Professional Documents
Culture Documents
o'jfd~r https://gorkhapatraonline.com/yuba-manch
ljs/fn aGb}
SofG;/
plta]nfsf] efp
/f0fflj/f]wL
cfGbf]ngdf dlxnf
/fhf Rofp
o'jf
jif{ #^, cª\s (, @)*) ;fn kmfu'g
February-March 2024 Twitter: @YuvamanchGps
@) /fhf Rofp
^ lx6n/sf]
n'Kt wg
!@ hfkfgsf]
cg}lts o'lg6 &#!
cfˆgf] k|e'Tjsfndf ;fd|fHojfbL
;fj{hlgs hLjgdf cfkm"nfO{ hfkfgn] rLgdfly aofg ug{ g;lsg]
pmhf{zLn, j}ejk"0f{ / k|efjzfnL cftª\s dRrfof] . t}klg …o'lg6 &#!Ú
b]vfpg lx6n/nfO{ eJo hLjg åf/f ul/Psf] cTofrf/sf] t'ngfdf Tof]
dg kb{Yof] . sd g} lyof] eGg ;lsG5 .
;k{sf] 6fk'
of] 6fk' a|flhnsf] t6Lo If]qdf
cjl:yt 5 t/ of] k"0f{tof
@(
lgh{g 5, hxfF ;"o{sf]
t]lhnf] k|sfzd'lg ;'Gb/
r6\6fgL t6Lo /]vf jl/kl/
ulx/f] /x:o n's]sf] 5 .
^& Pk]lG8S; /
lkQy}nLsf] SofG;/
o'jfd~rdf n]v/rgf
tyf lr7Lkq k7fp“bf lgDg
7]ufgfdf k7fpg' xf]nf–
Pk]lG8S; cfkm}F u|lGyo'Qm cª\u yubmanch@gmail.com
ePsfn] u|GyLo'St cª\udf x'g]
clwst/ SofG;/ P8]gf] sfl;{gf]df ;Dks{– ;DkfbsLo– %#%&(#!
uf]/vfkq ;+:yfg, wd{ky, sf7df8f},F kf]=a=g+= @#
vfnsf] x'G5 .
.com/yuba-manch
ljlrqsf xfhL
dg 5f]of] Dff3sf] o'jfd~r xft kg]{lalQs} klxnf] gh/
g} xfhL ;fx]asf] syfdf kg{ uof] . d wGo g} ePF
d ;w}F o'jfd~r k9\g] ub{5' . of] d]/f] /f]hfOsf] pgsf] hLjg syf k9]/ . jf:tjdf dflg;sf] hLjg
klqsf ePsfn] d lgoldt h:t} k9\5' of] klqsf . syf s:tf];Dd xF'bf]/x]5 eg]/ . dfgj hLjgsf]
o;n] lbg] v'/fsn] dnfO{ /fd|} 1fg lbg] u/]sf] 5 . pgL Pp6f /fd|f] pbfx/0f x'g\ eGg] nfUof] . ul/a t
o;df ;w}Fh;f] 5flkg] b]zljb]zsf oyfy{k/s 36gf dxf/f]u x'bF} xf] ;+;f/sf] t/ dflg;sf] Pp6f k[ys\
/ sxfgLn] d]/f] dg 5'g] u/]sfn] g} d o'jfd~rsf] hLjg yfxf kfpg dxfkmf]xf]/L pg} xfhL ;fx]anfO{ k9]
Pp6f c;n kf7s ag]sf] xF' . o;df 5flkg] gofF x'g] /x]5 . lgs} kmf]xf]/L ePs} sf/0f pgsf] hLjgdf
/ gf}nf ljifoj:t' jf:tjd} k7gLo 5g\ . lbdfu alnof] k|lt/Iff k|0ffnL b]lvg' cfkmF}df /x:osf]
lvofpg] ;fdu|L emg} /fd|f] nfU5 . Pp6f u'gf;f] ljifo xf] . oxL sf/0f xfhL ($ jif{;Dd afFr]sf]
klg ug{ dg nfu]sf] 5 o'jfd~r;Fu . of] klqsfdf oyfy{ o'jfd~rn] k9fP/ xfdL kf7snfO{ 7'n} u'g
lgoldt 5flkg] of}g ;DalGwt ;fdu|L PsfPs lsg nufPsf] cg'ej ePsf] 5 . o:t} /f]rs n]v /rgf
5flkg 5f]8] . of}g;DaGwL ;fdu|L k9\g] cj;/ k9\g kfP xfdLnfO{ k'U5 . of] klqsfsf] yk pHHjn
h'6fP yk /fd|f] x'g] lyof] xfdL o'jfsf nflu eGg] eljiosf] sfdgf clg o:t} dg 5'g] n]vsf]
;'emfj lbg rfxG5' . lg/Gt/tfsf nflu z'esfdgf klg lbg rfxG5' .
lx6n/sf]
n'Kt wg
lx 6n/nfO{ wg lk|o
lyof], To;n] k|fKt
x'g] ljnfl;tf / lgi7f
b'j}sf nflu wg cfjZos lyof] /
pgn] cs't wg hDdf u/]sf lyP .
;f]leot ;ª\3sf] ;]gf 3]b}{
glhs cfO;s]sf] cj:yfdf ;g\
!($% clk|n #) df aln{gdf /x]sf]
cfˆgf] …aª\s/Ú df cfTdxTof
u/]sf lx6n/sf af/]df g} a9L
rrf{ ul/of] t/ pgsf] cfly{s
sf/f]af/sf] sxLFst} ufOFu'OF klg
ePg . hd{gLsf] Pp6f 6]lnlehg k|yd ljZjo'4 klxn] leogfdf ;ª\3if{ ul//x]sf]
Rofgnn] xfn;fn} tof/ kf/]sf] Ps snfsf/sf ¿kdf lx6n/n] cfˆgf]
Pp6f j[Qlrqdf lx6n/sf] wgsf
af/]df w]/} s'/f atfOPsf] 5 .
hLjgnfO{ ul/aL / kl/>dsf] gd'gfsf
;fj{hlgs hLjgdf cfkm"nfO{ ¿kdf JofVof u/]sf 5g\ .
pmhf{zLn, j}ejk"0f{ / k|efjzfnL
b]vfpg lx6n/nfO{ eJo hLjg
dg kb{Yof] . 6]lnlehg j[Qlrq Oltxf;df
lgdf{0fdf ;+nUg $& jifL{o :jtGq ;a}eGbf 7"nf] sf/
kqsf/ Oª\uf] x]Ndn] eg]sf 5g\, 7uLsf] cf/f]kL xf]
æcfkm"n] n]vgaf6 cfDbfgL x'g] pQ/ sf]l/of . ;g\
tyf cfˆgf tl:a/sf] …slk/fO6Ú !(&) sf] bzsdf
z'Nsdf pgn] w]/} Wofg lbGy] .Æ p;n] l:j8]gaf6
Oª\uf]n] …lx6n;{ dgLÚ j[Qlrq xhf/ yfg ef]Nef]
lgdf{0f u/]sf 5g\ . uf8L cfoft u/]/
Ps cg'dfg cg';f/ klg /sd e'StfgL
lx6n/;Fu rf/ ca{ cd]l/sL 8n/ u/]sf] lyPg .
a/fa/sf] ;DklQ lyof] . pgL;Fu l:j8]gn] c8{/
ePsf] ;DklQnfO{ ljZjsf] ;a}eGbf cg';f/ ;a} uf8L
7"nf] n'6sf] e08f/ dflgPsf] 5 t/ pQ/ sf]l/ofnfO{ pknAw pQ/ sf]l/ofn] uf8Lsf] /sd
pgsf] wg–;DklQ sxfF slt lyof] u/fP klg cfhsf lbg;Dd lbPsf] 5}g .
eGg] v'n:t x'g ;s]sf] 5}g .
lx6n/n]
/fhgLlt1 /
Jofkf/Lx¿sf] e/f];f
lhTg tyf pgLx¿nfO{ l6s6df k|sflzt
cfˆgf] cwLgdf /flv/fVg lx6n/sf] tl:a/sf]
ljnfl;tf, dxFuf pkxf/ / ;jf{lwsf/ pgsf
vr{kfgLdf nfvf}F 8n/ vr{
klg ub{y] . ;du|df eGg' kbf{ ldq x]gl/r
lx6n/n] k|rf/afhLdf 7"nf] xkmDofgnfO{ k|fKt
/sd vr{ ub{y] / dflg;nfO{ lyof] .
nfUbYof] pgL :jfyL{ xf]Ogg\ /
;x[boL x'g\ .
lx6n/sf] d[To'kl5 pgsf]
f p n
“ ] , k f r
“ u f p n
“ ]
,
tLg u u
| f p n
“ ]
af x
tL gufpFn], kfFrufpFn,] afx|ufpFn],
c7f/ufpFn] h:tf hflt jf :yfgsf]
klxrfg d':tfª lhNnfsf] ljz]iftf xf] .
oL ufpFdf a:g] ;a} ;d'bfonfO{ o:tf gfdn] ;d]6\5
t/ cflbjf;L hghflt pTyfg /fli6«o k|lti7fgn] @)%*
l7gL ufpFdf /x]sf] 5 . oxL eP/ logL l7gtfg ePsf
xf]nfg\ . l7gtfgleq cf]dlyg, tkf]lyg, 5f]lyg,
rlslyg, 9\ofª\lyg, nfª\nfªlyª h:tf y/ 5g\ .
nfª\nfªlyª nf]kf]Gd'v k|foM 5g\ . cflbjf;L
hghflt pTyfg /fli6«o k|lti7fgn] tLgufpFnnfO{] ;'ljwf
;fndf afx|ufpFn]nfO{ Pp6f 5'6\6} hfltsf ¿kdf / jl~rt hfltsf] k|fyldstf ;"rLdf /fv]sf] 5 . logL d"ntM
tLgufpFn]leqsf lrdtg, l7gtfg, :ofª\tfgnfO{ cnu af}4 / af]Gkf] wdf{jnDaL x'g\ t/ sltko rf8af8 lxGb';/x
cun ¿kdf ;"rLs[t u/]kl5 tL :yfgsf afl;GbfnfO{ g} dgfpg] u/sf ] 5g\ . kz'kfng, 3'dGt] Jofkf/ ug]{ logL
;d'bfo eGg] ls hflt eg]/ ljjfb ePsf] lyof] . kl5Nnf ;dodf xf]6n Joj;fodf klg ;+nUg / ;kmn
sltkon] ;fwf/0f ljz]iftfsf cfwf/df oL 5g\ . logLx¿df k|an ;fd'bflos efjgf 5 . ;d'bfoleq
;a}nfO{ ysfnL hflt eg]sf 5g\ . lj;+ @)%@ df l9s'/ -9's6' L_ sf] k|rng 5 . h;n] pgLx¿sf] cfly{s
;/sf/n] agfPsf] hghflt pTyfg k|lti7fg sfo{bnn] x}l;ot j[l4 ug{ ;xof]u u/sf] ] kfOG5 .
@)%# ;fn j}zfvdf ljleGg ^! hfltnfO{ hghfltdf d':tfªsf] :ofª ufpFdf a;f]af; /x]sfn]
;"rLs[t ug{ ;/sf/nfO{ l;kmfl/; u/]cg';f/ ;/sf/n] logLx¿nfO{ :ofª\tfg elgPsf] xf] . ;'?df
;f] ;"rLnfO{ @)%^ ;fn j}zfv @ ut] :jLs[t
u/]sf] lyof] / tL ^! hfltnfO{ cflbjf;L hghflt
eGg yflnof] . ;f] ;"rLdf kl/dfh{g ub}{ ;/sf/n]
@)%* ;fn df3 @% ut] -nfndf]x/ nfu] cg';f/_
cflbjf;L÷hghflt pTyfg /fli6«o k|lti7fg :yfkgf
u¥of] . h; cg';f/ lrdtg, l7gtfg / :ofª\tfg tLg
hfltnfO{ ld;fP/ …tLgufpFn]Ú agfOof] .
tLgufpFn]
d':tfªsf tLg j6f ufpF :ofª, lrdfª / lygLdf
afSnf] a;f]af; /x]sf logLnfO{ tLgufpFn] elgG5 .
logLx¿sf] wd{, ;+:s[lt, ;fdflhs hLjg ;a} ysfnL;Fu
ldNbf]h'Nbf] 5 . logLx¿ cfkm"nfO{ ysfnL hflts} ;b:o
eG5g\ . tLgufpFn] leqsf] Pp6f hflt lrdtg xf] .
logLx¿sf] ufpFnfO{ lrdbf jf lrdfª elgG5 / o;}af6
logLx¿ lrdtg elgPsf x'g ;S5g\ . lrdtg b'O{
j+zsf 5g\–ed kmf]bf] / WofNsLkfn kmf]bf] . ef]6–ad]{nL
efiff af]Ng] logsf gofF k':tfn] g]kfnL g} af]N5g\ .
a'4dfuL{ logLdf af]Gkf] wd{sf] k|efj klg 5 .
tLgufpFn] leqsf] csf]{ hflt l7gtfg xf] . h;sf]
d'Vo a;f]af; 6's'r] / sfua]gLaLrdf kg]{ hf]d;f]dsf]
k'gM /St;~rf/
eP/ a/km kUng uO{
xftuf]8f tfTg slt
;do nfUbf] /x]5
egL pgn] hd]sf
xftuf]8fnfO{ /ftel/
TolQs} /fv]/ klg x]/] .
k|ToIfbzL{x¿nfO{ Oltxf;n] p4[t
u/]/ n]v]sf] 5, hd]sf xftuf]8f
nueu 5 s/f]8 #) nfv dflg;n] xltof/sf] o:tf] e08f/ tof/ kfg{ sf7 h:tf x'Gy] . ltgdf lxsf{pFbf
Hofg u'dfP . o:tf] ljifd kl/l:ylt vf]h]sf] lyof] h;n] o; k[YjLsf sf7 ah]sf] h:tf] cfjfh cfpFYof]
;g\ !($% df rLgsf] d'lSt;Dd x/]s k|f0fLnfO{ 3fts /f]uåf/f dfg{ t/ lx;ftf]sf nflu t Tof] ;'?jft
hf/L /x]sf] lyof] . ;SYof] . aGbLnfO{ /f]u k/LIf0fsf] dfq lyof] .
cfˆgf] k|e'Tjsfndf ;fwg agfP/ pgLx¿df ;ª\j|md0f / lx;ftf]n] aGbLx¿sf] hd]sf
;fd|fHojfbL hfkfgn] rLgdfly la/fdLsf] ;xg zlSt x]g]{ cg}lts xftuf]8f oyfzL3| tftf] agfpg
aofg ug{ g;lsg] cftª\s sfo{ p2]Zon] …o'lg6 &#!Ú nfO{ cg]s ljlw k/LIf0f u/] . s]xL
dRrfof] . t}klg …o'lg6 &#!Ú åf/f l8hfOg ul/Psf] lyof] . ;g\ !($% k|of;df pgn] hd]sf xftuf]8f
ul/Psf] cTofrf/sf] t'ngfdf Tof] df aGb ul/g'klxn];Dd …o'lg6 tftf] kfgLdf 8'afP . pgn] hd]sf
sd g} lyof] eGg ;lsG5 . …o'lg6 &#!Ú df o:tf] sfo{ rln/Xof], xftuf]8fnfO{ cfuf]df ;]sfP klg .
&#!Ú hfkfgsf] h}ljs o'4 PsfOsf] dfgj Oltxf;df olQsf] cToGt k'gM /St;~rf/ eP/ a/km kUng
s]Gb|laGb' lyof], h;n] klxn] g} j|m'/ oftgf / k/LIf0f ePsf] lyPg . uO{ xftuf]8f tfTg slt ;do
hflt;+xf/ o'4nfO{ cftª\ssf] gofF ;DejtM of]l;d'/f lx;ftf]nfO{ nfUbf] /x]5 egL pgn] hd]sf
ulx/fOdf hflslbof] . …o'lg6 &#!Ú sf] lhDd]jf/L lbOg' xftuf]8fnfO{ /ftel/ TolQs}
…o'lg6 &#!Ú n] h}ljs lrlgofF aGbLsf nflu k|nosf] /fv]/ klg x]/] .
@)*) kmfu'g o'jfd~r 13
df?tf / hLjR5]bgsf]
c;Xo j]bgf
Ps cg';Gwfg s]Gb|sf ¿kdf
:yfkgf ul/Psf] …o'lg6 &#!Ú ;z:q
ansf] n8\g] Ifdtfdf rf]6 / /f]un]
kfg]{ c;/sf] hfFr ug{df tNnLg
lyof] . To; s]Gb|sf] Ps ljefu
df?tfrflxF lrlsT;f lj1fgsf
kl/eflift ;Ldf kf/ uP/ cfˆgf]
cg';GwfgnfO{ Ps sbd cufl8
lnP/ uof], hals p;n] /f]uLdf
rf]6 / /f]usf] cj:yfnfO{ dfq
x]g'{kg]{ lyof] . kl/of]hgfn] ;]gfsf
o; kl/of]hgfn] ;]gfsf :jod\;]jLaf6
:jod\;]jLaf6 cg';Gwfg ;'? u/]sf] nflu cr]t gkf/L dfgj z/L/nfO{
eP klg h;} h;} cg';Gwfgn] ult
cg';Gwfg ;'? u/]sf] ckfª\u agfOGYof] . tL lbgdf
lng yfNof] :jod\;]jLsf] cefj eP klg h;} h;} Kn]u / x}hf h:tf /f]un] u|:t
x'g yfNof] / kl/of]hgfsf] Wofg cg';Gwfgn] ult lng xhf/f}F s}bL -d'Vo ¿kdf lrlgofF_,
lrlgofF o'4aGbLdf s]lGb|t eof] . a"9fkfsf, ls;fg / afnaflnsfsf]
;xdlt ePsf b]zsf] syf eof] tyf
yfNof] :jod\;]jLsf] cª\uR5]bg u/L k/LIf0f ul/Psf]
cg';Gwfgdf s] slt xb;Dd hfg] cefj x'g yfNof] / lyof] .
eGg] s'g} ;Ldf g} afFsL /flvPg . kl/of]hgfsf] Wofg oL ;a}sf] p2]Zo pgLx¿sf]
oxfF ljz]if ¿kdf pNn]v d[To'kl5 z/L/ s'lxg'klxn]
ug}{kg]{ x'G5, tL lbgdf hLjR5]bg lrlgofF o'4aGbLdf pgLx¿df nfu]sf ljleGg
lgs} cEof;df lyof]] . of] o:tf] s]lGb|t eof] . /f]usf] ;Defljt c;/sf
k|lj|mof lyof] h;cGtu{t hLjg af/]df cWoog ug'{ lyof] . s]xL
k|0ffnLsf] cWoog / k/LIf0fsf 36gfdf dflg;sf xftuf]8f
k|efjsfl/tfsf]
ljleGg :t/sf]
d"Nofª\sg ug{
cg';Gwfgstf{x¿n]
3fpsf] k|sl[ t /
ulx/fOsf] t'ngf
uf]nL nfu]/
dl//x]sf aGbL /
jf:tljs d[To'aLr
ub{y] .
g[z+; z:q k/LIf0f aGbLnfO{ s'g} :yfgdf afFw]/ p;df dflyaf6 ux|f}F
k|To]s o'4df xltof/df >]i7tf dxfzlStx¿dfem j:t' v;fn]/ s'NrFbf nfUg] rf]6sf] cWoog klg ul/of]
d'Vo rrf{sf] ljifo x'g] u5{ . hfkfgLx¿ o;df ToxfF . JolStnfO{ 3fOt] agfP/ vfg]kfgLaf6 jl~rt
elnefFtL hfgsf/ lyP . km/s olt dfq xf] pgLx¿n] agfO{ cf};t dflg; kfgLlagf slt ;do afFRg] /x]5
o;nfO{ a9L uDeL/tfk"j{s lnP . egL cWoog pgLx¿n] u/] . clwsf+z dfldnfdf tL
o'4 h;} e8\lsof] lgld{t xltof/sf] k|efjsfl/tf kLl8tn] ;d'b|L kfgL dfq lkpg kfP jf pgLx¿df /ut
Ps dxìjk"0f{ k|Zg tyf ;]gfsf] d'Vo rf;f]sf] If]q ;f/L / /Sty]Snf aGg] k|lj|mof ljZn]if0f ug{ cldNbf]
aGg uof] . cfˆgf xltof/sf] df/s Ifdtf lgwf{/0f ug]{ dfgj /ut jf kz'sf] /ut r9fOof] klg .
k|of;cGtu{t …o'lg6 &#!Ú n] s}bLaGbLnfO{ cfˆgf] …o'lg6 &#!Ú df nfdf] ;do PS;–/]sf] k|efjaf6
…kmfol/ª /]GhÚ df e]nf ub{Yof] . cg';Gwfgdf k|of]u ul/Psf aGbLdf gk'+zstf /
…o'lg6 &#!Ú n] hfkfgL xltof/x¿ h:t} …af]N6– ckfª\utf eof] eg] PS;–/]sf …Kn]6Ú nfO{ unt
PS;g /fOkmnÚ, …gfDa' * PdPdÚ, …d]l;g ugÚ, …lu|g]8Ú lsl;dn] /flvFbf jf u'Ktfª\u, cg'xf/ jf :tgsf d'G6f
@)*) kmfu'g o'jfd~r 15
glhs /fVbf uDeL/ hngsf 36gf klg eP . kfOn6
/ ljdfgaf6 xfd kmfNg] …Kof/f6«'k/Údf …hL–kmf];{Ú sf]
k|efjsf af/]df ;d]t ToxfF cWoog ul/Psf] lyof] .
h;sf nflu cg';Gwfgstf{n] aGbLnfO{ Pp6f 7"nf]
cks]lGb|t oGq -;]lG6«ˆo'h_df /fv]/ To;nfO{ lgs}
t]h ultdf ta;Dd 3'dfP ha;Dd aGbL cr]t x'Fbg}
jf db}{g . To; ultn] ;fdfGotof !) b]lv !% …hLÚ
pTkGg x'g] uYof]{ . o;af6 pgLx¿n] s] yfxf kfP eg]
afnaflnsfdf k|j]u an ;xg ug]{ Ifdtf clws x'G5 .
tL dlxnfnfO{ hfgfhfg
k|f0f3fts /f]un] ;ª\j|mldt kfg]{,
s'Nr]/ 3fOt] agfpg], /f;folgs
xltof/n] k|efljt kfg]{, adsf 5/f{ …o'lg6 &#!Ú ;g\ !(#( ;Dd /f]uåf/f ;ª\j|mldt agfpgdf ;d]t
/ uf]nLn] 3fOt] agfpg] sfd;d]t cfd;+xf/sf] xltof/ ljsf; ug{], pgLx¿ k5fl8 k/]gg\ .
…o'lg6 &#!Ú df ul/Psf] lyof] . lrlgofF gful/snfO{ ;vfk kfg]{ / …o'lg6 &#!Ú åf/f agfOPsf]
oL ;a}sfd ;s]kl5 …o'lg6 &#!Ú ldq /fi6«sf] ;}Go zlStnfO{ gi6 Kn]usf] Ps clek|fok"0f{ gZn lyof]–
sf lrlsT;sn] ue{jtL dlxnf / kfg]{ k/d p2]Zon] kl/rflnt /x]sf] Kn]u afl;n; . o'lg6n] o;nfO{
e|"0fdfly To;sf] k|efj hfFr ub{y] . :ki6 x'g uof] . cToGt 3fts /f]uf0f'sf ¿kdf
…o'lg6 &#!Ú n] dRg'l/ofsf ljsf; u/sf] ] lyof] . cg';Gwfgsf
lrlgofFx¿dly plkofF / ljleGg :yfgdf xhf/f}F aGbL e]nf nflu /flvPsf aGbLsf] clGtd
Kn]u k/LIf0f u/]/ /fv]sf] lyof] . lj1fgn] hTyfdfly 7"nf] ;ª\Vofdf plkofFsf]
h;}h;} ;do JotLt x'Fb} Tolta]nf;Dd yfxf kfPsf 3fts cfj|md0f u/fP/ Kn]usf] hfFr ul/of] .
uof] olb ;do ldN5 eg] hfkfgsf] efO/; / /f]uf0f'åf/f hfkfgLx¿n] cg';Gwfgstf{n] klxn] plkofFnfO{
@)*) kmfu'g o'jfd~r 17
låtLo ljZjo'4sf] ;dfkglt/
hfkfgn] ltg} plkofFnfO{ adsf ¿kdf
cd]l/sfdf k|xf/ ug]{ sf]l;; u¥of] t/
s'g} kmfObf ePg . ;g\ !($% cu:tdf
lx/f]l;df / gfuf;fsLdf cd]l/sfåf/f
k/df0f' ad cfj|md0f tyf ;f]leot
;ª\3sf ;}lgsåf/f dGr'l/ofdfly
cfj|md0f u/L hfkfgL ;}Go zlStnfO{
gi6 kf/sf] sf/0f …o'lg6 &#!Ú sf] ktg
;'? ePsfn] x'g ;S5 cd]l/sf plkofF
cfj|md0faf6 hf]luPsf] . rf/lt/
} af6
o:t} O/fsdf ;g\ !(#( df tLg pgn] emG8} !* jif{ ;]jf u/]sf
jif{ ##& lbg pd]/ k'u]sf km};n lyP . cd]l/sfdf xfn;Dd ePsf
låtLonfO{ /fhf agfOPsf] lyof] . $^ /fi6«kltdWo] sfG5f] /fi6«klt
ljZjsf] ;a}eGbf sd pd]/sf] x'Fbf lyof]8f]/ ?ha]N6 $@ jif{ #@@ jif{ lyof] . pgn] @& jif{sf] pd]/df
k|wfgdGqL x'g] ;f}efUo eg] lbgsf lyP . ;g\ !(*) b]lv ;g\ @))& df xTof
a]nfotsf ljlnod lk6 of]ª\n] clxn];Dd sfG5L k|wfgdGqL x'Fbf;Dd kfls:tfg lkk'N; kf6L{sf]
rflxF lkmgNofG8sL ;Ggf dfl/g g]t[Tj klg u/]sL lyOg\ . á
l8lh6n kblrXg
l8lh6n kblrXg eg]sf]
k|of]ustf{sf o:tf …/]s8{Ú / …6«];Ú
x'g\ h'g OG6/g]6 k|of]u ubf{ xfdLn]
5f8\g] u5f}{+ . csf]{ zAbdf eGg'
kbf{ OG6/g]6 k|of]u ubf{ tof/ x'g]
8f6fsf] …6«]nÚ cyjf af6f]nfO{
g} l8lh6n km'6lk|G6 elgG5 .
;fdflhs ;~hfn rnfpFbf xf];\ jf
Od]n, Dof;]h jf j]a;fO6 k|of]u
ubf{ k|of]ustf{sf] …l8lh6n /]s8{Ú
/xG5 . o:tf] …l8lh6n /]s8{Údf
k|of]ustf{sf] ?lr, c?lr, vf]h]sf
;fdu|L, lelh6 u/]sf k]hnufotsf
ljleGg 8f6f 5'6]sf x'G5g\ .
cgnfOg j[Qsf ljleGg
dfWoddf k|of]ustf{sf o:tf
kblrXg a]Rg] u5{g\ . To;}n] s] tkfO{+ OG6/g]6sf] k|of]u ug'{x'G5, …/]s8{Ún] l8lh6n km'6lk|G6 agfpg
s'/f a'‰g' h?/L 5 eg] tkfO{+n] æz"Go l8lh6n km'6lk|G6df a:5'Æ of]ubfg lbO/x]sf x'G5g\ . …d]s
h'g;'s} ultljlw cgnfOgdf eGg] s'/f ;Dej 5}g t/ tkfO{+n] o'h ckmÚ j]a;fO6sf cg';f/
ug{'x'G5 cfˆgf] l8lh6n rfxg' eof] eg] cfkm"nfO{ c;/ cgnfOgdf Ps JolStn] k|To]s
km'6lk|G6x¿ k5fl8 5f]8\b} ug]{ vfnsf l8lh6n km'6lk|G6 ;]s]G8df nueu !=& d]ufjfO6
x'g'x'G5 . 36fpg eg] ;Sg'x'G5 . OG6/g]6 8]6f a/fa/sf] l8lh6n km'6lk|G6
oxfF OG6/g]6df 5f]8\g] ;dfhsf] km/flsnf] cjwf/0ff agfPsf] x'G5 .
ljleGg kb5fkn] xfdLnfO{ s] cg';f/ l8lh6n km'6lk|G6n] o;/L aGg] l8lh6n km'6lk|G6
s:tf nfe jf xflg x'G5 eGg] OG6/g]6sf] ;fdflhs d"NonfO{ tkfO{+sf nflu kmfObf jf hf]lvd
af/]df rrf{ ul/Psf] 5 . ha sdhf]/ agfpF5 . x'g s] x'G5 < o;sf] pQ/ ;lhnf]
@)*) kmfu'g o'jfd~r 33
5 . ha;Dd tkfO{+nfO{ o;n]
xflg ub}{g ta;Dd o;af6 s'g}
hf]lvd 5}g . tkfO{+sf] cgnfOg
km'6lk|G6 k|of]un] c¿n] k};f
sdfO/x]sf] x'g ;S5 . s;}n]
tkfO{+sf] cgnfOg ultljlw
lgu/fgL ul//x]sf] x'g ;S5 .
tkfO{+nfO{ s] dg k5{÷s] dg
kb}{g, sxfF hfg'x'G5, csf]{ xKtf
sf];Fu e]6\b} x'g'x'G5 eg]/ s'/f
kQf nufpg l8lh6n kblrXg
pkof]uL x'G5g\ .
cgnfOgdf ljleGg ;]jf
k|of]u ubf{ af/Daf/ nuOg ug{ jf
j]a;fO6x¿df JolStut ljj/0f
k]; ug{' k5{ . ;fdflhs ;~hfn,
Od]n, cl8of] jf lel8of] sn ug]{ cgnfOgdf /xFbf s] rflxF sltko dflg; OG6/g]6df
Pknufotsf ljleGg j]a;fO6 s'/fdf Wofg lbg] < cfˆgf] af/]df hfgsf/L ;femf
jf Pk k|of]u ubf{ xfdLn] rfx]/ à s] ;]o/ ub}{ x'g'x'G5 ubf{ ;r]t aGg yfn]sf 5g\ .
jf grfx]/ sltko hfgsf/L ;r]t x'g'xf];\ . l8lh6n km'6lk|G6sf]
cgnfOgdf 5f8]sf x'G5f}F . o:tf à sxfF ;]o/ ug'{x'G5 To;df k|of]un] tkfO{+ xfdLn] ;fdflhs
l8lh6n km'6lk|G6x¿ tkfO{+;Fu ;fjwfg /xg'xf];\ . ;~hfn, Pk tyf ljleGg
s'g} ;DaGw gePsf jf hf];Fu à sf];Fu s'g s'/f ;]o/ ug'{ j]a;fO6 rnfpFbf cfpg]
tkfO{+sf] s'g} :jfy{, åGå jf x'Fb5
} Vofn ug'{xf];\ . cgnfOg lj1fkgdf cfˆgf]
tkfO{+n] glrg]sf JolSt jf à s'g j]a;fO6 lelh6 ?lrsf lj1fkg b]Vg'ePsf] x'g
sDkgL;Fu /xg ;S5 . ub}{ x'g'x'G5, k"0f{ ¿kdf ;S5 . l8lh6n km'6lk|G6sf]
tkfO{+n] cgnfOgdf ug]{ hfgsf/L lng'xf];\ . k|of]usf] of] Ps pbfx/0f xf] .
ultljlwsf k"0f{ jf cf+lzs à Od]n k7fpFbf / Od]n csf]{ pbfx/0f lncf}F tkfO{+n]
ljj/0f o:tf j]a;fO6n] cGo vf]Nbf ;r]t /xg'xf];\ . o'6\o'adf lel8of] x]b}{ ubf{ csf]{
sDkgLnfO{ a]Rg jf cfkm" à s'g} klg lnª\s lSns lel8of] ;'? x'G5 h'g tkfO{+s}
cg's"n k|of]u u5{g\ . clxn] ubf{ ;fjwfg /xg'xf];\ . ?lrsf] x'G5 . o:tf] s;/L eof],
slxn] ;f]Wg' ePsf] 5 < cyjf
To;df b]lvg] lj1fkg;d]t
tkfO{+sf] ?lrsf] x'g] u5{ . of] ;a}
s'/f tkfO{+n] ljleGg cgnfOg
dfWoddf 5f8\g' ePsf] l8lh6n
kblrXgsf sf/0fn] ePsf] xf] .
o:tf s'/fn] tkfO{+nfO{ ;xof]u
klg u/]sf] x'g ;S5 jf s'g}
a]nf tkfO{+nfO{ o;n] hf;';L
u/]sf] h:tf] nfUof] eg] l8lh6n
kblrXg sd ug{ ;Sg'x'G5 .
cem egf}F tkfO{+n] s'g}
;fyL;Fu klxnf] e]6 ug'{eof] t/
s]xL ;dokl5 tkfO{+x¿ cfcfˆg}
;S5f}“ <
ljr/0f ul//x]sf 5g\ of al;/x]sf
5g\ t/ s] wtL{df a;]/ olt nfdf]
;do hLljt /xg ;Dej 5 t <
oBlk sltko o:tf Clifd'lg lyP,
hf] wtL{eGbf aflx/ uP/ km]l/ kms]{/
cfpFy,] zf:qdf elgPsf] 5 .
la;f}gL
ljutsf oL d"No;"rL / clxn] avf{ofdsf]
e]n;/L pln{Psf b/–efpaLrsf] cGt/n] b]zsf]
cfly{s j[l4sf] pT;fxhgs tYofª\snfO{ ;ª\s]t
unf{ . Tof]eGbf klg a9L o;n] r'lnFbf] dxFuL,
a9\bf] d'b|f:kmLlt, cfly{s ckrng tyf xfdLleq
ljsl;t cgfrf/k"0f{ b|Jodf]xnfO{ uhan] ;ª\s]t
u5{ . ljut / jt{dfgsf] b/–efpaLrsf] vf8nnfO{
cfly{s, ;fdflhsnufot ljleGg sf]0faf6 ljZn]if0f
ug{ ;lsg] 7fpF 5 .
lxhf]sf b/–efpdf wfgL{, la;f}nL, dfgf, kfyL,
d'/Lh:tf k/Dk/fut dfkg k|0ffnL hf]l8P/ cfpFy] eg]
clxn]sf b/–efpdf lsnf], ln6/h:tf d]l6«s dfkg
k|0ffnL cfPsf 5g\ . gofF k':tfn] k/Dk/fut dfkg
k|0ffnLsf] lx;falstfa g} la;{g yfln;s] . o;n] xfd|f]
ablnFbf] dfkg k|0ffnL / hLjgz}nLnfO{ Oª\lut u5{ .
b/–efpsf] k|;ª\udf lbdfu t/ª\lut eO/xFbf
csf]{ ;Gbe{ klg k|ToIf jf k/f]If ¿kdf hf]l8g cfpF5 .
xfdLn] uLt ;'g]s} xf] …plxn] afh]sf kfnfdf ?lkofF
gfOh]l/ofsf …r];
df:6/Ú 6'G8] cf]gfsf]ofn]
hd{gLdf Ps};fy !) v]n
v]n]sf lyP . crDdsf]
s'/f pgn] tL ;a} !) v]n
lht] klg .
Jofs'n dfOnf
/fli6«o ufgsf /rlotf
ls/fFt afo'ª /fO{– t'Dnf]ofnf] af/]df lj:t[t rrf{ ul/Psf] 5 . ljz]ifu/L ls/fFt lnDa"
cf]vn9'ªu\ f lgjf;L hfltsf] ;+:s[lt / d'Gw'dsf] ljleGg ljifoj:t'sf]
a'l4s'df/ afo'ª /fO{åf/f lnlvt uxgtf k':tsdf kfOG5 .
…ls/fFt afo'ª /fO{– t'Dnf]ofnf]Ú
gfds d'Gw'dL k':tsdf afo'ª dxfjL/ k'g M ;Demgf, ;kgf
/fO{ ;d'bfosf] ;+:sf/–;+:s[lt / clj/n ofqf
Pj+ /Lt ubf{ kmnflsg] d'Gw'd kf7 :jb]zd} lj1fg /
lgs} lj:t[t ¿kdf lbOPsf] 5 . k|ljlw;DaGwL gjk|jt{gfTds
sfo{ ug{ /fli6«o cfljisf/
PlG;oG6 g]kfn s]Gb| :yfkgf u/L /ftlbg
Oltxf;sf/ 8f= nfluk/]sf j}1flgs cleoGtf
l8NnL/d0f /]UdLåf/f lnlvt dxfjL/ k'gsf] cfTdj[QfGt
…PlG;oG6 g]kfnÚ k':tsdf …dxfjL/ k'g M ;Demgf,
g]kfnsf] k|fdfl0fs k|frLg ;kgf / clj/n ofqfÚ
Oltxf; lnR5lj /fhf ;a}n] Ps k6s k9\gkg] } {
dfgb]jsf] O{=;+ $^$ sf] k':ts xf] . ;/n / Odfgbf/
rf“u'gf/fo0fsf] clen]vaf6 JolStsf] hLjgsyfaf6 kf7snfO{ pmhf{ ldNg'sf
k|f/De ePsf] dflgPsf] 5 . ;fy} pgsf] cleofgdf klg ;xof]u k'¥ofpg' ;a}sf]
To;f] elgP klg To;eGbf st{Jo x'g cfpF5 .
w]/} klxn]b]lv g]kfndf pTs[i6 ;+:s[ltsf] ljsf;
eO;s]sf] / Tof] ;+:s[lt ls/fFtL ePsf] ljrf/ k|:t't km}lnof] dfof b"af];/L
ul/Psf] 5 . uf]kfn/fh–j+zfjnLafx]s ls/fFt sfnnfO{ ;flxlTos j[Qdf plt
k|dfl0ft ug]{ 7f]; cfwf/ clxn];Dd csf]{ ge]l6Psf] rrf{df gcfPsf tyf r'krfk
s'/f pNn]v 5 . /x]/ klg y'k|} rlr{t uLt
n]Vg ;kmn uLtsf/ lqljj|md
ls/fFt Oltxf; / ;+:s[lt kf08]sf] …km}lnof] dfof b"af];/LÚ
ls/fFt Oltxf; uLlt;Fufnf] cfkm" klg uLtsf/
tyf ;+:s[ltljb\ Odfgl;+ ePsf sf/0f cf}lw dg k¥of] .
r]Drf]ªåf/f lnlvt / /fi6«k|]dn] cf]tk|ft] kf08]sf y'k|}
z]/axfb'/ Oªgfdåf/f g]kfnL uLt ;ª\uLta4 klg ePsf
efiffdf cg"lbt …ls/fFt 5g\ / cg]s dfWodåf/f
Oltxf; / ;+:s[ltÚ k':tsdf u'l~h/x]sf 5g\ . á
ls/fFt Oltxf; / ;+:s[ltsf – k||:t'lt M t'n;Lxl/ sf]O/fnf
@)*) kmfu'g o'jfd~r 47
/f0fflj/f]wL
cfGbf]ngdf
dlxnf
/tg e08f/L
lgwgkl5 pgs} efOelthf b]zsf]
k|wfgdGqL ag]sf lyP .
To; j|mddf klg /f0ff ;ª\u7gaf/] kf]n
v'nkl5
] k|wfgdGqL
lj
zf;glj?4 cfjfh p7\b} u¥of] t/
;+ !()# ;fndf To;/L cfjfh p7fpg]nfO{ /f0ffn] eLdzdz]/n]
k|wfgdGqL s;}nfO{ b]z lgsfnf t s;}nfO{
hª\uaxfb'/ /f0ffn] b08 ;hfo;lxt sfnsf]7/Ldf /ª\ugfy zdf{nfO{
d'n'ssf] zf;g;Qf xftdf lnO{ s}b u/] . k|wfgdGqL rGb|zdz]/n] !! jif{ tyf cGonfO{
lg/ª\s'z hxflgofF zf;gsf] ;'Aaf s[i0fnfn clwsf/LnfO{ cfhLjg s}b ;hfo
z"qkft u/]sf lyP . hxflgofF ds}sf] v]tL gfds k':ts n]v]sf]
/f0ff zf;glj?4 hª\uaxfb'/s} cleof]udf h]n ;hfo tf]s] . ;'gfP . ;f] sf08kl5
kfnfb]lv b]zsf ljleGg :yfgaf6 clwsf/Lsf] h]nleq} lgwg eof] . s]xLsf] h]nd} lgwg
cfjfh gp7]sf] xf]Og t/ aLkL sf]O/fnfsf lktf s[i0fk|;fb
hª\uaxfb'/n] cfˆgf lj/f]wLnfO{ rGb|zdz]/s} kfnfdf b]z lgsfnf
eof] . ar]sfx¿ @))&
xTof ul/lbP . d'n'ssf] ul/P . ;fnsf] j|mflGtkl5
zf;g;Qfsf] afu8f]/ kl/jf/sf lj;+ !(** df v8sdfgl;+x h]nd'St ul/P .
;b:odf /xg] u/L /f]nj|mdsf] a:Goft, d}gfaxfb'/, pd]zljj|md
Joj:yf u/] pgn] . pgsf] zfx, /ª\ugfy zdf{, rG›ljj|md
/xg uof]
gfd
%_ sf7df8f}F– sf7
a9L xfn]/ agfOPsf] k|frLg
z}nLsf] d08k agfOof] sfi7d08k /
ToxL zAb cke|+z eO{ sf7df8f}F gfd
/xg uPsf] dfGotf 5 .
^_ sf:sL– sZok Clifn] tk:of u/sf] ] If]q
ePsfn] ;ª\If]kdf sf:sL eGg yflnPsf] xf] .
!_ cf]vn9'ª\uf– nueu 5 ju{lkm6sf] dWodf &_ s'Zdf– d'lStgfy hfg] hf]uLn] s';d' 9sdSs
vf]lkN6f] k/]sf] cf]vn h:tf] Pp6f 9'\ª\uf / km'nsf]
] b]v]kl5 pSt 7fpFsf] gfd s';d' /fv] .
glhs} Pp6f d';n klg /x]sf] 7fpF x'gfn] kl5 cke|z + eO{ s'Zdf /xg uPsf] b]lvG5 .
cf]vn9'ª\uf gfd /xg uPsf] atfOG5 . *_ vf]kf;L– ;+:s[tdf s'Kkl;ssf] cy{
skf;sf] n'uf eGg] x'G5 . oxL zAb cke|+z
eO{ s'Kk;Lu|fd eof] / sfnfGt/df g]jf/L
efiffdf vf]kf;L eGg yflnof] .
(_ uf];fOFs'08– uf] eGgfn] hLjhGt' ;fOF
eGgfn] dflns cyf{t\ kz'klt /x]sf] s'08
x'gfn] uf];fOFs'08 eGg yflnof] .
!)_ rGb|flul/– rGbgsf] hª\un ePsf] kj{t
@_ Onfd– lnDa" efiffdf O eg]sf] 3'dfp/f] / x'gfn] rGbglul/ elgof] / To;}sf] cke|+z
nfd eg]sf] af6f] eGg] cy{ nfUg] ePsfn] rGb|flul/ ePsf] xf] .
Onfd /xg uof] . !!_ rfalxn– rf?dtLn] :yfkgf u/sf] ] rf?dtL
#_ OGb|rf]s– OGb|hfqfsf] lbg OGb|sf] k|ltdf ljxf/sf] gfd cke|z+ eO{ rfalxn ePsf] b]lvG5 .
k|bz{g ul/g] k|d'v :yn ePsfn] OGb|rf]s !@_ rfFu'gf/fo0f– rfFksf] ?vaf6 lg:s]sf]
elgPsf] xf] . lji0f' x'gfn] RffFu'gf/fo0f eGg yflnof] .
!%_ 88]nw'/f– :yfgLo efiffdf 9f8nfO{ 8F8]n / @@_ lkmlbd– lnDa" efiffdf km/flsnf] 7fpFnfO{
8fF8fnfO{ w'/f elgg] x'Fbf dfG5]sf] 9f8 h:tf] km]b]g elgG5 . To;}af6 lkmlbd gfd /xg uof] .
b]lvg] ahf/nfO{ 88]nw'/f eGg yflnof] .
!^_ tfg;]g– /fhf tfd|;]gsf gfdn] a;fOPsf]
a:tLsf] gfd cke|+z eO{ tfg;]g gfd /xg
uof] .
/fdk|;fb cfrfo{
nf n ;fu/df cftª\s
a9]sf] 5 . odgsf]
x'yL ljb|f]xL ;d"xn]
ToxfF eP/ cfjthfjt ug]{ dfnjfxs
kfgLhxfhdf cfj|md0f u/];Fu} ljZj
cfj|md0f u/L cftª\s l;h{gf
ul//x]sf] 5 .
x'yLn] Oh/fonL dfnjfxs
kfgLhxfhdf dfq cfj|md0f ug]{ eg] klg
xdnf To;df dfq ;Lldt /x]g . cGo
Jofkf/ g} k|efljt ePsf] 5 . ufhf dfnjfxs kfgLhxfh klg cfj|md0fsf]
If]qdf xdf;dfly Oh/fonn] r/d lg;fgfdf k/]kl5 7"nf kfgLhxfh sDkgL
bdg u/]sf] eGb} of] ;d"xn] nfn c;'/Iffsf] sf/0f nfn ;fu/sf] dfu{
;fu/df dfnjfxs kfgLhxfhdfly kl/jt{g ug{ afWo ePsf 5g\ . h;n]
@)*) kmfu'g o'jfd~r 57
ubf{ clxn] ToxfF 9'jfgL z'Ns cd]l/sfsf /fi6«klt hf]P afO8]gn] nfn ;fu/df
cTolws a9]sf] 5 . 9'jfgL z'Ns
a9];Fu} dfn;fdfgsf] d"Noj[l4 x'g' x'yL ljb|f]xLn] ut gf]e]Da/otf kfgLhxfhdf
:jfefljs} xf] . ul//x]sf] cfj|md0fsf] k|ltlj|mof:j¿k xjfO{
cfj|md0f ul/Psf] atfPsf 5g\ .
x'yL cv8fdf xjfO{ cfj|md0f
nfn ;fu/sf] of] cj/f]w
x6fO{ Jofkfl/s dfu{ ;xh agfpg]
eGb} cd]l/sf / a]nfotn] x'yL
ljb|f]xLsf ljleGg cv8fnfO{ nlIft
u/L xjfO{ cfj|md0f u/]sf 5g\ .
cd]l/sfsf /fi6«klt hf]P afO8]gn]
nfn ;fu/df x'yL lj›f]xLn] ut
gf]e]Da/otf kfgLhxfhdf ul//x]sf]
cfj|md0fsf] k|ltlj|mof:j¿k xjfO{
cfj|md0f ul/Psf] atfPsf 5g\ .
vf;u/L x'yLsf] aGbf]a:tLsf s]G›,
jfo' k|lt/Iff k|0ffnL / xltof/
uf]bfdnfO{ nlIft u/L cfj|md0f
ul/Psf] 5 .
a]nfotsf k|wfgdGqL
Clif ;'gsn] klg cfj|md0fsf]
k'li6 ub}{ /f]on Po/ kmf];{sf
o'4 ljdfgx¿af6 lglZrt ;}Go
lg;fgfdf cfj|md0f ul/Psf]
atfPsf 5g\ . xjfO{ cfj|md0fdf
g]b/NofG8;\, c:6«]lnof /
ax/fOgaf6 klg ;xof]u ePsf] 5 .
abnf lng] r]tfjgL 5 . o; cfj|md0faf6 x'yL ljb|f]xL lg;fgf agfP/ cfkm"x¿n] xdf;nfO{
cfkm"dfly cfj|md0f ePkl5 dfl/Psf] / pgLx¿sf] cv8fdf ;dy{g u/sf]] atfpg] u/sf] ] 5.
j|m'4 ag]sf] x'yL ljb|f]xLn] o;sf] Iflt k'u]sf] 5 . cfkm"dfly xjfO{ cfj|md0f ePkl5 x'yL
abnf lng] r]tfjgL lbPsf] 5 . cd]l/sL o'4kf]tn] x'yL lj›f]xLn] nfn ;fu/ x'bF } Oh/fon
x'yL pkljb]zdGqL x';]g cn– ljb|fxLnfO{
] nlIft u/L 6dxs j|mh ' hfg] ;a} kfgLhxfhnfO{ lg;fgf
OhLn] cd]l/sf / a]nfotn] 7"nf] If]Kof:q k|xf/ u/sf]
] / cfˆgf ljdfgn] agfpg] r]tfjgL lbPsf] 5 . ut
d"No r'sfpg'kg]{ r]tfjgL lbPsf /fhwfgL ;gf;lxtsf ljleGg :yfgdf gf]e]Da/df x'yLn] Oh/fonL :jfldTj
5g\ . x'yLsf x]lnsf]K6/n] nfn cfj|md0f u/sf] ] cd]l/sfsf] egfO hf]l8Psf] Pp6f dfnjfxs kfgLhxfh
;fu/df dfnjfxs hxfhx¿dfly 5 . ;fOk|;sf] xjfO{ cv8faf6 ckx/0f u/sf]] lyof] . kl5Nnf b'O{
lgu/fgL ug]{ u/]sf 5g\ . cfPsf rf/ j6f cf/PPkm 6fOkm'g dlxgfdf /s]6 / 8«fg] k|of]u u//] cGo
cd]l/sf / a]nfotsf] xjfO{ hxfhn] x'yLsf b'O{ j6f cv8fdf w]/} Jofj;flos kfgLhxfhdf klg
cfj|md0f odgsf] /fhwfgL ;gf;lxt u/sf] ] cfj|md0f k|efjsf/L ag]sf] cfj|md0f ul/Psf] 5 .
nfn ;fu/df x'yLsf] lgoGq0fdf cd]l/sfsf] bfaL 5 . ut cS6f]a/ !( df ufhfdf
/x]sf] aGb/ufx / odgsf] pQ/ odgsf] clwsf+z If]q lgoGq0fdf Oh/fonL hjfkmL sf/afxL tLj|
klZrdL If]qdf cjl:yt x'yLsf] lnPsf x'yL ljb|fxLn] ] nfn ;fu/ aGb} ubf{ x'yLn] klg Oh/fondfly
ks8 If]q ;2fdf s]lGb|t ul/Psf] x'bF' } Oh/fontkm{ hfg] kfgLhxfhnfO{ If]Kof:q / 8«f]g cfj|md0f u/]sf]
ljZjsksf] ;d"x r/0fdf Go'lhNofG8 / ;g\ @)@! b]lv /fli6«o l6ddf g]6 an/sf] e"ldsf
kfls:tfglj?4sf] v]ndf xf/ a]xf]/]kl5 g]kfnnfO{ lgjf{x ub}{ cfPsf 5g\ .
;'k/ l;S;df k'Ug ckmuflg:tfglj?4sf] v]n ;g\ @)!( nfO{ cfsfzsf] lj|ms]6 hLjgsf]
lhTg}kg]{ afWotf lyof] . ;f] v]ndf cfsfzn] dxìjk"0f{ jif{sf ¿kdf lng ;lsG5 . To; jif{
rfdTsfl/s alnª u/] . cfsfzn] zLif{ 5dWo] ef/tsf] x}b/fjfbdf o'–!( Rofn]Gh/ l;l/hdf
kfFr Aof6\;DofgnfO{ l;sf/ agfPkl5 6]:6 v]Ng cfsfzsf] rog eof] . h'g o'–!( /fli6«o
dfGotfk|fKt ckmuflg:tfgsf] Aofl6ª Wj:t eof] . l6d;Fu pgsf] klxnf] k|ltof]lutf lyof] . ;f]xL jif{
h;af6 g]kfnsf] lhtsf] cfwf/ tof/ x'g k'Uof] . ljZjsf] ;aeGbf k'/fgf] lj|ms]6 Sna d]l/n]af]g
cfsfz o'–!( ljZjskdf 6]:6 v]Ng] lj|ms]6 Sna -Pdl;;L_sf] l6d g]kfn e|d0fdf
l6dlj?4 kfFr ljs]6 lng] g]kfnsf klxnf] an/ cfpFbf cfsfzn] g]kfn …PÚ af6 v]Ng] cj;/
ag] . cfsfz g} o; dxìjk"0f{ v]nsf] Dofg kfPsf lyP .
ckm bL Dofr r'lgP . cfsfzn] kfls:tfgsf] o'–!( /fli6«o l6daf6 k|d'v k|ltof]lutfdf
klg zLif{ tLg Aof6\;DofgnfO{ cfp6 u/]/ v]Ng eg] cfsfzn] ut jif{ o'PO{df ;DkGg
cfˆgf] Ifdtf b]vfP . cfOl;;L o'–!( ljZjsk Pl;ofaf6 ;'? u/]sf
g]kfnL lj|ms]6 l6dsf k|lzIfs df]G6L b];fO{n] x'g\ . u'N;gn] l;lgo/ 6f]nLaf6 cfOl;;L
cfsfznfO{ /fli6«o l;lgo/ l6ddf ;fd]n u/]/ ;f] ljZjsk lnu–@ v]Ng] ePkl5 cfsfzn]
c;fwf/0f k|bz{gsf nflu k'/:sf/ k|bfg u/]sf o'–!( /fli6«o l6ddf v]Ng] df}sf kfPsf lyP .
5g\ . blIf0f clk|msfd} 5Fbf cfsfzsf] rog ;f] cj;/sf] ;b'kof]u u/]sf cfsfz To;kl5
ePsf] lyof] . ca cfsfzn] Sofg8flj?4sf] lgoldt ¿kdf o'–!( /fli6«o l6dsf] k|d'v
tLg Pslbj;Lo lj|ms]6 z[ª\vnfdf v]n]/ l;lgo/ an/sf ¿kdf v]ln/x]sf 5g\ .
l6ddf kbfk0f{ ug]{5g\ . o'–!( ljZjsk l6ddf o'–!( ljZjsk 5gf]6–@)@# df cfsfzn]
/x]sf b]j vgfn / u'N;g emf klg k|lzIfs rf/ v]ndf !! ljs]6 lnP/ g]kfnnfO{ ljZjskdf
b];fO{n] rog u/]sf] l6ddf 5g\ t/ oL b'j} l;lgo/ k'¥ofpg 7"nf] e"ldsf lgjf{x u/]sf lyP . ;f]
l6ddf :yfg agfO;s]sf lj|ms]6/ x'g\ . k|ltof]lutfdf cfsfzn] s'j]tlj?4sf] v]ndf
3/]n' lj|ms]6df cfsfz lqe'jg cfdL{ 5 ljs]6 lnP . To;kl5 g]kfnn] Pl;;L o'–!(
lk|ldo/ sk RoflDkog x'Fbf klg cfsfzn] cf7
Snadf cfa4 5g\ . ;f] l6ddf ;f]dkfn sfdL,
ljs]6 lnPsf lyP . ca cfsfzn] /fli6«o l6ddf
lht]Gb| d'lvof h:tf g]kfnsf x:tL t]h an/ k|j]z u/]/ 7"nf] cj;/ kfPsf 5g\ . lszf]/ pd]/d}
x'Fbf cfsfzn] TolQ v]Ng] df}sf kfPsf 5}gg\ . kfPsf] of] 7"nf] cj;/ cfsfzsf] v]n hLjgdf
3/]n' lj|ms]6df vf;} gb]lvP klg /fli6«o l6ddf lg0ff{os df]8 aGg ;S5 . á
pgsf] of]ubfg 7"n} 5 . s~rgk'/sf cfsfzn] –k|lht zfSo
Pk]lG8S;sf] SofG;/
Pk]lG8S; gfdsf] cª\u
zfsfxf/L hLjsf nflu lgs}
dxìjsf] cª\u xf] . hLj ljsf;j|md
-Oef]n';g_ sf j|mddf dflg;df eg]
Pk]lG8S; sfd gnfUg] cª\udf
kl/0ft x'g uof] t/ klg oxL cª\u
a]nfavt ljleGg sf/0fn] ;'hg
x'g], lgs} lj/n g} eP klg o;df
SofG;/ knfpg] x'G5 . Pk]lG8S;df
SofG;/ knfpg] ;d:ofnfO{ lgs}
lj/n dflgG5 . k|ltjif{ k|ltbz
nfv dflg;df s]jn b'O{ hgfeGbf
sddf dfq of] SofG;/ x'G5 .
nIf0f / k|sf/
Pk]lG8S; lgsflnPsf Pk]lG8S;df SofG;/ x'Fbf k]6
JolStsf] lkQy}nLsf] df;' km'Ng], k]6sf] tNnf] bflxg] efudf
c;xh x'g], ;f; km]g{ ufx|f] x'g]
hfFr -Kofyf]nf]hL_df k7fpFbf tyf vfgf g?Rg] x'G5 . of] SofG;/
sl/a rf/ ;o dflg;dWo] k|f8f ;'dg/fh tfd|fsf/ cf};tdf %)÷%% jif{sf JolStnfO{
Psdf sfl;{gf]O8 b]lvg] x'G5 . Pk]lG8S;df knfpg] 6\o'd/
clwst/ sfl;{gf]O8 vfnsf]
u/sf]
] kfOPsf] 5 . -SofG;/ vfnsf] xf]Og_ x'G5 .
@)*) kmfu'g o'jfd~r 67
cGo sf/0fn] Pk]lG8S;
lgsflnPsf JolStsf] lkQy}nLsf]
df;' hfFr -Kofyf]nf]hL_ k7fpFbf
sl/a rf/ ;o dflg;dWo]
Psdf sfl;{gf]O8 b]lvg] u/]sf]
kfOPsf] 5 . To;} u/L Pk]lG8S;
cfkm}F u|lGyo'St cª\u ePsfn]
u|lGyo'St cª\udf x'g] clwst/
SofG;/ P8]gf] sfl;{gf]df vfnsf]
x'G5 . To;}n] Pk]lG8S;df x'g]
bf];|f] d'Vo SofG;/ Do'l;g;
P8]gf] sfl;{gf]df vfnsf] x'g]
u5{ . t];|f] d'Vo SofG;/ klg
P8]gf] sfl;{gf]df g} xf] t/ oxL
eg]/ 5'6\ofpg g;lsg] vfnsf]
x'G5 . rf}yf]df l;Ug]6 ;]n
P8]gf]sfl;{gf]df kb{5 .
hals Go'/f]OG8f]j|mfOg
6\o'd/;Fu} P8]gf] sfl;{gf]df
5 eg] bfofFlt/sf] cfwfh;f]
7"nf] cfGb|f, ;fgf] cfGb|fsf]
k'5f/sf] efu klg lgsflng]
x]ldsf]n]S6f]dL elgg] zNolj|mof
cfjZos kb{5 .
w"dkfg, kfl/jfl/s Oltxf;, kf]Ng'sf ;fy} lb;f lalu|/fVg] geO{ sfl;{gf]O8 vfnsf] ePdf
OG8f]j|mfOg u|lGysf cGo SofG;/ ;d:of_, NofS6f]h -Ps k|sf/sf] Pk]lG8S; lgsfNg] zNolj|mof
Pk]lG8S; SofG;/sf hf]lvd sfaf]{xfO8«]6_ krfpg g;Sg] ul/G5 . hals Go'/f]OG8f]j|mfOg
tìj x'g\ . cN6«f;fpG8, l;6L cj:yf / k]6sf] SofG;/n] 6\o'd/;Fu} P8]gf] sfl;{gf]df 5
:Sofg jf Pdcf/cfO{n] klg ubf{ Pk]lG8S;sf] SofG;/sf] eg] bfofFlt/sf] cfwfh;f] 7"nf]
Pk]lG8S;sf] SofG;/ eP gePsf] lgSof{]n ug{ cln ;fjwfgL cfGb|f, ;fgf] cfGb|fsf] k'5f/sf]
cg'dfg nufpg ;lsG5 . o;sf] ckgfpg' kb{5 . efu klg lgsflng] x]ldsf]n]S6f]dL
lgSof{]nsf nflu k|efljt 7fpFsf] elgg] zNolj|mof cfjZos
afof]K;L -df;' hfFr_ ug'{ kb{5 . pkrf/ kb{5 . o;sf ;fy} cfjZostf
Uof:6«fOl6; -tf/Gtf/ k]6 b'Vg]_, 6\o'd/ lgs} ;fgf] -cyf{t\ @ cg';f/ s]df]y]/fkL, /]l8of]y]/fkL
Ol/6]an afpn l;G8«f]d -k]6 ;]ldeGbf ;fgf]_ / SofG;/ vfnsf] klg rflxg ;S5 .
pkrf/
gkm}lnPsf] cj:yfdf lkQy}nLsf]
SofG;/sf] pkrf/ zNolj|mofaf6} ul/G5 .
o; j|mddf lkQy}nL, sn]hf]sf] s]xL c+z
-k|efljt ePsf] cj:yf x]/]/ sn]hf]sf]
cln 7"n} efu_ / lnDkmgf]8 lgsflnG5 .
pkrf/fTds lx;fan] zNolj|mof
ug{ ;Dej gePsf] cj:yfdf klg
lkQ/;sf] ;xh k|jfxsf nflu
cGo sf/0f jf lkQy}nLsf] …:6]lG6ªÚ -ljz]if vfnsf] kfOk_ lkQ/; v'Ng]
kTy/L ePsf] cj:yfdf lkQy}nL 7fpFdf /fVg] jf lkl6la8L eg]/ pkrf/af6 pN6L
cfpg] / hlG8;sf] /fxt ldNg] Joj:yf ul/G5 .
lgsfln;s]kl5 df;' hfFr -Kofyf]nf]hL_ zNolj|mofsf cltl/St s]df]y]/fkL, /]l8of]y]/fkL
sf j|mddf lkQy}nLsf] SofG;/ kQf rflxg ;S5 .
nfu]df zNolj|mof bf]xf]¥ofpg'kg]{ x'G5 . olb cGo sf/0f jf lkQy}nLsf] kTy/L ePsf]
cj:yfdf lkQy}nL lgsfln;s]kl5 df;' hfFr
-Kofyf]nf]hL_ sf j|mddf lkQy}nLsf] SofG;/ kQf nfu]df
eO{ kf];]l{ ng vfnsf] lkQy}nL ePsf, lkQgnLsf] hGdhft zNolj|mof bf]xf]¥ofpg'kg]{ x'G5 . To;a]nf sn]hf]sf 7"n}
v/faL ePsfdf lkQy}nLsf] SofG;/ x'g ;S5 . efu / glhssf] lnDkmgf]8 klg lgsflnG5 t/ of] SofG;/
kfrg k|0ffnLsf cGo 7fpFdf ePsf SofG;/;Fu sn]hf], lkQgnL, cfdfzo Pj+ 8\o'8]gddf ;lhn}
of] SofG;/n] em'SSofpg ;S5 . lkQy}nL u|lGyo'St km}lng ;Sg] x'gfn] SofG;/sf] pkrf/kl5sf] cj:yf
cª\u ePsfn] w]/}h;f] P8]gf] sfl;{gf]df vfnsf] Tolt /fd|f] x'Fbg} . zNolj|mofsf] s]xL ;dod} d[To' x'g]
SofG;/ x'G5 eg] s]xL JolStdf …:Sj]d; ;]n sfl;{gf]Ú ;Defjgf klg x'G5 . kfFr jif{ afFRg] ;Defjgf !(
df vfnsf] x'G5 . k|ltzt dfq 5 . á
k|Zg
^ nfO{ !! df hf]8]/ s'g cj:yfdf % k|fKt
ug{ ;lsG5 <
o; lrqdf
n'ss] f] 5 cg'xf/
vf]Hg'xf];\ .
lgodx¿ M
!= cª† s hfn eg{ vfnL sf] 7fx¿df ! b] lv (
cª†s;Dd eg'{kg]{5„
@= k|To]s 7f8f] nxƒ ƒ t];f]{ nxƒdf ! b]lv ( cª†s;Dd
eg'{kg]{5„
#= cª†shfndf #×# sf gf}j6f ju{ ƒx]sf 5g†„ #×#
sf] k|T| o]s ju{df klg ! b]lv ( cª†s;Dd gbf]xf]¥ofO{
eg'{kg]{5„ uf]nfk|yfåf/f ljhoL
$= ;dfwfg @)*) r}t !% ;Dddf …o'jfd~rÚ sf] ] k|;fb e6\6/fO{, wgu9L–& s}nfnL
jL/Gb|
* ( # %
& ! % k'; cª\ssf] sf]7]kb
& uf]nf k|yfåf/f ljhoL
# * ^ $ /ljs'df/ ;fksf]6f, sfdgkf–!% ljhoZj/L
$ @ ( ^ * & ;'l:dtf clwsf/L, wgs'6f
% ^ @ ( ;xL pQ/ ldnfpg] cGo ;xefuL
sNkgf /fjn, alb{of, pd]zs'df/ df:s], lj/f6gu/, pkf;gf yfkf ;]G6
! h]leo;{ :s'n nlntk'/, cRo'tdfgl;+x k|wfg, …pT;'sÚ afn'jf6f/ sf7df8f}F,
& $ ^ % lgd{nf >]i7, lj/f6gu/, pHHjnljnf; jh|frfo{, gofFahf/, v]d/fh
l3ld/] sfdgkf–(, j6's[i0f s;kfn, k'tnL;8s sf7df8f}F, /fdfsfGt
$ # & * rf}w/L, v8s gkf–! ;Kt/L, /lZd rf}w/L, vf]sgf nlntk'/, /Iff rf}w/L
e}F;]kf6L nlntk'/, /Tg zfSo, k'Nrf]s nlntk'/, a'l4axfb'/ b'/f dWo g]kfn
ndh'ª, ;xfgf >]i7, Go'/f]8, lznf >]i7 s'n]Zj/ sf7df8f}F, s?0ff l3ld/]
gfd M ============================================ aQL;k'tnL sf7df8f}F .
7]ufgf M =========================================
;fdfGo 1fg k|ltof]lutf k';sf] kl/0ffd
;fdfGo1fg k'; cª\ssf] pQ/ k|fKt
gfd 7]ufgf cª\s
ljh]tf
t];f]{
!= dgdf b'ljwf ePsf] -JolSt_, zª\sf ug]{
#= nfh, ;ª\sf]r, ;d{
^= Psy/L 3/kfn'jf hgfj/
&= dxìj, ul/df
*= rLgl;t l;dfgf hf]l8Psf] Ps lhNnf
!)= ;kmfkg, lgd{ntf
!!= gf]S;fgL, Iflt
!@= lk/f] / af:gfbf/ Psy/L d;nf -u]8fljz]if_
!$= cfFksf] u'bLaf6 agfOPsf] vfg]s'/f]
!%= lkpg] cy{ hgfpg zAbsf] k5fl8 cfpg] zAbf+z
-:tg=====÷b'Uw====_
l/tfhL tkfO{s + f] hGd d3f gIfqsf] klxnf] r/0f lzjhL tkfO{+sf] jt{dfg ;dodf a[x:klt /
cGtu{t kg{ uPsfn] gfdsf] klxnf] cIf/ dfaf6 -dfwjL l;4fsf] u|xbzf rn]sfn] ;do 7Ls 5 . a[x:klt
o:tf] gfd_ lg:sG5 eg] /flz l;+x x'G5 . jt{dfg ;dodf Psfbz:yfgdf ePsfn] ljBfdf /fd|f] ;kmntf ldNg]
pNsf bzf rn]sfn] s]xL cK7\of/f] ;do rn]sf] 5 . 5 . ca pk|fGt ;f]r]sf of]hgfdf j|mdzM ;kmntf
;fdfGo :jf:Yo;DaGwL ;d:of b]vf kg]{ 5 . sfddf ldNb} hfg] b]lvG5 . gofF jif{df :yfg kl/jt{gsf] of]u
cgfjZos afwfc8\rgsf ;fy} ljjfbsf] l:ylt;d]t cfPsfn] tkfO{+sf] a;fO ablnG5 . ljjfxsf nflu g
pTkGg x'g] b]lvPsfn] w}o{ ckgfpg'kg]{ ;do /x]sf] cflQg';\ #! jif{ pk|fGt /fd|f] b]lvG5 . r/nUgdf hGd
5 . 7"nf] nufgL / n]gb]g;DaGwL cfly{s sf/f]af/ ePsfn] ljb]zaf6 cfly{s ;kmntf ldNg]] b]lvG5 .
gubf{ g} /fd|f] xf]nf . cfufdL j}zfv dlxgfaf6 pNsf efUonfO{ cem /fd|f] agfpg sd{sf] 7"nf] e"ldsf x'G5
bzfsf] k|efj sd eP/ hfg] 5 . tkfO+s { f] hGds'08nLdf ctM cfn:onfO{ kl/Tofu u/L kl/>dsf] af6f]nfO{
uhs]z/Lof]u;d]t kg{ uPsfn] ljBf a'l4 /fd|f] 5, ;'v ckgfpg'eof] eg] eljio pHHjn x'g] 5 .
gfd M
hGd ‚yfg M hGd ldlt M
hGd afƒ M
hGd ;do M 7]ufgf M
k|Zg M
cfˆgf] eljioafƒ] lh1f;f ƒfVg'x'g] kf7sn] s'kg eƒL xƒ]s dlxgfsf] !% ut]leq o'jfd~rdf cfOk'Ug] uƒL k7fpg'xf]nf jf Od]n
ug'{xf]nf„ tkfO{+sf] lh1f;fsf] hjfkm Hof]ltiffrfo{ xlƒk|;fb kf}8]nn] lbg'x'g] 5„