„რა არის პოეზია, ამას ვერა კაცი ვერ ახსნის, მთქმელიც ტყუილად მოსცდება და

გამგონიცა. პოეზია საგრძნობია და არა საცნობელი. ჩვენ მხოლოდ მისი ზემოქმედება ვიცით,
რომ გვატკბობს და გვსიამოვნებს ჭირსა და ლხინში.
პოეზია უცნაური მადლია პოეტი ამ მადლით მოსილი კაცია.”
• • • • •
ილიასთვის პოეტი ღვთისგან მოვლენილი ადამიანია, რომელსაც ერის ხსნის უდიდესი
მისია აქვს დაკისრებული. სწორედ ამის შესახებ ხატოვნად და გულში ჩამწვდომად წერს
ლექსში „პოეტი” ეს ლექსი ილიამ პავლოვსკში დაწერა 1860 წლის 23 ივლისს. მართალოა
ფიზიკურად შორს იყო სამშობლოსგან მაგრამ ფიქრით სულითა და გულით არა. რუსეთში
დახარჯული დრო სწავლა-განათლებისათვის, ქვეყნის ბედის გასაუმჯობესებლად ერის
თავისუფლებისათვის უნდა გამოეყენებინა. ახლაგაზრდობიდანზე გრძნობდა პასიხისმგებლობას
და ვალდებულებას საზოგადოებისა და ენის წინაშე.
ოდითგანვე, უძველესი ტრადიციით, პოეტს მკურნალის, მხსნელის ფუნქცია ენიჭებოდა.
პოეტი საგანგებოდ არის გამოგზავნილი ღვთისგან, რათა ადამიანებს ჭეშმარიტება უქადაგოს
გადარჩენის გზა ასწავლოს მეფსალმუნე დავითივით იგალობოს და არა გარეგანი ფრინველივით.
სწორედ ამიტომაც ედრება პოეტი მკურნალს და წინასწარმეტყველებს „პოეზია მადლია ნიჭია,
მაგრამ იგი დიდი ტვირთიცაა,” ამ ტვირთის ზიდვა კი ყველას არ შეუძლია. „ მე ცა
მნიშნავს და მზრდის” პოეტო ერთგვარი შუამავალია მიწასა და ზეცას შორის, ანგელოზებსაც
ედრება რადგან ღვთის სიტყბა მიაქვს ხალხის გულამდე.
ერის წინამძღოლობა დიდსა და მტკიცე რწმენას, ჭკუა-გონებას მოითხობს საზრიანობას,
სიმამაცეს, სიყვარულს, თვითგანწირვას ადამიანისგან.
წინამძღოლისათვის მთავარია საზოგადო საქმე და არა პირადი წინამძღოლი
პირველიიღებს დარტყმას და ხშირად პირველი მსხვერპლიცა. თვითონ ილია სწორედ ამგვარი,
მოსაქმე და მოაზროვნე პოეტის გზას გაჰყვა და საკუთარი მოწამეობრივი აღსასრულით
დაამტკიცა ღვთის სიტყვის ჭეშმარიტება.
„ჩემო კალამო” „ბედნიერი ერი”
XlX ს.60-იანელი.
ილია - უგვირგვინო მეფე ერის სულიერი მამა გულზვიადი, ამაყი მთელი ერის ენერგიით
დამუხტული ბუმბერაზი კაცის მიერ გათვითცნობიერებული. პირადი მეკაცისა რომელმაც იგრძნო
დიდი მოვალეობა რაც დააკისრა ხალხის ეროვნულმა, მზეობრივა, ფიზიკურმა ყოფამ.
ერისათვის თერგივით დაუდგომელი მებრძოლი.