‫تجربه یک دختر تروما دیده‬

‫دو ماه از تدریس گذشته بود که متوجه تغییرات زیادی در یک دانشجوی دختر به نام مریم شدم‪ .‬مریم دانشجوی بسیار فعال و باهوش‬
‫به نظر می رسید‪ .‬در کالس همیشه جزء اولین دانشجویانی بود که تمایل داشت به سواالت پاسخ دهد‪ .‬در مباحث کالسی همیشه نظر‬
‫می داد‪ .‬دوهفته قبل برای اولین بار بعد از من وارد کالس شد با حرکت آهسته به سمت صندلی رفت و نشست‪ .‬موقع تدریس متوجه او‬
‫شدم که فقط دفترچه خود را نگاه می کند و با قلمی روی آن خط می کشد‪ .‬هفته قبل یک بحث گروهی در کالس داشتیم او در گروه‬
‫خیلی فعال نبود‪ .‬یک مرتبه در داخل گروه صدایی بلند شد و با صدای بلند با یکی ازهمکالسی هایش صحبت می کرد‪ .‬وقتی موضوع‬
‫را از گروه پرسیدم آنها بسیار شوکه شده بودند که چنین واکنش تندی نسبت به همکالسی خود داشته است ‪ .‬به هر حال از او خواستم‬
‫که بیرون از کالس دست و صورت خود را بشوید و برگردد اما خیلی دیر آمد‪ .‬جلسه بعد بازهم دیر به کالس آمد‪ .‬چشمانش سرخ به‬
‫نظر می رسید و متوجه شدم گاهی در حال چرت زدن است ولی به زور خودش را نگه می داشت تا نخوابد‪ .‬این هفته یکی از‬
‫دانشجویان دیر آمد و درب کالس را محکم بست و صدای بلندی شنیده شد‪ .‬مریم یک مرتبه از جا برید و بدنش می لرزید‪ .‬دستان و‬
‫پاهایش می لرزید‪ .‬یکی از هم کالسی هایش به او آب داد و آرام شد‪ .‬متاسفانه سر کالس فراموش کرده بودم موبایلم را خاموش کنم‬
‫وقتی صدای زنگ موبایل بلند شد مریم بازهم از جا برید و به سمت دروازه دوید‪ .‬او در آخرین جلسه سرکالس نیامد‪ .‬از دوستانش‬
‫بعد از کالس جویای احوالش شدم و آنها گفتند‪ :‬مریم این هفته سر کالس های دیگر هم نرفته است‪ .‬سپس با یکی از مسیولین مرکز‬
‫مشاوره صحبت کردم که بتواند به او کمک کند‪ .‬دیشب یک ایمیل از او دریافت کردم که از نیامدن سر کالس عذرخواهی کرده بود و‬
‫اشاره به این داشت که از دو هفته قبل به این سو حادثه ی وحشتناکی که در دانشگاه کابل اتفاق افتاده بود و زمانی که سر کالس بوده‬
‫است را به یاد می آورد‪ .‬در حالی که بعد از آن حادثه خیلی راحت کنار آمده بود ولی از دو هفته قبل به صورت مداوم حادثه در‬
‫ذهنش تکرار می شود و احساس می کند آن حادثه در حال وقوع است و به همین دلیل از آمدن به کالس می ترسد‪ .‬و نمی تواند بخوابد‬
‫و اگر هم بخوابد باز هم کابوس می بیند‪ .‬در یادگیری مشکل پیدا کرده است و سرکالس تمرکز ندارد‪ .‬نسبت به صدای اطراف و گفتار‬
‫دیگران خیلی حساس شده است‪ .‬به هر حال به او بیشنهاد کردم به مشاور روانشناس مراجعه کند تا آنها خدمات اساسی برایش ارایه‬
‫دهند‪.‬‬
‫مریم یک تجربه ی تروماتیک داشته است که ممکن است بسیاری از دانشجویان این تجربه را مانند حمله به دانشگاه کابل و حمله به‬
‫ای یو ای اف داشته باشند‪ .‬آنچه که در این سناریو شنیدید ما می توانیم بگوییم مریم عالیم و نشانه های پی تی اس دی را از خود‬
‫نشان می دهد یک اختالل شایعی که بعد از حادثه تروماتیک رخ می دهد‪ .‬هیچ لیبلی به او نمی زنیم فقط می گویم‪ :‬مریم عالیم و نشانه‬
‫های پی تی اس دی را در خود دارد‪.‬‬
‫تروما را می توان به عنوان هر رویدادی تعریف کرد که بر منابع طبیعی مقابله ما غلبه کند و به ذهن یا بدن ما آسیب برساند‪ .‬به طور‬
‫معمول‪ ،‬این رویداد تهدید کننده زندگی است یا تمامیت جسمی یا روانی فرد را تهدید می کند‪ .‬به عنوان مثال می توان به آسیب‬
‫فیزیکی‪ ،‬سوء استفاده عاطفی‪ ،‬سوء استفاده جنسی‪ ،‬از دست دادن یکی از عزیزان‪ ،‬قلدری اشاره کرد‪.‬‬
‫تروما‪ ،‬تجربه عاطفی درد ناک‪ ،‬رنج آور و تکان دهنده است که اغلب منجر به تاثیرات دایمی روانی و جسمی می گردد‪ .‬برخی‬
‫حوادث تروماتیک نسبت به حوادث دیگر آسیب بیشتری را ایجاد می کنند‪ .‬حوادثی که حادتر و ناگهانی تر‪ ،‬غیر قابل کنترل تر‪ ،‬غیر‬
‫قابل پیش بینی تر‪ ،‬و به شدت منفی هستند می توانند آسیب بیشتری وارد کنند‪ .‬حوادثی که بار خشنونت آمیز بین فردی داشته باشند و‬
‫تهدید و خطر فیزیکی برای زندگی و بقای فرد باشند‪ ،‬آسیب بیشتری از سایر حوادث تروماتیک دارند‪ .‬از جمله حوادث تروماتیک و‬
‫منابع فشار روانی عبارت اند از‪ :‬اذیت و آزار جسمی‪ ،‬روانی و عاطفی‪ ،‬جنسی‪ ،‬غفلت‪ ،‬حادثات جدی‪ ،‬بیماریها‪ ،‬قربانی یا شاهد‬
‫خشونت خانوادگی بودن‪ ،‬قربانی یا شاهد خشونت اجتماعی بودن‪ ،‬خشونت و تهدید در مکتب و محیط های آموزشی‪ ،‬آفات طبیعی و‬
‫ساخته دست انسان‪ ،‬جنگ‪ ،‬تروریسم و خشونت سیاسی‪ ،‬قربانی یا شاهد خشونت شخصی و میان فردی شدید بودن‪ ،‬غم واندوه آسیب‬
‫زا یا جدایی‪ ،‬بیجا شدن اجباری و غیره‬
‫بعد از تجربه حادثه تروماتیک فرد با مشکالت و عالیم پی تی اس دی رو به رو خواهد شد‪ .‬اگر فرد از تاب آوری باالیی برخوردار‬
‫باشد مشکالت به وجود آمده بعد از مدتی از بین خواهد رفت و فرد می تواند به زندگی عادی برگردد‪ .‬اگر بعد از یک ماه‪ ،‬مشکالت‬
‫و عالیم به وجود آمده در فرد از بین نرود‪ ،‬و عملکرد آن کاهش پیدا کند‪ ،‬فرد دچاراختالل استرس پس از حادثه خواهد بود‪ .‬تروما در‬
‫نهایت می تواند منجر به تجزیه ساختاری شخصیت فرد شود‪ .‬به همین دلیل باید به افرادی که این تجربه را دارند توجه کرد از خدمات‬
‫روانشناسی استفاده کنند و در واقع از ابتال به پی تی اس دی واختالل تجزیه شخصیت جلوگیری شود‪.‬‬
‫پی تی اس دی اختاللی است که می تواند بعد از حادثه تروماتیک در فرد ایجاد شود ممکن است بعضی از عالیم که به وجود می آید‬
‫بعد از یک ماه و حمایت های اجتماعی از بین برود‪ .‬اما اگر این عالیم بعد از یک ماه از بین نرود تبدیل به اختالل پی تی اس دی‬
‫خواهد شد‪ .‬شما متوجه شدید که مریم بسیار برانگیخته بود حتی در خواب هم شما دیدید که کابوس می دید و اصال آرام نبود و زود از‬
‫خود واکنش نشان می دهد به تمام این عالیم؛ برانگیختگی می گویند که یکی از ویژگی های اصلی اختالل پی تی اس دی است‪.‬‬
‫حوادث تروماتیک حوادثی هستند که تهدیدی برای زندگی و جان فرد باشد و یا اینکه تجاورز جنسی را تجربه کرده باشد‪ .‬افراد ممکن‬
‫است مستقیم با حوادث تروماتیک رو به رو باشند و یا اینکه به صورت غیر مستقیم بینند و بشنوند‪ .‬بعد از حادثه فرد از هرمحرکی‬
‫که او را به یاد حادثه می اندازد می ترسد‪ .‬در این سناریو به نظر می رسید که صدای زنگ موبایل استاد؛ محرکی بود که مریم‬
‫یک مرتبه واکنش از خود نشان دهد ‪ .‬احتماال در زمان حادثه کابل موبایل دوستش یا خودش زنگ خورده است‪ .‬و این زنگ موبایل‬
‫تداعی کننده حادثه دانشگاه کابل برای مریم است و به همین خاطر است که این عالمت را از خود نشان می دهد و از هر چیزی که او‬
‫را به یاد حادثه می اندازد اجتناب می کند مثال از مکانی که او را به یاد حادثه می اندازد اجتناب می کند‪ .‬مثال سر کالس نمی آید یا به‬
‫سختی در کالس ها شرکت می کند‪ .‬به این عالیم و نشانه اجتناب کردن می گویند که یکی دیگر از عالیم مهم اختالل پی تی اس دی‬
‫است‪.‬‬
‫ما در پی تی اس دی افکار مزاحم داریم‪ .‬یعنی هر لحظه حادثه در ذهن شان تکرار می شود و فلش بک را دارند‪ .‬و این افکار هر‬
‫جایی و هر لحظه ای می تواند برای آنها تکرار شود و کنترلی روی آنها ندارند و خود به خود این افکار می آید و آنها را آزار می‬
‫دهد‪.‬‬
‫پی تی اس دی اختالل روانشناختی است که دو ویژگی بسیار مهم دارد که آن را از سایر اختالالت متفاوت هست‪ .‬به همین دلیل باید‬
‫خیلی روی این اختالل تمرکز کرد و به نسبت به آن حساس بود‪.‬‬
‫یکی از ویژگی های پی تی اس دی این است که می تواند با تاخیر بروز پیدا کند‪.‬اگر بعد از حادثه تروماتیک؛ عالیم پی تی اس دی‬
‫در فرد ظاهر شد ما می توانیم بگوییم فرد دچار پی تی اس دی حاد شده است و اتفاقا بسیار خوب است چون درمان آنها راحتر است‪.‬‬
‫نوع دیگر پی تی اس دی که به آن پی تی اس دی مزمن می گویند؛ در این نوع فرد؛ بعد از حادثه تروماتیک؛ هیچ عالیمی را نشان‬
‫نمی دهد و فرد کامال نرمال است اما بعد از چند سال عالیم را نشان می دهد‪ .‬برای نمونه من کیسی داشتیم که در دوران کودکی‬
‫مورد تجاوز قرار گرفته بود و بعد از ‪ ۳۰‬سال با شنیدن مسایل و قصه هایی که در شبکه طلوع می بیند و می شنود؛ نشانه های پی‬
‫تی اس دی را از خود نشان می دهد‪ .‬در واقع اگر افراد بعد از حادثه تروماتیک درمان نشده باشند و به یک تاب آوری نرسیده باشند‬
‫این حاالت را از خود نشان می دهند‪.‬‬
‫ویژگی دوم پی تی اس دی این است که به دیگران انتقال پیدا می کند‪ .‬و ساری است اگر شما حادثه تروماتیک را تجربه کرده باشید و‬
‫بروید برای خانواد تعریف کنید ممکن است خانواده هم مبتال به این اختالل گردد‪ .‬این عالیم و نشانه ها را در نظامیان بیشتر دیده می‬
‫شود و حتی از نسل به نسل دیگر می تواند انتقال پیدا کند‪ .‬فردی که از جنگ برگشته و این عالیم و نشانه ها را از خود نشان می دهد‬
‫بعد مدتی همسر و حتی بچه هایشان بعد از مدتی دچار این عالیم می شوند‪ .‬که این ها تحت عنوان ترومای ثانویه می باشد که بعدها‬
‫می توان در رابطه با آن صحبت کرد‪.‬‬
‫به هر حال نکته مهم در بین دانشجویان این است که اگر کسی این عالیم و نشانه ها را داشته باشند ممکن است به هم اتاقی خود منتقل‬
‫کند و به همین دلیل باید در زمینه دقت داشته باشیم‪.‬‬
‫تحقیقات نشان می دهد میزان خودکشی در بین افرادی که دچار اختالل پی تی اس دی هستند بسیار زیاد است‪ .‬و این اختالل با استرس‬
‫و اضطراب و افسردگی هم پوشی دارد‪ .‬یعنی ممکن است فرد هم دچار پی تی اس دی باشد و هم افسردگی داشته باشد و هم اختالالت‬
‫اضطرابی داشته باشد‪.‬‬
‫افرادی که دچار پی تی اس دی می شوند بخصوص محصلین بعد از حادثه تروماتیک؛ مهمترین بخشی که در مغزشان تحت تاثیر‬
‫قرار می گیرد؛ حافظه است و در این مورد در بین دانشجویان و دانش اموزان خود را نشان می دهد‪ .‬ما انواع مختلف حافظه را داریم‬
‫اما مهمترین بخشی که در این اختالل دچار مشکل می گردد؛ حافظه ی سرگذشتی است‪ .‬یعنی این افراد اطالعات خاص به یادشان‬
‫نمی ماند و اطالعات عمومی به یادشان می ماند‪ .‬گاهی آنقدر حادثه تروماتیک برای فرد سخت است که حافظه ی خود را از دست‬
‫می دهند و اصال یک شخصیت دیگر می شوند و خود را به یاد ندارند و این بدترین حالت در پی تی اس دی می تواند باشد و دچار‬
‫مسخ شخصیت می شوند‪ .‬این افراد نیاز به دارو و درمان روانشناختی جدی دارند‪ .‬برای مثال کیسی داشتم که مورد تجاوز قرار گرفته‬
‫بود و سالها مشکل داشت و هیچ چیزی از حادثه به یاد نمی آورد و سالها از مسایل و مشکالت روحی زیادی رنج می برد و دچار‬
‫مسخ شخصیت شده بود و خودش را نمی شناخت‪ .‬اگر این تجاوزات جنسی در جنگ صورت بگیرد شرایط بسیار سخت تر خواهد شد‬
‫که متاسفانه با این موارد در افغانستان؛ بسیار سرو کار داشتیم‪.‬‬
‫نتایج تحقیقات نشان می دهد تمرکز و دقت این افراد بسیار کم می شود که در دانشجویان مبتال؛ زیاد دیده می شود‪ .‬خلق این افراد‬
‫پایین می آید و به افسردگی بسیار نزدیک می شوند‪ .‬اگر این افراد در حادثه تروماتیک یکی از عزیزان خود را از دست بدهند این‬
‫افراد دچار واکنش سوگ هم خواهند شد‪ .‬در تروماهای جنسی ما این واکنش سوگ را هم داریم‪ .‬واکنش سوگ؛ واکنشی است که یک‬
 ‫چیزی را از دست بدهند حاال ممکن است یک عزیز باشد یا یک چیزی که برایش مهم است مثال آبرو و عزت باشد که در فرهنگ‬
‫افغانستان بحث آبرو و عزت دختران مهم است و این ها قطعا بعد از این حادثه عالوه بر پی تی اس دی دچار واکنش سوگ شدید هم‬
‫می شوند‪ .‬کیسی در دانشگاه کابل داشتیم که از طرف استاد مورد تجاوز قرار گرفته بود که هم پی تی اس دی داشت و هم دچار‬
‫واکنش سوگ بود‪ .‬دانشجویان بخصوص دختران این مسایل را از خانواده و دیگران مخفی نگه می دارند‪.‬‬
‫البته هر کسی که پی تی اس دی داشت نباید فکر کنید که مورد تجاوز قرار گرفته است و تجاوز هم صرفا برای دختران نیست‪ .‬من‬
‫پسرهای زیادی را در این زمینه دیدیم که تجاوزات جنسی را تجربه کرده اند‪.‬‬
‫به هر صورت دقت؛ تمرکز؛ حافظه و خلق شان پایین می اید و از ارتباط با دیگران دوری میکنند و دوست ندارند در جمع باشند‪.‬‬
‫حرکاتشان ضعیف و آهسته می شود و چیزی که شما می توانید ببینید در دانشجویان این است که عملکرد آنها کاهش پیدا می کند مانند‬
‫مریم که نمرات خوبی می گرفته در بحث ها شرکت می کرده ولی یک دفعه عملکرد تحصیلی اش افت می کند‪ .‬و این عالیم به شما‬
‫کمک می کند که توجه بیشتری داشته باشید‪.‬‬
‫خیلی از افرادی که حادثه تروماتیک را تجربه می کنند دچار این عالیم می شوند ولی عملکرد آنها کاهش پیدا نمی کند و بعد از مدتی‬
‫این عالیم از بین می رود‪ .‬چیزی که اینجا مهم است عملکرد آنها در زندگی است که آیا تحت تاثیر قرار می گیرد یا نه؟‬
‫ما افغانها حوادث تروماتیک را زیاد تجربه کردیم‪ .‬در این زمانها بسیاری از دانشجویان؛ ترومای جمعی را هم تجربه می کنند و‬
‫احتماال تعداد زیادی از آنها دچار تروما هستند بخصوص دانشجویانی که تازه از افغانستان بیرون آمده اند‪ .‬دچار غم غربت وافسردگی‬
‫هستند و با شرایط جدید به سختی سازگار می شوند‪.‬‬
‫بحران چیست؟‬
‫بحران به یک وضعیت مشکلی و ناراحت کننده اشاره می کند که فرد یا جامعه به آن نیاز دارد و نیاز به آسانی و مدیریت دارد‪.‬‬
‫بحرانها ممکن است مختصر یا دائمی باشند و از آنجمله میتوان به حوادث طبیعی (مثل زمینلرزه‪ ،‬سیل‪ ،‬تنگناهای آبی)‪ ،‬حوادث‬
‫ناشی از انسان (مثل تروریسم‪ ،‬تصادفات ناجوانمردانه)‪ ،‬بحرانهای سالمت عمومی (مثل ویروسهای گرفتار‪ ،‬بحرانهای غذایی)‪،‬‬
‫بحرانها اشاره کرد‪ .‬اجتماعی (مثل اعتراضات عمومی) و سایر موارد اشاره کرد‪ .‬مدیریت بحرانها به تجربه‪ ،‬آمادگی‪ ،‬و هماهنگی‬
‫‪.‬برنامهریزی نیاز دارد تا بتواند کاهش یابد‬

‫بنابراین‪ ،‬تروما به یک تجربه ناراحتکننده و آسیبزا اشاره میکند‪ ،‬در حالی که بحران به وضعیتی گفته میشود که نیاز به مدیریت‬
‫‪.‬فوری دارد‪ .‬هر دو این ها ممکن است تاثیرات روانی داشته باشد‪ ،‬اما مفهوم و علت آنها متفاوت است‬

‫واکنش سوگ‬
‫غم و اندوه پاسخ عاطفی و روانی به از دست دادن است‪ .‬واکنش سوگ شامل طیف وسیعی از احساسات‪ ،‬افکار و رفتارهایی است که‬
‫افراد در هنگام از دست دادن چیزی یا شخصی که برایشان مهم است‪ ،‬تجربه می کنند‪ .‬این می تواند شامل احساس غم‪ ،‬خشم‪ ،‬گناه‪،‬‬
‫‪.‬پشیمانی و اشتیاق باشد‬

‫واکنش سوگ می تواند در هر فردی به طور متفاوتی بروز کند و شدت و مدت سوگ می تواند بسیار متفاوت باشد‪ .‬این یک پاسخ‬
‫‪.‬طبیعی به از دست دادن است‪ ،‬و ممکن است هر دو عالئم عاطفی و فیزیکی را شامل شود‬

‫واکنش های سوگ می تواند در پاسخ به انواع مختلف از دست دادن‪ ،‬نه فقط مرگ یک عزیز‪ ،‬رخ دهد‪ .‬به عنوان مثال‪ ،‬افراد ممکن‬
‫‪.‬است از دست دادن یک رابطه‪ ،‬شغل‪ ،‬حیوان خانگی یا حتی سالمتی خود غمگین باشند‬

‫داغدیدگی‬
‫داغدیدگی به طور خاص به حالت یا دوره سوگواری و اندوهی اطالق می شود که پس از مرگ یکی از عزیزان اتفاق می افتد‪ .‬این‬
‫تجربه برخورد با از دست دادن یکی از اعضای خانواده‪ ،‬دوست یا شخص دیگری است که در زندگی خود مهم است‪.‬‬
‫داغدیدگی یک روند طبیعی است و شامل کنار آمدن فرد سوگوار با واقعیت مرگ و سازگاری با زندگی بدون متوفی است‪ .‬این فرآیند‬
‫میتواند زمان متغیری را ببرد و اغلب شامل مراحل یا مراحلی مانند شوک‪ ،‬انکار‪ ،‬عصبانیت‪ ،‬چانهزنی‪ ،‬افسردگی و در نهایت‬
‫‪.‬پذیرش میشود‬
 ‫ رویکردهای رایجی هستند که به افراد کمک می کنند تا با چالش ها و احساسات مرتبط با از دست‬،‫حمایت از فرد داغدیده و مشاوره‬
‫دادن عزیزان کنار بیایند‬.

‫ در حالی که‬،‫ "واکنش سوگ" اصطالح گسترده تری است که پاسخ عاطفی به انواع از دست دادن را در بر می گیرد‬،‫به طور خالصه‬
‫ واکنش های سوگ‬.‫"داغدیدگی " به طور خاص به فرآیند سوگواری و واکنش های عاطفی پس از مرگ یکی از عزیزان اشاره دارد‬
‫و داغدیدگی هر دو فرآیندهای طبیعی و فردی هستند که افراد هنگام مواجهه با از دست دادن آنها را طی می کنند‬

The experience of a traumatized girl

It had been two months since I noticed significant changes in a female student named Maryam. Maryam
seemed to be a very active and intelligent student. She was always among the first students to volunteer
to answer questions in class and actively participated in class discussions. Two weeks ago, she entered
the class after me for the first time, walked slowly to her seat, and sat down. During the class, I noticed
that she was just looking at her notebook and drawing lines with a pen on it. Last week, we had a group
discussion in class, and she wasn't very active in the group. Once, a loud voice was heard from inside the
group, and she was talking loudly with one of her classmates. When I asked the group about the topic,
they were very shocked by her harsh reaction towards her classmate. Nonetheless, I asked her to step
outside of the class and come back, but she came very late. She was late to class again the next session.
Her eyes looked red, and I noticed that sometimes she was fidgeting but forced herself to stay awake.
This week, a student arrived late and slammed the class door shut, making a loud noise. Maryam
jumped from her seat once and her body was trembling. Her hands and legs were shaking. One of her
classmates gave her water, and she calmed down. Unfortunately, I had forgotten to turn off my phone's
ringer, and when the mobile phone rang loudly, Maryam jumped up again and ran towards the door.
She didn't attend the last class session. I asked her friends about her after class, and they said: "Maryam
hasn't been attending other classes this week either." Then, I talked to one of the counselors at the
counseling center to see if they could help her. Last night, I received an email from her apologizing for
not attending class and indicating that she remembered the traumatic incident that occurred at Kabul
University two weeks ago and when she was in class. Although she had coped quite well after that
incident, for the past two weeks, the traumatic event has been constantly recurring in her mind, and she
feels like it's happening again, which is why she's afraid to come to class. She can't sleep, and if she
does, she still has nightmares. She's having difficulty learning and can't focus in class. She's become very
sensitive to the sounds around her and what others say. Nevertheless, I suggested she seek help from a
psychologist to provide her with essential services.

Maryam has had a traumatic experience, which many students may have experienced, such as the
attack on Kabul University and the attack on the American University in Afghanistan. What you heard in
this scenario, we can say Maryam shows symptoms and signs of PTSD, a common disorder that occurs
after a traumatic event. We're not labeling her; we're just saying: Maryam has symptoms and signs of
PTSD.

Trauma can be defined as any event that overwhelms our natural coping resources and harms our mind
or body. Typically, this event threatens life or threatens the physical or mental integrity of the individual.
Examples include physical injury, emotional abuse, sexual abuse, loss of a loved one, bullying, among
others.
Trauma is an emotionally painful, distressing, and disruptive experience that often leads to lasting
psychological and physical effects. Some traumatic events cause more harm than others. Events that are
more severe, sudden, uncontrollable, unpredictable, and intensely negative can cause more harm.
Events that involve physical violence between individuals and pose a physical threat to the individual's
life and survival are more damaging than other traumatic events. Traumatic events and stressors include
physical, emotional, and sexual abuse, neglect, serious accidents, illnesses, being a victim or witness of
family violence, being a victim or witness of social violence, violence and threats in schools and
educational environments, natural and man-made disasters, war, terrorism, personal and interpersonal
violence, grief and loss, forced displacement, etc.

After experiencing a traumatic event, a person will face problems and symptoms of PTSD. If the person
is highly resilient, the problems that arise will disappear after a while, and the person can return to
normal life. If, after a month, the problems and symptoms that arise in the person do not go away and
their functioning decreases, the person has post-traumatic stress disorder. Ultimately, trauma can lead
to personality structural disintegration. Therefore, attention should be paid to individuals who have this
experience, use psychological services, and, in fact, prevent the development of PTSD and personality
disintegration disorder.

PTSD is a disorder that can occur after a traumatic event in a person. Some symptoms that may occur
may disappear after a month and social support. But if these symptoms do not disappear after a month,
it will turn into PTSD. You noticed that Maryam was very agitated, even in her sleep you saw that she
had nightmares and was not calm at all, and she reacted quickly to all these symptoms; agitation is one
of the key features of PTSD.

Traumatic events are those that pose a threat to the life and well-being of an individual, or involve
experiencing sexual assault. Individuals may directly face traumatic events or witness them indirectly.
After an incident, individuals fear any stimuli that remind them of the event. In this scenario, it seemed
that the ringing of the instructor's phone was a stimulus that prompted Mary to react. It's possible that
during the Kabul incident, Mary or her friend received a phone call. This phone call acts as a trigger for
Mary, reminding her of the Kabul university incident, causing her to display signs of avoidance and
evade anything that reminds her of the event, such as avoiding places or classes. These signs of
avoidance are indicative of another crucial symptom of PTSD.

In PTSD, intrusive thoughts occur. This means that the traumatic event replays in their minds repeatedly,
causing flashbacks. These thoughts can occur anytime and anywhere, beyond their control, tormenting
them. PTSD is a psychological disorder characterized by two significant features that set it apart from
other disorders. Therefore, it requires considerable attention and sensitivity.

One characteristic of PTSD is its delayed onset. If symptoms of PTSD appear in an individual after a
traumatic incident, it indicates acute PTSD, which is easier to treat. Another type, known as chronic
PTSD, manifests with no symptoms immediately after the traumatic incident, but after several years. For
instance, we had a case where a person who experienced sexual assault during childhood started
showing signs of PTSD after 30 years, triggered by stories seen or heard on television. If individuals
remain untreated and don't develop resilience after a traumatic incident, they may display these
symptoms.
The second characteristic of PTSD is its potential to transmit to others. It is observed more in military
personnel and can even pass from generation to generation. For example, a person returning from war
and displaying symptoms may eventually pass them on to their spouse and children. This secondary
trauma, later termed secondary PTSD, can be addressed in subsequent discussions.

Regardless, a critical point among students is that if someone displays these symptoms, they might
transmit them to their roommates. Hence, we must be vigilant in identifying individuals with PTSD. Our
goal in this field is primarily preventive.

Research findings indicate a significant decrease in concentration and attention in these individuals,
which is frequently observed in afflicted students. Their mood deteriorates, and they become
increasingly susceptible to depression. If these individuals lose a loved one in a traumatic incident, they
will also experience grief reactions. In cases of sexual trauma, we also have these grief reactions. Grief
reaction is a response to losing something, which could be a loved one or something important to them,
such as honor and dignity, which are crucial in Afghan culture, and after such incidents, they
undoubtedly experience severe grief reactions in addition to PTSD. We had a case at Kabul University
where a student was sexually assaulted by a professor, suffering from both PTSD and grief reactions.
Especially, students, particularly girls, keep these issues hidden from their families and others.

However, anyone with PTSD should not be assumed to have experienced sexual assault, as assault is not
exclusive to girls. We've seen many boys in this regard who have experienced sexual assaults.

In any case, their attention, focus, memory, and mood decrease, and they distance themselves from
others, avoiding being in social situations. Their movements become weak and sluggish, and in students,
their performance declines, like Mary, who used to get good grades and participate in discussions but
suddenly experiences an academic decline. These signs help you pay more attention.

Many individuals who experience traumatic incidents develop these symptoms, but their functioning
does not necessarily decrease, and after a while, these symptoms may disappear. What matters here is
their functioning in life, whether it is affected or not.

This is natural, and anyone can experience these symptoms and signs after traumatic events, and you
should seek help from a psychologist to use counseling services.

We Afghans have experienced many traumatic incidents. During these times, many students experience
collective trauma, and probably many of them suffer from trauma, especially students who have
recently come out of Afghanistan. They suffer from homesickness and depression and have difficulty
adjusting to new conditions.

What is a Crisis?

A crisis refers to a problematic and distressing situation that an individual or community needs and
requires immediate and manageable response. Crises can be brief or permanent and include natural
disasters (such as earthquakes, floods, water shortages), man-made disasters (such as terrorism,
accidents), public health crises (such as infectious viruses, food crises), and social crises (such as public
protests) and other issues. Crisis management requires experience, readiness, and coordinated planning
to mitigate it.
Therefore, trauma refers to a distressing and damaging experience that requires immediate
management, while grief refers to a situation where an individual mourns the loss of something or
someone important. Both situations may have psychological effects, but their concepts and causes are
different.

Grief Reaction:

Grief and sorrow are emotional and psychological responses to loss. Grief reactions encompass a wide
range of emotions, thoughts, and behaviors that individuals experience when losing something or
someone important to them. This can include feelings of sadness, anger, guilt, regret, and longing.

Grief reactions can manifest differently in each person, and the intensity and duration of grief can vary
greatly. It is a natural and normal response to loss, and both emotional and physical symptoms may be
involved.

Grief reactions can occur in response to various types of loss, not just the death of a loved one. For
example, individuals may feel sad about losing a relationship, job, pet, or even their own health.

Bereavement:

Bereavement specifically refers to the period or state of mourning and sorrow that occurs after the
death of a loved one. This experience involves coping with the reality of death and adjusting to life
without the deceased. This process can take a variable amount of time for each individual and often
involves stages or phases such as shock, denial, anger, bargaining, depression, and eventually
acceptance.

Supporting the bereaved individual and counseling are common approaches to help individuals cope
with the challenges and emotions associated with losing loved ones.

In summary, "grief reaction" is a broader term that encompasses emotional responses to various types
of loss, while "bereavement" specifically refers to the mourning process and emotional reactions
following the death of a loved one. Both grief reactions and bereavement are natural and individual
processes that individuals undergo when confronted with loss.