PANITIKAN HINGGIL SA KAHIRAPAN

Isa sa pinakamahalagang isyu na kinakaharap ng ating bansa ay ang kahirapan. Madalas

nating pinapanagot ang mga pinuno ng bansa sa kanilang maling pag-uugali, ngunit kasalanan ba
talaga nila o sa atin dahil, sabi nga nila, "Ang katamaran ay katumbas ng kahirapan"? Ang totoo
ay maraming trabahong pwedeng pasukan; Mapipili lamang ang mga Pilipino. Sinasabi ng
karamihan na ang dahilan ng kanilang paghihirap ay dahil wala silang trabaho. Mas gugustuhin pa
nilang maupo sa gilid at manghingi ng limos kaysa magsikap sa napakahirap na trabaho at kumita
ng isandaang piso sa isang araw, kaya hindi rin natin sila masisisi. Gayunpaman, sa paggawa
nito, ipinapakita lamang natin na tayo ang pangunahing sanhi ng kahirapan dahil tayo ay tamad.
Isa sa mga isyung hinaharap ng mamamayang Pilipino ay ang kahirapan. Ang isyung ito ay
naroroon pa rin at hindi nalulutas. Ang mga pamilyang Pilipino na nagsasabing sila ay mahirap ay
bumubuo ng halos 48% ng lahat ng mga sambahayan, o 11 milyon. Ang pangalawang survey ng
mga social weather station ang nagsilbing pundasyon para dito, (Pascual, 2018).

ANO NGA BA ANG KAHIRAPAN (Lualhati, n.d)

 Ang kahirapan ay tumutukoy sa kalagayan o katayuan ng isang tao na kahit salapi o
material ay kapos.
 Isang kalagayan kung saan hindi nakakamtan ng nakakaranas nito ang mga pangunahing
pangangailangan sa pang araw-araw. Dito tatalakayin ang sanhi ng kahirapan at ang
epekto nito sa kabataan na nakakaranas ng ganitong kalagayan.
 Ayon sa United Nation ang kahirapan ay pagtanggi sa pagpipilian at opputunidad na isang
paglabag sa dignidad na pantao. Ito ay nangangahulugan ng kawalan ng pagkain o
magamit na damit ng isang pamilya, hindi magkakaroon ng mapupuntahanng paaralan at
klinika. hindi magkakaroon ng lupain na pagtataniman ng pagkain o kawalang trabaho
upang mabuhay.
 Ayon sa World Bank ito ay kinabibilangan ng mga mababang sahod. Ang kahirapan ay
kinabibilangan din ng mga mababang level ng kalusugan at edukasyon, kawalan malinis na
tubig at sanitasyon, hindi sapat na kapasidad at uportunidad na pabutihin ang sariling
buhay.
MGA SANHI AT BUNGA NG KAHIRAPAN
1. Kakulangan sa Edukasyon- isa sa pinakamalaking problema ng mga mahihirap na tao
dahil hindi nila makamit ang kanilang pangarap sa buhay na makapag aral ang kanilang
mga anak.
- Dahil sa kahirapan, hindi sila nakakatanggap na sapat na kaalaman upang matulungan
ang kanilang pamilya. Edukasyon ay importante dahil ito ay ang tanging yaman na hindi
kailanman mananakaw. Ito ang nakakapag-hulma sa ating kaisipan at kakayahang
maging matagumpay sa buhay. Ang kawalan ng edukasyon ay nakakapagdulot ng
kamangmangan sa mga kabataan. Kadalasan nating sinasabi na ang kabataan ang
pag-asa ng ating bayan. Ngunit ano ang mang-yayari sa ating kinabukasan kung ang
kabataan sa mga hirap na bayan ay tila hindi nakapag-tatapos? Dahil dito, ang
karamihan sa kanila ay napipilitang mag hanap ng trabaho kung saan ang sahod ay
mababa lamang.
2. Kawalan ng trabaho- ito ang isa na nagdudulot ng kahirapan sa dinamidami ng
populasyon hindi na sapat ang bilang ng puwedeng pag applayan ng trabaho kung meron
man hindi sapat ang kita upang masuportahan ang kanilang mga pamilya sa pang araw-
araw na pamumuhay.
 3. Korupsyon- Hindi na bago ito na isyu sa atin lipunan na ang Pilipinas ay isa sa
pinakakakurap na gobyerno sa mundo dahil kadalasan ay ibinubulsa lamang ito ng mga
politiko kung kayat hindi umaasenso ang ating bansa.
-Isa pa rito ang nangyaring pork barrel scam Fund na mas kilala sa tawag na Development
Assistance (PDAF) noong Hulyo ng 2013. Malaking eskandalo sa Kongreso at Senado.
Batay sa naganap na imbestigasyon mahigit 10Bilyon ang ibinulsa ni Janet Napoles na
tinaguriang ina ng “Scam” at iba pang miyembro.

Mga ahensyang nilikha kontra korapsyon

 Office of the Ombudsman (OMB) nag iimbestiga at gumagawa ng paraan para sa

mga reklamo laban sa mga opisyal at empleyado na nagsisilbing “people’s
watchdog”ng pamahalaan.
 Civil Service Commission (CSC) pangunahing ahensya ng pamahalaan na
inatasang magtatag ng isang serbisyo para sa mga kawani na magtaguyod ng
patugon sa moral, integridad, kaigihan at kagandahang loob na serbisyo.
 Commission on Audit (COA) operationng pansalapi ng pamahalaan.
 Sandiganbayan isang anti-graft sa pilipinas

4. Kasakiman- dahil sa kasakiman ng ilang mga Pilipino ay mas pinipili pa nilang ibenta ang
kanilang mga sarili sa mga taong may kaya sa buhay o makapangyarihan. Minsan
kinukulang ng mga tao ang Kung anong meron sila kaya gusto nilang yumaman kadalasan
pa minsan ay hinahatak nila ang mga tao na umangat na sa buhay para bumagsak sila.

5. Populasyon- sa pagdami ng populasyon sa ating bansa malaki na ang problema hinararap

ng ating lipunan. Una ang mga tao na walang kaya sa buhay ay sila pa ang may malaking
pamilya o maraming anak. At dahil sa pagdami ng populasyon mas madami din walang
trabaho at hindi sapat ang mga natatatangap na benepisyo na magmula sa ating gobyerno.

6. Kawalang disiplina- sa panahon ngayon hindi na sila natatakot sa mga batas opsiyonal na
lang sakinila kung sundin nila o hindi. Kailangan natin maging disiplinado at sumunod sa
mga batas o patakaran na ipairal ng my awtoridad.

7. Kolonyal na kahirapan- ugali ng mga Pilipino na pagpigil sa pag-asenso ng kanilang

kapwa ito ay ang “crab mentality” procrastination, bahala na,” pagiging ipokrito, ningas
kugon, Pilipino time, magiging tsismosa at panisisi sa ibang tao pagsasawalang- bahala ng
mga patakaran at pagiging balat-sibuyas.
Mga sangkap ng Kahirapan
1. Kamangmangan
2.Karamdaman
3. Kawalan ng Katapatan
4. kawalan ng Interes- Nangyayari sa tao kapag pakiramdam nila ay wala pag-asa upang
magbago ang bagay na gusto nilang makamit kaya nawalan na sila ng pakialam.
5. Pagka-Palaasa-isang ugali ng isang tao na umasa lamang sa tulong ng ibang tao.
URI NG KAHIRAPAN
Ayon kay Gaum (2016) may dalawang uri ng kahirapan.
1. Ang Absolutong kahirapan
 Ay kalagayan o katayuan ng hindi pagkakaroon o pamamaraan upang makayanan o
makapagdulot at magkaroon ng payak o basikong mga pangangailangan pantao. Tulad ng malinis
na tubig o nutrisyon, pangangailangan pangkalusugan, kasuotan at tirahan.
2. Ang Relatibong Kahirapan
Nagbibigay-kahulugan sa kahirapan batay sa ugnayan nito sa ekonomikong kalagayan ng
mga mamamayan sa isang lipunan. Halimbawa, maaaring ituring na mahirap ang isang tao kung
ang kanyang estado ng pamumuhay ay mas mababa kaysa sa itinakdang kariniwang antas ng
pamumuhay sa isang lugar (Habitat, 2019).
Iba pang uri ng Kahirapan
1. Kakaibang Kahirapan
Nag-iiba sa bawat lokasyon dahil sa kontekstong panlipunan at pang-ekonomiya kung saan
nakatira ang isang tao. Kapag ang isang tao ay kulang sa paraan at mapagkukunan upang
mapanatili ang pinakamababang antas ng pamumuhay na itinuturing na normal sa lipunan o
pamayanan na kanilang ginagalawan, sila ay sinasabing magkakamag-anak.
2. Kahirapan sa Kita
Isang antas ng kahirapan gaya ng itinakda ng pederal na pamahalaan ng US at kinumpirma
ng census ng US. Ito ay nangyayari kapag ang kita ng isang pamilya ay hindi u abot sa
pinakamababang antas na itinakda ng pederal na pamahalaan na itinuring na kinakailangan para
sa mga miyembro ng pamilya na mapanatili ang pangunahing pamantayan ng pamumuhay
(Crossman, n.d).
3. Kahirapan na Paikot
Isang sitwasyon kung saan karaniwan ang kahirapan ngunit panandalian lamang. Ang
ganitong uri ng kahirapan ay madalas na nauugnay sa mga partikular na pagkagambala sa
lipunan tulad ng digmaan, pagbagsak ng ekonomiya, o mga natural na sakuna na nakakaapekto
sa kung paano ipinamamahagi ang mga pagkain at iba pang mga mapagkukunan (Crossman,
n.d).
3. Kolektibong kahirapan
Ayon kay Crossman (n.d) ito ang kolektibong kahirapan ay kakulangan ng mga
pangunahing mapagkukunan na napakalawak na nagdudulot ito ng buong lipunan o subgroup ng
mga tao sa loob ng lipunan na iyon. Ang form na ito ng kahirapan ay nagpapatuloy sa paglipas ng
mga panahon ng oras na lumalawak sa buong henerasyon. Karaniwan sa dating mga lugar na
kolonisado, madalas na mga lugar ng digmaan, at mga lugar na lubhang pinagsamantalahan o
hindi isinama sa pakikilahok sa global commerce, kabilang ang mga bahagi ng Asia, Gitnang
Silangan, karamihan sa Africa, at mga bahagi ng Sentral at Timog Amerika.
5. Konsentrasyon ng Kolektibong Kahirapan
Nangyayari ito kapag ang mga subgroup ng isang lipunan ay nakakaranas ng inilarawan sa
itaas na sama-samang kahirapan, o kapag ito ay inilaan sa isang maliit na bilang ng mga lugar
kung saan may kaunting aktibidad sa ekonomiya, maliit na pagkakataon para sa trabahong may
malaking suweldo, at maliit na access sa masustansyang pagkain.
6. Kahirapan sa Kaso
Ayon kay Crossman (n.d) nangyayari ito kapag ang isang tao o pamilya ay hindi
nakakakuha ng mga mapagkukunang kinakailangan upang matugunan ang kanilang mga
pangunahing pangangailangan, sa kabila ng katotohanan na ang mga mapagkukunan ay hindi
makuha at ang mga mayroon nito ay karaniwang nabubuhay nang maayos. Ang biglaang
pagkawala ng trabaho, kawalan ng kakayahang magtrabaho dahil sa isang sakit o pinsala, o
karamdaman ay maaaring magresulta sa mga kaso ng kahirapan. Bagama't ito ay maaaring
lumitaw sa una bilang isang indibidwal na kondisyon, ito ay talagang isang panlipunan dahil ito ay
malamang na hindi mangyari sa mga lipunan kung saan ang kanilang mga mamamayan ay may
access sa pang-ekonomiyang lambat kaligtasan.
7. Kahirapan sa ari-arian
Ang kahirapan sa kita ay mas karaniwan at kalat maging ang iba pa nitong anyo. Nangyayari
ito kapag ang isang indibidwal o sambahayan ay kulang ng sapat na mga ari-arian ng kayamanan
(tulad ng mga gamit, mga pamumuhunan, o pera) upang matugunan ang mga pangangailangan
sa loob ng tatlong buwan sa isang pagkakataon. Sa totoo lang, malaki ang bilang ng mga nakatira
sa Amerika ang naghihirap ngayon sa pag-aari. Hangga't sila ay nagtatrabaho, maaaring wala
silang problema, ngunit kung ang kanilang sahod ay huminto, maaaring sila ay agad na malugmok
sa kahirapan (Crossman, n.d).

MGA ISYU NG KAHIRAPAN SA PILIPINAS (GREGORIO, 2016)

1. Korapsyon
Ang pagnanakaw o pagbubulsa ng pera sa kaban ng bayan ng mga tao sa gobyerno. Ito ang
pinakamalupit at talamak na dahilan ng paghihirap ng bayan ang mga pera na para sana sa
kapakanan ng taong bayan ay napupunta lang sa bulsa ng iilan na mga may kapangyarihan sa
pamahalaan.ito ay maaaring maituturing na kanser sa lipunan.
2. Imperyalismo
Ang pananakop ng ilang bansa noong mga nakaraang panahon tulad ng Espanya, Hapon, US na
nagpahirap saPilipinas. Mga dayuhan na nag iwan ng mga mali o masamang impluwensya at
kultura sa bansa.
-Ang “globalisasyon’’ ay maituturing din na isang imperyalismo kung saan ang mga dayuhan at
mamamayang kapitalista na nagmamay ari ng ibat ibang kompanya ang siyang nagdidikta sa
pamahalaan sa pamahalaan upang sakalin ang karapatan ang mga mangagawa.
-Ang pagsanib pwersa ng pamahalaan at kapitalista ang siyang dumudurog sa unyon (union)na
siyang pumapatay sa karapatan ng mga manggagawa upang magkaroon ng tamang pasahod,
benepisyo at hustisya.
-Maituturing na isang pang aalipin o modern slavery ang pasahod sa mga manggagawa kompara
sa mga kinikita ng mga malalaking korporaasyong dayuhan.
3.Pyudalismo (Feudalism)- ito ay isang systema ng pamamalakad ng lupain na kung saan ang
lupang pag-aari ng panginoon at ipinasasaka sa tauhan na may katungkulan na maglingkod at
maging matapat sa panginoong may-ari ng sekihan ngunit isinuko niya ang lupang ito para sa
kanyang seguridad.
-salitang “feodus” o fief tumutukoy ito sa lupa na ibinibigay sa unang basalyo (vassal)
4. Ang Patuloy na Pakikialam o Pagdikta ng US
sa pamahalaan ng Pilipinas. Masasabing ang mga tulong pinansiyal ng mga malalakas na bansa
sa Pilipinas ay isang suhol upang mapaikot at madiktahan ang pamahalaan.
5. Mga pera na hindi naman napupunta sa mga tamang proyekto kundi nahuhulog din sa
bulsa ng korapsyon.
Mga perang suhol upang mapalakas ang kanilang mga pansariling layunin na nagbabaon sa
kahirapan ng Pilipinas. Ang halimbawa dito ay ang pagpasok ng "globalisasyon" ay masasabi din
na imperyalismo, kung saan ang mga dayuhan at mayayamang kapitalista na nagmamay- ari ng
ibat ibang kompanya ang siyang nagdidikta sa pamahalaan upang sisikilin ang karapatan ng mga
manggagawa
6. Ang Pagsasanib Pwersa ng Pamahalaan at Kapitalista
ang siyang dumudurog sa unyon na siyang pumapatay sa karapatan ng mga manggagawa upang
magkaroon ng tamang pasahod, benepisyo at hustisya. Maituturing na isang pang aalipin o
"modern slavery" ang pasahod sa mga manggagawa, kumpara sa kinikita ng mga higanteng
korporasyong dayuhan.
7. Maling Gawain ng mga Pinuno ng Ating Bansa
Ang pagbubulsa sa kaban ng bayan. Ang mga pondo na para sa pagpapaunlad ng buhay ng mga
mahihirap ay ginagamit ng mga pulitiko para sa sarili nilang interes.
8. Pagiging Iresponsable ng mga Pilipino o ang Kawalan ng Paninindigan
Kung magiging responsable lamang ang mga magulang ng mga batang kalye ay malamang
walang pakalat kalat na bata ngayon sa lansangan, walang uhuging bata na nanghihingi ng Limos
at kaawa-awa na mga mukha ng mga qutom na bata ang makikita natin.
9. Malalang Pagpapalit ng mga Lupang Agrikultura Upang Gawing Industriyal, Bahayan at
Golf courses
Kung saan naagawan ng pangunahing lokal na pagkain ang mga mamamayan. Dahilan
upang mag-angkat pa ng mga pangunahing pagkain tulad ng bigas sa ibang bansa
10. Matinding Kapabayaan sa Likas na Yaman ng Bansa.
Ang pagputol ng mga puno na dahilan ng pagbaha (illegal logging), landslide at erosyon. Ang
pagdudumi sa ilog at dagat, paggamit ng mga nakakalason, paputok at maling paraan ng
pangingisda na sumisira sa yamang dagat. Ang kapabayaan ng gobyerno at mamamayan sa likas
na yaman ay isang malaking dahilan upang unti unting mabaon ang bansa sa kumunoy ng
kahirapan.
11. Kakulangan sa Edukasyon
Mas lumalaki ang porsyento ng mga walang pinag-aralan dito sa Pinas. Kaya humihirap ang ating
bansa. Sinasabi na "Ang kabataan ang pag asa ng bayan', ngunit kung walang sapat na
kagamitan at lugar ang mga bata upang matuto ay sa tingin niyo may matututunan pa ba sila?
Mahirap talaga ang buhay kung wala kang pinag - aralan dahil mahihirapan kang humanap ng
trabaho.
12. Katamaran
Ang pag iwas sa gawain, hanap buhay o trabaho. Katumbas ito ng indolensya. Ang katamaran
ang nagunguna sa mga dahilan ng paghihirap ng mga tao.
ILAN SA MGA EPEKTO O BUNGA NG KAHIRAPAN
Maagang pagbubuntis-karamihan sa mga kabataan ngayon ay nakakaranas na ng maagang
pagbububuntis at ito rin ang pinagmumulan ng mataas na populasyon sa ating bansa dahil
dumadami ang nabubuntis na kabataan na hindi nabibigyan ng impormasyon kung pano ang
pagbuo ng pamilya at ano ang mga responsibilidad sa pagtayo ng pamilya.
Kagutuman at hindi payak na kalusugan- Ang malnutrisyon ay ang pinakaraniwang sakit ng
mga tao na nakaranas ng kahirapan dahil sila ay may kakulangan hindi wasto at masustanya na
pagkain kaya nagdudulot ito ng mga iba’t ibang sakit.
Mataas na rate ng kamatayan (Death rate)- ang mga komunidad na nakatira sa ilalim ng linya
ng kahirapan walang sapat na pagkain at kalusugan.
Kahirapan sa Edukasyon- Ito ay nangangailangan ng pinansyal o salapi, malaking epekto ang
mararanasan sa buhay ng isang tao o estudyante kapag pinansyal ang pinag uusapan hindi
matutugunan ng isang tao ang kinakailangan na bilhin na gamitin sa paaralan tulad ng uniporme,
pamasahe, Xerox at marami pang iba.
Tumaas na krimen- kahirapan ay madalas nauugnay sa krimen dahil ang mahihirap ay may
malaking posibilidad na gumawa ng anumang hindi magandang bagay upang matugunan ang
pangangailang ng sarili o pamilya. Mga uri ng krimen ay pandaraya, pagmamakaawa, pagpatay at
pagnanakaw.
Walang Trabaho- kawalan ng trabaho ay kahirapan dahil hindi nakamit ang edukasyon at hindi
makakuha ng maayos na trabaho nahihirapan ang mga tao na makipagkompitensya sa mundo.
MGA PROGRAMA NG GOBYERNO LABAN SA KAHIRAPAN (Official Gazette of the Republic
of the Philippines, n.d)
1. Ang pantawid pamilya Pilipino program (4Ps)
 Ang Pantawid Pamilyang Pilipino Program (4Ps) ay isang hakbang ng pambansang
pamahalaan para sa pagpapabuti ng kalagayang pantao ng ating mga kababayan.
 Ang Department of Social Welfare and Development (DSWD) ang punong ahensiya ng
pamahalaan na namamahala sa 4Ps.
MGA LAYUNIN
May dalawang kambal na layunin ang 4Ps bilang pangunahing programa administrasyong Aquino:
1. Social assistance: pagbibigay ng pinansiyal na tulong sa pinakamahihirap na mga pamilya
upang tugunan ang pangunahin nilang pangangailangan.
2. Social development: pagsira sa siklo ng kahirapang naipapasa sa bawat henerasyon sa
pamamagitan ng pamumuhunan sa kalusugan at edukasyon ng mahihirap na kabataan.
TULONG-PINANSIYAL
May dalawang uri ng tulong-pinansiyal o cash grant ang 4Ps na ibinibigay sa mga benepisyaryong
pamilya:
 pinansiyang pangkalusugan: P500 bawat pamilya buwan-buwan, o kabuuang P6,000
taon-taon.
 pinansiyang pang-edukasyon: P300 bawat bata buwan-buwan, sa loob ng sampung
buwan, o kabuuang P3,000 taon-taon (maaaring magrehistro ang isang pamilya ng
hanggang tatlong bata para sa programa).
MGA KONDISYONG KAILANGANG TUPARIN
Upang makatanggap ng mga benepisyong nabanggit, kailangang matupad ng mga pamilyang
benepisyaryo ang sumusunod na mga kondisyon:
1. Kailangang sumailalim ang mga buntis sa pangangalagang medikal bago at matapos sila
manganak (pre- and post-natal care).
2. Kailangang pumunta ang mga magulang tagapangalaga sa mga family development session, o
kung saan tutulungan sila kung paano maging responsableng magulang, alagaan ang kalusugan
at nutrisyon;
3. Kailangang regular na magpa-check up at magpabakuna ang mga batang may edad 0
hanggang 5 taong gulang para maiwasan ang pagkakasakit;
4. Kailangang uminom ng pampurga ng bulate sa tiyan ang kabataang may edad 6 hanggang 14
taong gulang dalawang beses sa isang taon; at
5. Kailangang mag-enrol sa eskuwelahan ang mga benepisyaryong kabataan na may edad 3
hanggang 18 taong gulang, at pumasok sa klase nang di-bababa sa 85% ng kabuuang bilang ng
klase kada buwan.

2. Kalahi-CIDSS-Kapit-Bisig Laban sa Kahirapan-Comprehensive and Integrated Delivery of

social services (DSWD Field Office III Official Website (n.d)
 Kapit-Bisig Laban sa Kahirapan Comprehensive and Integrated Delivery of Social Services
National Community - Driven Development Program (KALAHI CIDSS - NCDDP) ay isang
programa ng Department of Social Welfare and Development (DSWD) na tumutugon sa
mga pangangailangan ng mahihirap na komunidad sa pamamagitan ng bayanihan.
 Katuwang din ng programa ang mga lokal na pamahalaan sa pamamagitan ng pagbibigay
ng Local Counterpart Contribution (LCC) sa mga barangay na napiling mabibigyan ng
prioriridad na mabigyan ng pondo.
3. Programang kontra-droga ng administrasyon
 Hinihikayat ng programang DILG (Department of the Interior and Local Government) ang
mga lokal na pamahalaan na magsulong ng mga kagayang programa, istratehiya at mga
aktibidad na mapagtutuunan ng atensiyon ng mga kabataan at vulnerable sector na
magsisilbing pamamaraan upang makaiwas sa paggamit ng ilegal na droga.
 Kasama din ang kanilang ahensiya sa tuloy-tuloy na drug clearing program sa mga
barangay sa pangangasiwa ng Philippine Drug Enforcement Agency katuwang ang mga
kapulisan at mga lokal na pamahalaan na kung saan umaabot na sa humigit 2,300 na
barangay sa rehiyon ang idineklarang drug cleared.
4. Scholarship program
Ang mga programa ng pang eskwelahan ay naglalayong magbigay ng tulong pinansyal sa
mga studyante upang matiyak na magpatuloy sila ng kanilang pag-aaral. Isa sa mga malaking
programa ay ang mga eskolarship na iibinibigay sa mga mag-aaral.
Narito ang 13 pangunahing scholarship program na inaalok ng pilipinas
1. Commission on Higher Education (CHED) Scholarship Program
2. Department of science and Technology-Science Education Institute (DOST-SEI Undergraduate
Scholarship Program
3. SM Foundation College Scholarship Program
4. Ayala Foundation Scholarship program
5. Jollibee Foundation Scholarship Program
6. Metrobank Foundation college Scholarship Program
7. Gokongwei Brothers Foundation Scholarship Program
8. Philippine Business for Education (PBEd) Scholarships
9. Megaworld Foundation Scholarship Program
10. BPI Foundation Sinag Scholarship Program
11. ABS-CBN Lingkod Kapamilya Foundation Scholarship Program
12. Globe Telecom. Scholarship Program
13. PLDT Gabay Scholarship Program
5. Mga programa ng gobyerno para sa senior citizens
Ang mga Senior Citizen ay wala ng kakayahang makapagtrabaho dahil ang katawan nila'y
hihina, lalabo na ang mata, hirap naring makarinig at maaring maging makakalimutin na rin
sila. Dahil sa mga yan, ang ating Gobyerno ay gumawa ng mga batas na nagbibigay ng
mga pribilehiyo at benepisyo para sa kanila.
Narito ang mga benefits and privileges para sa mga Pinoy Senior Citizen:
 Walang babayarang buwis
 Training fee exemption
 Discount sa Bayad ng Tubig at Kuryente
 Free medical and dental services
 Free vaccinations
 20 Discount 20% discount ang mga Senior Citizen sa mga gamot, medical
equipment, proffesional fees ng mga Physician at sa mga lisensyadong health
Workers.
Kahit sa mga sasakyan ay may diskwento din tulad ng mga Jeep, Taxi, MRT,
LRT, PNR at maging sa mga sasakyang panghimpapawid at pandagat.
6. Pabahay (Pilipino Star Ngayon, n.d)
 Layon ng Pambansang Pabahay para sa Pilipino program ng Department of Human
Settlements and Urban Development's (DHSUD) na makapagpatayo ng isang milyong
pabahay kada taon o 6 million housing units sa loob ng anim na taon ng Marcos
government.
 Ang nasabing programa umano ay konkretong hakbang para sa pangarap ng Pangulo na
mabigyan ng maayos na pabahay ang mahihirap na Pinoy.

KULTURANG POPULAR

ANO ANG KULTURANG POPULAR?

Ang kulturang popular ay tumutukoy sa mga aspectong kultura na nakakatugon sa mga
pangangailangan at kagustuhan ng pangkalahatang mamamayan. Ito ay kinabibilangan ng mga
paboritong musika, pelikula, palabas sa telebisyon, mga libro, video game, sport, fashion atbp.na
kung noon ay dyaryo, telebisyon at magasin lang ang ating media ngunit sa panahon ngayon ay
napakamoderno ang technolohiya.
Sa kulturang popular, ang mga produkto ng popular ng kultura ay ginagamit bilang kasangkapan
sa pagpapakalat ng mga ideya at konsepto. Ang mga ito ay maaaring magpakita ng mga
mensahe tungkol sa lipunan, politika, o ekonomiya.
Ang pang-araw-araw na buhay ng mga tao sa lipunan ay lubos na naiimpluwensyahan ng
kultura dahil sa impluwensya ng media, mga mamimili, at negosyo. Ito rin ay isang kultura na
nakabatay sa pagkagusto o pagtamasa ng malawak na hanay ng mga tao (Torralba, n. d.).
Ayon sa moralistiko/didaktikong oryentasyon:
Sinusukat ang kultura sa moralidad at kamalayan ng manonood/mambabasa Ang pananaw na
mga ito ay nakasaalang-alang lamang sa mga nagawa na ng kanluran (ang mga klasiko).
Ayon sa Oryentasyon ng kaunlaran:
Nararapat na marahil nating itiwalag ang sarili sa mga isterutipong panahon upang pagtuunan
natin ng pansin ang mga ginawa ng mga kapwa Pilipinong manunulat.
Itinuturing ang sariling manipestasyonng kultura bilang bakya, baduy at basura. Ayon sa pagsusuri
ang kultura sa iilan ay pareho lang ng kultura ng nakakarami. Ang namamayaning kultura ay ang
kulturang nauunawaan ng nakararaming mamamayan.
MAY ANIM NA DAHILAN AT PINAGMUMULAN NG KULTURANG POPULAR (Gonzales, 2019)
1. Pangangailangan na Itinatakda ng mga Negosyante
Pinunan o tinutukoy ng mga negosyante ang mga pangangailangan sa publiko. Marahil
upang maituring na maganda, ang isang tao ay dapat maputi, may tuwid na buhok, may lipstick sa
mukha, at iba pa. Nakatanim sa isipan ng mga tao na hindi sila mabubuhay kung walang
maaasahang mga cellphone, camera, at iba pang pag-unlad ng teknolohiya; magagamit natin ito
bilang mga entrepreneur sa larangan ng teknolohiya. Ang mga TAO SA Makatuwid ay napilitan na
bumili ng mga produktong gawa ng mga negosyante upang matugunan ang pangangailangang ito
bilang resulta. Naging kilala tayo para sa produktong ito, na sa kalaunan ay lilitaw sa sikat na
kultura.
2. Latak
Ang sinasabing latak din ay kulturang popular. alternatibo sa mahal at kakaiba. Hindi
umano kayang bilhin ng pangkalahatang publiko ang mga damit na kanilang nagugustuhan, kaya't
sila ay nagpasya na lamang na bumili ng murang damit at bag hanggang sa maging sikat at
magamit ng lahat.
3. Pangmasa o Komersyal na Kultura
Kaugnay ng nauna nating sinabi tungkol sa mga mamahaling bilihin, ang mga mamahaling
produkto ay madalas na napapailalim sa mass production. Ang pagkakapareho ng mga gamit na
binibili ng mga tao sa mababang presyo ay tumutukoy sa sikat na kultura ngayon.
4. Ginagawa ng Tao
-ito ay nagpapahiwatig na ang kulturang popular ay artipisyal. Marahil ay isang kilalang
katauhan na hinahangad ng maraming tao. Ito ay unti-unting nagiging mas sikat habang mas
maraming tao ang gumagaya dito. Inilalarawan ito ng trending. Maaari itong gawin para sa
ikabubuhay, para sa kasiyahan, o para sa libangan.
5. Ang Larangan ng Gahum
Ang isa pang pahayag ay ang popular na kultura na nagpapakita kung gaano kataas ang
tingin natin sa isang malakas na bansa. Anuman ang ginagamit nila sa kanilang bansa katulad ng
mga damit, bag, o anumang bagay ay ginugusto natin dahil ito ay katangi-tangi, nakahihigit, at
kaaya-aya sa mata. Masama umano ito para sa ating bansa dahil unti-unti nitong pinapatay ang
sarili nating industriya dahil walang bumibili ng ating sariling paninda. Dahil dito, mas
pinapahalagahan natin ang kultura at sibilisasyon ng ibang tao kaysa sa ating sarili.
6. Pangkalusaw ng mga Hangganan
Ang distansya sa pagitan ng mga bansa ay hindi na hadlang sa pagkakaroon ng
ibinahaging popular na kultura dahil sa tumitinding globalisasyon at pagkakaugnay ng mga kultura
at sibilisasyon sa buong mundo. Ang mga pagkakaiba ng mataas at mababang kultura, sa sariling
kultura, komersyal at popular na kultura ay nawawala. Dahil sa paggamit ng sabay sabay sa lahat
ng kultura, ito ay naging iisa na.
EPEKTO NG KULTURANG POPULAR (positibo at negatibo)
Nagpapadama sa mga tao na tanggap sila sa modernismo dahil ang kulturang popular ay
kadalasang nagmumula sa mga modernong produkto ng mga kompanya at moderno na bansa.
Marami ang kinakailangang isakripisyo ng mga mamimili para lang makuha nila ang mga bagay
na pinapangarap nila, handa silang masaktan dahil gusto din nilang makiuso sa uso ng masa.
URI NG KULTURANG POPULAR (Mga Uri ng Kulturang Popular, 2023)
 Ang mga ito ay maaring makita ito sa iba’t ibang bansa. Na minsan may pagbabago o
madagdagan depende sa panahon at trends.
 Kulturang K-Pop- kinabibilangan ng mga sikat na K-pop groups tulad ng BTS,
BLACKPINK, at iba pa na kasama rito ang musika, dance, fashion at iba pang aspeto ng
Korean entertainment.
 Hip-hop Culture- kilala ito na rap music, breakingdancing, grafiti art at street fashion. Ito ay
naging popular sa buong mundo at may malalim na kahulugan sa mga aspeto ng
ekspresyon, katuwaan at pagsasalaysay.
 Anime at Mangga Culture-Kaunaunahan sa Japan ang anime at komiks ay malaking
impluwensya sa kulturang popular. Marami sa mga ito ay nagkaroon ng malaking
tagahanga sa buong mundo.
 Gaming culture- Ang kulturang ito ay may kaugnayan sa video games mula sa mga
esports na competitions hanggang sa mga streamers at content creators sa youtube at
twitch ang gaming culture ay patuloy na lumalago.
 Pop Music Culture- Sa maraming bahagi ng mundo ang musikang pop-music ay patuloy
na nagpapakita ng mga bagong artist at kanta na naging iconic. Ito ay isang malaking
bahagi ng kulturang popular.
 Internet Culture- Ang internet ay nagdulot ng pag-usbong ng iba’t ibang aspeto ng
kulturang popular tulad ng memes, viral videos, marclogan at social media trends. Ito ay
mabilis kumalat at nagbibigay ng kasiyahan sa mga tao sa buong mundo.
 Cosplay culture-Ang cosplay ay ang pag-arte ng mga tao bilang kanilang paboritong
fictional characters mula sa anime video games at iba pa.
 Food and Culinary Culture- Ang pagkain at culinary arts ay bahagi rin ng kulturang
popular. maraming tao ang nag-eenjoy sa pagtikim ng mga exotic o trendy na pagkain pati
narin ang pagluluto at pagpo-promote nito sa social media.
UGNAYAN NG KAHIRAPAN SA KULTURANG POPULAR (Olea,2008)
Ito ang afinidad ng kulturang popular sa kahirapan, ang muling pagtatag ng gitnang uring
fetishismo na magpapasuka sa mababang uring pinagmulan. Tinatawag itong fetishismo dahil
walang panahong mapaptid ang fantasya at tunay(real) na ugnay ng utak (psyche) ng indibidwal
sa artiFice na isinusuot at magpapatungo sa kanya sa gitnang uring fantasya. Halimbawa nito ay
paggamit ng cellphone dati walang gamit na cellphone ay ayos lng na wala ito sapagkat naging
uso na ito maaring hindi na mabitawan o iwan kabahagi ng marka ng gitnang uri sa kanyang
pangangatawan. Pangalawa dati gas lamang ang ginagamit na pang ilaw at ngayon mayroon ng
koryente na kapag mabrownout ay hindi tayo makatrabaho.

Katangian ng mga Pinoy (Saguin et al.,2018)

 Naiiba ang lahing pinoy sa ugali kumpara sa mga ibang lahi sapagkat mayroon tayong
kultura na kung saan doon nababase ang ating ugali.
 Mga halimbawa lumingon ka kapag may sumisitsit.
 Gumagamit ng tabo kapag naliligo
 Magkasabay ang kape habang kumakain at marami pang iba.
IBA’T IBANG KULTURA NG MGA PILIPINO NA NAGING POPULAR
1. Pambansang Watawat: Watawat ng Pilipinas-dinesenyo ni Emilio Aguinaldo na tinaguriang
pangunahing simbolo ng ating bansa.
May tatlong kulay: Bughaw – kapayapaan Pula – kagitingan Puti – kalinisan ng puri at dangal ng
mga Pilipino.
May Tatlong Bituin:
Unang bituin (Luzon) – pangalang mula sa “lusong” na ginagamit sa pagtanggal ng ipa o
darak sa bigas. Sumasagisag sa kasipagan ng mga Pilipino.
Ikalawang Bituin (Mindanao) – pangalang mula sa “danaw” o lawa. Sumasagisag sa tungkulin ng
mga Pilipino na pangalagaan at ingatan ang kalikasan gaya ng yamang-tubig ng Pilipinas.
Ikatlong Bituin (Visayas) – pangalang mula sa salitang masaya. Ang Watawat ng Pilipinas ay
natatangi. Ang araw – sumisimbolo sa kaliwanagan ng isipan.
Walong sinag:
Maynila, Laguna, Bulacan, Batangas Pampanga, Cavite, Nueva Ecija at Bataan.
2. Pambansang Awit: Lupang Hinirang
Ang himig ng pambansang awit ng Pilipinas ay ginawa ng pianistang si Julian Felipe ayon sa
kahiligan ni Hen. Emilio Aguinaldo at ito ay pinamagatang “Marcha Filipina Magdalo”. Hanggang
noong 1940 ay nagsimulang lumabas ang bersyonng Tagalog ng Pambansang Awit at sa taong
1954 ay nagawan ng bagong bersyon ang pambansang awit na pinamagatang “Lupang Hinirang”
ni Gregorio Hernandez Jr.
3. Pambansang wika: Filipino
Sa saligang Batas ng 1987, ang Filipino ang itinakdang pambansang wika at isang opisyal na wika
ng Pilipinas. Ang lingo ng Wika ay ipinagdiriwang sa Pilipinas tuwing ika labing walo ng buwan ng
Agosto na kaarawan ni Pangulong Manuel L. Quezon na siyang tinaguriang “Ama ng wikang
Pambansa”.
4. Pambansang Bayani: Dr. Jose Rizal Jose Protacio Rizal Mercado y Alonzo Realonda Sa
panahon ng mga kastila ay pinag-iinitan ang mga Pilipinong matalino at may kakaibang
kakayahan ngunit hindi parin nila napigilan si Rizal na siyang sumulat sa dalawang nobela na
pinamagatang Noli Metangere at El Filibusterismo na naging dahilan na siya ay pinaratangang
taksil ng pamahalaan, pinakulong at binaril sa Luneta noong Dec. 30, 1896.
5. Pambansang Tirahan: Bahay kubo
Ang tipikal na bahay kubo ay simple at munting tirahan na yari sa mga material gaya ng kawayan,
buho at nipa o kogon.
6. Pambansang puno: Narra
Ang narra ay matuwid, matigas, matibay at matatag na punong kahoy. Ang narra ay matatagpuan
sa buong bansa ngunit ang karamihan ay sa Bicol, Mindanao at sa lambak ng Cagayan.
7. Pambansang bulaklak: Sampaguita
Maputi at mabango ang sampaguita. Simbolo ng kalinisan at ito ay naging pambansang bulaklak
ng pilipinas mula noong 1934.
8. Pambansang prutas: Mangga
Hango ito sa salitang Tamil na “maangai” o sa salitang Malayalam na “maanga”.
Ang Mangga ay may iba’t ibag uri ngunit halos lahat ay hugis puso.
9. Pambansang Dahon: Anahaw
Ang dahon ng Anahaw ay malapad na korteng pamaypay.
Kapag tag-ulan, ginagamit ito ng mga magsasaka na panakip sa kanilang likod. Ito ay karaniwang
tumutubo sa mga kagubatan sa maraming bahagi ng kapuluan.
10. Pambansang Hayop: Kalabaw
Ang kalabaw ay masipag, matiyaga, malakas at maasahan sa trabaho na maihahalintulad sa
katangian ng mga Pilipino.
11. Pambansang Ibon: Agila
Ang agila ng pilipinas na dating kilala bilang “monkey eating eagle” ay itinuturing na isa sa mga
pinakamalaki, pinakamakapangyarihan, at pinakatanging uri ng agila sa buong mundo.
Isa ito sa mga ibon na “critically endangered” o nanganganib mawala.
12. Pambansang isda: Bangus
Ang bangus ay isang uri ng tabang. Inaalagaan at pinalalaki sa mga palaisdaan. Puti ang kaliskis
nito at malinamnam ang laman. Bagama’t matinik ang bangus, paborito ito ng mga Pilipino.
13. Pambansang kasuotang panlalaki: Barong Tagalog
Ang Barong Tagalog ay panlalaking pormal na kasuotang na may burda.
Ang salitang “Barong Tagalog” ay may literal na kahulugang “damit o baro ng Tagalog” gawa ito
sa manipis at magaang tela tulad ng pina at jusi. Kadalasang ginagamit ito sa kasalan at mga
pormal na pagdiriwang.
14. Pambansang kasuotang pambabae: Baro’t saya
Ang baro ay walang kuwelyo at manipis ang tela na kasuotang pang-itaas ng mga kababaihang
Pilipino.
Ang saya ay mahabang palda na gawa sa mas makapal na tela ng koton, sinamay at iba pang
kauri ng mga ito. Kadalasan, ang dalawang pirasong kasuotang ito ay may kasama ring tapis na
ginagamit na pampatong sa saya at alampay na pantakip sa dibdib.
15. Pambansang Laro: Sipa
Ang larong sipa ay sumasagisag sa pagiging mabilis sa mga hakbangin na isagawa.
Ang mga manlalaro ay gumagamit ng maliit na bakal na may buntot o kumpol ng mga goma o
tinastas na sako.
Ang sipa ay katumbas din ng sepak takraw na ang layunin ng mga manlalaro ng bawat grupo ay
patagalin ang bola sa ere.
17. Pambansang pagkain: Lechon (inihaw)
Ang Lechon o buong baboy na inihaw ay paboritong handa ng mga Pilipino sa mga pistahan at
mga tanging pagdiriwang. At ito ay sumisimbolo sa kasaganaan.

Mga Kasuotan ng Iba’t Ibang Pangkat sa Pilipinas

1. Aeta
Ang kanilang tradisyonal na kasuotan ay napakasimple. Ang mga kabataang babae ay
nagsusuot ng pambalot na palda. Ang matatandang babae ay nagsusuot ng “bark cloth”,
dumadaan ito sa pagitan ng mga binti, at nakakabit sa isang tali sa baywang habang ang
matatandang lalaki ay nagsusuot ng “loincloths”. Ngayon, karamihan sa mga Aeta ay nakipag-
ugnayan sa mga nasa mababang lupain at gumagamit na ng mga damit, pantalon at sandals na
gomma na karaniwang ginagamit ng mga nasa mababang lupain (Blogger, 2012).
 https://
kwekudee-tripdownmemorylane.blogspot.com/2012/10/aeta-people-one-of-first-natives-of.html?
m=1&fbclid=IwAR1WtcsmT58_T0egCoovlORkWX22FLR4BaB9jQfMyC5axYcWBNrGxd-WdVcEOPLE: ONE OF THE FIRST
AFRICAN NATIVES OF ASIA AND THE ORIGINAL INHABITANTS OF PHILIPPINES (kwekudee-
tripdownmemorylane.blogspot.com)

2. Ifugao
Ang katutubong damit ng mga lalaki ay tinatawag na ’’wanno” o bahag/g-string. Mayroon
itong anim na iba’t ibang uri. Ang tradisyonal na kasuotan naman ng mga babae ay tinatawag na
’’tapis’’ o mas kilala bilang palda o pambalot. Mayroon naman itong limang iba’t ibang uri.
Depende ito sa katayuan sa lipunan o kung saang munisipalidad ito galing (Mayol,2021).
Ang larawan ay kay Mayol,E. (2021).Some Traditional Clothes Indigenous People in PH
Wear.CDN Life. Som https://cebudailynews.inquirer.net/396515/some-traditional-clothes-indigenous-people-in-
ph-wear?fbclid=IwAR1z_wwF-TerlqvJNnkt24xMhVLbSoCyPLklE65gDWinQKQgBdm6be6dC_w#:~:text=Ifugao
%20Traditional%20Clothing&text=The%20male%20traditional%20clothing%20of%20the%20Ifugaos%20are
%20called%20%E2%80%9CWanno,known%20as%20a%20wraparound%20skirte traditional clothes indigenous
people in PH wear | Cebu Daily News (inquirer.net)

3. Kalinga
Sa Kalinga, ginamat ang tawag sa isang hugis pahaba na habi na karaniwang may sukat
na 4 hanggang 5 talampakanang haba at 3 hanggang 3.5 pulgada ang lapad. Ito ay para sa
kababaihan at isinusuot bilang palda sa pamamagitanng pag-ikot nito sa baywang at pagkakabit
nito sa dulo. Maaaring may mga kuwintas na isinama sa makukulay na disenyo ng ginamat.
Noong unang panahon, ang mga babae ay nagsusuot lamang ng ginamat ng walang anumang
pang-itaas na damit. Sa ngayon ang mga babae sa kalinga ay nagsusuot ng blusa. Ang mga
isinusuot naman ng mga lalaki ay tinatawag na g-string o bahag na ginagamit para itago ang nasa
mababang bahagi ng kanilang katawan. Ito ay katulad ng ginamat ngunit ito ay mas makitid at
mas mahaba.
Ang mga larawan ay kay Isle, J. (2018). Pictures and Description of Kalinga Costumes.
Blogspot.com. THE CLAMOR OF KALINGA: Pictures and Descriptions o
https://theclamorofkalinga.blogspot.com/2018/09/descriptions-of-kalinga-costumes.html?
m=1&fbclid=IwAR3OfWf1rJ89guAWx8wBcdcjloZRrMVkS5dGLypY0Rp5xhZSBypMj99SxPwf
Kalinga Costumes

4. Kankana-ey
Ayon sa Wikiwand (n.d) ang mga kankana-ey ay nagkakaiba sa kanilang pananamit. Ang
tradisyonal na damit naman ng mga babae ay titatawag na palingay o tapis. Ang mga kababaihan
na mababa kung magsalita ay may kombinasyon ng mga kulay puti, itim at pula. Ang disenyo ng
pantaas na damit ay criss-crossed style ng puti, itim at pula. Ang pang ibaba naman ay
kombinasyon ng stripes ng itim at saka kaunting putting istayl. Ang kanialng palda o tapis ay
tinatawag na bakget at gating. Ang mga kalalakihan naman ay nagsusuot ng bahag at tinatawag
itong wanes.
Ayon kay David Barrows, ang mga kalalakihan ay nagpapahaba ng buhok at nagpapatubo
ng bigote. Kung sila ay nagluluksa, ang mga kalalakihan ay nagsusuot ng amoso. Kung sila ay
nagtatanim, hindi sila nagsusuot ng pang-itaas na damit at kung nasa bahay lng naman sila ay
nagsusuot ng kaba.
Ang mga larawan sa ibaba ay galing sa facebook page ng Habing Katutubo
https://web.facebook.com/photo/?fbid=792146099582595&set=a.126071806190031&__tn__=
%3C
5. Ibaloy
Ang mga babaeng ibaloy ay nagsusuot ng kambal o blusa, at divet o palda. Ang kanilang
pananamit ay nagpapahiwatig ng panlipunang uri na kanilang kinabibilangan
(AbuenaObra.wordpress.com, n.d). Ang mayayamang babae o baknang ay nagsusuot ng
makukulay na kambal at divet na may itim na kulay na umuusbong. Ang mga abiteg o mahihira na
babae ay nagsusuot ng itim na at puting kambal at divet (Anonymous,n.d). sa unang bahagi ng
kasaysayan ng ibaloy, ang mga babae ay hidi nagsusuot ng mga damit at silay hubad
(Leano,1950). Dahil sa walang magagamit na damit, kinailangan ng mga babae na pumunta sa
mambatek para magkaroon ng batek o tattoo. Bukod sa paniniwalang ang mga tattoo ay
nakakapagpagaling ng sakit, ito din ay ginamit upang takpan ang hubad na balat ng mga babaeng
ibaloy (Anonymous,n.d).

Ang larawan ay galing sa facebook page ng Tribu Sabsabali

https://web.facebook.com/photo/?fbid=354536746693005&set=a.354536710026342&__tn__=%3C

Ang larawan ay galing sa facebook page ng Katutubo Exchange

Philippines https://web.facebook.com/photo/?fbid=617316320433512&set=a.617316313766846&__tn__=%3C
6. Maranao
Ang ‘malong’ ay ang tradisyonal na kasuotan ng mga Maranao. Ito ay may malalaking
sukat at ang tela ay makukulay na hinabi at pinagtagpi-tagpi. Ito ay nakaugalian na nilang
isinusuot sa kanilang katawan.

ang larawan ay galing sa Wordpress.com na in upload ni GandangDyosa

Gandanhttps://allysamprn.wordpress.com/author/allysamprn/?
fbclid=IwAR3Zn8xUH7viaUQEGeTwbePj6ZraJ3x1bqk6GthtdSFZgh5pvGTojhAtdNIgDyosa – Marawi City (wordpress.com)

7. T'boli
Ang mga t’boli ay naninirahan sa timog-kanlurang Mindanao, partikular sa kabundukan ng
katimugang Cotabato. Nagsusuot ang mga kababaihan ng mga damit na kulay itim o navy blue na
mahahaba ang manggas, katamtamang sikip, nasa baywang ang haba, at walang kuwelyo. Ang
suot nilang pang-ibaba ay isang tubular skirt na ang haba ay nasa bukong-bukong. Tuwing may
espesyal na okasyon sila ay nakasuot ng pin-striped linen skirt. Mahilig din sialang magsuot ng
alahas tulad nd kuwintas, hikaw, at pulseras (Talavera,2013). Mayroon din silang inilalagay sa
kanilang ulo na tinatawag na kayab na itinatali nila sa kanilang maluwag na buhok, s’long kinibang
na isinusuot kapag sila ay nagtratrabaho sa bukid, at bagat s’long na gawa sa beads at buhok ng
kabayo na binurlas na ginagamit lamang nila tuwing may okasyon o kapag ikakasal na ang mga
babae (Talavera,2013).
Ang mga larawan ay galing sa ResearchGate.net na sinulat ni Ma. Jezia P. Talavera (PDF) The T'boli: Songs, Stories and
Society (researchgate.net) https://www.researchgate.net/publication/304347631_The_T'boli_Songs_Stories_and_Society?
fbclid=IwAR0EMO49eEpaoUXRt59ZDW9Btxpu_PSOo2URu-FySGt1p7U4-k0lfS88xTA

8.Tausug
 Ang mga lalaking Tausug ay nagsusuot ng masikip at lapat na damit pang-itaas at
pang-ibaba. Mayroon din silang pamigkis na nakalibot sa baywang na tinernohan ng turban.
Ang kanilang mga kasuotan ay gawa sa telang koton na kanilang hinabi. Kadalasan ang mga
lalaki ay nagpapakalbo o nagpapagupit ng maikli bilang aydentidad ng katayuan nila sa buhay.
Ang mga babae ay nagsusuot ng ternong sarong na kagaya ng sa mga malay. Nagsusuot din
sila ng mga tansong alahas at iba pang aksesorya sa kanilang blusa at ginagamit din bilang
kuwintas at porselas (Studocu, 2022).

ang larawan ay nakuha sa Studocu https://www.studocu.com/ph/document/university-of-caloocan-city/business-

management/pananaliksik-sa-tausug-compress-para-sa-paniniwala-at-pannaw/23083643?
fbclid=IwAR2uHgQ8YJiQsb0KqfSS1h0aN7qfa0s4ee_vSqUwYuVK4fvlWjWrJuWpk6Yananaliksik-sa-tausug compress para sa
paniniwala at pannaw - MAPA NG SULU SEA TAUSUG KASAYSAYAN - Studocu

9. Badjao
Ang karaniwang kasuotan ng mga badjao ay “patadyong”. Ito ay may maraming gamit.
Sadya itong malaki upang kumasya sa parehong babae at lalaking magsusuot. Ang ibang babae
ay nagsusuot ng maluwang na manggas na hanggang balakang ang haba. (Scribd, n.d.).

ang larawan ay in upload ni Jhon Francis Idaan sa Scribd

https://www.scribd.com/presentation/431822236/Kulturang-Popular-Kasuotan-sa-Mindanao?
fbclid=IwAR2mhNdutYIFYh_b8YVosU5NBcoKGrxQFsHFyC1HJYtG1TvDiBaBOZJzPDoulturang Popular-Kasuotan Sa Mindanao | PDF (scribd.com)
EPEKTO NG KULTURANG POPULAR
Positibo: Dahil ang mga makabagong produkto mula sa mga makabagong kumpanya at
modernong mga bansa ay madalas na humahanap ng kanilang paraan sa popular na kultura,
nakakatulong ito sa mga tao na madama na tinatanggap sila ng modernismo (Orito, n. d.).
Negatibo: Upang makuha ang mga bagay na gusto nila, ang mga mamimili ay dapat gumawa ng
makabuluhang sakripisyo. Handa silang makipagsapalaran upang makilahok sa popular na
kalakaran na sinusunod ng karamihan ng mga tao. Ito ang malawak na tinatanggap na ideya ng
sado-masochism (Chantal, n. d.).