Sa kasaysayan, sa anumang lipunan sa

daigdig, lalaki ang karaniwang inaasahang bumuhay sa kaniyang mag-anak.

Mauugat ito sa Panahong Paleolitiko na lalaki ang nangangaso at nangangalap ng
pagkain para sa ikabubuhay ng pamilya. Nakakabit naman sa kababaihan ang
tungkulin na alagaan ang mga anak at maging abala sa mga gawaing-bahay.
Samakatuwid, noon, ang mga lalaki ay nagtatrabaho sa labas ng bahay at ang mga
babae ay inaasahang manatili sa loob
Sa kasaysayan, sa anumang lipunan sa
daigdig, lalaki ang karaniwang inaasahang bumuhay sa kaniyang mag-anak.
Mauugat ito sa Panahong Paleolitiko na lalaki ang nangangaso at nangangalap ng
pagkain para sa ikabubuhay ng pamilya. Nakakabit naman sa kababaihan ang
tungkulin na alagaan ang mga anak at maging abala sa mga gawaing-bahay.
Samakatuwid, noon, ang mga lalaki ay nagtatrabaho sa labas ng bahay at ang mga
babae ay inaasahang manatili sa loob
Sa kasaysayan sa anumang Lipunan sa daigidig, lalaki ang karaniwang inaasahang bumuhay sa kaniyang mag-anak. Mauugat ito sa panahong Paleolitiko na lalaki
an gnangangaso at nangangalap ng pagkain para sa ikabubuhay ng pamilya. Sa kababaihan naman ay alagaan ang mga anak at maging abala sa mga gawaing-
bahay. Saakatuwid, noon, ang mga lalaki ay nagtatrabaho sa labas ng bahay at ang mga babae ay inaasahang manatili sa loob.

GENDER SEX
Tumutukoy sa kasarian kung ito ba ay lalaki o babae.
Gawain ng babae at lalaki na ang layunin ay reproduksiyon ng tao
Panlipunang gampanin, kilos, at Gawain na itinatakda ng Lipunan para sa mga (WHO) biyolohikal at pisyolohikal na katangian na nagtatakda ng pagkakaiba
babae at lalaki ng babae sa lalaki.
Masculine at feminine Babae at lalaki
Hal. Hal.
1. Sa amerika mas mababa ang kita ng babae kaysa lalaki 1. Ang mga babae ay nagkakaroon ng buwanang regla samantalang ang mga
2. Mas marami ang Gawain bahay ng mga babae lalaki ay hindi.
2. Ang mga lalaki ay may testicle(bayag) samantalang ang babae ay hindi
nagtataglay nito

Oryentasong Seksuwal
Oryentasyong Seksuwal (Sexual orientation) Pagkakakilanlang pangkasarian (Gender identity SOGI)

Kakayahan ng isang tao na makaranas ng malalim na atraksiyong epeksyonal, Malalim na damdamin at personal na karanasang pangkasarian ng isang tao, na
emosyonal, sekswal: at ng maalim na pakikipahrelasyon sa taong ang kasarian maaring nakatugma o hindi nakatugma sa sex niya nang siya’y ipanganak.
ay maaaring katulad ng sa kanya, iba sa kanya, o kasariang higit sa isa.
Pagpili ng iyong makakatalik, kung siya ba ay lalaki, babae, o pareho. personal na pagtuturing niya sa kanyang katawan (malayang pagpili sa
pagbabago ng anyo sa katawan sa pamamagitan ng opera, gamot.) Pagbabago
sa ekspresyon, pananamit, pagsasalita, at pagkilos.

Heterosexual - Nagkakanasang seksuwal sa miyembrong kabillang kasarian. Halimbawa: Babae-lalaki , Lalaki-babae

Homosexual- Seksuwal na pagnanasa sa mga taong nabibilang sa katulad na kasarian. Halimbawa: Babae-babae, Lalaki-lalaki
Lesbian- Mga babae na ang kilos at damdamin ay pang lalaki sila rin ay may pusong lalaki at umiibig sa kapwa babae. (Tibo, tomboy)
Gay- Mga lalaki na nakakaramdam ng atraksyon sa kanilang kapwa lalaki; may iilan sa kanila ang nagdadamit at kumikilos na parang babae. (bakla, beki, bayot)
Bisexual- Taong nakakaramdam ng atraksyon sa dalawang kasarian.
Transgender- taong nakakaramdam na siya ay nabubuhay sa maling katawan, ang kanyang pag-iisip at pangangatawan ay hindi magkatugma.
Queer- mga taong hindi sang-ayon na mapasailalaim sa anumang uring pangkasarian.
Intersex- Karaniwang kilala bilang hermaphroditism taong may parehong ari ng lalaki at babae.
Asexual- mga taong walang nararamdamang atraksyong seksuwal sa anumang kasarian
(Pangkaragdagang kaalaman)
Agender- Walang kasarian o gender
Bigender- 2 na kasarian o genderD
Genderfluid- Regular na lumilipat
Non-binary- malawak na hanay ng mga pagkakakilanlang pangkasarian na hindi lalaki o babae. Gumagamit ng neutral pronouns “they/them/theirs”
Pansexual – Nagkakanasang sexual sa lahat ng gender. (attraction regardless of gender)

PAG-AARAL SA KASARIAN SA IBA’T IBANG LIPUNAN

Gender roles sa Pilipinas
Panahong pre-kolonyal
1. Maging ang mga babae ay kabilang sa pinakamataas na uri o timawa sila padin ay pag-aari ng mga lalaki.
Halimbawa:
a. Binukot o prinsesa ng isang katutubong pangkat ng isla ng Panay. Ang mga binukot ay tinuturing na itinatagong paborito at pinakamagandang anak
ng datu kung saan hindi siya pinapayagang umapak sa lupa at hindi pwedeng makita ng kalalakihan hanggang sa ito ay magdalaga.
b. Boxer code ay kung saan pinapayagan ang ma lalaki na magkaroon ng maraming asawa subalit pwedeng patayin ng lalaki ang ang kanyang
asawang babae kung makita niya itong may kasamang ibang lalaki.
c. Kung gusting makipaghiwalay ang mga lalaki sa babae maaari niya itong gawin sa pagbawi ng mga ari-ariang binigay niya sa panahon ng kanilang
pagsasama. Kung ang babae ang magnais hiwalayan ang kaniyang asawa wala siyang makukuhang ari-arian.
Panahon ng Espanyol
1. Mababa parin ang tingin sa mga kababaihan dahil sa batas ng mga Espanyol. Ang mga kababaihan ay nananatili sa kanilang tahanan at inaaasikaso ang
bawat pangangailangan ng kanilang asawa at anak.
2. Gabriela Silang kung saan ng mamatay ang kanyang asawa na si Diego Silang nag alsa siya upang labanan ang mga pang-aabuso ng mga Espanyol.
 3. Marina Dizon isang katipunera noong panahon ng rebolusyon ng 1896 na tumulong sa adhikain ng mga katipunero na labanan ang pang-aabuso ng mga
Espanyol.
Panahon ng Amerikano
1. Sa pagsisimula ng pampublikong paaralan na bukas para sa kababaihan at kalalakihan, mahirap o mayaman, maraming kababaihan ang nakapag-aral.
2. Nabuksan ang isipanng kababaihan na hindi lamang dapat bahay at simbahan ang mundong kanilang ginagalawan.
3. Ang mga kababaihan ay nagkaroon ng pag-asang umunlad sa sarili nilang pamamaraan.
4. Isang espesyal na plebesito ang ginanap noong Abril 30, 1937 kung saan 90% ng mga bumoto ay pabor sa pagbibigay-karapatan sa pagboto ng
kababaihan. Dito nagsimula na nakilahok ang mga kababaihan sa mga isyu na may kinalaman sa politika.
Panahon ng Hapones
1. Parehas na lumaban ang mga kalalakihan at kababaihan noong ikalawang digmaaang pandaigdig.
2. Ang mga kababaihan na nagpapatuloy sa kanilang karera na dahilan ng kanilang pag-iwan sa tahanan ay hindi ligtas sa mga gawaing bahay may trabaho
man o wala.

KASAYSAYAN NG LGBT SA PILIPINAS

 Noong ika 16 hanggang 17 na siglo meron tayong tinatawag na isang Babaylan ito ay isang lider-ispiritwal na may tungkuling panrelihiyon. Nagsilbing
manggagamot at tagapagmahala ng katutubong kultura bago ang pananakop ng mga Espanyol sa Pilipinas. Ang babaylan ay tumutukoy sa babae ngunit
mayroon din lalaki na babaylan kagaya ng asog sa Visayas na hindi lamang nagbibihis-babae kundi nagbabalat-kayo ring babae kagaya ng kilos upang ang
kanilang mga panalangin umano ay pakinggan ng mga Espiritu. Sila rin ay kasal at may relasyong seksuwal sa mga lalaki. Sila ay tinatangap bago ang
kolonyalismo ngunit para sa mga Espanyol sila ay nakakalito at kinakatakutan dah isa kanilang makapangyarihang posisyon.
 Ilan sa kanila ay nag iba ng gampanin dahil sa kristiyanismo
 Dekada 60 kung saan umusbong ang Philippine gay culture dito ay maraming akda ang tumatalakay sa homosekuwalidad kagaya ng akda nina Victor
Gamboa, Henry Feenstra, Lee Sechrest, at Luis Flores. Huling bahagi ng dekada 90 umusbong ang ladlad na sinulat ng miyembro ng agay community at
inedit nina Margarta Go-Singco Holmes na A different love: Being Gay in the Philippines.
 Lesbian activism kung saan sumama ang lesbian collective sa martsa ng International Women’s day noong Marso 1992.
LGBT movements
1) ProGay Philippines 1992
2) Metropolitan community church 1992
3) UP babaylan 1992
4) Cannot Live in a Closet (CLIC)
5) Lesbian Advocates Philippines (LeAP)
6) Lesbian and gay legislative advocacy network (LAGABLAB) 1999
7) Ladlad Party List 2003 hindi ito pinayagan ng COMELEC noong 2010 dahil sa imoralidad ngunit noong Abril 2010 sila ay pinayagan ng katas-taasang
hukuman ng Pilipinas.
8) Ika-10 anibersaryo ng LGBT pride sa Pilipinas bilang bahagi ng Gay Pride March sa Maynila (2004)
GENDER ROLES SA IBA’T BANG LIPUNAN SA MUNDO

AFRICA AT KANLURANG ASYA

 Bukod sa hindi pagboto ay pinagbabawal din sa mga babae na magmamaneho ng sasakyan nang walang pahintulot sa kamg-anak na lalaki(asawa,
magulang, o kapatid)

Kanlurang Asya Africa

Lebanon 1952 Egypt 1956

Syria 1949, 1954 Tunisia 1959

Yemen 1976 Mauritania 1961
Iraq 1980 Algeria 1962
Oman 1994 Morocco 1963
Kuwait 1985, 2005 Libya 1964
Sudan 1964

 Ang paglalakbay din ng mga kababaihan ay napipigilan sapagkat may ilang bans ana hindi pinapayagan ang mga kababaihan ng maglakbay mag-isa kung
payagan man ay nahaharap sa malaking pangaabuso (seksuwal pisikal).

FEMALE GENETAL MUTILATION

 Pagbabago sa ari ng kababaihan nang walang anumang benepisyong medical. Isinasagawa ito sa paniniwalang mapapanatili nitong walang bahid dungis
ang mga babae hanggang siya ay maikasal. Ito ay walang basehan sa panrelihiyon at nagdudulot ito ng impeksiyon, pagdurugo, hirap umihi at maging
kamatayan. (excision, clitoridectomy, infibulation)
GANG RAPE
 May mga kaso sa bahagi ng South Africa kung saan ginagawa ang gang rape sa mga lesbian o tomboy sa paniniwalang mababago nito ang kanilang
oryentasyon matapos gasahain. Ayon sa United Human Rights Council 2011 ang karahasang ito ay nagmumula mismo sa kanilang pamilya.

BREAST IRONING O FLATTENING

 proseso kung saan ang mga suso ng mga batang pubescent na babae ay pinaplantsa, minamasahe at/o pinupukpok pababa sa pamamagitan ng paggamit
ng matigas o pinainit na mga bagay upang mawala o maantala nang buo ang paglaki ng mga suso.

PANGKULTURANG PANGKAT SA NEW GUINEA

 1931 nagpunta ang mag-asawang Margaret Mead at Reo Fortune sa rehiyon ng Sepik sa Papua New Guinea upang pag-aralan ang kanilang kultura.

1. Arapesh (tao)
o Walang mga pangalan ang mga tao dito ang mga babae at lalaki ay kapwa maalaga maruga sa kanilang mga anak, matulungin, mapayapa.
2. Mundugamur (Biwat)
o Ang mga lalaki at babae at kapwa matatapang, agresibo, bayolente, at nanghahangad ng kapangyarihan o posisyon sa kanilang pangkat.
3. Tchambuli(chambri)
o Ang mga lalaki at babae ay may magkaibang gampanin. Sa kanila ang ang mga babae ang mas nangingibabaw kaysa sa mga lalaki. Ang mga babae
ang naghahanap ng makakain ng kanilang pamilya samantalang ang mga lalaki naman ang inilarawan na abala sa pag aayos sa kanilang mga sarili
at mahilig sa kuwento.