‫ﭘﻮدﻣﺎن ‪2‬‬

‫ﻧﺎوﺑﺮي ﺳﺎﺣﻠﻲ روي ﻧﻘﺸﻪ‬

‫‪27‬‬
 ‫واﺣﺪ ﻳﺎدﮔﻴﺮي ‪2‬‬
‫ﻧﺎوﺑﺮي ﺳﺎﺣﻠﻲ روي ﻧﻘﺸﻪ‬

‫آﻳﺎ ﺗﺎ ﻛﻨﻮن ﭘﻲ ﺑﺮدهاﻳﺪ‬

‫اﺑﺰار و ﺗﺠﻬﻴﺰات ﻧﺎوﺑﺮي ﺳﺎﺣﻠﻲ روي ﻧﻘﺸﻪ ﻛﺪاﻣﻨﺪ و ﻫﺮ ﻛﺪام ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﻪﻛﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ؟‬ ‫‪‬‬
‫ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي درﻳﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﭼﻨﺪ دﺳﺘﻪ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ و ﻫﺮﻛﺪام ﭼﻪ وﻳﮋﮔﻲ و ﻛﺎرﺑﺮدي دارد ؟‬ ‫‪‬‬
‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲﺗﻮان ﻳﻚ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻣﻜﺎﻧﻲ را روي ﻧﻘﺸﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮد؟‬ ‫‪‬‬
‫ﻋﻼﺋﻢ روي ﻧﻘﺸﻪ ﻫﺎي درﻳﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﭼﻪ ﻣﻌﻨﻲاﻧﺪ و ﭼﻪ ﻛﺎرﺑﺮدي دارﻧﺪ؟‬ ‫‪‬‬
‫در ﻧﺎوﺑﺮي ﺳﺎﺣﻠﻲ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺷﻨﺎور ﺑﻪ ﭼﻪ روشﻫﺎﻳﻲ اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﻮد؟‬ ‫‪‬‬
‫روش رﺳﻢ ﻣﺴﻴﺮ و ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺳﻤﺖ روي ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي درﻳﺎﻳﻲ ﭼﮕﻮﻧﻪ اﺳﺖ؟‬ ‫‪‬‬

‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻋﻤﻠﻜﺮد‬
‫ﻧﺎوﺑﺮي ﺳﺎﺣﻠﻲ روي ﻧﻘﺸﻪ ﺑﻪ درﻳﺎﻧﻮرد ﻣﻲآﻣﻮزد ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻧﻘﺸﻪ در ﻧﻮاﺣﻲ ﺳﺎﺣﻠﻲ درﻳﺎﻧﻮردي ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻫﺮ درﻳﺎﻧﻮرد ﺑﺮاي ﻛﺴﺐ ﻣﻬﺎرت ﻧﺎوﺑﺮي ﺳﺎﺣﻠﻲ روي ﻧﻘﺸﻪ ﺑﺎﻳﺪ روشﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﻌﻴﻴﻦ و ﺛﺒﺖ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ در درﻳﺎ‬
‫را ﺑﺪاﻧﺪ و از ﻛﺎرﺑﺮد اﻧﻮاع ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي درﻳﺎﻳﻲ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻛﺎﻓﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺎﻳﺪ ﻋﻼﺋﻢ و ﭼﺮاغ ﻫﺎي درﻳﺎﻳﻲ‬
‫روي ﻧﻘﺸﻪﻫﺎ را ﺑﺸﻨﺎﺳﺪ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺑﺎ رﻋﺎﻳﺖ اﻳﻤﻨﻲ ﻛﺎﻣﻞ ﻧﺎوﺑﺮي ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ واﺣﺪ ﻳﺎدﮔﻴﺮي ﺳﻌﻲ دارد ﺑﺎ آﻣﻮزش‬
‫ﻧﺎوﺑﺮي ﺳﺎﺣﻠﻲ و اﻧﺠﺎم ﺗﻤﺮﻳﻦﻫﺎي ﻋﻤﻠﻲ ﻻزم روي ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي درﻳﺎﻳﻲ‪ ،‬ﻫﻨﺮﺟﻮﻳﺎن را ﺑﺮاي ﻧﺎوﺑﺮي آﻣﺎده ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺲ از ﭘﺎﻳﺎن اﻳﻦ ﻓﺼﻞ‪ ،‬ﻫﻨﺮﺟﻮﻳﺎن ﻗﺎدر ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﻮد ﺑﺎ ﺷﻨﺎﺧﺖ و ﺑﻪﻛﺎرﮔﻴﺮي اﺑﺰار و ﺗﺠﻬﻴﺰات ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ درﻳﺎﻧﻮردي‬
‫ﺳﺎﺣﻠﻲ روي ﻧﻘﺸﻪ و ﺑﺎ ﺗﻤﺮﻳﻦ وﻛﺎر روي ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي درﻳﺎﻳﻲ ﺑﻪﺻﻮرت ﻋﻤﻠﻲ‪ ،‬روشﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ‬
‫ﺷﻨﺎور در ﻧﺎوﺑﺮي ﺳﺎﺣﻠﻲ و درج آن روي ﻧﻘﺸﻪ‪ ،‬ﺗﻌﻴﻴﻦ و ﺗﺮﺳﻴﻢ راه ﺷﻨﺎور و اﻧﺪازهﮔﻴﺮي و ﺗﺮﺳﻴﻢ ﺳﻤﺖ و ﻓﺎﺻﻠﻪ‬
‫ﻳﻚ ﺷِﺊِ روي ﻧﻘﺸﻪ را ﺑﻴﺎﻣﻮزﻧﺪ و در ﻧﺎوﺑﺮي ﺳﺎﺣﻠﻲ از آﻧﻬﺎ ﺑﻬﺮه ﺟﻮﻳﻨﺪ‪ .‬رﻋﺎﻳﺖ ﻧﻜﺎت اﻳﻤﻨﻲ و ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ‬
‫ﺷﺎﻳﺴﺘﮕﻲﻫﺎي ﻏﻴﺮﻓﻨﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ رﻋﺎﻳﺖ ﻧﻈﻢ و ﺗﺮﺗﻴﺐ و ﻧﻈﺎﻓﺖﻛﺎري‪ ،‬ﻛﺎرﮔﺮوﻫﻲ‪ ،‬ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖﭘﺬﻳﺮي‪ ،‬ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺤﻴﻂ‬
‫زﻳﺴﺖ و اﺧﻼق ﺣﺮﻓﻪاي ﻧﻴﺰ از ﻣﻮاردي اﺳﺖ ﻛﻪ از اﻫﻤﻴﺖ وﻳﮋهاي ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ و در ﺗﻤﺎم ﻣﺮاﺣﻞ ﺑﺎﻳﺪ رﻋﺎﻳﺖ‬
‫ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪28‬‬
 ‫ﻧﺎوﺑﺮي ﺳﺎﺣﻠﻲ روي ﻧﻘﺸﻪ‬

‫ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ اﺑﺰار و ﺗﺠﻬﻴﺰات‬

‫ﺑﺮاي ﻧﺎوﺑﺮي ﺳﺎﺣﻠﻲ روي ﻧﻘﺸﻪ و اﻧﺠﺎم ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺷﻨﺎور‪ ،‬ﺗﺮﺳﻴﻢ راه ﺷﻨﺎور‪ ،‬اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺳﻤﺖ‬
‫و ﻓﺎﺻﻠﻪ از ﻋﻮارض ﺳﺎﺣﻠﻲ و ادوات ﻛﻤﻚ ﻧﺎوﺑﺮي ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﻮﻳﻪﻫﺎ و ﭼﺮاغﻫﺎي درﻳﺎﻳﻲ ﺑﻪ اﺑﺰار و وﺳﺎﻳﻞ ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ ﻧﻴﺎز‬
‫اﺳﺖ‪ .‬درﺟﺪول زﻳﺮ ﺑﺎ اﻳﻦ وﺳﺎﻳﻞ آﺷﻨﺎ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‬
‫ﭘﺲ از آﻣﻮزش روش ﻛﺎر ﺑﺎ اﺑﺰار و ﺗﺠﻬﻴﺰات ﻧﺎوﺑﺮي ﺳﺎﺣﻠﻲ روي ﻧﻘﺸﻪ در ﻛﺎرﮔﺎه‪ ،‬ﻛﺎرﺑﺮد آﻧﻬﺎ را ﺑﻴﺎﻣﻮزﻳﺪ و در‬
‫ﻛﺎرﮔﺎﻫﻲ‬
‫ﺟﺪول زﻳﺮ ﺟﺎﻫﺎي ﺧﺎﻟﻲ را ﭘﺮ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫ﺗﺼﻮﻳﺮ‬ ‫ﻛﺎرﺑﺮد‬ ‫ﻧﺎم اﺑﺰار )ﻓﺎرﺳﻲ و اﻧﮕﻠﻴﺴﻲ(‬

‫ﻧﻘﺸﻪ درﻳﺎﻳﻲ ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه ﺑﺨﺸﻲ از زﻣﻴﻦ‬

‫ﻛﺮوي ﺑﺮروي ﻳﻚ ﺳﻄﺢ ﺻﺎف اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ‬
‫ﻧﻘﺸﻪ‪ ،...........‬وﺳﺎﻳﻞ ﻛﻤﻚ ﻧﺎوﺑﺮي‬ ‫ﻧﻘﺸﻪ درﻳﺎﻳﻲ‬
‫ﻣﺎﻧﻨﺪ‪ ،.......................‬ﻋﻮارض درﻳﺎﻳﻲ‪،‬‬ ‫)‪(Chart‬‬
‫ﺳﺎﺣﻠﻲ و ﺑﻨﺪري و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺳﺎﻳﺮ اﻃﻼﻋﺎت‬
‫درﻳﺎﻳﻲ را درﺑﺮ ﻣﻲﮔﻴﺮد‪.‬‬

‫ﺑﺮاي اﻧﺘﻘﺎل ﺟﻬﺖ زاوﻳﻪاي‪......‬و‪........‬از‪/‬‬

‫ﺧﻂﻛﺶ ﻣﻮازي‬
‫ﺑﻪ‪ ...........................‬ﺑﻪ‪ /‬از دﻳﮕﺮ ﻧﻘﺎط ﻧﻘﺸﻪ‬
‫)‪(Parallel Ruler‬‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺑﺮاي‪ .........................‬و ‪................................‬‬ ‫ﭘﺮﮔﺎر‪/‬ﺟﺪاﻛﻨﻨﺪه‬

‫اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬ ‫)‪(Divider‬‬

‫ﻣﺪاد؛ ﻣﺪادﭘﺎكﻛﻦ و ﻣﺪاد‬

‫ﺑﺮاي ﺗﺮﺳﻴﻢ‪ ،‬ﭘﺎك ﻛﺮدن و ﺗﺮاﺷﻴﺪن‬ ‫ﺗﺮاش‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪(Eraser and Pencil‬‬
‫)‪Sharpener‬‬

‫‪29‬‬
 ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ‬ ‫ﻛﺎرﺑﺮد‬ ‫ﻧﺎم اﺑﺰار )ﻓﺎرﺳﻲ و اﻧﮕﻠﻴﺴﻲ(‬

‫ﻧﻘﺎﻟﻪ و ﮔﻮﻧﻴﺎ‬
‫ﺑﺮاي اﻧﺪازهﮔﻴﺮي زواﻳﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫)‪(Compass and Rule‬‬

‫ﺳﺎﻣﺎﻧﺔ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖﻳﺎب ﺟﻬﺎﻧﻲ‬

‫ﺑﺮاي ﻳﺎﻓﺘﻦ ‪ ......................‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪(Global Positioning‬‬
‫)‪System) (GPS‬‬

‫داﻳﺮة ﺳﻤﺖﮔﻴﺮ‬
‫ﺑﺮاي ﻳﺎﻓﺘﻦ ‪ .....................‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫)‪(Azimuth Circle‬‬

‫ﺑﺮاي ﻳﺎﻓﺘﻦ ﺳﻤﺖ و راه ﺣﻘﻴﻘﻲ اﺳﺘﻔﺎده‬ ‫ﻗﻄﺐﻧﻤﺎي اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ‬

‫ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬ ‫)‪(Gyro Compass‬‬

‫ﺑﺮاي ﻳﺎﻓﺘﻦ راه و ﺳﻤﺖ ﻣﻐﻨﺎﻃﻴﺴﻲ اﺳﺘﻔﺎده‬ ‫ﻗﻄﺐﻧﻤﺎي ﻣﻐﻨﺎﻃﻴﺴﻲ‬

‫ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬ ‫)‪(Magnetic Compass‬‬

‫ﻋﻤﻖﺳﻨﺞ‬
‫‪ .....................‬را ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ‪.‬‬
‫)‪(Echo Sounder‬‬

‫ﺳﺮﻋﺖﺳﻨﺞ‬
‫‪ ...........................‬را ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ‪.‬‬
‫)‪(Speed Log‬‬

‫ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻛﻨﻴﺪ‬
‫ﻗﻄﺐﻧﻤﺎﻫﺎي اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ و ﻣﻐﻨﺎﻃﻴﺴﻲ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ؟ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﺤﻘﻴﻖ را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﮔﺮوﻫﻲ ﺗﻜﻤﻴﻞ ﻛﻨﻴﺪ و ﺳﭙﺲ در‬
‫ﻗﺎﻟﺐ ﭘﺮدهﻧﮕﺎر در ﻛﻼس ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﻴﺪ‪.‬‬

‫‪30‬‬
 ‫ﻧﺎوﺑﺮي ﺳﺎﺣﻠﻲ روي ﻧﻘﺸﻪ‬

‫ﻧﻜﺘﻪ ﻛﺎرﺑﺮدي‬
‫ﺑﺮاي ﺗﺮﺳﻴﻢ ﺧﻄﻮط و ﻧﻘﺎط روي ﻧﻘﺸﻪ از ﻣﺪاد ﻧﺮم ‪ 2B‬ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻘﺪار ﻛﺎﻓﻲ ﺗﺮاﺷﻴﺪه و ﻧﻮك آن ﺑﻴﺶ از اﻧﺪازه ﺗﻴﺰ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪،‬‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺗﻴﺰي ﻧﻮك ﻣﺪاد ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﻪ اﻧﺪازهاي ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﻘﺸﻪ آﺳﻴﺐ ﺑﺰﻧﺪ و ﺑﺎﻋﺚ ﭘﺎرﮔﻲ آن ﻳﺎ ﻣﻮﺟﺐ ﺑﻪ‬
‫ﺟﺎي ﻣﺎﻧﺪن اﺛﺮ‪ ،‬ﭘﺲ از ﭘﺎك ﻛﺮدن ﺷﻮد‪ .‬داﺷﺘﻦ ﭘﺎكﻛﻦ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻧﻴﺰ ﺑﺮاي ﭘﺎك ﻛﺮدن ﺧﻄﻮط و ﻧﻘﺎط از ﻧﻘﺸﻪ ﻻزم‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﭘﺎكﻛﻦ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﺨﺪوش ﺷﺪن ﻧﻘﺸﻪ ﺷﻮد‪ .‬در ﻫﻨﮕﺎم اﺳﺘﻔﺎده از ﭘﺮﮔﺎر ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺮاﻗﺐ ﺑﻮد ﻧﻮك ﺗﻴﺰ آن ﺑﻪ‬
‫ﻧﻘﺸﻪ آﺳﻴﺐ ﻧﺮﺳﺎﻧﺪ‪ .‬ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻣﻲﺷﻮد ﺑﺮاي ﺗﻤﻴﺰي و ﻣﺎﻧﺪﮔﺎري ﺑﻬﺘﺮ ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي درﻳﺎﻳﻲ ﻫﻨﮕﺎم ﻛﺎر و آﻣﻮزش از ﻛﺎﻏﺬ‬
‫رﺳﻢ ﺷﻔﺎف و روﺷﻦ )ﻛﺎﻏﺬ ﻛﺎﻟﻚ( ﺑﺮ روي ﻧﻘﺸﻪﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي درﻳﺎﻳﻲ )‪:(Nautical Charts‬‬

‫ﺑﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻗﺴﻤﺘﻲ از ﻛﺮة زﻣﻴﻦ ﺷﺎﻣﻞ وﻳﮋﮔﻲﻫﺎ و اﻃﻼﻋﺎت وﻳﮋه درﻳﺎﻳﻲ ﻛﻪ درﻳﺎﻧﻮردان ﺑﺮاي ﻋﻤﻠﻴﺎت ﻧﺎوﺑﺮي‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻧﻘﺸﻪ درﻳﺎﻳﻲ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬در ﺷﻜﻞ ‪ 1‬ﻗﺴﻤﺘﻲ از ﻳﻚ ﻧﻘﺸﻪ درﻳﺎﻳﻲ را ﻛﻪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﻨﮕﻪ ﻫﺮﻣﺰ‬
‫اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ -1‬ﻧﻤﻮﻧﻪاي از ﻳﻚ ﻧﻘﺸﻪ درﻳﺎﻳﻲ‬

‫اﻟﻒ( اﻃﻼﻋﺎت ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي درﻳﺎﻳﻲ‪:‬‬

‫ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي درﻳﺎﻳﻲ داراي ﻋﻼﺋﻢ و اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ از ﺧﻮد ﻧﻘﺸﻪ ﻣﻲﺗﻮان آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ دﺳﺖ آورد‪ .‬ﺑﻴﺸﺘﺮ اﻳﻦ‬
‫ﻧﻘﺸﻪﻫﺎ در اﺑﻌﺎد ‪ 100×70‬ﺳﺎﻧﺘﻲﻣﺘﺮ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫‪31‬‬
 ‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‬
‫در ﺟﺪول زﻳﺮ ﺑﺮﺧﻲ اﻃﻼﻋﺎت ﺛﺒﺖ ﺷﺪه روي ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي درﻳﺎﻳﻲ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻣﺤﻞ درج آن روي ﻧﻘﺸﻪ آورده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻛﺎرﮔﺎﻫﻲ‬
‫ﺑﺎ ﺑﺮرﺳﻲ ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي درﻳﺎﻳﻲ ﻣﻮﺟﻮد در ﻛﺎرﮔﺎه درﻳﺎﻧﻮردي‪ ،‬ﻣﺤﻞ ﻫﺮ ﻛﺪام ازاﻳﻦ اﻃﻼﻋﺎت را روي ﻧﻘﺸﻪ ﺟﺎﻧﻤﺎﻳﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫ﺳﭙﺲ ﺟﺎﻫﺎي ﺧﺎﻟﻲ ﺗﺼﺎوﻳﺮ زﻳﺮ ﺟﺪول را ﺑﺎ ﻣﻮارد ﻣﻨﺎﺳﺐ ﭘﺮ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫اﻳﻦ ﺷﻤﺎره در ﮔﻮﺷﺔ ﺳﻤﺖ راﺳﺖ ﭘﺎﻳﻴﻦ و ﮔﻮﺷﻪ ﺳﻤﺖ ﭼﭗ ﺑﺎﻻي ﻧﻘﺸﻪ‬ ‫ﺷﻤﺎره ﻧﻘﺸﻪ‬
‫‪1‬‬
‫ﺛﺒﺖ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬ ‫)‪(Chart Number‬‬

‫در ﻗﺴﻤﺘﻲ از ﻧﻘﺸﻪ ﻛﻪ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻬﻤﻲ در آن ﺛﺒﺖ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﻮﺷﺘﻪ‬ ‫ﻋﻨﻮان ﻧﻘﺸﻪ‬
‫‪2‬‬
‫ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬ ‫)‪(Chart Title‬‬

‫در ﻗﺴﻤﺖ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻧﻘﺸﻪ و ﺧﺎرج از ﻛﺎدر ﻧﻘﺸﻪ‪ ،‬ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻧﺎم ﻣﻮﺳﺴﻪ ﻧﺎﺷﺮ‬ ‫ﺗﺎرﻳﺦ اﻧﺘﺸﺎر و ﺗﺪوﻳﻦ‬
‫آﻣﺪه اﺳﺖ‪ .‬در ﺳﻤﺖ راﺳﺖ ﺗﺎرﻳﺦ ﻧﺸﺮ اوﻟﻴﻪ‪ ،‬ﺗﺎرﻳﺦ ﺗﺪوﻳﻦ ﺟﺎري ﻫﻤﺮاه‬ ‫‪(Date of Publication and‬‬ ‫‪3‬‬
‫ﻛﻠﻤﻪ"‪ "New Edition‬ﻣﻲآﻳﺪ‪.‬‬ ‫)‪Edition‬‬

‫ﺗﺎرﻳﺦ آبﻧﮕﺎري‬
‫اﻳﻦ ﺗﺎرﻳﺦ زﻳﺮ ﻋﻨﻮان ﻧﻘﺸﻪ ﺛﺒﺖ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪4‬‬
‫)‪(Date of Hydrography‬‬

‫زﻳﺮ ﻋﻨﻮان ﻧﻘﺸﻪ درج ﻣﻲﺷﻮد و ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از ﻧﺴﺒﺖ اﻧﺪازة‪ ،‬روي ﻧﻘﺸﻪ‬
‫ﺑﻪ اﻧﺪازة ﺣﻘﻴﻘﻲ روي ﻛﺮه زﻣﻴﻦ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل‪ ،‬ﻣﻘﻴﺎس ‪ 1/20000‬ﻳﻌﻨﻲ‪،‬‬ ‫ﻣﻘﻴﺎس ﻧﻘﺸﻪ‬
‫‪5‬‬
‫ﻳﻚ واﺣﺪ روي ﻧﻘﺸﻪ ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪة ‪20000‬ﺑﺮاﺑﺮ آن واﺣﺪ روي ﺳﻄﺢ ﻛﺮه‬ ‫)‪(Scale‬‬
‫زﻣﻴﻦ اﺳﺖ‪.‬‬

‫در دو ﻃﺮف راﺳﺖ و ﭼﭗ ﻧﻘﺸﻪ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻋﺮض ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ و ﻟﺒﻪ ﺑﺎﻻ و ﭘﺎﻳﻴﻦ‬ ‫ﻋﺮض و ﻃﻮل ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ‬
‫‪6‬‬
‫آن‪ ،‬ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻃﻮل ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬ ‫)‪(Latitude and Longitude‬‬

‫اﻳﻦ واﺣﺪ در زﻳﺮ ﻋﻨﻮان ﺑﺎﻻي ﻣﻘﻴﺎس و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ در ﻛﻨﺎر ﺷﻤﺎرة ﻧﻘﺸﻪ‬ ‫واﺣﺪ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﻋﻤﻖ‬
‫‪7‬‬
‫دﻳﺪه ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬ ‫)‪(Depth Unite‬‬

‫روي ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي درﻳﺎﻳﻲ‪ ،‬ﺑﺮاي ﻳﺎﻓﺘﻦ و ﺗﺮﺳﻴﻢ ﺳﻤﺖﻫﺎ و ﻣﺴﻴﺮﻫﺎي ﺣﻘﻴﻘﻲ‬

‫ﺑﻪﻛﺎر ﻣﻲرود و ﻣﻌﻤﻮﻻً روي ﻫﺮ ﻧﻘﺸﻪ دو ﻳﺎ ﺳﻪ ﻗﻄﺐﻧﻤﺎ وﺟﻮد دارد ﺗﺎ‬
‫ﻗﻄﺐﻧﻤﺎي ﻧﻘﺸﻪ‬
‫ﺧﻮاﻧﺪن و اﻧﺘﻘﺎل زواﻳﺎ ﺑﺎ ﺧﻂ‪-‬ﻛﺶ ﻣﻮازي از ﻗﻄﺐﻧﻤﺎي ﻧﻘﺸﻪ آﺳﺎنﺗﺮ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪8‬‬
‫)‪(Compass Rose‬‬
‫ﻣﺤﻞ ﭼﺎپ ﻗﻄﺐﻧﻤﺎﻫﺎ روي ﻧﻘﺸﻪ در ﻗﺴﻤﺘﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻬﻤﻲ‬
‫درآن ﺛﺒﺖ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪32‬‬
 ‫ﻧﺎوﺑﺮي ﺳﺎﺣﻠﻲ روي ﻧﻘﺸﻪ‬

‫‪...............‬‬

‫ب( ﻋﻼﺋﻢ و ﻧﻤﺎدﻫﺎ )‪:(Symbols and Abreviations‬‬

‫ﻫﺮ ﻧﻘﺸﻪ درﻳﺎﻧﻮردي ﺷﺎﻣﻞ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﺑﻪﺻﻮرت ﻋﻼﻣﺖ‪ ،‬ﺷﻜﻞ‪ ،‬ﻧﻤﺎد و ﻳﺎ ﻳﻚ ﻳﺎ ﭼﻨﺪ ﺣﺮف اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻳﻚ ﻣﻌﻨﻲ‬
‫ﺧﺎﺻﻲ دارد‪ .‬اﻳﻦ ﻋﻼﺋﻢ و ﻧﻤﺎدﻫﺎ ﺷﺎﻣﻞ ﭼﺮاغﻫﺎ‪ ،‬ﺑﻮﻳﻪﻫﺎ‪ ،‬ﻛﺸﺘﻲﻫﺎي ﻏﺮق ﺷﺪه و ‪ ...‬ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ در زﻳﺮ ﺗﻌﺪادي از‬
‫اﻳﻦ ﻋﻼﺋﻢ‪ ،‬اﺧﺘﺼﺎرات و ﻣﻌﺎﻧﻲ آﻧﻬﺎ را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫‪33‬‬
 ‫‪ 13‬ﺑﻮﻳﻪ ﻛﻤﻚ ﻧﺎوﺑﺮي ﭼﺮاﻏﺪار‬ ‫ﺑﻮﻳﻪ ﭼﺮاﻏﺪار‬ ‫‪1‬‬

‫‪ 14‬ﺑﻮﻳﻪ ﺟﺎﻧﺒﻲ ﺳﺒﺰ‪ ،‬ﺳﻤﺖ راﺳﺖ‬ ‫ﺑﻮﻳﻪ ﺟﺎﻧﺒﻲ ﻗﺮﻣﺰ‪ ،‬ﺳﻤﺖ ﭼﭗ‬ ‫‪2‬‬

‫‪ 15‬ﻋﻼﻣﺖ آبﻫﺎي ﺑﻲﺧﻄﺮ‬ ‫ﺑﻮﻳﻪ ﻋﻼﻣﺖ وﻳﮋه‬ ‫‪3‬‬

‫ﺳﻨﮓ )در ارﺗﻔﺎﻋﻲ ﺑﺎﻻﺗﺮ از‬ ‫ﺑﺴﺘﺮ داراي ﻣﺎﻧﻊ )اﺟﺘﻨﺎب از‬
‫‪16‬‬ ‫‪4‬‬
‫ﺳﻄﺢ ﻣﺒﻨﺎي ﻧﻘﺸﻪ(‬ ‫ﻟﻨﮕﺮاﻧﺪازي(‬

‫‪41‬‬ ‫ﺧﻄﺮ زﻳﺮ آﺑﻲ)ﺣﺪاﻗﻞ ﻋﻤﻖ ﺑﻪ‬

‫وﺳﻴﻠﻪ ﻋﻤﻖﻳﺎﺑﻲ(‬
‫‪17‬‬ ‫‪41‬‬ ‫ﺧﻄﺮ زﻳﺮ آﺑﻲ )ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻋﻤﻖ ﺑﺎ‬
‫ﺳﻴﻢﻛﺸﻲ(‬
‫‪5‬‬

‫ﻛﺸﺘﻲ ﻣﻐﺮوق )ﺑﺎ دﻛﻞﻫﺎي ﻗﺎﺑﻞ‬

‫ﻛﺸﺘﻲ ﻣﻐﺮوق )ﻗﺎﺑﻞ روﻳﺖ در‬ ‫) ‪Mt(s‬‬
‫‪18‬‬ ‫روﻳﺖ درﺑﺎﻻي ﺳﻄﺢ ﻣﺒﻨﺎي‬ ‫‪6‬‬
‫ﺳﻄﺢ ﻣﺒﻨﺎي ﻧﻘﺸﻪ(‬
‫ﻧﻘﺸﻪ(‬
‫ﻛﺸﺘﻲ ﻣﻐﺮوق‪ ،‬ﺑﺪون ﺧﻄﺮ ﺑﺮاي‬
‫ﺧﻄﺮﻧﺎك )ﻛﺸﺘﻲ ﻣﻐﺮوق در‬
‫‪19‬‬ ‫ﻧﺎوﺑﺮي ) ‪10‬ﻣﺘﺮ زﻳﺮ ﺳﻄﺢ ﻣﺒﻨﺎي‬ ‫‪7‬‬
‫ﻋﻤﻖ ﻧﺎﻣﻌﻠﻮم(‬
‫ﻧﻘﺸﻪ(‬

‫ﭼﺮاغ ﻗﻄﺎﻋﻲ )ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ رﻧﮓ در‬

‫‪20‬‬ ‫ﻋﻼﻣﺖ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺧﻂ ﺧﻄﺮ‬ ‫‪8‬‬
‫ﺳﻤﺖﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ(‬

‫ﺳﻜﻮي ﻧﻔﺘﻲ )ﺑﺎ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻣﻤﻨﻮﻋﻪ‬ ‫ﺳﻜﻮي ﭼﺮاﻏﺪار )ﺑﺎ ﻣﻨﻄﻘﻪ‬

‫‪21‬‬ ‫‪9‬‬
‫ﺑﻪ ﺷﻌﺎع ‪ 500‬ﻣﺘﺮ(‬ ‫ﻣﻤﻨﻮﻋﻪ ﺑﻪ ﺷﻌﺎع ‪ 500‬ﻣﺘﺮ(‬

‫ﺟﻠﺒﻚ درﻳﺎﻳﻲ )ﺗﻮﺻﻴﻒ ﺑﺴﺘﺮ‬

‫‪Obstn‬‬ ‫‪ 22‬ﻣﺎﻧﻊ‬ ‫‪Wd‬‬ ‫‪10‬‬
‫درﻳﺎ(‬
‫‪St‬‬ ‫‪ 23‬ﺧﻄﺮ زﻳﺮ آﺑﻲ‪ ،‬ﺳﻨﮓﻫﺎ‬ ‫‪Whis‬‬ ‫ﺑﻮﻳﻪ ﺻﻮﺗﻲ )ﺑﻮﻗﺪار(‬ ‫‪11‬‬
‫‪FL 42m‬‬ ‫ﭼﺮاغ ﭼﺸﻤﻚزن )ارﺗﻔﺎع ‪42‬‬ ‫ﭼﺮاغ ﭼﺸﻤﻚزن ﻃﻮﻻﻧﻲ )ﺑﺎ ‪10‬‬
‫‪24‬‬ ‫‪LFI 10 s‬‬ ‫‪12‬‬
‫‪29M‬‬ ‫ﻣﺘﺮ‪ ،‬ﺑﺮد دﻳﺪ‪ 29‬ﻣﺎﻳﻞ(‬ ‫ﺛﺎﻧﻴﻪ دوره روﺷﻨﺎﻳﻲ(‬

‫‪34‬‬
 ‫ﻧﺎوﺑﺮي ﺳﺎﺣﻠﻲ روي ﻧﻘﺸﻪ‬

‫پ( اﻧﻮاع ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي درﻳﺎﻳﻲ و وﻳﮋﮔﻲﻫﺎي آﻧﻬﺎ‬

‫در اﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﺑﺎ اﻧﻮاع ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي درﻳﺎﻳﻲ و ﺑﺮﺧﻲ از وﻳﮋﮔﻲﻫﺎي آﻧﻬﺎ آﺷﻨﺎ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺷﺪ‪:‬‬

‫وﻳﮋﮔﻲﻫﺎي ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي درﻳﺎﻳﻲ‬

‫ﻧﻘﺎط روي ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي درﻳﺎﻳﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻣﺨﺘﺼﺎت ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ آن ﻗﺎﺑﻞ ﺛﺒﺖ ﺑﻮده و ﺑﺎ داﺷﺘﻦ ﻧﻘﻄﻪ ﻧﻴﺰ ﻣﺨﺘﺼﺎت‬
‫‪1‬‬
‫ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ آن ﻧﻘﻄﻪاي ﺑﻪدﺳﺖ آﻳﺪ‪.‬‬

‫زواﻳﺎي اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺷﺪه روي ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي درﻳﺎﻳﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮاﺑﺮ زواﻳﺎي ﺣﻘﻴﻘﻲ روي زﻣﻴﻦ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪2‬‬

‫ﻓﻮاﺻﻞ روي ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي درﻳﺎﻳﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ آﺳﺎﻧﻲ ﻗﺎﺑﻞ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪3‬‬

‫ﺗﻤﺎم ﻣﺸﺨﺼﺎت و ﻋﻼﻳﻢ درﻳﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻧﺎوﺑﺮي ﻻزم اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ‪ :‬ﺧﻄﻮط ﺳﻮاﺣﻞ‪ ،‬ﻋﻤﻖ آب درﻳﺎ‪ ،‬ﭼﺮاغﻫﺎي‬
‫‪4‬‬
‫درﻳﺎﻳﻲ‪ ،‬ﺑﻮﻳﻪﻫﺎ و ‪ ...‬روي ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي درﻳﺎﻳﻲ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻓﻴﻠﻢ‬
‫ﺑﺎ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻓﻴﻠﻢ‪ ،‬اﻃﻼﻋﺎت روي ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي درﻳﺎﻳﻲ را ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺸﻨﺎﺳﻴﺪ‪.‬‬

‫ﻛﺎر در ﻛﻼس‬
‫ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي درﻳﺎﻳﻲ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻧﻮع ﺗﺼﻮﻳﺮﺑﺮداري و ﻛﺎرﺑﺮد ﺑﻪ اﻧﻮاع زﻳﺮ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪ .‬وﻳﮋﮔﻲﻫﺎي ﻫﺮ ﻛﺪام را ﻣﻘﺎﺑﻞ‬
‫آن ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ و آﻧﻬﺎ را ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي ﻣﺮﻛﺎﺗﻮر‬
‫‪1‬‬
‫)‪(Mercator Charts‬‬

‫ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي ﻧﻮﻣﻮﻧﻴﻚ‬
‫‪2‬‬
‫)‪(Gnomonic Charts‬‬

‫ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي ﻣﺴﻄﺢ‬
‫‪3‬‬
‫)‪(Plans‬‬

‫ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي ﻫﻮاﺷﻨﺎﺳﻲ‬
‫‪4‬‬
‫)‪(Meteorological Charts‬‬

‫‪35‬‬
 ‫ﻧﻘﺸﻪ ﻫﺎي درﻳﺎﻳﻲ ﺑﺮاﺳﺎس ﻣﻘﻴﺎس ﺑﻪ اﻧﻮاع زﻳﺮﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪:‬‬

‫ﺑﻪ ﻧﻘﺸﻪﻫﺎﻳﻲ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ ﻣﻘﻴﺎس آﻧﻬﺎ ﻛﻮﭼﻚ ﺑﻮده و ﺑﺮاي ﻧﺎوﺑﺮي ﻃﻮﻻﻧﻲ‬ ‫ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي درﻳﺎﻧﻮردي‬
‫‪1‬‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮد ﻣﺎﻧﻨﺪ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺷﻨﺎور در اﻗﻴﺎﻧﻮس درﻳﺎﻧﻮردي ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫)‪(Sailing charts‬‬

‫ﺑﻪ ﻧﻘﺸﻪﻫﺎﻳﻲ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ ﻣﻘﻴﺎس آﻧﻬﺎ ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺑﻮده و ﺑﺮاي ﻧﺎوﺑﺮي ﻧﺰدﻳﻚ‬
‫ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي ﻋﻤﻮﻣﻲ‬
‫ﺧﻄﻮط ﺳﺎﺣﻠﻲ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮد‪ ،‬ﻣﺜﻼً در ﺧﻴﻠﺞ ﻓﺎرس ﺑﻴﻦ ﺑﻮﺷﻬﺮ و‬ ‫‪2‬‬
‫)‪(General Charts‬‬
‫ﺑﻨﺪرﻋﺒﺎس‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻧﻘﺸﻪﻫﺎﻳﻲ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ ﻣﻘﻴﺎس آﻧﻬﺎ ﺑﺰرگ ﺑﻮده و ﺑﺮاي ﻧﺎوﺑﺮي ﺳﺎﺣﻠﻲ و‬ ‫ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي ﺳﺎﺣﻠﻲ‬
‫‪3‬‬
‫ورود ﺑﻪ ﺑﻨﺎدري ﻛﻪ داراي آبراه ﻋﺮﻳﺾ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮد‪.‬‬ ‫)‪(Coastal Charts‬‬

‫ﺑﻪ ﻧﻘﺸﻪﻫﺎﻳﻲ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ ﻣﻘﻴﺎس آﻧﻬﺎ ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﺑﻮده و ﺑﺮاي ﻧﺎوﺑﺮي در ﺑﻨﺎدر‪،‬‬ ‫ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي ﺑﻨﺎدر‬
‫‪4‬‬
‫ﻟﻨﮕﺮﮔﺎهﻫﺎ و آﺑﺮاهﻫﺎي ﻛﻮﭼﻚ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬ ‫)‪(Harbor Charts‬‬

‫ﺑﻪ ﻧﻘﺸﻪﻫﺎﻳﻲ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻧﺎوﺑﺮي ﺑﺎ ﺷﻨﺎورﻫﺎي ﻛﻮﭼﻚ در آﺑﺮاهﻫﺎي‬ ‫ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي ﺷﻨﺎورﻛﻮﭼﻚ‬
‫ﺳﺎﺣﻠﻲ و ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻪ ﺳﺎﺣﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪5‬‬
‫)‪(Small Craft Charts‬‬

‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‬
‫در ﻛﺎرﮔﺎه ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي درﻳﺎﻳﻲ ﻣﻮﺟﻮد را ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﻘﻴﺎس ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻛﻨﻴﺪ و ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﺧﻮد را در ﻛﻼس ﺗﺸﺮﻳﺢ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻛﺎرﮔﺎﻫﻲ‬

‫ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻛﻨﻴﺪ‬
‫ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎﻳﻲ از ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي درﻳﺎﻳﻲ را در اﻳﻨﺘﺮﻧﺖ ﺟﺴﺖو ﺟﻮ ﻛﻨﻴﺪ و ﭘﺲ از ذﺧﻴﺮهﺳﺎزي در ﻗﺎﻟﺐ ﭘﺮدهﻧﮕﺎر در‬
‫ﻛﻼس اراﺋﻪ دﻫﻴﺪ‪.‬‬

‫ﻧﻜﺘﻪ‬
‫ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي درﻳﺎﻳﻲ ﺑﻪ دو ﺻﻮرت ﻛﺎﻏﺬي و اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻛﻨﻴﺪ‬
‫در ﻣﻮرد ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي درﻳﺎﻳﻲ اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻛﻨﻴﺪ و ﻧﺘﺎﻳﺞ آن را در ﻛﻼس ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺷﻔﺎﻫﻲ ﮔﺰارش ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ‪.‬‬

‫‪36‬‬
 ‫ﻧﺎوﺑﺮي ﺳﺎﺣﻠﻲ روي ﻧﻘﺸﻪ‬

‫ارزﺷﻴﺎﺑﻲ ﻣﺮﺣﻠﻪاي‬

‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد)ﺷﺎﺧﺺﻫﺎ‪ ،‬داوري‪،‬‬ ‫ﺷﺮاﻳﻂ ﻛﺎر )اﺑﺰار‪ ،‬ﻣﻮاد‪،‬‬

‫ﻧﻤﺮه‬ ‫ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﻤﻜﻦ‬ ‫ردﻳﻒ ﻣﺮاﺣﻞ ﻛﺎري‬
‫ﻧﻤﺮهدﻫﻲ(‬ ‫ﺗﺠﻬﻴﺰات‪ ،‬ﻣﻜﺎن(‬
‫‪ -1‬اﺑﺰار و ﺗﺠﻬﻴﺰات و ﻛﺎرﺑﺮد اﻧﻮاع‬
‫ﻧﻘﺸﻪ را ﺑﺸﻨﺎﺳﺪ‪.‬‬
‫‪ -2‬وﻳﮋﮔﻲﻫﺎي ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي درﻳﺎﻳﻲ و‬
‫ﺑﺎﻻﺗﺮ از ﺳﻄﺢ‬
‫اﻧﻮاع ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي درﻳﺎﻳﻲ ﺑﺮ اﺳﺎس ‪3‬‬
‫اﻧﺘﻈﺎر‬
‫ﻣﻘﻴﺎس را ﺑﺪاﻧﺪ‪.‬‬
‫‪ -3‬اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻮﺟﻮد در ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي‬ ‫ﺗﺠﻬﻴﺰات‪ :‬ﺑﺮاﺑﺮ ﺟﺪول اﺑﺰار و‬
‫درﻳﺎﻳﻲ را ﺑﺸﻨﺎﺳﺪ‪.‬‬ ‫ﺗﺠﻬﻴﺰات و ﻧﻘﺸﻪﻫﺎ‬ ‫ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ اﺑﺰار و‬
‫‪1‬‬
‫‪ -1‬اﺑﺰار و ﺗﺠﻬﻴﺰات و ﻛﺎرﺑﺮد اﻧﻮاع‬ ‫ﻣﻜﺎن‪ :‬ﻛﻼس ﻳﺎ ﻛﺎرﮔﺎه‬ ‫ﺗﺠﻬﻴﺰات‬
‫ﻧﻘﺸﻪ را ﺑﺸﻨﺎﺳﺪ‪.‬‬ ‫درﻳﺎﻧﻮردي‬
‫‪2‬‬ ‫در ﺳﻄﺢ اﻧﺘﻈﺎر‬
‫‪ -2‬وﻳﮋﮔﻲﻫﺎي ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي درﻳﺎﻳﻲ را‬
‫ﺑﺪاﻧﺪ‪.‬‬

‫ﭘﺎﻳﻴﻦﺗﺮ از ﺳﻄﺢ ‪ -1‬اﺑﺰار و ﺗﺠﻬﻴﺰات و ﻛﺎرﺑﺮد اﻧﻮاع‬

‫‪1‬‬
‫ﻧﻘﺸﻪ را ﺑﺸﻨﺎﺳﺪ‪.‬‬ ‫اﻧﺘﻈﺎر‬

‫ﻣﻮﻗﻌﻴﺖﻳﺎﺑﻲ ﺳﺎﺣﻠﻲ‬
‫ﺑﺎ ﻳﻚ ﺧﻂ ﻣﻜﺎن ﺗﻨﻬﺎ ﻧﻤﻲﺗﻮان ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ دﻗﻴﻖ ﺷﻨﺎور را ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﺮد‪ ،‬زﻳﺮا ﻳﻚ ﺧﻂ ﻣﻜﺎن از ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻧﻘﺎﻃﻲ ﺗﺸﻜﻴﻞ‬
‫ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻧﻘﻄﻪ از آن ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻧﻘﻄﻪ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ ﻛﺸﺘﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬وﻟﻲ ﺑﺎ داﺷﺘﻦ دو ﻳﺎ ﭼﻨﺪ ﺧﻂ ﻣﻜﺎن ﻳﺎ دو ﻳﺎ‬
‫ﭼﻨﺪ ﻓﺎﺻﻠﻪ و ﺗﻼﻗﻲ دادن آﻧﻬﺎ ﻣﻲﺗﻮان ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻛﺸﺘﻲ را ﺑﻪ دﺳﺖ آورد‪ .‬در اداﻣﻪ ﺑﺮﺧﻲ از روشﻫﺎي ﺗﻌﻴﻴﻦ‬
‫ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻛﺸﺘﻲ ﺑﻴﺎن ﻣﻲﺷﻮد‪:‬‬
‫ﺛﺒﺖ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺑﺎ ﻋﺮض و ﻃﻮل ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ)‪(Position Fixing by Latitude and Longitude‬‬
‫ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻳﻚ ﺷﻨﺎور از ﺗﻼﻗﻲ ﻋﻤﻮدي ﻋﺮض و ﻃﻮل ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ ﺑﻪدﺳﺖ ﻣﻲآﻳﺪ‪ .‬ﺑﺮاي درج ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ داﺷﺘﻦ‬
‫ﻋﺮض ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ و ﻃﻮل ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ‪ ،‬دو ﺧﻂ ﺑﺮ روي ﻧﻘﺸﻪ ﺗﺮﺳﻴﻢ ﻛﺮد ﻛﻪ ﺑﺮ ﻫﻢدﻳﮕﺮ ﻋﻤﻮد ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬از ﺗﻼﻗﻲ اﻳﻦ‬
‫دو ﺧﻂ‪ ،‬ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻳﻚ ﻧﻘﻄﻪ روي ﻧﻘﺸﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬در ﺷﻜﻞ ‪ 2‬ﻣﺤﻞ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ آﻟﻔﺎ )‪ (A‬ﺑﻪ ﻋﺮض ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ‪26‬‬
‫درﺟﻪ و ‪ 05‬دﻗﻴﻘﻪ ﺷﻤﺎﻟﻲ و ﺑﻪ ﻃﻮل ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ ‪ 055‬درﺟﻪ و ‪ 50‬دﻗﻴﻘﻪ ﺷﺮﻗﻲ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪:‬‬

‫‪37‬‬
 ‫)‪(Latitude: 26° 05´ N Longitude: 055° 50´ E‬‬

‫ﺷﻜﻞ‪ -2‬ﻧﻤﻮﻧﻪاي از ﺛﺒﺖ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺑﺎ ﻋﺮض و ﻃﻮل ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ‬

‫ﺑﺮاي ﻓﺮاﮔﻴﺮي ﻣﺮاﺣﻞ درج ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ رﺳﻢ ﺧﻄﻮط ﻣﻜﺎن ﻋﺮض ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ )‪ (Latitude‬و ﻃﻮل ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ‬
‫)‪ (Longitude‬اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ روش زﻳﺮ ﻋﻤﻞ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ‪:‬‬

‫اﻟﻒ(ﺗﺮﺳﻴﻢ ﺧﻂ ﻋﺮض ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ‬

‫اﺑﺘﺪا ﻳﻜﻲ از ﻟﺒﻪﻫﺎي ﺧﻂﻛﺶ ﻣﻮازي را ﺑﺮ روي ﻳﻜﻲ از ﻣﺪارﻫﺎي ﻧﻘﺸﻪ ﻣﻨﻄﺒﻖ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ و ﺳﭙﺲ ﺑﺎ ﺣﺮﻛﺖ دادن‬
‫ﺧﻂﻛﺶ ﻣﻮازي ﺑﻪ ﺷﻴﻮهاي ﻛﻪ در ﻛﺎرﮔﺎه آﻣﻮﺧﺘﻪاﻳﺪ‪ ،‬ﺧﻂﻛﺶ را ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻋﺮض ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﺟﺎﺑﻪ ﺟﺎ‬
‫ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬ﺑﻪﻃﻮري ﻛﻪ ﻟﺒﻪ ﺧﻂﻛﺶ ﺑﺮ روي ﻋﺮض ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﻣﻨﻄﺒﻖ ﺷﻮد‪ .‬ﺳﭙﺲ ﺧﻂ ﻣﻜﺎن ﻣﺘﻨﺎﺳﺒﻲ‬
‫در راﺳﺘﺎي ﻋﺮض ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ )در راﺳﺘﺎي ﺷﺮق و ﻏﺮب( و در ﻣﺤﺪوده ﻃﻮل ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ رﺳﻢ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫ﺑﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺧﻂ ﻣﻜﺎن ﻋﺮض ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ روي ﻧﻘﺸﻪ رﺳﻢ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫‪38‬‬
 ‫ﻧﺎوﺑﺮي ﺳﺎﺣﻠﻲ روي ﻧﻘﺸﻪ‬

‫ﺷﻜﻞ‪ -3‬ﺗﺮﺳﻴﻢ ﺧﻂ ﻋﺮض ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ‬

‫ب( ﺗﺮﺳﻴﻢ ﺧﻂ ﻃﻮل ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ‬

‫اﺑﺘﺪا ﻳﻜﻲ از ﻟﺒﻪﻫﺎي ﺧﻂﻛﺶ ﻣﻮازي را ﺑﺮ ﻧﺼﻒاﻟﻨﻬﺎري ﻣﻨﻄﺒﻖ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ و ﺑﺎ ﺣﺮﻛﺖ ﺧﻂﻛﺶ ﺑﺮ روي ﻃﻮل‬
‫ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﻣﻨﻄﺒﻖ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ در راﺳﺘﺎي ﻃﻮل ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ )ﺷﻤﺎل و ﺟﻨﻮب( ﺧﻂ ﻣﻜﺎن ﻣﺘﻨﺎﺳﺒﻲ‬
‫روي ﻧﻘﺸﻪ رﺳﻢ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﺧﻂ ﻣﻜﺎن ﻋﺮض ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ را در ﻳﻚ ﻧﻘﻄﻪ ﻗﻄﻊ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﺪﻳﻦ روش‪ ،‬ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻳﻚ ﻣﻜﺎن‬
‫روي ﻧﻘﺸﺔ درﻳﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻳﻚ ﻧﻘﻄﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ‪ -4‬ﺗﺮﺳﻴﻢ ﺧﻂ ﻃﻮل ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ‬

‫‪39‬‬
 ‫ﻧﻜﺘﻪ‬
‫در زﻣﺎن ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻋﺮض و ﻃﻮل ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ روي ﻧﻘﺸﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪﻛﻪ ﻧﻘﺸﻪ در ﻧﻴﻢﻛﺮة ﺷﻤﺎﻟﻲ ﻳﺎ در ﻧﻴﻢﻛﺮة‬
‫ﺟﻨﻮﺑﻲ اﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮ ﻣﻘﺪار ﻋﺮض ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ در ﺟﻬﺖ ﺷﻤﺎل )ﺑﻪ ﻃﺮف ﺑﺎﻻ( اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﺑﺪ ﻧﻘﺸﻪ در ﻧﻴﻢﻛﺮة ﺷﻤﺎﻟﻲ اﺳﺖ و‬
‫اﮔﺮ ﻛﺎﻫﺶ ﻳﺎﺑﺪ ﻧﻘﺸﻪ در ﻧﻴﻢﻛﺮة ﺟﻨﻮﺑﻲ اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ اﮔﺮ ﻣﻘﺪار ﻃﻮل ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﻃﺮف راﺳﺖ )ﺷﺮق( اﻓﺰاﻳﺶ‬
‫ﻳﺎﺑﺪ ﻧﻘﺸﻪ در ﻧﻴﻢﻛﺮة ﺷﺮﻗﻲ اﺳﺖ و ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻃﻮل ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ ﺷﺮﻗﻲ اﺳﺖ در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ اﮔﺮ‪ ،‬ﻣﻘﺪار ﻃﻮل ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ ﺑﻪ‬
‫ﻃﺮف ﭼﭗ )ﻏﺮب( اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﺑﺪ ﻧﻘﺸﻪ در ﻧﻴﻢﻛﺮة ﻏﺮﺑﻲ اﺳﺖ و ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻃﻮل ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ ﻏﺮﺑﻲ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻓﻴﻠﻢ‬
‫ﺑﺎ ﻣﺸﺎﻫﺪة ﻓﻴﻠﻢ‪ ،‬روش ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺷﻨﺎور ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده ازﻋﺮض و ﻃﻮل ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ را ﺑﻴﺎﻣﻮزﻳﺪ‪.‬‬

‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‬
‫ﺛﺒﺖ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺑﺎ ﻋﺮض و ﻃﻮل ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ را روي ﻧﻘﺸﻪ ﺗﻤﺮﻳﻦ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺳﭙﺲ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻧﻘﺎط زﻳﺮ را روي ﻧﻘﺸﻪ درﻳﺎﻳﻲ‬
‫ﻛﺎرﮔﺎﻫﻲ‬
‫ﺷﻤﺎره ‪ 2888‬ﻧﺸﺎن دﻫﻴﺪ‪.‬‬
‫‪A: 25° 35'N, 057° 08. 5'E‬‬
‫‪B: 26° 24. 5'N, 056° 52. 4'E‬‬
‫‪C: 26° 57'N, 056° 26. 3'E‬‬
‫‪D: 26° 06. 5'N, 055° 11. 5'E‬‬

‫ﺛﺒﺖ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺷﻨﺎور ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دو ﺳﻤﺖ )‪(Position Fixing By Cross Bearings‬‬

‫در اﻳﻦ روش ﻛﻪ ﻳﻜﻲ از روشﻫﺎي ﻣﺘﺪاول در ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺷﻨﺎور اﺳﺖ‪ ،‬دو ﺧﻂ ﺳﻤﺖ در ﻳﻚ زﻣﺎن از دو ﻧﻘﻄﻪ‬
‫ﺛﺎﺑﺖ روي ﺧﺸﻜﻲ ﻳﺎ از ﻋﻼﺋﻢ ﻛﻤﻚ ﻧﺎوﺑﺮي ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﻮﻳﻪﻫﺎ و ﭼﺮاغﻫﺎي درﻳﺎﻳﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه و ﺑﺮ روي ﻧﻘﺸﻪ‬
‫ﺗﺮﺳﻴﻢ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮر‪ ،‬ﺑﺎ روش ﺗﺮﺳﻴﻢ ﺳﻤﺖ روي ﻧﻘﺸﻪ آﺷﻨﺎ ﻣﻲﺷﻮﻳﻢ‪.‬‬
‫روش ﺗﺮﺳﻴﻢ ﺳﻤﺖ ﻳﻚ ﺷﻲء روي ﻧﻘﺸﻪ‪:‬‬
‫اﺑﺘﺪا ﺳﻤﺖ ﺷﻲء ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﺑﺎ داﻳﺮه ﺳﻤﺖﮔﻴﺮي ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﻣﺜﻼً ﺳﻤﺖ آن را ‪ 30°‬ﺑﻪدﺳﺖ آورﻳﺪ‪ ،‬ﺳﭙﺲ ﺑﺮاي ﺗﺮﺳﻴﻢ‬
‫ﺳﻤﺖ‪ 30°‬ﻟﺒﺔ ﺧﻂﻛﺶ ﻣﻮازي را ﻃﻮري روي ﺻﻔﺤﻪ ﻣﺪرج ﻗﻄﺐﻧﻤﺎي ﻧﻘﺸﻪ ﻗﺮار دﻫﻴﺪ ﺗﺎ از ﻣﺮﻛﺰ آن ﻋﺒﻮر ﻛﻨﺪ‬
‫و ﺑﺮ روي ﻋﺪد ‪ 30°‬ﻧﻴﺰ ﻣﻨﻄﺒﻖ ﺷﻮد‪ ،‬ﺳﭙﺲ ﺑﺎ دﻗﺖ زﻳﺎد ﺧﻂﻛﺶ ﻣﻮازي را ﺣﺮﻛﺖ داده ﺗﺎ روي ﺷﻲء ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ‬
‫ﻛﻪ از آن ﺳﻤﺖ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﻨﻄﺒﻖ ﺷﻮد‪ ،‬ﺳﭙﺲ از آن ﺷﻲء در ﺟﻬﺖ ﻣﺨﺎﻟﻒ‪) 30°‬ﻳﻌﻨﻲ‪ (210°‬ﺧﻄﻲ‬
‫رﺳﻢ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺧﻂ‪ ،‬ﺧﻂ ﻣﻜﺎن ﺳﻤﺖ ﻧﺎﻣﻴﺪه ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬در ﺷﻜﻞ ‪ 5‬از ﭼﺮاغ ﺟﺰﻳﺮه ﻫﻨﮕﺎم ﺳﻤﺖ‪ 310°‬ﺣﻘﻴﻘﻲ‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻪ و رﺳﻢ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪40‬‬
 ‫ﻧﺎوﺑﺮي ﺳﺎﺣﻠﻲ روي ﻧﻘﺸﻪ‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ -5‬روش ﺗﺮﺳﻴﻢ ﺳﻤﺖ ﻳﻚ ﺷﻲء روي ﻧﻘﺸﻪ‬

‫ﺑﺎ داﻧﺴﺘﻦ روش ﺗﺮﺳﻴﻢ ﺳﻤﺖ ﻳﻚ ﺷﻲء روي ﻧﻘﺸﻪ‪ ،‬اﻛﻨﻮن ﭘﺲ از ﺳﻤﺖ ﮔﻴﺮي از اﺷﻴﺎء ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ‪ ،‬اﺑﺘﺪا ﺧﻄﻮط‬
‫ﻣﻜﺎن ﺳﻤﺖ ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﺧﻂﻛﺶ ﻣﻮازي از ﻗﻄﺐﻧﻤﺎي ﻧﻘﺸﻪ ﺑﻪ اﺷﻴﺎء ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ اﻧﺘﻘﺎل داده و از ﻫﺮﻳﻚ ﺧﻂ ﺳﻤﺖ‬
‫ﻣﺮﺑﻮط ﺗﺮﺳﻴﻢ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﻣﺤﻞ ﺑﺮﺧﻮرد اﻳﻦ دوﺧﻂ ﺳﻤﺖ‪ ،‬ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺷﻨﺎور ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬در ﺷﻜﻞ ‪ 6‬روش ﺗﻌﻴﻴﻦ و‬
‫ﺗﺮﺳﻴﻢ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺷﻨﺎور ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دو ﺧﻂ ﺳﻤﺖ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫دﻣﺎﻏﻪ‬

‫ﻧﻘﻄﻪ ﮐﺸﺘﯽ‬

‫ﺟﻬﺖ ‪120o‬‬
‫‪o‬‬
‫ﺟﻬﺖ ‪45‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ -6‬روش ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺷﻨﺎور ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دو ﺧﻂ ﺳﻤﺖ‬

‫در ﺷﻜﻞ ‪ 7‬ﭼﻨﺎنﭼﻪ از ﺷﻨﺎوري‪ ،‬ﺑﻮﻳﻪ ﺷﻤﺎﻟﻲ درﺳﻤﺖ‪ 040°‬ﺣﻘﻴﻘﻲ و ﺳﻜﻮي ﻧﻔﺘﻲ ﻓﻌﺎل ‪Mo(U)15s‬‬
‫درﺳﻤﺖ‪ 340°‬ﺣﻘﻴﻘﻲ دﻳﺪه ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺷﻨﺎور ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫‪41‬‬
 ‫ﺷﻜﻞ ‪ -7‬روش ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺷﻨﺎور ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دوﺧﻂ ﺳﻤﺖ‬

‫ﻧﻜﺘﻪ‬
‫در ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺷﻨﺎور از اﻳﻦ روش ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺖ ﻛﻪ دو ﺳﻤﺖ ﺑﻪﻃﻮر ﻫﻢزﻣﺎن ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد‪ .‬اﮔﺮ اﺧﺘﻼف زﻣﺎن‬
‫ﺑﻴﻦ دو ﺳﻤﺖ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺷﻨﺎور از دﻗﺖ ﻛﺎﻓﻲ ﺑﺮﺧﻮردار ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻫﻨﮕﺎم ﺛﺒﺖ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺷﻨﺎور ﺑﺎ‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از دو ﺳﻤﺖ ﻻزم ﻧﻴﺴﺖ دو ﺧﻂ ﻣﻜﺎن را ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﺎﻣﻞ از اﺷﻴﺎء ﺳﻤﺖ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه رﺳﻢ ﻛﺮد‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺗﺮﺳﻴﻢ‬
‫ﻗﺴﻤﺘﻲ از ﺧﻄﻮط ﻣﻜﺎن ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺤﻞ ﺗﻼﻗﻲ آﻧﻬﺎ ﻧﺰدﻳﻚ اﺳﺖ‪ ،‬ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻓﻴﻠﻢ‬
‫ﺑﺎ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻓﻴﻠﻢ‪ ،‬روش ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺷﻨﺎور ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دو ﺧﻂ ﺳﻤﺖ را ﺑﻴﺎﻣﻮزﻳﺪ‪.‬‬

‫‪42‬‬
 ‫ﻧﺎوﺑﺮي ﺳﺎﺣﻠﻲ روي ﻧﻘﺸﻪ‬

‫ﺑﻴﺸﺘﺮﺑﺪاﻧﻴﺪ‬
‫ﻫﻤﻴﺸﻪ از ﻋﻼﻳﻢ ﺳﺎﺣﻠﻲ و ﻳﺎ وﺳﺎﻳﻞ ﻛﻤﻚ ﻧﺎوﺑﺮي ﺳﻤﺖ ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ ﻛﻪ ﺛﺎﺑﺖﺗﺮ و ﺗﺸﺨﻴﺺ دادن آﻧﻬﺎ آﺳﺎنﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﻣﺜﻼً ﭼﺮاغ درﻳﺎﻳﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺑﻮﻳﻪ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ‪ ،‬زﻳﺮا ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺛﺎﺑﺖ دارد و ﺗﺸﺨﻴﺺﭘﺬﻳﺮﺗﺮ اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ‬
‫وﺿﻌﻴﺖ ﺟﻮي ﺑﺪ درﻳﺎ؛ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﻮﻳﻪﻫﺎ ﮔﺎﻫﻲ ﺟﺎﺑﺠﺎ ﺷﻮﻧﺪ و در ﻫﻤﺎن ﻣﻮﻗﻌﻴﺘﻲ ﻧﺒﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ در روي ﻧﻘﺸﻪ ﻧﺸﺎن‬
‫داده ﺷﺪهاﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‬
‫ﺛﺒﺖ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دو ﺳﻤﺖ را روي ﻧﻘﺸﻪ ﺗﻤﺮﻳﻦ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻛﺎرﮔﺎﻫﻲ‬

‫ﺛﺒﺖ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺷﻨﺎور ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده ازﺳﻪ ﺳﻤﺖ ‪(Position Fixing by three Bearings):‬‬
‫اﻳﻦ روش ﻳﻜﻲ از ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ روشﻫﺎي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ در درﻳﺎﻧﻮردي ﺳﺎﺣﻠﻲ اﺳﺖ‪ .‬دراﻳﻦ روش ﺳﻪ ﻋﻼﻣﺖ ﺳﺎﺣﻠﻲ‬
‫ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺸﺨﻴﺺ روي ﻧﻘﺸﻪ زاوﻳﻪ ﺑﻴﻦ آﻧﻬﺎ )اﺧﺘﻼف ﺳﻤﺖ آﻧﻬﺎ( ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻪ ‪ 90‬درﺟﻪ ﺑﺎﺷﺪ را اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻲﻧﻤﺎﺋﻴﻢ‬
‫ﺳﭙﺲ ﺑﺎ ﺳﻤﺖﮔﻴﺮ ﺳﻤﺖ آﻧﻬﺎ را ﮔﺮﻓﺘﻪ‪ ،‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺧﻂﻛﺶ ﻣﻮازي و ﻗﻄﺐ ﻧﻤﺎي ﻧﻘﺸﻪ روي ﻧﻘﺸﻪ درﻳﺎﻳﻲ ﺳﻤﺖ‬
‫ﺣﻘﻴﻘﻲ را رﺳﻢ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﻣﺤﻞ ﺗﻼﻗﻲ اﻳﻦ ﺳﻤﺖﻫﺎ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺷﻨﺎور اﺳﺖ‪ .‬در ﺷﻜﻞ ‪ 8‬روش ﺗﻌﻴﻴﻦ و ﺗﺮﺳﻴﻢ‬
‫ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺷﻨﺎور ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﻪ ﺳﻤﺖ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ -8‬روش ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺷﻨﺎور ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﻪ ﺳﻤﺖ‬

‫در ﺷﻜﻞ ‪ ،9‬از ﺑﻮﻳﻪ ﻏﺮﺑﻲ ﺳﻤﺖ‪201°‬ﺣﻘﻴﻘﻲ و از ﭼﺮاغ ‪ Fl. Y‬ﺳﻤﺖ ‪ 172°‬ﺣﻘﻴﻘﻲ و از ﭼﺮاغ ‪Jazt-al-Hamra‬‬
‫ﺳﻤﺖ‪108°‬ﺣﻘﻴﻘﻲ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ و ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺷﻨﺎور ﻧﻴﺰ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﻪ ﺳﻤﺖ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪43‬‬
 ‫ﺷﻜﻞ ‪ -9‬روش ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺷﻨﺎور ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﻪ ﺳﻤﺖ‬

‫ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻓﻴﻠﻢ‬
‫ﺑﺎ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻓﻴﻠﻢ‪ ،‬روش ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺷﻨﺎور ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﻪ ﺧﻂ ﺳﻤﺖ را ﺑﻴﺎﻣﻮزﻳﺪ‪.‬‬

‫ﺑﻪﺧﺎﻃﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ‬

‫اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﻪ ﺳﻤﺖ در ﻧﺎوﺑﺮي ﺳﺎﺣﻠﻲ زﻣﺎﻧﻲ ﻣﻘﺪور اﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﻼﺋﻢ ﺳﺎﺣﻠﻲ زﻳﺎد ﺑﺎﺷﺪ و ﻓﺮﺻﺖ ﻛﺎﻓﻲ ﺑﺮاي‬
‫‪1‬‬
‫ﺳﻤﺖﮔﻴﺮي وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫زاوﻳﺔ ﺑﻴﻦ ﺳﻤﺖﻫﺎ ﻫﺮﮔﺰ ﻛﻤﺘﺮ از‪ 30°‬و ﺑﻴﺸﺘﺮ از‪ 150°‬ﻧﺒﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪2‬‬

‫ﺳﻤﺖﻫﺎي ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﺳﻤﺖﮔﻴﺮ از دﻗﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﻤﺖﻫﺎي ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﺎ رادار ﺑﺮﺧﻮردارﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪3‬‬

‫ﺗﺎ ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﺳﻌﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ از ﻟﺒﻪ ﺟﺰاﻳﺮ و ﻧﻘﺎﻃﻲ از زﻣﻴﻦ ﻛﻪ در اﺛﺮﺟﺰر و ﻣﺪ و دﻳﮕﺮ ﻋﻮاﻣﻞ‬
‫‪4‬‬
‫ﻃﺒﻴﻌﻲ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻐﻴﻴﺮ‪ ،‬ﺳﻤﺖ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻧﺸﻮد‪.‬‬

‫‪44‬‬
 ‫ﻧﺎوﺑﺮي ﺳﺎﺣﻠﻲ روي ﻧﻘﺸﻪ‬

‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‬
‫ﺛﺒﺖ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﻪ ﺳﻤﺖ را روي ﻧﻘﺸﻪ ﺗﻤﺮﻳﻦ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻛﺎرﮔﺎﻫﻲ‬

‫)‪:(Position Fixing by a Bearing and a Range‬‬ ‫ﺛﺒﺖ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺷﻨﺎور ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده ازﺳﻤﺖ و ﻓﺎﺻﻠﻪ‬
‫در ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺷﻨﺎور اﻣﻜﺎن ﺳﻤﺖﮔﻴﺮي از دو ﺷﻲء ﻫﻤﻴﺸﻪ وﺟﻮد ﻧﺪارد؛ ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﺮﺧﻲ ﻣﻮاﻗﻊ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ‬
‫ﺑﺎ ﻳﻚ ﺳﻤﺖ و ﻳﻚ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺻﻮرت ﻣﻲﮔﻴﺮد‪ .‬اﺑﺘﺪا ﻣﻲآﻣﻮزﻳﺪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻓﻮاﺻﻞ را روي ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي درﻳﺎﻳﻲ ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫روش ﺑﻪ دﺳﺖ آوردن ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻴﻦ دو ﻧﻘﻄﻪ روي ﻧﻘﺸﻪ‪:‬‬
‫ﻫﻤﺎنﮔﻮﻧﻪ ﻛﻪ در ﺷﻜﻞ ‪ 10‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻳﻚ ﻣﺎﻳﻞ درﻳﺎﻳﻲ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﻃﻮل ﻳﻚ دﻗﻴﻘﻪ از ﻋﺮض ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ‬
‫ﻣﺤﺪوده ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺷﻨﺎور اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﻘﺪار را ﻣﻲﺗﻮان از ﺳﻤﺖ راﺳﺖ و ﻳﺎ ﭼﭗ ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي درﻳﺎﻳﻲ ﻣﺸﺎﻫﺪه و از‬
‫آن اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد‪.‬‬

‫‪75‬‬
‫‪Chart 2887‬‬

‫‪66‬‬
‫‪71‬‬
‫‪77‬‬

‫‪78‬‬
‫‪10‬‬ ‫‪79‬‬
‫ﯾﮏ ﻣﺎﯾﻞ درﯾﺎﯾﻰ‬ ‫‪80‬‬
‫‪Adjoining‬‬

‫‪78‬‬

‫‪83‬‬
‫‪78‬‬ ‫‪tS.bkSh.Co‬‬
‫‪75‬‬ ‫‪73‬‬

‫ﺷﻜﻞ‪ -10‬ﻳﻚ ﻣﺎﻳﻞ درﻳﺎﻳﻲ روي ﻧﻘﺸﻪ‬

‫ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﭘﺮﮔﺎرﺟﺪاﻛﻨﻨﺪه ﻣﻲﺗﻮان ﻓﺎﺻﻠﻪﻫﺎ را روي ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي درﻳﺎﻳﻲ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﻧﻤﻮد‪ .‬ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻴﻦ دو‬
‫ﻧﻘﻄﻪ در روي ﻧﻘﺸﻪ درﻳﺎﻳﻲ‪ ،‬اﺑﺘﺪا دﻫﺎﻧﺔ ﭘﺮﮔﺎر را ﺑﻪ اﻧﺪازه ﻓﺎﺻﻠﻪ آن دو ﻧﻘﻄﻪ ﺑﺎز ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﭘﺮﮔﺎر را در ﻛﻨﺎر‬
‫ﻧﻘﺸﻪ )ﻧﺰدﻳﻚ آن ﻧﻘﺎط( و ﺑﺮ روي ﻣﻘﻴﺎس ﻋﺮض ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ ﻗﺮار ﻣﻲدﻫﻴﻢ‪ ،‬ﻣﻘﺪار آن را ﻣﻲﺧﻮاﻧﻴﻢ‪ .‬ﻣﺜﻼً ﺑﺮاي‬
‫ﺟﺪاﻛﺮدن ﻓﺎﺻﻠﻪ ‪ 3/4‬ﻣﺎﻳﻞ درﻳﺎﻳﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﭘﺮﮔﺎر را ﺑﻪ اﻧﺪازه ‪ 3/4‬دﻗﻴﻘﻪ ﻋﺮض ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ ﺟﺪا ﻛﺮد‪ .‬در ﺷﻜﻞ ‪،11‬‬
‫روش ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻴﻦ دو ﻧﻘﻄﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﭘﺮﮔﺎر ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪45‬‬
 ‫ﺷﻜﻞ ‪ -11‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻴﻦ دوﻧﻘﻄﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﭘﺮﮔﺎر‬

‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‬
‫ﻫﻨﺮﺟﻮ ﭘﺲ از ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ ﻫﻤﻪ ﺟﺰاﻳﺮ اﻳﺮاﻧﻲ ﺧﻠﻴﺞ ﻓﺎرس روي ﻧﻘﺸﻪ‪ ،‬ﻛﻮﺗﺎهﺗﺮﻳﻦ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻴﻦ ﺟﺰاﻳﺮ‬
‫ﻛﺎرﮔﺎﻫﻲ‬
‫اﺑﻮﻣﻮﺳﻲ‪ ،‬ﺗﻨﺐ ﺑﺰرگ و ﺗﻨﺐ ﻛﻮﭼﻚ را اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻛﻮﺗﺎهﺗﺮﻳﻦ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻴﻦ ﺟﺰﻳﺮه اﺑﻮﻣﻮﺳﻲ و ﺟﺰﻳﺮه ﺗﻨﺐ ﺑﺰرگ‪... ............:‬‬
‫ﻛﻮﺗﺎهﺗﺮﻳﻦ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻴﻦ ﺟﺰﻳﺮه اﺑﻮﻣﻮﺳﻲ و ﺟﺰﻳﺮه ﺗﻨﺐ ﻛﻮﭼﻚ‪..............:‬‬
‫ﻛﻮﺗﺎهﺗﺮﻳﻦ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻴﻦ ﺟﺰﻳﺮه ﺗﻨﺐ ﺑﺰرگ و ﺟﺰﻳﺮه ﺗﻨﺐ ﻛﻮﭼﻚ‪............:‬‬

‫ﺑﺎ داﻧﺴﺘﻦ ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻴﻦ دو ﻧﻘﻄﻪ روي ﻧﻘﺸﻪ؛ اﻛﻨﻮن ﭘﺲ از ﺳﻤﺖﮔﻴﺮي از ﺷﻲء ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ و‬
‫اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﻓﺎﺻﻠﻪ از ﻣﺤﻞ ﻣﻨﺎﺳﺐ‪ ،‬اﺑﺘﺪا ﺑﻪ روﺷﻲ ﻛﻪ ﻗﺒﻼً ذﻛﺮ ﺷﺪ ﺧﻂ ﻣﻜﺎن ﺳﻤﺖ را روي ﻧﻘﺸﻪ رﺳﻢ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫ﺳﭙﺲ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﭘﺮﮔﺎر ﺑﻪ اﻧﺪازه ﻓﺎﺻﻠﻪ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺷﺪه‪ ،‬ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﻘﻴﺎس ﻋﺮض ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ ﺟﺪا ﻛﻨﻴﺪ و ﺑﺎ ﻗﺮار‬
‫دادن ﻧﻮك ﭘﺮﮔﺎر ﺑﺮ روي ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻛﻪ از آﻧﺠﺎ ﺳﻤﺖ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻤﺎﻧﻲ را رﺳﻢ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ ﺗﺎ ﺧﻂ ﻣﻜﺎن ﺳﻤﺖ را‬
‫در ﻧﻘﻄﻪاي ﻗﻄﻊ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺤﻞ ﺗﻘﺎﻃﻊ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺷﻨﺎور ﺑﻪدﺳﺖ ﻣﻲآﻳﺪ‪ .‬در ﺷﻜﻞ‪ ،12‬روش ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻛﺸﺘﻲ‬
‫ﺑﺎ ﻳﻚ ﺳﻤﺖ و ﻳﻚ ﻓﺎﺻﻠﻪ از ﻳﻚ ﻋﻼﻣﺖ ﺳﺎﺣﻠﻲ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪Lighthouse‬‬
‫‪Distance Off‬‬

‫‪Position Fix‬‬

‫‪Bearing Of Light‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ - 12‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻛﺸﺘﻲ ﺑﺎ ﻳﻚ ﺳﻤﺖ و ﻳﻚ ﻓﺎﺻﻠﻪ از ﻳﻚ ﻋﻼﻣﺖ ﺳﺎﺣﻠﻲ‬

‫‪46‬‬
 ‫ﻧﺎوﺑﺮي ﺳﺎﺣﻠﻲ روي ﻧﻘﺸﻪ‬

‫در ﺷﻜﻞ ‪ ،13‬ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺷﻨﺎوري ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه ﻛﻪ ﭼﺮاغ ‪ Jazt-al-Hamra‬را درﺳﻤﺖ‪ 130 °‬ﺣﻘﻴﻘﻲ و ﻓﺎﺻﻠﻪ ‪6‬‬
‫ﻣﺎﻳﻠﻲ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ -12‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻛﺸﺘﻲ ﺑﺎ ﻳﻚ ﺳﻤﺖ و ﻳﻚ ﻓﺎﺻﻠﻪ از ﻳﻚ ﻋﻼﻣﺖ ﺳﺎﺣﻠﻲ‬

‫ﻧﻜﺘﻪ‬
‫در ﻧﺎوﺑﺮي ﺳﺎﺣﻠﻲ ﻣﺨﺼﻮﺻﺎً زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ دﻳﺪ ﺧﻮب و ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬رادار وﺳﻴﻠﻪ ﻛﻤﻚ ﻧﺎوﺑﺮي اﺳﺖ ﻛﻪ‬
‫ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻮارد اﺳﺘﻔﺎده ﻓﺮاواﻧﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ؛ ﻣﺜﻼً زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺳﺎﺣﻞ ﻟﺒﻪ ﻳﺎ دﻣﺎﻏﻪ ﻣﺸﺨﺼﻲ ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در ﭼﻨﻴﻦ‬
‫وﺿﻌﻴﺘﻲ رادار ﻛﻤﻚ ﺧﻮﺑﻲ ﺑﻮده و ﺧﻄﻮط ﻣﻜﺎن را در اﺧﺘﻴﺎر ﻧﺎوﺑﺮ ﻗﺮار ﻣﻲدﻫﺪ‪ .‬رادار ﻓﺎﺻﻠﻪﻫﺎ را ﺑﺎ دﻗﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮي‬
‫ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‬
‫ﺛﺒﺖ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻳﻚ ﺳﻤﺖ و ﻳﻚ ﻓﺎﺻﻠﻪ از ﻳﻚ ﻋﻼﻣﺖ ﺳﺎﺣﻠﻲ را روي ﻧﻘﺸﻪ ﺗﻤﺮﻳﻦ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻛﺎرﮔﺎﻫﻲ‬

‫‪47‬‬
 ‫ﺛﺒﺖ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺷﻨﺎور ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دو ﻓﺎﺻﻠﻪ )‪:(Position Fixing by Cross Ranges‬‬
‫در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ اﻣﻜﺎن ﺳﻤﺖ ﮔﺮﻓﺘﻦ از اﺷﻴﺎي ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺷﻨﺎور وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﻲﺗﻮان ﺑﺎ‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از رادار از اﺷﻴﺎء ﻳﺎ ﻣﺤﻞﻫﺎي ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻓﺎﺻﻠﻪ را اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﻛﺮد و ﺑﺎ رﺳﻢ دو ﻛﻤﺎن ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻣﺤﻞ ﺷﻨﺎور را‬
‫ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﺮد‪ .‬ﻓﺎﺻﻠﻪ را ﻣﻲﺗﻮان ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ رادار ﺑﻪ دﺳﺖ آورد‪ ،‬ﺳﭙﺲ در روي ﻣﻘﻴﺎس ﻋﺮض ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ ﻧﻘﺸﻪ ﺑﺎ‬
‫ﭘﺮﮔﺎر ﺟﺪا ﻛﺮده و ﺑﻪ ﻣﺮﻛﺰﺷﻲء ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ و ﺷﻌﺎع ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه داﻳﺮهاي را رﺳﻢ ﻧﻤﻮد‪) .‬ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي‬
‫اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﻓﺎﺻﻠﻪ از ﺑﺎﻻ و ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻧﻘﺸﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻜﻨﻴﺪ(‪.‬‬
‫در اﻳﻦ روش رﺳﻢ داﻳﺮه ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﺎﻣﻞ ﻧﻴﺎز ﻧﻴﺴﺖ و ﻓﻘﻂ ﻛﻤﺎﻧﻲ از داﻳﺮه ﻛﻪ ﻧﻴﺎز اﺳﺖ ﻛﺸﻴﺪه ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﺷﻜﻞ ‪13‬‬
‫ﻧﻤﻮﻧﻪاي از ﺛﺒﺖ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺷﻨﺎور ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دو ﻓﺎﺻﻠﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺤﻞ ﺗﻼﻗﻲ دو ﻛﻤﺎن ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺷﻨﺎور اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ -13‬ﺛﺒﺖ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺷﻨﺎور ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دو ﻓﺎﺻﻠﻪ‬

‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‬
‫ﺛﺒﺖ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﻪ ﺳﻤﺖ را روي ﻧﻘﺸﻪ ﺗﻤﺮﻳﻦ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻛﺎرﮔﺎﻫﻲ‬

‫ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻓﻴﻠﻢ‬
‫ﺑﺎ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻓﻴﻠﻢ‪ ،‬روش ﻫﺎي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺷﻨﺎور ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺧﻄﻮط ﺳﻤﺖ و ﻓﺎﺻﻠﻪ را ﺑﻴﺎﻣﻮزﻳﺪ‪.‬‬

‫‪48‬‬
 ‫ﻧﺎوﺑﺮي ﺳﺎﺣﻠﻲ روي ﻧﻘﺸﻪ‬

‫ارزﺷﻴﺎﺑﻲ ﻣﺮﺣﻠﻪاي‬
‫ﺷﺮاﻳﻂ ﻛﺎر )اﺑﺰار‪ ،‬ﻣﻮاد‪،‬‬ ‫ﻣﺮاﺣﻞ‬
‫ﻧﻤﺮه‬ ‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد)ﺷﺎﺧﺺﻫﺎ‪ ،‬داوري‪ ،‬ﻧﻤﺮهدﻫﻲ(‬ ‫ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﻤﻜﻦ‬ ‫ردﻳﻒ‬
‫ﺗﺠﻬﻴﺰات‪ ،‬ﻣﻜﺎن(‬ ‫ﻛﺎري‬
‫‪ -1‬ﻣﻮﻗﻌﻴﺖﻳﺎﺑﻲ ﺳﺎﺣﻠﻲ و اﻧﻮاع آن را ﺑﺪاﻧﺪ‪.‬‬
‫‪ -2‬ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺛﺒﺖ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺑﺎ ﻋﺮض و ﻃﻮل ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ را داﺷﺘﻪ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪-2‬ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺛﺒﺖ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺷﻨﺎور ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﻤﺖ و ﻓﺎﺻﻠﻪ را‬
‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪-3‬روش ﺑﻪ دﺳﺖ آوردن ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻴﻦ دو ﻧﻘﻄﻪ روي ﻧﻘﺸﻪ را ﺑﺪاﻧﺪ‪.‬‬
‫‪-4‬روش ﺛﺒﺖ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺷﻨﺎور ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دو ﺳﻤﺖ را ﺑﺪاﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎﻻﺗﺮ از ﺳﻄﺢ‬
‫‪3‬‬ ‫‪-5‬ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ روش ﺗﺮﺳﻴﻢ ﺳﻤﺖ ﻳﻚ ﺷﻲء روي ﻧﻘﺸﻪ را داﺷﺘﻪ‬
‫اﻧﺘﻈﺎر‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪-6‬ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺛﺒﺖ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺷﻨﺎور ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﻪ ﺳﻤﺖ را داﺷﺘﻪ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪-7‬ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺛﺒﺖ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺷﻨﺎور ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دو ﻓﺎﺻﻠﻪ را داﺷﺘﻪ‬ ‫ﺗﺠﻬﻴﺰات‪ :‬ﺑﺮاﺑﺮ ﺟﺪول اﺑﺰار و‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺗﺠﻬﻴﺰات و ﻧﻘﺸﻪﻫﺎ‬ ‫ﻣﻮﻗﻌﻴﺖﻳﺎﺑﻲ‬
‫‪2‬‬
‫‪ -8‬ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺑﻪ دﺳﺖ آوردن ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻴﻦ دو ﻧﻘﻄﻪ روي ﻧﻘﺸﻪ را‬ ‫ﻣﻜﺎن‪ :‬ﻛﻼس ﻳﺎ ﻛﺎرﮔﺎه‬ ‫ﺳﺎﺣﻠﻲ‬
‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫درﻳﺎﻧﻮردي‬
‫‪-1‬ﻣﻮﻗﻌﻴﺖﻳﺎﺑﻲ ﺳﺎﺣﻠﻲ و اﻧﻮاع آن را ﺑﺪاﻧﺪ‪.‬‬
‫‪ -2‬ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺛﺒﺖ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺑﺎ ﻋﺮض و ﻃﻮل ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ را داﺷﺘﻪ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪2‬‬ ‫در ﺳﻄﺢ اﻧﺘﻈﺎر ‪-3‬ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺛﺒﺖ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺷﻨﺎور ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده ازﺳﻤﺖ و ﻓﺎﺻﻠﻪ را‬
‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪-4‬ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺑﻪ دﺳﺖ آوردن ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻴﻦ دو ﻧﻘﻄﻪ روي ﻧﻘﺸﻪ را‬
‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ -1‬ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺛﺒﺖ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺑﺎ ﻋﺮض و ﻃﻮل ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ را داﺷﺘﻪ‬
‫ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺗﺮ از ﺳﻄﺢ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪1‬‬
‫‪ -2‬ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺑﻪ دﺳﺖ آوردن ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻴﻦ دو ﻧﻘﻄﻪ روي ﻧﻘﺸﻪ را‬ ‫اﻧﺘﻈﺎر‬
‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪49‬‬
 ‫ﻧﺎوﺑﺮي ﺳﺎﺣﻠﻲ‬
‫ﻧﺎوﺑﺮي ﺳﺎﺣﻠﻲ ﺑﻪ ﻫﺪاﻳﺖ ﺷﻨﺎور ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻧﻘﺎط ﻣﺸﺨﺺ و ﻗﺎﺑﻞ روﻳﺖ در ﻧﺰدﻳﻜﻲ ﺳﻮاﺣﻞ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬در‬
‫اﻳﻦ راﺳﺘﺎ ﻧﺎوﺑﺮي ﺳﺎﺣﻠﻲ از ﻳﻚ ﻧﻘﻄﻪ ﺑﻪ ﻧﻘﻄﻪ دﻳﮕﺮ روي ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي درﻳﺎﻳﻲ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﺮاﺣﻠﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ آﻧﻬﺎ‬
‫ﺟﻬﺖ‪ ،‬ﻣﺴﻴﺮ و راه ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺷﻤﺎل ﺣﻘﻴﻘﻲ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫در ﻫﻨﮕﺎم ﻧﺎوﺑﺮي ﺳﺎﺣﻠﻲ روي ﻧﻘﺸﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻧﻜﺎت زﻳﺮ ﺗﻮﺟﻪ ﻛﺮد‪:‬‬

‫داﻧﺴﺘﻦ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺷﻨﺎور در ﻫﺮ ﻟﺤﻈﻪ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻬﻢ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻻزم اﺳﺖ ﻳﻚ ﻧﺎوﺑﺮ ﺗﻤﺎم ﺷﻴﻮهﻫﺎي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ را‬
‫‪1‬‬
‫ﻓﺮاﮔﻴﺮد و در زﻣﺎن ﻻزم از روش ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﻬﺮه ﺑﺒﺮد‪.‬‬

‫ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺷﻨﺎور در ﻓﻮاﺻﻞ زﻣﺎﻧﻲ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﻮد ﺗﺎ اﻳﻤﻨﻲ ﻛﺸﺘﻲ ﺣﻔﻆ ﮔﺮدد‪ .‬ﻣﺜﻼً در آبﻫﺎي ﻣﺤﺪود‪،‬‬
‫آبراهﻫﺎي ﺳﺎﺣﻠﻲﻫﺎ‪ ،‬ﻛﺎﻧﺎلﻫﺎ و ﺑﻨﺎدر ﺑﺎﻳﺪ ﺛﺒﺖ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺑﺎ دﻗﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮ و در ﻓﻮاﺻﻞ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻮﺗﺎه اﻧﺠﺎم ﺷﻮد ﺗﺎ ﻫﺮ ﻟﺤﻈﻪ‬ ‫‪2‬‬
‫ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺷﻨﺎور ﻣﺸﺨﺺ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻗﺒﻞ از اﻳﻦﻛﻪ ﺷﻨﺎور آﻏﺎز ﺑﻪ ﺳﻔﺮ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺴﻴﺮ ﺳﻔﺮ روي ﻧﻘﺸﻪ ﺗﺮﺳﻴﻢ ﺷﻮد‪ .‬در ﺗﺮﺳﻴﻢ راه ﺑﺎﻳﺪ ﻛﻠﻴﻪ ﻧﻜﺎت اﻳﻤﻨﻲ‬
‫‪3‬‬
‫رﻋﺎﻳﺖ ﺷﻮد؛ ﻣﺜﻼ راه را ﻧﺒﺎﻳﺪ از روي ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻛﻢﻋﻤﻖ ﻳﺎ ﺻﺨﺮه و ﻧﻴﺰ در ﻣﺠﺎورت ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺧﻄﺮﻧﺎك ﺗﺮﺳﻴﻢ ﻛﺮد‪.‬‬

‫ﺑﺎﻳﺪ دﻗﺖ ﻋﻤﻞ ﻛﺎﻓﻲ در ﻃﻮل ﻣﺴﻴﺮ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ؛ اﻃﻼﻋﺎت ﻻزم را ﺑﺮاي ورود و ﺧﺮوج از ﺑﻨﺎدر اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد و در‬
‫‪4‬‬
‫ﺗﺮﺳﻴﻢ راه آﻧﻬﺎ را ﻣﺪﻧﻈﺮ ﻗﺮار داد‪.‬‬

‫ﻫﻤﻴﺸﻪ از ﺑﻴﻦ ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد ﺑﺮ روي ﺷﻨﺎور‪ ،‬ﻧﻘﺸﻪاي اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد ﻛﻪ داراي ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ ﻣﻘﻴﺎس اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪5‬‬

‫درﻫﻨﮕﺎم اﻧﺘﻘﺎل ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺷﻨﺎور از ﻳﻚ ﻧﻘﺸﻪ ﺑﻪ ﻧﻘﺸﻪ دﻳﮕﺮ‪ ،‬ازﺳﻤﺖ و ﻓﺎﺻﻠﻪ )ﺧﻄﻮط ﺳﻤﺖ و ﻓﺎﺻﻠﻪ( ﻧﻘﺎﻃﻲ اﺳﺘﻔﺎده‬
‫‪6‬‬
‫ﺷﻮدﻛﻪ در ﻫﺮ دو ﻧﻘﺸﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺸﺘﺮك وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ 7‬ﭘﺲ از اﻧﺘﻘﺎل ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺷﻨﺎور از ﻳﻚ ﻧﻘﺸﻪ ﺑﻪ ﻧﻘﺸﻪ دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺳﺮﻳﻌﺘﺮ ﻧﻘﻄﻪ دﻗﻴﻖ ﺷﻨﺎور ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ 8‬ﻫﻤﻴﺸﻪ اﻃﻼﻋﺎت و ﻫﺸﺪارﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﻮرد ﻧﺎوﺑﺮي را ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮارداد‪.‬‬

‫ﻫﻤﻴﺸﻪ از ﻣﻘﻴﺎس ﻋﺮض ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ در ﻣﺠﺎورت ﻣﻮﻗﻌﻴﺘﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد ﻛﻪ ﺟﻬﺖ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪9‬‬
‫ﻧﻘﺸﻪﻫﺎ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻟﻮﻟﻪ ﺷﻮﻧﺪ ﺑﻠﻜﻪ در ﻛﺸﻮﻫﺎي ﻣﻴﺰﻛﺎر روي ﻧﻘﺸﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺴﻄﺢ و ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﮕﻬﺪاري‬
‫‪10‬‬
‫ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻔﺎوت ﻋﺮض و ﻃﻮل ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ ﺑﻴﻦ دو ﻧﻘﻄﻪ‬

‫ﻣﺤﺎﺳﺒﺔ اﻳﻦ دو ﺗﻔﺎوت از ﭘﺎﻳﻪﻫﺎي ﻧﺎوﺑﺮي ﺳﺎﺣﻠﻲ اﺳﺖ‪ .‬از اﻳﻦ ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت در ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺟﻬﺖ ﺣﺮﻛﺖ و ﻧﺎوﺑﺮي‬
‫ﻣﻮازي اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬روش ﺣﺴﺎب ﻛﺮدن ﺗﻔﺎوت ﻋﺮض و ﻃﻮل ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ ﺑﻴﻦ دو ﻧﻘﻄﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮ اﺳﺖ‪:‬‬

‫‪50‬‬
 ‫ﻧﺎوﺑﺮي ﺳﺎﺣﻠﻲ روي ﻧﻘﺸﻪ‬

‫اﻟﻒ( ﺗﻔﺎوت ﻣﺪاري ﻳﺎ ﻋﺮض ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ )‪: (Diffrence of Latitude‬‬

‫ﺗﻔﺎوت ﻋﺮض ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ )‪ (D. Lat‬ﺑﻴﻦ دو ﻧﻘﻄﻪ‪ ،‬اﻧﺪازه ﻛﻤﺎﻧﻲ از ﻧﺼﻒاﻟﻨﻬﺎر ﺑﻴﻦ ﻣﺪارﻫﺎي آﻧﻬﺎﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮ ﻫﺮ دو‬
‫ﻧﻘﻄﻪ روي ﻧﻴﻢﻛﺮة ﺷﻤﺎﻟﻲ ﻳﺎ ﺟﻨﻮﺑﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬اﻋﺪاد ﻋﺮض ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ دو ﻧﻘﻄﻪ از ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻛﻢ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ ﺗﺎ ﺗﻔﺎوت‬
‫ﻋﺮض ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ ﺑﻪدﺳﺖ آﻳﺪ وﻟﻲ اﮔﺮ ﻳﻚ ﻧﻘﻄﻪ روي ﻧﻴﻢﻛﺮة ﺷﻤﺎﻟﻲ ﺑﺎﺷﺪ و دﻳﮕﺮي روي ﻧﻴﻢﻛﺮة ﺟﻨﻮﺑﻲ ﺑﺎﺷﺪ‬
‫)ﺷﻜﻞ ‪ ،(14‬اﻋﺪاد ﻋﺮض ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ دو ﻧﻘﻄﻪ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺟﻤﻊ ﺷﺪه ﺗﺎ ﺗﻔﺎوت ﻋﺮض ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ ﺑﻪدﺳﺖ آﻳﺪ‪ .‬ﺑﺮاي‬
‫ﺑﻪدﺳﺖ آوردن ﺗﻔﺎوت ﻋﺮض ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ دو ﻧﻘﻄﻪ ﻛﻪ ﻫﺮ دو ﺷﻤﺎﻟﻲ ﻳﺎ ﺟﻨﻮﺑﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬اﻋﺪاد ﻋﺮض ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ آﻧﻬﺎ‬
‫را ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﺰرگ و ﻛﻮﭼﻚ زﻳﺮ ﻫﻢ ﻧﻮﺷﺘﻪ و از ﻫﻢ ﻛﻢ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ وﻟﻲ اﮔﺮ اﻳﻦ ﻧﻘﺎط ﻳﻜﻲ ﺷﻤﺎﻟﻲ و دﻳﮕﺮي ﺟﻨﻮﺑﻲ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ اﻋﺪاد ﻋﺮض ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ آﻧﻬﺎ را ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺟﻤﻊ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﻧﺘﻴﺠﻪ‪ ،‬ﺗﻔﺎوت ﻋﺮض ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ آن دو ﻧﻘﻄﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫در اﻳﻦ راﺳﺘﺎ ﮔﺎﻫﻲ ﭘﻴﺶ از ﺗﻔﺮﻳﻖ ﻳﺎ ﭘﺲ از ﺟﻤﻊ ﻻزم اﺳﺖ درﺟﻪ ﺑﻪ دﻗﻴﻘﻪ و ﻳﺎ ﺑﺮ ﻋﻜﺲ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﻮد ﻛﻪ ﺑﺎ‬
‫داﻧﺴﺘﻦ اﻳﻨﻜﻪ ﻫﺮ درﺟﻪ ‪ 60‬دﻗﻴﻘﻪ اﺳﺖ ﻣﻲﺗﻮان از اﻳﻦ روش ﻫﻤﺎنﻃﻮرﻛﻪ ﻗﺒﻼً در ﺟﻤﻊ و ﺗﻔﺮﻳﻖ ﺳﺎﻋﺖ آﻣﻮﺧﺘﻪاﻳﺪ‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺷﻤﺎل ﺣﺮﻛﺖ ﻛﻨﻴﻢ ﺟﻬﺖ ‪ D. Lat‬ﺷﻤﺎﻟﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد در ﺣﺎﻟﻲﻛﻪ اﮔﺮ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺟﻨﻮب‬
‫ﺣﺮﻛﺖ ﻧﻤﺎﻳﻴﻢ‪ ،‬ﺟﻬﺖ ‪ D. Lat‬ﺟﻨﻮﺑﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬
‫‪D.LA‬‬

‫ا‬
‫‪T‬‬

‫ﺳﺘﻮا‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ -14‬ﺗﻔﺎوت ﻣﺪاري ﻳﺎ ﻋﺮض ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ )‪(D. Lat‬‬

‫ﻣﺜﺎل ‪ :1‬ﺷﻨﺎوري از ﻧﺰدﻳﻜﻲ ﺟﺰﻳﺮة ﻛﻴﺶ در ﻋﺮض ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ)‪ (26°16'N‬ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺟﺰﻳﺮه اﺑﻮﻣﻮﺳﻲ در ﻋﺮض‬
‫ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ )‪ (25°55'N‬درﻳﺎﻧﻮردي ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬ﻣﻘﺪار اﺧﺘﻼف ﻋﺮض ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ ﺑﻴﻦ دو ﻣﻜﺎن ﺑﻪ روش زﻳﺮ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ‬
‫ﻣﻲﺷﻮد‪:‬‬
‫ﭼﻮن ﻫﺮ دو ﻣﻜﺎن داراي ﻋﺮض ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ ﺷﻤﺎﻟﻲ ﺑﻮده اﺳﺖ و در ﻧﻴﻢﻛﺮة ﺷﻤﺎﻟﻲ و در ﺷﻤﺎل ﺧﻂ اﺳﺘﻮا واﻗﻊ‬
‫ﺷﺪهاﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ‪ D. Lat‬ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻋﺮض ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ دو ﻣﻜﺎن را ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﺰرگ و ﻛﻮﭼﻚ از ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻛﻢ‬
‫ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ‪:‬‬
‫‪o‬‬ ‫‪,‬‬
‫‪25 76‬‬
‫‪o ,‬‬
‫‪26 16 N‬‬
‫‪o‬‬ ‫‪,‬‬
‫‪-25 55 N‬‬
‫‪o‬‬ ‫‪,‬‬
‫‪D.Lat=00 21 S‬‬
‫ﻣﻘﺪار ‪ D. Lat‬ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 00° 21'S‬و ﺳﻤﺖ آن ﺟﻨﻮﺑﻲ اﺳﺖ؛ زﻳﺮا ﺷﻨﺎور ﺑﻪ ﻃﺮف ﺟﻨﻮب ﺣﺮﻛﺖ ﻛﺮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪51‬‬
‫ﻣﺜﺎل ‪ :2‬ﺷﻨﺎوري در ﻧﻈﺮ دارد از ﺑﻨﺪر داﻛﺎر )‪ (Dakar‬در ﺳﻨﮕﺎل ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺑﻨﺪر ﻓﻮرﺗﺎﻟﺰا )‪ (Fortaleza‬در ﺑﺮزﻳﻞ‬
‫ﻧﺎوﺑﺮي ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻣﻘﺪار اﺧﺘﻼف ﻋﺮض ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ ﺑﻴﻦ دو ﻣﻜﺎن ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﻲآﻳﺪ‪:‬‬
‫ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ اﺧﺘﻼف ﻋﺮض ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ ﺑﻴﻦ دو ﻣﻜﺎن‪ ،‬ﭼﻮن ﻋﺮضﻫﺎي ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ دو ﻧﻘﻄﻪ ﺷﻤﺎﻟﻲ و ﺟﻨﻮﺑﻲ‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬آنﻫﺎ را ﺑﺎ ﻫﻢ ﺟﻤﻊ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫‪o‬‬ ‫‪,‬‬
‫‪14 40 N‬‬
‫‪o‬‬ ‫‪,‬‬
‫‪04 56 N‬‬
‫‪o‬‬ ‫‪,‬‬
‫‪D.Lat=18 96 S‬‬
‫‪o‬‬ ‫‪,‬‬
‫‪19 36 S‬‬
‫ﻣﻘﺪار ‪ D. Lat‬ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 19° 36'S‬و ﺳﻤﺖ آن ﺟﻨﻮﺑﻲ اﺳﺖ‪ ،‬زﻳﺮا ﺷﻨﺎور ﺑﻪ ﻃﺮف ﺟﻨﻮب ﺣﺮﻛﺖ ﻛﺮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫ب( ﺗﻔﺎوت ﻧﺼﻒاﻟﻨﻬﺎري ﻳﺎ ﻃﻮل ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ )‪: (Diffrence of Longitude‬‬
‫ﺗﻔﺎوت ﻃﻮل ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ )‪ (D. Long‬ﺑﻴﻦ دو ﻧﻘﻄﻪ‪ ،‬اﻧﺪازة ﻛﻤﺎﻧﻲ از اﺳﺘﻮا ﺑﻴﻦ ﻧﺼﻒاﻟﻨﻬﺎرﻫﺎي آﻧﻬﺎﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮ دو ﻧﻘﻄﻪ‬
‫در ﻳﻚ ﺳﻤﺖ ﻧﺼﻒاﻟﻨﻬﺎر ﻣﺒﺪأ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬اﻋﺪاد ﻃﻮل ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ را زﻳﺮ ﻫﻢ ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﻨﺪ و از ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺗﻔﺮﻳﻖ ﻛﻨﻴﺪ )ﺷﻜﻞ‬
‫‪ .(15‬وﻟﻲ اﮔﺮ دو ﻧﻘﻄﻪ در دو ﺳﻤﺖ ﻧﺼﻒ اﻟﻨﻬﺎر ﻣﺒﺪأ ﺑﺎﺷﻨﺪ اﻋﺪاد ﻃﻮل ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ دو ﻧﻘﻄﻪ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺟﻤﻊ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ اﮔﺮ ﺣﺎﺻﻞ ﺟﻤﻊ دو ﻃﻮل ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ ﺑﻴﺶ از ‪ 180‬درﺟﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺣﺎﺻﻞ را از ‪ 360‬ﻛﻢ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ‬
‫ﺑﺪﻳﻬﻲ اﺳﺖ ﺟﻬﺖ اﻳﻦ ﺗﻔﺎوت ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﺣﺮﻛﺖ ﺑﺴﺘﮕﻲ دارد‪ .‬ﺑﺮاي ﺑﻪ دﺳﺖ آوردن ﺗﻔﺎوت ﻃﻮل ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ دو‬
‫ﻧﻘﻄﻪ ﻛﻪ ﻫﺮ دو ﺷﺮﻗﻲ ﻳﺎ ﻏﺮﺑﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬اﻋﺪاد ﻃﻮل ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﺰرگ و ﻛﻮﭼﻚ زﻳﺮ ﻫﻢ ﻧﻮﺷﺘﻪ و‬
‫از ﻫﻢ ﻛﻢ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ وﻟﻲ اﮔﺮاﻳﻦ ﻧﻘﺎط ﻳﻜﻲ ﺷﺮﻗﻲ و دﻳﮕﺮي ﻏﺮﺑﻲ ﺑﺎﺷﺪ اﻋﺪاد ﻃﻮل ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ آﻧﻬﺎ را ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ‬
‫ﺟﻤﻊ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﻧﺘﻴﺠﻪ‪ ،‬ﺗﻔﺎوت ﻃﻮل ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ آن دو ﻧﻘﻄﻪ اﺳﺖ‪ .‬در اﻳﻦ راﺳﺘﺎ ﮔﺎﻫﻲ ﭘﻴﺶ از ﺗﻔﺮﻳﻖ ﻳﺎ ﭘﺲ از‬
‫ﺟﻤﻊ ﻻزم اﺳﺖ درﺟﻪ ﺑﻪ دﻗﻴﻘﻪ و ﻳﺎ ﺑﺮ ﻋﻜﺲ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﻮد ﻛﻪ ﺑﺎ داﻧﺴﺘﻦ اﻳﻦ ﻛﻪ ﻫﺮ درﺟﻪ ‪ 60‬دﻗﻴﻘﻪ اﺳﺖ ﻣﻲﺗﻮان‬
‫از اﻳﻦ روش ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻗﺒﻼً در ﺟﻤﻊ و ﺗﻔﺮﻳﻖ ﺳﺎﻋﺖ آﻣﻮﺧﺘﻪاﻳﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺷﺮق ﺣﺮﻛﺖ ﻛﻨﻴﻢ‬
‫ﺟﻬﺖ ‪ D. Long‬ﺷﺮﻗﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد درﺣﺎﻟﻲﻛﻪ اﮔﺮ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻏﺮب ﺣﺮﻛﺖ ﻧﻤﺎﻳﻴﻢ‪ ،‬ﺟﻬﺖ‪ ،D. Long‬ﻏﺮﺑﻲ ﺧﻮاﻫﺪ‬
‫ﺑﻮد‪.‬‬

‫ﺳﺘﻮا‬
‫ا‬

‫ﺷﻜﻞ ‪-15‬ﺗﻔﺎوت ﻧﺼﻒ اﻟﻨﻬﺎري ﻳﺎ ﻃﻮل ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ)‪(D. Long‬‬

‫‪52‬‬
 ‫ﻧﺎوﺑﺮي ﺳﺎﺣﻠﻲ روي ﻧﻘﺸﻪ‬

‫ﻣﺜﺎل ‪ :3‬ﺷﻨﺎوري از ﻧﺰدﻳﻜﻲ ﺟﺰﻳﺮه اﺑﻮﻣﻮﺳﻲ در ﻃﻮل ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ)‪ (55° 00'E‬ﺑﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪاي در ﻧﺰدﻳﻜﻲ ﺟﺰﻳﺮه‬
‫ﺳﻴﺮي در ﻃﻮل ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ)‪ (54° 34. 0'E‬درﻳﺎﻧﻮردي ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬اﺧﺘﻼف ﻃﻮل ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ ﺑﻴﻦ دو ﻣﻜﺎن ﺑﻪ روش زﻳﺮ‬
‫ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻲﺷﻮد‪:‬‬
‫ﭼﻮن ﻫﺮ دو ﻣﻜﺎن داراي ﻃﻮل ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ ﺷﺮﻗﻲ اﺳﺖ و در ﺷﺮق ﻧﺼﻒاﻟﻨﻬﺎر ﻣﺒﺪأ ﻗﺮار دارﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ‬
‫‪ D. Long‬ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻃﻮل ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ دو ﻣﻜﺎن را ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﺰرگ و ﻛﻮﭼﻚ از ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻛﻢ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ‪:‬‬
‫‪o‬‬‫‪,‬‬
‫‪054 60‬‬
‫‪o‬‬ ‫‪,‬‬
‫‪055 00 E‬‬
‫‪o‬‬ ‫‪,‬‬
‫‪-054 34 E‬‬
‫‪o‬‬ ‫‪,‬‬
‫‪D.Long= 000 26 W‬‬
‫ﻣﻘﺪار ‪ D. Long‬ﺑﺮاﺑﺮ‪ 00° 26'W‬و ﺳﻤﺖ آن ﻏﺮﺑﻲ اﺳﺖ؛ زﻳﺮا ﺷﻨﺎور ﺑﻪ ﻃﺮف ﻏﺮب ﺣﺮﻛﺖ ﻛﺮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﺜﺎل ‪ :4‬ﺷﻨﺎوري در ﻧﻈﺮ دارد از ﺑﻨﺪر ﺳﻴﺪﻧﻲ )‪ (Sydney‬در اﺳﺘﺮاﻟﻴﺎ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺑﻨﺪر ﻫﻨﻮﻟﻮﻟﻮ)‪ (Honolulu‬در اﻳﺎﻻت‬
‫ﻣﺘﺤﺪه آﻣﺮﻳﻜﺎ ﻧﺎوﺑﺮي ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻣﻘﺪار اﺧﺘﻼف ﻃﻮل ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ ﺑﻴﻦ دو ﻣﻜﺎن ﺑﻪﺻﻮرت زﻳﺮ ﺑﻪدﺳﺖ ﻣﻲآﻳﺪ‪:‬‬
‫ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ اﺧﺘﻼف ﻃﻮل ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ ﺑﻴﻦ دو ﻣﻜﺎن‪ ،‬ﭼﻮن ﻃﻮلﻫﺎي ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ دو ﻧﻘﻄﻪ ﺷﺮﻗﻲ و ﻏﺮﺑﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ؛‬
‫آﻧﻬﺎ را ﺑﺎ ﻫﻢ ﺟﻤﻊ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﭼﻮن ﻣﻘﺪار ‪ D. Long‬ﺑﻴﺸﺘﺮ از ‪ 180°‬ﻣﻲﺷﻮد‪ ،‬ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺻﺤﻴﺢ ‪ D. Long‬ﺑﺎﻳﺪ‬
‫ﻋﺪد ‪ 360°‬را از ﻣﻘﺪار ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪه ﺗﻔﺮﻳﻖ ﻛﻨﻴﻢ ﺗﺎ ﻣﺴﻴﺮ ﻛﻮﺗﺎهﺗﺮ ﻣﺪﻧﻈﺮ ﻗﺮار ﮔﻴﺮد و ﺟﻬﺖ ‪ D. Long‬ﻫﻢ راﺳﺘﺎي‬
‫ﻣﺴﻴﺮ واﻗﻌﻲ ﻛﺸﺘﻲ ﻛﻪ در راﺳﺘﺎي ﺷﺮق اﺳﺖ‪ ،‬ﮔﺮدد‪.‬‬
‫‪o ,‬‬
‫‪D.Long-Sydney 151 13 , E‬‬
‫‪o‬‬
‫‪D.Long-Honolulu 157 52 W +‬‬
‫‪o‬‬ ‫‪,‬‬
‫‪309 05 W‬‬
‫‪o‬‬ ‫‪,‬‬
‫‪359 60,‬‬
‫‪o‬‬
‫‪360 00‬‬
‫‪o‬‬ ‫‪,‬‬
‫‪-309 05 W‬‬
‫‪o‬‬ ‫‪,‬‬
‫‪D.Long= 050 55 E‬‬
‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‬
‫اﮔﺮ ﺷﻨﺎور ﻛﺎرون از ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ‪ A‬ﺑﻪ ﻣﺨﺘﺼﺎت ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ ‪ 26° 15'N ,055° 06'E‬در ﻧﺰدﻳﻜﻲ ﺟﺰﻳﺮهﺗﻨﺐ ﻛﻮﭼﻚ ﺑﻪ‬
‫ﻛﺎرﮔﺎﻫﻲ‬
‫ﻃﺮف ﺟﺰﻳﺮة ﺧﺎرك درﻳﺎﻧﻮردي ﻛﻨﺪ و ﭘﺲ از ﮔﺬﺷﺖ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺳﺎﻋﺖ ﺑﻪ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ‪ B‬ﺑﻪ ﻣﺨﺘﺼﺎت ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ‬
‫‪ 29° 13'N ,050° 16'E‬در ﻧﺰدﻳﻜﻲ ﺟﺰﻳﺮه ﺑﺮﺳﺪ‪:‬‬
‫اﻟﻒ‪ -‬اﺧﺘﻼف ﻋﺮض ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ )‪ (D. Lat‬و ﺟﻬﺖ آن را ﺑﻴﻦ دو ﻧﻘﻄﻪ ‪ A‬و ‪ B‬ﺑﻪ دﺳﺖ آورﻳﺪ‪.‬‬
‫ب‪ -‬اﺧﺘﻼف ﻃﻮل ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ )‪ (D. Long‬و ﺟﻬﺖ آن را ﺑﻴﻦ دو ﻧﻘﻄﻪ ‪ A‬و ‪ B‬ﺑﻪ دﺳﺖ آورﻳﺪ‪.‬‬

‫‪53‬‬
 ‫روش ﺗﺮﺳﻴﻢ راه ﺷﻨﺎور‪:‬‬
‫ﺑﺮاي ﺗﺮﺳﻴﻢ راه ﺷﻨﺎور اﺑﺘﺪا ﺧﻂﻛﺶ ﻣﻮازي را روي ﻧﻘﺸﻪ ﺑﮕﺬارﻳﺪ و ﻳﻜﻲ از ﻟﺒﻪﻫﺎي آن را ﻃﻮري روي ﻗﻄﺐﻧﻤﺎي‬
‫ﻧﻘﺸﻪ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ از ﻣﺮﻛﺰ ﺑﮕﺬرد و روي راه ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﻧﻴﺰ ﻣﻨﻄﺒﻖ ﺷﻮد‪ .‬ﺳﭙﺲ ﺑﺎ ﺟﺎﺑﺠﺎ ﻛﺮدن ﺧﻂﻛﺶ ﻣﻮازي‬
‫و ﻣﻨﻄﺒﻖ ﻛﺮدن آن روي ﻧﻘﻄﻪ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ راه ﺷﻨﺎور را روي ﻧﻘﺸﻪ رﺳﻢ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫در ﺷﻜﻞ ‪ ،16‬ﺧﻂﻛﺶ ﻣﻮازي روي ﻗﻄﺐﻧﻤﺎي ﻧﻘﺸﻪ ﺑﺮ ‪ 110°‬و‪ 290°‬ﻣﻨﻄﺒﻖ اﺳﺖ‪ .‬در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ‬
‫راه‪ 110°‬را از ﻧﻘﻄﻪاي روي ﻧﻘﺸﻪ رﺳﻢ ﻛﻨﻴﺪ ﺑﺎﻳﺪ در ﺟﻬﺖ ‪ 110°‬ﺧﻄﻲ از آن ﻧﻘﻄﻪ ﺗﺮﺳﻴﻢ ﻛﻨﻴﺪ وﻟﻲ اﮔﺮ راه‬
‫‪ 290‬درﺟﻪ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻃﺮف ‪ 290‬درﺟﻪ ﺧﻄﻲ رﺳﻢ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫ﻧﻜﺘﻪ‬
‫ﺗﻤﺎﻣﻲ ﺧﻄﻮط ﺳﻤﺖ و راه روي ﻧﻘﺸﻪ ﺑﻪﺻﻮرت ﺣﻘﻴﻘﻲ رﺳﻢ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ -16‬ﺗﺮﺳﻴﻢ راه ﺷﻨﺎور ﺑﺎ ﺧﻂﻛﺶ ﻣﻮازي‬

‫ﻋﻼﻣﺖﮔﺬاري ﺧﻂ راه و ﻧﻘﺎط روي ﻧﻘﺸﻪ‪:‬‬

‫ﻋﻼﻣﺖﮔﺬاري روي ﺧﻂ راه )‪ (Course‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻓﺎﺻﻠﻪ و زاوﻳﻪ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺧﻂ راه ﺑﺎﺷﺪ؛ ﺑﻪﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﻛﺎﻣﻼً‬
‫ﻣﺠﺰا‪ ،‬ﺧﻮاﻧﺎ و درك ﺷﺪﻧﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ 1‬اﺑﺘﺪا و اﻧﺘﻬﺎي راه )‪ (Course‬را ﺑﺎ ﻋﻼﻣﺖ ‪ +‬ﻣﻮازي ﻣﺪار ﻧﺸﺎن دﻫﻴﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺮاي ﺗﻘﺴﻴﻢ راه ﺑﺮ ﺣﺴﺐ زﻣﺎن و ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺳﺎﻋﺖ روي راه ﺑﺎﻳﺪ ﻋﻼﻣﺖ‬
‫‪2‬‬
‫ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻋﻤﻮد ﺑﺮ راه ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪54‬‬
 ‫ﻧﺎوﺑﺮي ﺳﺎﺣﻠﻲ روي ﻧﻘﺸﻪ‬

‫ﺑﺮاي ﺗﻘﺴﻴﻢ راه ﺑﺮﺣﺴﺐ زﻣﺎن و ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺳﺎﻋﺖ روي راه‪ ،‬ﻓﻘﻂ ﺳﺎﻋﺖ‬
‫‪A‬‬ ‫‪1000‬‬ ‫‪30‬‬ ‫‪1100‬‬ ‫‪30‬‬ ‫‪1200‬‬ ‫‪B‬‬ ‫‪3‬‬
‫ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ را ﻧﻮﺷﺘﻪ و در اداﻣﻪ راه ﻓﻘﻂ دﻗﻴﻘﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺑﺮاي ﻧﻮﺷﺘﻦ اﻋﺪاد ﺳﺎﻋﺖ آﻧﻬﺎ را ﻣﻮازي ﻣﺪار ﻳﺎ ﻧﺼﻒاﻟﻨﻬﺎر ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ‪.‬‬

‫‪4‬‬
‫ﺳﺎﻋﺖ ﺑﻪﺻﻮرت ﭼﻬﺎر رﻗﻤﻲ و ‪ 24‬ﺳﺎﻋﺘﻪ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ 5‬ﺑﺮاي ﻧﻮﺷﺘﻦ راه روي ﻧﻘﺸﻪ در ﺑﺎﻻي ﻣﺴﻴﺮ راه ﺣﻘﻴﻘﻲ ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ‪.‬‬

‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‬
‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻧﻘﺸﻪ ‪ 2888‬ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻋﻤﻠﻲ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﻧﺎوﺑﺮي ﺳﺎﺣﻠﻲ زﻳﺮ را ﺣﻞ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫ﻛﺎرﮔﺎﻫﻲ‬
‫ﺷﻨﺎور دﻣﺎوﻧﺪ در ﺳﺎﻋﺖ‪ 1900‬ﭘﺲ از ﮔﺬر از ﺗﻨﮕﺔ ﻫﺮﻣﺰ و در ﻧﺰدﻳﻜﻲ رأساﻟﻜﻮه ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ‪ Racon‬ﻛﻮه ﻣﺒﺎرك‬
‫ﺳﻤﺖ ﺣﻘﻴﻘﻲ ‪ 205°‬و ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از رادار ﻓﺎﺻﻠﻪ ‪ 6‬ﻣﺎﻳﻞ از رأساﻟﻜﻮه را ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﻲآورد و ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺧﻮد را ﺛﺒﺖ‬
‫ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﺑﺎ راه ﺣﻘﻴﻘﻲ ‪110°‬و ﺳﺮﻋﺖ ‪ 12‬ﮔﺮه درﻳﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﻧﺎوﺑﺮي اداﻣﻪ ﻣﻲدﻫﺪ‪ .‬ﺿﻤﻦ ﺗﺮﺳﻴﻢ راه ﺷﻨﺎور‪ ،‬ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ‬
‫ﺷﻨﺎور در ﺳﺎﻋﺖﻫﺎي ‪ 1900‬و ‪ 2100‬و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺳﻤﺖ و ﻓﺎﺻﻠﻪ ﭼﺮاغ ﺑﻨﺪر ﺟﺎﺳﻚ در ﺳﺎﻋﺖ‪ 2100‬را ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫ارزﺷﻴﺎﺑﻲ ﻣﺮﺣﻠﻪاي‬

‫ﺷﺮاﻳﻂ ﻛﺎر )اﺑﺰار‪ ،‬ﻣﻮاد‪،‬‬ ‫ﻣﺮاﺣﻞ‬

‫ﻧﻤﺮه‬ ‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد)ﺷﺎﺧﺺﻫﺎ‪ ،‬داوري‪ ،‬ﻧﻤﺮهدﻫﻲ(‬ ‫ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﻤﻜﻦ‬ ‫ردﻳﻒ‬
‫ﺗﺠﻬﻴﺰات‪ ،‬ﻣﻜﺎن(‬ ‫ﻛﺎري‬
‫‪ -1‬ﻧﺎوﺑﺮي ﺳﺎﺣﻠﻲ و ﻧﻜﺎت ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ در اﻳﻦ روش را ﺑﺪاﻧﺪ‪.‬‬
‫‪ -2‬ﺗﻔﺎوت ﻣﺪاري ﻳﺎ ﻋﺮض ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ را ﺑﺸﻨﺎﺳﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎﻻﺗﺮ از ﺳﻄﺢ ‪ -3‬ﺗﻔﺎوت ﻧﺼﻒاﻟﻨﻬﺎري ﻳﺎ ﻃﻮل ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ را ﺑﺸﻨﺎﺳﺪ‪.‬‬
‫‪3‬‬
‫‪ -4‬ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ روش ﺗﺮﺳﻴﻢ راه ﺷﻨﺎور را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫اﻧﺘﻈﺎر‬
‫ﺗﺠﻬﻴﺰات‪ :‬ﺑﺮاﺑﺮ ﺟﺪول اﺑﺰار‬
‫‪ -5‬ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﻋﻼﻣﺖﮔﺬاري ﺧﻂ راه و ﻧﻘﺎط روي ﻧﻘﺸﻪ را داﺷﺘﻪ‬
‫و ﺗﺠﻬﻴﺰات و ﻧﻘﺸﻪ ﻫﺎ‬ ‫ﻧﺎوﺑﺮي‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪3‬‬
‫ﻣﻜﺎن‪ :‬ﻛﻼس ﻳﺎ ﻛﺎرﮔﺎه‬ ‫ﺳﺎﺣﻠﻲ‬
‫‪ -1‬ﻧﺎوﺑﺮي ﺳﺎﺣﻠﻲ و ﻧﻜﺎت ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ در اﻳﻦ روش را ﺑﺪاﻧﺪ‪.‬‬
‫درﻳﺎﻧﻮردي‬
‫‪2‬‬ ‫در ﺳﻄﺢ اﻧﺘﻈﺎر ‪ -2‬ﺗﻔﺎوت ﻣﺪاري ﻳﺎ ﻋﺮض ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ را ﺑﺸﻨﺎﺳﺪ‪.‬‬
‫‪ -3‬ﺗﻔﺎوت ﻧﺼﻒاﻟﻨﻬﺎري ﻳﺎ ﻃﻮل ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ را ﺑﺸﻨﺎﺳﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺗﺮ از‬
‫‪1‬‬ ‫‪ -1‬ﻧﺎوﺑﺮي ﺳﺎﺣﻠﻲ و ﻧﻜﺎت ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ در اﻳﻦ روش را ﺑﺪاﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺳﻄﺢ اﻧﺘﻈﺎر‬

‫‪55‬‬
 ‫ارزﺷﻴﺎﺑﻲ ﺷﺎﻳﺴﺘﮕﻲ ﻧﺎوﺑﺮي ﺳﺎﺣﻠﻲ روي ﻧﻘﺸﻪ‬

‫ﺷﺮح ﻛﺎر‪:‬‬
‫‪ -‬ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ اﺑﺰار و ﺗﺠﻬﻴﺰات ﻛﺎر ﺑﺎ ﻧﻘﺸﻪ ‪ -‬ﺷﻨﺎﺧﺖ وﻳﮋﮔﻲﻫﺎي ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي درﻳﺎﻳﻲ‬
‫‪ -‬ﺷﻨﺎﺧﺖ اﻧﻮاع ﻋﻼﺋﻢ و ﻧﻤﺎدﻫﺎي ﺑﻪ ﻛﺎر رﻓﺘﻪ در روي ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي درﻳﺎﻳﻲ ‪ -‬ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻮﺟﻮد درﻧﻘﺸﻪﻫﺎي درﻳﺎﻳﻲ‬
‫‪ -‬ﺷﻨﺎﺧﺖ اﻧﻮاع ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي درﻳﺎﻳﻲ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﻘﻴﺎس ‪ -‬ﺷﻨﺎﺧﺖ روش ﻣﻮﻗﻌﻴﺖﻳﺎﺑﻲ ﺳﺎﺣﻠﻲ و اﻧﻮاع آن‬
‫‪ -‬ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺛﺒﺖ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺑﺎ ﻋﺮض و ﻃﻮل ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ و ﺗﺮﺳﻴﻢ روي ﻧﻘﺸﻪ ‪ -‬ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺛﺒﺖ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺷﻨﺎور ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دو ﺳﻤﺖ‬
‫‪ -‬ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺛﺒﺖ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺷﻨﺎور ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﻪ ﺳﻤﺖ ‪ -‬ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺛﺒﺖ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺷﻨﺎور ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﻤﺖ و ﻓﺎﺻﻠﻪ‬
‫‪ -‬ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺛﺒﺖ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺷﻨﺎور ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دو ﻓﺎﺻﻠﻪ ‪ -‬ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺗﻔﺎوت ﻃﻮل و ﻋﺮض ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ ﺑﻴﻦ دوﻧﻘﻄﻪ‬
‫‪ -‬ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺗﺮﺳﻴﻢ راه ﺷﻨﺎور ﺑﺮ روي ﻧﻘﺸﻪ ‪-‬ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﻋﻼﻣﺖﮔﺬاري ﺧﻂ راه و ﻧﻘﺎط روي ﻧﻘﺸﻪ‬
‫‪ -‬ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺗﺮﺳﻴﻢ اﻧﻮاع روشﻫﺎي ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺷﻨﺎور‬

‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻋﻤﻠﻜﺮد‪:‬‬
‫‪ -‬ﺷﻨﺎﺧﺖ اﺑﺰار و ﺗﺠﻬﻴﺰات ﻛﺎر ﺑﺎ ﻧﻘﺸﻪ و ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﻛﺎر ﺑﺎ آﻧﻬﺎ ﺑﻪﺻﻮرت ﻋﻤﻠﻲ ‪-‬روشﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺷﻨﺎور در ﻧﺎوﺑﺮي‬
‫ﺳﺎﺣﻠﻲ و درج آن روي ﻧﻘﺸﻪ‬
‫ﺷﺎﺧﺺﻫﺎ‪:‬‬
‫‪ -‬ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺗﻌﻴﻴﻦ و ﺗﺮﺳﻴﻢ راه ﺷﻨﺎور در روش درﻳﺎﻧﻮردي ﺳﺎﺣﻠﻲ‬
‫ﺷﺮاﻳﻂ اﻧﺠﺎم ﻛﺎر‪ ،‬اﺑﺰار و ﺗﺠﻬﻴﺰات‪:‬‬
‫ﺷﺮاﻳﻂ‪ :‬ﻛﺎرﮔﺎه ﻣﺠﻬﺰ ﻧﺎوﺑﺮي‪ ،‬ﺑﻪﻫﻤﺮاه ﺑﺎزدﻳﺪ از ﺷﻨﺎورﻫﺎ‬
‫اﺑﺰار و ﺗﺠﻬﻴﺰات‪ :‬اﻧﻮاع ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي درﻳﺎﻳﻲ‬
‫ﻣﻌﻴﺎر ﺷﺎﻳﺴﺘﮕﻲ‪:‬‬

‫ﻧﻤﺮه ﻫﻨﺮﺟﻮ‬ ‫ﺣﺪاﻗﻞ ﻧﻤﺮه ﻗﺒﻮﻟﻲ از‪3‬‬ ‫ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻛﺎر‬ ‫ردﻳﻒ‬

‫‪2‬‬ ‫ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ اﺑﺰار و ﺗﺠﻬﻴﺰات‬ ‫‪1‬‬

‫‪1‬‬ ‫ﻣﻮﻗﻌﻴﺖﻳﺎﺑﻲ ﺳﺎﺣﻠﻲ‬ ‫‪2‬‬
‫‪1‬‬ ‫ﻧﺎوﺑﺮي ﺳﺎﺣﻠﻲ‬ ‫‪3‬‬
‫ﺷﺎﻳﺴﺘﮕﻲ ﻫﺎي ﻏﻴﺮﻓﻨﻲ‪ ،‬اﻳﻤﻨﻲ‪ ،‬ﺑﻬﺪاﺷﺖ‪ ،‬ﺗﻮﺟﻬﺎت زﻳﺴﺖﻣﺤﻴﻄﻲ‪ ،‬و ﻧﮕﺮش‪:‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪-1‬رﻋﺎﻳﺖ ﻧﻜﺎت اﻳﻤﻨﻲ دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎ‪-2 ،‬دﻗﺖ و ﺗﻤﺮﻛﺰ در اﺟﺮاي ﻛﺎر‬
‫‪-3‬ﺷﺎﻳﺴﺘﮕﻲ ﺗﻔﻜﺮ و ﻳﺎدﮔﻴﺮي ﻣﺎدام اﻟﻌﻤﺮ‪-4 ،‬اﺧﻼق ﺣﺮﻓﻪاي‬

‫*‬ ‫ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻧﻤﺮات‬

‫* ﺣﺪاﻗﻞ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻧﻤﺮات ﻫﻨﺮﺟﻮ ﺑﺮاي ﻗﺒﻮﻟﻲ و ﻛﺴﺐ ﺷﺎﻳﺴﺘﮕﻲ ‪ 2‬اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪56‬‬