‫تمرین دوم‬ ‫دانشگاه صنعتی شریف‬

‫مهلت تحویل‪:‬‬ ‫دانشکده ی مدیریت و اقتصاد‬

‫‪ 15‬اسفند‪ ،‬ساعت ‪24‬‬ ‫اقتصاد مدیریت‪ -‬بهار ‪1401‬‬

‫‪ -1‬با استفاده از این لینک‪ 1‬مرتبط با روزنامه ‪ ،Financial Times‬به سواالت زیر پاسخ دهید‪:‬‬

‫الف) با استفاده از چارچوب عرضه و تقاضا تحلیل کنید که قیمت ‪ CD‬پس از سال ‪ 2000‬چه تحولی را طی کرد؟ چه عاملی‬

‫باعث تغییر در قیمت ‪ CD‬شده است؟ با فرض عدم تغییر هزینه نهایی تولید‪ ،‬سود تولیدکنندگان ‪ CD‬تحت تاثیر این عامل چه‬

‫تغییری کرده است؟‬

‫ب) کشش قیمتی متقاطع تقاضا برای موسیقی دیجیتال با موسیقی مبتنی بر ارائه فیزیکی مانند ‪ CD‬را تحلیل کنید‪.‬‬

‫پ) عرضهی موسیقی دیجیتال بر بستر اینترنت صورت میگیرد‪ ،‬در حالیکه ارائه فیزیکی موسیقی مشابه با خردهفروشی مواد‬

‫غذایی نیازمند شبکهی توزیع و فروش جغرافیایی است‪ .‬با در نظر گرفتن این نکته‪ ،‬منحنی عرضه موسیقی به صورت دیجیتال‬

‫با فیزیکی را مقایسه کرده و به ازای یک منحنی تقاضای یکسان‪ ،‬مازاد تولیدکننده را مقایسه کنید‪.‬‬

‫‪ -2‬برای هر کدام از گزاره های زیر درستی‪ ،‬نادرستی یا غیرقطعی بودن جواب را مشخص کنید‪ .‬برای هر کدام دالیل خود را‬
‫ذکر کنید‪.‬‬

‫الف) هر فردی محل سکونت خود را بر اساس شغل و خانواده انتخاب میکند‪ ،‬به همین خاطر بازار مسکن در اصفهان مجزا از‬

‫بازار مسکن در زاهدان است‪ .‬‬

‫ب)بعضی از افراد عالقهی زیادی به استفاده از تپسی دارند‪ ،‬برخی دیگر عالقهی زیادی به استفاده از اسنپ‪ .‬به همین خاطر یک‬

‫بازار واحد برای تاکسیهای اینترنتی وجود ندارد‪ .‬‬

‫پ)گوشی تلفن همراه آیفون ‪ ۱۴‬و نوکیا ‪ ۱۱00‬هر دو تقریبا در تمامی شهرهای اصلی ایران و به صورت مشترک توسط‬

‫فروشگاهها عرضه میشوند‪ ،‬به همین خاطر گوشیهای تلفن همراه یک بازار مشترک دارند‪ .‬‬

‫ت) کشش قیمتی تقاضا برای موسیقی شجریان بیشتر از موسیقی کالسیک است‪.‬‬

‫ث) کشش قیمتی تقاضا برای کتاب ‪ ALL2‬که جزو منابع درس اقتصاد مدیریت است‪ ،‬کمتر از کشش تقاضای قیمتی برای‬

‫رمانهای جنایی است‪ .‬‬

‫ج) کشش قیمتی تقاضای تلویزیون در مقایسه با دستمال کاغذی در بلندمدت کمتر است‪.‬‬

‫‪ ۱‬در صفحهی ‪ cw‬و ذیل تمرین دوم‪ ،‬ویدئو مربوطه بارگذاری شده است‪.‬‬
‫‪2‬‬
‫‪ALL: D. Acemoglu, D. Laibson and and J.A. List, Economics, Pearson, third edition, 2022.‬‬
 ‫تمرین دوم‬ ‫دانشگاه صنعتی شریف‬
‫مهلت تحویل‪:‬‬ ‫دانشکده ی مدیریت و اقتصاد‬
‫‪ 15‬اسفند‪ ،‬ساعت ‪24‬‬ ‫اقتصاد مدیریت‪ -‬بهار ‪1401‬‬

‫چ) علت رشد بیشتر شرکت استارباکس‪ 3‬در مقایسه با رقیب خود دانکیندونات‪ 4‬که هر دو سبد محصول یکسان دارند‪ ،‬ایجاد‬

‫تجربه خوشایند برای مشتری در استارباکس است‪ .‬‬

‫‪ -۳‬با رسم منحنی های عرضه و تقاضا‪ ،‬تاثیر هر یک از عوامل زیر را بر قیمت کره و مقدار تعادلی ٓان بیان کنید‪ .‬با فرض‬
‫خطی بودن منحنی تقاضا‪ ،‬جهت تغییر در کشش قیمتی تقاضا را در نقطهی تعادل به صورت کیفی(کم‪ ،‬زیاد یا نامشخص)‬
‫بررسی کنید‪.‬‬

‫الف) افزایش قیمت مارگارین(ماده اولیه تولید کره)‬

‫ب) افزایش قیمت شیر‬

‫پ) کاهش متوسط سطح درآمد جامعه‬

‫ت) آزاد شدن واردات کره به کشور‬

‫‪ -4‬بازار خرید و فروش ماشین سنگین را در نظر بگیرید‪ .‬فرض کنید ‪ 10‬تولید کننده ماشین سنگین داریم و تابع تولید هر‬
‫بنگاه برابر با 𝑸𝟐 ‪ 𝑷 = 𝟒 +‬است‪ .‬همچنین تابع تقاضای ماشین سنگین برابر با 𝑸 ‪ 𝑷 = 𝟏𝟎𝟎 −‬است‪.‬‬

‫الف) تابع عرضه بازار را بدست آورید‪.‬‬

‫ب) قیمت تعادلی بازار را بدست اورید‪.‬‬

‫پ ) فرض کنید به خاطر بهبود شرایط اقتصادی‪ ،‬تقاضا ماشین سنگین در هر قیمتی‪ 30 ،‬واحد افزایش یابد‪ .‬قیمت و مقدار‬

‫تعادلی بازار را بدست آ ورید و سپس تفاوت میزان تولید تعادلی را در این حالت نسبت به حالت قبل بدست اورید‪.‬‬

‫ت) فرض کنید تابع عرضه بازار از ابتدا برابر با ‪ 𝑃 = 𝑄 − 60‬بوده است و مشابه قسمت قبل‪ ،‬به خاطر بهبود شرایط‪ ،‬تقاضا‬

‫در هر قیمتی ‪ 30‬واحد افزایش یافته است‪ .‬قیمت و مقدار تعادلی بازار را در این شرایط بدست آورید‪.‬‬

‫‪ -5‬در این سوال قصد داریم بازار مرکبات ایران را مورد بررسی قرار دهیم‪ .5‬در مورد بازار مرکبات ایران اطالعات زیر را در‬
‫اختیار داریم‪:‬‬

‫𝑃 ‪𝑄 = 60 − 2⁄3‬‬

‫𝑃=𝑄‬

‫‪3‬‬
‫‪Starbucks‬‬
‫‪4‬‬
‫‪Dunkin Donuts‬‬
‫‪ 5‬واحد قیمت هزار تومان و واحد مقدار میلیون تن است‪.‬‬
 ‫تمرین دوم‬ ‫دانشگاه صنعتی شریف‬
‫مهلت تحویل‪:‬‬ ‫دانشکده ی مدیریت و اقتصاد‬
‫‪ 15‬اسفند‪ ،‬ساعت ‪24‬‬ ‫اقتصاد مدیریت‪ -‬بهار ‪1401‬‬

‫به عالوه دولت میتواند در صورت نیاز‪ ،‬به هر میزان که هدفگذاری کند از بازار مرکبات جهانی‪ ،‬مرکبات با قیمت ‪ ۱0‬هزار تومان‬
‫به ازای هر کیلو وارد کند‪ .‬با توجه به کوچک بودن تقاضای داخلی ایران در مقیاس جهانی عرضه به بازار ایران باعث تغییر در‬
‫هزینه نهایی عرضهکنندگان جهانی تولید مرکبات نمیشود‪.‬‬

‫الف) دولت با هدف کنترل قیمت بازار مرکبات در شب عید‪ ،‬اقدام به قیمتگذاری این بازار با قیمت ‪ ۱0‬هزار تومان کرده است‪.‬‬
‫با در نظر گرفتن این شرایط موارد زیر را محاسبه کنید‪:‬‬

‫میزان عرضه و تقاضا را در حالت کنترل قیمت محاسبه کنید‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫اگر تخصیص میزان عرضه شده بر اساس صف یا سازوکار ‪ First come-First Serve‬صورت بگیرد‪ ،‬به نظر شما‬ ‫‪‬‬
‫چه گروههایی میتوانند به کاال دسترسی پیدا کنند؟‬
‫در صورت شکلگیری یک بازار دوم (بازار ثانویه یا اصطالحا بازار سیاه) برای مبادلهی مرکبات عرضه شده‪ ،‬باالترین‬ ‫‪‬‬
‫قیمت ممکن در این بازار(قیمت در سایه) برای مبادلهی میزان تولید شده را محاسبه کنید‪.‬‬
‫به نظر شما تمامی افرادی که ذیل سازوکار صف به کاال دسترسی پیدا کردهاند‪ ،‬کاالی خود را در بازار دوم عرضه‬ ‫‪‬‬
‫میکنند؟ با توجه به مفهوم منحنی تقاضا پاسخ دهید‪.‬‬

‫ب) دولت برای جلوگیری از شکل گرفتن بازار ثانویه برای مرکبات‪ ،‬اقدام به واردات مرکبات با قیمت جهانی می کند‪ .‬موارد زیر‬
‫را محاسبه کنید‪:‬‬

‫قیمت و مقدار تعادلی در بازار مرکبات ایران را محاسبه کنید‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫میزان مازاد مصرفکننده و تولیدکننده را در این شرایط محاسبه کنید‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫کشش قیمتی تقاضا را در نقطهی تعادل محاسبه کنید‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫پ) سازمان غذا و داروی ایران‪ ،‬استاندارد واردات مرکبات را مورد بازنگری قرار میدهد و با اعمال شرایط سختگیرانه‪ ،‬مرکبات‬
‫وارداتی را فاقد صالحیت اعالم میکند‪ .‬از اینرو واردات مرکبات ممنوع میشود‪ ،‬دولت نیز از سیاست اعمال سقف قیمت‬
‫منصرف میشود‪.‬‬

‫قیمت و مقدار تعادلی در بازار مرکبات ایران با ممنوعیت واردات و عدم کنترل قیمت توسط دولت را محاسبه کنید‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫میزان مازاد مصرفکننده و تولید کننده را محاسبه کرده و با حالت قبل مقایسه کنید‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫میزان مجموع مازاد مصرفکننده و تولیدکننده در این حالت چه تفاوتی با حالت قبل کرده است؟‬ ‫‪‬‬
‫کشش قیمتی تقاضا را در نقطه ی تعادل محاسبه کنید و با حالت قبل مقایسه کنید‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫ت) سازمان غذا و دارو با بررسی مجدد‪،‬نظر خود را تغییر میدهد و واردات را بالمانع اعالم میکند‪ .‬با اینحال دولت با هدف‬
‫حمایت از تولید داخلی‪ ،‬به ازای هر کیلو تولید مرکبات ‪ ۱۵‬هزار تومان یارانه در نظر میگیرد‪.‬‬

‫در این حالت قیمت و مقدار تعادلی را محاسبه کنید‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫میزان تولید داخل و واردات صورت گرفته به چه میزان میشود؟‬ ‫‪‬‬
 ‫تمرین دوم‬ ‫دانشگاه صنعتی شریف‬
‫مهلت تحویل‪:‬‬ ‫دانشکده ی مدیریت و اقتصاد‬
‫‪ 15‬اسفند‪ ،‬ساعت ‪24‬‬ ‫اقتصاد مدیریت‪ -‬بهار ‪1401‬‬

‫مازاد مصرفکننده و تولیدکننده را در این حالت محاسبه کنید‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫ث) با در نظر گرفتن مازاد مصرف کننده و تولیدکننده(به عنوان شاخص رفاه ناشی از مبادله) محاسبه شده در هر قسمت‪،‬به نظر‬
‫شما کدام گروه مدافع واردات است؟ کدام گروه مخالف آن است؟‬

‫ج ) به دلیل مشکالت مالی دولت توانایی پرداخت یارانه را ندارد‪ .‬به همین دلیل تصمیم میگیرد به جای آنکه برای حمایت از‬
‫تولید داخل یارانه به تولیدکننده بدهد‪ ،‬برای واردات سهمیه در نظر بگیرد‪ .‬با در نظر گرفتن سهمیه‪ ،‬واردات تنها میتواند به میزان‬
‫سهمیه اختصاص داده شده صورت بگیرد و بیشتر از آن امکان واردات ندارد‪.‬‬

‫اگر دولت بخواهد که میزان تولید صورت گرفته در این حالت برابر با مقدار تولید انجام شده در حالتی باشد که به‬ ‫‪‬‬
‫تولیدکننده داخلی یارانه میداد‪ ،‬میزان سهیمه وارداتی باید به چه میزان باشد؟‬

‫سواالت تکمیلی‬

‫‪ -1‬به پادکست سکه با موضوع بازار کلیه در ایران‪ 6‬گوش بدهید و به سواالت زیر به صورت مختصر پاسخ دهید‪.‬‬

‫الف) چگونه اعضای بدن انسان در بازار خرید و فروش میشود؟‬

‫ب) چرا ایران تنها کشوری است که خرید و فروش کلیه در آن قانونی است؟‬

‫پ) در کشورهای دیگر که بازار قانونی وجود ندارد‪ ،‬کلیه های مورد نیاز چگونه تامین می شود؟‬

‫ت) مبنای تعیین قیمت در خرید و فروش کلیه چیست؟ موانع اخالقی و اقتصادی برای شکل گیری بازار اعضای بدن چیست؟‬

‫‪ -2‬مشابه با بازار کلیه‪ ،‬موارد متعددی از تخصیصهای غیرقیمتی وجود دارد که سازوکار تخصیص مبتنی بر قیمت میتواند‬
‫رهیافت و ٓاموزههای جالبی برای طراحی سازوکار انگیزشی داشته باشد‪ .‬در این سوال یکی از این موارد مورد بررسی قرار‬
‫میگیرد‪.‬‬

‫یکی از مصادیق تخصیص بر اساس سازوکار غیرقیمتی‪ ،‬نحوهی توزیع غذا به خیریههای مختلف در آمریکاست‪ .‬سازمان‬
‫‪ Feeding America‬که یک سازمان حمایتی است‪ ،‬ساالنه بیش از ‪ 300‬میلیون پوند‪ 7‬غذا را بین بیش از ‪ 200‬بانک غذا در‬
‫مناطق مختلف جغرافیایی توزیع می کند‪ .‬این بانکهای غذا‪ ،‬وظیفهی دریافت‪ ،‬ذخیرهسازی و توزیع غذا برای افراد فقیر و‬
‫نیازمند را در یک محدودهی جغرافیایی خاص بر عهده دارند‪ .‬تامین غذا‪ ،‬توسط شرکتها و توزیعکنندگان بزرگ مانند والمارت‬
‫انجام شده است‪ .‬با توجه به اینکه توزیع غذا با اهداف اجتماعی‪ ،‬خیرخواهانه و رفع فقر صورت میگیرد‪ ،‬عمال امکان تخصیص‬
‫غذا از طریق سازوکار مبادله و قیمت ممکن نیست‪.‬‬

‫‪6‬‬
‫‪https://t.me/Sekke_Podcast/136‬‬
‫‪ 7‬واحد اندازهگیری وزن معادل حدود ‪ 0.۴۵‬کیلوگرم‬
 ‫تمرین دوم‬ ‫دانشگاه صنعتی شریف‬
‫مهلت تحویل‪:‬‬ ‫دانشکده ی مدیریت و اقتصاد‬
‫‪ 15‬اسفند‪ ،‬ساعت ‪24‬‬ ‫اقتصاد مدیریت‪ -‬بهار ‪1401‬‬

‫پیش از سال ‪ ،200۵‬توزیع این میزان غذا از طریق سازوکار صف با رعایت مجموعهای از معیارها صورت میگرفت‪ .‬با اینحال‬
‫این رویه در سال ‪ 200۵‬با طراحی یک سازوکار تخصیص جدید تغییر پیدا کرد‪ JEP .‬در یکی از مقاالت‪ 8‬خود به چالشها و‬
‫چگونگی طراحی این سازوکار و نتایج حاصل از آن پرداخته است‪ .‬با توجه به این مقاله به سواالت زیر پاسخ دهید‪ :‬‬

‫الف) تا پیش از سال ‪ 200۵‬سازوکار توزیع بر مبنای صف چه ویژگیهایی داشته است؟اهداف و مفروضات ذیل این سازوکار‬

‫را بیان کنید‪.‬‬

‫ب) سازوکار تخصیص جدید بر اساس چه ایدهای شکل گرفته است؟ ای ن سازوکار چگونه مشکالت موجود در سازوکار قبلی‬

‫را حل میکند؟ فهرستی از مسائل و چالشهای قبلی را ذکر کرده و بیان کنید که این سازوکار به چه شکل و با چه ابزارهایی هر‬

‫کدام از این چالشها را حل میکند‪.‬‬

‫پ) مبنای اینکه اجازهی پیشنهاد قیمت من فی برای دریافت غذا داده شده است‪ ،‬چیست؟ به نظر شما آیا امکان قیمت منفی در‬

‫دنیای بیرون برای یک کاالی مشخص و ارزشمند مثل نفت وجود دارد؟‬

‫ت) به جز حل مسالهی تخصیص مناسب غذا‪ ،‬منافع جدید حاصل شده از این سازوکار جدید را بیان کنید‪.‬‬

‫‪ -۳‬در ٓاذر ‪ ، 1400‬تپ سی فعالیت رانندگان غیر بومی (با پالک غیربومی) در تهران را ممنوع کرد‪ .‬با توجه به این که قیمت‬
‫هر سفر تابعی از عرضه و تقاضا است‪ ،‬به سواالت زیر پاسخ دهید‪.‬‬

‫الف) تاثیر این تصمیم بر قیمت تعادلی را با توجه به منحنی عرضه و تقاضا توضیح دهید‪.‬‬

‫ب) پیامد این تصمیم را برای هر یک از سفیران تهرانی‪ ،‬سفیران غیرتهرانی‪ ،‬مسافران داخل تهران‪ ،‬مسافران خارج تهران چگونه‬

‫خواهد بود؟ به نظر شما درآمد خود شرکت تپ سی چگونه تحت تاثیر قرار خواهد گرفت؟ ( راهنمایی‪ :‬از نمودار استفاد کنید‪).‬‬

‫پ) این تصمیم توسط نهاد رگوالتوری (وزارت کشور) گرفته شد‪ .‬با توجه به نمودار عرضه و تقاضا توضیح دهید که آیا از دید‬

‫اقتصادی این تصمیم به نفع کل جامعه است یا خیر‪( .‬راهنمایی‪ :‬از مجموع مازاد مصرف کننده و عرضه کننده استفاده کنید‪).‬‬

‫‪ -4‬فرض میکنیم منحنی تقاضا برای موبایلهای سامسونگ برابر است با معادله ‪ Q = 70 - 4P‬و منحنی عرضه ٓان برابر‬
‫است با ‪.Q = 10 + 2P‬‬

‫الف) قیمت و مقدار تعادلی را تعیین کنید‪.‬‬

‫‪ 8‬در صفحهی ‪ cw‬و ذیل تمرین دوم‪ ،‬مقاله مربوطه بارگذاری شده است‪.‬‬
 ‫تمرین دوم‬ ‫دانشگاه صنعتی شریف‬
‫مهلت تحویل‪:‬‬ ‫دانشکده ی مدیریت و اقتصاد‬
‫‪ 15‬اسفند‪ ،‬ساعت ‪24‬‬ ‫اقتصاد مدیریت‪ -‬بهار ‪1401‬‬

‫ب) حال فرض کنید که درآمد مصرف کنندگان افزایش پیدا کرده است و موبایل نیزجزو کاالهای معمولی حساب میشود‪ ،‬در‬

‫نتیجه معادله منحنی تقاضا برای آن ‪ Q = 100 - 4P‬می شود‪ ،‬قیمت و مقدار تعادلی جدید را تعیین کنید‪.‬‬

‫‪ -5‬شما مدیر فروش شرکت تویوتا هستید‪ .‬بر اساس دادههایی که جمعآوری شده است‪ ،‬منحنی تقاضای خودروهای جدید تولید‬
‫شده شرکت شما در کشورهای مختلف به صورت زیر برٓاورد شده است که در ٓان تقاضا جدید برای خودور تابع قیمت ٓان‪ ،‬قیمت‬
‫بنزین و درٓامد سرانه کشورها(میزان کل تولید ناخالص داخلی تقسیم بر جمعیت ٓان کشور به عنوان شاخصی از رفاه و قدرت‬
‫خرید) است‪:‬‬

‫𝑎𝑡𝑖𝑝𝑎𝑐 𝑟𝑒𝑝 𝑃𝐷𝐺 ‪ln 𝑄 𝑐𝑎𝑟𝑠 = 5 − 2.4 ln 𝑃𝑐𝑎𝑟𝑠 − 1.2 ln 𝑃𝑔𝑎𝑠𝑜𝑙𝑖𝑛𝑒 + 0.5 ln‬‬
‫با در نظر گرفتن این رابطه موارد زیر را محاسبه کنید‪:‬‬

‫الف) کشش تقاضای خودرو جدید را به ازای تغییر در قیمت خودرو محاسبه کنید‪.‬‬

‫ب) کشش تقاضای خودرو جدید را نسبت به تغییر در قیمت بنزین محاسبه کنید‪.‬‬

‫پ) کشورهایی که وضعیت رفاهی باالتری دارند‪ ،‬کشش تقاضای خودرو جدید در آنها کمتر است یا بیشتر؟‬

‫‪ -6‬اگر منحنی تقاضا به صورت خطی باشد و نقطهی (‪ )P,Q(=)2,8‬یکی از نقاط منحنی تقاضا باشد و مقدار مطلق کشش‬
‫قیمتی تقاضا در این نقطه ‪ ،0.5‬در اینصورت رابطهی مربوط به منحنی تقاضا را استخراج کنید‪.‬‬