‫‪939‬‬ ‫‪1/06‬‬ ‫‪2/5‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪4/5‬‬ ‫‪6/9‬‬

‫میلیون دالر‬ ‫میلیارد دالر‬ ‫میلیارد دالر‬ ‫میلیارد دالر‬ ‫میلیارد دالر‬ ‫میلیارد دالر‬ ‫ایران به کدام کشورها‬

‫‪13‬‬
‫بیشترین صادرات را‬
‫دارد؟‬
‫‪E C O N O M I C‬‬
‫پاکستان‬ ‫هند‬ ‫ترکیه‬ ‫امارات‬ ‫عراق‬ ‫چین‬ ‫شش ماهه اول ‪1402‬‬
‫شــماره ‪6705‬‬ ‫‪24‬بهمن‪1402‬‬ ‫سه‌شنبه‬

‫اقتصادبین‌الملل‬
‫فرهنگ سازی مصرف بنزین‬ ‫«جام‌جم» بررسی می‌کند‬ ‫کــشــورمــان بــا نــاتــرازی در‬ ‫سجاد طاهری‬

‫کاهش غیرمنتظره فروش پپسی‬ ‫عــضــو کــمــیــســیــون ان ـ ــرژی ب ــا تــا کــیــد مــجــدد ب ــر ایــن‬ ‫بخش انرژی مواجه است‪،‬‬ ‫گروهاقتصاد‬

‫زنگخطر ناترازیبنز ینبهصدادرآمد‬

‫نکته که خــودروهــای داخلی مصرف باالیی دارنــد‪،‬‬ ‫البته به نسبت سرانه جمعیت‪ ،‬وضعیت جغرافیایی و‬
‫پپسی از کــاهــش غیرمنتظره ف ــروش سـ ‌همــاهــه خبر داد و‬
‫بــیــان کــــرد‪ :‬ط ــی ‪10‬س ـ ــال گــذشــتــه م ــی ــزان مــصــرف‬ ‫تولید ناخالص ملی‪ ،‬شدت مصرف انرژی کشورمان در‬
‫پیش‌بینی کرد رشد درآمد ارگانیک برای سال ‪ ۲۰۲۴‬کاهش پیدا‬
‫خ ــودروه ــای تــولــیــد ش ــده در کــشــور هــیــچ تغییری‬ ‫دنیا رکورددار است؛ به نحوی که در سال ‪ ،۱۴۰۱‬بیش از‬
‫کند‪ ،‬زیرا افزایش قیمت‌های متعدد بر تقاضا تاثیر گذاشته و‬
‫نــداشــتــه و ایـ ــن ب ــه ایـ ــن مــعــنــاســت ک ــه عــلــم روی‬ ‫سه میلیارد بشکه نفت‌خام در ایــران انــرژی مصرف‬
‫سهام آن را تا چهار درصد کاهش داده است‪.‬‬
‫مــصــرف خــودروهــا هیچ اث ــری نداشته و همانی که‬ ‫کشور قلمداد می‌شوند و باید بر این دو بخش تمرکز‬ ‫ســال دیگر واردکــنــنــده گــاز هم خواهیم شد‪.‬هادی‬ ‫شده‌است‪ .‬رشد ساالنه مصرف انــرژی در کشور طی‬
‫این شرکت اعــام کــرده تقاضا عمدتا در آمریکا رونــد کاهشی‬ ‫واردکننده بنزین می‌شویم‬
‫بودیم هستیم‪.‬‬ ‫کنیم تا به حل معضل ناترازی بنزین برسیم‪.‬‬ ‫بیگی‌نژاد‪ ،‬عضو کمیسیون ان ــرژی مجلس شــورای‬ ‫یک دهــه گذشته بیشتر از رشــد تولید انــرژی بــوده و‬
‫در پیش گرفته؛ جایی کــه مصرف‌کنندگان از قیمت‌های‬
‫بیگی‌نژاد بیان کــرد‪ :‬بخش دیگری از ایــن موضوع‬ ‫ایــن نماینده مجلس شــورای اسالمی تصریح کرد‪:‬‬ ‫اســامــی در گفت‌و‌گو بــا خبرنگار جــام‌جــم بــا اشــاره‬ ‫آمــارهــا نشان مـی‌دهــد‪ ،‬ای ــران اولــیــن دارن ــده ذخایر‬ ‫شاخص شدت انرژی در کشور دو برابر متوسط دنیا و‬
‫باالتر بــرای نوشابه‌ها و محصوالت دیگر اجتناب می‌کنند‬
‫فرهنگی اس ــت‪ ،‬ل ــذا هــمــه م ــردم بــایــد بــپــذیــرنــد که‬ ‫خــودروهــای داخلی ما مصرف بسیار باالیی دارنــد؛‬ ‫به مشکالت در زمینه نــاتــرازی بنزین و تاثیر موتور‬ ‫نفت و گاز دنیاست اما برنامه‌ریزی نادرست باعث‬ ‫سه تا چهار برابر کشورهای توسعه‌یافته است‪.‬حامد‬
‫و ا کنون پس از دو ســال‪ ،‬پپسی هزینه‌های تولید باالتری را‬
‫بــرخــی از کــارهــا را بــه لــحــاظ مــصــرف ب ــاالی سوخت‬ ‫این طبیعی است که برخی اوقات می‌گوییم مصرف‬ ‫خودروهای تولیدی در مصرف باالی سوخت‪ ،‬گفت‪:‬‬ ‫می‌شود کشورمان دوبــاره به یک واردکننده بنزین‬ ‫صــاحـب‌هــنــر‪ ،‬کــارشــنــاس ان ــرژی در ایــن ب ــاره گفت‪:‬‬
‫بــه مشتریان منتقل کــرد تــا از حاشیه ســود خــود محافظت‬
‫انجام ندهند‪.‬‬ ‫ما باالست و ما تولید داریــم و ایــن تولید به مصرف‬ ‫عدم بهینه‌سازی مصرف انــرژی و کیفیت نامطلوب‬ ‫تبدیل شود‪.‬‬ ‫مشکلی که در حوزه انرژی به‌طور خاص در دهه‌های‬
‫ک ـنــد‪ .‬درآمـ ــد س ـ ‌همــاهــه چ ـهــارم پـپـســی ‪0/5‬درصـ ـ ــد کاهش‬
‫یعنی از وســایــل حــمـل‌و‌نــقــل عــمــومــی ب ــرای تــردد‬ ‫می‌رسد و نهایتا ناترازی به‌وجود می‌آید‪.‬‬ ‫خودروهای داخلی از‌جمله دالیل ناترازی بنزین در‬ ‫برخی کارشناسان بر ایــن بــاورنــد با ایــن رونــد چند‬ ‫گذشته داریم‪ ،‬این است که حکمرانی ما در این حوزه‬
‫یــافــت و بــه ‪27/85‬م ـی ـل ـیــارد دالر رس ـیــد کــه اولــیــن کاهش‬
‫شــهــری اســتــفــاده کنیم تــا بنزین کمتری در کشور‬ ‫دچار ناترازی بوده است؛ یعنی ا گر ناترازی در تقاضا‬
‫در سه‌ماهه چهارم بود‪.‬‬
‫مصرف شــود‪.‬وی با بیان این‌که باید به بهینه‌سازی‬ ‫برش‬ ‫داریــم‪ ،‬ناشی از ناترازی در سبک حکمرانی در حوزه‬
‫مــصــرف انـ ــرژی تــوجــه داشــتــه بــاشــیــم‪ ،‬بــیــان کــرد‪:‬‬ ‫انرژی است‪ .‬این‌که به صورت مداوم به فکر این بودیم‬
‫همچنین باید روی قاچاق نظارت بیشتری داشته‬ ‫که دنبال پــروژه‌هــای بــزرگ در سمت عرضه و با نگاه‬
‫نفت آفریقا و دریای شمال‬ ‫باشیم و موارد مربوط به قاچاق سوخت در کشور را‬
‫بین می‌رود‪ .‬البته راهکار دیگری هم وجود دارد که آن هم پاالیشگاه‌سازی است‬ ‫راهکارهای غیر‌قیمتی کنترل مصرف بنزین‬ ‫دولتی باشیم که این موضوع اشکاالت زیادی دارد‪.‬‬
‫برای اروپایی‌ها گران‌تر شد‬
‫اما باید توجه داشت برای یک پاالیشگاه ‪ 300‬هزار بشکه‌ای ‪ 10‬تا ‪ 15‬میلیارد دالر‬
‫جدی‌تر بگیریم‪.‬‬ ‫ای ـ ــن ک ــارش ــن ــاس اق ــت ــص ــاد ان ـ ـ ــرژی مــعــتــقــد اس ــت‬
‫سرمایه‌گذاری نیاز است که ا گر در کنار آن سیاست‌های کنترل مصرف به کار‬ ‫آمارها نشان می‌دهد ساالنه حدود ‪ ۱۰‬تا ‪ ۱۵‬میلیون لیتر به میزان ناترازی بنزین‬
‫به‌عنوان مثال وقتی ما گازوییل را با نرخ ‪ 300‬تومان به‬ ‫ســیــاس ـت‌هــای اشــتــبــاه بــاعــث ش ــده خ ــودم ــان را از‬
‫پاالیشگاه‌های نفت اروپا در پی افزایش قیمت دیزل و اختالل‬ ‫گرفته نشود دوبــاره پس از چند سال نیازمند یک پاالیشگاه دیگر خواهیم بود‪.‬‬ ‫اف ــزوده مـی‌شــود؛ یعنی تقریبا سالی ســه میلیارد دالر‪ .‬در واقــع ا گــر خــودروی‬
‫دست مردم می‌رسانیم و این گازوییل بیرون از مرزها‬ ‫ظرفیت‌های مردمی و بخش خصوصی و پروژه‌های‬
‫در محموله‌های وارداتــی از خاورمیانه‪ ،‬خرید نفت را افزایش‬ ‫به نظر می‌رسد در شرایط فعلی توسعه سی‌ان‌جی‪،‬‬ ‫با کیفیت و کم‌مصرف هم تولید کنیم شاهد افزایش مصرف‬
‫‪ 50‬هزار تومان قیمت پیدا می‌کند‪ ،‬دیگر هر‬ ‫کــوچــکــی ک ــه اف ـ ــراد مـی‌تــوانــســتــنــد با‬
‫داده‌ و باعث افزایش قیمت معامالت فیزیکی نفت شدند‪ .‬دو‬ ‫ال‌پی‌جی‪ ،‬سوخت‌های جایگزین و توسعه حمل‌و‌نقل‬ ‫بنزین خواهیم بود منتها از میزان ناترازی و شکافی که‬
‫عقل فریبکاری خواهد گفت‪ ،‬می‌تواند از‬ ‫ســرمــای ـه‌هــای خ ــرد وارد آن شــونــد‪،‬‬
‫گرید نفتی غرب آفریقا شامل فورکادو و ا گینا نسبت به قیمت‬ ‫عمومی باید به‌عنوان یک هدف تعیین شود‪ .‬در واقع‬ ‫ایجاد می‌شود کاسته خواهد شد‪ .‬یکی از راهکارهایی که‬
‫این موضوع سود کسب کند‪ .‬بنابراین باید‬ ‫مــحــروم کنیم و بــرای حــوزه مصرف و‬
‫نفت برنت‪ ،‬به‌ترتیب بیش از پنج دالر و هفت دالر در هر بشکه‬ ‫دولت می‌تواند با سیاست‌های غیرقیمتی مصرف بنزین را‬ ‫کارشناسان عنوان می‌کنند اسقاط خودرو است‪ .‬ا گر ساالنه‬
‫جلوی قاچاق سوخت در کشور گرفته‌شود‪.‬‬ ‫تقاضا هیچ متولی خاصی قرار ندادیم‪.‬‬
‫گران‌تر شده‌اند‪ .‬این دو گرید نفتی تا یک ماه پیش‪ ،‬حدود چهار‬ ‫مدیریت کند‪.‬‬ ‫‪ 100‬هزار خودرو اسقاط شود نیم میلیون لیتر ناترازی بنزین از‬
‫دالر و شش دالر باالتر از قیمت نفت برنت معامله می‌شدند‪ .‬به‬
‫گفته معامله‌گران‪ ،‬این دو گرید نفتی از این واقعیت که بازدهی‬
‫خوبی در تولید دیزل دارنــد و همچنین تاخیر نفتکش‌های‬
‫حامل نفت خاورمیانه به‌دلیل تنش‌ها در دریای سرخ‪ ،‬سود‬
‫می‌برند‪ .‬این وضعیت باعث شده پاالیشگاه‌های اروپایی‪ ،‬از‬
‫منابع نزدیک‌تر به این منطقه‪ ،‬نفت خریداری کنند‪.‬‬
‫اروپا با کمبود نسبی دیزل مواجه است که تا حدی به‌دلیل‬
‫تاخیر در واردات محموله‌های نفت از خاورمیانه اســت‪.‬‬
‫پاالیشگاه‌های اروپایی مایلند سوخت بیشتری را با نفت خام‬
‫مطلوب تولید کنند تا سودشان را به حدا کثر برسانند‪ .‬طبق‬
‫داد ‌ههــای بلومبرگ‪ ،‬نرخ اضافی که پاالیشگاه‌های اروپایی‬
‫می‌توانند برای تولید دیزل مطالبه کنند‪ ،‬به ‪32/88‬دالر در‬
‫هر بشکه رسیده که باالترین حد طی چهار ماه گذشته است‪.‬‬