OBOWIĄZKI WYNIKAJĄCE Z DZIAŁALNOŚCI

REKLAMOWEJ
KRYPTOREKLAMA
Zakaz kryptoreklamy – reklamy ukrytej w przekazie informacyjnym.
 Zakaz etyczny – niedopuszczalność w kodeksach etycznych
 Zakaz prawny – art. 12 ust. 2 prawa prasowego:
Dziennikarzowi nie wolno prowadzić ukrytej działalności reklamowej wiążącej się z
uzyskaniem korzyści majątkowej bądź osobistej od osoby lub jednostki organizacyjnej
zainteresowanej reklamą.
PRZYKŁADY KRYPTOREKLAMY
 Publikowanie materiałów reklamowych bez wyraźnego oznaczenia,
 Oferowanie przez wydawców umieszczania materiałów dziennikarskich o danym
przedsiębiorcy,
 Wymuszanie przez reklamodawców tekstów dziennikarskich na swój temat,
 Zamawianie tekstów dziennikarskich o produktach, których reklama jest zakazana,
 Wydawanie dodatków poświęconych promocji towarów lub usług nieoznaczonych
jako materiały reklamowe,
 Opłacanie dziennikarzy piszących

PRZESŁANKI PROWADZENIA UKRYTEJ DZIAŁALNOŚCI

REKLAMOWEJ
 Prowadzenie reklamowej działalności pod pozorem działań neutralnych
Odbiorca ukrytego przekazu reklamowego jest pozbawiony swobodnego wyboru oraz
możliwości krytycznego podejścia do prezentowanego produktu i usługi
 Uzyskanie korzyści majątkowej lub osobistej od osoby lub jednostki
organizacyjnej zainteresowanej reklamą
Polega na otrzymaniu przez dziennikarza rzeczy, świadczenia, prawa majątkowego, intratnej
umowy z racji prowadzonej działalności gospodarczej.

ZAKAZ KRYPTOREKLAMY W PRAWIE PRASOWYM

Prawo prasowe piętnuje taką kryptoreklamę, z której dziennikarz otrzymuje:
 Korzyść majątkową,
 Korzyść osobistą.
Zakaz kryptoreklamy jest pozbawiony sankcji karnej.

KRYPTOREKLAMA W USTAWIE O RADIOFONII I TELEWIZJI

Definicja ukrytego przekazu handlowego opiera się na 3 przesłankach:
  Przedstawienie w audycjach towarów, usług, nazwy, firmy, znaku towarowego lub
działalności przedsiębiorcy będącego producentem towaru lub świadczącego usługi,
 Zamiarem dostawcy usługi medialnej, w szczególności związanym z wynagrodzeniem
lub uzyskaniem innej korzyści, jest osiągnięcie skutku reklamowego
 Możliwe jest wprowadzenie publiczności w błąd co do charakteru przekazu

KRYPTOREKLAMA JAKO CZYN NIEUCZCIWEJ

KONKURENCJI
Jak stanowi art. 16 pkt 4 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, czynem nieuczciwej
konkurencji w zakresie reklamy jest w szczególności: wypowiedź, która zachęcając do
nabywania towarów lub usług, sprawia wrażenie neutralnej informacji.
Reklama może przybrać postać reklamy ukrytej w przekazach o charakterze informacyjnym,
tzw. odredakcyjnej czy reklamy w książkach czy ekspertyzach naukowych.
Na podstawie tego przepisu – poza dziennikarzem i nadawcą, odpowiedzialność może
ponosić producent audycji oraz zleceniodawca takiego przekazu.

KRYPTOREKLAMA JAKO NIEUCZCIWA PRAKTYKA

RYNKOWA
Jak stanowi art. 7 pkt 11 ustawy o nieuczciwych praktykach rynkowych, kryptoreklama jest
nieuczciwą praktyką rynkową w każdych okolicznościach wprowadzającą w błąd.
Polega na wykorzystaniu treści publicystycznych w środkach masowego przekazu w celu
promocji produktu w sytuacji, gdy przedsiębiorca zapłacił za tę promocję, a nie wynika to
wyraźnie z treści lub z obrazów lub dźwięków łatwo rozpoznawalnych przez konsumenta.

KRYPTOREKLAMA W KODEKSACH ETYCZNYCH

 Dziennikarski Kodeks Obyczajowy
Reklama i tekst sponsorowany powinny być wyraźnie oznaczone i oddzielone od innych
tekstów. Uprawianie kryptoreklamy jest niezgodne z etyką dziennikarską. Dziennikarz nie
ulega naciskom reklamodawców, nie ma obowiązku prowadzenia akwizycji reklam. Nie
udostępnia swego nazwiska, twarzy czy głosu dla celów działalności reklamowej, chyba że
jest to promocja gazety lub stacji, w której pracuje. Nie dotyczy to akcji humanitarnych i
społecznych.
 Zasady etyki dziennikarskiej w Telewizji Polskiej S.A.
Dziennikarz nie może czerpać jakichkolwiek korzyści z reklamy, reklamy ukrytej
(kryptoreklamy).
 Zasady etyki w publicznej radiofonii
Dziennikarze Polskiego Radia – S.A. nie mogą reklamować towarów i usług oraz zajmować
się akwizycją reklam.
 Kodeks dobrych praktyk wydawców prasy
Wydawca w działaniach reklamowych i promocyjnych przestrzega zasady, że nie wykorzystuje
imienia, twarzy, głosu dziennikarza do reklamy towaru czy usługi. Powyższa zasada nie
dotyczy akcji humanitarnych, charytatywnych lub działań promocyjnych redakcji lub
wydawcy oraz udziału dziennikarza w przygotowaniu materiałów promocyjnych dotyczących
tekstu jego autorstwa.
Reklama ukryta, w tym reklama typu product placement, jest niedozwolona.