You are on page 1of 2

A partir de 1789 tivo lugar en Francia a Revolución Francesa, o enfrontamento entre dous

modelos ideolóxicos e políticos: o absolutismo e o liberalismo. Isto tivo un papel


fundamental en España, xa que supuxo a expansión das ideas da Ilustración por todo o
territorio, que ata entón era un exemplo de absolutismo.
Nos primeiros anos do século XIX, España estaba baixo o reinado de Carlos VI de Borbón,
cuxa monarquía estaba moi desacreditada e na que se producía unha crise no sistema de
goberno. Temendo o contaxio revolucionario de Francia, o goberno de Carlos IV adoptou
unha posición de firme control e rexeitamento, pechando as fronteiras a calquera idea que
viña do estranxeiro. Apartou do poder aos ministros ilustrados e confiou o goberno ao seu
partidario Manuel Godoy.
España, como todas as potencias europeas, entrou nun conflito militar contra Francia. Pero
as continuas derrotas obrigaron a Godoy a firmar a paz e aliarse con Francia (que estaba
gobernada por Napoleón). Como resultado desta alianza, España tivo que enfrontarse a
Gran Bretaña, resultando unha nova derrota na Batalla naval de Trafalgar (1805), que
destruíu gran parte da armada española.
Os custos destas guerras xunto co colapso do mercado con América provocaron unha crise
económica. Para mellorar a Facenda Real, Godoy ordenou a primeira desamortización,
expropiou as terras da igrexa (forte oposición do clero) e subiu os impostos ao campesiñado
(aumento da pobreza e da fame).
Co Tratado de Fontainebleau (1807), Godoy permitiu que Napoleón permitise o paso das
tropas francesas pola península para invadir Portugal. O tratado molestou ao pobo e á
Corte, e en marzo de 1808 prodúcese o Motín de Aranjuez.Esta revolta popular, apoiada por
Fernando VII, obrigou á caída de Godoy e á abdicación de Carlos IV no seu fillo, o que
agravou a crise. monarquía.
No documento 1 solicita a axuda de Napoleón para recuperar o trono que, tras os
acontecementos do motín de Aranjuez, lle foi arrebatado inxustamente polo seu fillo
Fernando VII e pide a súa mediación alegando que a súa dimisión é ilexítima por ser
forzada. Manifesta a súa plena confianza no emperador a quen louva en varias ocasións e
subordinase ás súas accións.
Napoleón decidiu intervir nos asuntos da familia real española e convocounos a Baiona.
O traslado da familia real a Francia provocou un gran malestar en Madrid e o 2 de maio de
1808 os madrileños subleváronse contra os franceses, comezando así a Guerra da
Independencia. A noticia da rebelión e a cruenta represión que sufriron provocaron que a
sublevación se espallase rapidamente por toda España.
No documento 2, o rei cede os dereitos ao trono e as Indias a Napoleón con 3 condicións,
que son manter a integridade de España e exclusivamente da relixión católica, apostólica e
romana e dar asilo á familia real española en Francia.
No documento 3, prodúcense as Abdicacións de Baiona (1808), as sucesivas renuncias de
Fernando VII e Carlos IV ao trono de España en favor de Xosé Bonaparte. Napoleón
obrigou a Fernando a devolverlle a coroa ao seu pai Carlos, que á súa vez tivo que cederlla
a Napoleón.E como se recolle no documento 4, Napoleón cedeu o trono de España ao seu
irmán, Xosé Bonaparte.
Tras entregarlle o trono español ao seu irmán, Napoleón intentou establecer pola forza en
España un sistema de goberno baseado no liberalismo político, aínda que con carácter
autoritario e respectando certas tradicións do país. Convocou unha Asemblea de deputados
ilustrados que aprobou o Estatuto de Baiona (1808).
A ocupación de España non foi tan rápida como cría Napoleón. A vitoria española na batalla
de Bailén obrigou a José I a abandonar Madrid e as tropas francesas retiráronse cara ao
norte. Pero Napoleón mandou un exército maior e o seu irmán regresou a Madrid realizando
reformas revolucionarias coas que suprimiu a Inquisición, o réxime señorial e os conventos.
Mentres, ante a escaseza de tropas españolas, a loita e defensa do territorio era asumida
polo pobo, a superioridade militar dos franceses obrigou aos españois a adoptar a guerrilla
para defenderse. Os españois tamén contaron coa axuda das tropas inglesas para expulsar
aos franceses.
Hai tres fases da guerra: a primeira (1808) caracterizada polo intento de ocupación francesa
e o levantamento popular, que fixo fracasar os plans de Napoleón de ocupar rapidamente o
país.
O segundo (1808-1812), de claro dominio francés. O avance cara ao sur permitiulle ocupar
case toda España, agás Cádiz e o leste peninsular. En Galicia, a resistencia popular
produciuse en cidades como Vigo, converténdose no primeiro territorio libre do dominio
francés.
A terceira fase (1812-1814) estivo marcada pola retirada das tropas francesas e a ofensiva
hispano-inglesa. Os efectos adversos da campaña rusa, comandada por Napoleón,
obrigárono a retirar as tropas de España para centrarse noutras zonas de Europa. Este
debilitamento das tropas francesas na península foi aproveitado polas tropas
angloespañolas ata o final da guerra en 1814. Coa firma do Tratado de Valençay, as
hostilidades en España remataron e Fernando VII volveu ser rei.

You might also like