpalugmok
sa ekonomiya ng bansa, nagwa-
sak ng maraming pangarap at
nagpahirap sa mga inisyatibong
pampalakasan at mga gawaing
sosyo-kultural, ispirituwal at
politikal. Ngunit sa kabila ng
mga negatibong kinahihinat-
nan, hindi nagpatinag ang
mamamayang Filipino; hindi
Pag-asa sa gitna ng pandemya
Hindi kailanman
matitinag na kahit anong
pandemya ang taong hi-
tik sa lakas at tatag upang
ibangon ang sarili sa pag-
kalugmok at tahakin ang
rurok ng pananagumpay.
Tila mundong gun-
aw ang sinapit ng pamilya
Dela Cruz nang nabalita-
ang nagpositibo sa Omi-
cron variant ng Covid-19
ang “ Breadwinner “
nilang si Maria. Subal-
it hindi ito hadlang upa-
ng panghinaan ng loob.
Musmos pa lamang
ay namulat na si Maria sa
mahirap na mundo. Alam
na niya ang pasikot- sikot
na kalyeng tinatahak ng
LATHALAIN
maipagkakailang instrumental
ang wika sa pagkakaisa ng mga
katutubo, pagbabahagi ng kaala-
man at pagpapahayag ng saloo-
bin o suhestiyon upang mapag-
tagumpayan ang digmaan kontra
COVID-19 sa iba’t ibang paraan.
Pumaimbulog ang
sandamakmak na ‘memes’ sa
Tiktok’, Facebook, Twitter, Ins-
tagram at Youtube na nagpagaan
sa bigat ng nararamdaman ng
maraming Pilipino. Ang bawat
titik, parirala, at pangungu-
sap na binubuo ay nagpahupa
pansamantala sa sakit, lungkot,
lunggati, at masidhing karana-
sang hatid ng mapaminsalang
COVID-19 at mahigpit na
‘Community Quarantine’ (CQ).
Hindi lamang wikang
Tagalog ang namayagpag sa ‘in-
ternet’: Bumida ang mga wika sa
ibat ibang lalawigan o rehiyon
gaya ng Cebuano, Waray, Ilong-
go, Panggasinense, Chavacano,
at iba pa, na higit na nagpaya-
man at nagbigay kabuluhan sa
wikang Filipino. Karapat-dapat
purian ang mga mamamayan
at dalubwika na nagsalin sa
wikang Filipino ng mga impor-
masyon, direktiba, at paalala ng
pamahalaan mula sa wikang
banyagang Ingles upang ma-
dali itong maunawaan at mag-
silbing gabay ng sambayanan
sa panahon ng kuwarantena.
Nariyan rin ang lokal,
rehiyunal, nasyunal, at inter-
nasyunal na balitang ‘develop-
mental’, ‘follow up’, naratibo,
at argumentatibo na inilathala
ng mga ahensiyang pambalita-
an. Hindi lamang iyon nabasa
sa mga peryodiko at na-ere sa
radyo at telebisyon; palasak rin
ang ‘sharing’ at ‘posting’ sa Face-
book ng mga impormasyong
nauukol sa COVID-19 at kung
paano ito labanan. Tumi-‘trend-
ing’ rin sa Twitter, ni-‘like’ sa
isang anak0dalita. Kahit
may mga panahon na nais
niyang sumuko sa pakiki-
baka ay pilit niyang ibinan-
gon ang sarili sa mga hamon
ng buhat at nakapatagpos
ng pag-aaral dahil ito ang
kanyang mumunting pang-
arap na maiahon ang pam-
ilya sa gitna ng kahirapang
tinatamasa, ngint, noong
nalaman niya ang kasalu-
kuyang sitwasyon , para
bang binuhusang ng mala-
mig na tubig ang kanyang
boung pagkatao nang ma-
pagtantong ito na ang sim-
ula ng kaniyang laban sa
hindi nakikitang kaaway.
Ngayon,. Siya ay
nakaratay sa malungkot na
Instagram, at tina-‘thumbs-up’
sa Youtube ang mga aksiyong
may kaugnayan sa pakikibagay,
pagpapawi ng lungkot, ka-
bayanihan ng mga ‘frontlin-
ers’ at pagbabayanihan ng
mga mamamayang Filipino.
Pruweba ang mga
nabanggit sa kahalagahan ng
wikang Filipino at wika ng mga
katutubo bilang sandata sa pa-
kikidigma laban sa pandemya.
Talagang napakabuluhan ng
makabagong pagbabayanihan
ng mga Filipino sa pamamagi-
tan ng pagbabahagi ng mga im-
pormasyon o pabatid-publiko
gamit ang Filipino o katutubong
wika pagsupil ng patuloy na pa-
globo ng kaso ng COVID-19
at pagkakaroon ng kolekti-
bong hakbang sa paghadlang
ng nakamamatay na sakit.
Ayon kay Almario
(2015), hindi lamang nakasalalay
sa pagdiskubre ng bakuna ang
pagbigay-solusyon sa pandemy-
ang dinaranas ng bansa. Inihay-
ag niya na mabisang behikulo at
lunsaran ang wika sa pagkakaisa,
pagkakaunawaan, at kamalayan
ng mga Filipino sa panahon ng
kalamidad at pandemya. Ang
lubos na pag-unawa ng publiko
sa nakamamatay na sakit tulad
ng COVID-19 at ang mga kaa-
laman at kasanayan kung paano
ito maiwasan at mapalaganap ay
mainam na mga paunang gamot
sa namimilegrong kalusugan.
Walang silbi at saysay
ang mga balitang inuulat, baba-
la at tagubiling pangkalusugan
sa anyong infograpiko, at mga
anunsiyo ng pamahalaang lo-
kal, nasyunal at internasyunal
sa ‘social media’, sa pahayagan,
sa radyo at sa telebisyon gaya ng
regyular na pagsusuot ng ‘face
mask’, pagkakaroon ng ‘social dis-
tancing’, palagiang paghuhugas
ng kamay, hindi pagpapanatili sa
NI: GERIN MAE A. ALCORIZA
silid – ang apat na sulok ay
sumasalamin sa malum-
bay niyang buhay, walang
kulay at makulimlim.kahit
isang tanaw lang sa munt-
ing bintana ay hindi niya
magawa, ramdam niya na
bumabagsak ang kanyang
katawan hindi dahil sa sakit
,kundi sa pagod at takot na
baka hindi na magising sa
mahimbing na pagkakat-
ulog. Bakas sa kaniyang
bilugang mukha ang pan-
gamba sa kapakanan ng
mga naiwan sa kanilang
munting barong-barong.
Animo’y nasinagan
ng pag-asa ang kaniyang
katawan nang matapos ang
mahigit tatlong linggo ni-
Tomo I Blg. I
mga matataong pook, pag-iwas
sa pagdalo ng malaking pagpu-
pulong, at iba pang pag-iingat sa
gitna ng pandemya kapag hin-
di iyon lubos na mauunawaan
ng ordinaryong mamamayan.
Totoong sa pagpapaun-
awa sa mga katutubo lalong lalo
na yaong mga nasa laylayan ng
lipunan hinggil sa pandemya,
hindi sila mapag-iiwanan at
mabisang maipabatid sa kanila
ang kamalayang mapigilan ang
kahit anong pandemya dahil
wikang Filipino at wika ng
mga katutubo ang ginamit sa
pagpapaliwanag, pagpapasa
at paghahatid ng mga impor-
masyon sa mga mamamayan.
Sa ibang aspeto, gamit
ang Filipino at katutubong
wika sa pakikipagtalastasan sa
panahon ng pandemya, malaki
ang tsansang mapawi o magh-
ilum, kung hindi man mawa-
la, ang takot at pangamba ng
mga mamamayan dahil mas
komportable nilang mapag-uu-
sapan ang mga datos ukol sa
pandemya at walang sagabal
nilang maitatawid ng men-
sahe ukol sa tatahaking hak-
bang tungo sa paglutas ng nito.
Isang pagpupugay para
sa pamahalaang lokal, sa In-
ter-Agency Task Force (IATF)
at sa Kagawaran ng Kalusugan
sa kanilang pagbabayanihan
na ipinapakita sa pamamagi-
tan ng malawakang pagsasalin
ng mga kaugnay na impor-
masyon ukol sa COVID-19 at
sa kung paano ito maiwasan
at mapalaganap, upang mada-
li at mabilis itong maipabatid
at maitatawid saan mang sulok
ng bansa sa kasagsagan ng pag-
iral ang kuwarantena. Dahil
dito, naging epektibo ang pag-
babayanihan sa pagpapabatid
ng aspektong nagbibigay-linaw
sa mga polisiya, regulasyon, at
yang pakikipagsapalaran
ay nalupig niya ang pinaka-
matayog na bundok . Ang
laban na mag-isa niyang hi-
narap baon ang masasayang
alaala na nagsilbi niyang
matibay na sandata upang
magapi ang mala – hali-
maw na kaaway “ Sa wak-
as! Ako’y makakauwi na. “
Bitbit ang
makapangyarihang pa-
nanampalataya sa sarili
, maging kagaya tayo ni
Maria na hindi nagpapa-
tinag sa isang malakas na
kaaway upang itayo ang
sarili sa mga pasakit at di-
katiyakan patungo sa isang
matagumpay na landas.
Agosto 2022 - Abril 2023
3
NI: ALTHEA T. BACONGA
mga patakaran at direktiba gaya
ng GCQ, ‘’modified’’ GCQ at
‘enhanced’ CQ at mga isyung
ukol sa pagbibigay-proteksi-
yon mula sa virus at mga po-
tensiyal na mahahawaan nito,
lalo’t ang wikang ginamit ay
hindi wikang banyaga, kundi
Filipino at wikang katutubo.
Saksi ang kasaysayan
na walang pinipiling antas ng
pamumuhay ang pandemya.
Pruweba ang datos na poten-
siyal ang lahat sa peligro at ka-
matayang hatid ng COVID-19,
gaya ng kolera, Zika at ebola.
Ngunit, hindi kailanman kayang
wasakin nito ang sambayanang
pinagkaisa ng wikang Filipino
at mga katutubong wikang sing-
kapangyarihan ng ambrosya na
kapag lubos na ginamit, pina-
halagahan at pinagyaman ay
magpupugay ng pambansang
kaunlaran at katiwasayan at
magsulong ng kamalayang mas
pagtitibayin ng makabagong
pagbabayanihan na kahit anu-
mang mapaminsalang pande-
mya na darating, imposibleng
hindi ito mapagtagumpayan.
Pagbabayanihan gamit
ang Filipino at wikang katu-
tubo sa anong medya --- ito
ang makapangyarihang am-
brosya kontra pandemya.
SA BUKIRIN
NI: GERIN MAE A. ALCORIZA
Ating kalikasan ay mahalin
Simpleng buhay ay alalah-
anin
Simo’y ng hangin kaysarap
langhapin
Mga bulaklak ay ating
amuyin
Magandang paligid ating
pagmasdan
Bahagharing araw ating
tingnan
Kagat ng dilim ating sa-
lubungin
Huwag kalimutang mana-
langin
Ang halamanan at ating
diligan
Mga pulang rosas ating
dagdagan
Gandang puno ating alagaan
Upang bayan ay may kaun-
laran
Huni ng ibon kaysarap
pakinggan
Tiririt ng mayang nagsasay-
awan
Kalawakan puno ng pag-
mamahalan
Sa bayang walang kapaha-
makan
Opisyal na Paglathala ng Mataas na Paaralan ng Oro - Oro, Siyudad ng Dapitan, Rehiyon IX, Pilpinas Tomo I Blg. I Agosto 2022 - Abril 2023

4 ISPORTS
Pinoy boxer Rene Cuarto bigong
maiuwi ang IBF minimum weight

Bigong maiuwi long beses ang Pinoy box-
ng Filipino boxer Rene er kabilang ang dalawang
Marck Cuarto ang kani- beses sa decisive round
yang IBF minimum weight at tuluyang tinapos siya
title matapos talunin siya ng Japanese boxer sa hul-
ni undefeated boxer Gin- ing 15 segundo ng laro.
jiro Shigeoka na ginanap Naitumba pa
sa Yoyogi, Gym sa Japan. ng 26-anyos ni Cuar-
Napatumba ng tat- to ang Japanese boxer
gamit ang kanyang right malulutong na suntok at Mayroon ng siyam
straight sa unang round. upper-cut kay Cuarto sa na panalo at wala pang talo
Subalit nakaban- ikalawang bahagi ng laro. na may pitong knockout si
gon ang 23-anyos na Jap- Tila hindi na na- Shigeoka habang si Cuar-
anese southpaw boxer at kabawi ang Pinoy boxer to ay mayroong 21 pana-
tuluyang makuha ang belt. ng saluhin niya ang mga lo apat at apat na talo na
Bumawi kaagad naglalagablab na sun- mayroong 12 knockouts.
ang si Shiegeoka ng pi- tok ng Japanese boxer sa
nalasap niya ang kanyang mga sumunod na round. NI: FRANZ AYESHA BACONGA

Green Wolves nilampaso ang Alpha Arm, Green Wolves wagi sa Championship
Game, Kidong umarangkada, 94-71
pasok na sa Championship Game, 97-76 Wagi ang GreenWolves ang kopunan ng Apollo, hin-
Nilampaso ng Wolves ang laro at hin- nila ang lahat ng kanilang laban sa kopunan ng Apollo di nila akalain na magagawa
Green Wolves ang ko- di hiniyaang makaporma makakaya at husay ngunit kung saan naghari na naman si ni Bedad ang naturang tira,
ponan ng Alpha sa naga- ang Alpha team sa matin- hindi ito tumalab sa pan- Kidong sa mga pinakawalang kaya naiwanan na naman sila
nap na Basketball game ding depensa na ipinaki- gatlong kwarter, 69-54. niyang nag-aapoy na three-point sa ikalawang kwarter, 54-36.
dahil sa mga sunod-su- ta ni Nivram Andag. Tuluyang pinol- shots at kamanghang-mangha Bagamat nagulantang
nod na tatlong puntos ni Pinatikim din ni bos ng naglalagablab na na ally-oop sa kanilang champi- ang lahat sa pinakitang gilas ni
John Mark Dagayloan al- Kidong kanyang malakid- Green Wolves dahil sa onship game na ginanap sa Cov- Bedad, hindi nawalan ng lak-
yas “Kidong”, sa kanilang lat na bilis at maliksing kamanghang-mangha ered Court ng Barangay Oro, as ng loob ang kopunan ang
Pampaaralang Pangpal- kamay sa pagrebound ng na ally-oop ni Nivram at Dapitan City noong Enero 21, Apollo upang talunin ang Green
akasan noong Enero 20, bola na talagang nagpa- sinundan pa ng nagbaba- 2023, sa mainit na tirik ng araw. Wolves, buo pa rin ang kanil-
2023, sa may alas onse ng hirap sa Alpha Arm, gang three-point shots ni Nagpakitang gilas ang determinasyong manalo
umaga, kasabay ang mala- dahilan kaya nangin- Kidong, kaya nakamit ng ang bawat manlalaro ng bawat sa kabilang malaki ang agwat
mig na hangin pero mainit gibabaw pa rin sila sa ika- kanilang kopunan ang tu- kopunan ngunit hindi nagpati- ng kanilang iskor, subalit ayon
na hiyawan na sumalu- lawang kwarter, 47-32. gatog ng tagumpay. 97-76. nag ang malakidlat na bilis at kay Kidong, tatalunin nila ang
bong sa mga manlalaro. Hindi magkamay- “Nakadaog mi nag-uumapaw na dedekasyon Apollo kahit anong mangyari.
Pinakita ng bawat aw ang mga manunuod da- kay agi sa cooperation ug ni Kidong kung saan nala- Tuluyang pinolbos at
kopunan ang kanila-kanil- hil sa sabik na mapanuod pagtinabangay. Isip team mangan nila ang Apollo sa inararo ng Green Wolves ang
ang opensa ngunit nang- ang susunod na kwarter captain sa Green Wolves, unang kwarter ng laro, 26-11. kopunan ng Apollo dahil sa
ingibabaw pa rin ang bu- kung anong stratehiya na dako kayo akong kalipay Maingat sa pagkontrol mga maiigting na opensa at
mubulusok at nagliliyab na gagamitin ng koponan ng na naa koy team namu- ng laro at hindi hiniyaang maka- depensa nito, sinundan pa ng
determinasyon ni Kidong, Alpha Arm upang maun- tuo jud sa akong mga lusot ni John Mark Tagapan si walang humpay na pagpun-
ipinakita niya ang kanyang gusan ang Green Wolves. eestroya.” Wika ni Kidong. Johnny Mosende alyas “Kapi- tos ng Kidong at matinding
swabeng ally-oop at three- Tila hindi napa- Bukas gaganap- tan” ng Apollo na makakuha ng pagbabantay sa ilalim ng ring
point shots, kung saan na- pagod ang kopunan ng in ang championship pagkakataon na makapuntos. ng Green Wolves hanggang sa
hihirapan ang kalabang Green Wolves, nahirapan game kung saan maka- Naghiyawan naman matapos ang laro ng ikaapat
kopunan na pantayan sa un- sina Benjie Guitao at Chris kalaban ng kanilang ang mga manunuod dahil sa na kwarter at nakamit ang tu-
ang kwarter ng laro, 16-5. Andrei Noquera sa pag- kopunan ang Apollo team. malabulkan na fadeaway shot gatog ng tagumpay, 94-71.
Kinontrol ng Green depensa kahit ibinigay na ni Wenzy Bedad, nagulantang
NI: FRANZ AYESHA BACONGA NI: FRANZ AYESHA BACONGA