27

წელს, პატარა

მეტისმეტად

მის ბავშვობიდანვე

თავისივე

, რომლის

ადამიანის

გარდაქმნა

, რომელმაც

მისცა, მამამ

ნუნესი,

თავისი

საშუალო

სახვითი

მსგავსად,

ააღფრთოვანა

19

ქრისტიანული

ახალმა

მასიური

, როგორც ვიცით

სწავლაგანათლების

ახალი, უფრო
კაი ყმა

ვაჯაფშაველას შემოქედებაში კაი ყმა დ აარაერთ სახეს შევხვდით ,

ამ ლექსში კი პოეტი კაი ყმის პორტრეტს გვთავაზობს რათა მკითხველისთვის ნათელი

გახდეს რა ვალდებულებების შესრულება უწევს თიტოეულ კაი ყმას იმისთვის რო მყარად
იდგეს ამ პოზიციაზე, ლექსი ქრისტიანულ კონცეფციას ემყარება რადგან კაცებრივი და
არაკაცებრივი საწყისები მუდმივად ეწინაამღდეგება ერთმანეთს ადამიანში და იდეალის
განხორციელების გზაც შესაბამისად რთულდება. რუსთაველი ამბობს კაცი არ ყველა
სწორია იგი ძეს კაცით კაცავდეს. პოეტი კითხვას სვამს დასაწყისშივე „კარგ ყმად ვინა ..
ნათქვამი არა გრცხვენოდეს“ ბუნებრივია ვაჯკაცური რჯულის უპირველესი მოთხოვნა
მოითხოვს სიტყვის ერთგულებასა და ფიცით გაუტეხლობას, ამიტომაც პოეტი
დეტალურად აღწერს კაი ყმის პორტრეტს იმ ვალდებულებათა შესრულების
აუცილებლობით კაი ყმას ამქვეყნიურ სახელსაც რო მოუპოვებს და სულეთისკენ მიმავალ
გზას გაუნათებს. პირველ რიგში კაი ყმის გარეგნული გამომეტველება იქნება თვალში
საცემი რადგან უმთავრესი იარაღის ტარება და მისი მოხმარება შეუძლებელია არ
გავიხსენოთ მუცალისა და ალუდაც ორთაბრძოლა როგორ აღიარა მოწინაამღდეგის
ვაჯკაცური რჯული უცხონებელმა გმირმა საკუთარი ტოფიარაღის გადაბარებით

ვინ არის კაი ყმა ვის ტანზე ხმალი შვენოდეს. ეს აის უპირველესი გარეგნული
გამომეტყველება რაც მიგვანიშნებს ინდივიდის კაიყმობაზე რომლებსაც კაი ყმა ფლობს
პირველად ომის დამწყები ბრძოლის ველს ბოლო რომ სტოვებს როგორც ბრძენი
მრჩეველი სწორ ფიქრს რო აძლევს მთელ სოფელს სიმართლის უბადლო დამცველი
უსამართლობას დაუღალავად რომ ებრძვის და უანგაროდ ემსახურება ლაშქარს: სხვანი
იყოფდნენ ნადალსა ის ისევ ბრძოლას სწირავდეს. დრამატული სურათი საბრძოლო
ველისა ნამდვილად წარმოაჩნს კაი ყმის შესაძლებლობებს ამიტომაც იტყვის ვაჯა „ზედ
იდგეს ხევსურეთისა უხვად შუქ ჩამოლალავდეს “ ლექსის აპოთეოს თქმის სტრიქონები : აი
ვინაა კაი ყმა მოსაგონარი ქებითა . ლამწუხაროდ კაი ყმათა თანაარსებობაში არიან
უღირსი ადამიანებიც რომლებიც ეწინაამღდეგებიან თავიანთი სილაჩრის საქვეყნო
ვალდებულებას. შეუძლებელია არ გავიხსენოთ წიწოლა რომელმაც „ლაშქარი ლაფით
გაფითა“ თუმცა ისიც ვნახეთ რა ძალა აქვს საერთო მსოფმხედველობას. უღირს
ადამიანებს ღვთის საწინაამღდეგო მოქმედებისკენ რო უბიძგებს. კაცი ჯაბანი რითა სჯობს
დიაცსა ქსნისა მბეჭვდელსა.ვაჯა ასეთ უღირს ადამიანებს სადიაცსებს უწოდებს ამიტომაც
გამოირჩევა ლექსი კონტრასტულობით რადგან კაი ყმისა და სადიაცეების
შეპირისპირებაა რომელთაგან ერთი ქვეყნის ისტორიას ქმნიან თავისი განვითარებით
მეორენი კი თავიანთი ეწინაამღდეგებიან. პოეტი კრიტიკულია ამ ადამიანების მიმართ ,
ამიტომაც იყენებს გროტესკს არა თქვე სადიაცენო რო სძროხებივით ძღებითა ამ
მიმართვით უძირო ქვევრის პირნციპით არსებული ცხოვრებაა მხილებული . ისინი
არაკაციერი საწყისების მიმდევარნი არიან ამიტომაც ლირიკული გმირის პიდაპირობა
მათი ცხოვრების წესიდანვე მომდინარეობს. სამაგიეროდ კაი ყმების სულებში
დამკვიდრების მომხიბვლავ სურათს გადმოგვცემს როგორ მიეგებებიან მისთვის
გამორჩეული ისტორიული გმირები: „ერეკლემ ხელი მახვიოს დაისვას თავის გვერდითა
გამაეგებოს თამარი სინარი თავის ფეხითა“ ასერომ ამ ლექსში გმირების თანაარსებობაში
ანტიგმირებიც იბადებიან.
 ლექსი ასტროფუილია, ჰიპერბოლები : „სისხლის ტბა მუხლებს სწვდებოდეს“
„სისხლის წვიმაი ფერავდეს“ ბრძოლის ველის დრამატიზირებისთვისაა გამოყენებული
რათა კიდევ უფრო წარმოჩინდეს ყმის. გაპიროვნება : „დაგელაობდეს სიკვდილი
სუდარაებსა კერავდეს“ მზედ იდგეს ხევსურეთისა უხვად შუქს ჩამოლალავდეს კაი ყმის
იდეალური სახის ხორცშესხმაა.

რამ შემქმნა ადამიანად

ვაჯა ფშაველა როგორც ჰუმანისტი და ტოლერანტი ქართველი ოპეტი ქრისტიანული

ზზნეობის მქადაგებელია და იცავს იმ პრინციპს რომელშიც მოიაზრება სიკეთის მსახურება .
პოეტის შემოქმედების უმთავრესი თემაა ადამიანად ყოფნა რაც გულისხმობს
მაღალზნეობრივი ღირებულებების სათანადო დაცვას, თითქოს, ალტრუისტ პოეტს
ერთულება კიდეც ადამიანად ყოფნა რადგან მისი მაქსიმალიზმიდან გამომდინარა
სიკეთის მაშტაბის გასაზრდელად წვიმად გარდასახვას ნატრობს რაც თავისთავად
გულისხმობს ვერრტიკალურ სვლას მიწიდან ცისკენ. ეს ლექსი პოეტმა თავისი გოგონას
ნატვრის საპასუხოდა დაუწერია რომელსაც დედით ობლობის ხვედრს წვიმად მოსვლა
ერჩივნა ტკივილიდ ნათქვამი სიტყვები პოეტის ქალიშვილისა მისივე შთაგონების
წყაროდ იქცა. წვიმად ქცევის შემთხვევაში პოეტი შეძლებს ცისა და მიწის გაზიარებას და
იგი იქცევა მაცხოვრის პარადიგმად. მსხვერპლშეწირვის გარდაუვალი აუცილებლობა .
თუმცა შედეგი იქნება მისაღები რადგან ამ მსხვერპლს შეწირვით იქცევა სიკვდილისა
სიკვდილით დამრთგუნველად მისთვის სასურველი მგომარეობა „“ რწმენა ერთადერთი
შესაძლებლობაა ლირიკული გმირისთვის რომელიც ისევ უფლისგან მომდინარეობს „არ
გამწირავდა პატრონიასე ოხრად და ტილადა“ ღვთის მოიმედე პოეტს ისღა დარჩენია
მოსწყდეს მიწიერ სამყაროს და სიცოცხლის მარადუილობით უფლება მიანიჭოს საკუთარ
თავს ასევე სამყაროს. თოვლად ქცვევა მიუღებელი მდგომარეობაა მისთვის რადგან
სიკვდილთან ასოცირდება თუმცა იმავდროულად იბადება რწმენა, ვაჯამ ცალსახად
განუსაზღვრა ცხოვრების რიტმი, „ვლაპარაკობდი ღმერთანა“ რაც მის
მაღალსურიელებაზე მიგვანიშნებს სწრაფვაზე . ლექსში ერთმანეთს ენაცვლება ჩამოსვლა
და ასვლა, დაცემა და აჭმაფრენა.ლირიკული გმირი წვიმად ქცევის შემთქვევაში
იგრძნობს თვითშეწირვის სიტკბოებასა და მადლს წვიმა უნაშთოდ შეწირული წმინდა
მსხვერპლია, პოეტი კი საკუთარ განცდაში ემსგავსება სამსხერპლოდ დაღვრილ სისხლს .
ლექსი ვერსიფიკაციის მიხედვით არაერთგვაროვანისა , გამოყენებულია ორტაეპედები
ლიტორიკული შეკითხვა რამ შემქმნა ადამიანად ლირიკული გმირის ძიებაა ჩასწვდეს
ადამიანური ყოფის აზრისს ლექსუ თავისთავად კონტრასტულია ადამიანად ყოფნისა და
ტრანსფორმაციის შესაძლებლობებით პატრონი უფლის სახესიმბოლოა მეტაფორაში
თოვლადგცეულსა გულშია ცეცხლად იმედი მრჩებოდა რწმენისა და სიკვდილის
შეპირისპირებაა სიკვდილის გამაწბილა და ბიბლიური ალუზიაა , მეტაფორა ღრუბელთ
გულმკერდის ძირადა ლირიკული გმირის სასოებაა ციდან დაშვებისასაც არ კარგავს
სულიერ სიმაღლეს ამ სურვილით ლირიკული გმირი სწორედ იზიარებს ღვთაებრივ
ზიარობას მადლად მოეფინოს ქვეყანას და ამ ტრანსფორმაციით სასურველ შედეგს
მიაღწიოს

შიში ბუნებრივი თვისებაა და ადამიანის მთელი ცხოვრება გააზრებულიც და

გაუაზრებელიც შიშთან ბრძოლაა