8.11.

2023

DEĞİŞKENLİK = DÜŞMAN KUYRUKLAR

• Değişkenlik varsa, bekleyen bir şeyler vardır… • Kuyruklar, teslim süresinin (lead time) ana bileşenleridir.
• Değişkenlik, KUYRUKlara yol açar • Akışı durdurur veya geciktirir
• Her süreçte, üründe veya kişide olabilir. • Yer kaplar
• Normal değişkenliğin sınırları bilinmeli ve sınır aşıldığında kök nedenler araştırılıp • Müşterileri rahatsız eder
ortadan kaldırılmalı • Rekabet gücünü azaltır
• Esnek sistemler tasarlayarak değişkenlikle mücadele edilebilir… • Düşük kaliteli ürünlerin tespitini geciktirir

LITTLE’S LAW STOK

• Yalın üretimdeki en temel ilişkilerden birisidir • Tek bir hat sistemi varsayalım örneğin bir süpermarket kasası
• Stok, üretim hacmi ve teslim süresi arasındaki ilişkidir.
• Little’s Law ile mevcut bir sistemin teslim süresi hesaplanabilir • Stok (WIP-Süreç içi Stok) bir sistemdeki toplam parça sayısıdır: Hizmet verilen müşteri
dahil olmak üzere sırada bekleyen toplam kişi sayısı

• Stok ve üretim hacmini ölçmek nispeten kolaydır • Parça sayısı sayarak kolayca ölçülebilir…

• Teslim süresi hesaplanabilir

THROUGHPUT (ÜRETİM HACMİ) TESLİM SÜRESİ

• Belirli bir sürede tamamlan ortalama parça sayısı • Bir parçanın sistemden geçme zamanıdır
• Saatte hizmet edilen müşteri sayısı • Tüm parça için bekleme süresi ve işlem süreleri ölçülmeli

• Bir süre içinde üretilen parçaları sayarak kolayca ölçülebilir.

1
 8.11.2023

LITTLE’S LAW VARSAYIMLAR

Üç değişken vardır: • İstikrarlı bir sistem

• Varış ve hizmet süreleri, gözlenirken önemli ölçüde değişmemeli
L – Birim veya miktar cinsinden ölçülen Stok
λ – Üretim hacmi, zaman başına birim veya miktar cinsinden ölçülür • Üretim birimleri tutarlı olmalı
W – Zamanla ölçülen Teslim Süresi

Stok = Üretim hacmi × Teslimat Süresi

ÖRNEK KINGMAN’INYAKLAŞIMI

• L: Sistemde 5 müşteri olduğunda • Teslim süresi hem kullanım oranına (utilization) hem de değişkenliğe bağlıdır.
• λ: dakikada 2 müşteri sistemden ayrıldığında
• W= • Bir sistemin davranışını anlamak için kullanılan önemli bir yaklaşımdır, kesin değer
vermez…

• Yalın düşünce, teslim süresini azaltmayı amaçlar

KINGMAN’INYAKLAŞIMI KINGMAN’INYAKLAŞIMI

• Little’s Law teslim süresini hesaplamada kullanılırken, bu sürenin nasıl etkileneceği • Parçalar, sisteme varışlar arası ortalama zamanın μa ve standart sapmasının σa olacak
konusunda bir bilgi sağlamaz. şekilde rastsal olarak gelir.
• Parçalar işlenene kadar sırada bekler
• Kingman’ın Yaklaşımı, kullanım ve değişkenlik temelinde tek bir işlem için bekleme
süresinin değerlendirilmesini sağlar.

2
 8.11.2023

KINGMAN’INYAKLAŞIMI KINGMAN’INYAKLAŞIMI

• E(W) • Varış ve işlem süreleri bağımsız olmalı

• μa ve σa • Sadece yaklaşımdır, kesin bir değer sağlamaz
• μs ve σs • Sadece tek bir işlemin ve varış sürecinin olduğu sistemler için geçerlidir
• p, kullanım oranı
• ca,Varış için değişkenlik katsayısı
• cs, Proses için değişkenlik katsayısı

ÖRNEK KINGMAN’INYAKLAŞIMI

• Parçalar arasında ortalama 10 dakikalık bir varış süreci ve 8 dakikalık bir standart sapma. Teslim süresini ve kuyruk uzunluğunu etkileyen iki faktör:
• Ortalama işlem süresi, 7 dakikalık standart sapma ile parça başına 8 dakikadır. 1. Kullanım oranı. Kullanım oranı ne kadar yüksekse, kuyruk o kadar uzun olur.
• Kullanım oranı 8/10 veya 80%'dir. Kullanım oranı % 100'e yaklaştığında sıra sonsuza yaklaşacaktır.

• Değişkenlik katsayıları
• ca = 8/10 = 0.8
• cs = 7/8 = 0,875

• Ortalama bekleme süresi 22,49 dakika

KINGMAN’INYAKLAŞIMI KINGMAN’INYAKLAŞIMINA GÖRE

2. Değişkenlik: Değişkenlik ne kadar yüksekse, Kuyruk o kadar uzun • Varışların istikrarlı olması beklenir
• Kontrol etmesi zor ama etkilenebilir
• Talep yönetimi

• Proses değişiminin kararlı olması beklenir

• Standart iş
• Altı Sigma
• Ürün tasarımı basitleştirme
• Poka Yoke

3
 8.11.2023

KINGMAN’INYAKLAŞIMINA GÖRE 195 GÖREV VE SORUMLULUKLAR

• Ortalama kuyruk uzunluğunda üssel artar. • Altı Sigma terminolojisinde dövüş sanatlarından esinlenilerek görev, sorumluluk ve eğitim
• % 100 kullanım oranından uzak durulmalı kademeleri oluşturulmuştur.

• kullanım oranı düşük olduğunda kuyruklar da küçük

• Değişkenlik azaltılmaya çalışılmalı Şampiyon

• Değişkenlik, düşük kullanım oranlarında az fark yaratır Usta Kara

Kuşak

• Değişkenlik oranı yüksekse, kullanım oranı düşürülmeye çalışılır. Kara Kuşak

• Yüksek kullanım oranında değişkenlik azaltılmaya çalışır. Yeşil Kuşak

Proje Takım Üyeleri

196 GÖREV VE SORUMLULUKLAR-YEŞİL KUŞAK 197 GÖREV VE SORUMLULUKLAR-KARA KUŞAK

• Geçici bir süre için asli görevlerini bırakıp tam zamanlı olarak Altı Sigma faaliyetlerinde
• Normal iş yüklerinin yanı sıra Altı Sigma proje takımlarında kısmi zamanlı (% 5-10) olarak
bulunan, bölümler arası çalışmalar bazında proje ve takım liderliği yapan, teoriyi pratiğe
görev alan,
geçiren çalışanlardır.
• Problemleri çözmede bir kara kuşakla çalışan,
• İşlevsel rol oynarlar ve Altı Sigmanın temel taşlarını oluştururlar.
• Yeni proje önerilerinde bulunan,
• Kara kuşak olmaya hak kazanmak için Altı Sigma tekniklerini en az iki projede uygulamış
• Kendi çalışma alanlarında uygulanan iyileştirme projelerinde görevlendirilen takım olmaları gerekmektedir.
elemanlarıdır.
• Kara kuşakların 1 yıl içerisinde 4-6 arasında proje tamamlamaları hedeflenir.

198 GÖREV VE SORUMLULUKLAR-USTA KARA KUŞAK 199 GÖREV VE SORUMLULUKLAR-ŞAMPİYON

• En üst düzey teknik birikime sahip tam zamanlı değişim öncüleridir. • İşletme içinden seçilen, değişim öncülüğünü yapma arzusunda, gerekli yetki ve
• Altı Sigma sürecinin belirli bir birimdeki lideri ve yöneticisidir. sorumluluklara sahip üst düzey bir yöneticidir.

• Diğer Altı Sigma çalışanlarına teknik eğitimler vermek, uygulamalarda yol göstermek,
proje seçimlerine yardımcı olmak, onaylamak ve projelerde görev alacak Altı Sigma
ekibini belirlemek temel görevleridir.
• Stratejik işlevleri yürütürler. Aktivitelerin koordinasyonu ve yaşanacak finansal,
fonksiyonel, kişisel vb. engellerin aşılmasına katkı sağlamak temel görevleridir.
• Potansiyel projelerin belirlenmesi, proje hedeflerinin ortaya konması, çalışanlar
arasından Altı Sigma uygulamasına aday olabilecek çalışanların belirlenmesi ve
yönetime gelişmeler hakkında rapor vermek diğer görevleri arasındadır.

4
 8.11.2023

TEKNİK EĞİTİMLER-YEŞİL KUŞAK

TEKNİK EĞİTİMLER- KARA KUŞAK
Neden 6S 6S’ ya giriş
200 Tanımla, Ölç, Analiz et, İyileştir, Kontrol et süreci (DMAIC)
Proje yönetimi
201 Tanımla, Ölç, Analiz , İyileştir, Kontrol süreci
Yalın üretim
Takım etkinliği Proje seçimi, kavranması
Proje seçimi Takım çalışmaları
Projenin kavranması Müşteri memnuniyeti Tanımla
Tanımla
1. Hafta Proje planı oluşturulması Süreç çizelgeleme
Süreç tanımlama Başarısızlık, nitelik ve etki analizi
Kalite fonksiyon yayılımı (Quality Function Deployment, QFD) Kalite için öncelikler, maliyet için öncelikler, program için öncelikler
Örnekleme
Veri toplama, ölçekler, istatistiksel dağılımlar Ölç
Ölçüm sistemleri Ölç
Ölçüm sistemleri
İstatistiksel süreç kontrol (Statistical Process Control, SPC)
İstatistiksel süreç kontrol (SPC)
Süreç yeterlilik analizi
Serpme grafikleri
Grafiksel iyileştirme araçları
Zaman şemaları
Yönetim ve planlama araçları
Dağılımlar
Güven aralıkları
2. Hafta Analiz et Etkileşim, ağaç, matris, ilişki şemaları Analiz et
Hipotez testleri
Kutu grafikleri
Varyans analizi (Analysis of Variance, ANOVA)
Güven aralıkları
Regresyon
Deney tasarımı (DOE)
Deneysel tasarım (Design of Experiments,DOE)
Karşılaştırma yöntemleri
Hata tanımlama
3. Hafta İyileştir Proje planlama ve yönetim İyileştir
Başarısızlık, nitelik ve etki analizi (Failure Mode Effect Analysis, FMEA)
İstatistiksel kalite kontrol
DMAIC iyileştirmelerine önderlik
Süreç kontrol planlama
Kontrol planı oluşturma Kontrol et
4. Hafta Kontrol et Süreç için başarısızlık, nitelik ve etki analizi (FMEA)
Kontrol şemaları

ALTI SİGMA UYGULAMA ALANLARI BAŞARI ÖYKÜLERI

• Nakit akışındaki değişkenliği azaltmak • Motorola, Allied Signal, GE ve Honeywell - Altı Sigma ile ilgili kültür değişimine sahip
• Envanter yönetimi şirketler – gelirlerinin % 1,2 ile % 4,5 arasında arttığı.

• Servis sistemlerinde müşteri bekleme sürelerini en aza indirme

• Ürün teslim süresini minimize etmek • Charles Waxer (2003), “Six Sigma Costs And Savings”

• Hurda miktarının azaltılması

• Yeniden işleme işlem miktarlarının azaltılması

BAŞARI ÖYKÜLERI SAĞLIK HİZMETİNDE ALTI SİGMA

• General Electric • Sağlık hizmetindeki kusurlar maliyetlidir

• % 98 Azaltılmış fatura hataları • Tıbbi Hatalardan Hastane İçinde Ölümler Her Yıl 195.000
• çağrı merkezi performansı % 76’dan % 99
• Üretim ekipmanlarındaki titreşimler % 300 oranında azaltma
• Tıbbi tarama sürelerini 3 dakikadan 30 saniyeye düşürme

5
 8.11.2023

ŞİRKETLER ŞİRKETLER

• Amazon.com • Ford Motor Company • United States Army • Arçelik A.Ş. • Ford Otosan
• Bank of America • General Electric • United States Navy
• Boeing • Heinz Co. • UnitedHealth Group • Akplas • Borusan Holding
• Caterpillar Inc. • HSBC Group • Vodafone • ASELSAN • Çimtaş
• Deere & Company • LG Group • Xerox
• Dell • Lockheed
• TEI-TUSAŞ Motor Sanayii A.Ş. • Sasa
• DHL • Motorola
• DuPont • Toshiba
• Vitra
• Kodak Company • United States Air Force

ALTI SIGMA PROBLEM ÇÖZME YAKLAŞIMI

• Define Tanımlama
• Measure Ölçme
İYILEŞTIRME METODOLOJISI: DMAIC • Analyze Analiz
• Improve İyileştirme
• Control Kontrol

DMAIC - TANIMLAMA DMAIC - ÖLÇME

• Müşterilerin ve önceliklerinin belirlenmesi • Sürecin nasıl ölçüleceği belirlenmeli

• İş hedeflerinin tanımlanması • CTQ’ları etkileyen kilit iç süreçler tanımlanmalı
• Proje ekibinin oluşturulması • Mevcut kusur oranları ölçülmeli
• Kalite için Kritik (CTQ) özelliklerin tanımlanması • Veri Toplamaya yöntemi belirlenmeli
• Projenin nasıl ve neden seçildiği belirtilmeli • Veriler nasıl doğrulanacak belirlenmeli
• Ne tür bir haritalama kullanılacak • Sürecin temel göstergelerinin anlaşılması
• Sürecin israf analizi tamamlanmalı • Mevcut ile hedef değer arasındaki farkın belirlenmesi
• 5S uygulanmalı • Potansiyel sorunların araştırılması

6
 8.11.2023

DMAIC - ANALİZ DMAIC - İYİLEŞTİRME

• Hataların en olası nedenleri belirlenir • Kök nedenleri ortadan kaldıran çözümlerin önceliklendirilmesi ve seçilmesi açıklanmalı

• Proses değişkenliğine neden olan en önemli faktörler listelenir. • Problemlerin nedenlerini ortadan kaldırmak için araçlar belirlenir
• Anahtar değişkenlerin CTQ’lar üzerindeki etkileri ölçülmeli
• Süreç ve veri analizinde kullanılan yaklaşımlar belirlenmeli
• Anahtar değişkenler için maksimum kabul edilebilir sınırlar belirlenmeli ve değişkenliği ölçen bir
• Kök nedenlerin listelenme yöntemi belirlenmeli yöntem oluşturulmalı.
• Kök nedenlerin doğrulanması yapılmalı • Süreç, kabul edilebilir sınırlar içinde kalması için ayarlanmalı
• Kurulan Hipotezler belirtilmeli • Kullanılan risk yönetimi yöntemleri açıklanmalı
• Uygulama planı açıklanmalı

DMAIC ÇEVRİMİ- TEKNİKLER

Tanımla Süreç çizelgeleme diyagramları
DMAIC - KONTROL 216 Kalite fonksiyon yayılımı
Histogram
Karşılaştırma teknikleri
Ölç Ölçüm sistemleri analizi
Veri madenciliği teknikleri
• İyileştirmenin nasıl sürdürüleceği belirlenmeli Pareto analizi
Tanımlayıcı istatistikler
Zaman şemaları
• Anahtar değişkenlerin kabul edilebilir maksimum aralıklar içerisinde kalmasını sağlamak için Süreç yeterlilik analizi
araçlar belirlenmeli Analiz et Sebep ve sonuç diyagramları
Ağaç diyagramları
• Projenin nasıl izleneceği ve Müdahale Planları belirlenmeli Deney tasarımı
Regresyon
Benzetim
• İzlemeyi kimin, ne sıklıkla ve nasıl yapacağı belirlenmeli Hipotez testleri
Serpme diyagramları
• Geliştirilmiş süreçle ilgili dokümantasyon tamamlanmalı İyileştir Etkileşim şemaları
Ağaç şemaları
• Alınan dersler belirtilmeli İlişki şemaları
Matris şemaları
• Süreç Sahibi bu dersleri paylaşmalı Kontrol et İstatistiksel kontrol şemaları
Başarısızlık, nitelik ve etki analizi

217 218

• DMAIC gibi yapısal ve sistematik problem çözme yaklaşımıdır

• Problem: tanımlı bir standarttan sapma, mevcut durum ile standart arasındaki fark
PDCA • Problem çözümüne harcanan zaman kısaltılır

7
 8.11.2023

PDCA PDCA ADIMLARI

• Planla-Uygula-Kontrol Et-Önlem Al (PDCA), problem çözme ve sürekli iyileştirme için Adım 1: “Plan” Adım 3: "Kontrol Et"
metodik bir yaklaşım sağlayan bir çerçevedir. • Sorunu tanımla • Sonuçları analiz et
• Kök nedenini araştır
• Uygun önlemleri seçin Adım 4: “Önlem Al”
• İyileştirmeyi planla ve standartlaştır
Adım 2: “Uygula”
• Önlemleri uygula

PLAN UYGULA

• Sorunlu alanın ve standardın belirlenmesi • Seçilen önlemi uygulamak için plan geliştirilmesi
• Mevcut durumun tanımlanması • Çalışanlara görevlerin atanması
• Ölçülebilir bir hedef seçilmesi • Planın anlatılması
• Sorunla ilgili verilerin toplanması ve analiz edilmesi • Pilot uygulama planını zaman çizelgeleri ile uygulama ve bir takip yöntemi oluşturulması
• En olası nedenlerin seçilmesi
• Sebep / sonuç ilişkisinin kurulması

KONTROL ÖNLEM AL

• Pilot uygulamanın ilerlemesinin izlenmesi • Sonuçların değerlendirilmesi

• Gerekirse ek verilerin toplanması ve analiz edilmesi • Tekrarı önlemek için etkili önlemlerin standartlaştırılması
• Gerekirse sonuçlara göre uygulama planının değiştirilmesi • Başarıyı, diğer birimlerle paylaşma
• Kök nedeni yönelik önlemlerin sonuçlarının izlenmesi • Sürekli iyileştirme amacıyla yeni PDCA çevrimine başlanması

8
 8.11.2023

A3

“P” “D” “C” “A” Date:

Title / A3 Theme: Owner: Stakeholders:

Recommendations: What are your proposed countermeasures, strategies, “D”

“P”

A3
Problem Statement: Of all our problems, why this one? alternatives?

Current Situation: What do we know for sure? “P”

• Standart kağıt boyutu

• PDCA ile kullanılır Implementation Plan What activities will be required? What? Who?“C”
When?

• Özetlemeye yönlendirir Goal: What is the specific change we want to accomplish now? “P”

• Doldurması ve yönetmesi kolaydır

Root-cause Analysis: What are the causes, requirements, constraints? “P”

Follow-Up Actions: What issues remain? How will they be addressed? “A”

Approval: Have all appropriate steps and departments been involved in this project?
Yes / No

A-3 İDARI VERILER PROBLEM TANIMI

• Projenin adı • Problem tanımı, kolay görünür ama en zor kısımlardandır

• İsim, tarih • Takımın yaşadığı GERÇEK sorun açıklanır
• Takım / paydaşlar • Neden problem olarak belirlendi açıklanır
• Onay Makamları • Problemin önemi belirtilir
• Problem nasıl belirlendi belirtilir
• Problemle ilgili veriler açıklanır

9
 8.11.2023

MEVCUT DURUM AMAÇ

• Problemin arka planı • Başarmak istenilen değişiklik

• Problemin süreci/mekanizması • İdeal durum belirtilir
• Etkisi belirtilir
• İlgili standart • Bu hedef firmanın stratejik hedeflerini
• Mevcut durum destekliyor mu açıklanır
• Gerekçe (İyileştirme Nedeni)
• Hedef açıklanır

NEDENLERİN VE ÇÖZÜMLERİN BELİRLENMESİ ÇÖZÜMLER / ÖNLEMLER

• Potansiyel nedenler belirtilir • Seçilen önlemler açıklanır

• 5 Neden - Balık Kılçığı açıklanır • Kök nedenleri nasıl ortadan kaldıracağı açıklanır
• Potansiyel nedenler önceliklendirilir • Önlemlerin nasıl anlatılacağı belirtilir
• Beyin fırtınası ile önlemlerin belirlenri • Önlemlerin nasıl takip edileceği belirtilir

UYGULAMA PLANI DEVAMINDA

• Kimin nerede neyi ne zaman yapacağı belirtilir • Nelerin kontrol edileceği

• Nasıl kontrol edileceği
• Ne zaman kontrol edileceği belirtilir
• Sonraki adımlar önerilmeli
• Yeni problemler
• Yeni iyileştirme önerileri belirtilmeli

10